AAN NOORD-BEVELANDSE KUST:
Eerste „paal" Oosterscheldebrug
gaat vandaag de grond in
16 ct
E.H.B.O. Kloosterzande viert
25-jarig bestaansfeest
in blik
20 stuks f 3,20
Gisteravond
laatste test
ter plaatse
Lof voor zilveren pionier
dokter J Liermans
Goed verzorgd orgelconcert
van professor A. Heiller
Geen beste beurt
Maleisië
Uit nood geboren
In Nieuwe Kerk le Middelburg
Telefoondistrict Breda
Invoering van
?.opschakeltoon*
op 15 juli
a.s.
PagblaD SleJSïem
Zuidzande tegen
herindeling
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 11 JULI 1963
(Van onze redacteur)
Hedenochtend om zeven uur, bü
hoog water, is op nog geen vijftig
meter uit de kust van Noord-Beve
land een begin gemaakt met de
plaatsing van de eerste van de
162 punten, die de v(jf kilometer
lange Oosterscheldebrug zullen
moeten dragen. Het werk wordt
verricht door de enorme drijvende
bok „Ir. J. G. Snip", die niet al
leen de met een zogenaamd kantel-
schip aangevoerde, ruim dertig
meter lange, holle, betonnen put
in verticale toestand in het water
moet plaatsen, maar deze eerste
„paal" vandaag bovendien met gro
te kracht en door middel van een
speciale installatie de grond in zal
drukken.
Dit met spanning tegemoet ge
ziene karwei heeft de bouw van de
Oosterscheldebrug in een nieuw
stadium gebracht. Na aanloop
werkzaamheden als de aanleg van
de werkhaven te Kats en de in
richting van deze werkhaven,
waarin alle brugonderdelen pas
klaar in serie worden gemaakt, is
nu de fase van het monteren van
de voorgespannen betonbrug inge
treden. Gisteravond heeft de „Ir.
J. G. Snip" ter plaatse geoefend
en verschillende proeven genomen
om het hefvermogen te testen.
Deze laatste controle liep naar
wens.
Het heeft eigenlijk in de bedoeling ge
legen de eerste put eerder deze week te
plaatsen. Voor alle zekerheid echter is
de werkzaamheid van de 60 meter hoge
bok ..Ir. J. G. Snip" maandag en dinsdag
op alle onderdelen nog eens op de proef
gesteld.
Gistermorgen om negen uur kon de
bok met behulp van sleepboten de
werkhaven te Kats verlaten. Vlak langs
de kustlijn van Noord-Beveland werd
koers gezet naar het noorden. Op onge
veer drie kilometer ten noorden van de
werkhaven. op de plaats waar de eerste
put moet worden ingedreven, werd de
bok in de goede positie gebracht en ver
volgens verankerd. Dit positie kiezen en
verankeren zal voor elke put ongeveer
een halve dag in beslag nemen. In de
loop van de middag werd het kantelschip
met de eerste put tussen de liggers van
uit de haven te Kats naar de bok ver
voerd.
Vanaf zes uur werd de grote put lang
zaam door de bok in verticale positie
geplaatst: een uiterst omzichtig werk,
dat ongeveer anderhalf uur in beslag
nam. Daarna liet men de „paal" weer
langzaam op het kantelschip zakken
Injecties
Elke put bestaat uit verschillende mo
ten, die met voorspanning aan. elkaar
bevestigd zijn. De voorspankabels die
hiervoor nodig zijn (om twee moten aan
elkaar te spannen zijn twaalf kabels ver
eist) mogen niet met zout water in aan
raking komen. Aangezien het mogelijk is
dat het zoute Oosterscheldewater door
de dikke buitenwand vann de holle put
zal dringen en de zich in deze betonnen
buitenwand bevindende kabels' zal aan
tasten worden alle kabelruimten met
vette specie geïnjecteerd.
Op het werkterrein te Kats zijn de
aannemers momenteel bezig met de fa
bricage van de vijfde put. De produktie
van de putten heeft men nu volledig on
der de knie. Er zullen er ongeveer drie
per week gemaakt kunnen worden. Men
ls ,°P het ogenblik de fabricage van de
caissons die aan. het boveneinde van
telkens drie bij elkaar behorende putten
geplaatst moeten worden (zie tekening)
aan het beproeven. Per week zal min
stens een caisson in de werkhaven ge-
maakt moeten worden. Daarna zal de
fabricage van pijleropzetstukken en de
verschillende brugstukken beproefd die
nen te worden.
tAdvertentie)
Twee portaalkranen met een hefver
mogen van elk 300 ton en vijf kranen
met hefvermogens tussen 8 en 75 ton
zullen voor het transport van de ver
schillende brugstukken op het werkter
rein zorgen. De portaalkranen zijn ver
rijdbaar tot boven het water en z.ullen
daardoor dus in staat zijn de brugstuk
ken op de transportschepen te leggen.
