Vandaag begint het conclaaf (met circa tachtig stemgerechtigden) T.V.-shows met Undine von Medvey als leading lady Witte rook na periode van drie a vier dagen Valentina Teresjkowa is geen geoefende piloot DEURWAARDER HEEFT HET ROER IN HANDEN Verkade Ry-King De KRO. in komende seizoen „Formateur, hak nu de knoop toch door MILJOENEN KIJKEN WEER NAAR ROME Op de fiets naar Helsinki De aankondiging DEINING IN DE ACHTERBAN Nieuw station voor Etten-Leur Alles wel aan boord Wostoks knackebröd HANSKAART OVERLEDEN DAGBLAD VOOR ZEELAND Morgenochtend le stemming KOUD WEER Tsjombe (in Parijs) ernstig ziek JAN BLAASER IN JAN EN ALLEMAN Prof. Zijlstra sprak met A.R. WOENSDAG 19 JUNI 1963 Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia Hoofdredacteur.' J. J. H. A. Bruna. Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M. Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Bureaus: Breda - Reigerstraat 16 - Tel. 22341 (5 lijnen) - Postgiro 1114111 Vew God, Koningin en Vaderland 103e JAARGANG No. 24311 aobta? Abonnementsprijs 8,05 per kwartaal, excl. 0,20 incasso; 1 9,25 per post excl. 0,35 incasso; 0,62 per week Prijs van buitenlandse abonnementen op aanvraag. Losse nummer» 15 cent. Advertentieprijs voor de gehele oplage 0,42 per mm (Ing. Med. 1,05). Bij contract aanzienlijke reductie. Volledi ge tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt.' De ogen van heel de wereld zijn vandaag weer op Rome gevestigd. Vanavond gaan de circa tachtig kardinalen en hun 190 begeleiders en helpers de conclaafruimte binnen, om volgens eeuwenoud ritueel de nieuwe paus te kiezen. Zij blijven zolang achter verzegelde deuren totdat er uit de schoorsteen boven de Sixtijnse kapel witte rook kringelt ten teken dat de nieuwe opperherder gekozen is. Het is een even eerbiedwaardig als efficiënt apparaat dat zich van avond terugtrekt. Om zes uur vanavond leggen alle concla- visten de eed van absolute geheimhouding af. Vanmorgen wordt door de deken van het H. College van kardinalen, mgr. Tisserant, een Mis voor de H. Geest opgedragen. Aan het slot daarvan zal mgr. Tondini de rede over de verkiezing van een nieuwe paus uitspreken, de zogenaamde Summi Pontifici, waarin wordt gezegd over welke hoge deugden de paus moet beschikken. Er zijn vijftien algemene vergaderin gen van de kardinalen aan het eigenlijke conclaaf voorafgegaan, als dit vanavond begint. Morgenochtend reeds vindt de eerste stemming plaats. Volgens geruch ten in Vaticaanstad zullen er stellig meerdere stemmingen nodig zijn en men rekent er dan ook niet op dat morgen het „Habemus Papam!" al over het Sint- Pietersplein zal galmen. Er zijn maatregelen genomen om ver warring over de rook (zwart, als er nog geen paus gekozen is, en wit als de stemming tot pauskeuze heeft geleid) te voorkomen. Via een observatiesysteem kunnen degenen die het befaamde ka cheltje bedienen waarin volgens traditie de stembriefjes worden verbrand, zien welke kleur rook er uit het schoorsteen tje komt. Is de rook twijfelachtig van kleur dan kan door middel van chemi sche stoffen een uitgesproken zwarte of witte rook worden veroorzaakt. (Van onze verslaggever) De directie van de Nederlandse Spoor wegen heeft besloten in Etten-Leur een nieuw station te bouwen. Het besluit is gevallen op de laatste bijeenkomst tussen directie en gemeentebestuur, die vrij dag 14 juni is gehouden. Een bijzonder verheugde burgemees ter A. J. A. Oderkerk kon dit gisteren middag meedelen. Ir. K. van der Gaast, chef afdeling Gebouwen, Dienst