Ford brengt de Mustang
- een 1,5 liter sport -
Aan
Broenei-opstand loopt af
Geylons premier
ook naar Peking
DE soep
tit
XD
Voor 1963 vier nieuwe
CHEVROLET -series
SIMCA verschijnt met
model 1500 (80 pk-150 k.)
F ederatie
iin
gevaar
Protest tegen literatuur-
beleid van Ned. overheid
omburg
Amerikanen voelen weinig
voor uitruil Mindssenty
BANKBOEKJES
Steeds sneller
bij General M
Dichte mist
groot licht
- soep
Grote produktie
„Dauphientjes"
Nieuwe toekomst
voor diesels
in t kort
GIJZELAARS
VRIJGELATEN
Y ergissingsoorlog
onmogelijk maken
Katanga
Oe Thant bereidt
economische sancties
voor
65 schrijvers voelen zich gegriefd
BEURS VAN AMSTERDAM
Juwelendiefstal
in Brussel
Meeste affaire
in A.K. U.-hoek
Maak meer rente van Uw geld
6 10
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 13 DECEMBER 1962
Ford is ook bezig sportwagens
in Europese stijl te bouwen. Kort
geleden werd de „Mustang" ge
presenteerd een serieuze uit
daging van beroemde Europe
anen, zoals Austin Healey 3000,
Triumph TR4, Porsche 1600 Su
per, MG, Sunbeam, Alfa Romeo
e.a., die in de V.S. zeer populair
zjjn geworden.
De Mustang heeft een
1,5 liter motor (een
compacte V4), die 106
pk levert en een top
snelheid van ruim 180
km per uur heeft. De
motor is „midscheeps"
geplaatst, d.w.z. achter
de bestuurder maar
J vóór de achteras. De
nO Mnstang is opvallend
onconventioneel voor
een Amerikaan. Het
gewicht (leeg 680 kg)
is slechts de helft van
een normale Ameri-
jJ/al kaanse sport en nog
■«(li aanzienlijk lichter dan
vele Europese concur
renten. De wielbasis is
2-8 6 cm en de totale lengte 391.2 cm.
De voorruit is laag en licht gebogen
om de luchtstroom over het hoofd van
de bestuurder te leiden. De koplampen
en de nummerplaat kunnen worden
„opgevouwen" in de gestroomlijnde
neus. De cockpit ziet er functioneel
uit. Het dasboard bestaat uit vijf ronde
meters, ook een toerenteller, die hoog
rijn geplaceerd, zodat de bestuurder
ze gemakkelijk kan aflezen. De zetels,
van het ideale vliegtuigtype, hebben
ingebouwde veiligheidsgordels. Ze zijn
op schouderhoogte gestopt en hebben-
een hoofdsteun. De Mustang is opmer
kelijk „plat"; slechts één meter hoog.
De motorkap ligt 73 cm boven de
grond. De Mustang is in feite de eer
ste Amerikaanse sport, die in de popu
laire Europese sportklasse valt.
(Advertentie)
van de Mustang ziet er functioneel uit.
Na VW is de Dauphine vermoedelijk
de meest verkochte auto in de wereld.
Van maart 1956 tot september 1962
werden ruim één miljoen Dauphines
geëxporteerd, waarvan 252.000 naar de
V.S.. 24000 naar Canada, 39000 naar
Argentinië, 16000 naar Brazilië. Naar
Duitsland gingen 113000, Beneluxlanden
95000, Italië 63000, Engeland 55000.
Spanje 52000, Scandinavië 42000 en
Zwitserland 26000. De Dauphine zet
zijn mars voort, maar hij heeft nu van
huis uit concurrentie gekregen van de
nieuwe R 8, die de Renault-traditie in
de kleine klasse voortzet en intussen
veel furore maakt, niet op de laatste
plaats in Frankrijk zelf.
Voor 1963 presenteert Chevrolet vier
verschillende series nieuwe wagens,
namelijk Chevrolet, Chevy II, Corvair
en Corvette „Sting Ray", d.w.z. 32
modellen, waarvan met de levering in
Nederland reeds werd begonnen.
