nnocol
„PHOTOKINA 1963"
pKies de soort die
bij Uw auto hoort
ONZE PUZZEL
ichijnlijk
Berlijn
Nieuwe kleurenfilms
met grotere
belichtingsspeelruimte
Duidelijke opmars van de smalfilmhobby
Projectoren
Perfectionering
Meer filmers
Teveel
POTTERS
„UN I A'
rilierdenking
t op 3 mei
>oster op het
in van Dachau
ipping
Liturgische kalender
Frankrijk wil nog
geen verzoening
MENTHOLPELLETS
Tegen hoest en Keelpij'
Uitwerking frappant J
rmalig verzet:
e federatieve raad van het
rzet Nederland en de Ne-
reniging van ex-politieke
ebben in een telegram aan
van Algemene Zaken ten
otesteerd tegen de voorge-
huiving van de dodenher-
4 naar 3 mei aanstaande,
ering dat zulks geschiedt
van het joodse volksdeel
end voor een zeer kleine
rthodoxe joden, voor wie
ook op vrijdagavond niet
>u zijn aan een stille tocht
?n'\
t zich in het telegram af
Sabbath-wijding denkbaar
piëteitvol herdenken van
,Vele gemeenten hebben op
ivond, waardoor de te hou
igèn in het gedrang komen.
gemeentebesturen hebben
nma's laten drukken, waar-
>sten ontstaan bij een ver
in de herdenking", aldus
deze week met Russen ge-
hebben tijdens een aanval
anse kust, in generlei ver-
ït de V.S. staan. De af-
ken zijn 3000 Russische sol-
Cuba teruggetrokken en ho
lt voor eind maart nog meer
ar de Sovjet-unie terugkeren,
esident. De V.S. zullen alles
erantwoord en doelmatig is
e isoleren. Tijdens zijn reis
Rica deze week is gebleken
rgrote meerderheid van de
rikanen bereid is te vech-
lun vrijheid tegen commu-
dergrondse activiteiten, wan-
lig is.
an volledig achter het plan
ïische integratie van midden
jaar voordat de bijzonderhe-
bekend zijn kam nog niet
den hoe hoog het bedrag
aerikaanse hulp hierbij zal
uilen voortgaan te trachten
pverdrag te sluiten omdat
75 wel 15 of 20 landen met
kunnen zijn. De president
hoop op een kernstop verdrag
ïinderd. De verbreiding van
over een 20-tal landen be
als ,,het grootst mogelijke
V.S. zullen daarom bij de
blijven aandringen op het
van een kernstopverdrag.
:bied van het voormalig con-
ip Dachau zal een klooster
ng worden opgericht. Op 28
eerste steen worden gelegd,
lige wachttoren zal als kloos-
rden gebruikt. In het midden
oster, dat „Heilig Bloed" zal
)or Carmelitessenzusters zal
/oond, komt een kerk. Het
bedoeld om de herinnering
:entratiekamp levend te hou-
tiatief is afkomstig vankar-
haber.
Advertentie)
e1nl2 Breda tel. 39400
v natuurproduct
kramp geeft.
ersteUen uw
i stofwisseling Jssa
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 23 MAART 1963
(Van onze verslaggever)
ER is geen land denkbaar, waar de Photokina 1963, de
wereldbeurs van de foto- en filmhandel, beter onderdak
gebracht zou kunnen worden dan West-Duitsland. We zijn
immers nog altijd onder de indruk van het Wirtschafts-
wunder dat daar verricht is. En een stad als Keulen, ro
mantisch oud en fascinerend modern, met zijn glanzende
plezierboten op de druk bevolkte Rijn, met zijn wolken
krabber die uit de verte neerkijkt op de oeroude Dom
torens en met zijn indrukwekkend, lelijk complex van
Messehallen, is daar een alleszeggend symbool van. Daar
om levert Keulen een bijzonder aangepast decor voor een
evenement als de Photokina, een beurs die een beroep
doet op de door de welvaart aangedikte portemonnee en
die er zonder die welvaart bepaald heel anders zou uit
zien.
fer wordt aangeboden. Evenals de hier
boven genoemde Moviflex Super van
Zeiss heeft ook deze Agfa een uitschakel-
bare automatiek, hetgeen blijkbaar toch
wel een duidelijke wens van de koper is,
althans van een beduidend aantal kopers.
