Algerië ten prooi
aan grote nood
JETS ontleden op WOENSDRECHT
Waterman
Schedeldak verbergt vele
rare
knobbels
KIJK
DAT
IS
EEN
LEUK
IDEE!
Brabanders
en Zeeuwei
in unieke
militaire
werkplaats
Atletiekprogramma voor
Olympische Spelen Tokio
kOSRAM
HULPACTIES
MENSELIJK GEHEUGEN IS
WONDERLIJK MECHANISME 1
TIJDBOM IN
SAN SEBASTIAN
NU MODERN WASSEN
WASMACHINE BLAUW
Mondelinge erfenis
Genie èn imbeciel
Staking tegen negen
New Yorkse bladen
GEVAERT-FILMS IN
JUTE GESCHENKZAKJE
6
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 4 DECEMBER 1962
6
Van onze luchtvaartredacteur
In Bergen op Zoom vraagt me
nigeen zich af wat al die mensen,
die 's morgens voor het station in
luchtmachtbussen stappen, op de
vliegbasis moeten gaan doen. Ze
komen uit heel west-Brabant en
van de Zeeuwse eilanden tot uit
Vlissingen toe, monteurs zo
zou men ze kunnen samenvatten
die hun hart hebben verslingerd
aan het raspaardje onder motoren:
de jet, dames zijn er ook bij.
Een kwartier later en dat weten de
meesten in Bergen dan niet zitten ze
gehuld in witte jassen gebogen over mi
croscopen, waarmee ze de bladen van
turbines en compressoren er zijn typen
van motoren die zo'n drieduizend van
die blaadjes hebben! nauwkeurig on
derzoeken op haarfijne scheurtjes. On
aertussen gaan de overige onderdelen van
de ingewikkelde straalmotoren ieder hun
eigen weg door de efficiënt „in lijnen"
ingerichte fabriek. Er is één man die van
deze fabriek letterlijk alles weet en waar
van bedrijfsleider majoor R. de Groot
en commandant overste H.G. Traast ge
rust durven getuigen dat hij een sleutel
figuur is, menselijkerwijs gesproken on
misbaar. Dat is de eerste luitenant H.E.
van Wijk uit Bergen op Zoom. Hij is
opgegroeid met de fabriek zelf. Hij heeft
er al zijn werkkracht aan gegeven en
dat heeft de fabriek geen kwaad gedaan.
Andersom: luitenant van Wijk kreeg
door de fabriek de officiersrang.
Zelf doen
De straalmotorenwerkplaats gewoon
lijk SMW genoemd is ontstaan zoals
zoveel onderdelen van de koninklijke
luchtmacht waarvan de toch wel belang
stellende burger geen weet heeft; uit
noodzaak en uit de behoefte het beter,
goedkoper en dus zélf te doen.
Toen kort na de oorlog de luchtmacht
werd uitgerust met de eerste jets bleek
het motoronderhoud geld- en tijdrovend
te zijn omdat dit in Engeland moest ge
beuren. De Gloster Meteor, nu reeds een
museumstuk en voor menige vlieger nog
slechts een flauwe herinnering, had Der-
went-motoren die bij Rolls-Royce moes
ten worden gerevideerd. De Hunter volg
de de Meteor op maar toen had de lucht
macht inmiddels al een eigen revisie
inrichting te Delft. In 1953 kwam deze
snelgroeiende fabriek naar Woensdrecht.
De werkzaamheden breidden zich gestaag
uit: de oude Derwents, de prachtige Rolls
Royce-Avon's van de sterke Hunters, de
Nene's van marine-Seahawks en daar
kwamen in de vijftiger jaren nog de
Amerikaanse Bendix-starters bij, in feite
kleine straalmotortjes dienend om de
grote „tor" op gang te brengen.
