Imposant leger van
vernietigd in ijzige
Russische winter
trotse Napoleon
TRAITAL
Katholieke Hogeschool
(met koningin als gastej
feestelijk geopend
Koreaanse weeskinderen zingen
Vluchtelingen
uit Hongarije
mogen terug
Ideologisch
geschil in
Hongarije
Volgend jaar nationale herdenkingsdag: bevrijding 1813
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 14 NOVEMBER 1962
13
Pioniersarbeid
Idealen
Citadel
Hartveroverend
.Katholiek'
Senaat akkoord met
parkeermeters of
parkeerschijven
Chr. Nat. Vakverbond
heeft bedenkingen
tegen nieuwe
loonpolitiek
C.S.W.V.-voorzitter
liever loonpauze
Nederland viert
bevrijding van
het Franse juk
Dezelfde weg?
IS HET GOED
TE ZIEN?
TRAITAL 0
TRAITAL O
SHAMPOO
Offer voor de
vrijheid: half
miljoen soldaten
Verschroeide aarde
Witte hel
Korfbal in Zeeland
TOGO liet zich
niet verrassen
Overwintering
Laatste bedrijf
Italië ter stembus
Communisten en
monarchisten leden
verliezen
13
Mb-.
Rector-magnificus prof. dr. F.J.P. van
Dooren verwelkomt H.M. de Koningin
in het nieuwe hogeschoolgebouw, in het
midden president-curator dr. C.N.M.
Kortmann.
(Van onze speciale verslaggever)
Koningin Juliana en de minister-pre
sident, prof. dr. J. E. de Quay waren de
hoogste gasten onder de honderden, die
er gistermiddag getuigen van waren, dat
de minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, mr. J. L. M. Th. Cals, het
nieuwe gebouw van de Katholieke Econo
mische Hogeschool te Tilburg officieel
opende. Even na half drie schreden zy de
versierde aula binnen in de stoet, waar
in de paarse „cappa magnae" van de bis
schoppen van Den Bosch en Breda, de
monseigneurs W. Bekkers en G. de Vet,
schitterden tussen het plechtige zwart
van curatoren en hoogleraren. De beide
bisschoppen hadden 's morgens na een
H. Mis het gebouw ingezegend. Zij eer
den daarna de hoogleraren dr. P. P. van
Berkum en dr. F. J. H. M. van der Ven
met een commandeurschap van Sylvester
onderscheidingen die zij uit Rome had
den meegebracht.
Hoogtepunten van de openingsplech
tigheid in de gele, bakstenen aula waren
ongetwijfeld de toespraken van minister
Cals, die enkele behartenswaardige op
merkingen maakte over de organisatie
ziekte van onze tijd en mgr. W. Bekkers
die sprak over geloof en wetenschap.
Voordat zij echter aan het woord kwa
men, herinnerde president-curator dr. C.
N. M. Kortmann aan de verplichtingen
van het huidige geslacht jegens de grond
vesters van de hogeschool, die met een
minimum aan geld en mankracht het
waagstuk hebben aangedurfd. De Ka
tholieke Leergangen, waaruit de hoge
school is voortgekomen en die haar nog
zoveel jaren daarna inwoning heeft ver
schaft, zegde hij nadrukkelijk dank. Tot
de vorstin, die met de hoogste gasten
op het podium zat, achter een boeket
bloemen, dat de eerste-jaarsstudente mej.
A. Hemelaar haar had aangeboden, zei
hij: „Majesteit, uwe koninklijke aanwe
zigheid bezegelt de verstrengeling van
Brabant in Nederland, en het kan niet
anders of dit oranjezegel zal met trouw
worden beantwoord."
Minister Cals, die de hogeschool prees
voor haar pioniersarbeid voor wat be
treft de samenwerking tussen economi
sche en sociale wetenschappen waar
schuwde de curatoren niet te hard van
stapel te lopen met de juridische facul
teit, die hier na een te verwachten wets
wijziging kan worden opgericht. Er zijn
in Nederland b ij n a voldoende juristen.
