vs, Pacem in Terris wereld-ene is reliek F elle pakhuisbrand bedreigde hele wijk KAMER AKKOORD MET „BUDEL55 EEN BEETJE PSYCHOLOGIE EN ALLES WAS ANDERS GEWEEST Prinses bij patiëntjes PATHET LAO VEROVERT TWEE STEDEN IN LAOS PANIEK IN AMSTERDAM Mijnwerkersvakbonden in een bittere stemming Opgeheven hoofd Het ging niet bepaald van harte... Churchill ere-burger van Ons hart open voor allen DAGBLAD VOOR ZEELAND Mijndirecties zagen het wel erg zakelijk I riiHcm 00 h®eft om ziJn meisje dood te I tana\aanëezien zij de verkering had uit- cLi maar een verkeerde zwaar let- toebracht, is tot twee jaar veroordeeld. Bewolkt Britten praten met de Russen Sovjet-nota: Navo-kernmacht een* provocatie Senaat wil over oesters praten Massale vlucht voor rook en vonkenregen Rel op tribune publieke door de CPN veroorzaakt? Moeite. Regenjassen 7 jaar 29«75 Windjackets LolLanJccmvp 103e JAARGANG No. 24254 Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia Directeur: E. H. B. Brader. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Rruna. Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M. Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Bureaus: Breda - Reigerstraat 16 - Tel. 22341 (4 lijnen) - Postgiro 1114111 Voor God, Koningin en Vaderland WOENSDAG lt) APRIL 1963 Abonnementsprijs f 8,05 per kwartaal, excl. 0,20 incasso; f 9,25 per post excl. 0,35 incasso f 0,62 per week Prijs van buitenlandse abonnementen op aanvraag. Losse nummers 15 cent. Advertentieprijs voor de gehele oplage f 0,42 per mm (Ing. Med. f 1,05). Bij contract aanzienlijke reductie. Volledi ge tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Klokstraat 1 telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Bijbureaus: Terneuzen: IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURGNieuwstraat 41 - telefoon 2893) DE SPANJAARDEN„ADIOS, U ZIET ONS NOOIT TERUG President Kennedy heeft gisteren sir Winston Churchill formeel tot ereburger van de Verenigde Staten gemaakt en hem geprezen als de meest geëerde en eerbied waardige man die in de tijd, waarin wy leven, is opgetreden. „Door zijn naam aan onze registers toe te voegen, menen wij hem te eren, maar zijn aanvaarding betekent een veel gro tere eer voor ons", verklaarde Kennedy tijdens een door de televisie uitgezon den plechtigheid in het Witte Huis, „want geen verklaring of proclamatie kan zijn naam nu nog meer opluisteren. De naam sir Winston Churchill is reeds een legen de". (Van onze speciale verslaggever) Nu het overleg met de Staatsmijnen op niets is uitgelopen zijn de vele Spaanse mijnwerkers in Limburg dinsdag hun koffers gaan pakken en hun loonzakjes gaan halen. Intussen bracht de directeur- generaal van het Spaanse instituut voor de emigratie in Madrid een informeel bezoek aan de gezellenhuizen en andere onderkomens. De Spanjaarden vertrekken niet met rancuneuze gevoelens. „Wij heb ben sinds de eersten onzer, acbt maanden geleden kwamen, hier vele vrienden gemaakt. Alles had zo heel anders kunnen aflopen als men ons bij de Staatsmijnen niet alleen gezien had als „instrumenten" voor de kolenwinning, maar vooral als mensen, wier komst ook sociaal en cultureel had moeten worden opgevangen", zei ons een woordvoerder. DE N.V. Nederlandse Aardolie Maat schappij heeft een exportorganisatie op gericht die zich zal gaan bezighouden met de bevordering van de afzet van aardgas in het buitenland. De personeelsdienst van de staats mijn Maurits heeft met de staken de Spanjaarden nog een indivi dueel onderhoud gehad, waarna 33 Spanjaarden verklaarden opnieuw in dienst van de Staatsmijnen te willen treden. Maar 