IS o-pro fit
De SMW verwierf zich daarbij een ze
kere faam in luchtmachtkringen van an
dere NAVO-partners. Het eerst kwam de
Westduitse marine aankloppen voor het
onderhoud van haar Nene-Seahawkmoto-
ren; later werden ook de Belgen, Denen
Ruim een jaar geleden ont
dekten we, verscholen in de
bossen bij Gilze, een groot en
modern geoutilleerd bedrijf,
onder militaire leiding welis
waar, maar plaats biedend voor
!alrijke burger-werknemers. -
Uitsluitend geschoolden. Wij
brachten toen van dit bedrijf
- DWM-2 - dat juist zijn tiende
verjaardag vierde, een uitvoe
rige reportage. We hebben nu
wéér zo'n bedrijf gevonden. Ook
weggescholen in dennenbossen,
ook op de rand van een vlieg
basis, ook onder militaire lei
ding en met een personeelsrol
van meerendeels uitstekend
geschoolde burgers: de Straal
motoren Werkplaats op de
vliegbasis Woensdrecht.
en Noren vaste klanten van de SMW, in
het bijzonder voor het onderhoud van
de Bendix-starters. De werkzaamheden
voor het buitenland geschieden op z.g.
„no-profit-bases". Met andere woorden
er hoeft niet aan verdiend te worden,
de facturen dragen slechts het bedrag
van de werkelijke kosten. Sinds 1961 is
de SMW het luchtmachtdepot voor straal
motoren van Britse makelij. Het bedrijf
groeide daarbij uit tot een niet onaan
zienlijke werkgever en momenteel biedt
de SMW aan ongeveer tweehonderdvijftig
west-Brabanders en Zeeuwen werk in
een, het moet gezegd worden, uitermate
boeiend vak. Majoor R. de Groot is een
beetje bang voor de jet de uitdrukking
„raspaard onder de motoren" te gebrui
ken omdat hij meent verkeerd begrepen
te kunnen worden bij zuigermotor- en
autodeskundigen, maar een feit is dat
het beroep van straalmotormonteur een
hoge graad van accuratesse eist. Het
ideaal, zelf de mensen opleiden, werd
dan ook zo snel mogelijk in werkelijk
heid omgezet en met medewerking van
de Bergen op Zoomse technische school
is men er in geslaagd een zestig werk
nemers in de eigen bedrijfsschool op te
leiden.
Eerste-luitenant
H. E. van Wijk
wordt het niet moe
de bezoeker alles
uit te leggen. Het
is wel verfrissend
een dergelijk en
thousiasme voor
vak en arbeid te
ondergaan maar op
de duur wordt je
daar toch moe van
en hoe vervelend
ook voor de expli
cerende officier:
tenslotte kun je al
die techniek niet
meer verwerken en
terwijl je een op
komende hoofdpijn
tracht te onder
drukken trek je
een geïnteresseerd
gezicht. Rest je dan
nog de riskante onderneming zo nu en
dan een vraag te stellen die de alles
wetende Van Wijk niet dl te dom in
de oren klinkt
Van een ding echter kun je zeker
zijn na zo'n rondleiding: je hebt de
SMW gezien, van de keurig onder
houden bloemperkjes en de hoge pijp
van de proefbank af tot en met de in
genieuze apparatuur voor het testen
van Bendixstarters, met een gelds
waarde van drie miljoen de trots van
dit bedrijf.
De sterke Jetmotor, geheel schoonge
maakt, gecontroleerd en gerevideerd, zit
weer in elkaar. Deze monteur legt er
de laatste hand aan zoals dat heet
daarna gaat de jet in een container, klaar
voor de verzending naar een Nederlandse
vliegbasis.
(Advertentie)
Een kleine tijdbom is ontploft voor
het bureau van de militaire gouverneur
in San Sebastian. Een woordvoerder van
de gouverneur deelde mede, dat er geen
persoonlijke ongevallen waren en de
schade gering was. Ruiten zijn gesneu
veld. Het is nog niet bekend of de bom
een kneedbom was. van de soort die ter
roristen van de OAS plachten te ge
bruiken.
ELT. VAN WIJK
enthousiast
Je ziet de kolossen van straalmotoren
binnenkomen. De lijn volgend wordt de
ongelooflijk ingewikkelde en precieze Jet
uit elkaar genomen. De honderden onder-1
delen worden stuk voor stuk grondig
schoongemaakt om daarna te belanden in
de controle-afdeling waar alles op bruik
baarheid en deugdelijkheid wordt uit
getest. Waar het menselijk oog ontoerei
kend is om mankementen en beschadi
gingen te signaleren werkt een ingenieuze
apparatuur; het magnafluxsysteem dat
langs magnetische weg de voor het oog
onzichtbare scheurtjes aan het licht
brengt. Voor de niet-magnetische mate
rialen is er een apparaat dat hetzelfde
doet door middel van ultraviolet licht.