De belangstelling voor de sociologische
studie moet om dezelfde redenen eer af
geremd dan gestimuleerd worden, aldus
de minister, die de hoogleraren nog
maande zorg te dragen voor een juist
gebruik van de studievrijheid. „Ik moet
vaststellen, dat in de sociale wetenschap
pen en de economie binnen de toch niet
te krap gemeten tijd van 11 jaar nog
niet de helft van het oorspronkelijk aan
tal ingeschreven studenten voor het doc
toraal examen slaagde."
Hij kwam zo op de organisatie van het
onderwijs en wees op het gevaar dat de
organisatie doel wordt in zich zelf. Het
is een kwaal van deze tijd, aldus de mi
nister. Remedie is „dat de idealen en
ideeën die een instelling, een organisa
tie bezielen, de organisatoren voortdu
rend voor de geest moeten staan." Ef
ficiënt organiseren veronderstelt ideeën
en idealisme. In Tilburg is de wijsbe
geerte een studievak tot het doctoraal
examen toe en is het hele onderwijs
doortrokken van een christelijk idealis
me. Zo bouwt de hogeschool mee aan een
hechte grondslag voor de toekomst, een
grondslag die alleen kan worden gevormd
door de ideeën en idealen, die onze wes
terse jeugd kunnen bezielen, aldus de
minister.
wetenschappen? Hoe kan zij, zonder so
ciologie, psychologie, anthropologie en
noem-maar-op de harteklop van de we
reld beluisteren? zei mgr. Bekkers, hier
mee getuigend van een zeer positieve in
stelling ten aanzien van de profane we
tenschapsbeoefening.
„Moge de wetenschap op deze plaats
steunen op een. gedegen objectiviteit,
moge zij weerstand bieden aan de wind
van jachtige oppervlakkigheid en het
zand van labiele sensatiezucht" wenste
de rector-magnificus, prof. dr. F. J. P.
van Dooren, na het gebouw vergeleken
te hebben met een citadel, zoals die be
schreven is door De Saint Exupery. De
hogeschool moet echter geen burcht wor
den, mag „noch door een valse behoefte
aan veiligheid, noch door ongemotiveerde
zelfgenoegzaamheid de indruk wekken
een geïsoleerd oastion te willen worden.
Zij moet", aldus de rector-magnificus,
„een betrouwbare post zijn in de aca
demische linie"
Muziek van I Virtuosi di Roma besloot
deze plechtigheid. De koningin maakte
daarna aam de zijde van architect Jos.
Bedeaux nog een wandeling door het
enorme gebouw, gebruikte nog een ver
versing en stapte weer in de Rolls Royce
waarmee zij 's morgens naar de wolstad
was gekomen.
Want haar aanwezigheid in de hoge
school was een onderdeel van het werk
bezoek dat zij gisteren aan Tilburg heeft
gebracht. Zij bekeek daar de nieuwe
stadsschouwburg, maakte een hartver-
overende rondrit door de stad, die on
danks de regen jubelde en juichte, en
bezocht nog het kindertehuis Charlotte-
oord, een revalidatiecentrum voor slacht
offertjes van de polio en andere licha
melijk gehandicapte kinderen. Hier toon
de de vorstin, die zoals steeds een ganse
dag geplaagd werd door officiële heren
en flitsende fotografen, zich in haar
moederlijke kwaliteiten. Zij onderhield
zich langer dan gepland was met de kin
deren, die haar onder meer vroegen
waar de prinsesjes waren. „Thuis" ant
woordde zij lachend. Zij kreeg er bloe
men en een album vol tekeningen. De
stad Tilburg verraste haar met een stel
linnen damast tafelgoed voor haar bui
tenverblijf „II Elefante Felice". In het
damast zijn de naam van de stad ver
werkt alsmede de „geluksolifant".
Een vooraanstaande Hongaarse krant
heelt gisteren meegedeeld, dat commu
nistisch Hongarije bereid is de vluchte
lingen van de revolutie van 1956 weer
tot het land toe te laten.
De Hongaarse communistische krant
„Nepszabadsag" schreef: „Alle Hongaren
die naar hun land terug willen keren
zijn hartelijk welkom, zelfs degenen die
in 1956 zijn geëmigreerd". Hst blad
voegde hier aan toe: „Er is bijna geen
enkele Hongaarse familie zonder bloed
verwanten in een der kapitalistische
landen. Velen van deze vluchtelingen
hebben heimwee en zullen graag naar
Hongarije terugkeren. Als ze bereid zijn
in hun moederland mede te werken aan
de socialistische opbouw, zal hun een
goede positie in ons land worden aan
geboden".
