OPDRACHTEN VOOR DE NIEUWE PAUS: INWENDIGE MENS TELT OOK MEE
Voorzichtigheid, liefde en
vastbeslotenheid
Russisch ruimte-duo is
veilig geland
HOFNAR
Vijf partijendroom
is vervlogen
KENNEDY ZOND CONGRES
ZIJN NIEUWE RASSENWET
Huwelijk in Duivetoren
P. V. d. A. HET VIJFDE WIEL
Drie van de 80 kardinalen
in het conclaaf zijn ziek
Val ja 'v moeder
te ontroerd
om te spreken
1
r
O
J
pi
DAGBLAD VOOR ZEELAND
In Washington:
Negers doden
blanke soldaat
Oud torentje in
Rotterdam
gevonden
Concilie moet
worden hervat
Beroep op Amerika 's
rechtvaardigheid
Veranderlijk
Gespannen rust
rond boeddisten
in Vietnam
De erfenis
Materialisme
Het concilie
„HOT LINE" IS
EEN KWESTIE
VAN DAGEN
Pikant
Bondgenoten
103e JAARGANG
No. 24312
I
i
C
O
53
O
m
C/2
H
w
3
O
C/2
5
O
g
2
5
O
53
r
a
c/3
H
H
S
2C
«2
W
Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M.
Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren, L. J. v. 't Westende.
Bureaus: Breda - Reigerstraat 16 -
Tel. 22341 (5 lijnen) - Postgiro 1114111
Koor Ged, Koningin en Vaderland
DONDERDAG 29 JUNi iS6i
Abonnementsprijs 8,05 per kwartaal,
excl. 0,20 incasso; f 9,25 per post
excl. 0,35 incasso; 0,62 per week
Prijs van buitenlandse abonnementen
op aanvraag. Losse nummers 15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
0,42 per mm (Ing. Med. 1,05). By
contract aanzienlijke reductie. Volledi
ge tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Klokstraat 1 telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 telefoon 2377 (Bijbureaus: Terneuzen: IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURG: Nieuwstraat 41 - telefoon 2893)
In Washington is gisteren een blanke
soldaat door negers doodgeslagen.
De soldaat zat met twee andere mili
tairen in een auto die hij bestuurde. Hij
wachtte bij een verkeerslicht op het groe
ne sein. Naast hem ging een andere auto
staan waarin zich vijf negers en twee ne
gerinnen bevonden.
De negers vonden dat de autoradio van
de militairen te hard aanstond en maak
ten daar aanmerkingen op, waaruit zich
een twistgesprek ontwikkelde. Toen het
licht op groen sprong, reden de militai
ren weg, doch de negers manoeuvreerden
hun auto zodanig dat zij aan de kant
van de weg moesten stoppen. Twee ne
gers sprongen uit hun auto, sleurden de
bestuu2-der van de andere wagen hier uit
en sloegen hem met een nog niet nader
geïdentificeerd hard voorwerp, hetgeen
de dood van het slachtoffer veroorzaak
te. De twee andere militairen liepen en
kele vuistslagen op.
Gemeentewerklieden hebben in Rot
terdam bij graafwerk voor de drinkwa
terleiding op Bulgersteijn in het hartje
van de stad op een diepte van onge
veer 1.80 meter de resten gevonden van
een stadstorentje, dat opgenomen was
in de wal van de stadsvest.
Het torentje komt voor op de kaarten,
die Van Deventer in 1526 en Berkenrode
in 1626 van Rotterdam maakten. Het
schijnt in 1662 bij de bouw van het
Schielandshuis het huidige histo
rische museum te zijn afgebro
ken. Bulgersteijn is nu een winkelstraat.
De naam is afkomstig van een kas
teel.