Opgeschoven
Zoals wij onlangs reeds hebben ge
meld is het tracé van de brug enigszins
veranderd. Dit was noodzakelijk omdat
rijkswaterstaat de beweegbare over
spanning in de brug, die op ongeveer 375
meter van de Schouwse wal is geprojec
teerd, verlengd wilde zien van 30 tot 40
meter. Een en ander bracht met zich
mee dat de 52 pijlerhoofden anders
moesten komen te liggen. De brug is n.u
in de lengte-as iets opgeschoven in de
richting van Noord-Beveland. Door dit
De constructie van de brug: drie
putten die in de grond gedreven
worden; daarbovenop het caisson;
vervolgens het pijledopztstuk; ten
slotte de brugstukken.
opschuiven kon een viaduct aan de kant
van Noord-Beveland worden uitgespaard.
Wanneer de brug eind 1965 klaar zal
zijn zal het scheepvaartverkeer, dat on
der de brug door kan, gebruik moeten
maken van doorgangen tussen de pijlers,
die daartoe met lichtbakens zullen wor
den aangegeven.
Het ministerie van verkeer en water
staat heeft de verwachting uitgesproken
dat in 1966 één miljoen auto's van de
brug gebruik zullen maken. In 1978 zou
den 2 1/2 miljoen auto's van de Ooster
scheldebrug gebruik maken.
Gisteren werden de bok en de eer
ste put naar de plaats gebracht,
waar de put de grond in gedre
ven zal worden. Op bijgaande foto
zijn bok en put op de plaats van
bestemming even buiten de wal
tussen Colijnsplaat en de werkha
ven te Kats aangekomen.
Driebaans
Naar wij vernemen wordt voorlopig
niet gedacht aan het instellen van een
maximum snelheid op de brug. De prak
tijk zal moeten uitwijzen in hoeverre
zulks wenselijk is. De mogelijkheid is
verder niet uitgesloten dat voor het au
toverkeer een driebaan-sweg zal worden
uitgezet. Naargelang de behoefte zou het
door middel van verkeerslichten moge
lijk gemaakt kunnen worden het verkeer
in een bepaalde richting over twee rij
banen de beschikking te geven.
Wanneer de bouw van de Oosterschel-
de brug, de overdamming van de Gre-
velingen en de bouw van de brug over
het Haringvliet naar wens en volgens
schema verloopt zal de afstand tussen
Middelburg en Rotterdam via deze dam
men- en bruggenweg met niet minder
dan 90 kilometer worden verkort. Be
langrijker nog, vooral voor de industria
lisatie en bet toerisme, is dat de nieuwe
verbinding geheel midden- en noord-Zee
land op slag zal ontsluiten.
Bovenstaande foto van een brug-
stuk geeft een beeld van de
breedte die het wegdek zal krij
gen.
(Van onze redacteur)
Wanneer zaterdag in Kloosterzande het 25-jarig bestaan van de
EHBO-afdeling gevierd gaat worden, zal stellig de schijnwerper spe
ciaal gericht worden op haar „zilveren" pionier dokter J. Hermans,
die eind 1937 het oprichtingsinitiatief nam en tot op de huidige dag
haar bekwame docent en geestelijke vader s.
Zijn veelzijdige verdiensten voor deze jubilerende afdeling,
evenals trouwens voor nog enkele andere, werden ons door secre
taris L. Daelman op treffende wijze geschetst.
die enorme aktiviteiten ontplooiden en
de vereniging aan haar vele en grote
successen hielpen", luidt zUn commen
taar, dat heel bescheiden zijn eigen ver
diensten uitsluit
De jubilerende vereniging heeft in
haar bestaansperiode met vele proble
men te kampen gehad. Natuurlijk van
financiële aard, maar dat wil ook bij
andere verenigingen nogal eens het ge
val zijn! Vooral vervelend was het ge
brek aan geschikte accommodatie. Na
veel zoeken en experimenteren werd
eindelijk onderdak gevonden op.... de
zolder van Mouterij Menu. waar men
Nnord-Bevelanden brUS Ko<,ts en ColVnsplaat. Aan de
Duiveland met elkaar gouwen- Schouwse kant zal het landhoofd
"en. Op NZrd-Beveland ZlZ'r 0an Z Oosterscheldebrug nabij de
'andhooPfd tZendXeTrLven van -e8r'laü8'! "De Val" k°men te
gen.