Volgens „Nepszabadsag" zouden er
1.200.000 Hongaren in het buitenland
wonen.
Gaf hij zo de verhouding tussen geloof
en wetenschap al min of meer aan, mgr.
Bekkers werkte het thema nader uit
onder bijzonder grote belangstelling van
de koningin. „De christen die wetenschap
beoefent, ontleent aan het christendom
niet de discipline voor zijn arbeid, maar
wel streeft hij naar een overschrijding
van zijn eigen grenzen tot een integratie
van gelovige en wetenschapper. Daar
mee wordt hij bouwer van de wereld,
maar ook van het christendom", zei de
bisschop, „want de wereld wordt chris
telijker door de ontwikkeling van de
eigen potenties en de mogelijkheden van
de aardse werkelijkheid".
Het predikaat „katholiek", dat som
migen in Nymegcn willen schrappen,
hetekent niet „het keurend en toeziend
oog van de Kerk, alsof de Kerk com
petent zou zyn in de meest uiteenlopende
wetenschappen. Wel is het het herken
ningsteken van een wetenschapsbeoefe
ning die erkent dat ze problemen op
pept, problemen die raken aan een di
ntensie buiten het eigen bereik van die
wetenschap, omdat ze raken aan de to-
|ale mens, zyn welzijn, zyn geluk, zijn
estemming voor een hiernamaals".
Jüen katholieke instelling van hoger
nncfrWJJS is dei"halve geen knus onder-
HoJ.e of een air-conditioning voor de stu-
lojw- .aldus de bisschop, maar een op-
leicungsinstjtuut voor wetenschappelijk
gevormde christenen. De Kerk is in staat
,1? c°ncilie, zij zoekA nieuwe wegen en
schuttingen en belemmeringen op-
rinmen. ..Maar wat wil de Kerk bij dit
aiies bereiken zonder de inbreng van de
Volgens de november-uitgave van het
Hongaarse partijorgaan „Tarsadalmi
Szemle" is er in Hongaarse kringen van
de communistische partij een zeer verhit
debat ontstaan tengevolge van een door
partijleider Janos Kadar gepropageerde
lijn die gelijke rechten eist zowel voor
partijleden ais voor niet-partijleden.
Het artikel is geschreven door Sandor
Lakos,
Hij schrijft dat sommige partijleden
deze lijn beschouwen als een afkalving
van. de principes van de communistische
partij. „Een minderheid in de partij
daarentegen komt tot de verkeerde ge
volgtrekking dat de leidende functie van
de partij aan het verdwijnen is en dat
daarvoor een leiderschap van de nieuwe
democratie in de plaats is gekomen", al
dus de schrijver.
„Velen hebben hun drang naar werk
verloren. Zij denken dat zij niet meer
hoeven te werken".
„Het is duidelijk dat de partij nog
steeds een grootse taak heeft omdat de
marxistische wereldbeschouwing nog
steeds niet is doorgedrongen tot een deel
van het werkende volk en tot de meer
derheid van de boeren en intelligentsia
aldus Lakos.
Volgens Lakos is 5 procent van de be
volking lid vin de partij. Dit komt neer
op een totaal van 500.000.
In de Eerste Kamer is gisteren het
wetsontwerp tot wijziging van de mo
torrijtuigenbelastingwet aan de orde
geweest. De minister van Verkeer en
Waterstaat, drs. H. A. Korthals, wees
erop, dat het ontwerp wegenverkeers
reglement spoedig zijn departement zal
verlaten, zodat de gemeenten over eni
ge tijd zullen kunnen kiezen tussen in
voering van parkeermeters op grond
van de motorrijtuigenbelastingwet
en parkeerschijven op grond van het
wegenverkeersreglement. Hij wees er
op, dat de gemeenten reeds thans par
keermeters kunnen plaatsen op speciale
parkeerplaatsen, die niet tot de openba
re weg behoren. Over het niveau van
de parkeertarieven zei de minister dat
deze in de ene gemeente wat hoger moe
ten liggen dan in de andere. De tarieven
mogen zo hoog zijn, dat ze slechts een
matgie winst voor de gemeenten opleve
ren. Het enige criterium is de matige
winst, aldus de minister. Z.h.s. werd het
wetsontwerp goedgekeurd.