Hoewel op het eerste gezicht de 1963
Chevrolets uiterlijk niet sterk blijken
af te wijken van de vorige modellen,
dit geldt uiteraard niet voor de geheel
nieuwe Corvette „Sting Ray", brengen
de nieuwe carrosserieën toch een aan
tal wijzigingen, in het bijzonder op de
„grote" Chevrolet
Deze modellen kregen ondermeer een
gewijzigde voorruit met rechte stijlen
en vertonen tevens een geheel nieuwe
vormgeving van de flanken, welke
zich door een strakke uitvoering en
eenvoudige sierstrip kenmerkt.
Op de Chevy Il-modellen, welke een
Dat Simca het komende voorjaar een
nieuw model met een 1.5 liter motor
presenteert is reeds een publiek geheim.
Het maximum vermogen zal circa 80
pk en de topsnelheid 150 km/u z^n.
De nieuwe Simca heeft een carrosserie,
die hier en daar aan die van de Peu
geot 404 doet denken.
Extreem zijn de lijnen in elk geval
niet. Wel krijgt de nieuwe Simca grote
ruiten. Of hij de Aronde-serie, die al
een hele tijd zonder ingrijpende ver
anderingen meeloopt, zal vervangen,
is nog niet helemaal duidelijk. Daaren
tegen ligt het wel voor de hand dat
de anderhalve liter de opvolger zal
zijn van de Vedette-serie (Chambord,
Beaulieu). De laatste maanden hebben
de fabrieken in Poissy zich vrijwel
geheel geconcentreerd op de Simca 1000
en enigszins op de Ariane. De grote
wagens met V8-motor zijn reeds lange
tijd uit de produktie. Het is niet on
mogelijk, dat de fabriek nog eens uit
komt met een nieuwe zescilinder, maar
het ligt meer in de lijn dat de 1.5 liter
eerst op de been wordt geholpen.
Overigens presenteert Simca in de
loop van januari een vereenvoudigde
en goedkopere uitgave van de Simca
1000. In de inmiddels uitgebroken prij
zenoorlog wil Simca niet achterblijven.
De fabriek heeft met de „1000" reeds
een scherp schot afgevuurd en het is
nu zaak dit type concurrentie-sterk te
houden.
nieuwe grille kregen, werd overigens
de sierlijst iets gewijzigd, doch even
eens eenvoudig gehouden.
De Corvair behoudt zijn geslaagde
zuivere vormgeving, voor 1963 geken
merkt door kleine veranderingen in de
sierlijsten en ornamenten.
Op technisch gebied is de belangrijk
ste verandering een geheel nieuwe 6-
eilinder motor voor de „grote" Che-
vrolet-modellen. Deze nieuwe kopklep-
per van 3,77 liter met ultra korte slag
ontwikkelt 142 rem-pk en is tevens
krachtiger en 23 pet. lichter dan de
vorige 6-cilinder motor. Zijn krukas is
zevenmaal gelagerd.
Verdere interessante perfectionerin
gen: de Chevrolet '63 heeft nu rem
men, die bij elk achteruitrijden auto
matisch worden bijgesteld, knaldempers
van langere levensduur, een nieuwe
autokachel, die nauwkeuriger kan wor
den geregeld. Bovendien worden nu,
als autoradio, transistortoestellen ge
monteerd, die onmiddellijk beginnen
te werken.
Zoals trouwens op alle Amerikaanse
GM-modellen, wordt de stroom thans
door een „Delcotron" wisselstroom
dynamo met transistors geleverd, wel
ke lichter en meer compact is en
tevens bij lage toerentallen een betere
bijlading verzorgt dan een gelijkstroom
dynamo.
De talrijke Chevy II en Corvair-mo-
dellen brengen gelijksoortige perfec
tioneringen wat betreft remmen, uit
laatsysteem, autoradio's, enz. Bovendien
werd de bedrijfszuinigheid van de
4-eilinder motor van de Chevy II nog
verbeterd en werden ook verbeterin
gen toegepast bij de voortrein-uitlijning
en de „flat six"-motor van de Corvair.
De 1963 Corvette „Sting Ray", welke
de Amerikaanse kleuren verdedigt op
het sportwagengebied, is een totaal
nieuwe creatie. De nieuwe Chevrolet
sportwagen bestaat in twee versies,
namelijk: een convertible met afneem
bare „hard-top" en een gesloten coupé.