Dat oprichtingsinitiatief werd min of
meer geboren uit de dreiging van de
tweede wereldoorlog, waarin Nederland
drie jaar nadien inderdaad betrokken
werd en die toen helaas al spoedig het
vcrenigings- cn organisatieleven
waaronder ook 't EHBO-wcrk nage
noeg lamicgde.
Gestart met een veertigtal enthousias
te deelnemers, kende de afdeling Kloos
terzande in de loop der jaren de tra
ditionele ups en downs, die met name
ook in het ledental hun weerspiegeling
vonden. Dokter Hermans zag zich na
de oprichting in zijn werk de eerste
jaren geruggesteund door een bestuur,
bestaande uit wijlen pastoor-deken De
Meulemeester als voorzitter en de da
mes M. Blommaert en M. de Rijk be
nevens de heren R. Vermorken en A.
Francken.
De eerste naoorlogse cursus moest
noodgedwongen op zich laten wachten
tot 1947, toen de animo van weleer
plots herboren bleek en een 45-tal ge
gadigden zich meldde. Het nieuwe be
stuur stond onder voorzitterschap van
Emiel Ivens. die deze funktie drie jaar
bekleedde. Nadien werd secretaris L.
Daelman tevens belast met het waar
nemend praesidium en in 1951q werd de
spreekwoordelijke hamer overgenomen
door de heer H. Menu, die hem uog al
tijd hanteert. Ook secretaris Daelman
is zijn ideaal en daarmee de vereniging
ji°t °P de huidige dag trouw gebleven,
doch gaat bij deze jubileumviering af
scheid nemen in verband met zijn toe
komstige verhuizing naar Hulst. Hij
blijft evenwel lid van het hoofdbestuur
en secretaris van het distriet Zeeland.
Inmiddels wordt de secretariaatsfunk-
tie sinds twee maanden reeds bekleed
door de heer J. Baert, terwijl het hui
dige bestuur gecompleteerd wordt door
de dames M.L. v. Waterschoot en M. v.
Jole en de heer A. Mannaert.
Speciaal over het trio Menu-v. Wa-
enkele jaartjes gratis logies genoot.
Toen echter de behoefte ontstond aan
een nieuwe opleidingscursus en er dus
een leslokaal nodig was. verhuisde men
naar een koud en somber lokaal in de
openbare school, dat voor zijn verwar
ming aangewezen was op de door de
cursisten en de bestuursleden eigenhan
dig aangedragen brandstoffen. Nadien
had de vereniging enige tijd domicilie
in het oude WGK-gebouw te Groenendijk
en nu dan eindelijk en ten langen laat
ste in het fraaie nieuwe gebouw te
Kloosterzande.
Successen
We hadden het daareven over grote
successen. Ziehier een kleine bloemle
zing.
Op 23 april 1958 werd te Arnhem het
landskampioenschap der senioren be
haald door het al eerder genoemde be-
stuurstrio. Eveneens landelijk waren de
fraaie prestaties in 1950 te Nijmegen
(3e prijs); in 1955 te Helmond (4e prijs)
en te Roosendaal in 1956 (3e prijs).
Districtswedstry den
1954 Terneuzen: kampioenschap senioren
1955 Kloosterzande: idem senioren en
junioren; 1956 St. Jansteen: kampioen
schap cn 2e prijs senioren; 1957 Graauw:
kamp. sen.; 1959 Koewacht: idem; 1960
Westdorpe: 2e prijs sen.; 1961 Klooster
zande: 3e prijs sen.; 1962 Kloosterzande:
tweede prijs sen.; 1963 St. Jansteen:
le en 2e prijs junioren en 2e en 3e
prijs senioren.
Én n-u dan maar eens even feestelijk
uitblazen! Zaterdagmiddag huldiging en
receptie in hotel De Linde en 's avonds
koffietafel met plezierige omlijsting in
hotel v. Leuven.