Een der plechtigste manifestaties van kerkelijk leven is gisteren
avond om 17.06 uur in Vaticaanstad begonnen: de verkiezing van een
nieuwe opperherder. Tachtig kardinalen, onder wie alleen bij God
bekend de nieuwe paus zich bevindt, hebben zich in het conclaaf
teruggetrokken na een dag van grote liturgische luister. De leden
van het H. College dat de paus kiest vertrokken in processie van
de kapel van Sint Petrus door de koninklijke hal naar de Sixtijnse
kapel. Daar aangekomen legden de prinsen der Kerk een eed van
strikte geheimhouding af. Nooit zal iemand weten wat er binnen de
conclaafmuren is voorgevallen. Er ontbreken twee kardinalen op
dit conclaaf: de kardinalen Mindszensky en de La Torre (Equador).
Drie zijn er ziek: de curie-kardinalen Chiarlo, Bacci en Micara. Zij
wonen op hun ziekbed het conclaaf bij.
De kardinalen hebben gisterenochtend
bij een Mis in de Sint-Pieter de bijstand
van de Heilige Geest afgesmeekt voor
het conclaaf waarin zij de nieuwe paus
de 262e in de geschiedenis gaan kie
zen. De Mis werd opgedragen door de
deken van het college, kardinaal Eugène
Tisserant, aan het altaar van de „Zetel
van Petrus", de eerste paus, in de absis
van de oasiliek. De plechtigheid werd
door de televisie uitgezonden.
De kardinalen kwamen in plechtige
stoet, in paars gewaad vanwege de rouw
voor paus Joannes, het kerkgebouw bin
nen. Buitenlandse diplomaten, geaccredi-
President Kennedy heeft het Ameri
kaanse congres woensdag zijn nieuwe
wetsvoorstellen toegezonden tegen de
rassendiscriminatie. Hij deed een beroep
op de congresleden in vergadering bij
een te blyven totdat de nieuwe voorstel
len aanvaard zijn.
Tevens kondigde hij de vorming aan
van een „dienst voor gemeenschapsbe
trekkingen" als aanvulling op de parti
culiere „biraciale comités voor de mense
lijke betrekkingen" die hij onlangs op
een vergadering van Amerikaanse bur
gemeesters aanbeval voor elke stad.
TWAALF officieren en manschappen van
het Israëlische leger bevinden zich op
het ogenblik in Sleeswijk-Holstein, waar
zij bij een Westduits legeronderdeel een
opleiding volgen voor een anti-tankwa
pen.
AMERIKA HEEFT woensdag zijn zeven
de weersatelliet gelanceerd. Deze moet
wervelstormen signaleren en fotografe
ren.
HET PROCES tegen dr. Martelli, de
Italiaan bij Euratom, die ervan verdacht
wordt staatsgeheimen te hebben verra
den, is uitgesteld tot 1 juli.
POLEN BEGINT volgend jaar aan de
serie-produktie van passagiersvliegtuigen
voor twintig personen.
CASTRO HEEFT twee gevangenen vrij
gelaten die veroordeeld waren wegens
anti-Castro-activiteiten. Zij hadden toe
vlucht gezocht op de Uruguyaanse am
bassade.
ONGEVEER 2000 Iraakse stamleden zijn
naar Perzië gevlucht sinds de Iraakse
regering vorige week de vijandelijkhe
den tegen de Koerdische guerrillastrij
ders heeft hervat.
DE SOVJET-UNIE heeft de V.A.R. be
loofd conventionele wapens te leveren,
maar heeft geweigerd haar te helpen by
de ontwikkeling van kernwapens en ra
ketten.
KROESTJEV ZAL volgend voorjaar een
bezoek brengen aan Noorwegen, Zwe
den en Denemarken.
HET VERLEDEN week gestolen vlieg
tuig van de Zwitserse luchthaven Bazel
is teruggevonden op het Belgische vlieg
veld Zaventem in Brussel. De oorspron
kelijke codeletters waren overgeschil
derd.
De nieuwe wet op de burgerrechten
voorziet o.m. in een garantie, dat alle
burgers gelijke rechten hebben wat be
treft de toegang tot en bediening in ho
tels, restaurants, amusementsgeïegenhe-
den en winkels.
