DEDAGENGAANWEER LENGEN Norstad onderscheiden Dr. Van Konijnenburg gaat tóch praten „VREDE" 15 MEER DAN „GEEN OORLOG" Parijs zet offensief tegen de duiven in Tito naar huis KLM. - Djakarta - Luns Actieprogram van „de 65 Welvaart niet in gevaar Internationals gunstig Intern. Gerechtshof bevoegd in apartheidszaak Twee doden bij aanrijdingen in Eindhoven Ontwapenings conferentie Dean (naar huis) nog even wachten Frankrijk en Engeland gaan militair nauwer samenwerken Weer verdachte in Spiegel-zaak vrijgelaten Vliegtuigwrak gevonden geen overlevenden Rendierenmachine ziet ze rennen Buffetjuffrouw met teveel vertrouwen VM MIERLO EU ZIKIN O. Geen Nederlandse visa voor jonge Russen BEURS VAN AMSTERDAM DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 22 DECEMBER 1962 President Charles de Gaulle heeft tijdens een plechtigheid in Parijs aan de scheidende opperbevelheb ber van de Nuvo-strijdkrachten in Europa, generaal Lauris Norstad, de versierselen van het grootkruis van het Legioen van Eer uitgereikt Het Internationale Gerechtshof in het Vredespaleis in Den Haag heeft zich vrijdagochtend met acht tegen zeven stemmen bevoegd verklaard de klacht van Ethiopië en Liberia tegen Zuid- Afrika te behandelen. Het hof kwam tot tie conclusie dat de vier preliminaire ex cepties bezwaren tegen behandeling van Zuid-Afrika ongegrond waren. Ethiopië en Liberia dienden in 1960 elk een request bij het hof in waarin het onder meer werd verzocht te bepalen dat Zuid-Afrika in Zuidwest-Afrika een apartheidspolitiek voert en dat het niet het uiterste doet voor het materiële wel zijn en de sociale ontwikkeling van de bevolking in dat gebied. Zuidwest-Afri ka. een vroegere Duitse kolonie, kwam kort na de eerste wereldoorlog als man daatgebied van de Volkenbond onder het bestuur van Zuid-Afrika. Bij verkeersongevallen te Eindhoven zijn gisteren twee personen om het le ven gekomen. Vroeg in de ochtend is in de Koogstraat de 59-jarige weduw naar W.P. Amijs door een bromfiets aangereden. Het slachtoffer overleed op weg naar het ziekenhuis. Enkele uren later werd een wielrijder, de 55-jarige gehuwde P.J. van der Broek op de Geldropseweg-Piuslaan aangereden. Hij is aan zijn verwondin gen overleden. Beide slachtoffers woonden in Eind hoven. De oorlog tegen de duiven, die in Parijs al enige jaren aan de gang is, treedt in een nieuwe fase met een ver bod om deze schone doch bevuilende dieren waar dan ook te voederen. Men mag, strikt genomen, zelfs geen voedsel op zijn raamkozijn leggen om de uit hongering volledig te maken. De auto riteiten nemen de strijd, die tot dusver vruchteloos is gebleken, met nieuwe middelen en met des te groter ernst op omdat grote kosten gemoeid zijn met het schoonwassen van de gebouwen welke reeds voor een groot deel van de eeuwenoude zwarte aanslag zijn ont daan. De Zuidslavische president Tito is gisteren uit Rusland naar huis vertrok ken, nadat premier Kroestjev hem ken nelijk meer Russische hulp en politieke samenwerking had beloofd. Gisteren kwam Tito per trein Hongarije binnen, 's Avonds tevoren had hij van Kroest jev afscheid genomen op het station van Kiev. De belangrijkste Amerikaanse onder handelaar op de 17-mogendhedenconfe- rentie over ontwapening, Arthur H. Dean, is gisteren naar New York ver trokken en zal begin januari voor de hervatting der besprekingen naar Genè- ve terugkeren. De conferentie ging tot 15 januari op kerstreces. Dean zei dat men bij de onderhandelin gen van de laatste vier weken geen re sultaten had geboekt „omdat onvoldoen de tijd was verstreken sedert de Cu baanse en Indiase crises en het conflict tussen China en