Papier voor UW pen
„Wat zegt U": 1, 2 of
li.
FOTO/FILM
ZIEK ZIJN KAN DUUR ZIJN
VERZEKER U VAN EEN
GEZONDE POLIS
VEZENO mm ZAANDAM
Nieuw fenomeen:
visuele pockets
Geschenken-Show
PROGRAMMA'S VAN RADIO EN TV
intebtest label
1
1
1
i
*1 f
ij g
1
-j
i
1
ii
hl
a
1
1
b
1
1
jc
1
1 d
e
1
1 f
1
1 g
1
1
1 h
1
i
1
j
1
1
k
i
1
1
1
Les in vier kleuren
I
<1 B
1
?l c
ii
tl D
1
1
1
V
1
1
1
- 1
mm
Politie zijn beste
vriend
Machine-lawaai
geen oorzaak
van ziekten
Grote kosten V.N,
inzake Kongo
een haute
japon 1Q959
voor
Voor stoffen
VERZEKERT U TEGEN ZIEKENHUISKOSTEN
v
te
Televisieprogramma 's
6
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 22 DECEMBER 1962
VAN GOEDEN WIL
Kerstmis en Nieuwjaar staan voor de
deur. Meteen ook voor vele mensen
echte winter, de angst voor het finan
ciële, de eenzaamheid, koude, verlaten
heid en het besef dat zij niet meer ge
teld worden of door iedereen verge
ten worden.
Ik weet het, het maandelijks pensioen
is zo ministerieel verzorgd, dat je er
geen kerstboom mee kunt versieren.
Maar toch doe ik een beroep op uw
mildheid en uw liefde.
Misschien ligt er een goede vriend
van u in een der ziekenhuizen of wel
een gebuur in een van de tehuizen voor
gepensioneerden. Als je nog kunt gaan...
en ik ken nog vele kloeke zeventigers
en ouderen, ga dan even binnen bij
die vriend of gebuur en bezorg hem
een verrassing. Ze moet niet groot zijn.
Het eenvoudige van één medemens
kan zulk een grote betekenis hebben.
En kan je niets geven, breng hem
dan een bezoek. Indien je weten moest
wat eenzaamheid betekent, speciaal de
innerlijke eenzaamheid. Vertel hem iets
goeds, vertel de plezierige gedeelten
van je leven en vraag aan die eenza
men wat hun schoonste dagen zijn ge
weest. Zij hebben er ook gehad, maar
aan wie moeten zij ze vertellen? Er
was niemand die kwam of wilde luiste
ren. "Welnu vrienden, ga eens op bezoek
wees de moderne Samaritaan. Schenk
uw glimlach, uw hand, laat uw vriend
een sigaartje opsteken en wens hem op
recht een Zalige Kerstmis en een Ge
lukkig Nieuwjaar.
PUTTE, A. HUIJGEN
ABSTRACTE KUNST (II)
Uit het artikel „Abstracte kunst",
van de heer L. Pison blijkt, mijns in
ziens overduidelijk, dat hij de kwali
ficatie .abstract" op onjuiste wijze in
terpreteert. Er kan hier geen sprake
zijn van ontfutselen aan de werkelijk
heid. Kunst beoefenen wil zeggen, de
situatie, waarin men zich bevindt op
bepaalde wijze vertolken. Het individu
engageert zich en exploiteert de wer
kelijkheid als naar gelang zijn factische
aanleg. Kunst moet dus noodzakelij
kerwijs werkelijkheid vertalen. Ab
stractie wil niet zeggen, het zich ont
trekken aan de werkelijkheid, maar
het abstraheren van de essentie, van
datgene wat maakt dat iets is, wat het
is. Een kunstenaar is al of niet geslaagd
al naar gelang hij datgene wat hij wil
uitbeelden, weet te ontdoen van bijkom
stigheden. Het gegeven en de vertol
king blijven echter concreet. Een schil
derij is een gedachte, een begrip, een
zienswijze in materie, maar deze ma
terie is dan ook onontbeerlijk, zoals
elke gedachte ook onbegrijpelijk en on
mogelijk is als ze niet in concrete, ma
teriële bewoordingen te vatten is.
Het dualisme geest-materie leeft nog
steeds voort, ondanks het feit dat de
wijsbegeerte dit standpunt reeds lang
als overwonnen beschouwt. Geest kan
slechts existeren in materie en is daar
mee onlosmakelijk verbonden. Een ab
stract kunstwerk is dus concreet in die
zin, dat het realiteit uitbeeldt en geen
fictie maar een reële implicatie in een
reële wereld, waaraan de kunstenaar
een specifieke zin toekent. Wil een
abstract kunstwerk waardevol zijn, dan
moet het een vruchtbare uitwerking
zijn van een onmiskenbaar feit, dat wij
allen herkennen, maar niet kunnen
ontplooien, omdat wij de „genius" mis
sen van de kunstenaar. Hij bezit de
gave zin te scheppen, waar wij slechts
zin zien. Een schilderij dat losstaat van
elke werkelijkheid is niet zinloos maar
onzin.