De behandeling van de compressoren
en de turbines is een lijn apart, een vak
apart ook. Het is een arbeidsintensieve
afdeling waar dagelijks de duizenden bla
den van deze onderdelen worden „door
gelicht". Daar zitten de meisjes van het
microscopisch onderzoek, frequentieme
ters geven trillingen aan, blaadjes wor
den gewogen, het gewicht er in gegra
veerd. Een ander ingewikkeld apparaat
controleert het profiel van het blad.
Dit alles is maar een greep uit de totale
rondgang die de onderdelen door de con
trole-afdelingen maken. We hebben het
dan nog niet over het laboratorium, de
zuur- en allerlei andere baden, de test-
banken, de kantoren waar de werkzaam
heden volgens de modernste opvattingen
worden voorbereid. Aan het einde van
de lijn vindt men dan weer de mannen
die al die onderdelen weer samenvoegen
tot het ingewikkelde „bul" dat door de
duizelende verslaggever weer als een
straalmotor wordt herkend.
In alle afdelingen stonden dan de man
nen klaar om met veel geduld wetend
dat zij tegen een leek spraken hun
doen en laten te verduidelijken. Bij het
De foto boven aan de pagina toont
een straalmotor in de bunkerachtige
proefbankruimte. Hier wordt de mo
tor die al een behandeling van in
totaal een duizend uren heeft onder
gaan op zyn kwaliteiten getest.
Men moet deze test hebben meege
maakt om te weten welk een geweld
losbreekt wanneer de motor in deze
kelder wordt gestart. Het lijkt of de
wereld vergaat in een afschuwelijke
storm wanneer de motor op volle toe
ren gaat draaien. Dikke kleppen (zie
foto) beschermen de oren van deze
drie toeschouwers. Het testpersoneel
bevindt zich in een glazen cabine, hoog
boven de motor.
Sinds de oprichting van de SMW
werden op Woensdrecht 3400 motoren
en 5700 starters beproefd. Deze Avon-
proefbank kan motoren testen met
een stuwkracht van 12,500 lbs.
„dank u" keken ze met een glimlach van
„nou, ben benieuwd of-ie 't gesnapt
heeft!" En hun scepsis was uiteraard
niet geheel ten onrechte. Niet iedereen is
straalmotordokter en dit brengt ons op
een heel ander chapiter. Dat van de
vakkennis en de verantwoordelijkheid
vooral.
Veiligheid
Wie enige notitie van de vliegerij heeft
kan wel aanvoelen dat in een luchtvaart
bedrijf. wat de KLu tenslotte óók is, de
veiligheid een enorm grote rol speelt. Het
is verbijsterend als men ontdekt wat de
luchtmacht zoal doet om elke man con
stant met de neus op de veiligheidsvoor
schriften gedrukt te houden.
Een fout gemaakt bij de SMW kan ge
makkelijk tot een dodelijk vliegongeval
leiden. Fouten zijn dus niet toegestaan
vandaar dat de SMW werkt met perso
neel van hoge kwaliteit: met een goed
ontwikkeld gevoel voor verantwoording,
accutaresse en een hoge graad van ken
nis en vakbekwaamheid. Deze kwalitei
ten brengen bij de werknemers ook weer
een bepaalde mate van toewijding met
zich mee, hetgeen waarschijnlijk de reden
is dat overste Traast en majoor de Groot
niet zonder voldoening hebben kunnen
vaststellen dat het SMW-personeel erg
.honkvast" is.
De meisjes die door microscopen tand
wielen en turbinebladen op scheurtjes
controleren, hebben na elk half uur
speurwerk een rustperiode. De afdeling
kan er dan met breiwerkjes en dames-
tijdschriften een beetje huiselijk uitzien.
Op de foto: „Voorvrouw" mejuffrouw
Marcus uit Hoogerheide bekijkt een
tandwiel.
De oorlog en terreur in Algerië
hebben daar een noodsituatie doen
ontstaan, waarvan men in West-
Europa de omvang nog niet beseft.
