Betere sociale status
bouwvakkers
voor
Mgr. Beran
vrij
Straks ook leken
in het diaconaat?
Minister Bogaers in bouwnota: zwarte lonen wit maken
LOONFRONT-
FEITEN
Produktie
moet
omhoog
Russengeen
tarwe uit V.S.
BEN BELLA
geen geweld
Staatsbezoek begonnen
ROSSUM KAN
WONINGEN
NIET KWIJT
Adenauers afscheid van 20 rechterhanden
Na 15 jaar gevangenschap
Modieuze
oandacli!
ivoor het cosfuunT
DAGBLAD VOOR ZEELAND
2. Het toewijzingsbeleid moet worden afgestemd op capaciteits-
en produktieoverwegingen.
3. De aanwezige bouwcapaciteit moet met alle middelen wor
den geactiveerd.
4. De onrustbarende stijging der bouwkosten van de laatste
tijd moet tot staan worden gebracht.
Drie doden bij
frontale botsing
Bij voorrang een woning
Plaatselijk buien
Vrijstelling dienstplicht
Pendelaars..
Scholing verbeteren
Overwerk
Brood voor de kippen
een jaar gevangenis
zakdoeken
IxolL&nJeantp
K)3e JAARGANG
No. 24402
Voor God, Koningin en Vaderland
Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen,
C. X v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M.
Mes, mr. H. M. L de Rechter, P. V. M.
Vercauferen, L J. v. 't Westende.
Bureaus: Breda Reigerstraat 16
Tel. 22341 (5 lijnen). Postgiro 1114111
VRIJDAG 4 OKTOBER 19flC
Abonnementsprijs 8,70 per kwartaal,
axel. 0,20 incasso; 9,90 per post,
exd. 0,35 incasso; 0,67 per week.
Prijs van buitenlandse abonnementdn
op aanvraag. Losse nummers 15 cervt.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
ƒ0,42 per mm (Ing. Med. 1,05). Bij
contract aanzienlijke reductie. Volledigte
tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor
de Zeeuwse Eilanden: GOES, Klokstraat 1 telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 telefoon 2377 (Bijbureaus: TERNEUZEN: IJsbaanstraat 24 telefoon 2601 OOSTBURG: Nieuwstraat 41 telefoon 2893)
HUIZENBOUW GAAT VOOR
DE DIENST
Tijdens de dezer dagen gehouden
vergadering van de gemeenteraad
van Rossum hebben de vroede vade
ren met verontwaardiging, maar
ook met verbazing kennis genomen
van het feit dat de twee woningen
die de gemeente heeft laten bouwen,
niet aan de man gebracht kunnen
worden, hoewel ook deze gemeente
nog een grote lijst met woningzoeken
den heett. Men overweegt thans om
maatregelen te nemen tegen de in
geschrevenen, die zonder gegronde
redenen weigeren een aangeboden
woning te accepteren.
Een voorstel van een der leden om
bij de le weigering de woningzoe
kende 2 plaatsen te laten zakken, bij
de tweede weigering onder aan de
lijst te plaatsen en bij een derde wei
gering van de lijst geschrapt te wor
den, zal het college van burgemees
ter en wethouders in overweging ne
men.
EEN AFDELING van de K.A.B.
(Weesp) heeft er in een telegram aan
het verbondsbestuur op aangedrongen aan
de looneisen vast te houden, ondanks de
plannen van de regering en het stand
punt der werkgevers.
DE KATHOLIEKE federatie van vak
bonden van werkmeesters, technici en
chemici heeft zich gisteren uitgesproken
voor het optrekken van het loonpeil naar
Europees niveau. Bovendien wil de K.W.
T.C. dat de weistandsgrens op 1 januari
met minstens 10 procent wordt opgetrok
ken en men wenst een volledige, ver
plichte salariscompensatie voor de pre
mieverhoging a.o.w. en a.w.w.
DE KATHOLIEKE metaalbewerkers-
bond St.-Eloy heeft de leden een circu
laire gestuurd waarin ondubbelzinnig tot
uitdrukking wordt gebracht dat men zich
deze keer niet met een kluitje in het
riet zal laten sturen. „De plotselinge be-
V reidheid van een aantal werkgevers om
iets te doen is nog geen garantie dat
straks, als de nieuwe voorwaarden con-
tractueel vastgelegd moeten worden, die
bereidheid ook aanwezig zal zijn", zegt
het bestuur.
