Aardse boodschapper passeerde Yenus
Proefuitsen ding van
Relay afgelast
Tsjombe geeft toe
aan Oe Thant
Justitie grijpt in in affaire
Ideaalcrediet te Maastricht
Papoea's op N.-Guinea
slaags met Indonesiërs
III
Vera Lynn in ons land
letaal per kwartaal!
Mijnongeluk
nabij Aken
eist 7 doden
GELEERDEN
OPGETOGEN
TWEEDE N.T.S.
JOURNAAL
Geld voor
iedereen en
elk doel
Het weer dit
weekeinde
Peek&Cloppenburg
N.V. ALMEVI
MEUWSENl
DAGBLAD VOOR ZEELAND
BpS
Ettelijke kilometers per dag
ONBESTENDIG
Amerikaans diplomaat
verlaat Moskou
NIEUWE TELSTAR
Paler Arts s.j.
hoofdredacteur Linie
Katangese franks voor Kongo
Bus stortte in rivier:
38 doden
Soldaat overleed aan
ontsteking hartspier
SP0RTC0LBERTS
BANANEN
103e JAARGANG No. 24158
Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia
Directeur: E. H. B. Brader.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M.
Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren, L. J. v. 't Westende.
Bureaus: Breda - Reigerstraat 16 -
Tel. 22341 (4 lijnen) - Postgiro 1114111
Voor God, Koningin en Vaderland
ZATERDAG 15 DECEMBER 1962
Abonnementsprijs f 8,05 per kwartaal,
excl. 0,20 incasso; 9,25 per post
excl. 0,35 incasso f 0,62 per week
Prijs van buitenlandse abonnementen
op aanvraag. Losse nummers 15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
f 0,42 per mm (Ing. Med. f 1,05). Bij
contract aanzienlijke reductie. Volledi
ge tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Klokstraat 1 telefoon (5252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST. Steenstraat 14 - telefoon 2377
(Bijbureaus: Terneuzen: ÏJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 - OOSTBURG: Nieuwstraat 41 - telefoon 2893)
WERELD WACHT OP RELAAS
VAN MARINER II
dagen rond de zon 1
Loopt inca 687dagen
rond dezon.qrootte is
1 Alten die vrf aarde
Aan de kade van het eiland So-
rongdoom in Westelijk Nieuw-Gui-
nea is een vuurgevecht tussen po
litie en Indonesische soldaten gele
verd.
Een Indonesische soldaat was bij een
incident in de havenwijk door de politie
aangehouden, waarna later politieman-
Dat had u niet gedacht, maar
waar is het: elke huisvrouw loopt
elke dag heel wat kilometers,
alleen al in haar huis. En net
als zij boven is: natuurlijk wéér
de bel. Ook één maal per week
(als u weekabonnee van het
Dagblad De Stem bent) van
onze bezorger. Dat belletje kunt
u althans voorkomen als u
overschakelt naar kwartaal".
Doe dat. want het is gemakkelijk
modern en praktisch: dan wordt
eens per 3 maanden een kwi
tantie aangeboden. Tenzij u 14
dagen voor het einde van het
kwartaal gireert (no. 1114111).
nen en Indonesische soldaten slaags
raakten.
Twee Nederlanders die er toevallig
bij waren, werden per ongeluk ge
troffen en zijn in een ziekenhuis op
genomen. De namen van de Neder
landse gewonden zijn opgegeven als
Van den Dosch en H, Rusche. Een
Papoea-politieman werd gedood en
vier andere agenten raakten ge
wond.
V.N.-militairen hebben de orde her
steld. In het begin van de week viel in
Meurake een incident voor bij de aan
komst van een groep Indonesiërs op het
vliegveld. Een Papoea, die met land
genoten demonstreerde tegen de komst,
werd hierbij gewond. Ook hier herstel
den V.N.-militairen de rust en orde.