De federale minister van justitie krijgt
de bevoegdheid om bij federale recht
banken processen aanhangig te maken
ten gunste van negerstudenten, die inge
schreven willen worden op blanke scho
len. De federale programma's voor de op
leiding van werkkrachten ten einde de
werkloosheid onder de negerbevolking te
verminderen worden uitgebreid, alsmede
de reeds ingediende voorstellen betref
fende werkgelegenheid voor de jeugd
en nieuwe regelingen ter stimulering van
de beroepsscholing.
Bij deze wetten wenst Kennedy de be
paling, „waaruit duidelijk blijkt dat de
federale regering krachtens geen enkel
statuut verplicht is financiële steun in
welke vorm ook te verlenen voor een
program of een actie, waarbij rassen
discriminatie voorkomt".
„Ik doe", aldus Kennedy in zijn nota
van aanbieding, „een dringend beroep
op alle plaatselijke leiders, negers en
blanken, om tijdens de behandeling in
het congres het uiterste te doen om de
spanning te verminderen en zelfbeheer
sing te betrachten. Het congres dient in
de gelegenheid te zijn zijn werk vrij te
volbrengen".
Tevens verzocht bij de plaatselijke lei
ders en de zakenwereld om uit zichzelf
aan de wensen van de negers tegemoet
te komen.
De president verzocht de congresleden
bij zich zelf ernstig te rade te gaan, niet
om gevoelens van minzame mensenliefde
wakker te roepen, „want de neger wenst
geen minzaamheid en heeft daar geen
behoefte aan", maar om in hun hart „die
ene, eenvoudige trotse en kostbare eigen
schap, die ons allen als Amerikanen ver
enigt te ontdekken, het gevoel voor
rechtvaardigheid".
Weersverwachting medegedeeld door
het K.N.M.I., geldig tot vanavond:
Veel bewolking en plaatselijk wat re
gen. Iets hogere temperaturen dan
gisteren.
Vandaag: zon onder 21.03 uur. Maan
onder 19.52 uur.
Morgen: zon op 4.19 uur. Maan op
4.24 uur.
De teraardebestelling van de boeddhis
tische monnik, die zich vorige week in
Saigon levend liet verbranden, is woens
dagmorgen zonder incidenten verlopen.
Er was een grote politiemacht op de
been om de Vietnamese bevolking op een
afstand te houden. De stoet bestond uit
de lijkwagen, drie autobussen, waarin
ongeveer 60 boeddhistische priesters za
ten en een dertigtal auto's. De doodkist
werd bedekt met een boeddhistische vlag.
De as zal worden verdeeld over de di
verse pagoden van Vietnam.
Na de ceremonie werden de versper
ringen, die meer dan een week de toe
gangen tot de pagodes hadden afgeslo
ten, verwijderd en het leven in Saigon
kreeg langzamerhand weer zijn gewone
aanzien.
Er blijft echter spanning heersen tus
sen de boeddhisten en de regering in ver
band met de gerezen twijfel over de wij
ze waarop het verdrag, dat kort geleden
tussen de boeddhistische autoriteiten en
de regering werd gesloten, zal worden
uitgevoerd.
In officiële kringen is men van mening
dat de overheid zich niet zal moeten be
perken tot het heropenen van de toegan
gen tot. de pagodes voor de bevolking,
maar dat ook de gevangen genomen
boeddhisten in vrijheid zullen moeten
worden gesteld.
teerd bij de H. Stoel, prelaten en andere
geestelijken waren ook aanwezig. Het
koor van de Sixtijnse kapel zong een mis
van Palestrina.
Na de Mis hield mgr. Amleto Tondini
secretaris van de brieven aan de staats
hoofden, de traditionele rede over de
taak van de nieuwe paus.
Mgr. Tondini nam hierbij als leidraad
datgene wat door paus Joannes in bewe
ging is gebracht in en buiten de kerk.
De voornaamste opdrachten voor de
nieuwe paus zijn volgens hem:
1 Herstel der geestelijke beginselen in
het leven der christenen.
2 Arbeid voor de vrede en het weder
zijds begrip tussen de volkeren en
hun leiders.