Vyf miljoen mensen lijden gebrek:
ze hebben geen of onvoldoende
voedsel, kleding. Ongeveer de helft
van deze vijf miljoen mensen zijn
kinderen beneden 14 jaar, van wie
de meesten lijden aan t.b.c. of
Engelse ziekte. Deze kinderen heb
ben het zwaarst te Ujden van de
rampzalige toestand, die door de
terreur van zeven jaren Algerijnse
oorlog is geschapen. Zij zijn het
ergst ondervoed.
Zij hebben geen gelegenheid tot het
volgen van onderwijs, want de meeste
scholen en er waren er al veel te
weinig zijn verwoest, en bovendien
is er een ontstellend tekort aan leer
krachten: voor het komende schooljaar
wordt dit tekort geschat op 15.000. De
kinderen gaan gekleed in lompen. Veel
kinderen hebben tijdens de binnen
landse strijd hun ouders verloren en
zwerven nu rond zonder eigen huis.
Voorts ontbreken in Algerië de noodza
kelijke medische voorzieningen. Volgens
recente gegevens van het Internationale
Rode Kruis zijn er in Algerië op het
ogenblik slechts 600 artsen. Er zijn wei
nig of geen ziekenhuizen of klinieken.
De boeren zijn door de oorlog van
hun landerijen en boerderijen verdreven
en vinden nu, bij hun terugkeer slechts
ruïnes en velden vol onkruid; zij hebben
geen huisraad meer, geen landbouw
werktuigen, geen zaaigraan, zodat als
er niet snel geholpen wordt, ook volgend
jaar niet geoogst kan worden.
Om te trachten aan deze noodsituatie
een einde te maken, hebben verschillende
organisaties, als Internationale Rode
Kruis, Wereldraad van Kerken, Caritas
Internationalis en National Catholic Wel
fare Conference, een grootscheeps hulp
programma opgesteld:
er worden grote hoeveelheden voedsel,
kleding en dekens naar Algerië ver
scheept;
men wil op grote schaal melk gaan
uitdelen aan kinderen, die een groot
gebrek hebben aan vitaminen;
men wil weeshuizen gaan bouwen en
nrichten, om de rondzwervende wezen
op te vangen en een normale opvoeding
e geven;
voor de boeren is er een groot project
opgezet, om hen aan de noodzakelijke
landbouwwerktuigen te helpen, zodat zij
opnieuw hun bedrijf kunnen uitoefenen;
voorts moeten er veel scholen komen
en poliklinieken.
Op elk terrein waar nood heerst moet
er geholpen worden of voorzieningen ge
troffen worden. Er is enorm veel nodig.
De katholieke stichting „Mensen in
nood", die in dezen samenwerkt met
Caritas Internationalis en NCWC, wil
hiervoor een beroep doen op de Neder
landse bevolking om met haar mee te
werken door daadwerkelijke steun. De
stichting heeft reeds 6,5 ton kleding
naar Algerië verzonden; dezer dagen
gaat er een lading zeep, zeeppoeder en
babypoeder, tezamen bijna 3 ton, per
schip vanuit Amsterdam naar Algiers;
er is reeds een bedrag van f25.000 over
gemaakt voor de aanschaf en inrichting
van een soort „rijdende polikliniek"
voor de dokterspraktijk op het uitge
strekte platteland van Algerië.
Maar dit alles is nog maar heel weinig
als men het ziet naast het enorm vele,
dat nog nodig is.
De stichting „Mensen in nood" te
's-Hertogenbosch heeft daarom gaarne
haar girorekening nr. 111122 opengesteld
voor de bijdragen voor Algerië. In het
kader van de actie van de Wereldraad
van Kerken wil ook de Oecumenische
Stichting voor hulp aan kerken en vluch
telingen tot leniging van de noden in
Algerië bijdragen.
Het gironummer van deze stichting,
gevestigd te Utrecht, is 5261.
(Advertentie)
Walerman
vulpennen/
va. 13,80
Waterman
ballpoints
v a. 4,95
(Advertentie)
slechts
IS cent
met Reckltts
(Van een medewerker)
Wie een bijzonder goed geheu
gen voor namen heeft, kent mis
schien nog de namen uit zijn
hoofd van de twintig of dertig
kinderen, met wie hij jaren ge
leden samen in de zesde klas van
de lagere school zat. Maar The-
mistocles, de Atheense staatsman
en veldheer uit de 5e eeuw vóór
onze jaartelling, kende de namen
van alle twintigduizend burgers
van zijn stad!