Ook op de fotocamera's gaat men de
automatiek steeds meer geheel of gedeel
telijk uitschakelbaar maken.
Om nog even terug te komen op de
Agfa Mo vex Reflex, op deze camera
laat de zoomlens zelfs een brandpunt-
verschil toe van 7,5 tot 37,5 mm, wat dus
wel een indrukwekkend groothoekbereik
biedt. Overigens ligt die zoomlens er in 't
koffer los bij, want ln de standaarduit
rusting heeft de camera een normaal 13
mm objectief.
Aantrekkelijk aan deze camera is ook
de filminleg. De Movex Reflex is nl. een
cassette-camera, die geschikt is voor alle
dubbel-acht-spoelen. Maar die spoelen
passen er bovendien zonder cassette op.
De prijs? U hebt hem, met drie filters
en een zonnekap, voor f 1.235, in koffer.
Mooi en duur dus, maar niet revolutio
nair. Wél revolutionair is een aanbie
ding van Kodak op het gebied van
fotocamera's. Deze firma pronkt met 'n
drietal Instamatic camera's met cas-
mera die er qua vorm wel wat op lijkt
is de Canonet 8, wat grootte betreft he
lemaal op zakformaat. De brandpunts
variatie is hier slechts 10 tot 25 mm. Dat
verschil in optiek komt echter ook wel
in de prijs tot uitdrukking. Voor de Lei-
cina 8V bijna driemaal zo hoog als voor
de Canonet 8.
Er waren beslist wel zoveel bekende
smalfilmcamera's met een nieuw gezicht,
dat het ondoenlijk is ze allemaal te noe
men. Sekonic echter had een nieuwtje,
dat speciaal tot de opening van de Pho
tokina was bewaard: de Sekonic Dual-
matic 50, een populaire variatie op de
Sekonic Dual Run, hetgeen betekent een
camera met een draaibaar filmhuis. Op
deze wijze heeft Japan dus het omzetten
van de dubbel-acht vereenvoudigd. Het
hele proces vraagt 2 seconden. Dit nieuw
ste toestel met vaste 13 mm-lens komt
in mei aan de markt.
Uiteraard zijn het niet alleen de ca
mera's, die deze Messe aantrekkelijk ma-
ken.We willen nog graag een paar an
dere nieuwtjes noemen. Kodak bracht in
de categorie smalfilm-projectoren de
Chevroiï 8 uit, een modern uitziende
koffer-projector met een zoomende lei
en automatische filminleg. Oubegrijpeli.
is het, dat bij het het ontwerpen v;
zo'n fraaie pirojeetor de mogenjfcrara van
ie volkomen vetsS-aarloosd
zullen met genoegen ver
goude" projectors aan de
iindermann maakte de Ju
nior 12 NE en cfe. Junior 24 NE, die resp.
een 12 volts en een 24 volts 3»mp hebben.
Minder kans dus op snel waardeverlies
van de dia's dooff verhitting in de „tover
lantaarn".
Nog een interessant nieuwtje voor zo
wel dia- als filmliefhebjiiei's was het
nieuwe projecjiedoek dat Agfa toonde.
Het is niet alléén in één handgreep uit te
zetten en weeJSweg te balgen, maar het
heeft bovendien een vc*l fijnere glas
parelbezettinf, waardoor het beeld tot
onder een hoCT-jflMi 4«gr. helder blijft.
Het is vooral Gevaert die dit jaar laat
zien, dat ook de foto-chemie niet stil zit.
De zeer intensieve research richt zich
hier vooral op de kleurenfilm en we
moeten zeggen, dat Gevaert op dit ge
bied goed en groot nieuws brengt in de
vorm van Gevacolor Negative N5 mask-
film.