De Amerikaanse Mariner II heeft gisterenavond om 8.35
uur vanaf de aarde het bevel" gekregen haar aftasters
in werking te stellen ter voorbereiding van waarnemin
gen nabij de planeet Venus. Het zullen de eerste gegevens
zijn die de mens ooit uit de omgeving van een andere pla
neet heeft verkregen. De ruimtesonde is 109 dagen gele
den gelanceerd en zij bevindt zich op 58 miljoen kilo
meter van de aarde. Haar snelheid bedraagt 24.000 kilo
meter per uur. Zij heeft echter 293 miljoen km afgelegd.
Het commando moest tweemaal herhaald worden, de elektronische
apparatuur, die twee radiometers automatisch in werking had moeten
stellen, faalde eerst. Na het derde bevel verliep een periode vol span
ning van zes en een halve minuut. Toen ontving men op aarde een
contrasignaal, dat de ontvangst èn de uitvoering van het commando
bevestigde. De afstand, welke de signalen overbrugden, is de grootste
waarmee ooit een apparatuur in een ruimtevaartuig met een radio
signaal vanaf de aarde in werking is gesteld.
J Maak het u zelf gemakkelijk:
BIJNA 100.000 stemgerechtigden zijn
gisteren naar de stembussen in Zuid
Rhodesië gegaan om te beslissen of de
blanke regering gehandhaafd zal wor
den of dat de macht langzamerhand in
handen van de 3,5 miljoen Afrikanen
gegeven zal worden. Uitslagen waren
nog niet bekend.
KARDINAAL Stefan Wyszynski, pri
maat van Polen, is vrijdagmorgen bij
zijn terugkeer van het tweede Vaticaan
se concilie in Warschau aan het station
verwelkomd door een menigte van naar
schatting drieduizend gelovigen.
PROF. DR. I. Samkalden, oud-minister
van justitie, is vrijdag gekozen tot voor
zitter van de raad der Europese Bewe
ging in Nederland. Hij volgt in deze
functie ds. O. T. Hijlketna op.
DE ARGENTIJNSE minister van oor
log, Benjamin Rattenbach, heeft donder
dagavond de vrijlating bekendgemaakt
van alle militairen die bij de twee jong
ste revoltes zijn gearresteerd. Deze
maatregel wordt gezien als een poging
van de regering de slechte onderlinge
verstandhouding in de boezem der strijd
krachten te verbeteren.
HET MIJNDISTRICT van Koloebara,
dertig km ten zuiden van de Zuidslavi-
sche hoofdstad Belgrado, is vrijdag
door een aardbeving getroffen, die vier
tot vijf seconden aanhield. Er zijn geen
slachtoffers te betreuren.
VOOR DE kust van het Engelse graaf
schap Cornwall is een onder water va
rende onderzeeër in aanvaring gekomen
met een Engelse treiler. De onderzee
boot werd niet ernstig beschadigd, de
treilër werd in zinkende toestand de ha
ven van Plymouth binnengesleept.
Een ontploffing in een kolenmijn te
Merkstein, in West-Duitsland dicht bij
Aken, heeft gisteren het leven gekost
aan zeven mijnwerkers. Zeven anderen
werden gewond, een van hen levensge
vaarlijk.
Volgens woordvoerders van de mijn,
de mijn Adolf, moet de oorzaak van het
ongeluk gezocht worden in een defecte
oliekraan.
De ontploffing had ruim 800 meter on
der de grond plaats in een schacht waar
160 mannen aan het werk waren. Er wa
ren op dat ogenblik nog 600 man in de
mijn werkzaam.
Vijf mijnwerkers vonden de dood bij
de ontploffing. Twee anderen stierven
nadien tengevolge van opgelopen brand
wonden. Acht kinderen hebben door het
ongeluk hun vader verloren.
In de verwarring van het ogenblik
deden de wildste geruchten de ronde in
de streek, waardoor ongeveer driehon
derd mensen zich naar de mijn spoed
den. Een der geruchten wilde dat aan
vankelijk veertig mijnwerkers ingeslo
ten zouden zijn, doch konden worden ge
red.