Hun spectaculaire carrosserie van ver
sterkt plastic heeft een uiterst aëro
dynamische lijn. Het chassis is van een
geheel nieuwe constructie, waarvan de
torsiestijfte 50 pet. hoger ligt dan van
het vorige chassisraam en een nieuwe
wielophanging met vier onafhankelijk
geveerde wielen.
General Motors gaat zich steeds meer
voor snelle sportwagens interesseren.
De nieuwste aanwinst is een prototype
van een Gran Turismo-wagen, die ge
deeltelijk is geconstrueerd uit delen
van de Chevrolet Corvair Monza, met A 1/ffill 1 Pil LIJS
motor achterin.
De nieuwe experimentele wagen wordt
aangeduid als de XP-777. Onder de kap
ligt een tot ongeveer 220 pk opge
voerde Corvair-motor, geplaatst vóór
de achteras. In de Corvair ligt nij
achter deze as. De XP-777 heeft schijf
remmen op alle wielen. Deze GT-wagen
heeft een bliksemsnelle acceleratie: in
vijf seconden tot 100 km per uur. De
achterruit van de XP 777 is smal en
hoog en voorzien van verstelbare ja
loezieën. Het is niet bekend wanneer
de nieuwe sportwagen in produktie
zal komen. De prijs zal ergens tussen
20 en 30 mille komen te liggen, maar
het betreft hier dan ook een zeer ex
clusief model. De wagen is zeer laag
en hij heeft een lange, afhellende neus.
De achterpartij is „gekortwiekt" en
lijkt wel iets op het bekende Jaguar
„E" en het Albarth 1000-type.
Alleen met
GROOT LICHT
bent U overdag
ZICHTBAAR
IN DE MIST
Zijn Uw hoplichten L.
poec/ afgesteld? [r
ITIanwbI
Zelfs bij zeer dichte mist zijn er
nog vele auto-, motor- en scooter
rijders, die denken dat het ont-
steken van de stadslichten voldoende
is. Zij spelen met hun leven en dat
van hun medeweggebruikers, zegt
de ANWB.
Als het zicht minder dan 200 m
is moet overdag met groot licht
worden gereden, dus niet met
stadslichten!
Ook het langzame verkeer doet er
goed aan onder deze weersomstan
digheden de voertuigverlichting te
laten branden, adviseert de ANWB.
Het gaat om gezien te worden!
De dieselmotor komt er bij personen
wagens aardig in. In de zware midden
klasse kunnen we o.a. een keuze maken
tussen een Mercedes-D en Peugeot-D
en dit jaar is bijvoorbeeld de Austin
60 Camhridge ook met een dieselmotor
uitgerust.
Deze maand presenteerde het auto
mobielbedrijf „Calland" in Arnhem de
„Scaldia" met Perkins-dieselmotor
een Belgische uitvoering van de Rus
sische Moskowitch die 7990 kost.
Hiermee komt het dieseltype in een
redelijke prijsklasse en tegelijk in een
kleine middenklasser. Intussen bereikte
ons het nieuws, dat er ook wordt ge
werkt aan een Hillman met diesel
motor. Perkins heeft voor de Super
Minx Sedan een 1.6 liter diesel ge
maakt, die 43 pk levert. Volgens de
berichten heeft deze krachtbron een
taai klimvermogen en hij zou tamelijk
geruisloos zijn. Het lijkt er dus op,
dat de diesels een nieuwe toekomst
tegemoet gaan. Ze zijn aangepast en
geperfectioneerd. De dieselachtige"
trekken zijn bijgeschaafd en geculti
veerd. In januari zullen we enkele
personenwagens met D-motor beproe
ven en er uitvoerig op terugkomen.
sjc Van de 40 miljoen gezinnen in de
V.S. heeft 75 pet. een wagen en 18 pet.
heeft er twee.
Een Engelse arts, dr. Camps, heeft
alle voetgangers aangeraden een helm
te gaan dragen in het verkeer. De
meeste slachtoffers onder de voetgan
gers blijken namelijk verwondingen
aan het hoofd te hebben gekregen.