Weg en Werken van de N.S., heeft opdracht ge kregen het station, dat enkele honderden meters westelijk van het oude station komt te liggen, te bouwen. Het lig in de bedoeling het nieuwe sta tion in 1965 of uiterlijk 1966 te openen. Dan zal Etten-Leur meteen worden opge nomen in de dienstregeling van het per sonenvervoer van de spoorwegen, waar mee een vurige wens van de kernge meente in vervulling zal gaan. IN HET Staatsblad van gisteren is ver schenen een algemene maatregel van be stuur tot wijziging van de warenwet, die tot doel heeft een betere bescherming te gen de gevaren van radioactiviteit. Het besluit heeft o.m. betrekking op de in voer en de bereiding, op de verpakking en op het vervoer van radioactieve stof fen. EEN NIEUW gasslangbesluit is gisteren in het Staatsblad opgenomen. Op grond hiervan moet op gasslangen in duide lijke en niet door vegen uit te wissen letters het woord „gasslang" zijn aan gebracht. HET INDONESISCHE pro-communisti sche dagblad Bintang Timoer (Ster van het Oosten), dat door een regeringsver bod was getroffen en niet meer mocht verschijnen, is na vier dagen afwe zigheid gisteren opnieuw in Djakar ta verkocht. Weersverwachting medegedeeld door het K.N.M.I.. geldig tot vanavond: Koud weer met opklaringen, maar ook plaatselijk een bui. Overwegend krachtige westelijke wind. Vandaag: zon onder 21.03 uur. Maan onder 18.32 uur. Morgen: zon op 4.19 uur. Maan op 3.43 uur. Er is voor de pauskeuze een tweederde stemmenmeerderheid vereist. Elke kardi naal brengt zijn stembriefje persoonlijk naar het altaar om het met een kort gebed te deponeren op een pateen. Daarna worden de stembriefjes in een grote kelk gedaan. De stembriefjes van kardinalen die ziek op hun kamer lig gen worden door helpers opgehaald. Zodra een tweederde meerderheid zich voor een bepaalde kardinaal heeft uit gesproken, begeeft kardinaal Tisserant zich naar de kandidaat en vraagt hem in het Latijn: „Neemt gij uw verkiezing volgens het canoniek recht, tot opper herder aan?" De aangesprokene zegt „Accepto", als hij de benoeming aan vaardt. Het is maar éénhiaal in de ge schiedenis gebeurd dat een gekozene de benoeming weigerde. Dat was in het jaar 768. Vaker is het voorgekomen dat de gekozene zich niet waardig acht voor het hoogste ambt dat er onder de zon gegeven is. In 1903 is dat gebeurd bij de H. Paus Pius X, die er door zijn broeders van moest worden overtuigd dat hij ge roepen was en dat de Kerk hem, met zijn zwakheden, als paus nodig had. Als de gekozene „accepto" heeft ge zegd, laten alle kardinalen, behalve de nieuwe paus, de baldakijnen boven hun zetels neer. De kardinaal-deken vraagt welke naam de nieuwe paus wenst te dragen. Daarna bidt de nieuwe paus eni ge tijd aan het altaar en gaat dan naar de sacristie om de witte gewaden van een paus aan te trekken. Terug in de Sixtijnse kapel volgt de eerste apostoli sche zegen en de kardinaal-camerlengo Masella schuift de nieuwe paus de vis- sersring aan de vinger. Deze ring draagt de paus tot aan zijn dood. Dan wordt de ring vernietigd. Nadat dit alles gebeurd is volgt de af kondiging vanaf het balkon van de Sint- Pieter. Kardinaal Ottaviani is aangewe zen om de wereld het blijde feit bekend te maken. Men verwacht in Rome dat er twaalf tot zestien stemmingen (overeenkomend met een periode van drie a vier dagen) nodig zullen zijn om de nieuwe paus te kiezen. Het aantal stemgerechtigde deel nemers aan het conclaaf is groter dan ooit in de geschiedenis. De KRO heeft met ingang van