Dit is een kleurenfilm (voor rolfilm en
kleinbeeld) met een fijnere korrelen een
grotere belichtingsspeelruimte. Doordat
de film tussen de drie hoofdlagen een
masker" heeft zou er, zo werd ons ver
teld, een tolerantie in de belichting zijn
van 11/2 diafragma boven tot 2 onder.
Dit kan werkelijk de levensvatbaarheid
van duizenden amateur-kleurenfoto's
aanzienlijk vergroten.
Op een grote belichtingsspeelruimte,
zij het niet zo groot, beroept zich ook
Agfa bij de presentatie van de nieuwe
8 mm-film CT 13. die een lichtwaarde
heeft van 13 gr. DIN.
(Advertentie)
Kies zelf uit:
BP benzine - BP Super Mix 25 - BP Super Mix 50-
BP Super Mix 75-BP Super.
Daarom
BPI super IMix
benzine
Ik houd het voortaan op Super Mix 50. Die Mix van
50% super en 50% gewoon is precies wat wijn motor eist
Met een fïlrhcamera in de mid-
denprijsklassêwdarvan het he
le filmhuis gedraaid kan worden
om de tweede helft van de dub
bel-acht te belichtenbracht Se
konic een der laatste nieuwtjes.
biedt is er meer een van perfectio
nering. De werkelijk opzienbarende aan
biedingen zijn op de vingers van één
hand te tellen. En ze zijn dan bovendien
uitsluitend van technische aard. Opzien
barende prijsdalingen zijn er niet te
noteren. Neen, dan zou het eerder verba
zing moeten wekken, dat er op het ter
rein van de amateur-fotografie en -fil-
merij blijkbaar gestreefd wordt naar
technisch betere en fraaiere, ook wel
handzamere produkten, die voor wat de
prijs betreft bijna in de professionele
sector terecht komen. Wat denkt u bij
voorbeeld van een 8 mm filmcamera met
motorisch gedreven zoomies, spiegelre
flexzoeker, diafragma 1,9, variabele
brandpuntsafstand van 7,5 tot 30 mm, be
lichtingsregeling op elektronische basis
en motorische aandrijving, voor de ci
viele prijs van 1700 DM? De Nederland
se prijs was nog niet bekend, maar die
zal uiteraard wel naar verhouding zijn.
U hoeft overigens nog niet meteen te
beslissen, want Zeiss Ikon, die dit pronk
stuk op de markt brengt, zal het pas na
de zomer kunnen leveren.
Bijna even professioneel uitgerust is de
Agfa Movex Reflex, die in een luxe kof-
Photokina 1963 is de achtste in een
vrij regelmatige reeks, die in 1950 is be
gonnen. Alleen in dat beginjaar is het
een Westduitse aangelegenheid geweest,
maar reeds het jaar daarna toonde het
buitenland zijn belangstelling. Twintig
procent van de exposerende firma's
kwam van over de grenzen der Bondsre
publiek. Dat buitenlandse percentage is
in de jaren daarop gestadig gegroeid en
op de Photokina die morgen gesloten
wordt komen 265 van de 619 exposanten,
dus circa 43 procent, verdeeld over 22
landen, uit het buitenland. Onder al deze
belangstelling is de Keulse Photokina
van lieverlee een wereldmarkt gewor
den, want naast 186 Europese landen zijn
er ook vertegenwoordigd de Verenigde
Staten en Canada met 62 firma's, Azië
met 34 (waarvan natuurlijk 33 Japanse)
en Australië met 1. In het bezoekersaan
tal heeft Duitsland zelf nog altijd het
leeuwedeel, maar als de stijgende lijn
van het bezoekerscontingent niet bedui
dend afgebogen is naar beneden, dan mag
men verwachten dat er meer dan 20.000
buitenlanders, handelaren zowel als an
dere geïnteresseerden, naar het nieuwste
van het nieuwste op foto- en filmgebied
hebben lopen kijken.