164 Spanjaarden gaven er de voorkeur aan naar hun vader land terug te reizen. De werkwilligen zullen waar schijnlijk worden gehuisvest in kasteel Vaalsbroek te Vaals.... Dit is ook de indruk van de bonds voorzitter van de Nederlandse Katholie ke Miinwerkersbond. Frans Dohmen. „Er 55 Paus Joannes heeft gisteren bij de on dertekening van de encycliek „Pacem in Terris" een korte toespraak gehouden, waarin hij verklaarde dat de encycliek vooral ingaat op de gebieden van het na tuurrecht. Daarom hebben wij de encycliek niet, zoals gebruikelijk is, alleen aan de bis- I schoppen, de priesters en de gelovigen der katholieke kerk gericht, maar „aan HEEFT een Braziliaans visum in de zak. Hij moet zich echter van poli- activiteit onthouden, anders gaat hij de Janeiro'** Z3* 2 vestigen in Rio I NAMENS DE in Nederland wonende is- Hn t !?n ls een boodschap aan dr. Sjarif, Mtfai5„°5esis,che zaakgelastigde gezonden, riraniUj l1s am*eten kun hoop op vrucht raSende betrekkingen uitspreken. EEN BETONWERKER uit Gennep, die y^HAAG ZAL sir Winston Churchill net ereburgerschap van Amerika ontvan gen. Grappenmakers zeggen: Hij zal nu kauwgom moeten ruilen voor een kluit KAAPPROVINCIE (Zuid-Afrika) f*- ^en kleine groep Zuidafrikanen het Politiebureau gemolesteerd. In East Lon don werd door negers vanuit de bomen °P politiemannen geschoten. Weersverwachting van het K.N.M.I. tot vanavond, opgemaakt gisteren avond 23.15 uur: Vooral aanvankelijk zwaar bewolkt wet op de meeste plaatsen enige re- gen of regenbuien. Zwakke tot matige zuidoostelijke tot zuidelijke wind. Over het algemeen ongeveer dezelf de middagtemperaturen. Vandaag: zon onder 19.27 uur. Maan op 20.56 uur. Morgen: zon op 5.55 uur. Maan onder 7.18 uur. alle mensen van goede wil", aldus de paus. De vrede in de wereld is een goed, waar alle mensen zonder onderscheid zich voor interesseren. Daarom had de paus zijn hart ook voor alle mensen ge opend, zo meldt het K.N.P. De paus zei verder dat de encycliek uit vijf delen bestaat: de betrekkingen van de mensen tot de mens, de betrekkingen tussen de individuele mens en het open baar bestuur, de betrekkingen tussen de politieke gemeenschappen, de betrekkin gen tussen de individuele mensen, de in dividuele politieke gemeenschappen en de wereldgemeenschap. Het laatste deel van de encycliek bevat pastorale richt lijnen. „Op deze wijze hebben wij", aldus de paus, „niet alleen de basis voor de vrede willen leggen, namelijk de eerbied voor de door God ingestelde orde en de be scherming van de waardigheid van de menselijke persoon, wij hebben ook de verscheidene niveaus aangetoond waarop de vrede verwerkelijkt moet worden". De paus besloot zijn toespraak met het uitspreken van zijn vertrouwen dat de boodschap die hij in zijn encycliek aan de mensen richt, door hen in vreugde zal worden aanvaard. Volgens waarnemers in Rome is „Pa cem in Terris" (Vrede op aarde) één der belangrijkste encyclieken van de laatste 50 jaar. zijn psychologische fouten gemaakt door de werkgevers", verklaarde hij ons. Men heeft de vakorganisaties niet ingescha keld. Blijkbaar staan de werkgevers op het standpunt, dat de tewerkstelling van buitenlanders alleen maar hun zaak Ze stellen het aldus: Wij zijn de onder nemers wier taak het is er voor te zor gen dat er voldoende mijnwerkers zijn. Kunnen wij die hier niet vinden, dan moeten we die elders werven zonder in schakeling van de vakorganisaties. „Maar", vervolgde Frans Dohmen, „de werkgevers moeten zich realieseren, dat als ze buitenlanders werven, dezen een andere mentaliteit hebben dan onze eigen arbeiders. Blijkbaar staan de werkgevers echter op het standpunt, dat zij er zijn als ze alleen maar hun contractuele ver plichtingen in het bedrijf nakomen op dezelfde voet als ten overstaan van onze eigen mensen. Daarin vergissen ze zich". Overigens zijn de vakbonden „angst vallig" buiten een en ander gehouden. Zelfs in M.I.R.