Een abstract kunstwerk is abstract
in zoverre het onderling verbonden en
verweven feiten ontwikkelt en daaruit
naar voren brengt ontdaan van elke
bijkomstigheid, wat de kunstenaar wil
tonen, in het volle licht van zijn genie,
helderder dan wij het ooit zouden kun
nen waarnemen.
BREDA, P.M.J.J. DOLNé -
FORUM
Ik heb zo de indruk dat velen met
mij zich vreselijk geërgerd zullen heb
ben aan het televisieforum, dat deze
week onder voorzitterschap van de
heer van Randwijk op het scherm werd
gebracht en dat het concilie tot on
derwerp had. De heer van Randwijk
is klaarblijkelijk een man, die zichzelf
bijzonder graag hoort praten en van
zijn gelijk zo volkomen overtuigd
schijnt dat hij een ander nauwelijks
de kans gunt ook iets in het midden
te brengen. Het mag dan wel waar zijn
dat het, ter verbetering van de ver
houdingen. gesprekken als deze aanbe
velenswaardig zijn, maar dan zal toch
aan bepaalde voorwaarden voldaan
moeten worden. Pater Creyton werd
door de heer van Randwijk volmaakt
in een hoek gedrukt en wij begrijpen
nog niet waarom pater Creyton dat
maar rustig liet gebeuren. Wij hadden
liever gezien dat hij van zich af had
gebeten en een duidelijk protest had
laten horen. Strijdbaarheid is de ka
tholiek nog altijd vreemd. Dat bleek
deze avond weer eens duidelijk.
WAALWIJK VAN K.
TERUG UIT
NIEUW-GUINEA (II)
Het is verheugend, dat alle jongens
uit de parochie Lamswaarde voorspoe
dig en gezond weer zijn thuisgekomen.
Jammer dat er voor een eerst thuis
gekomen e geen teken van blijdschap
in zijn buurt is aan te pas gekomen.
Waarschijnlijk komt de parochiaan uit
Lamswaarde. De schrijver van terug
uit Nieuw-Guinea, in de buurt van
hem, die een paar weken eerder thuis
was. Waarom schrijver de buurt van
de Dreef een zeker verwijt wil maken
is ons een raadsel. Dit is een zuivere
buurtaangelegenheid. Wij hebben eer
der dergelijke gebeurtenissen beleefd
en op eigen initiatief de feestelijke tint
ervan verzorgd.
Daarom, beste parochiaan, hier ligt
niet de schuld aan de muziek- of andere
vereniging of comité, maar alleen aan
de buurt, waar de jongen woont. Jam
mer voor hem, dat ze daar geen aan
dacht aan hebben besteed. Niettemin
onze gelukwensen met zijn behouden
thuiskomst.
VOGELWAARDE.
EEN LID VAN HET COMITé
TERUG UIT
NIEUW-GUINEA (III)
Ik kan mij niet geheel verenigen met
het schrijven van een parochiaan uit
Lamswaarde.
De knaap die op 26 november j.l.
arriveerde werd een serenade door on
ze muziekvereniging gebracht en ook
werd hij toegesproken, ja er is zelfs
ook ai is het dan door omstandigheden
een beetje laat geweest, een buurtfeest
gehouden.
Dit alles had hij werkelijk verdiend
en is hem dan ook van harte gegund.
Voor de eerste knaap, dus die welke
met de Seven Seas arriveerde, werd dit
niet gedaan.
Dat er voor deze knaap niets gedan
werd, neemt niet weg, dat hij niet even
als de laatstgearriveerde, van harte
welkom was en is in ons dorp.
Hij heeft ook een serenade enz. ver
diend. U als parochiaan schrijft: ,,Hij
stond thuis zonder dat iemand van de
ze mensen er zich om bekommerde en
zonder serenade van onze muziekver
eniging (waarvan zijn vader 40 jaar lid
dan 40 jaar bestuurslid is."
Ik ben. door dit laatste nog eens met
aandacht te lezen, tot de conclusie ge
komen, dat u het de hele dorpsgemeen
schap en vooral dan onze muziekver
eniging .waarvan zijn vader 40 jaar lid
is, dus geen bestuurslid) aanrekent en
verwijt dat er voor deze jongen niets
gedaan werd.
Mijns inziens lag hier op de eerste
plaats een mooie en tevens een pret-
(AdvertenUe)
Intertest-étiket.- Keurmerk op
tapijten. Garantie voor lang
en fleurig leven.
Garantie tegen mot en kever.
Zekerheid in tapijt-kwadraat.
Intertest.
aan
klasse-tapijt
1 kwartje per kolomT
^4 kolommen f 1.-
nst
i
li
lil
iyj
O.
ij A
t\ E
t: 1
Ij h
li 1
K
1
Li.