De verbondsraad van het Christelijk
Nationaal Vakverbond constateert met
betrekking tot de brief van de regering
aan de Stichting van de Arbeid inzake
een nieuw systeem van loonpolitiek, dat
het regeringsstandpunt op belangrijke
onderdelen afwijkt van het advies dat
de S.E.R. in juli heeft uitgebracht. Het
C.N.V. meent, dat deze afwijkingen een
wezenlijke beperking betekenen van de
eigen verantwoordelijkheid van het be
drijfsleven voor het voeren van een
loonpolitiek. Met name tegen de wijze
waarop het college van rijksbemidde
laars de onverbindendverklaring van
door de Stichting goedgekeurde collec
tieve contracten kan hanteren, heeft het
C.N.V.-bestuur ernstige bezwaren.
Ir. W. H. Kruyff, voorzitter van het
Centraal Sociaal Werkgevers Verbond,
heeft op de algemene ledenvergadering
van dit verbond aandacht besteed aan
verschillende vragen op het gebied der
loonpolitiek.
Ir. Kruyff, die ook voorzitter van
werkgeverszijde van het bestuur van de
Stichting van de Arbeid is merkte o.a.
op, dat de in kasteel Oud-Wassenaar in
1961 gemaakte afspraken wel enig resul
taat hebben gehad, maar dat dit effect
zeer beperkt is geweest.
De heer Kruyff deelde voorts mede:
,.Het is geen geheim meer, dat er bij
de werkgeversleden van de SER aarze
ling heeft bestaan over het advies dat
moest worden uitgebracht over de be
grenzing van de stijging der loonkosten
in 1963. Moest men niet op grond van
de cijfers van de jongste verkenningsnota
van het centraal planbureaü en met de
wetenschap hoeveel zorgelijker het ge
steld ïs met de gang van zaken in ver
scheidene bedrijfstakken, adviseren tot
het instellen van een beperkte tijdsduur
van een loonpauze?" Over het te wij
zigen systeem van loonvorming zeide
ir. Kruyff, dat de centrale organisaties
in eigen kring de inhoud van de brief
der regering aan het bestuur der stich
ting van de Arbeid nog nader zullen
bezien. Op 23 november wordt het over-
leg met de regering voortgezet.
De liaam Stalingrad zal nimmer meer vergeten worden,
al heet deze stad nu Wolgagrad. Stalingrad is het symbool
geworden van de grootste oorlog en grootste nederlaag in de
eerste helft van deze eeuw. In Stalingrad keerden de kangen
en daar begonnen de doodsklokken over Adolf Hitlers duizend
jarig rijk te luiden.
Anderhalve eeuw geleden speelde zich een niet minder
groots drama af. Toen kreeg de machtige dictator Napoleon
zijn „Stalingrad". Het was niet een monsterachtig, bij voorbaat
verloren gevecht in een grote stad, maar de meest lugubere
terugtocht die ooit een leger maakte, gaande over een afstand
van 1500 km door de Russische sneeuw- en moddervelden,
omringd door tientallen gevaren, bittere koude en honger. Een
half miljoen Europeanen kwamen daarbij 0111. Slechts enkelen
bleven over van de onoverwinnelijke „grande armee", waarin
ook 15000 Nederlanders gedwongen dienst moesten doen.
Volgend jaar zal Nederland de bevry-
ding van 1813 herdenken. Men kan van
mening verschillen over het nut van de
ze herdenking, te meer daar de meer
derheid van het Nederlandse volk in
1813 nog feest vierde op 15 augustus, de
verjaardag van Z.M. de keizer Napoleon.
Het was slechts een klein groepje Ne
derlanders, die ondergronds de bevry-
ding voorbereidde.
Toch is deze bevrijding een herdenking
waard. Enerzijds omdat toen de grond
slag werd gelegd voor het Koninkrijk der
Nederlanden en anderzijds omdat aan
deze bevryding 'n tragedie voorafging
die niet vergeten mag worden.