van daag een rechtstreekse verbinding met het Vaticaan. Zodra de stemmingsuitslag (bekend is. zal verslaggever Dick de Vree een reportage geven. Radio Vaticana ver zorgt een groot aantal extra uitzendin gen in verband met het conclaaf. Ook het conciliepersbureau heeft voor deze gelegenheid haar deuren weer geopend. De ruimtevaart van Valentina Teresj kowa schijnt de dag dat ongeoefende pas sagiers ruimtevluchten kunnen maken, een grote stap dichterbij te brengen. De moedige vrouw is, in tegenstelling tot andere ruimtevaarders namelijk geen geoefende piloot. Er bestaat ook geen enkele aanwijzing dat zy een deskundige is wat betreft de technische aspecten van de ruimtevlucht noch wat betreft de mechaniek van haar ruimtevaartuig. Zij mag dan een vrouw met een vlug verstand zijn, het moeten de 90 para chutesprongen die zij achter de rug heeft zijn geweest die haar de eer te beurt deden vallen om haar historische •vlucht in de ruimte te maken. Het feit dat zij werd gelanceerd wijst er dan ook op dat de Russische geleer den het grootste vertrouwen hebben in de door hen ontworpen Wostok-ruimte- schepen. Haar voorbereiding op de ruimtevlucht heeft blijkbaar maar anderhalf jaar ge duurd en zal voor het merendeel een fysieke zijn geweest. Ook haar rol heeft zich tot dusver beperkt tot een betrekke lijk passieve. Zij staat dikwijls in verbinding met de aarde en met Bi- kowski, maar het is niet bekend of zij ooit het stuur van de Wostok VI in eigen hand heeft genomen. Vermoedelijk weet zij wat zij in ge val van nood moet doen. Men mag dan ook aannemen dat het voornaamste doel van Terespkowa's ruimtevlucht een pro pagandistische is. Beide ruimtevaarders zun dinsdagmid dag op de Russische televisie versche nen. De beelden van Teresjkowa waren enkele uren eerder opgenomen. Weste lijke waarnemers nemen aan, dat het door de grotere onderlinge afstand van de ruimteschepen niet mogelijk was van beiden tegelijk een rechtstreekse uitzen ding te krijgen. Valery Bikowski is nu ongeveer vier dagen in de ruimte. Hij heeft het duur record voor ruimtevluchten gebroken en het tot heden toe grootste aantal omwen telingen om de aarde gemaakt. Teresjko wa heeft ondertussen het record van de Amerikaanse astronaut majoor L. Gor don Cooper gebroken. Beiden hebben rustig geslapen en alle instrumenten van hun ruimtecapsule functioneren uitstekend. Alles is wel aan boord. Radio-Moskou heeft in een binnenland se jeugduitzending een nieuw lied uit gezonden, dat aan Valentina Teresjkowa is gewijd onder de titel Zarjanoesjka (kleine dageraad). De toestand van de Katangese presi dent Moise Tsjombe, die wegens nier klachten in een Parijse kliniek is opge nomen, is dermate ernstig dat hij geen bezoeken mag ontvangen. Tsjombe zal gevraagd worden Frank rijk te verlaten zodra zijn gezondheids toestand dat toelaat. Aan het Stenen Hoofd te Amster dam ligt sedert begin mei het Duit se motorschip Nordwald (961 brt.) aan de ketting. Aangezien de schulden van de rederij, de „Parten Reederei Nordwald" niet betaald kunnen worden, zal het scheepje, dat Hamburg als thuis haven had, op 18 juli a.s. execu toriaal worden verkocht; een zeer weinig voorkomende gebeurtenis. De Nordwald is in 1957 gebouwd. (Advertentie) Een modern begrip voor lekker eten prijs per pak f 0.85 (bruin of wit) DE STICHTING van de Arbeid heeft de eerste collectieve arbeidsovereenkomst voor de 1000 4 1200 tandtechnici in ons land goedgekeurd. Deze CA.O. vervangt de sinds 1950 bestaande bindende sala risregeling. (Van onze radio- en t.v.