Wie een „talenknobel" heeft, kent
misschien behalve Frans, Duits en En
gels nog wat Latijn en Grieks en wel
licht zelfs een mondje Italiaans, Zweeds
of Spaans. Maar de Duitse diplomaat
Krebs beheerste op de kop af honderd
verschillende talen en dialecten!
Wie een uitstekend muzikaal geheu
gen heeft, is misschien in staat een
liedje, dat hij gisteren voor de eerste
keer hoorde, vandaag vrij juist na te
neuriën. Maar het dochtertje van de
componist A. Dvorak zong de moeilijk
ste liederen van haar vader getrouw
na, toen zij nog maar achttien maanden
oud was!
Wie zeer goed kan rekenen, slaagt
er misschien in een paar minuten in,
u uit zijn hoofd te vertellen hoeveel
37613 maal 80657 is. Maar de Fransman
Maurice Dagbert beantwoordde de
vraag: „Wat is 72 x 72 x 72 x 72 x 72
x 72?", prompt en juist met: „Dat is
139.314.069.504
Wie een kei is in het uit het hoofd
leren van gedichten, weet het mis
schien klaar te spelen op een avond
een gedicht van zestig regels in zijn
hoofd te stampen. Maar de Engelse schei
kundige Joseph Priestley kon de gehele
Bijbel het Nieuwe èn het Oude
Testament vlot opzeggen!
Wie een goed geheugen voor telefoon
nummers heeft, kent wellicht de num
mers van twintig, ja misschien zelfs
dertig vrienden en kennissen uit het
hoofd. Maar een Amerikaan van Ne
derlandse afkomst kende een miljoen
nummers uit het telefoonboek van New
York van buiten, en goed ook!
U ziet het: als het om geheugen
prestaties gaat, is er altijd baas boven
baas, en dat is maar goed ook. Waarom
dat zo goed is? Omdat de mensheid van
de 20e eeuw heel wat cultuurschatten
zou moeten missen, als er in lang ver
vlogen tijden geen mensen waren ge
weest met een geheugen als een ijzeren
pot. Om slechts een paar voorbeelden
te noemen: hoe zouden wij de schit
terende werken van de grote Griekse
dichter Homerus kunnen kennen, als
er eeuwen 'geleden geen voordracht
kunstenaars waren geweest, die deze
dichtwerken ze beslaan thans hele
boeken! mondeling hadden door
gegeven van geslacht op geslacht, tot
dat er eindelijk iemand op de gedachte
kwam ze op schrift te brengen en zo
voor de toekomstige generaties te be
waren? Hoe zouden de sagenschatten
van Grieken en Romeinen, IJslanders
en Finnen, Spanjaarden, Hindoes en
zo vele andere volkeren tot op de
huidige dag bewaard zijn gebleven, als
zij in een ver en grijs verleden niet
van vader op zoon, van moeder op
dochter, waren doorverteld?
De wereld heeft inderdaad alle reden
de geheugenwonderen uit de oudheid
dankbaar te zijn voor hun ongelooflijke
prestaties. Als zij er niet waren ge
weest, zou onze cultuur ook onze
Nederlandse cultuur armer zijn dan
wij op het eerste gezicht wel beseffen.
het einde in het Grieks opzeggen. De
Duitse filosoof Fichte kon al op acht
jarige leeftijd de door hem in de kerk
gehoorde preken woordelijk herhalen.
De jonge Mozart kon, als hij een mu
ziekstuk éénmaal had gehoord, het zon
der fout op papier zetten. Van de
Romeinse wijsgeer Seneca is bekend,
dat hij tweeduizend verzen, die hij
slechts éénmaal had gelezen feilloos
kon herhalen. De veldheren Caesar en
Scipio Africanus kenden iedere soldaat,
die ooit in hun leger had meegevochten
bij zijn naam. Napoleon onthield de
naam en het gezicht van iedere sol
daat die hem werd voorgesteld en als
hij de man jaren later terugzag wist
hij dadelijk hoe hij heette.