EEN GROOT deel van het laad- en los
personeel van R. S. Stokvis en Zn. in
Rotterdam heeft gisteren het werk neer
gelegd om kracht bij te zetten aan loon
eisen. Het was al enkele dagen onrustig
in het bedrijf. De actie van gisteren ver
liep overigens rustig.
DE ORGANISATIES op het gebied van
onroerend goed hebben de regering met
klem geadviseerd het algemene huurpeil
op te trekken.
(Van onze parlementaire redactie)
In recordlempo heeft minister Bogaerg (Volkshuisvesting)
zijn bouwnota geproduceerd. Hij komt tot de conclusie dat het
gevoel van onbehagen en soms zelfs van hopeloosheid ten
aanzien van de woningnood en de gehele bouwproblematiek
moet bestreden worden met grote maatregelen:
1. De sociale status van de bouwvakarbeider moet worden ver-
verhoogd.
Op de rijksweg te Cadier en Keer zijn
gistermiddag bij een frontale botsing
tussen een Duitse en een Belgische per
sonenauto drie personen om het leven
gekomen. In de Duitse personenauto za
ten vier personen, waarvan er twee op
slag gedood werden en de beide ande
ren zeer ernstig werden gewond. In de
Belgische auto zat alleen de bestuurder,
die eveneens op slag gedood werd.
HET VEELBESPROKEN stuk „De
Plaatsbekleder", zal volgend jaar in
Frankrijk worden verfilmd. Op 1 januari
1965 starten de voorstellingen.
IN EEN ROTTERDAMS kinderziekenhuis
is een orang-oetan aan een dubbelzijdige
breuk geopereerd. De ingreep slaagde
uitstekend, zeiden de geneesheren.
HET LANDBOUWSCHAP zal zich niet
verzetten tegen minister Biesheuvels
plannen om het melkprijsjaar voortaan
van 1 april tot 1 april te laten lopen.
PROF. IR. J. W. THIERRY (80), oud
hoogleraar in de waterbouwkunde aan
de T.H. te Delft, is in Den Haag overle
den en inmiddels begraven.
DE INSTALLATIES van de oliemaat
schappij Shell te Pladjoe op Zuid-Su-
matra zijn teruggegeven. De arbeiders
op Britse rubberplantages op Oost-Su-
matra willen alle Engelse bedrijven en
grondbezit overnemen en de betrekkin
gen met Engeland verbreken.
Minister Bogaers kondigt in zijn
nota een groot aantal maatregelen
aan die zijn gericht op de verho
ging van de produktie per manen
op het kweken van een grotere be
langstelling voor het beroep van
bouwvakarbeider.
In de eerste plaats zullen de
lonen en andere arbeidsvoorwaar
den moeten worden verbeterd. Bij
de komende c.a.o.-onderhandelin-
gen zal worden gestreefd naar een
zodanige verhoging van de lonen
(inclusief prestatiebeloning), dat
„zwarte" lonen zoveel als mogelijk
„wit" worden. De bouwvakker
moet zich openlijk gewaardeerd
weten.
Voorts wordt gedacht aan het opne
men van de mogelijkheid van anciënni-
teitstoeslagen in de c.a.o., zowel voor
werknemers met een langdurig dienst
verband als bij een langdurige binding
aan de bedrijfstak in Nederland.
Onnodige reisuren zullen zoveel moge
lijk moeten worden vermeden. In de
praktijk worden thans vele reisuren be
taald die in mindering op de werktijd
worden gebracht. Onnodige reisuren, die
slechts de functie hebben het loon te
verhogen, dienen te worden bestreden.
Overwerk in de bouwnijverheid zal
worden gestimuleerd door een soepel be
leid ten aanz.ien van de afgifte vah over-
werkvergunningen en vooral door een
aantrekkelijker overwerkvergoeding voor
bouwvakarbeiders.