-verband, verzekerde Frans Dohmen ons, werden over de werving van buitenlanders onvoldoende gegevens verstrekt. „Voorzover de Spanjaarden lid zijn van onze organisatie, zullen we voor hun belangen opkomen", benadrukte hij, maar hij hield zich overtuigd, dat als er aan de kant van de werkgevers „een beetje aan psychologie was gedaan", al les wellicht heel anders was gelopen. Limburgers en Spanjaarden hebben el kaar best leren waarderen: ze begrijpen elkaar gemakkelijk, ze verschillen niet zoveel van elkaar in levensgevoel. Maar de Staatsmijnen hebben het anders ge speeld. „Toen ze meteen een ultimatum stelden was de boot aan", oordeelde Frans Dohmen. „Zouden wij, als Limburgers, anders gereageerd hebben?" „De vakbonden zijn niet op de hoogte van de overeenkomst welke de Staatsmij nen met de Spaanse mijnwerkers geslo ten hebben. We kunnen moeilijk aanne men dat de Staatsmijnen de overeenkomst zijn nagekomen als het verzet van Spaanse zijde zo algemeen is", zei Frans Dohmen. Wat dit betreft blijven de Spaanse mijnwerkers erbij, dat ze het recht aan hun kant hebben. „Wij verlaten met opgeheven hoofd uw vaderland", zeiden ze ons. De laatste onderhandelin gen gingen om vijf punten, die door de Spanjaarden naar voren gebracht waren, maar men bleef reeds steken bij het eer ste punt dat de huisvesting betrof. Vol gens de woordvoerder van de Spanjaar den hebben zij gelachen, toen van de kant der Staatsmijnen gezegd werd, dat men in de huisvesting wel verbetering wilde brengen, maar dat men nu voor over macht stond. „De eersten van ons zijn al acht maanden geleden gekomen, er is dus tijd genoeg geweest om de huisvesting behoorlijk in orde te maken", oordeelden de Spanjaarden. In het gezellenhuis Leyenbroek zijn kamers waar acht Spanjaarden moeten slapen en er is een grote zaal, met afge schutte kamertjes, waar meer dan tach tig Spanjaarden slapen. De schotten rei ken echter niet tot het plafond en de muurtjes zijn van dun hout en karton, zodat er, bij de wisselende diensten, geen sprake kon zijn van rustig slapen. Zij vertrekken nu „vrijwillig" en dus als vrije mensen en niet als ongewenste vreemdelingen. „Dat laatste hadden wij ook echt niet verdragen", zeiden de Span jaarden. die zich tijdens de moeilijkheden allemaal zeer disciplinair en solidair hebben gedragen. „We hebben eerlijk gestreden voor ons goed recht als mens behandeld te wor den in en buiten het bedrijf. Wie zal ons dat recht willen onthouden? Het ging ons echt niet alleen om geld verdienen. We wensen als Spanjaarden ook en vooral te leven". „Bij ons vertrek groeten wij alle vrienden die wij hier hebben ge maakt". In elk geval kan men ervan verzekerd zyn dat er in Spanje geen arbeiders meer voor de mijnen in Limburg geworven behoeven te wor den. De vertrekkenden zullen bepaald geen propaganda maken voor werk in het Limburgse kolenbekken. Voor de rest ligt de oplossing van de ontstane moeilijkheden op hoog diploma tiek niveau daar ze uiteindelijk de over eenkomst rakeh tussen de Nederlandse en Spaanse regering. Woensdag 17 april a.s. komt de Mijn- industrieraad bij elkaar om de hele kwes tie te bespreken. Men verwacht, dat de werkgevers dan eindelijk in openheid alle inlichtingen zullen verstrekken over wat er met de werving gaande is en over wat ze met de werving van