En wat is dan wel het nieuwste van
het nieuwste op foto- en filmgebied?
Worden er op de Photokina 1963 werke
lijk revolutionaire dingen vertoond?
De algemene indruk die deze Messe
sette-films op 26x26 formaat. De cas
sette is bovendien zo uitgerust, dat ze
bij inleg meteen de belichtingsmeter
op de juiste lichtwaarde van de film
afstelt. De prijs van de Instamatic-
serie begint zeer populair en eindigt
een stuk boven de middenklasse. De
cassettes zijn naar wens geladen met
een zwart-witfilm, een negatieffilm of
een diakleurenfilm.
Afgezien van deze Kodak-conceptie, die
wellicht het opzienbarendste nieuws van
de Photokina 1963 is, luidt ook het oor
deel over de verdere fotocamera-aanbie
dingen weer: perfectionering, verfraai
ing en verkleining van maten. Van som
mige camera's wordt het gewicht terecht
in grammen uitgedrukt. Er zijn ook en
kele halfbeeldcamera's. Een leuk nieuw
tje is wellicht ook nog. dat Gevaert zich
weer eens aan een camera ge
waagd heeft, de Gevalux 144. Het is
een heel eenvoudig toestel, formaat
4x4 cm, met twee lensopeningen en
een flitsapparaat dat als een stekker op
de camera gezet kan worden. Meer pre
tenties dan een teener-geschenk te zijn
heeft dit toestel niet.
Hierboven hebben we al een paar voor
beelden genoemd van wat er, in het
heel dure genre, op het gebied van smal
filmcamera's te koop is. De totale pro-
duktie bewijst, dat het smalfilmen als
hobby steeds meer mensen gaat aanspre
ken. De research op dit gebied is nog in
volle gang, getuige b.v. de langzaam
maar onmiskenbaar tot resultaat komen
de speurtocht naar een nieuwe vormge
ving voor de smalfilmcamera.
Enige jaren geleden heeft Leitz/Wetz-
lar de traditie doorbroken met de Lei-
cina 8 S, de zakelijk uitziende, langwer
pige camera. Dat blijkt goed bevallen te
zijn, want Leitz borduurde op dit thema
voort en de Photokina 1963 toont daar
van het resultaat in de vorm van de Lei-
cina 8V, weer het langwerpige model,
nu uitgerust met een varia-optiek van 8
tot 48 mm! De belichtingsmeter heeft
een bereik van 10 tot 400 ASA. Een ca-
Een van de vele fraaie foto's die
de Photokina een bezoek waard
maakten. Ze behoort tat de ten
toonstelling „De lachende came
ra".
ZONDAG 24 MAART. Vierde zondag van
de Vasten. Paars of Rose. Mis: Laetare
Geen Gloria. Credo. Prefatie van de
Vasten.
MAANDAG 25. M. Boodsch. Wit. Twee
de gebed van maandag in de vierde
week van de Vasten. Credo. Prefatie
van de H. Maagd Maria.
DINSDAG 26. Dinsdag in de vierde week
van de Vasten. Paars. Prefatie van de
Vasten.
WOENSDAG 27. Woensdag in de vierde
week van de Vasten. Paars. Tweede
gebed H. Joannes van Damascus. (Hoe
wel rentmeester van de kalief, be
streed hij de beeldenstormers en voor
al keizer Leo de Isauriër. Hij trad in
het klooster van de H. Sabbas te Je
ruzalem, waar hij vele hymnen ge
dicht heeft. Op hoge leeftijd stierf hij
in 754, Paus Leo XIII gaf hem de titel
van kerkleraar). Prefatie van de Vas
ten.
DONDERDAG 28. Donderdag in de vier
de week van de Vasten. Paars. Tweede
gebed H. Joannes van Capistrano. (Op
24 juni 1385 geboren, werd hij een van
de grote binnen-kerkelijke hervormers
van de 15e eeuw. Hij was de stuw
kracht van de Observanten, de raads
man van de Pausen na het Westerse
Schisma en de bezieler van een her
nieuwde christelijke levenshouding.