Ter verbetering van de werkomstan
digheden en ter verhoging van de sociale
status van de bouwvakarbeider dienen
de voorzieningen op de bouwplaats be
langrijk te worden verbeterd Bouwvak
kers moeten niet in een modderpoel be
hoeven te werken. De onnodige slordig
heid, die op vele bouwplaatsen voorkomt,
vermindert de aantrekkelijkheid van het
bouwvak en drukt de produktiviteit.
Aan bouwvakarbeiders zal bij voor
rang een woning worden- toegewezen.
Zodra de behoeften aan woningen
voor repatrianten dit toelaten zal
de vijf procent van de woningwet
woningen, welke thans bestemd is
voor repatrianten, worden bestemd
voor repatrianten en bouwvakarbei
ders.
Zonodig zal dit percentage worden ver
hoogd. Voorrang op grond van deze re
geling zal alleen worden gegeven aan
bouwvakarbeiders, die tenminste twee
jaren in de nieuwbouw van woningen
in Nederland hebben gewerkt. Voorts
zal er bij de gemeenten op worden aan
gedrongen buiten de genoemde vijf pro
cent een zekere voorrang aan bouwvak
arbeiders bij de toewijzing van een wo
ning te geven.
Het bedrijfsleven zal ernstige aan
dacht geven aan de vraag op welke wij
ze door prestatiebeloningssystemen, aan
gepast aan de structuur van de bouw
nijverheid (bijvoorbeeld groepstarieven)
de produktiviteit kan worden verhoogd.
Verwachting meegedeeld door het
K.N.M.I. geldig tot vanavond, opge-
maakt gisterenavond 23.15 uur:
t Enkele opklaringen maar ook plaat-
t selijk buien. Matige tot krachtige
J aan de kust mogelijk harde wind
tussen west en zuidwest. Weinig ver-
andering in temperatuur.
Vandaag: zon onder 18.13 uur. Maan
op 19.18 uur.
Morgen: zon op 6.46 uur. Maan onder
9.26 uur.
om in 1964 ofwel op een aantal
normale werkdagen (maandag
t.m. vrijdag) ofwel op een aan
zienlijk aantal zaterdagen op wo
ningbouwprojecten over te wer
ken.
Overleg van minister Bogaers met
minister De Jong (Defensie) heeft
er toe geleid dat reeds vroeg in het
jaar 1964 ten behoeve van de wo
ningbouw mag worden gerekend op
het verlenen van vrijstelling van mi
litaire dienst voor 1800 man.
Daarbij zal aan de volgende voorwaar
den moeten worden voldaan:
a) De betrokkene dient in het bezit
van een getuigschrift te zijn voor zover
hij werkzaam is in een beroep, waarvoor
getuigschriften bestaan (lagere techni
sche school, centrum voor vakopleiding
voor volwassenen, leerlingenstelsel).
Voor de overige beroepen zullen nadere
criteria worden vastgesteld.
b) De betrokkene moet als bouwvak
arbeider in de nieuwbouw van woningen
in Nederland werkzaam zijn ten tijde
van )iet indienen der aanvrage om vrij
stelling.
c) De betrokkene moet een verkla
ring van zijn werkgever overleggen dat
hij te werk gesteld zal blijven in de
nieuwbouw van woningen in Nederland.
De vrijstelling zal in eerste termijn
gelden voor een periode van twee jaren,
mits betrokkene gedurende die periode
werkzaam blijft in de nieuwbouw van
woningen. Daarna kan nog tweemaal
voor een periode van twee jaren opnieuw
vrijstelling worden gevraagd. Na afloop
van de periode van zes jaren zal de vrij
stelling desgevraagd voorgoed worden
verleend indien betrokkene nog aan de
voorwaarden voldoet. Het genoemd aan
tal van 1800 zal zo spoedig mogelijk wor
den opgevoerd tot ongeveer het dubbele,
waartoe gelegenheid zal bestaan, omdat
binnen vrij korte tijd de naoorlogse ge
boortegolf de dienstplichtige leeftijd zal
hebben bereikt.