Zwitserland importeerde geduren
de de eerste negen maanden van dit
jaar 118571 automobielen, waaronder
105.940 personenwagens. Vorig jaar
waren de overeenkomstige cijfers 99206
en 89392 (zelfde periode). Het andere
neutrale land Zweden registreerde tot
1 oktober 141.909 personenwagens,
waaronder 32113 Volvo's en 18856
Saabs.
In een Zwitsers blad lezen we, dat
de nieuwe BMW 1500, die binnenkort
eindelijk ook in ons land wordt gele
verd, (hij werd reeds op de auto-ten-
toonstelling 1961 in Frankfort getoond)
fr. 13.500 gaat kosten Om enkele ver
gelijkingen te maken: de Peugot 404
kost in Zwitserland fr. 10700, de Fiat
1800 B fr. 11150, Fiat 2300 fr. 12950. In
München is meegedeeld, dat de gehele
produktie 1963 van de „1500" reeds
„uitverkocht" is. Er is niet bij gezegd
hoe groot dit aantal is.
De tienduizendste Opel Kadett
heeft de lopende band verlaten. De
Opel Kadett is de jongste bijdrage van
General Motors in de categorie van
middelgrote personenwagens, dit zijn
wagens met een cilinderinhoud van
1000 cc. De wagen heeft twee portie
ren en biedt ruimte aan vier inzit
tenden. Onder de motorkap bevindt
zich een watergekoelde motor van 40
paardekracht.
De produktie van de Opel Kadett is
pas in oktober begonnen.
LICHT-ZACHT-WARM-SOEP EL
DE DUIKERSPLOEG van de Koninklij
ke Marine uit Den Helder heeft giste
renmiddag om twee uur het zoeken naar
„zwarte Jeanne" gestaakt. Het afzoeken
heeft geen enkel aanknopingspunt opge
leverd. Het was een grondig onderzoek.
Er kwamen zelfs sleepnetten aan te pas.
Tien a twaalf rechercheurs van het bu
reau Overtoom zijn nog dagelijks bezig
met het controleren van de talrijke tips
van burgers.
De Verenigde Staten willen de
rebellenleider sjeik Azahari beslist
geen visum verstrekken om naar
Amerika te komen. Zodoende heeft
Azahari een telegram gericht toe
Oe-Thant, de secretaris-generaal
van de Verenigde Naties, waarin
hij hem om een uitnodiging ver
zoekt. In dit telegram laat Azaha
ri Oe Thant weten, dat hij zichzeif
tot eerste minister van Noord-Bor-
neo heeft uitgeroepen.
Azahari heeft gisteren overigens ge
dreigd met militaire hulp van buitenaf.
Hij ontkende ten stelligste dat de Phi-
lippijnen of Indonesië bij de opstand be
trokken waren. Tevens deelde hij mee,
dat de sultan van Broenei zich in han
den van de opstandelingen bevindt en
hij daagde de Engelsen uit om te bewij
zen, dat de man nog aan het bewind zou
zijn en de opstand tracht te onderdruk
ken.
Bij de opening van een academie
voor de journalisten in Djakarta
heeft Ruslan Abdulgani, de Indone
sische minister van voorlichting, te
kennen gegeven, dat het de taak van
de Indonesische pers is het volk van
Broenei te helpen. „Hun strijd voor
onafhankelijkheid is even nobel als
de taak die wij hadden tijdens onze
gewapende opstand tegen de Neder
landers".
Uit berichten uii Engelse bron blijkt,
dat de Britse troepen diverse steden
nebben heroverd. Het politiebureau na
bij Seria is thans veroverd door Schotse
Hooglanders en Ghurka's. De 20 gijze
laars zijn ongedeerd.
De rebellentroepen in het sultanaat
zouden door de regeringstroepen meer
en meer in het nauw worden gebracht
en het ziet er naar uit, dat de vyf da
gen geleden begonnen opstand aan het
doodlopen is.
Het totaal aantal doden van regerings
zijde bedraagt tot nu toe zeven en er
zijn 25 gewonden. Zeshonderd leden van
de Kajan- en Kenja-stammen hebben
zich rondom de plaats Koeala Belait ont
plooid om te voorkomen dat de rebellen
troepen in die stad naar het binnenland
kunnen terugtrekken. Deze krijgers, die
vroeger aan koppensnellen deden, staan
volledig achter de regeringstroepen.