De dag tevoren waren, zoals gemeld,
in een mijn in Heesen bij Hamm zes
mijnwerkers om het leven gekomen en
vijf ernstig gewond.
De geleerden waren over het succes
uitbundig opgetogen, enkelen vielen el
kaar zelfs om de hals van vreugde. Na
de mislukking van het eerste bevel, dat
in de morgen van vrijdag gegeven werd,
was men bang dat het hele project mis
lukken zou.
Vanaf enkele minuten voor acht uur
vrijdagavond hebben de radiometers ge
durende 42 minuten de oppervlakte en
atmosfeer van de planeet Venus ver
kend. Om 21.01 uur bereikte het ruim
tevaartuig de kleinste afstand ten op
zichte van Venus, dat wil zeggen dat
het er altijd nog 33.000 kilometer van
was verwijderd.
„Alles schijnt uitstekend te gaan", zei
een opgewonden sir Bernard Lovell, de
directeur van de sterrenwacht van
Jodrell Bank.
Een van de geleerden, James E. Webb,
noemde dit een belangrijk uur, waarin
men wellicht meer nieuwe kennis over
de planeet Venus zou vergaren dan in
al die duizenden jaren is opgedaan.
,Door de natuurkundige verschijnselen
op Venus te vergelijken met die van de
aarde, kunnen wij mogelijk een nieuw
gebied betreden voor een beter begrip
van onze eigen moederplaneet.
„Dit is een historisch wetenschappe
lijk gebeuren, zelfs al zijn wij er mil
joenen kilometers van verwijderd", al
dus Webb, die eraan toevoegde dat al
les, wat men over Venus te weten zou
komen, zou worden meegedeeld aan alle
mensen en aan alle landen om een zo
groot mogelijke vooruitgang op weten
schappelijk gebied te bewerkstelligen.
N.A.S.A.-functionarissen hebben mee
gedeeld, dat de „Mariner II" reeds „be
langrijke gegevens" heeft doorgegeven.
De „stem" van het ruimtevaartuig liet
men op een persconferentie horen: een,
vreemd geluid als dat van een oosters
Verwachting van het K.N.M.I. tot
vanavond, opgemaakt gisterenavond
23.15 uur:
Overwegend zwaar bewolkt met nu
en dan regen ot motregen. Krachtige
in de kustprovincies tijdelijk storm
achtige wind tussen zuidwest en west.
Iets hogere middagtemperaturen.
Verwachting van het Belgisch weer
kundig instituut: Zachter weer.
Maximumtemperaturen van 4 tot 10
graden.
Vandaag: zon onder 16.28 uur. Maan
op 21.00 uur.
Morgen- zon op 8.42 uur. Zon onder
16.29 uur. Maan op 22.08 uur. Maan
onder 12.19 uur.
Maandag: zon op 8.43 uur. Maan
onder 12.43 uur.
Met ingang van 1 januari a.s. zal
er dagelijks een tweede NTS-jour-
naal worden uitgezonden na afloop
van het gewone televisieprogram
ma. Tot 1 oktober zal dit geschie
den in de vorm van een kort bul
letin, onder meer aan de hand van
kaarten en foto's gebracht door
een nieuwslezer. In principe zullen
de uitzendingen geen film bevat
ten. Na 1 oktober, wanneer intus
sen de personeelsbezetting is uit
gebreid, zal deze tweede uitzen
ding grotere overeenkomst verto
nen met die van het eerste jour
naal.
De Amerikaanse diplomaat Rodney
W. Carlson, die- enkele dagen geleden
door de Russen in een spionagezaak was
genoemd, heeft vrijdag vrijwillig de
Sovjet-Unie verlaten.
Volgens de Russische veiligheidsdienst
was Carlson een contactman van de
Russische wetenschappelijke ambtenaar
O. V. Penkovsky, wiens arrestatie
wegens spionage dinsdag werd bekend
gemaakt. Een andere contactman zou
de Britse zakenman Greville Wynne
zijn geweest, die enige tijd geleden in
Hongarjje werd aangehouden en nu in
de Sovjet-Unie op zijn berechting wacht. I
muziekinstrument. De signalen kwamen
met lange, regelmatige perioden door,
met verschillen in toonhoogte. Dit laat
ste werd veroorzaakt door het overscha
kelen van het ene instrument op het
andere.