I kwartje per
I
koto
4 kolommen f I.-
Inzendingen uiterlijk dinsdag
avond 18.00 uur postbus 2500 Am
sterdam. Hierboven plaatsen wij
nog enkele invulkolommen voor
onze puzzel. Deelnemers kunnen
deze gebruiken als zij meer dan
vier kolommen willen invullen.
tige taak voor de buurtbewoners. Het
ligt voor de hand dat zij het eerste be
gin, voor het verwelkomen van deze
jongen in handen hadden moeten ne
men, dus m.a.w. de buurtbewoners
hadden het initiatief tot het vieren van
zijn thuiskomst moeten nemen, dat was
hun taak, ja ik durf haast schrijven
hun plicht. Dat zij in deze in gebreke
zijn gebleven kunt en mag u onze hele
dorpsgemeenschap w.o. de muziekver
eniging zomaar niet aanrekenen
LAMSWAARDE JOH. DANCKAERT
JOHNNYJORDAAN (V)
De heer Iz. Oudgenoeg te Amster
dam wilde mij er graag op wijzen, dat
Willy Albert! in Amsterdam woont en
blijft wonen. De heren hebben beiden
gelijk. Colenbranderhof ligt op de grens
van de bebouwde kom van Amsterdam
West. We wensen Willy Alberti nog
minstens vijftig succesvolle jaren in
2jjn nieuwe bungalow
Wat het schrijven van de heer J. J.
C. M. Strik in Breda betreft: Onder uw
stukje waar ik op inhaakte, ontbrak
uw naam en daar heb ik even op gewe
zen Van ,,een trap in uw rug" kan
dus geen sprake zijn.
't Zijn anders wel mooie jongens bij
De Stem om uw naam weg te laten
Als het inderdaad zó gegaan is, zullen
de heren er van lusten Ik gooi het
dan beslist voor een grote Bond! Wel
ke weet ik nog niet. De K.N.A.C. of
zoiets en als dat niet helpt, schrijf ik
naar Leo Horn
U vraagt mij of ik Amsterdam en de
Amsterdammers ken Nu, als topo-
graaf zou ik in de hoofdstad het zout
in de pap niet verdienen (Zie mijn
antwoord aan de heer Iz. Oudgenoeg).
De Amsterdammers zelf ken ik iets be
ter Ik had dikwijls het genoegen
voor hen op te treden. Voor het eerst
in 1932 in het Edison theater op de
Elandsgracht, voor het laatst in 1956
in het City theater. In die tussentijd
werkte ik in een serie andere gelegen
heden, van het Tip Top-theater in de
Jodenbreestraat tot in theater Carré
aan de Amstel In een periode van 25
jaar heb ik het Amsterdamse publiek
leren kennen als bijzonder prettig en
sportief Geen haar minder dan dat
ih Rotterdam, Den Haag of waar ook
Ik kan me slecht voorstellen dat deze
Amsterdammers, zonder er over te
kikken tientallen van hun eigen arties
ten zagen verhuizen en dat zij nu uit
gerekend Johnny Jordaan in de ver
nieling zouden willen rammen, omdat
hij met de habbekras, die hij overhield
een pension in Zandvoort begon. Kom,
niet zo somber Ik zou er in kunnen
komen, dat door zijn gedrag, in het
stadsdeel waar hij geboren en getogen
is enige deining ontstond Maar Am
sterdam telt buiten de Jordaan nóg
ruim 800.000 inwoners en die liggen
over een familieheibeltje" geen mi
nuut wakker, dunkt me.
Tot slot wil ik u er nog even op wij
zen, dat het wél in de bedoeling lag,
dat de t.v.-uitzending in de R.A.I.
waarvan de Stern-redacteur o.m.
schreef, dat het optreden van Johnny
Jordaan een aangename verrassing
was óók voor ongeveer ..tien miljoen
niet-Amsterdammers" bestemd was
Dit neemt niet weg dat we ons over
de gestadige groei van Amsterdam
zeer verheugen. Intussen was het mij
een groot genoegen om even met u
van gedachten te mogen wisselen.
Prettige feestdagen en vriendelijke
groeten
BREDA, GUUS KEDDY
TOEKOMST VAN SLUISKIL
De burgemeester van Terncuzen heeft
gezegd: „Het blijkt in Sluiskil moeilijk
aankopen te doen, vooral als zaken
moeten worden gedaan met mensen
die voordoen alsof zij steeds de belan
gen van de Sluiskilse bevolking behar
tigen". En vervolgens sprak hij dat
deze mensen niet bereid zijn een brug
te slaan van het oude naar het nieuwe
Sluiskil. Ik mag hopen dat de burge
meester zo fair zal willen zijn (om uit
te leggen wie dat is of zou kunnen zijn.
Nog meer verbaasd was ik over het
feit dat geen enkel raadslid de moed
had om op te komen tegen wat ik
een verdachtmaking noem. Wethouder
De Meijer zgt dat Sluiskil gebouwd
is tussen dijken, inderdaad doch het is
een Sluiskil geworden dat de Sluis-
killenaar zelf heeft gevormd.
De bokpaal op de afrit naar de Kerk
straat, met het opschrift „Door eigen
kracht tot stand gebracht", is er nog
steeds het zichtbaar bewijs van. Want
door deze kracht kwam destijds het
lichtnet. Zo ook hebben drie onver
getelijke inwoners geijverd dat er, in
tegenstelling wat eerst ook niet moge
lijk bleek, toch een brug ter plaatse
kwam: de levensader welke enkele ja
ren terug reeds bewust werd afge
sneden.