Al was dan in het Nederlandse volk
het politiek besef en nationaal gevoel nog
niet voldoende ontwikkeld om duidelijk
stelling te nemen tegen het Franse kei
zerrijk en zijn dictator, toch is de be
vrijding van Europa ook toen voorafge
gaan aan een golf van bloed en tranen,
die verhoudingsgewijze die van 1945 e-
venaart. Duizenden Nederlandse jonge
mannen zijn omgekomen, maar hun of
fer in Rusland, in dienst der Fransen,
betekende de ondergang van dictator
Napoleon en de uiteindelijke bevrijding!
van heel Nederland.
De offers die toen gebracht zijn, wa
ren heel wat minder in aantal dan in
de wereldoorlogen van deze eeuw. Maar
zien we naar de bevolkingscijfers, dan
is er nauwelijks een verschil. Een half
miljoen Europeanen en honderdduizend
Russen kwamen om tijdens de grootste
veldtocht van de 19de eeuw, waarbij nog
niet genoemd zijn de duizenden Russi
sche burgers die tijdens de opmars en af
mars van de „grande armée" zonder e-
nige vorm van proces eenvoudig het le
ven moesten verliezen, omdat zij nu een
maal zo ongelukkig waren als Russen
geboren te zijn
Ondanks de standbeelden die er voor
de grote keizer in Frankrijk staan en
de duizenden mensen die jaarlijks zijn
graf bezoeken, ziet een geschiedschrijver
overeenkomsten tussen Napoleon en Hit-
Ier. Beide heersers kunnen op een lijn
geplaatst worden. Zij hielden op dezelfde
wijze hun onderdanen in bedwang; wis
ten deze zelfs op te zwepen tot daden die
een normaal mens in normale tijden doet
huiveren. Duizenden zijn bereid geweest
het offer van hun leven voor de kleine
Corsicaan te brengen, zoals duizenden
dat wilden voor de Führer aller Germa
nen. Zij lijken wel broers, wanneer we
zien naar hun fouten, besluiteloosheid,
krampachtige poging om vast te houden
aan de illusie en te geloven in het won
der. Heel sterk zien we dit tijdens de
tocht van de „grande armée" in Rus
land en het verblijf van Napoleon in
Moskou. Het is alsof we Hitler in eigen
persoon aan het werk zien daar in
Rusland. Het lijkt zelfs dat deze laat
ste zich angstvallig heeft vastgeklampt
aan z'n voorganger en dezelfde weg wü-
de gaan.
In de zomer van 1812, maar eigenlijk
reeds te laat in de tijd van het jaar,
(Advertentie)
Nou en of! Een ander ziet
het direkt als uw haar „dun
netjes" wordt of er zitten
„dingetjes" op...
Dit deskundig advies
is doeltreffend
tegen roos
tegen vet haar
en haaruitval
Na een paar behandelingen
met Traital shampoo kijkt
in de spiegel met een op
gelucht gezicht:
Dat is goed te zien!
Probeer het maar!
EEN PRODUKT VAN L'OREAL DE PARIS
rukte het grote leger van Fransen, Duit
sers Nederlanders op tegen Rusland. Na
poleon had het bevel gegeven, maar hij
wist zelf niet waar deze tocht moest ein
digen. Ja, Moskou, dat stond wel vast.
Daar zou hij zijn grootse intocht kunnen
houden. Dat zou de kroon op z'n mensen
vernietigend werk zijn. Maar de kleine
Corsicaan wist niet of dit in september
1812 of september 1813 moest zijn. Als
militair en strateeg wist hij dat een op
mars naar Moskou en een overwintering
daar een groot risico was, maar hij was
nu eenmaal - precies als zijn navolger in
1941 - bezeten van een angst voor de
tijd. Ondanks dat zijn maarschalken hem
eensgezind er op wezen dat een overwin
tering in Moskou onmogelijk was, gezien
de lange aanvoerlijn, gaf Napoleon het
bevel geen halt te houden in molensk,
maar door te marcheren naar Moskou.