de Sovjet-Unie". Hij ging hierop niet verder in. Volgens Dean was het nodig geweest het werk van de conferentie enige tijd in ogenschouw te nemen. Hij meende dat deze periode thans was beëindigd en hoopte dat Rusland in januari bereid zou zijn serieuze onderhandelingen te voeren over een kernstop en het vraag stuk der algemene en algehele ontwa pening. De Amerikaanse onderhandelaar was van mening dat men tijdëns de laatste weken nog geen belangrijke stappen van de Sovjet-Unie had kunnen ver wachten. (Advertentie) Engeland en Frankrijk zullen op mili tair gebied nauwer rnet elkaar samen werken. Deze overeenstemming werd bereikt tijdens de besprekingen, die vo rige week zyn gevoerd tussen de Franse president Charles de Gaulle en de Brit se premier Harold MacMillan, Men verwacht dat de besprekingen tussen De Gaulle en de Westduitse kan selier Konrad Adenauer, die tegen eind januari zullen worden gehouden, ook zul len resulteren in 'n nauwere militaire sa menwerking tussen Frankrijk en West- Duitsland. De plannen hiervoor worden nog bestudeerd. De Frans-Britse overeenkomst impli ceert in hoofdzaak een gezamenlijke pro- duktie van zekere soorten wapens en uit wisseling van militaire deskundigen. Deze overeenkomst zou volgens de Fran se bron zijn voortgevloeid uit de ge sprekken tussen de Britse minister van defensie, Peter Thorneycroft, en diens Franse ambtgenoot Pierre Messmer. Tijdens de besprekingen tussen De Gaulle en MacMillan op het paleis Ram- bouillet is echter geen overeenstemming bereikt over de Euromarktkwestie. De Gaulle zou aan MacMillan hebben gezegd dat hij er zich van bewust is dat de Euromarkt graag Engeland als lid wilde hebben. De Gaulle is echter van mening dat wanneer Engeland lid is ge worden van de Euromarkt, de voordelige positie van Frankrijk verloren zou gaan. Het ontslag van de onderdirec teur der KLM, dr. Van Konijnen burg, gepaard met de mededeling dat dr. Van Konijnenburg toch nog in Djakarta gaat praten over een herstel van de landingsrech ten der KLM, wordt in Den Haag opgevat als een aanwijzing, dat de KLM, met duidelijke instemming van buitenlandse zaken, probeert het gesprek met Indonesië zoveel mogelijk buiten de politieke sfeer te houden. Geruchten als zou minister Luns de hand hebben gehad in het ontslag van dr. Van Konijnenburg worden ontkend. Dr. Van Konijnenburg is een van de voornaamste figuren geweest in de groep-Rijkens. Deze groep heeft er ten tijde van het Nieuw-Guinea-conflict voor geijverd, dat Nieuw-Guinea aan Indone sië zou worden overgegeven. Van een tegemoetkomende houding jegens Dj karta werden voor Nederland allerlei zakelijke voordelen verwacht. De nu per 1 januari ontslagen onderdirecteur van de K.L.M. heeft zich door zijn ac tieve rol in de groep-Rijkens het mis noegen op de hals gehaald van Buiten landse Zaken. Ook de hoofddirectie van de K.L.M. was niet gelukkig met zijn optreden. Er is de K.L.M. weliswaar veel aan gelegen de lijn op Djakarta te rug te krijgen, maar anderzijds kan onze nationale luchtvaartmaatschappij zich geen conflict met de regering ver oorloven. In de ernstige crisis welke de K.L.M. thans doormaakt is zij voor financiële steun afhankelijk van de overheid. De omstandigheden dat dr. Van Ko nijnenburg na zijn ontslag maar nu ,,in bijzondere opdracht" verder over de landingsrechten der K.L.M. in Dja karta gaat onderhandelen duidt er ove rigens op, dat er van een werkelijk grootscheeps conflict binnen de K.L.M.