-redacteur) De televisiesectie van de KRO was gisteren de eerste die bij zonderheden kon meedelen over de nieuwe amusementsprogram ma's voor het komende seizoen. Uit de toelichting bleek dat de KRO zowel op dinsdag- en vrij dagavonden in het najaar t.v.- shows wil presenteren naast de gebruikelijke amusementspro gramma's op de zaterdagavon den. Voor de vrijdagavond zijn in het najaar vier Undine von Mervey-shows met een tijdsduur van circa veertig minuten elk, gepland. Undine von Medvey, die regelmatig op de West- duitse beeldschermen verschijnt, zal in deze shows als leading lady optreden. De in Berlijn-Grünewald woonach tige Undine kreeg haar opvoeding in Duitsland. Haar vader, een arts, droeg do Hongaarse nationaliteit. Hij be schikte over een Amerikaans artsen diploma en werd in 1934 door de nazi's voor de keus gesteld of arts bij de Walfen-SS te worden ol zijn praktijk op te heifen. Hij verzocht zich hier over enige tijd te mogen beraden en vertrok daarop „met vakantie naar Ne derland''. In ons land vond hij een veilig onderkomen. Zijn dochter Undine ging tijdens de bezetting in Nederland op school en na afloop van de oorlog keerde de fami- lie Von Medvey terug naar Duitsland. Undine heeft hierna ook nog verschei dene jaren in Indonesië gewoond. Zij spreekt de Nederlandse taal met een licht accent. Reeds op driejarige leeftijd ging Un dine naar de balletschool en maakte een jaar later daar debuut in het Wandsbekerstadtstheater. Zes jaar oud schitterde zij in solodanspartijen in de stadsschouwburg en de volksopera van Hamburg. Later volgde Undine mu ziekstudie aan het conservatorium. In korte tijd leerde zij op virtuoze wijze accordeon spelen en nam zij haar eer ste buitenlandse engagementen aan. Het was Willi Schaeffers in wiens „Kabaret der Komiker" zij na de oor log optrad, die haar stem ontdekte. Het duurde niet lang of Undine maakte haar eerste radio-optreden en spoedig verschenen ook grammofoonplaten van haar met het orkest van Helmuth Za- charias. Mede dank zij haar grote ta lenkennis kon zij in vrijwel alle Euro pese landen voor radio of televisie op treden. Voor de KRO-televisie ver scheen zij reeds in 1955 toen het pro gramma „Wiener bonbonnière" werd uitgezonden. De eerste uitzending van de televi sieshow voor de KRO onder regie van Jos van der Valk vindt plaats op 22 november a.s. In het nieuwe seizoen handhaaft de KRO het dinsdagavondprogramma met Rens van Dorth. zij het in iets andere samenstelling. Ook „Piste" en „T.v.- dansant" zullen op de woensdagavon den terugkeren en wel om de twee maanden. Bij t.v.-dansant speelt straks een groter orkest. Eveneens geconti nueerd wordt de Boulevard-show op zaterdagavond met Johnny Kraaykamp. KOLDERSTRIP Nieuw op de dinsdagavond is een tweemaandelijks programma van 25 minuten met Jan Blaaser als centrale figuur. De titel luidt „Jan en alleman" en de teksten worden door Jan Blaaser zelf geschreven. Het is een geheel Ne derlands programma, d.w.z. zonder ook maar één ingevoerd liedje of tekstje, waarbij Jan Blaaser in tal van komi sche situaties verzeild raakt. Steeds zijn dit voorvallen die ook in het gewone dagelijkse gebeuren herhaaldelijk kun nen voorkomen. Dit programma be doelt in het kolderieke genre een te genhanger te zijn van de produktie „Rens van Dorth komt even langs", waarin het cabaret meer de boventoon voert. Naast de Undine von Medvey-show presenteert de KRO op de vrijdag avond om de twee maanden een quiz programma, getiteld „Ja of nee". De deelnemer zit hierbij in een aparte stu dio, terwijl het publiek in een tweede studio een aantal prijzen wordt ge toond, welke het slachtoffer niet kan zien maar aan de hand van liedjes of sketches moet raden. Tenslotte wordt in het najaar op de zaterdagavonden de kijkers een George Mitchellshow voorgezet, welke t.v.