Piloten van regeringsvliegtuigen, die
over het gebied van Siboeti dicht bij de
oliestad Miri gevlogen hebben, consta
teerden, dat de bazaar van de stad nog
in handen van de rebellen was en dat
een Indonesische vlag boven een gou
vernementsgebouw wapperde. Engeland
heeft tot nu toe 2000 militairen naar
Broenei gedirigeerd.
Graaf van Selkirk, de Britse hoge»
commissaris voor Z.O.-Azië, is de me
ning toegedaan dat aan de opstand de
ruggegraat is ontnomen, maar dat om de
bossen nog genoeg te doen was. Maar
verwarring en desertie schijnen de re
bellentroepen te zijn binnengeslopen.
Onder politici en organisaties in Brits-
Borneo wordt intussen druk opruiming
gehouden; twee Chinese dagbladen is
een verschijningsverbod opgelegd.
De opstandelingen in Broenei hebben
120 employés vrijgelaten, die als gijze
laars waren gevangen genomen. Allen
verkeerden in goede welstand. Onder
hen zijn o m. twee Nederlanders, de 36-
jarige J. W. Bloemendal en de even oude
G. Bomhof.
De afgevaardigden van de zes
niet-verbonden Afrikaanse en
Aziatische landen die op Ceylon
besprekingen voeren over het Chi
nees-Indische grengeschil, hebben,
zoals wel verwacht werd, overeen
stemming bereikt over de midde
len om India en China aan de con
ferentietafel te brengen.
Besloten werd dat de premier van
Ceylon, mevrouw Bandaranaike, behalve
naar New Delhi, ook naar Peking zal
gaan om te trachten India en China aan
de onderhandelingstafel te brengen.
De conferentie bereikte overeenstem
ming over aan beide partijen voor te
leggen suggesties. De aard hiervan werd
echter niet bekendgemaakt.
Nehroe blijft attent
Premier Nehroe van India heeft gis
teren tijdens een bijeenkomst van de se
naat meegedeeld, dat ten zuiden van de
in Chinese handen zijnde stad Bomdila
op het ogenblik grote eenheden van het
communistisch Chinese leger worden ge
concentreerd. op vrij korte afstand van
de dichtbevolkte vlakte van Assam, die
vermoedelijk het volgende doelwit van
de Chinezen is.
De Verenigde Staten hebben er woens
dag bij de gedelegeerden van de ontwa
peningsconferentie te Genève op aange
drongen een Amerikaans voorstel te
aanvaarden, dat inhoudt het uitbreken
van een oorlog bij vergissing of door
beoordelingsfouten onmogelijk te ma
ken.
De Amerikaanse vertegenwoordiger.
Arthur H. Dean, verklaarde dat het
voorstel een lijst bevat van 17 manieren,
waarop een oorlog vermeden zou kun
nen worden. Hij drong er bij de afge
vaardigden van de conferentie van 17
landen op aan werkgroepen te vormen
om het voorstel in studie te nemen.
Premier Nehroe zei er rekening mee
te houden, dat de Chinese troepencon
centratie deel uitmaakt van de voorbe
reidingen voor de beloofde Chinese te
rugtocht. Maar enkele hooggeplaatste
zegslieden gaven te verstaan, dat de re
gering de mogelijkheid van een nieuwe
Chinese aanval niet uitsluit.
Nehroe deelde voorts mede, dat aan
Indiase zijde de voorlopige verliescij
fers tot dusver zijn: 197 doden, 291 ge
wonden, 927 man in krijgsgevangenschap
en 5174 vermisten. In totaal 12.161 man
hebben zich, meest op eigen gelegenheid,
weten te bevrijden uit de Chinese om
singeling en hebben de Indiase linies
bereikt.
In de senaat heeft Nehroe verder la
ten doorschemeren, dat zijn regering
bevel tot nieuwe acties van het leger zal
geven, indien het belang van India
daarmee gediend wordt.
Oe Thant, de secretaris-generaal van
de V.N., heeft de belangrijkste afnemers
van koper en kobalt uit Katanga ge
vraagd mee te willen werken aan een
boycot tegen dit gebied. Hij wil hier
mee president Tsjombe dwingen de af
scheiding van Kongo ongedaan te ma
ken.