Zo naderde de „grande armée" het
hartje van Rusland. Over gloeiende
vlakten was het gegaan. Wekenlang
was er meer stof geslikt dan hel
der water gedronken en brood gege
ten. Overal waar het grote leger
kwam hadden de Russen de tactiek
van de verschroeide aarde toegepast
elke nacht overvielen kozakken de
Franse hivaks. Vele soldaten waren
de wanhoop naby. Maar Napoleon
wist het: Hy zou hen straks binnen
Moskou voeren en daar zouden ze
op hun wenken worden bediend door
de overwonnen Russen
Op 5 september kreeg Napoleon ein
delijk de gelegenheid slag te leveren met
een groot Russisch leger van 90.000 man,
dat trachtte Moskou te redden. De kei
zer leverde deze slag met 150.000 man
tegen 90.000, doch kon niet verhinderen
dat 40.000 gesneuvelden het slagveld be
dekten toen de Russen waren vei'dwenen.
Doch de slag bij Borodino had de weg
naar Moskou vrijgemaakt en tot West-
Europa drong de mare door: de laat
ste slag is gestreden, we staan voor
Moskou. Rudland is verslagen en zal
nooit meer opstaan. In Nederland gin
gen de kerkklokken luiden en de Fran
se vlaggen werden uitgestoken. We we
ten het: op 2 oktober 1941 herhaalde
zich de geschiedenis en blufte Hitier:
,Het monster is verslagen en zal nim
mer meer opstaan."
Op 14 september kwam Moskou in
zicht. Van de 200.000 Moscovieten ver
lieten 180.000 de stad. 's Middags drie
uur hield de keizer der Fransen zijn
intocht in een leeg Moskou en 's avonds
begonnen zijn hongerende soldaten met
de plundering. Toen echter begon Mos
kou te branden en de branden werden
talrijker en talrijker, zodat de volgen
de avond Napoleon het in het Kremlin
vanwege de vuurgloed te warm kreeg
en zijn keizerlijk hoofdkwartier buiten
de stad moest opslaan. Op 20 septem
ber was bijna de hele stad verwoest en
keerde Napoleon terug naar het Krem
lin. waar hij Czaar Alexander de ene
brief na de andere schreef om hem me
dedeling te doen van het schitterende
succes der Fransen. Hij bood hem op
voordelige voorwaarde de vrede aan....
Maar Alexander weigerde, zoals ook
Stalin weigerde te geloven in de neder
laag der Russen.
om te komen. Had Napoleon op 20 sep
tember het bevel tot de terugtocht ge
geven, misschien waren er nog een
kwart miljoen soldaten in West-Europa
teruggekeerd, maar de dictator bleef
de mening toegedaan, dat zijn vijand
wel tot andere gedachten zou komen,
zoals Hitier eens vergeefs wachtte op de
Engelsen die hem de hand zouden rei
ken...
Pas veertien dagen later gaf Napoleon
bevel tot de gedeeltelijke terugtocht en
op 23 oktober verlieten de laatste Fran
sen, de divisie van Mortier, Moskou, na
het Kremlin en de St. Nikolaaskerk in
brand gestoken te hebben.
Op 24 oktober kreeg het Franse leger
bij Malo Jaroslavets een harde slag te
incasseren. De Russen vielen aan en
10.000 Fransen sneuvelden. Vijf dagen
later waren de laatste Fransen weer te
Borodino. Op 6 november viel 'n stren
ge. vorst in en begon de lange lijdens
weg.
Napoleon koesterde 't denkbeeld in Smo
lensk stand te houden. De maarschal
ken waren van mening geweest dat
Smolensk in 1812 het einddoel moest
zijn. Napoleon was, nu het te laat was,
ook deze mening toegedaan. Maar in
deze stad wachtten geen voorraden, on
danks dat de keizer opdracht had ge
geven Smolensk tot een stad van voor
raden te maken, van waaruit in de win
ter Moskou van het nodige zou kunnen
worden voorzien. Slechts de lijfgarde
van de kleine Corsicaan kon opnieuw
uitgerust worden. Van standhouden in
Smolensk was geen sprake meer. Voort
ging het naar het westen.... Het weer
werd intussen wat zachter, maar dat
betekende slechtere wegen, meer zieken
en moeilijker voorwaarts...
Op 27 november kwam de meest kri
tieke dag voor het inmiddels tot 250.000
man ingekrompen leger. De Berezina
was niet dicht gevroren. Grote ijsschot-
sen dreven in de rivier. Van drie kan
ten kwamen de Russen opzetten en de
„grande armée" bleef niets anders over
af.
dan in haast de rivier over te steken.