plan zijn. De Staatsmijnen zijn van mening, dat de huisvesting van de Spaanse arbeiders aan redelijke eisen voldoet. Zij verklaren zich alsnog bereid daarover gerezen me ningsverschillen aan de bevoegde autori teiten voor te leggen, een en ander over eenkomstig de arbeidsovereenkomst en het wervingstractaat tussen Nederland en Spanje. De hoofddirectie van de Staats mijnen betreurt, dat het niet mogelijk is gebleken in onderling overleg tot oplos sing van de gerezen moeilijkheden te ko men, aldus een communiqué dat gisteren werd uitgegeven. Het ministerie van Sociale Zaken en Volksgezondheid heeft meegedeeld dat het ministerie (directie arbeidsvoorzie ning) geen directe bemoeienis heeft met het conflict. De werving van de Spaanse arbeiders gaat normaal door, aldus het ministerie. De bijeenkomst van de ministerraad van de Zuidoostaziatische Verdragsorga nisatie (ZOAVO) is dinsdagmorgen ach ter gesloten deuren voortgezet. De och tendvergadering duurde drie uur. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Dean Rusk, sprak gedurende on geveer 20 minuten over de ontwikkelin gen in het ZOAVO-gebied. Hij legde daarbij de nadruk op de ernst van de situatie in Laos, waar neutralis ten en communisten in gevechten zijn gewikkeld. Gezaghebbende kringen zei den dinsdag in de Franse hoofdstad dat de Britten in de afgelopen 24 uur opnieuw in contact waren geweest met de Russi- Rusland zal de uitrusting van koop vaardijschepen met Polarisraketten door de NAVO beschouwen als een daad, die „in de praktijk gelijk staat met een niet uitdrukkelijk uitgeroepen staat van oor log" en zal zich gedwongen zien tot te genmaatregelen „om het behoud van de veiligheid van de Sovjet-Unie en haar vrienden en bondgenoten te verzekeren". Dit staat in de nota's die maandag aan Amerika, Engeland en West-Duitsland werden overhandigd. Moskou kan antwoorden met de op bouw van een kernmacht van de landen van het pact van Warschau, maar erva ren westelijke diplomaten in Moskou achten zulk een tegenactie vooralsnog on waarschijnlijk, gezien de terughoudend heid die Rusland tot dusver aan de dag gelegd heeft tegenover het uitrusten van zijn bondgenoten, en met name van com munistisch China, met kernwapens. Waarschijnlijker acht men het, dat Rus land dan zelf ook koopvaardijschepen met raketten en kernbommen gaat uit-, rusten. sche minister van Buitenlandse Zaken Gromiko. Groot-Brittannië en de Sovjet- Unie zijn, naar bekend, de voorzitters van de Geneefse conferentie over Laos. Uit Laos werd bericht, dat twee ste den in midden-Laos in handen van de pro-communistische Pathet Lao zijn ge vallen na een week van sporadische ge vechten tussen communistische en neu- tralistische troepen. Het zijn de steden Khang Khang en Xieng Koeang. De berichten over verliezen zijn schaars, maar onder de neutralisten zou een „aan zienlijk aantal slachtoffers" zijn gevallen toen hun tanks zondag tijdens de terug tocht uit Xieng Koeang werden aange vallen. Er is geen melding gemaakt van nieuwe gevechten in Laos. De Laotiaan- se premier, prins Soevanna Phoema, heeft meegedeeld dat de toestand in de Vlakte der Kruiken, waar het het meest heeft gespannen, „momenteel kalm, maar ver ward is". Vandaag zullen leden van de internationale controlecommissie voor Laos naar de vlakte vertrekken. Britse regeringsfunctionarissen zeiden dinsdag in Londen dat de gevechten in Laos naar hun eerste oordeel voorna melijk het gevolg zijn van binnenlandse spanningen en niet van invloeden van buitenaf. Er zijn geen aanwijzingen dat er de laatste tijd communistische Vietminh- troepen in Laos zijn