Met al deze en nog vele andere ge
heugenkunstenaars zult u nader ken
nis maken in de reeks beschouwingen,
waarvan deze de inleiding vormt. U
zult hen leren kennen, zoals zij waren,
met hun goede, maar ook met hun
kwade kanten. U zult horen, dat som
mige van deze mensen, wier brein tot
ongelooflijk klinkende geheugenpresta-
Wij zouden een volk zijn met een zeer
jonge geschiedenis, met een niet erg
diepgaande beschaving, met een gering
ontwikkeld nationaal besef. Wij zouden
geen Nederlanders, geen Europeanen
zij,n maar een jong en oppervlakkig
volk, als zij er niet waren geweest
de geheugenwonderen.
Maar dat de wonderen de wereld
niet uit zijn, geldt zeker voor geheu
genwonderen. Ook toen het schrift al
Jang was uitgevonden, ja zelfs toen de
boekdrukkunst haar intrede in de we
reld had gedaan en het niet meer nodig
was de wijsheid en de letterkundige
prestaties uit lang vervlogen eeuwen
mondeling van geslacht op geslacht
over te brengen, ook in die modernere
tijd zijn er altijd mensen geweest, die
met hun geheugen de meest wonder
baarlijke prestaties hebben geleverd.
De Engelse lord Granville kon het
Nieuw Testament van het begin tot
ties in staat was, tot de grootste weten
schappelijke genieën van de wereld
worden gerekend. Maar u zult u er
tevens over verwonderen, dat andere
geheugenkunstenaars, wier prestaties
u met diep ontzag vervullen, onbete
kenende lieden, domoren of zelfs im
becielen waren.
Wat u in deze reeks beschouwingen
eveneens zult horen, is dat de weten
schap met name de psychologie
de merkwaardige geheugenverrichtin
gen van deze genieën en imbecielen
ten dele kan verklaren. De psychologen,
die zich met het menselijk herinnerings
vermogen hebben beziggehouden, heb
ben reeds menige tip van de sluier,
die lange tijd over de geheugenwonderen
lag, opgelicht. Onder meer hebben zij
ontdekt, dat belangstelling het eerste
vereiste is voor ieder, die zich iets wil
inprenten. Belangstelling is ook het
geheim van de geheugenwonderen. Zij
interesseerden zich voor data of voor
getallen of voor talen of voor muziek
en daarom weten zij die data, getallen,
talen of muzikale composities zo goed
te onthouden.
De bekende Engelse romanschrijver
Walter Scott schreef in zijn levens
beschrijving: „Mijn geheugen was
een erg wisselvallige bondgenoot en
werkte mijn leven lang op eigen
houtje. Het onthield trouw een paar
Vievelingsverzen uit een gedicht, een
lied uit het een of andere toneelstuk
en vooral een populaire ballade, maar
namen, datums en andere historische
bijzonderheden verdwenen op de
treurigste wijze geheel uit mijn her
innering
Scott vergiste zich echter, toen hij
meende dat dit kwam omdat zijn ge
heugen „op eigen houtje werkte". Zijn
geheugen, zo goed als dat van ieder
ander mens de geheugenwonderen
inbegrepen richtte zich op het kom
pas van zijn belangstelling. Omdat
Scott zich zo voor oude verzen, liederen
en vooral balladen interesseerde, ont
hield hij ze ook.
Zoals het geheugen van Walter Scott
slechts onthield waarvoor hij een le
vendige belangstelling had, zo onthield
ook de beroemde Duitse bacterioloog
Robert Koch slechts datgene wat hem
hevig interesseerde, omdat het direct
verband hield met zijn wetenschappelijk
werk. Een aardig voorbeeld daarvan
is het volgende bericht van een van
Kochs medewerkers. Deze man ver
telde: „Ik herinner mij dat Koch op
zijn zestigste verjaardag bij mij infor
meerde wie het toch was, die hem een
bepaalde felicitatiebrief had geschre
ven. Het was een man, die Koch tien
tallen malen had gesproken en die
jarenlang zijn assistent was geweest,
maar die toch volkomen uit zijn ge
heugen was verdwenen. In Rhodesië
echter herkende Koch op het eerste
gezicht en met grote vreugde een koe,
die hij jaren tevoren aan de Afrikaanse
kust had ingeënt en die intussen met
een veetransport naar Rhodesië was
gekomen." De assistent had Koch dus
niet geïnteresserd. In de ingeënte koe
echter had hij destijds veel belang ge
steld; nog na jaren was het dier dan
ook niet uit zijn herinnering verdwenen.