De „Mariner II" heeft gisteren om
19.55 uur voor het eerst stralingen uit
de richting van Venus opgevangen. Haar
afstand tot de planeet was toen onge
veer 40.000 kilometer. Het ruimtevaar
tuig bevond zich om 20.17 uur tegenover
de verlichtingsgrens op de planeet
de scheidslijn tussen de door de zon be
schenen en de in duisternis gehulde op
pervlakte van de planeet.
Het tweede ruimte-project, dat de aan
dacht van de wereld gevangen houdt, is
dat van de nieuwe Telstar, die donder
dag is gelanceerd en de naam Relay
draagt. Zij draait thans iedere 185,09 mi
nuten om de aarde. De minimum-hoogte
van zijn baan is 1310 kilometer, de
maximum-hoogte 7379 kilometer. Vol
gens het bureau voor de ruimtevaart
in Cape Canaveral is dit nagenoeg vol
gens de plannen. Een Frans station aan
de Bretonse kust heeft gisteren signalen
van de opvolger van de Telstar opge
vangen. Zij werden vanuit Amerika uit
gezonden.
Deze satelliet moet niet alleen Euro
pa en Noord-Amerika doch ditmaal ook
Zuid-Amerika verbinden, zodat televisie
uitzendingen tussen beide werelddelen
rechtstreeks kunnen worden gerelayeerd.
De Relay kan ook worden gebruikt voor
radio-, telex-, telefoon- en facsimile
verbindingen. De Relay heeft drie uur
nodig om een baan om de aarde te
draaien. De juistheid van haar baan be
draagt 99,44 pet. De topsnelheid be
draagt meer dan 24.000 km per uur.
Relay en Telstar zijn de voorloopsters
van een netwerk van communicatiesatel
lieten, die alle werelddelen me<t elkaar
zullen verbinden.
De nieuwe satelliet zal in de nacht
van woensdag op donderdag aan
staande haar debuut als relayeersta-
tion maken. Elf Europese landen
zullen dan een kerstprogramma uit
zenden naar Amerika. Technici ver
wachten dat de Relay duidelijker
televisieprogramma's zal afleveren
dan de Telstar; de kunstmaan heeft
ook vier maal zo krachtige zenders.
De satelliet is 125 centimeter hoog
en heeft acht panelen met in het ge
heel 8215 zonnecellen. In deze cel
len wordt het zonlicht in elektrische
energie omgezet voor de batterijen
van de kunstmaan.
De proefuitzendingen van gisteren
avond zijn, naar nader wordt bericht,
uitgesteld moeten worden tot begin vol
gende week. Er zijn moeilijkheden met
de apparatuur voor de energie-ontwik
keling in de kunstmaan: de accu van de
Relay had een te geringe lading. De
kans bestaat echter nog, dat de accu
zich nog voldoende zal opladen.
Het bestuur van het weekblad De
Linie heeft besloten de functies van di
recteur en hoofdredacteur in de toe
komst te scheiden. Pater S. Maas s.j. zal
directeur zijn, de functie van hoofdre
dacteur wordt vervuld door pater J.
Arts s.j.
In een brief aan de secretaris
generaal der V. N., Oe Thant heeft
de president van Katanga, Tsjom
be, zich bereid verklaard de in
komsten, die de mijnen aan Katan
ga opleveren, te delen met de cen
trale Kongolese regering.
Tsjombe is bereid 250 miljoen Bel
gische francs te storten bij de Kongolese
valutaraad of bij een of andere inter
nationale financieringsinstantie.