Men spreekt teveel over een mooier
en schoner Sluiskil doch men vergeet
daarbij dat de bewoners en in het
bijzonder de zakenmensen daarvan het
slachtoffer worden. Als de straten moe
ten worden gelegd (die er grotendeels
nog steeds niet zijn) als er grond moet
worden gekocht, dan zou dit naar mijn
mening toch ook wel door de partij
moeten worden betaald, die deze werk
zaamheden nodig acht. De grondprij
zen zouden dan niet tot 40 of 70 gul
den oplopen.
Een is er die hiervoor uiteindelijk
moet boeten en dat is de Sluiskillenaar
en deze heeft er toch niet om gevraagd.
Sluiskil, een van de welvarendse dor
pen van Zeeuwsch-Vlaanderen. is ge
doemd een dood dorp te worden, een
stelling die ik reeds langer dan van
daag inneem.
SLUISKIL, H.J. COLSEN
DE OUDERE ONGEHUWDE
VROUW (II)
Met warme belangstelling heb ik uw
stukje over de oudere ongehuwde vrouw
gelezen. Eindelijk eens iemand die het
voor deze mensen opneemt. Voor deze
mensen wordt er niets gedaan. Ze
moeten, ook als ze er niet meer toe
in staat zijn, maar zien dat ze er ko
men tot hun vijfenzestigste. U sprak
over weduwen dat ze zeer terecht pen
sioen krijgen. Ik ben het daar niet ge
heel mee eens. Dat een weduwe die
jonge kinderen op moet voeden onder
steuning krijgt vind ik prachtig, maar
ik zie niet in dat een weduwe van
veertig jaar, dus nog in de kracht van
haar leven, die voor niemand meer te
zorgen heeft, ook nog niet kan gaan
werken. In de meeste gevallen hebben
ze toch nog wel een inkomen van haar
man, en een eigen thuis (dus bevoor
recht boven de ongehuwden). En of
ze het nu nodig hebben of niet, pen
sioen krijgen ze. Uit eigen omgeving
weet ik gevallen die het helmaal niet
nodig hebben, maar ze krijgen het
toch maar. Daar kunen dan de on
gehuwden, onder wie er zijn met een
gewoon salarisje, o.a. huishoudsters,
nog aan betalen, ook tot hun vijfenzes
tigste jaar. Laten ze voor deze groep
ook eens wat doen. Ze missen toch
al zoveel: geen man, geen kinderen
en in veel gevallen geen eigen thuis.
Geef ze met hun zestigste AOW, dan
kunnen ze ook eens aan zichzelf denken
en misschien nog eens in een eigen
huisje of kamer gaan wonen, waar toch
iedere vrouw naar verlangt.
BREDA F. W.
Een bode van het stadhuis van Ot
terndorf in Neder-Saksen kan met recht
de politie zijn beste vriend noemen. Hij
verloor op weg naar de bank een ak-
tentas met 20.000 mark, die hij aan het
stuur van zijn fiets had gehangen. To
taal overstuur zocht hij de weg af die
hij gevolgd had, maar er was geen
spoor van de tas te bekennen. Groot
was zijn oplichting toen bij navraag op
op het politiebureau bleek, dat eer. po
litieman de tas met het geld al had
gevonden.
Daar verondersteld wordt, dat het
aanhoudend lawaai in fabrieken het ont
staan van hoge bloeddruk, suikerziekte
en andere organische ziekten kan ver
oorzaken of leidt tot geestesstoringen,
heeft dr. Aram Glorig voor de Ameri
kaanse academie voor neus-, keel- en
en oorziekten een speciale studie van
dit onderwerp gemaakt, zo meldt USIS.
Dr. Glorig is tot de conclusie geko
men, dat niets er op wijst dat lawaai
enige invloed heeft op de gezondheid, be
halve een vermindering van het gehoor.
Zijn onderzoek heeft zich echter uit
sluitend uitgestrekt tot het lawaai dat
(Advertenties)
in fabrieken wordt veroorzaakt. Hij kan
daarom niets zeggen over de gevolgen
van het lawaai dat met grote energie
gepaard gaat, zoals bijvoorbeeld dat wat
veroorzaakt wordt door straalvliegtui
gen, want dit onderzoek is nog niet af
gesloten.
Volgens deze deskundige hangt het
gehoorverlies af van de intensiteit en
het trillingsgetal van het geluid. Hij
merkt in dit verband op, dat het gehoor
verlies bij het ouder worden ongeveer
15 decibel bedraagt en dit verlies kan
zonder ernstige schade voor het vermo
gen om gesprekken te voeren worden
geleden.
De algemene vergadering van de V.
N. heeft machtiging verleend het werk
der V.N. in Kongo voort te zetten tot
30 juni a.s. De hiervoor maximaal uit
te geven kosten zijn vastgesteld op tien
miljoen dollar per maand, waarvoor zal
worden geput uit de obligatielening der
V.N. van 200 miljoen dollar.