Belangstelling was ook het geheim
van de wonderbaarlijke prestaties van
de opmerkelijkste Nederlandse geheu
genkunstenaar uit deze eeuw, een
blinde tweeëntwintigjarige jongeman.
Over hem zult u uitgebreid in de vol
gende beschouwing uit deze reeks
horen.
De volgende keer:
Levende kalender kon niet
tot tien tellen.
De Japanse atletiekfederatie heeft het
programma bekendgemaakt voor de
Olympische Spelen 1964 in Tokio wat het
atletiekgedeelte betreft. De indeling zal
nog moeten worden goedgekeurd door
het IOC en de IAAF (internationale At
letiekfederatie).
Het programma ziet er als volgt uit:
14 oktober: 100 meter heren (series), 800
meter heren (series), 400 meter horden
(series), 10.000 meter (finale), discus
heren (kwalificatie en finale), hoog-
15 oktober: 100 meter heren (halve fi
nale en finale), 400 meter horden (halve
finales), 800 meter heren (halve finales)
3.000 meter steeple (series), 20 km snel
wandelen (finale), speerwerpen heren
(kwalificatie), polsstokhoogspringen
(kwalificatie), 100 meter dames (series)
400 meter dames (series), verspringen
dames (kwalificatie).
16 oktober: 200 meter ("series), 5.000
meter (series), 800 meter heren (finale),
400 meter horden (finale), hinkstapsprin-
gen (kwal. en finale), 100 meter dames
(halve fin. en finale), 400 meter dames
(halve fin..), speerwerpen dames (kwal.
en finale), vijfkamp dames (eerste dag).
17 oktober: 110 meter horden (series),
400 meter heren (series), 200 meter he-
springen dames (kwalificatie en finale),
ren (halve fin. en finale), 3.000 m steeple
(finale), kogelslingeren (kwal.), kogel
stoten heren (kwal. en finale), polsstok-
hoog (finale), 400 meter dames (finale),
vijfkamp dames (tweede dag).
18 oktober: 110 meter horden (halve
fin. en finale), 400 meter heren (halve
fin.), 5.000 meter (finale), 50 km snel
wandelen (finale), verspringen heren
(kwal. en finale), kogelslingeren (fina
le), 200 meter dames (halve fin. en fina
le), 800 meter dames (series), 80 meter
horden (series).
19 oktober: 1.500 meter (series), 400
meter heren (finale), tienkamp heren
(eerste dag>, 80 meter horden (halve fin.
en finale), 800 meter dames (halve fina
les), discus dames (kwal. en finale).
20 oktober: 4x100 meter estafette he
ren (series en halve fin.), 4x400 meter
estafette (series en halve fin.), hoog
springen heren (kwal.), tienkamp (twee
de dag), 4x100 meter dames (series en
halve fin.), 800 meter dames finale),
kogelstoten dames (kwal. en finale).
21 oktober: 1.500 meter (finale), esta
fette 4x100 meter en 4x400 meter heren
(finales), marathon, hoogspringen heren
(finale), 4x100 meter estafette dames
(finale).
De vakbond van typografen heeft toe
stemming gegeven tot een staking tegen
negen dabladen in New-York wanneer de
huidige collectieve arbeidsovereenkomst
zaterdag a.s. middernacht afloopt.
Er is nog niet beslist wanneer de sta
king zal beginnen.
De betrokken bladen zijn de New-York
Times, Mirror, Daily News, World Tele
gram and The Sun, Herald Tribune,
Journal American, Post, Long Island
Star-Journal en de Long Island Press.
De vakbond die 11.000 leden telt, eist
loonsverhoging, een 30-urige werkweek
en andere wijzigingen in het arbeidscon
tract.
(Advertence)
Leuk om te geven,
zo'n origineel Gevaert
geschenkzakje met
GEVAPAN-en GEVACOLOR-
fllms. Leuk om te krijgen ook!
Vooral omdat er nog een
extra verrassing is:
een waardelabel voor
GEVACOLOR-kleuren-
vergrotlngen £13x13 en
13x18 cm.) tegen de sterk
verlaagde prijs van f. 2.40.
Koop direct zo'n zakje
bij uw fotohandelaar.