-pro- dukties onder leiding van George Mit chell, in Engeland show-businessman nr. 1, in een Londense t.v.-studio zul len worden opgenomen. Dinsdag rond het middaguur is de 74-jarige heer H. Zieck gestart voor een fietstocht van Den Haag naar Helsinki; hetgeen betekent, dat hij ongeveer 1700 km moet trappen. De krasse fietser kreeg bij het vertrek een bemoedigende zoen van Christel Adelaardie sedert kort ook weet wat een fietstocht betekent. (Van onze parlementaire redacteur) Dr. De Kort weet vandaag hoe de K.V.P., P.v.d.A., V.V.D., A.R. en C.H.U. denken over een vijf-partyenkabinet en zyn ontwerp basisprogram. Gisteren heeft hij reeds de antwoorden ontvangen van de heren Andriessen (K.V.P.), Beer- nink (C.H.U.) en Vondeling (P.v.d.A.). Vanmorgen verwacht hij de reacties van mr. Toxopeus (V.V.D.) en de heer Van Eijsden (A.R.). In parlementaire kringen wordt echter betwijfeld of de formateur veel met deze antwoorden kan doen. Naar verluidt zouden de reacties zodanig zijn, dat de formateur nog op hetzelfde punt staat als waar prof. Rom- me met zijn informatie is begonnen. Er is echter een belangrijk verschil: met de dag wordt de roep sterker, vooral protestants-christelijke kring dat dr. De Kort knopen moet gaan doorhakken, dat wil zeggen dat hij zelf een keuze moet gaan maken tussen de P.v.d.A. en de V.V.D. Op het Binnenhof weet men te vertel len dat géén van de fracties onoverko melijke bezwaren zou hebben tegen een vijf-partijenkabinet. Niemand is er echter enthousiast over. Ook het ontwerppro- gram van de formateur zou door geen der fracties zijn afgewezen. De P.v.d.A. en V.V.D. hebben er weliswaar beide moeite mee, maar zij schijnen er op te speculeren dat zij nog wel zaken kun nen doen als de keuze uiteindelijk op hen zou vallen. Als deze veronderstel lingen bewaarheid worden, zijn dus zo wel de P.v.d.A. als de V.V.D. op dit mo ment nog in de running en is de opzet van dr. De Kort om een van beide over zijn ontwerp-program te laten struike len, in eerste instantie mislukt. De afvalwedstrijd kan evenwel wor den voortgezet. Het ontwerp-program van dr. De Kort behoeft nog zoveel opvullingen, onder meer op het punt van kosten en prioriteiten, dat er nog verder over onderhandeld moet worden. Een belangrijke kwestie zou intussen reeds zijn opgehelderd. Men weet name lijk te vertellen dat dr. De Kort aan de noodlijdende landbouw 150 a 200 mil joen extra ter beschikking zou willen stellen. Juist met het oog op de vaagheid van het ontwerp-program zouden de V.V.D. en P.v.d.A. er in eerste aanleg mee ak koord kunnen gaan. Als de socialisten en liberalen het spel een beetje handig meespelen zouden ze beide ook de vol gende ronde, die van de uitwerking van het program, kunnen overleven. De af valrace kan dan nog worden gevolgd met de bindingskwestie en de zetelver deling. Uiteindelijk zullen ze echter moeten kiezen of delen. De hele taktiek van dr. De Kort duidt erop. dat hij het liefst zou willen dat de P.v.d.A. of V.V.D. zichzelf buiten spel zetten. Dan behoeft hij die pijnlijke ope ratie niet te verrichten. Na gisteren moet echter worden betwijfeld of hij dit spel letje ongestoord kan voortzetten. Dr. De Kort kon zijn spel spelen omdat hij in de rug werd gedekt door de A.R. en C.H.U. De C.H.U. en de A.R., zich beroepend mede op hun onbetwistbaar recht om bij een keuze mee te spreken, dringen er thans bij de formateur krachtig op aan nu zelf kleur te bekennen. Het verstop pertje spelen moet nu maar eens zijn af gelopen, zei een vooraanstaande C.H.U.