Dat cr voor orgelconcerten wel dege-
lyk belangstelling kan bestaan werd in
de Nieuwe Kerk te Middelburg bewezen,
toen voor enige honderden belangstellen
den een orgelconcert verzorgd werd door
professor A. Heiller uit Wenen.
Deze organist had zyn programma ge
heel opgebouwd uit composities van Jo-
hann Sebastian Bach.
Professor Heiller opende deze avond
met de „Praludium und Fuge" in G Dur,
een op ingetogen wijze gespeeld pralu
dium met ene voornaam en op een even
wichtige wijze voorgedragen Fuga, waar
bij al direct bleek van welk formaat de
ze Weense organist is.
De spanning, die het eerste werk al
met zich mee bracht werd verder door
gevoerd in het tweede nummer, een trio
sonate in C groot, waarbij het eerste
deel, het allegro, op zeer doorzichtige
sprrvnie ie*ran
voi lot. „tHBU ers ln hart en nieren, I volle wijze gebrachte middendeel (largo)
m het allegro tot een machtige slotfase
kwam.
Professor Heiller had kennelijk met
zorg zijn programma opgebouwd, met
als hoogtepunt de Partite Diverse So-
pra": „Sei gegrüszet. Jesu gütig". Hier
kon men alle facetten horen, die men in
het orgel tegenkomt. Het werk, met zijn
grandioos slot liet niet na op de toehoor
ders een diepe indruk te maken.
Als overgang tot zijn slotnummer, de
..Passacaglia" in c klein, speelde de
Weense organist eerst een choralvorspiel
,,Schmücke dich, o liebe Seele". Op so
bere wijze werd dit lang niet gemakke
lijke werk voorgedragen. Professor Heil
ler speelt" als het ware met de noten
en deze noten gehoorzamen aan de
„meester".
Het was een avond van grote kunst,
een triomf voor orgel, componist cn uit
voerder.
Het volgende concert vindt plaa.^
dinsdag 23 juli en zal worden verzjr^d
door Ev. Glassner uit Amsterdam.
A. v
In het telefoon-district Breda, omvat
tende West-Brabant en Zeeland, wordt
op maandag 15 juli a.s. de zogenaamde
..opschakeltoon" ingevoerd. Dit betekent,
dat. wanneer men tijdens een gesprek
een serie van vier direct op elkaar vol
gende toontjes van verschillende hoogte
hoort, een telefoniste op de bestaande
verbinding inschakelt, b.v. ten einde een
der sprekers te waarschuwen, dat hij
voor een aangevraagd gesprek wordt
opgeroepen. Men hoort genoemde „op
schakeltoon" in dat geval op de achter
grond. Deze is dus geenszins storend. In
enkele andere telefoondistricten heeft de
invoering van de „opschakeltoon" reeds
eerder plaatsgevonden. Bij de reeds be
kende tonen: kiestoon, wektoon, bezet-
toon en informatietoon, komt er volgen
de week dus een vijfde toon bij.
f)e KVP maakte een beste beurt bij
de verkiezingen, maar bij de kabi
netsformatie verstevigt ze haar repu
tatie zeker niet. Uit de aard van haar
positie als grootste partij moet ze een
vooraanstaande rol spelen bij de kabi
netsformatie. Die formatie verloopt
echter met zo veel strubbelingen en
struikelingen, dat er waarlijk geen
grote staatsmanswijsheid uit spreekt.
Bovendien dreigt het zoeken naar per
sonen voor de ministersposten al net
zo'n pijnlijke historie te worden als
in 1959. Een buitenstaander als het
Algemeen Dagblad meent al te moeten
opmerken, dat eens te meer blijkt, „hoe
arm met name onze grootste politieke
partij, de KVP, aan werkelijk grote
figuren is". De volle waarheid is dit
niet. Die armoede heeft betrekking op
„grote figuren", die zich voor het mi
nisterschap beschikbaar willen stellen.
Wie Nederland rondkijkt, zal in be
drijfsleven, ambtenarenwereld, onder
wijs waarlijk wel katholieken van for
maat ontdekken. Doch ze lusten de
politiek niet of niet meer. Ze willen
zich in dat ondankbare en waarlijk
niet dik betaalde „vak" niet storten.