- leiding geen sprake is. De K.L.M. pro beert zich door dit ontslag uit het po litieke vaarwater te manoeuvreren waarin zij door dr. Van Konijnenburg geloodst is. Het probleem is namelijk, dat Dja karta, zoals wij reeds eerder hebben gemeld, aan het verlenen van landings rechten' politieke voorwaarden wenst te verbinden. Met name gaat het verhaal, De Vredeszondag, die telkenjare op initiatief van de internationale kerke lijke vredesbeweging „Pax Christi" wordt gehouden, verdient een geheel eigen plaats en aandacht naast andere speciale zondagen. Deze vierde zondag van de Advent wil het licht van de al gemene belangstelling nog eens extra richten op de Vrede, en kan zulks met des te meer zin doen omdat hij wordt voorafgegaan door een bezinningstri- duüm van quatertemperdagen en weldra gevolgd door het grote vredesfeest van Kerstmis. Het belang van een algemene aandacht voor de vredesstrevingen zal eenieder duidelijk zijn, en geen onderwerp is dan ook zo veel besproken als de Vrede. Maar het is wel op zijn plaats om tegen Kerstmis deze aandacht eens te meer in het kerkelijk perspectief te stellen. Te veel nog hoort men allerwegen spreken over de problemen van ontwapening of oorlogvoorkoming alsof Vrede slechts de afwezigheid van oorlog zou betekenen. Deze visie is zeker voor een christen te eng, veelomvattend als de rijkdom van Christus' Vrede immers is. De allesom vattende Vrede van Christus wil een heilsgave zijn die ons doordringt van Zijn Blijde Boodschap. De Vrede van Christus wil niet alleen oorlogen voor komen maar ook positief bijdragen tot de harmonie die alleen goddelijk© Vriendschap kan brengen in ons natuur lijke en bovennatuurlijke leven. Wij moeten ons ervan doordringen dat het slechts met Gods hulp mogelijk zal zijn zowel met onszelf klaar te komen, als met de medemens die w.ij schijnheilig zo graag onze naaste noemen (ook als we hem niet kunnen luchten of zien), en vooral onze relatie te verbeteren met de God die zelf wel liefdevol is maar door ons nog zo weinig bemind wordt. D©ze Vredeszondag 1962 moge voor ons een aanleiding zijn om door gebed, lectuur en actie weer eens met meer in nerlijke overtuiging blijk te geven van onze goede bedoelingen: eerlijk tegen over God, tegenover onszelf, en tegen over onze werkelijk tot naaste gemaakte evenmens te streven naar harmonie in de schepping zoals die vanaf hot begin dat de K.L.M. de dienst op Djakarta zou kunnen hervatten, mits de huidige lijn op Nieuw-Guinea wordt opgeheven. Djakarta ziet in die luchtlijn een laat ste, irriterend restant van de Neder landse soevereiniteit. Buitenlandse Za ken zou er aan de andere kant ook uit politieke overwegingen grote waarde aan hechten, dat de lijn op E'iak tot de laatste fase van de soeve reiniteitsoverdracht, tot 1 mei 1963, wordt gehandhaafd. Dr. Van Konijnenburg nu verlangde in deze situatie een zo ruim mogelijk mandaat van de K.L.M. inclusief de mogelijkheid om over opheffing van de lijn op Biak te kunnen onderhandelen. Dat mandaat kon de K.L.M. hem in de gegeven situatie niet verlenen. Men hoopt nu, dat dr. Van Konijnenburg in Djakarta tot een meer zakelijk gesprek zal kunnen komen. Of men in Indone sië daarin erg geïnteresseerd zal zijn, valt intussen te betwijfelen. Het actiecomité van de tegen het literatuurbeleid van de regering protes terende schrijvers heeft aan de onder tekenaars van het manifest van 11 december j.l., wier aantal inmiddels tot 100 gestegen is, een circulaire gezonden waarin wordt verzocht instemming te betuigen met de volgende, voor onbe paalde tijd bedoelde besluiten le De ondertekenaars van het „mani fest der 65" verbinden zich met ingang van 1 januari 1963 geen prijzen, reisbeurzen of opdrachten meer te aanvaarden van rijk, pro vincies, gemeenten of particuliere instellingen. 