- politicus gisteren. In politieke kringen is men geneigd betekenis toe te kennen aan het opdui ken aan het formatiefront van prof. Zijlstra. De A.R.-minister van Financiën, die een voorkeur wordt toegschreven voor een voortzetting van de beleidslijn van het kabinet-De Quay, heeft gisteren een gesprek gehad met de A.R.-leiding. Twee KVP.leden van het demissionaire kabinet zullen om persoonlijke redenen voorshands het ministeriële- veld rui men. Het zijn de minister van O. K. en W mr. J.M.L.Th. Cals, die omwille van zijn gezondheid 't 2 jaar kalm aan zal moeten aandoen en de minister van maatschap pelijk werk. mej. dr. M.A.M. Klompé, wegens familie-omstandigheden. Het ligt in de lijn der verwachtingen, dat mr. Cals wel zijn kamerzetel zal be zetten. Dr. Klompé zal eveneens het Ka merlidmaatschap blijven vervullen. VRIJDAG A.S. hoopt mevrouw R. Pruiksma-Bakker in IJlst 102 jaar te worden. Zij heeft meer dan honderd kin deren, kleinkinderen, achterkleinkinde ren en achter-achterkleinkinderen. Van haar tien kinderen leven nog drie zoons. In een ziekenhuis in Lugano is gisteren op 43-jarige leeftijd overleden de opera zanger-acteur Hans Kaart, die de laatste tijd samen met zijn Schotse vrouw Caroline Raitt verbonden was aan de Deutsche Oper am Rhein in Düsseldorf. De heer Kaart was in de kliniek op genomen voor een ooroperatie. Tijdens deze behandeling onder narcose is hij plotseling overleden. Hij woonde sinds korte tijd in het Zwitserse plaatsje Giornico. Bij Louis Saalborn kreeg Hans Kaart zijn toneelopleiding. Hij ontwikkelde zich tot een all round-artiest, want niet alleen het toneel diende hij in talrijke creaties, maar ook werkte hij bij Lou Bandy. Buziau, Louis Davids en voor de radio. Op zijn 25e jaar kwam hij bij het Residentietoneel. Als bloemen verkoper reisde globetrotter Kaart daarna naar Amerika. Het was een kort uitstapje, want de Haagse Coniedie engageerde de beweeglijke artiest, die ook nog enige tijd bij de Nederlandse Comedie in Amsterdam werkte. Daar tussendoor maakte hij met enkele col lega-artiesten en een kraai nog een veelbesproken jeeptocht door Afrika. De zangersloopbaan van Hans Kaart be gon in 1953. toen hij een geslaagde auditie maakte bij dirigent Josef Krips, die de oud-acteur adviseerde zang lessen in Milaan te gaan nemen. Dat deed Kaart en hij werd daartoe o.m. in staat gesteld door een toelage van de AVRO. Alle verlokkelijke toneel- aanbiedingen wees Kaart van de hand om zijn stem te ontwikkelen. De laatste keer trad Hans Kaart op in Turandot. Hij zou binnenkort bij de Nederlandse opera een gastrol vervul len in Othello en de NCRV-televiste- sectie had plannen een serieprogramma te brengen met Hans Kaart en zijn oom Johan als hoofdfiguren. Het ligt in de bedoeling dat de teraarde bestelling van het stoffelijk overschot in Nederland zal plaatsvinden. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Klokstraat 1 telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Bijbureaus: Terneuzen; IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURG Nieuwstraat 41 - telefoon 2893))

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1963 | | pagina 1