Het geld zou komen uit de inkomsten
van de Union Minière en zou op fifty-
fifty basis worden verdeeld tussen de
Katangese regering en de centrale Kon
golese regering, na aftrek van de be
drijfskosten van genoemde mijnonder-
Doordat een brug over de Rio da
Prata was weggeslagen als gevolg van
zware regenval, zijn een bus, twee
vrachtauto's en een personenauto in
deze rivier gestort. Daarbij kwamen 38
inzittenden van de op weg van Brasilia
naar Belo Horizonte zijnde bus, allen
Brazilianen om het leven. Het is niet
bekend of er nog meer slachtoffers zijn.
De brug of althans de plaats waar
zij zich had bevonden was door een
scherpe bocht aan het oog onttrokken.
(Van onze speciale veslaggever)
Een aanlokkelijk geredigeerde
advertentie in tal van vaderland
se dagbladen („Geld beschikbaar
voor iedereen en elk doel 1600.-
geen wachttijd, gunstige moderne
voorwaarden, vlugge afwerking
en geheimhouding") heeft de af
gelopen maanden duizenden in
het land in de verleiding gebracht
een bedrag van 16 of (voor een
„spoedbehandeling") 21 gulden
op te sturen aan de financiële in
stelling „Ideaalcrediet", kantoor
houdend aan de Franquinetstraat
te Maastricht.
Oud-paar den koo pman
Met uitzondering van vermoedelijk
slechts drie van hen (die tezamen
5.600,ontvingen), hebben alle aan
vragers nimmer een cent krediet ont
vangen. „Ideaal-crediet" is slechts
ideaal" gebleken voor de Cl-jarige on
gehuwde F. Th. J. G. uit Geleen, van
huis uit paardenkoopman, doch de laat
ste jaren werkzaam als incasseerder
van een incassobureau en sedert mei
van dit jaar eigenaar-directeur van
Ideaalcrediet".
In vier maanden tyds slaagde hjj erin
enkele tienduizenden guldens te incas
seren van verwachtingsvolle lieden,
wier aanvrage voor kredietverlening
evenwel (bjj voorbaat door G. werd
afgewezen. De man verblijft thans in
het huis va.n bewaring te Maastricht.
Tientallen aangiften van vermoede
lijke oplichting hebben de officier van
justitie te Maastricht namelijk aan
leiding gegeven een gerechtelijk voor
onderzoek te vorderen, alsmede de
arrestatie van de directeur van
„Ideaalcrediet".
Afgewezen
Iedere aanvrage ging vergezeld van
de storting van 16 of 21 gulden. Na
verloop van lange tijd ontving het
merendeel der aanvragers de gesten
cilde mededeling, dat de aanvrage, al
dan niet op advies van een geconsul
teerd informatiekantoor, was afge
wezen. De directeur van Ideaalcrediet
ging namelijk uit van het standpunt,
dat iemand met een behoorlijk inkomen
of een renderende zaak geen geldgebrek
kan hebben. Als dit wel het geval is,
kan hij niet met geld omspringen, zo
oordeelde de oud-paardenkoopman.
Geen kasverantwoording
r>e rechercheurs van de Maastrichtse
gemeentepolitie zijn bij hun onderzoek
geconfronteerd met een hoogst onvol
ledige boekhouding en troffen nergens
een gedetailleerde kasverantwoording
aan. Wel hebben zij kunnen vaststellen,
dat alleen al in de periode van 22 juni
tot 31 juli door middel van girostortin
gen een bedrag van 41.000 was over
gemaakt door kredietaanvragers uit
het gehele land. Na 8 augustus, toen
G. reeds de bijzondere belangstelling
van de politie genoot, liep het aantal
girobetalingen aanzienlijk terug, ver
moedelijk op aandringen van de direc
teur van „Ideaalcrediet", die het raad
zaam achtte de aanvraagsom voortaan
per postwissel te ontvangen en daar
van geen kasverantwoording aan te
leggen. Niettemin werd in de maand
augustus nog tot een bedrag van
13.000 per giro ontvangen. De animo
voor een „Ideaalcrediet'' was echter
in genendele afgenomen, getuige de
1800 aanvraagformulieren die in de
maand november werden ontvangen.