3 Hervatting van het door de dood
van paus Joannes afgebroken conci
lie.
De erfenis die paus Joannes heeft nage
laten. zal zwaar op de schouders van zijn
opvolger drukken, aldus mgr. Tondini,
die er in het bijzonder op wees dat van
de nieuwe paus vooral zal worden geëist
voorzichtigheid, vastbeslotenheid en lief
de.
Over de verschrikkelijke pijn die paus
Joannes op zijn sterfbed moest lijden,
zei mgr. Tondini: „Van dit bed komt een
boodschap tot ons, een kreet om vrede
en verzoening, als het ware een samen
vatting van diens korte pontificaat".
De nieuwe paus, aldus mgr. Tondini,
zal wijs moeten zijn, krachtig en mens
lievend om de nalatenschap van Joannes
aan te kunnen, want zijn taak zal liggen
op een uitgestrekt gebied met vele door
nen en slechts weinig rozen. Hij zal het
geschikte tijdstip moeten vaststellen voor
hervatting van het tweede Vaticaanse
concilie dat door zijn voorganger is bij
een geroepen en door diens dood werd
onderbroken.
De jongste buitengewone vorderingen
op wetenschappelijk en technologisch ge-
bied. aldus mgr. Tondini, hebben onge
twijfeld het onderlinge verkeer tussen
de volkeren vergemakkelijkt, maar dit
heeft ongelukkigerwijze niet geleid tot
het reeds zolang vurig gewenste weder
zijdse begrip.
De betrekkingen tussen de volke
ren berusten nog steeds op een poli
tiek van wantrouwen en vrees. Dit
moet in het bijzonder worden gewe
ten aan de materialistische opvattin
gen die de waardigheid van de men
selijke persoon verstikken en het re
lativisme, dat de wezenlijke eenheid
der mensen negeert. Om deze valse
ideologieën en de gevaren daarvan
tegen te gaan moet men terugkeren
tot de door de Kerk van Christus
onderwezen beginselen, de enige
waarop broederlijk en duurzaam be
grip onder de mensen gevestigd kan
worden.
De morele en maatschappelijke ver
warring die ook valt waar te nemen on
der volkeren van oude christelijke tra
ditie welke nu trots gaan op weten
schappelijke en technologische successen,
aldus mgr. Tondini, wordt veroorzaakt
door het loslaten van de godsdienstige
beginselen welke alleen een beschaafde
maatschappelijke orde kunnen verzeke
ren. Het gezag wordt heden ten dage niet
meer gezien als afkomstig van God en
de vrijheid is niet meer gefundeerd in
het geweten van de mens, door de be
ginselen van de natuurwet geleid. Daar
om zou de opvolger van paus Joannes
diens voorbeeld volgend, alles moeten
doen om de bovennatuurlijke beginselen
in het leven der christenen op hun plaats
te herstellen.
De Kerk moet de organisatie van haar
menigvuldige activiteit bij de tijd bren
gen onder volkomen eerbiediging van
haar eigen karakter, om haar leer snel
ler te kunnen verbreiden en haar ge
wijde bediening met meer vrucht te
kunnen uitoefenen.
Ten aanzien van het concilie zei mgr.
Tondini dat de katholieken overal ter
wereld hopen dat deze grote onderne
ming tot een goed einde zal worden ge
bracht.
De paus zal, als alle leiders, de wijs
heid moeten bezitten om zich te hoeden
voor zijn tegenstanders en hun hinder
lagen te ontwijken vooral in de vorm
van misleidende ideologieën: hij zal
voortdurend sterk moeten blijven om de
dogma's van het katholieke geloof boven
alle twijfel te handhaven; de dwalingen
daaromtrent af te wijzen en om openlijk
degenen, die omwille van de rechtvaar
digheid en de zaak van Christus vervolgd
worden, te verdedigen. Maar bovenal zal
de nieuwe paus de liefde moeten bezit
ten omdat God, wiens kinderen hij zal
leiden, liefde is.