Het ingrijpen van Oe Thant valt sa
men met het debat in de begrotings
commissie van de UNO over de bekosti
ging van het UNO-optreden in Kongo,
waarvoor Rusland, Frankrijk, Zuid-Afri-
ka en nog enige landen niet wensen te
betalen. Amerika heeft een resolutie in
gediend, waarin de algemene vergade
ring wordt aanbevolen zich aan te slui
ten bij de adviserende uitspraak van de
wereldrechtbank in Den Haag, dat alle
leden verplicht kunnen worden mee te
betalen aan deze vredelievende acties
van de V.N.
Rusland heeft deze resolutie gekwali
ficeerd als een poging van Amerika om
onschuldige landen te dwingen te beta
len voor kolonialistische roof.
De Belgische minister van buitenland
se zaken heeft verklaard, dat een even
tueel V.N.-offensief tegen Katanga, de
zaak alleen maar gevaarlijker kan ma
ken.
Vijfenzestig Nederlandse schrijvers,
die het tot nu toe door de overheid ge
voerde literatuurbeleid „in hoge mate
anvoldoende vinden", hebben besloten
zich van alle activiteit gedurende de
boekenweek 1963 te onthouden. Zij zul
len niet deelnemen aan enige manifes
tatie in deze week, zoals de boekenmarkt
en het schrijversbal. Ook zullen zij geen
lezingen houden.
In een circulaire delen de 65 literato
ren een en ander mede. De schrijvers
vestigen er met nadruk de aandacht op
dat deze „eerste symbolische daad" niet
gericht is tegen de uitgeverij en boek
handel. Andere maatregelen, die zich
rechtstreeks richten tegen het litera
tuurbeleid van de overheid zijn in voor
bereiding. aldus de circulaire.
Een in kringen van de Verenigde Na
ties circulerend onofficieel plan de Hon
gaarse primaat, kardinaal Josef Minds-
zenty, die asiel geniet in de Amerikaanse
ambassade te Boedapest, toestemming te
geven naar het buitenland te gaan als
de Amerikanen hun beschuldigingen
tegen de regering Kadar laten vallen
is door Amerikaanse diplomaten met
zeer weinig enthousiasme ontvangen.
Het Vaticaan liet gisteren weten, dat
het ook weinig heil in de uitruil van
de kardinaal ziet.
Proefballon
De berichten, die de Hongaren ver
spreid hadden als proefballon om de
Amerikaanse reacties te peilen hielden
ook de vrijlating in van de twintig laat
ste politieke gevangenen, die in Hon
garije nog sinds de opstand vastgehouden
worden.
De Hongaren stelden als Amerikaanse
tegenprestatie voor, dat de Amerikaanse
vertegenwoordiging bij de V.N. zich zou
onthouden van stemming in de algemene
vergadering als een nieuwe veroordeling
van Hongarije voorgesteld zou worden.
Zo'n veroordeling zou gepaard gaan met
een commissie van onderzoek van de
V N., die de toestand in Hongarije zou
moeten onderzoeken.
De betrekkingen tussen Hongarije en
Amerika zijn sinds de Hongaarse opstand
zeer koel geweest.
Geen gijzelaar
De reden voor de Amerikaanse afwij
zing van de Hongaarse suggesties is,
dat de kardinaal Hongarije niet wil ver
laten. Ook het Vaticaan vindt, dat hij
in zijn land moet blijven om het heil
van de r.-k. gelovigen te verzorgen.
Het voelt er weinig voor de kardinaal
te laten gebruiken als gijzelaar in de
koude oorlog.
De kardinaal werd in 1945 door de
pro-Duitse Hongaarse regering gevangen
gezet. Later werd hij door de commu
nistische regering opnieuw gevangen
genomen. Hij kreeg levenslang wegens
verraad. pogingen de communistische
regering omver te werpen en speculaties
in buitenlands geld. Tijdens de Hon
gaarse opstand werd hij door de op
standelingen bevrijd. Hij zocht asiel in
de Amerikaanse ambassade toen de op
stand neergeslagen werd.