Voor bondskanselier dr. Konrad
Adenauer is de tijd aangebroken,
waarin hij afscheid moet nemen
van de velen, die hem bij zijn
dagelijkse taak behulpzaam wa
ren. Zo gaf hij gisteren een af-
scheids-ontvangst voor zijn twin
tig secretaressen, waarbij deze foto
gemaakt werd. Wij kunnen ons
voorstellen, dat het afscheid nemen
de grijze staatsman een beetje
zwaar is gevallen.
De pendel van Nederlandse bouwvak
arbeiders naar het buitenland heeft gro
te vormen aangenomen. Dit constateert
minister Bogaers in zijn nota met leed
wezen. Naar schatting zijn er 8 a 9 dui
zend arbeiders aan de Nederlandse
bouwnijverheid onttrokken en dé laatste
jaren groeit, deze categorie arbeiders
met 2 a 3 duizend man per jaar. Dit is
hoogst verontrustend. Minister Bogaers
hoopt, dat het geheel van maatregelen
ter verbetering van het klimaat in de
Nederlandse bouwnijverheid, in het bij
zonder die, welke zijn gericht op het
verschaffen van uitzicht op continue en
blijvende arbeidsvoorwaarden er in be
langrijke mate aan zullen meewerken de
neiging in het buitenland te gaan wer
ken, belangrijk te onderdrukken. Hier
door zou in de eerste plaats het jaarlijk
se verlies van 2 3 duizend man moeten
worden gestuit. Daarnaast is het echter
van groot belang, dat een aanzienlijk
deel van genoemde 8 a 9 duiz.end mensen
wederom in de Nederlandse bouwnijver
heid terugkeert.
Minister Bogaers kondigt aan, dat aan
de scholing van bouwvakkers bijzondere
aandacht zal worden besteed. Met be
trekking tot de lagere technische scho
len zal worden nagegaan op welke wijze
een grotere toevloeiing naar deze onder
wijsinrichtingen kan plaats hebben. De
bouwminister heeft minister Bot (O. K.
en W.) verzocht na te willen gaan of en
zo ja in hoeverre het met het oog op de
praktijk van het moderne bouwen, nood
zakelijk en mogelijk is wijziging te bren
gen in de thans bestaande opleidingen
volgens het leerlingenstelsel en vobrts
te willen bezien, of het wenselijk is de
oprichting van speciale cursussen aan
technische scholen te bevorderen.
Voorts zal de vakopleiding van vol
wassenen aantrekkelijker worden ge
maakt door de loondervingsvergoeding
(thans ongeveer f 90.- per week) met
15 a 20 procent te verhogen.
Het bedrijfsleven zal een gerichte pro
paganda gaan voeren voor werving van
cursiste.:. Verder zal worden overwogen
of het rijk gedurende de opleiding van
ongeschoolde werkenden, die een vakop
leiding volgen in een van de centra voor
vakopleiding van volwassenen de loon
dervingsvergoeding en de premies voor
de sociale verzekeringen (die nu voor
rekening van de werkgever komen) ge
heel of gedeeltelijk zal gaan betalen.
Daardoor zou namelijk de bereidheid
van de aannemers om ongeschoolde
werknemers een vakopleiding bij een
der centra te laten volgen wellicht toe
nemen. Tenslotte zal door het bedrijfs
leven worden nagegaan of en op welke
wij^e een versnelde scholing, met behulp
van organisatiebureaus, tot vergroting
van het arbeidspotentieel in de bouw
nijverheid kan bijdragen. Deze scho
lingsmethode is gebaseerd op het princi
pe der overdraagbaarheid van gecon
centreerde praktijkervaring.
Voor nadere bijzonderheden over en
rond de bouwnota zie pag. 7.
Het algemeen vertrouwen in de door
de bouwnijverheid in zijn geheel te le
veren produktieprestaties moet worden
herwonnen. Dit streven zou in belang
rijke mate kunnen worden ondersteund
door een merkbare verhoging van de
produktie in de woningbouw op korte
termijn. Een dergelijke produktieverho-
ging zal mede kunnen worden gereali
seerd door overwerk. Minister Bogaers
hoopt, dat de bouwvakkers bereid zullen
zijn het otter van derving van vrije tijd
te brengen ter leniging van een deel van
de woningnood op korte termijn. Werk
gevers- en werknemersorganisaties staan
positief achter die gedachte.