De pontonniers van Eblé (meest Neder
landers) kregen de opdracht twee brug
gen te slaan in het ijskoude water, ter
wijl onder een regen van kogels het
leger zich moest verdedigen tegen de
aanvallende Russen.
Toen de bruggen klaar waren stort
te het in paniek verkerende leger van
Napoleon zich er op. Wagens, paarden,
kanonnen reden onbestuurbaar van de
helling naar beneden en verpletterden
vele soldaten. Iedereen wilde tegelijk
de bruggen over, met als gevolg dat
deze het niet hielden en instortten,
terwijl honderden meegesleept werden
in het koude water. De pontonniers
gingen de bruggen restaureren, maar
telkens bezweken deze voor de mas
sa's, die trachtten te ontkomen aan
het Russische vuur. Voor het eerst
van zijn leven had de dictator zijn
mensen niet meer in de hand.
Allen de keizerlijke garde bleef op
zijn post om de aftocht van de bange,
in lompen gehulde soldaten nog te dek
ken, zij het met grote verliezen. Toen
eindelijk de garde zelf de rivier kon
oversteken, hadden vele tienduizenden -
het juiste aantal is nooit bekend gewor
den - een graf gevonden in de Berezi
na. Maar misschien was dit drama nog
niet eens de grootste tegenslag.
Napoleon, de machtige keizer, terug
gekeerd in Parijs na zijn smadelijke
nederlaag in Rusland, waar hij hon
derdduizenden doden achterliet. Dat
was het resultaat van zijn veldtocht
in 1812.
ken maar beschutting tegen de koude
zouden hebben.
Nog tien tot twintigduizend mannen
wisten aan deze laatste hel te ontko
men en bereikten uiteindelijk Konings
bergen. Deze laatste overgeblevenen na
men tevens de vlektyfus mee, die een
slachting aanrichtte onder hen en de be
volking van Oost-Pruisen. Dit betekende
het einde
Omstreeks nieuwjaar 1813 kwamen
hier en daar Nederlandse jongens thuis.
Veel waren het er niet, maar zy ver
telden het verhaal van de grootste mar
telaarsgang in de Europese geschiede
nis en deze verhalen maakten zo'n in
druk, dat ze een eeuw lang zyn blyven
leven onder het volk.
Nu, na twee wereldoorlogen, waarin
wij van nabij de verschrikkingen hebben
leren kennen, waarbij het afslachten
van honderdduizenden blijkbaar bij z.g.
idealen behoort, werd het „Stalingrad"
van 1812 vergeten...
Wanneer wij op koninklijk verzoek ons
straks gereedmaken 1813 te herdenken,
mag zeer zeker de dood van een half
miljoen Europeanen en tienduizenden
Russen, veroorzaakt door een van macht
wellust bezeten keizer, niet worden ver
geten, al heeft deze figuur - en dat
moet eerlijk gezegd worden - niet al
leen veel kwaad, maar ook veel goed
gedaan
Tijdens een wereldtournee heeft het [gent Soo Chul Chang In het Amster-
Koor van Koreaanse weeskinderen damse 'Concertgebouw een uitvoering
maandagavond onder leiding van diri-1 gegeven. De baten van de avond zyn
bestemd voor het dorp van blyvend in
valide spastische kinderen in Nederland.
Napoleon heeft in Moskou één
der grootste blunders van zijn hele le
ven gemaakt. Iedere onderofficier zag
in, dat elke dag langer in Moskou een
terugtocht betekende met meer koude
meer honger en meer ellende. Bij over
winteren in Moskou bleef niets anders
over d»n uiteindelijk afgeslacht te wor
den door de kozakken of van honger
Een ijzige koude kwam over het wes
ten van Rusland. De mannen van Na
poleon waren daar niet op voorbereid.
Hun kleding was er niet op ingesteld
en de arme schepsels tooiden zich met
de wonderlijkste vodden om nog maar
wat beschermd te zijn. Nu waren de
Russen niet meer de grootste vijand.
Koning Winter ging als een bezetene
te keer in het uitgehongerde leger: een
lange weg met lijken tekende duidelijk
het spoor waarlangs Napoleon en zijn
mannen waren gegaan. Paardevlees van
omgekomen paarden was nog het enige
voedsel. En in deze witte hel verliet
de dictator zijn leger, dat trouwens
geen leger meer was. Op een slede
vluchtte hij naar Parijs, om z.g. zijn
plicht te doen. Maar voor de restanten
van het leger betekende de vlucht van
de keizer het allerlaatste. Een plunde
rende bende zonder moraal trok west
waarts....