In 1950 werden Hongarije, Bulgarije en
Roemenië veroordeeld door een resolutie
van de algemene vergadering, omdat zij
weigerden commissies van onderzoek op
hun grondgebied toe te laten, die moes
ten onderzoeken of de rechten van de
mens geschonden waren tengevolge van
de aanhouding van Mindszenty en andere
soortgelijke gevallen. Hoewel de ver
klaring van de rechten van de mens
in het algemeen geen internationale
rechtskracht bezit, vormen deze drie
landen op deze regel een uitzondering,
omdat artikelen van deze verklaring
zijn opgenomen in de vredesverdragen
met deze drie landen. Zij hebben zich
daarmee verplicht op de naleving van
de rechten van de mens toe te zien.
Op 22 oktober 1958 heeft Hongarije
een Amerikaans beroep op de Hongaarse
regering, de kardinaal vrij te laten van
de hand gewezen.
r „Er bestaat voor de Nederlandse let
teren een maatschappelijke noodtoe
stand. Mede door het beperkte taalge
bied is de Nederlandse schrijver over
het algemeen niet in staat van zijn pen
te leven. Hij is gedwongen allerlei werk
zaamheden te verrichten, die met zijn
vak niet of slechts zijdelings te maken
he-bben. Zijn creatieve arbeid lijdt hier
onder en wordt hem dikwijls onmogelijk
gemaakt", zo wordt in de circulaire ge
steld.
„Blijkens haar subsidiepolitiek heeft
de overheid voor deze onaanvaardbare
situatie weinig begrip. De bedragen, die
op de begrotingen voor literatuur wor
den uitgetrokken, waarvan dan nog het
kleinste deel rechtstreeks aan de schrij
ver ten goede komt, zinken in het niet
vergeleken bij de gelden die zij, terecht,
voor andere takken van kunst besteedt.
Ondanks de verwachtingen, die na de
bevrijding t.a.v. de subsidiepolitiek op
het ge-bied der letteren zijn gewekt, is de
positie van de Nederlandse schrijver
nauwelijks verbeterd. Als schrijver deelt
hij vrijwel niet in de gestegen welvaart.
In de loop der jaren zijn uit schrijvers
kringen verschillende voorstellen ter
verbetering van het literatuurbeleid
naar voren gebracht, waaraan geen ge
hoor werd gegeven. Van de zeer beschei
den voorstellen die de raad voor de
kunst in 1959 en 1960 ter verbetering van
de materiële positie der letterkundigen
deed, is weinig gerealiseerd. Van het
door de raad voorgestelde bedrag van
ruim f 200.000,- is nu ongeveer f 60.000#-
beschikbaar, terwijl de totale kunstsub
sidies van 1960 tot 1963 stegen van 12
tot 20 miljoen".
Het actiecomité dat deze protestactie
heeft voorbereid, bestaat uit 10 schrij
vers: H. A. Gomperts, Ed Hoornik, Al
fred Kossmann, Gerrit Kouwenaar,
Adriaan Morriën, Harry Mulisch, Sybren
Polet, Bert Schierbeek, Adriaan van der
Veen en Bert Voeten.
De gebeurtenissen, zoals die zich Z
thans in Broenei afspelen, duiden er J
meer en meer op dat er tegenstand J
bestaat tegen de oprichting van een
S federatie Maleisie. Deze tegenstand
bestaat niet alleen in Broenei, maar
ook in andere staten op Noord-Bor-
S neo.
Deze federatie zou 31 augustus
aanstaande onafhankelijk worden en J
zou Malakka (onafhankelijk sedert J
1957). Singapore (autonoom gebied) j
m de kolonies Serawak en Noord-
I Borneo en het protectoraat Broenei
l (alle drie Engelse gebieden) omvat-
ten- ,j Z
J De bevolking is samengesteld uit
5 vertegenwoordigers van diverse ras- Z
sen. Zij spreken verschillende talen
en belijden verschillende godsdien-
sten. Ook de politieke opvattingen j
zijn sterk verdeeld.
De Chinezen zouden in de federatie
Z de sterkste en meest dynamische
groep vormen, ofschoon zij in vier»
Z van de vijf staten een kleine min-
derheid vormen.
De totale oppervlakte van de fede- J
ratie bedraagt plm. 337.000 km2. Dit Z
komt neer op twaalf maal Nederland. Z
(Advertentie)
Het beste van het beste!