Er zal een dringend persoon
lijk beroep worden gedaan op de
werknemers In het bouwbedrijf
Koningin Juliana, prins Bernhard
en prinses Beatrix zijn gisteren in
Teheran aangekomen voor een
staatsiebezoek aan Iran. Deze foto
werd onmiddellijk na aankomst
ucm de^gasten-genomen. Koningin
en sjah luisteren naar het spelen
van de volksliederen. Voor een
uitvoerig verslag van de eerste
dag van het koninklijk bezoek aan
Perzië verwijzen wij naar pagi
na 7.
Na Canada, Australië en Frankrijk, gaat
misschien ook Amerika graan leveren
aan Rusland. De Amerikaanse minister
van Landbouw heeft gezegd dat
wellicht een transactie van 380 mil
joen dollar zal worden afgesloten. De
Russische onderhandelingsdelegatie, die
onlangs in Canada tarwe aankocht,
heeft echter gezegd dat er dit jaar
niets meer van zal komen. Rusland
heeft voor dit jaar genoeg aangekocht,
werd betoogd. Er is wel onderhandeld
maar er is nog geen beslissing geno
men.
In Washington heeft men zich geërgerd
aan Adenauers opmerking dat het dom
zou zijn van Amerika om de Russen
tarwe te verkopen. „Daarmee geeft
Washington de Russische regering de
kans te verdoezelen dat het communis
tische landbouwstelsel tekort schiet",
had de Westduitse bondskanselier ge
zegd. De „Deutsche Zeitung" was het
niet met Adenauer eens. „De Sovjetre
gering kan niet meer, zoals onder Sta
lin, de mensen honger laten lijden. Ze
moet wel voedsel kopen in het Westen
en dat maakt haar in zekere mate af
hankelijk. Dat moeten we niet tegen
houden", zei de krant.
Hoe nijpend de graansituatie in Rüsland
is, blijkt wel uit het feit dat een Rus
sische vrouw, die haar varkens en kip
pen brood voerde, tot een jaar gevan
genisstraf is veroordeeld.
Ben Bella heeft de Algerijnse natio
nale vergadering meegedeeld dat hij de
volledige macht aan zich heeft getrok
ken om een eind te maken aan de op
standige acties die tegen zijn bewind
worden gevoerd. Hij verklaarde echter
dat hij er nimmer toe zal overgaan het
leger in te zetten tegen de bevolking
van Kabylië, waar het front van socia
listische krachten, onder leiding van de
vroegere vice-premier Hocine Ait Ahmed,
zich tegen Ben Bella verzet.
De Algerijnse president sprak van een
contra-revolutie, die een bedreiging
vormt voor de eenheid en de territoriale
integriteit van het land. Hij deed een
beroep op de soldaten die zich bij de
opstand hadden aangesloten, om zich daar
weer van los te maken.
Ben Bella gaf toe dat Algerië te kam
pen heeft met problemen, maar die kun
nen volgens hem beter worden opgelost
binnen, het nationale bevrijdingsfront, de
enige wettelijke partij in Algerië, dan
door een opstand tegen de regering.
Monseigneur Joseph Beran, aarts
bisschop van Praag, is gisteren
door de regering van Tsjecho-Slo-
wakije in vrijheid gesteld. Met hem
zijn mgr. Skoepy, bisschop van
Brno, mgr. Vojtassak, bisschop van
Spis, mgr. Zela, titulair bisschop
van Arpassa en mgr. Hlad, titulair
bisschop van Cedie, uit hun gevan
genschap ontslagen.
Dit verheugende feit is de bekroning
van langdurige onderhandelingen tus
sen de H. Stoel en de Tsjechoslowaakse
regering welke in de afgeopen twee we
ken reeds zo ver gevorderd- schenen dat
men elk ogenblik nieuws over de sinds
1948 in gevangenschap verkerende aarts
bisschop kon verwachten.
Monseigneur Beran (in 1888 te Pil-
sen geboren) beleefde zijn eerste ge
vangenschap tijdens de Duitse bezetting.