HU moet de Kerk liefhebben als zijn
oogappel en zo mogelijk nog meer, alle
mensen die Christus hem toevertrouwt
en heel in het bijzonder de armen, de lij
denden en de ouden van dagen, om de
waardige plaatsvervanger te zijn van
de „Goede Herder" zelf, aldus besloot
mgr. Tondini zijn rede.
In een van de kamers van het
Vaticaan, binnen de afgesloten
ruimte van het conclaaf wachten
honderden koppen en schotels,
schalen, borden en glazen e.d. om
dienst te gaan doen bij de maal
tijden van kardinalen en andere
kerkelijke functionarissen.
De beide Russische ruimtevaar
ders, die de afgelopen dagen in
een baan om de aarde hebben ge
vlogen, zijn gisteren veilig geland,
Valentina Teresjkowa (26), 's werelds
eerste vrouw in de ruimte, landde na
ruim drie etmalen in de ruimte te heb
ben doorgebracht om 9.20 uur (onze tijd)
Om 12.06 uur (onze tijd) landde Valeri
Bikowski (28), na een ruimtevlucht van
vijf dagen en 82 banen om de aarde, alle
snelheids-, tijdsduur- en afstandsrecords
brekend.
In het door het persbureau Tass uit
gegeven communiqué werd gezegd dat
beide ruimtevaarders een geslaagde lan
ding maakten in de „vooraf bepaalde'
gebieden, nl. in de Centraal-Aziatische
Sovjetrepubliek Kazakhstan.
De Wostok V landde ongeveer 540 km
ten noordwesten van Karaganda, ergens
bij de 53e breedtegraad. Valentina's Wos
tok VI kwam neer op 620 km ten noord
oosten van dezelfde- stad, gelegen in de
republiek Kazakhstan. In de bekendma
king van Tass werd niet gezegd of bei
de kosmonauten zich aan boord van hun
ruimteschepen bevonden toen deze land
den.
Na de dubbele ruimtevlucht van An-
drian Nikola jew en Pavel Popowitsj in
augustus werd gemeld dat zij beiden per
parachute waren geland in de nabijheid
van hun ruimteschepen eveneens in
Kazakhstan, ten zuiden van Karaganda,
Vrienden, familieleden, andere ruimte
vaarders en zelfs sportofficials ken
nelijk om de records te verifiëren wa
ren bij de hand om de beide ruimtevaar
ders na hun landing te begroeten.
In de. binnenstad van Moskou begon
nen zich, ondanks een motregen, snel
groepen mensen te vormen om onder het
De leider van de Amerikaanse delega
tie bij de Geneefse ontwapeningsbespre
kingen, Charles C. Stelle, heeft meege
deeld dat het akkoord tussen Amerika en
de Sovjet-Unie over de rechtstreekse te
lexverbinding tussen beider hoofdsteden,
binnenkort zal worden ondertekend en
de Russische delegatieleider, Tsarapkin,
voegde hier aan toe dat de onderteke
ning „wellicht nog voor vrydag aan
staande" zal kunnen plaatshebben.
(Advertentie)
In de Duivetoren van het Spanjaards
gat, de historische waterpoort hij de
KMA te Breda, is gisteren het kerke
lijk huwelijk ingezegend van applicaat-
off icier tweede luitenant W. A. Tim
mermans uit Eindhoven en mejuf
frouw Ria Westraten uit Breda. De
inzegening geschiedde door majoor-
leg er predikant ds. Van Pagee. Het i
voor de eerste maal in de geschiedeni
dat een dergelijke plechtigheid in dez
(protestantse) kapel gebeurt. In d<
Granaattoren, aan de andere zijde vai
de waterpoort is een katholieke kapel
ingericht
licht van straatlantaarns het verheugen
de nieuws te lezen.
„Ik dacht dat ze nog langer boven zou
blijven. Waarom is zij nu al geland?",
vroeg een Russische vrouw. „Maar ik
ben toch blij dat ze veilig en wel geland
is".
Op het Rode Plein stonden honderden
Moskovieten die vrolyk schreeuwden en
hun bewondering vobr werelds eerste
ruimtevaarster, Valentina Teresjkowa,
niet onder stoelen of banken staken.