Om één ding moet men Napoleon
prijzen. Hij had de moed om in bedekte
termen de nederlaag en het onmenselij
ke einde van de tocht in een bulletin
mee te delen aan het Franse volk. Dat
men hier in Nederland eind 1812 niet
wist van de grote nederlaag en er daar
om geen verzet plaatsvond, is een
sprookje. Iedereen wist eind 1812 van
de catastrofe, maar in de kerken werd
gebeden voor de keizer...
Op 9 december bereikte het restant
van de vluchtelingen Wilna, waar een
dag later de kozakken arriveerden. Tien
duizenden leden van de „grande armée"
en 5000 zieken en gewonden in de zie
kenhuizen werden door de kozakken af
geslacht. Onmenselijke tonelen hebben
zich afgespeeld. De ramen werden met
lijken volgestopt, opdat de heren kozak-
In de eerste klasse van de Zeeuwse
Korfbalhond heeft Animo 2 het huzaren
stuk, dat het vorige week tegen Swift uit
haalde, tegen leider Togo 1 niet kunnen
herhalen.
De Souburgse reserveploeg bood wel
iswaar hardnekkig tegenstand en kwam
hierbij tot goed korfbal, maar de Goe-
senaars schoten veelvuldiger en beter.
(6-1) Bij rust leidden zij reeds met 4-0.
Zuidwesters 1 deed zijn kansen defini
tief teniet door te 's Heer Hendrikskinde
ren. tegen Tjoba 2. niet verder te komen
dan een teleurstellend 7-7 gelijkspeL
Het Terneuzense Luctor 1, dat dit sei
zoen voor het eerst weer in de eerste
klasse uitkomt, heeft haar positie aan
zienlijk kunnen verbeteren door 'n krap
pe 4-5 zege op Zeelandia.
De stand in de eerste klasse is nu: To
go 1 8-15; Swift 2 7-10; Zuidwesters 1
7-8; Elto 1 7-7; Lufctor 1 7-6; Tjoba 2
7-5; Animo 2 7-4; Zeelandia 1 6-1.
In 2a kwam van de leidende ploegen
alleen Ondo 1 in het veld, omdat de wed
strijd Top-KVL werd verschoven naar
volgende week. De ploeg uit St. Laurens
kreeg het bijzonder lastig tegen runner-
up Swift 3. Ondo 1 won krap met 3-2. In
2b keerden bij Vios weer enkele goede
krachten in de ploeg terug, waardoor zij
tegen Volharding tot een verdienstelijk
resultaat kwamen. De nederlaag bleef
beperkt tot 3-5. Togo 2 bleef tegen Olym-
pie ongeslagen (9-1) en werkte zich hier
door naar de tweede plaats. Tjoba 3
smaakte bij de Poel het eerste zoet van
een overwinning (0-7).
De overige uitslagen waren: 3a:
Swift 4-Atlas 3-3; Stormvogels-Vedo 2
5-0; Animo 3-BKC 4-4; 3b: BI. Wit 2-
VZOD 9-1; Elto 2-Volharding 2 9-0; 3c:
BI. Wit 3-Vopo 1-4; Togo 4-Animo 4 3-6.
Blijkens de einduitslagen van de
plaatselijke Italiaanse verkiezingen heb
ben de communistische en monarchisti
sche partijen verliezen geleden, terwijl
de gematigde links- en rechts-georiën-
teerde partijen overwinningen boekten.
Ruim één miljoen stemgerechtigden
of vier procent van het totale kiezers
corps waren bij de gemeente- en provin
ciale verkiezingen betrokken.
Belangrijke overwinningen werden
geboekt door de partijen, die tussen de
Christen-Democraten en de twee extre
me partijen staan. De gematigde rechtse
liberalen, een kleine oppositiepartij,
hebben hun stemmen bijna verdubbeld.
De sociaal-democraten die in de rege
ring Fanfani zijn opgenomen en de so
cialisten van Nenni maakten eveneens
overwinningen.