Het is begrijpelijk, maar het is ook
doodjammer. Onze voorouders hebben
er voor gestreden, dat de katholieken
als volwaardige leden van de Neder
landse volksgemeenschap zouden wor
den erkend. De emancipatie is inder
daad bereikt. Doch we moeten ons deze
erkenning ook waardig tonen. Mannen
van capaciteiten zullen zich voor het
politieke werk in voldoende mate be
schikbaar moeten stellen. Het is in be
paalde intellectuele kringen wel eens
mode er groot op te gaan, dat men zich
van politiek helemaal niets aantrekt.
Dat is echter waarlijk geen verdienste.
De politiek is in wezen een edele zaak,
al weet iedereen, dat ze door kwade
•nenselyke eigenschappen kan worden
aangevreten. Doch is zulks niet met
alle edele zaken het geval? Het is
een eervolle taak zich voor de politiek
in te zetten. Interessant is het, dat nu
een jonge figuur als mr. Marijnen de
kans krijgt om het voorzitterschap van
de ministerraad te bekleden. Hij moge
de critici beschamen.
TTederaties van staten zijn gemakkelij
ker op papier te regelen dan in
werkelijk levende organismen om te
zetten. De mislukking van de Verenig
de Arabische Republiek en van de
Centraal Afrikaanse Federatie toont
dit sprekend aan. Thans is er weer
een nieuwe federatie op stapel gezet.
Malakka, Singapore, Serawak en
Noord-Borneo gaan samen en hebben
ook gemeenschappelijk het lidmaat
schap van het Britse Gemenebest aan
gevraagd. In deze staten bestaat geen
homogeniteit van bevolking. Maleiers,
Chinezen en Indiërs moeten er samen
wonen. Dat gaat niet altijd even ge
makkelijk. Het voormalige Britse be
stuur heeft er wel administratieve
eenheden van gemaakt, doch een ge
meenschappelijke Maleise identiteit
bestaat nog slechts in kiem. Zal het
mogelijk zijn deze te ontwikkelen?
Indonesië heeft een tijd lang getracht
deze ontwikkeling met kracht te be
strijden. Het dreigde zelfs met een
politiek van militaire confrontatie zo
als ook in het geval West-Irian was
toegepast. Soekarno heeft echter later
ingebonden. We vermoeden dat daar
aan wenken van Britse en Amerikaanse
zijde niet vreemd zijn. Pro forma houdt
de Indonesische president nog vast aan
de eis, dat de vorming van de Fede
ratie door een volksstemming moet
worden bekrachtigd. Dat eist dan de
man, die niets van een volksstemming
in West-Irian wil weten! Serieus is
dat niet. Wel serieus is het verzet, dat
ongetwijfeld van de zijde van Peking
zal rijzen. Men begrijpt daar heel best,
dat deze nieuwe Federatie als het
ware een anti-communistische gordel
legt in dit deel van de wereld. Aan
de communisten, in de landen der
nieuwe federatie wonend, is dan ook
opdracht gegeven er tegen te ageren.
Er zijn reeds heel wat communistische
opponenten opgepakt en in de gevan
genis gestopt..
De leefkracht van de Maleise Fede
ratie kan nog op zware proeven wor
den gesteld.
(Van onze correspondent)
De gemeenteraad van Zuidzande be
handelde het plan van G. S. over de
gemeentelijke herindeling in West-
(Advertentie)
Zeeuwsch-Vlaanderen. In een uitvoerig
memorandum, dat het college aan de
raadsleden had toegezonden, werd voor
gesteld dit plan af te wyzen en te jjve-
ren voor het behoud van een zelfstandig
Zuidzande.
Als men wel levensvatbaarheid toe
schrijft aan een zelfstandig Sluis en
Aardenburg dan betekent dit een dis
criminatie van Zuidzande. De argumen
tatie van G. S. maakt op het college de
indruk, dat men een nieuw kostuum wil
aanmeten dat in werkelijkheid slecht
past. De heer P. Moll kon. zich met het
standpunt van b. en w. volledig vereni
gen. Hij betoogde, dat men een gezon
de gemeente niet moet gaan splitsen.
Eervol ontslag werd verleend aan de
heer J. Smallegange als onderwijzer
aan de openbare lagere school i.v.m. zyn
benoeming elders.
Dagje naar het strand.
Genieten van zon en zee
en Sinas van Hero.
Een „zuivere" verfris
sing. Top in smaak en
kwaliteit.
Strandtip: Vraag dus
nadrukkelijk Sinas van
Hero.
helemaal
üw smaakt