Men riep „hoera, hoera". Fotografen
stelden groepjes mensen op om foto's te
maken.
Radio Moskou heeft aan de moeder van
Teresjkowa gevraagd om haar een boor-
schap te zenden. Zij was echter te zeer
bewogen om samenhangende taal te spre
ken. Een broer van Teresjkowa heeft
toen de gelukwensen van de familie
overgebracht.
Na de bekendmaking van de landing
heeft de Moskouse televisie een film la
ten zien die kort tevoren van de twee
ruimtevaarders was gemaakt. Teresjko
wa keek hierop streng vooruit, alleen
haar ogen bewogen enigszins. Bikowski
leek ook tamelijk inactief.
Karaganda, de dichtstbijzijnde grote
stad, was eens het centrum van verschei
dene grote arbeidskampen. De industrie
stad ligt ongeveer 2500 kilometer ten
zuidoosten van Moskou en ongeveer 570
kilometer ten noordoosten van Baiko-
noer, de „ruimtestad" vanwaar beide as
tronauten werden gelanceerd. Veronder
steld wordt, dat Teresjkowa en Bikowski
onmiddellijk na de landing per vliegtuig
naar Baikonoer zijn overgebracht voor
een voorlopig medisch onderzoek.
Sir Bernard Lovell. directeur van het
observatorium van Jodrell Bank bij Man
chester. heeft verklaard dat men, on
danks de goede afloop van de jongste
Russische ruimtevluchten, maar moeilijk
aan de conclusie kan ontkomen dat de
plannen die de Russen voor deze vluch
ten hadden gemaakt, niet verwezenlijkt
zijn. Volgens hem kan er maar weinig
vooruitgang zijn geboekt op het gebied
van de ..ontmoetingstechniek" in de
ruimte en bovendien hadden de vluchten
nu niet zo heel veel langer geduurd dan
die van Wostok drie en vier.
(Van onze parlementaire redacteur)
De liberale fractieleider minister Toxo
peus heeft gisteren een verrassende om
mekeer teweeggebracht aan het forma
tiefront. Tegen de verwachting in heeft
hij formateur dr. De Kort bericht, dat de
V.V.D. niet bereid is mee te werken aan
een vyf-partijenkabinet.
Die afwijzing wordt gedeeld door
C.H.U.-fractieleider mr. Beernink en door
de A.R. De direct publiek gemaakte wei
gering van de V.V.D. om aan een vijf-
partijenkabinet mee te doen maakt het
dr. De Kort onmogelijk nog langer de
P.v.d.A. en V.V.D. tegen elkaar uit te
spelen. De formateur moet nu gaan kie
zen.
Door dr. De Kort nu tot een keuze te
dwingen maakt mr. Toxopeus het hem
onmogelijk verdergaande concessies van
de V.V.D. af te dwingen. De concessies,
die reeds gedaan .zijn, zaten de V.V.D.-
achterban erg hoog. Mr. Toxopeus heeft
ze weer op losse schroeven gezet door in
zijn antwoord aan dr. De Kort niet te
reageren op diens ontwerp-basisprogram
Op een persconferentie verklaarde mr,
Toxopeus te verwachten dat hij over de
punten die de V.V.D. erg zwaar op de
maag liggen wel tot een redelijke oplos
sing zou kunnen komen met de K.V.P.,
A.R. en C.H.U.
Mr. Toxopeus stelde met nadruk, dat
het niet de bedoeling is van zijn specta
culaire coup om de V.V.D. nu in de op
positie te dringen. „Ik ben dag en nacht
bereid om met de drie christelijke par
tijen over een kabinet te spreken", zei
hij. Het is echter de vraag of met name
dr. De Kort nu wel ongeduldig staat te
trappelen om met de V.V.D. zaken te
doen. De tegenzet van mr. Toxopeus
neemt hem het initiatief uit handen en
blaast zijn informatiespelletje als een
kaartenhuis omver. Dr. De Kort is na de
boodschap van mr. Toxopeus naar Ulven-
hout teruggekeerd.