binnengedrongen. Minister Rusk zei op de ZOAVO-bijeen komst van dinsdagmorgen volgens wel ingelichte kringen nog, dat de rol van de verdragsorganisatie op een breder vlak ligt dan alleen maar het militaire Het bondgenootschap is ook een uiting van de vastbeslotenheid van de Aziati sche landen, hun onafhankelijkheid te bewaren en de levensstandaard te ver hogen, zo zei hij. (Van onze parlementaire redactie) De Eerste Kamer heeft gisteren beslo ten de brief van de regering inzake het niet-doorgaan van de oesterproef in het Veerse Gat te behandelen bij de begro tingsbehandeling van Verkeer en Water staat in plaats van by de begroting van Landbouw en Visserij. De senaat zal dan t.z.t. zowel met minister Marynen (Land bouw) als met minister Korthals (Ver keer en Waterstaat) over deze brief kun nen discussiëren. Een beeld van het bezoek, dat prinses Beatrix tijdens haar reis door Japan aan een ziekenhuis in Tokio bracht: zowel de prinses als haar begeleidsterprinses Taka- matsu (midden) werden vertederd door de kleinste patiëntjes met hun ontwapenende vriendelijkheid Gisterenavond is een zeer felle brand uitgebroken in een groot pakhuis tussen de Wibautstraat en de Weesperzijde in Amsterdam. De brandweer, die in eerste instantie dacht aan een „middelgrote" brand moest toen plotseling met alle beschikbare materiaal uit rukken. Tot in de verre omgeving van het pak huis van een handel in gedragen kleding, verbreidde zich een zeer dichte verstik kende rook. De bestrijding van het vuur werd ern stig bemoeilijkt door het feit dat het oude fabriekspand gelegen is achter de huizen aan de Weesperzijde en de Oosterpark straat, terwijl het pand omgeven is door bouwputten en terreinen, die hier en daar bebouwd zijn met kleine loodsen. Na een half uur was het gehele pak (Van onze parlementaire redacteur) De Tweede Kamer heeft gisteren met 102 tegen 8 stemmen de over eenkomst bekrachtigd, waarbij West-Duitsland in ruil voor dele gering van een Nederlandse bri gade in het Duitse Seedorf 3.000 man depottroepen van de Duitse luchtmacht in Budel mag statio neren. Staatssecretaris Calmeijer (Defensie) zag in deze uitwisse lingsovereenkomst een „uitsluitend Nederlands belang". De Kamer meerderheid was dezelfde mening toegedaan. Desondanks moest zij hard slikken, voordat zij de over eenkomst kon verwerken. „Dit is bepaald niet het sympa thiekste voorstel van het kabinet- De Quay", constateerde de KVP'er Assmann. „Deze zaak roept weer allerlei sentimenten wakker". Foto: Geassisteerd door kardinaal ,Pe communisten, die over de Budel- handtekening onder de encycliek. ThieJ had de uitsla* nauwelijks békend- gemaakt, ot er ontstond zowel op de publieke tribune als op de gereserveerde tribune een luid tumult. Een aantal vrouwen slingerde de voorstemmers onder de Kamerleden allerlei verwen singen naar het hoofd. Dank zij het rustige, laconieke optreden van mr. Van Thiel had dit geënsceneerde relletje weinig effect. De betogers imponeerden trouwens meer door hun stemgeluid dan door de originaliteit van hun kreten of hun aantal. Voor deze betoging heeft de C.P.N. hooguit 150 man naar het Binnen hof kunnen krijgen Staatssecretaris Calmeijer stelde de zaak aldus het Nederlandse leger heeft in het eigen land onvoldoende oefenter rein ter beschikking. Dat oefenterrein hebben wij nu in zeer behoorlijke omvang van West-Duitsland ge kregen. We hoeven er alleen maar een legerplaats voor terug te geven. De Duitse luchtmachtrekruten, die hier komen, kunnen daarmee volstaan. Zij hebben weinig oefenterrein nodig. Luit.» generaal Calmeijer bekende overigens, dat deze