2e Geen zitting meer te nemen in jury's en commissies die advies uitbrengen omtrent genoemde uit keringen. Zoals bekend is een delegatie uit het actiecomité uitgenodigd op 22 januari 1963 een onderhoud te hebben met de staatssecretaris van o. k. en w., mr. Y. Scholten. Na dit 'gesprek zal het comité zich nader beraden. Kolonel Adolf Wicht, hoofd van de af deling Noord-Duitsland van de leger- inlichtingendienst in Hamburg, die des tijds in verband met de „Spiegel''- affaire was gearresteerd, is vrijdag op last van het federale parket uit zijn voorlopige hechtenis ontslagen. Het parket acht geen gronden voor zijn langere gevangenhouding aanwezig. Kolonel Wicht werd er van verdacht de „Spiegel" te hebben ingelicht over de voorgenomen justitiële actie tegen dit weekblad. Donderdag heeft het parket om het openen van een gerechtelijk vooronder zoek gevraagd tegen de uitgever van de „Spiegel", Rudolf Augstein, de plaats vervangend hoofdredacteur Conrad Ahlers en tegen kolonel Alfred Martin, op grond van het verraden van staats geheimen en opzettelijk landverraad. Be halve dit drietal bevindt zich ook de militaire medewerker van het weekblad, Hans Schmelz, nog in voorarrest. Reeds eerder was een aantal andere verdachten in deze zaak op vrije voeten- gesteld. Een reddingsploeg heeft geen over levenden gevonden van het ongeluk met het passagiersvliegtuig van de Brazili aanse luchtvaartmaatschappij Panair do E'rasil, dat vorige week vrijdag in Noord- Brazilië neerstortte. Het toestel, een Con stellation, had drieënveertig passagiers en zeven bemanningsleden aan boord. De ploeg was bijna een week onderweg geweest naar de plaats van het ongeluk, in ontoegankelijk gebied van oerwoud en moeras, voordat het wrak gevonden werd. Naar het zich thans laat aanzien zal in het komende jaar het economische leven gekenmerkt blijven door een hoog peil van bedrijvigheid, zo deelt het mi nisterie van Economische Zaken mee. Verwacht mag worden dat in het bij zonder het particuliere verbruik weder om op een hoger niveau zal komen te liggen. Een bevredigende stijging van de export lijkt mogelijk, Óp de arbeidsmarkt zal in de verhou ding tussen openstaande aanvragen van werkgevers en beschikbare werkkrach ten een lichte vermindering van span ning tot uitdrukking kunnen komen. Als gevolg van de stijging van de arbeids kosten zal de opwaartse druk tegen de prijzen echter zeer duidelijk merkbaar blijven. In 1962, aldus het ministerie, was de Nederlandse economie gekenmerkt door een voortgezette expansie. De nationale produktie ging verder omhoog bij een toeneming van de binnenlandse beste dingen en een voortgezette uitbreiding van de export. Tevens echter nam het volume van de bedrijfsinvesteringen in vaste activa minder sterk toe dan in voorgaande ja ren, e«en vertraging, die mede moet wor den gezien in het licht van teruggelopen winstmarges. Hierbij is vooral van in vloed het feit dat de arbeidskosten de laatste jaren sterk zijn gestegen. DE JOH AN van Oldenbarnevelt, die zo als men weet verkocht is aan een Griek se rederij, zal op 22 april onder een nieuwe naam, „Lakonia 2", Amsterdam binnenvallen. Het wordt eerst ver bouwd. Een machine in Ame rika die klaarblijkelijk aan hallucinaties leed, heeft in een hysterische uitbarsting 1600 plastic rendieren voor de voe ten van een verbijsterd jongetje uitgespuwd. o De machine wordt bedoeld moei zijn door de schepper: dat geacht met bellen te wil zeggen Vrede. J.v.S, rinkelen, rood en groen licht te laten schijnen en een nieuw gemaakt rendier af te leveren. Dit alles voor 10 dollar cent. „De automatische pun ten