Zaterdag gaat h(f naar de koningin om
(in een tussenrapport) te berichten wat
hM nu zal gaan doen. Vooralsnog wordt
niet verwacht dat dr. De Kort in het
optreden van de V.V.D. aanleiding zal
zien zich als formateur terug te trekken.
Het pikante van de situatie is, dat dr.
De Kort van plan geweest schijnt te zijn
zelf gisterenavond een eind te maken aan
het verstoppertje spelen. Hij had zijn
keuze bekend willen maken. Uitgaande
van de veronderstelling, dat de liberalen
zijn ontwerp-program zouden aanvaarden,
had dr. De Kort, naar verluidt, niet de
Av.d.A. maar de V.V.D. willen kiezen als
artner in een vier-partij en kabinet. Het
lotief voor die keuze zou dan geweest
ijn dat een voortzetting van het beleid
v'an het kabinet-De Quay, dat ook de
drie christelijke partijen wensen, het best
te realiseren zou zijn met de partner, de
V.V.D., die er al eerder aan heeft meege
werkt.
Door de onverwachte zet vrr mr.
Toxopeus moet dr. De Kort nu 'teu-
ze maken, hoewel hij niet zek van
de houding der liberalen tegc: zijn
ontwerp-program. Mr. Toxoj ver
klaarde op zijn persconferentie, at dit
program hem weliswaar in grote lijnen
wel aanstaat maar dat er toch enkele
punten inzitten waartegen de V.V.D. ern
stige, zo niet overwegende bezwaren
heeft. Die punten zijn wel bekend.
Het zyn onder meer de beperking van
de vrye bouw terwille van de goedkope
woningwetbouw, de uitbouw van sociale
voorzieningen en de commerciële t.v. De
ze zaken tellen echter ook zeer zwaar
voor de K.V.P., A.R. en C.H.U. Deze heb
ben zich reeds in grote lynen akkoord
verklaard met de regeling ervan in het
ontwerp-basisprogram.
Die moeilijkheden met de V.V.D. rond
het program zouden tot de conclusie kun
nen leiden, dat dr. De Kort de liberalen
nu links zal laten liggen en met de P.v.
d.A. in zee zal gaan. Immers, met de so
cialisten zijn de programmamoeilijkheden
nagenoeg overwonnen.
Ook de binding vormt voor de P.v.
d.A. geen probleem. Mr. Toxopeus
meent evenwel dat hij dit risico wel
kan aanvaarden. Hij speelt, naar hy
zelf toegaf, geen blufpoker. Hy kan
wat wagen, omdat hy weet hoe de
kaarten liggen bij de A.R. en C.H.U.
Daar wil men in meerderheid niet
weten van een samengaan met de so
cialisten.
De indruk bestaat, dat mr. Toxopeus
zijn zet heeft uitgedacht met behulp van
mr. Beernink. Daarop wijst o.m. het
feit dat deze de liberale fractieleider ge
machtigd heeft tijdens diens persconferen
tie te verklaren, dat de C.H.U. evenmin
een vijf-partijenkabinet wenst.. Mr. Beer
nink liet bij die gelegenheid tevens mee
delen dat de C.H.U. ook van bindende
arspraken niets wil weten. Ook daarmet
heeft hij zich tot bondgenoot van mr.
Toxopeus verklaard.
Dr. De Kort heeft de A.R. en C.H.U.
nagenoeg niet bij zijn formatiespel be
trokken. Onzerzijds is gewaarschuwd dat
hij zich daardoor wel eens in de vingers
zou kunnen snijden.
Behalve ergernis over het niet gekend
worden speelt echter bij mr. Beernink
ook de vrees mee dat dr. De Kort zich
uiteindelijk toch wel eens tot de P.v.d.A.
zou kunnen bekennen. Aan die vrees is
voedsel gegeven door activiteiten van be
paalde K.A.B.-zijde ten gunste van een
herstel der rooms-rode samenwerking.
Die interventie heeft dus wel een heel
ander effect gehad dan het gewenste.