In het volgend voorjaar zal eeri bui
tengewone zitting van de algemene ver
gadering worden gehouden om zich te
beraden over de steeds slechter worden
de financiële situatie van de wereldor
ganisatie, waarbij als basis zal dienen
een rapport van een hiervoor ingestel
de werkgroep, die voorstellen zal moe
ten doen over een aanvaardbare finan-
cliële formule wat betreft de kosten
verbonden aan de werkzaamheden der
V.N. voor het behoud van de vrede.
De voornaamste oorzaak van de finan
ciële moeilijkeheden bij de V.N. is de
weigering van de Sovjet-Unie, Frank
rijk en vele andere landen om in de
kosten voor het V.N.-optreden in Kongo
bij te dragen.
couture"
Het klinkt ongelooflijk, maar Mundheim
maakt dat sprookje waar.
In bijna alle grote plaatsen van Ne
derland is een Mundheim stoffenzaak.
De prachtigste stoffen uit alle landen
worden zélf door Mundheim geïmpor
teerd.
DAAROM ZIJN DIE PRIJZEN JUIST
ZO LAAG.
Kom nu die unieke kollektie wollen
tweeds, japonstoffen en fantasiestof-
fen bewonderen.
't Is één en al verrassing!
mundheim
Veemarktstraat 13 Breda.
Uw fotohandelaar presenteert de
CADEAU-IDEEEN VOOR WIE BESCHEIDEN WIL ZIJN OF ROYAAL MAG ZIJN
(Advertentie)
opname in een ziekenhuis kan u tegenwoordig duizenden guldens kosten
AAN: "VEZENO"-ZAANDAM
Westzijde 212 - Tel.:(02980) 63441
gaarne ontvang ik inlichtingen over verze
kering tegen ziekenhuis-/operatiekosten.
NAAM:
ADRES:
WOONPL.:
TEL.:
O* fcferw
W9k< «tf <fe>
VtrtTKwwtJr
r..<v -v, 8x»
«ff
Vïj- b
4<p- dis v V ivpitw
bat fetKtéf «Mi*** a
ivró** ia».- MTdiÖ*
«Öwvwdt*r 0«u® fcwww
-f <4-t A3 t.r<< <3c
<*>-/»■)!* 'as.**-
f* top*» -Je ♦»->
jjrh e». Swrï-'it,- vrr.jtner. Aw *-S'-
v&or 3» tij* a*«r pttt '<*-.« «Jfetvo J^gen.-;*
fa
\v
«ïWlüf.
««CfatyAft
f*it fcft $6* st fx#> w*! w«V Vfttl 13?
<o>3X<r<f« wwh.wtf kSww, i« iy-v.&f&M
O* trtsKfe&Ji» mi >iv awtfesró- b**? i»
ttëSMK&.e&fcft fcstf i kd»?* tM'iö&g-
Utvar. d* kfa-tttlfic vt ftüfc
vak rtfet «m w?"* öf «far* QWK
---rMfatttftfci 'v-is+vtts&ü 4«i WWtrVWJ
M.
y l Nx#»rr>*>T
Een aantal terreinen van de 1110
derne wetenschap zijn voor de leek
uiterst moeilijk te betreden. Welis
waar trachten gepopulariseerde
uiteenzettingen hem vertrouwd te
maken met wat hij op deze ter
reinen vindt, maar de stof blijkt
vaak toch nog te ingewikkeld en
te specialistisch dan dat hij deze
volledig kan bevatten.
Er is nu een geheel nieuw soort
Zaterdag 22 december
HILVERSUM I 402 m
KRO: 12.30 Land- en tuinb.meded. 12,33
V.d. jeugd 13,00 Nws. 13,15 Platennws.
13,20 Musicerende dilettanten 13,45 Franse
les 14,05 Studio II, progr. v.d. jeugd 15,00
Koperork., amus.muz. 15,30 Gouden pla
ten kabinet 16,00 Als de dag van giste
ren, klankb. 16.30 Lichte gram. 17,00 V.d.
17,15 Gram. 17,30 Boekbespr. 17,40 Meis
jeskoor 18,00 Kunstkron. 18,30 Gitaarspel
18,50 Praatje voor politieke voetgangers
19,00 Nws. 19,10 Act. 19,22 Motorpraatje
19,30 De Oelewappers, gevar. progr. 20,00
Nws. 20,20 Popul. klass. door kamerork.
en sol. 20,50 Lichtbaken, lez. 21,00 Tiere
lantijnen. gevar. progr. 22,00 Lichte
gram. 22.20 22,25 Boekbespr. 22,30
Nws. 22.40 Wij luiden de zondag in 23,00
Nouveautés, nwe. klass. gram. 23,55-24,00
Nieuws.
HILVERSUM II 298 m
VARA: 12,15 Tussen mens en nevel
vlek, lez. 12,30 Land- en tuinb.meded.