staan te scherp en dat geeft de machine hallucinaties verklaar de de eigenaar. „Zij denkt dat er voor al die rendieren betaald wordt." „Het is besmettelijk," voegde hij er aan toe, „ik heb berichten ont vangen van andere ma chines die ook als gek Wij gaan de goede kant op. We zijn aan de kortste dag van dit jaar begon nen en de dagen zijn aan het lengen. Hoe zijn de grote verschillen in dag en nacht en hoe het verschijnsel van de seizoenen te verklaren? Wij weten dat de aarde als een tol om een denkbeeldige as draait, welke men door de noord- en zuidpool kan denken. Omdat de aarde door de zon wordt beschenen, komt elk plekje af wisselend in het licht en het donker te liggen. Dat is het verschijnsel van dag en nacht. Stond de aardbol netjes, als een tol in volle vaart, rechtop ten opzichte van de zonnestralen, dan zou er geen sprake kunnen zijn van korte en lange dagen en ook niet van zomer en winter. Overal ter wereld zou het plaatselijke klimaat bestendig zijn, het hele jaar door. De dag zou precies even lang zijn als de nacht. De aardas staat echter scheef en dat is de oorzaak van alles. De afwij king bedraagt 231/2 graad. Op 22 december is de toestand zoals getekend in onze figuur 1. Op elk ogen blik is de ene helft van de aarde donker en de andere helft licht. Het mannetje A bevindt zich ongeveer op de breedte graad van ons land. Draaiende rond de- aardas, neemt de aardbol de man A mee volgens de lijn gemerkt „50 N.Br.". Men ziet dat deze cirkel grotendeels in het donker ligt als gevolg van de stand van de aardas. A staat natuurlijk precies in het verlengde van de denkbeeldige lijn getrokken van het middelpunt der aarde naar de plek waar A zich bevindt. De horizon voor A is de gestippelde lijn. Zo ziet men, dat A op 22 december de zon om 12 uur slechts 16 1/2 boven de horizon waarneemt. Ook ziet men, dat de zon niet verder komt dan de poolcirkel. Ten noorden daarvan heerst de pool nacht. Het heetst is het op de plek waar B staat (231/2 Z.Br.) op de Steen bokskeerkring. B heeft de zon recht op het hoofd! Op 22 juni (figuur 2) is de aarde zo ver gevorderd op haar tocht die zij elk jaar doet rond de zon, dat zij geheel an ders wordt beschenen. A ziet de zon nu op 63 1/2 boven de horizon en dat dit meer warmte oplevert laat zich gemak kelijk indenken. Bekijken wij de paral lel .,50 N.Br." dan bemerken wij, dat de ze thans grotendeels in het licht is. De dagen zijn lang. Ten noorden van de poolcirkel schijnt nu de middernachts- zon! Nu heeft C op 231/2 N.Br. kreeftskeerkring) de zon recht op het hoofd. Op 21 maart en 23 september tenslotte, is de stand als in figuur 3. Dag en nacht zijn even lang. De zon staat recht boven de hoofden van hen die op de evenaar wonen (D). De zon beweegt zich dus schijnbaar elk jaar heen en weer tussen De 58-jarige Rotterdamse smid C. van N. is gisteren voor de officier van justi tie geleid omdat hij 25.000 van een buffetjuffrouw had opgemaakt. Eind 1961 knoopte hij relaties met de 56-jarige vrouw aan en in januari 1962 wist hij van haar 10.000 los te krijgen onder het voorwendsel dat er in Gro ningen een bouwput onder water was gelopen waardoor hij in financiële moei lijkheden was geraakt. Met dergelijke verhalen wist hij haar in de loop van negen maanden bij stukjes en beetjes nog een 15.000 afhandig te maken. Dat zijzelf de gezellige avondjes dit zij sa men hadden financierde, ontging de vrouw aanvankelijk totaal. Toch was daar een flink deel van het geld aan op- gegaan. De rest besteedde Van N. voor ken gratis rendieren het aflossen van oude schulden. Er is produceren." geen cent meer over. (Advertentie) De