Als kruistochtprediker trok hij op met
net leger van Jan Hunyadi naar Bel
grado, waar de overmacht der Muzel
mannen werd verslagen. Enkele maan
den later stierf hij). Prefatie van de
Vasten.
VRIJDAG 29. Vrijdag in de vierde week
van de Vasten. Paars. Prefatie van de
Vasten.
Z^IE?DAG Zaterdag in de vierde
week van de Vasten. Paars. Prefatie
van de Vasten.
Ik ga toch weer terug op Super Mix 75. Mijn motor is dan
pittiger en feller. Dat mag ik wel - met mijn manier van rijden.
Geen twee auto's, hoe gelijk van merk, type en
bouwjaar ook, worden onder dezelfde omstandig
heden gereden. Geen twee automobilisten hebben
dezelfde rijstijl. Gevolg: elke motor ontwikkelt
zich anders. Ook de uwe. Daarom ook voor u:
'motorzuiver' tanken bij éen BP-pomp. Vijf
verschillende soorten benzine om uw motor de meest
geschikte voeding te geven. Probeer het zelf.
Na twee- of driemaal tanken bij een BP-pomp merkt
u als tien- en tienduizenden andere automobilisten:
Ja, nu presteert mijn motor precies wat ik wens.
Dank zij de juiste 'individuele' voeding!
Benzine?
HORIZONTAAL:
1. zuivelprodukt 3. zuivelprodukt 5. zui-
velprodukt 7. krantenjongen 9. tover
heks 11. dus (Eng.) 13. kleine veertjes
15. Azië (Duits) 16. voorzetsel 17. smal
le strook leer 19. vorm van rillen
21. eiland in de Middellandse Zee.
23. bidplaats 27. bijbelse naam 28. water
damp 32. familielid 33. gelofte 35. val
lei 36. tandeloos zoogdier 37. vochtig
38. stremsel 39. in orde (afk.) 41. over
heidsdienst (afk.) - 43. ontkenning 45.
pers. voornaamw. 47. ziekelijke neiging
49. meisjesnaam 51. 'slingerplant 53. ri
vier in Rusland 54.' geleedpotig dier 57.
hertog 60. kindergroet 61. tweegevecht
63. gelooide huid 65. als volgt (afk.)
67. wandversiering 68i nederland (afk.)
69. toespraak 70. schildersgerei 71. eu-
ropese vulkaan.
VERTICAAL:
1. tefelgerei 2. losplaats v. schepen 3. re-
cu 4. rijkskweekschool (afk.) 5. grond
soort 6. vruchtennat 8. drinkgerei 10. na
komelingschap 12. goud (Fr.) 14. 'titel
15. tegen 16. deel v. d. bijbel (afk.) 18.
boom 20. jongensnaam 22. ieder 23. af
standsmaat (afk.) 24. water in Brabant
25. water in Friesland 26. deel v. h. jaar
28. steekwapen 29 soort verlichting (af-
k.) 30. onder andere (afk.) 31. mijns in
ziens (afk.) 34. aanw. voornaamw. 35.
Alles byeen geeft een beurs als de
Photokina 1963 bijzonder fraai aan
gekleed met een aantal sublieme foto
tentoonstellingen dus wel een beeld
van wat er in de foto- en filmwereld
letterlijk te koop is. En dat is heel wat
Niet zonder reden maakt men zich in
kringen van de handel zorg over de veel
heid van „nieuwtjes" die niet wezen
lijk nieuw zijn, maar die er bepaald ook
niet zijn om de prijzen te drukken.
Met het oog op die prijzen blijkt men
zich in het algemeen b.v. niet gelukkig
te voelen met het nieuwe beeldformaat
(26 x 26) dat Kodak heeft ingevoerd. Dit
past nu eenmaal niet in het beeld van
de standaardisatie, die een van de mid
delen is om zo voordelig mogelijk te pro
duceren. In hoeverre een bedrijf als Ko
dak deze stap met het oog op de Euro-
markt bewust gezet heeft is niet na te
gaan. Dat de Euromarkt echter niet on
derschat wordt is na het bekijken van
de Photokina 1963 wel duidelijk.