rationele benadering ook hem moeite kost. Laten we echter niet vergeten, zei hij, dat een goede verstandhouding met Bonn van het allergrootste belang is voor de verdediging van het Westen tegen Rus land. ,,Het aannemen van een afweer houding tegenover Duitsland is het beste middel om Duitsland naar het oostblok te dryven We krijgen hier alleen maar jonge Duitse soldaten, zei kol. Wierda (P. v. d. A.). Zij zijn niet verantwoordelijk voor wat er onder het nazi-Duitsland in Nederland is gebeurd. Dat kan wel zijn, merkte de socialistische pacifist Fedde Schurer op, maar de jongelui worden gecommandeerd door generaals, die nog uit de Hitlertijd stammen. De heer Schurer en de anderen in de P. v d. A.-fractie stemden met de C.P.N. en P.S.P. tegen de Budelovereen- komst. Maar bedenk toch eens, riep staats secretaris Calmeijer, wie had twintig jaar geleden kunnen denken, dat de Nederlandse vlag nog eens boven een legerkamp in Duitsland zou wapperen Geef mij maar de Nederlandse vlag boven een Schevenings haringkarretje, zei de communist Bakker. Desgevraagd deelde de staatssecretaris nog mee, dat het contract voor de bouw van 300 woningen in Budel, bestemd voor de gezinnen van Duits beroepskader, nog niet getekend is. De Intervam (van Zwolsman) is ech ter nog steeds de laagste inschrijver. De heer Calmeijer wees er ook nog op, dat deze bouwactiviteit niet ten koste gaat van Nederlandse woningzoekenden. In Duitsland worden 325 huizen ge bouwd voor de gezinnen van Neder landse militairen. (Advertenties) huis reeds reddeloos verloren. Over een lengte van tientallen meters spoten de vlammen hoog de lucht in terwijl een enorme vonkenregen op huizen in de om geving neerdaalde. Hoewel de brandweer steeds meer stra len op het vuur richtte, breidde de brand zich nog steeds uit. De lengte waarover de vlammen nu zowel van onderen, opzij als van boven uit het gebouw lekten, bedroeg na een uur reeds meer dan hon derd vijftig meter. Inmiddels ontvluchtten vele bewoners in de omgeving hun huizen omdat de vonkenregen die op hun achterbalkons neerdaalde, steeds erger werd. Velen vluchtten met kinderen in pyjama. Hier en daar zag men oude mensen beginnen de brandjes op de balkons met emmertjes water doven. Brandweerlieden, staande op daken van omliggende loodsen, schreeuwden naar elkaar als men ergens op een balkon weer een begin van brand ontdekte. Temidden van het geloei van tientallen sirenes van brandweer en po litie trachtten arbeiders intussen de op het bouwterrein staande voertuigen, waaronder enkele bulldozers, in veiligheid te brengen. Dit was een vrij gevaarlijk karwei aangezien om de arbeiders heen de rui ten knalden en zich overal kleine ont ploffingen voordeden. De enorme brand, die tot zeer ver in de omtrek te zien was, trok zo veel be langstelling dat even een chaos dreigde te ontstaan. Detachementen van de poli tie gingen alle bewoners van de Ooster parkstraat en enkele andere straten in de omgeving waarschuwen voor het ge vaar dat de nog steeds aanhoudende vonkenregen bood. Men gebood de men sen de ramen dicht te houden en de gor dijnen te verwijderen. Een begin van brand in de daken van enige barakken van een houthandel in de omgeving kon door de brandweer snel worden geblust. Later op de avond bleek dat het groot ste gevaar voor de omgeving wel gewe ken was. De brandweer had toen echter nog de handen vol aan het pakhuis zelf. De schade van de brand moet zeer groot zijn. en natuurlijk hebben wij de complete collectie 9 jaar 19.75 BREDA Eindstraat hoek Houtmarkt

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1963 | | pagina 1