12,33 Sportact. 13,00 Nws. 13,15 VARA-
varia 13.20 Vers van de pers 13,45 V.d
jeugd 14,20 Radio Jazzclub 14,50 Lichte
gram. 15,05 Radio filharm. ork. en sol.,
klass. en moderne muz. 17,15 Jazzmuz.
17,30 Weekjournaal 18,00 Nws. en comm
18,20 Hammondorgelspel 18,45 Lichte
gram. VPRO: 19,00-20,00 Kerstfeest
v.d. kind. VARA: 20.00 Nws. 20,05
Walsork. 20,35 En nu Rotterdam, voor
klein amusement uit de grote stad 21,35
Soc. comm. 21,50 Dansork. (gr.) 22,05
Altijd eei'lijk blijven, hoorspel 22,30 Nws.
22,40 Chansons 23,10 Metropole-ork. en
zangsol. 23,35 Lichte gram. 23,55-24,00
Nieuws.
BRUSSEL VLAAMS
324 m: 12,00 Nws. 12,03 Amus.muz.
12,30 Weerber. 12,35 Gevar. muz. 12,50
Progr.overz. 13,00 Nws. 13,15 V.d. teen
agers 14,00 Variété-ork., lichte muz.
14.30 Musicarama, progr. voor de film
liefhebbers 15,15 De academie der dis-
cofielen 16,30 Lichte muz. 17,00 Nws.
17,15 Lit. zangen 17,25 Lichte orkestmuz.
17.45 Engelse les 18,00 Koorzang 18,20
Vlaamse volksliederen 18.28 Paardesport-
ber. 18,30 V.d. sold. 19,00 Nws. 19,40
Gevar. muz. 20,00 Cabaretprogr. 21,00
Israëlische muz. 21,45 Variété-ork., amus.
muz. 22,00 Nws. 22,15 Dansmuz. 23,00
Nws. 23,05 Lichte muz. 23,55-24,00 Nws.
BRUSSEL FRANS
484 m: 12,30 Gevar. progr. en act. 14,03
Enquêtes 63, jJrobl. van de grammofoon
plaat 15.03 Debussy en de intr. muz. 17,00
Nws. 18,03 V.d. teenagers 18,38 Gevar.
muz. 19,30 Nws. 20,00 Hoorspel 22,00
Wereldnws. 22,15 Jazzmuz. 22,55 Nws.
23,00 Gevar. muz. 23,55 Nws.
Zondag 23 december
HILVERSUM I 402 m
KRO: 8,00 Nws. 8,15 Oude kamermuz.
(gr.) 8,25 Inl. hoogmis 8,30 Plechtige hoog
mis NCRV: 9,30 Nws. en waterst. 9,45
Geest, liederen Convent van kerken:
10,00 Geref. kerkd. NCRV: 11,30 Gew.
muz. KRO: 12,15 Kinderkoor, kerst
liedjes 12,25 De Springplank, amateurs-
progr. 12.50 Buitenl. comm. 13,00 Nws.
en meded. 13,10 Bel Canto-progr. 13,45
De kerk in Ierland, lez. 14,00 V.d. kind.
14,30 Radiokamerork., -koor en sol., gew.
muz. 15,00 Nederl. hobokwart., klass
muz. 15,20 Meisjeskoor en instr. ens. 15,40
Gram. 15,55 De hand aan de ploeg, lez,
16,00 Sport 16,30 Het voorgeslacht van
koning David op de bodem van Bethle
hem, godsd. lez. IKOR: 17,00 Advents-
samenkomst 18,00 Het geladen schip, kri
tieken 18,30 Kruis of kalkoen, klankb.
18,55 U hoort er ook bij, praatje
NCRV: 19,00 Nws. uit de kerken 19,05
Samenzang, geest, liederen 19,30 De open
baring aan Johannes, lez. KRO: 19,45
Nws. 20,00 Rep. volkskerstzangbijeen-
komst 20,15 Mechelen, eens hoofdstad der
beide Nederlanden, documentaire 21,00
Moderne kamermuz. (gr.) 21,30 Wisse-
wassen. licht progr. 21.50 Koorzang
en instr. ens. 22.20 22,25 Boekbespr.
22,30 Nws. 22,40 Avondgeb. 22,50 Volks-
muz. met comm. 23,20 Retourtjes, een
veertiendaagse terugblik op ons progr.
23,55-24,00 Nws.
HILVERSUM II 298 m
VARA: 8.00 Nws. en soc. strijdlied
8,18 V.h. platteland 8,30 Weer of geen
weer, gevar. progr. 9,45 Geest, leven,
toespr. 10,00 Strijkork. 10,30 Woorden
van werkelijkheid, een serie uitzendingen
van gedichten van deze tijd (5) 10,45
Zondagochtend in VARA-studio 5, gevar.
progr. AVRO: 12,00 Platenmatinee
(gr.) 13,00 Nws. 13,07 De toestand in de
wereld, lez. 13,17 Meded. of gram. 13,20
Knipperlicht, een progr. voor alle weg
gebruikers 14,00 Boekbespr. 14,10 Harp-
kwintet, klass. muz. 14,40 Spaanse kerst
liedjes 15,00 Hou je aan je woord, een
progr. vol speelse invallen en literaire
spitsvondigheden 16,00 Gemengd koor,
licht ork. en zangsol. 16,30 Sportrevue
VARA: 17,00 Latijns-Amerikaanse
muz. 17.30 V.d. jeugd 17,50 Nws., sport
uitsl. en sportjourn. VPRO: 18,30
Kerstgedichten IKOR: 19.00 V.d. jeugd
19,30 De open deur AVRO: 20,00 Nws.