Bank voor Brabant BELEGGINGSADVIEZEN de beide keerkringen. Het klimaat, dat in dit gebied heerst, noemen wij tro pisch. Duidelijk is te zien dat het ver schil tussen dag en nacht voortdurend kleiner wordt, naarmate men zich dich ter bij de evenaar bevindt. Op de eve naar is de nacht steeds even lang als de dag. Het andere uiterste vindt men aan de polen (1/2 jaar dag 1/2 jaar nacht). Het Sovjet-persbureau Tass heeft ge meld, dat de Nederlandse ambassade in de Sovjet-Unie geen visa heeft wil len geven aan een Russische jeugdde- legatie die was uitgenodigd voor het negende congres van het algemeen Ne derlands jeugdverbond te Rotterdam. Dit congres wordt vandaag geopend. Tass meldde voorts, dat er geen ver klaring is gegeven voor de afwijzing van de verzoeken om visa. Een woordvoerder van het centrale comité van de bond van jonge commu nisten van de Sovjet-Unie heeft volgens Tass gezegd dat uit de weigering an dermaal blijkt „dat zekere kringen in Nederland hun toevlucht nemen tot zeer verschillende methoden om te voorko men dat er vriendschappelijke contac ten tussen de jeugd van de twee lan den ontstaan en tot ontwikkeling ko men". Een woordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken in Den Haag heeft in antwoord op een vraag beves tigd, dat de desbetreffende verzoeken om visa zijn afgewezen en dat dit, zo als gebruikelijk bij het weigeren van visa, zonder opgave van redenen is ge beurd. Het Damrak heeft gisteren cie laatste dag van deze beursweek afgesloten met een gunstige tot vaste stemming voor de internationale waarden. Zoals viel .te verwachten verliep de handel in alle hoeken zeer traag. In verband met het uiterst lange week einde de beurs blijft tot donderdag 27 december mede als gevolg van de kerst dagen gesloten werden geen nieuwe posities aangegaan. Er werd volstaan met het gladstrijken van bestaande posities. De vaste stemming op het Damrak kwam door Wall Street, dat de moed er eergisteren inhield door voorzichtig de betere stemming van de voorgaande dag verder voort te zetten. Ook de Neder landse fondsen lagen op de New Yorkse beurs goed gedisponeerd in de markt. De vraag in Wall Street kwam hoofd zakelijk van particuliere beleggers en beleggingsmaatschappijen. Ten opzichte van het slotniveau van de vorige week bleven AKU's, rekening houdend met de 4 procent interimdivi dend, deze beursweek praktisch onver anderd. Philips. Unilever, Kon. Olies en Hoogovens boekten koerswinst. De scheepvaartsector sloot de beurs week af met een goed prijshoudende tendentie doch met weinig zaken. De lei dende cultures lagen gevraagd in de markt. In de staatsfondsenhoek vertoon de de staffellening enig herstel op de flauwe stemming van eergisteren. 20-12 21-12 Ned. '59 4 99}| 100 Ned. '61 4>.4 99 Ja 100 Ned. *47 3% 91 "4 91 iTn Ned. grootboek 1946 91A 91% AKU 398 401 Hoogovens 551 560% Philips 139,50' 141,35 Unilever 136,20 138,35 Kon. Olie 153,40 155.15 HAL 115% 116% Scheepvaartunie 124% 126% Amst. Bank 380 383 Ned. Handelmij. 377 379 Lucas Bols 880 890 Drie Hoefijzers 390 385 Mach. Breda 167% 167% Zeeuwse confectie Bijenkorf 943 Simons emb.f. en houth. 129 1. Van Gelders papier 243 244% Heineken 467 Hero Conserven Holl. Beton Mij. 392# 393% Kon. Zout 720 730 Nijverdal - Ten Cate 226 222 De Schelde 218 215 Scholten Foxhol 808 808 Thomassen en Drijver 700 703% Van Vlissingen Katoen 274 274 Vredestein 343 336 Zwanenberg Organon 899% 895 NABEURSKOERSEN Telefonisch avondverkeer AKU 401; Kon. Olie 155.00—155.80; Philips 140.50141.10; Unilever 138.40; Hoogovens

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1962 | | pagina 23