Zij hadden betrekking op kredieten
met een totaal van 3.862.150,—, het
geen G. zelf minimaal 29.000 gulden
in het laatje bracht.
Voor acht miljoen
Uit de aangetroffen administratie-
restanten heeft de Maastrichtse politie
tot heden kunnen afleiden, dat 3474
personen „Ideaalcrediet" hebben inge
schakeld om een geldlening af te
sluiten.
Hun gezamenlijke aanvragen belie
pen een bedrag van 7.834.000,—. Be
rekend naar de minimale inlage van
16,voor onkostenbestrijding heb
ben deze aanvragen G. minstens 58.000
gulden opgeleverd, welk kapitaal bij
voor een groot deel heeft laten over
boeken op zijn privérekening en op
rekening van hem assisterende familie
leden.
De politie is van oordeel, dat de tot
dusverre getelde totalen slechts een
fractie vormen van de werkelijke om
vang van deze naar oplichting op grote
schaal riekende affaire.
neming, die de mijnen in Katanga
exploiteert.
De V.N. wil Katanga dwingen zich
aan te sluiten bij de rest van Kongo en
doet pogingen dit te bereiken door de
export van koper en kobalt tegen te
werken.
De brief van Tsjombe werd door Oe
Thant voorgelezen óp een zitting van
zijn commissie van advies voor Kongo.
Men was in deze commissie geneigd
van een gunstige ontwikkeling te spre
ken, doch Thant verklaarde, dat, gezien
de ervaringen die men met Tsjombe
had, voorzichtigheid geboden was.
Uit betrouwbare bron is vernomen,
dat in Tsjombes brief ook gesproken
werd over amnestie voor politieke ge
vangenen en over een algemeen staakt-
het-vuren, doch deze opmerkingen
werden als routine beschouwd.
Verleden jaar begon op 15 de
cember een vorstperiode die
eerst vlak voor oudejaarsdag
eindigde. Nu begint er een pe
riode met zeer zacht en onbe
stendig weer. Vergezeld van re
gen begon deze zachtere lucht
reeds vrijdagavond ons land bin
nen te stromen, zodat tijdens het
weekeinde de temperaturen tot
8 a 10 graden kunnen stijgen. Er
blijft een krachtige tot storm
achtige wind aanwezig en maar
weinig opklaringen.
De zeer strenge vorst die de
laatste twee dagen in Scandina
vië voorkwam, wordt door deze
grote depressie-activiteit even
eens in de richting van Rusland
verdreven.
De Engelse zangeres Vera Lynn is
gisterenmiddag op de luchthaven
Schiphol aangekomen. Zij zal optreden
voor radio-Veronica. De 8-jarige Haar
lemse Hyacinta Nyssen bood een bos
„Vera Lynn-tulpen" aan.
De voorlopige conclusie van de
Utrechtse hoogleraar, die sectie heeft
verricht op het stoffelijk overschot van
soldaat J. C. van Deuren is, dat de man
is overleden tengevolge van een ontste
king aan de hartspier. Het onderzoek
duurt nog voort.
Zoals bekend werd soldaat Van Deu
ren donderdagochtend bij de reveille le
venloos op zijn bed aangetroffen.
(Advertenties)
voor jongens
van wollen tweeds met
schuine steekzakken en rug-
split. Moderne dessins
8 jaar 15 16 jaar 40
Speciale aanbieding winter
jassen in de bekende P C
kwaliteiten.
léjeMyy'
(Advertentie)
AANLEG EN
ONDERHOUD^
VAN
RAAMSDONKVEER
01621-590
BREDA 01600-44477
'n Nieuwe ster aan de
KENMORE
sterrenhemel 1
Green Star Spanofastl Het
overhemd waar u "alles"
mee kunt doen. dat u op
alle manieren kuntwassen
16.90
Red Star tricot nylon 17.90
Blue Star Terlenka 19.75
Kenmore - een begrip
voor goede shirts!
kunt u
uitstekend terecht!
EIND STRAAT 19, BREDA, TEL. 35673