20.05 Licht ork. 20,35 Lichte muz. 20,50
Lichte gram. 21,00 Oom Girolamo vindt
er wel wat op, hoorspel 21,25 Licht ens.
21,40 Lichte gram. 21,50 Pianorec., klass.
en moderne muz. 22,30 Nws. 22,40 Act.
22,55 Sportuitsl. 2e klas voetbal en me
ded. 23,00 Met de Franse slag, nieuwe
gram. 23,25 Les Forains, ballet (gr.)
23,55-24,00 Nws.
BRUSSEL VLAAMS
324 m: 12,00 Nws. 12,03 Muziekkapel,
lichte muz. 12,30 Weerber. 12,35 Lichte
ork.muz. 12,50 Progr.overz. 13,00 Nws.
13,15 V.d. sold. 14,00 Opera en Bel Canto
concert 15,00 Sportprogr. 18,00 Pianorec.
18,30 Godsd. uitz. 19,00 Nws. 19,30 Koor
zang in de buitenlucht 20,00 Oost West,
Thuis Best, amus.progr. 22,00 Nws. 22,15
Dansmuz. 23,00 Nws. 23,05 Variété-progr.
23,55-24,00 Nws.
BRUSSEL FRANS
484 m: 12,18 Chansons 13,00 Nws. 17.00
Nws. 17,45 Festival van Praag 1962:
klass. orkestmuz. 19,30 Nws. 21,15 Ge-
vmr. muz. 22,00 Wereldnwi. 22,15 Chan
sons 22,55 Nws. 23,00 Jazzmuz. 23,55 Nws.
Maandag 21 december
HILVERSUM I 402 m
NCRV: 7,00 Nws. en SOS-ber. 7,10
Dagopening 7,20 Klass. muz. (gr.) 7.35
Sportuitsl. van zaterdag 7,45 Radiokrant
8.00 Nws. 8,15 Gew. muz. 8,30 Lichte
gram. 9,00 V.d. zieken 9,35 Waterst.
9,40 V.d. vrouw 10,10 Harprec. (gr.) 10,20
Rondom het woord, theologische ether
leergang 11,05 Zangrec., geest, liederen
11,35 Lichte gram.
HILVERSUM II 298 m
VARA: 7.00 Nws. 7,10 Ochtendgym
7.20 Soc. strijdlied 7,23 Lichte gram. (Om
7.35 Van de voorpagina, praatje) 8,00
Nws. en soc. strijdlied 8,18 Licht ens,
met zangsol. (herh. v. vrijdag 23 nov
jl.) 8.48 Lichte gram. 9,00 Ochtendgvm.
v.d. vrouw 9,10 Klass. gram. VPRO
10,00 In vogelvlucht, overd. VARA
10,20 V.d. vrouw 11.20 Voordr. 11,40
Klarinet-kwartet, moderne muz.
Zaterdag 22 december
AVRO: 15.00 Weekendjournaal 17,00 V.
d. kind. 17,30-17.45 Films v.d. kind. 19,30
Luipaard op schoot, documentaire film
NTS: 20.00 Journaal en weeroverz.
AVRO: 20,20 In AVRO's televizier 20.30
Open het dorp 21.00 Onze vriend Hig-
gins, TV-film (deel 6) 21.25-22,45 Ster
ren en streken, gevar. progr.
VLAAMS BELGIë: 17.00-18.00 V.d
jeugd 19.00 Folklore 19.30 Echo 20,00
Journaal 20.25 Het manneke 20.30 Het is
altijd Dennis, tv-feuill. 20.35 Canzonis-
sima 21.30 Quizprogr. 22,20 Close-up van
Harold Lloyd 23,05 Journaal.
FRANS BELGIë: 18,30 Berichten 18,33
Poolse film v.d. jeugd 20,00 Journaal
20,30 Vader weet het beter, film 20.55
Gevar. progr. 21.20 Wekelijks snortjonrn.
22,00 L'affaire du faux Matisse, film
22,50 Journaal.
Zondag 23 december
NTS: 15.30-16,30 Songfestival te San
Remo 19.30 Weekjournaal 20,00 Sport in
beeld NCRV: 20,30 De reis van hun
leven, documentaire film over een reis
door het Heilige Land 20.45 Arthur en
Eva, TV-feuill. (deel 3) 21.20 De bood
schap, ballet 22,00 Voordr. 22,20-22.30 Is
dat geen goed nieuws!, geest, liederen.