Hij werd op het H. Hartfeest van 1942,
juni, door de Gestapo gearresteerd,
en hij verbleef daarna drie jaren in
een concentratiekamp. Geheel verma
gerd tengevolge van de ontberingen en
nauwelijks genezen van een tyfusaanval,
keerde hij na de bevrijding terug.
Op 4 november 1946 werd hij tot aarts
bisschop van Praag gewijd. Hij was on
der de gelovigen bijzonder populair. Zijn
tweede lijdensweg begon na de putsch
van de communisten in Tsjecho-Slowa-
kije, in 1948. Mgr. Beran verzweeg zijn
mening niet. Al het jaar daarop barstte
de bom. Dat was tijdens het voorlezen
van zijn herderlijke brieven waarin hij
de samenwerking tussen priesters en
staat afwees.
Hij had die brieven samengesteld,
kort nadat de politie (dat was op 15
juni 1949) een inval in zyn secretari
aat had gedaan. Hij wist toen nog te
ontkomen. Ondanks het feit dat men
hem het vuur na aan de schenen leg
de, durfde monseigneur Beran het
toch aan zijn brieven in de St.-Vitus-
kathedraal voor te lezen. Hetzelfde ge
beurde in alle andere kerken van
Tsjecho-Slowakjje. De inhoud sloeg in
dat land en in de gehele wereld in
als een bom.
Het rode bewind sloeg toen definitief
toe. De aartsbisschop werd gearresteerd
en bracht de eerste twee jaren door in
zijn residentie, waar hem huisarrest was
opgelegd.
Op 10 maart 1951 werd hij overge
bracht naar een plaats buiten zijn dio
cees. zoals de regering bekendmaakte.
Sindsdien was van zijn verblijfplaats
niets bekend.
In het tweede hoofdstuk van het schema
over de Kerk, dat over de aard van de
Kerk, het gezak van de bisschoppen en
de rol van priesters en leken gaat,
worden voorstellen gedaan de moge
lijkheid te openen leken tot het dia
conaat te verheffen.
Het diaconaat is sinds enkele eeuwen
niet meer dan een stap op weg naar
het priesterschap. Het is de bedoeling,
dat de diaken in de toekomst een bij
zondere en permanente rang in de
hiërarchie bekleedt, althans wanneer
het concilie besluit dat hierdoor aan
de pastorale behoeften in de Kerk, te
gemoet wordt gekomen. Zowel de mo
gelijkheid om deze diaconale functie
alleen plaatselijk in te voeren als om
deze in de gehele kerk in te stellen
wordt opengelaten.
Wanneer deze verandering door de Kerk
wordt aanvaard zal zij nog moeten be
slissen of de nieuwe diaken zich aan
het celibaat dienen te houden.
Een van de belangrijkste redenen,,
die naar voren zijn gebracht om het
diaconaat als een aparte bediening te
doen herleven, is het aanvullen van
het acute tekort aan priesters in lan
den zoals Latyns-Amerika.
Het diaconaat brengt het recht met zich
mee te preken en te dopen, de com
munie uit te reiken en de priesters bij
te staan bij het opdragen van de Mis.
Aan het einde van de algemene ver
gadering van het Concilie van gisteren
ochtend ls meegedeeld, dat einde deze
week de tekst van het schema over de
liturgie aan de Concilievaders ter hand
zal worden gesteld, opdat de vergade
ring zo mogelijk aanstaande week met de
bestudering daarvan kan beginnen. De
Concilievaders is opnieuw verzocht de
hun verstrekte tekst geheim te houden.
ZUID-SLAVIE heeft besloten de handels
betrekkingen met Zuid-Afrika te ver
breken.
Bij de foto: De laatste foto die van
aartsbisschop Beran werd gemaakt,
voor zijn gevangenneming. Hij leidt
hier een Te Deum in de St. Vitros-
kathedraal.
(Advertenties)
Om nooit te vergeten
UUY»
v
Ugriè Angteise (1 rij,
k no ops) of Italian style
knoops). U viodt
ze beide iè onze (nu nog)
grote collectie. Veel grijs,
blauw er» ook bruin.
Fancastedessms met glans
effecten. Zachte 0 verrui
ten en
'fading
stripes' v,a.
BREDA Eindstraat hoek Houtmarkt