(Advertentie)
boom 39. voorzetsel 40. vogel 41. onmeet
baar getal 42. bron 44. vogelprodukt 45.
bevel 46. voegwoord 48. drinkgerei 49.
groente 50. insekteneter 52. boos 54.
N.V. (Franse afk.) '55. gedachte 56.
rendement 57. water in Schotland 58. re
gelmaat der dingen 59. en andere (afk.)
60. onvruchtbaar 62. boom 64. klein tak
je 66. nagerecht.
OPLOSSING:
HORIZONTAAL:
1. kaukasus 7. Italië 12. esp 13. ver 14.
iep 15. inn 16. ut 18. agent 21. tg 22.
latijn 24. eng 25. allee 26. er 27. neen
28. arno 29. nl. 30. n.t.s. 32. ton 33.
u.s.a. 34. epopee 37. grienen 41. i.e. 42.
d.i. 43. onthaal 47. genoeg 50. lis 51.
oir 52. kee 54. eg 55. recu 56. 'akte 58.
zr 59.'netel 60. tin 62. annam 63. dr. 64.
sedan 66. p.e. 67. air 69. aar 70. dom
72. pil 73. madrid 74. Santiago.
VERTICAAL:
I. Keulen 2. astarte 3. up 4. a.v. 5. sea
6. urgente 7. iet 8. t.p. 9. li 10. intense
II. engeland 14. ingang 17. lijn 19. en
20. ulo 23. neep 25. anti 31. spits 33.
unie 35. och 36. era 38. ree 39. edo 40.
volendam 44. nigeria 45. abel 46 louter
47. granada 48. nita 49. gezapig 53. erme-
lo 55. rek 57. enk 61. 'id 64. sad 65. non
68. r.d. 69, ai 71. m.t. 72. pa.
Frankrijk heeft opnieuw een gelegen
heid om de kloof tussen Londen en
Parijs te overbruggen onbenut gelaten.
Naar donderdagavond in Londen verno
men werd, is men niet ingegaan op een
uitnodiging van de Westduitse minister
van Buitenlandse Zaken om op 29 maart
in Bonn deel te nemen aan een minis
tersconferentie van de Westeuropese
Unie. Als reden werd opgegeven, dat
deze datum „ongelegen" komt in ver
band met het bezoek aan Parijs van pre
sident Adolfo Lopez Mateos van Mexico.
Het is nog niet bekend, of nu een an
dere datum voor de ministersconferen
tie zal worden vastgesteld Engeland
heeft zich bereid verklaard de confe
rentie op de voorgestelde datum bij te
wonen.
Afgelopen woensdag bleef de Franse
minister van buitenlandse zaken. Mau
rice Couve de Murville, weg van een
vergadering van de Navoraad, waar zijn
Britse ambtgenoot Lord Home het woord
voerde en ook zijn ambtgenoten uit de
Benelux en Italië aanwezig waren, als
mede van een daarop volgende lunch
op de Britse ambassade.
Woensdagavond heeft de Britss om-
bassadeur in Parijs, Sir. Pierson Dix
on. de toespraak van Lord Home tot de
Navoraad overhandigd aan Couve de
Murville.
Op deze eenvoudige wijze worden
de nieuwe Kodak-camera's met de
cassette geladen.
h Joegoslavië
vakantieland 1963
Romantische zonnige kust met
1000 eilanden. Baden vanaf april.
Moderne autowegen langs de
kust en in het gehele land.Kom-
I fortabele hotels, motels, bun-
galows en auto-campings,
-o. j Joegoslavië is een goed-
I koop toeristenland.
y Inlichtingen bij Uw relt-
bureau of het Nat JoegosJa-
vlsch Verkeersbur., Den Haag,
Plaats 11a, Telefoon 116892.