Vraagt Uw winkelier.
ImportTHEUNISSE
Buitenlandse Agenturen N.V.,
ROOSENDAAL.
In Brussel is in de nacht van maandag
op dinsdag een grote juwelendiefstal ge
pleegd. Bij een inbraak in een juwe
lierszaak werden ruim 1000 gouden rin
gen, 600 armbandhorloges en talrijke
sieraden gestolen, die volgens de eige
naar een waarde vertegenwoordigen van
meer dan drie miljoen Belgische frank
(ruim 210.000 gulden).
De daders hebben zich waarschijnlijk
toegang tot de winkel verschaft via een
aangrenzende bioscoop. IJzeren staven
werden opengebogen, waardoor een
ruimte van ongeveer 30 centimeter ont
stond, waar zij zich doorheen hebben
gewrongen.
(Advertentie)
AKU was gisteren onbetwist het drukst
verhandelde fonds van de beurs. De
gehele middag heerste in deze hoek een
opgewekte stemming en werd er druk
affaire gedaan, waaraan vraag van Ame
rikaanse zijde niet vreemd was.
Over het algemeen was de markt,
vooral voor de internationale fondsen,
beter gestemd dan eergisteren, meren
deels ingevolge het herstel van New
York tegen het slot. AKU, dat gister
ochtend gedaan werd op 407, steeg 's mid
dags tot 410. Hoogovens verbeterden
zeven punten tot 569. Kon. Olies her
stelden zich weer tot boven f 150. Philips
bewoog zich rondom f143, terwijl Uni
lever anderhalve gulden in herstel was
en boven de f 137 uitkwam. Met uitzon
dering van AKU kwam de vastere stem
ming evenwel niet bepaald in een
grotere omzet tot uitdrukking. De ge
hele middag heerste ter beurze een
zeer rustige tendens zonder dat zich
koersschommelingen van betekenis voor
deden.
Na de zwakke houding voor scheep
vaartfondsen van eergisteren volgde gis
teren hier en daar enig herstel. Ook
dit herstel ging echter niet van harte,
zodat later, bijvoorbeeld voor Nievelt
Goudriaan, weer een afbrokkeling volgde.
In de cultuurfondsen heerste een ongea
nimeerde en kleurloze stemming.
4 »/4
4(4
3 >2
1946
F. VAN LANSCHOT. BANKIERS R E P UT AT IE V A N 2 2 5 J A A R
Storten en opnemen
ook per giro
Folder op aanvraag
verkrijgbaar
rvCvw
/7J7 Tilburg,
'«•Hertogenbosch, Hoge Steenweg 27-31, tel. 22321, giro 11 17570
Eindhoven, Keizersgracht 17, tel. 27442, giro 11 30370
Stationstraat 17,
tel. 30300, giro U 40570
GEMAKKELIJK OPEISBAAR GEEN KOSTEN GROTE SOLIDITEIT
Ned. *59
Ned. '61
Ned. '47
Ned. grootboek
AKU
Hoogovens
Philips
Unilever
Kon. Olie
HAL
Scheepvaartunie
Amst. Bank
Ned. Handelmij.
Lucas Bois
Drie Hoefijzers
Mach. Breda
Zeeuwse confectie
Bijenkorf
Simons emb.f. en houth.
Van Gelders papier
Heineken
Hero Conserven
Holl. Beton Mij.
Kon. Zout
Nijverdal - Ten Cate
De Schelde
Scholten Foxhol
Thomassen en Drijver
Van Vlissingen Katoen
Vredestein
Zwanenberg Organon
NABEURSKOERSEN
Telefonisch avondverkeer
AKU 408409,5; Kon. Olie 152.153—
g.l.: Philips 142.50—144 gl.; Unilever 138
—139; Hoogovens 568—571.
11-12
12-12
9912
100
100
100
91%
91%
92 «2
92%
403%
408%
562
56634
142.10
142.75
135.70
137.15
148.60
150.80
113H
114%
123%
124V4
383
377
367%
368
900
890
397
391
166
167%
335
980
997%
128
130
248
250
485
483%
303
390
394
740
745
22734
228%
230
232
805
810
674
674
276
272
353
362
865%
876