VLAAMS BELGIë: 11,00-11.40 H. Mis
14,30 Landb.kron. 15.00 De week in beeld
15,30 Eurovisie: Symfonie-ork. en -koor
van de RAI, werken van Beethoven 17.00
V.d. kleuters 17.20-17,50 Weldra is het
Kerstmis 18,35 De geschiedenis van de
oude stadstram, film v.d. jeugd 20.00
Nws. 20,25 Het manneke 20.30 Gevar.
progr. 21,15 Bijbels zangspel 22,10 Sport
act. 22,40 Nws.
FRANS BELGIë: 15,00-18,00 Le Diman-
che en Pantoufles, gevar. progr. 19,30
La Déesse d'Or, feuill. 20,00 Journaal
20,30 Le Prince et le Pauvre, film 22,25
Kamerork. van Slowakije, moderne muz.
23,05 Journaal.
Tivee bladzijden uit „De onmetelijke
ruimte": Weinig tekst... veel plaatjes
pocket op de markt verschenen, dat
zich eveneens tot de geïnteresseerde
leek richt, maar bepaalde wetenschap
pelijke onderwerpen op een geheel an
dere manier behandelt. Visuele pockets
worden ze door de uitgever genoemd.
Dienden de illustraties tot nu toe om
de tekst te verduidelijken, in deze nieu
we uitgave^ zijn tekst en tekening als
het ware één. Korte, kernachtige uiteen
zettingen hebben aan de illustraties een
gelijkwaardige partner. Doordat deze
laatste - wat het belangrijkste is in
vierkleurendruk zijn uitgevoerd, dringen
ze zich als het ware aan de lezer op.
De visuele pockets ontstonden naar
een idee van de Zwitser Frédéric Di-
tis, een kunstlievend man die het popu-
lair-wetenschappelijkc boek van zijn
traditionele vorm wilde verlossen. Hij
vond daarvoor een simpele formule, na
melijk de verlegging van het zwaarte
punt in de samenwerking tussen auteur
en illustrator.
En zo ontstonden dan deze nieuwe
pockets, met indringende, artistieke af
beeldingen, die vele regels tekst over
bodig maken.
De onderwerpen werden gekozen en
uitgewerkt door vakmensen, geleerden
meestal, en aan de hand van hun werk
en onder hun leiding kwamen de illus
traties tot stand. Ditis ondervond aan
vankelijk weinig begrip en waardering
voor zijn idee. Het was allemaal nogal
duur en bovendien moest (wat ook al
weer geld kostte) met kleurenoffset
worden gewerkt. Een Amerikaanse uit
gever besloot het tenslotte te proberen
En zo was het eerste schaap dus over
de dam. De uitgave werd een succes
en ook Europese uitgevers begonnen be
langstelling te tonen. Men kwam zelfs
tot internationaal overleg, dat het mo
gelijk maakte ook in kleine taalgebie
den met de nieuwe pockets te verschij
nen.
Elsevier, dat de primeur voor ons
land heeft, bracht intussen vier van de
ze boekjes op de markt, namelijk een
werkje over de erfelijkheid, een boek
over het hart en de hartziekten, een
pocket die aan het heelal is gewijd en
tenslotte een boek over de angst van
de hedendaagse mens.
Het laatste vinden we 't minst, ge
slaagde van de reeks. Het is te bele
rend, te definitief in zijn uitspraken,
wat vooral hindert omdat deze uit
spraken niet door de illustraties wor
den aangevuld, maar er al te nadruk
kelijk door onderstreept worden. Een
onderwerp als dit leent zich veel min
der voor behandeling in een visuele
pocket dan bijvoorbeeld de astronomie
en elke exacte wetenschap, waarvan be
paalde moeilijke onderwerpen door een
voudige tekeningen kunnen worden ver
duidelijkt. Wanneer men een uiteenzet
ting over de afstanden tussen de ster
ren verduidelijkt met een tekening van
de aardbol waarin enkele appels rond
zweven is dat zinvol. Wanneer men
stelt dat de mens de natuur aan ban
den moet leggen en dit (volkomen over
bodig!) tracht te verduidelijken met bd;
plaatsen van een rustige huisvader die
vanuit zijn leunstoel een tijger achter
tralies observeert, is dat alleen maar
belachelijk.
Zo hebben we deze eerste proeven
van een geheel niuewe reeks met ge
mengde gevoelens bekeken, tenslotte
echter toch tot de conclusie komend
dat de uitgave zeer zeker waardevol is.
Ze stelt een nog groter aantal mensen
in staat kennis te nemen van dingen
die zij toch eigenlijk wel moeten we
ten, maar waar een louter beschrijvend
werk hun nooit volledig over zal kun
nen inlichten. Het lijkt ons echter zaak
dat de onderwerpen voor de visuele
pockets uiterst kritisch getoetst worden
aan de eigenlijke opzet van de reeks.
Waar men met woorden volstaan kan
(zoals in het boek over de angst) moet
men niet met tekeningen werken. Het
effect is dan iets wat op een politie
ke folder lijkt of op een prentenboek
voor volwassenen. En dat kan toch nooit
de bedoeling van de uitgever zijn.
J. V.
