Prachtige kinderbijbels bij
nieuwe oogst" jeugdboeken
TECHNIEK STREEFT NAAR
RECORD VAN HET KLEINE
Mongolië, attractie voor
communistische toeristen
Erna
WAAR BLIJFT
bijdragenwet
Deltawerken
100 o/o zuiver scheerwoT
13
DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 9 NOVEMBER 1962
aan het werk of aan de wandel, in dienst of in de handel: KING houdt je fit!
Frisse meisjesboeken
Gezond houvast
Amerika tot Rusland:
Hervat ontwapenings
besprekingen
Voor de kleuters
Ook miniaturisatie
is echter aan
grenzen gebonden
Adventsboekje
KAMER WIL WETEN:
Werkt trio-leiding
N.S. efficiënt
HOOGTEPUNTEN
In HERENMODE bij
HENDRIKSEN
Ideaal geschenk, waarin
honderd jaar ervaring
is verwerkt
WOLLEN
DEKENS
(Advertentie)
het beste dagelijkse middel ter opwekking en verkwikking
De komende St. Nicolaastijd is
bij uitstek boekentijd. En wie voor
de kinderen boeken wil kopen,
heeft, zoals altijd, keuze genoeg.
Twee jongensboeken met educa
tieve inslag, bij Nijgh en Van Dit-
mar uitgegeven, vermelden we me;
bijzondere voldoening. Het zijn
„De Romeinen" en „De Egyptena-
ren" van oorsprong Engelse boe
ken, bewerkt door A. Oosterhuis.
Ze geven in kort bestek, maar histo
risch volstrekt verantwoord, een indruk
van het leven der oude Romeinen en
Egyptenaren en van hun invloed op het
latere wereldgebeuren. Het zijn daarbij
plezierige leesbare boeken gebleven, die
weetgierige en naar avontuur hakende
jongens met genoegen zullen lezen. Als
voorlopers op de latere geschiedenisles
sen zijn beide boeken eveneens uitmun
tend geslaagd. De uitgave is keurig ver-
zorgd.
Een ander opmerkelijk boek is „Tele-
machos, de zoon van Odysseus" van
mevr. D. A. Cramer-Schaap. Het klas
sieke verhaal is hier helemaal van de
kant van de jeugd benaderd, doordat
Odysseus' zoon als hoofdpersoon (en
verteller) optreedt. Het is een merk
waardig verhaal geworden, dat enerzijds
mythologische figuren als Odysseus, zijn
vrouw Penelope, Laertes, Helena, om wie
de oorlog tegen Troje begon en al die
anderen plotseling als werkelijke mensen
te voorschijn tovert, maar dat er aan de
andere kant toch niet in slaagt de lezer
in die mensen te laten geloven. De sfeer
van het mythologische verhaal maakt
dat nu eenmaal onmogelijk. Het is even
wel een belangwekkend experiment en
het resultaat ervan zal vele jonge lezers
stellig uren van groots leesgenot geven.
Het boek is uitgegeven bij Hollandia in
Baarn.
Bij dezelfde uitgever verscheen de 8ste
druk van het bekende „De wereldge
schiedenis in een notedop", een popu
lair jeugdboek met een door de titel
alleszins nauwkeurig omschreven be
doeling. Het kan natuurlijk niet an
ders of het boek behandelt ieder on
derwerp uiterst summier. Maar de
grote verdienste ervan is, vinden we,
dat het zo overduidelijk de „rode
draad" aantoont, die door de historie
van onze aarde loopt. Die raakt in die
per gravende geschiedenisboeken vaak
zoek in de enorme berg feiten. Een on
derhoudend en leerzaam boek.
Het Spectrum marcheert met afgespro
ken regelmaat op naar de vervolmaking
van de reeks Karl May-pockets. De twee
nieuwste zijn „De koningin van de Gran
Chaco" en „De laatste slavenjacht", resp
in Zuid-Amerika en het Nabije Oosten
spelend. Weer twee boeken die elke jon
gen wel diep in zijn boekenkast mag
wegsteken, omdat anders zijn vader er
ongetwijfeld mee in een hoek kruipt!
Een oude traditie van de fa. Van Nelle.
het uitgeven van educatieve boeken die
de jeugd kan completeren met in te plak
ken illustraties, is helemaal aan deze tijd
aangepast. De jongste uitgave is „Naar
besneeuwde toppen", dat onder de be
kwame handen van de onderwijsexpert
C. J. J. Wiedhaup tot stand kwam. Een
prachtig album, dat talrijke boeiende
verhalen over en rond grote bergen be
vat.
De oogst aan goede meisjeslectuur is
over het algemeen vrfi schraal, zoals we
vaker verzuchtten. We kunnen er nu ook
slechts twee vermelden. „Waarom ik
nou!" van Martie Vcrdenius, uitgegeven
bjj Nijgh van Ditmar, maakt echter
veel goed. Een fris, onderhoudend, goed
geschreven en van een gezonde kijk op
de psyche van het moderne meisje blijk
gevend boek is het. Hoofdpersoon is een
alledaags meisje, overtuigd van haar
eigen onbeduidendheid, dat het niette
min tot tclevisie-omroepster brengt. Een
verhaal zonder valse sentimentaltieit,
dat toch voldoende romantisch is om
door meisjes verslonden te worden.
Dat kunnen we ook zonder voorbe
houd zeggen van „De enkeling", van Pe
ter Jaspers, een door Hollandia in Baarn
uitgegeven meisjesboek. „De enkeling" is
een huis, een heel dwaas huis, waar een
modern gezin woont. Het telt drie doch-
Een van de prach
tige tekeningen
van Gerrit de Mo-
ree in de „Bijbel
voor de jeugd".
Het boek bevat er
zo tientallen.
ters en dit trio beleeft eigenlijk niets
bijzonders, maar Peter Jaspers weet in
zijn schildering van het dagelijkse doen
en laten van drie jongedames van de
„teenerlichting" zo raak de geest van
onze tijd te treffen, dat niet alleen jon
ge lezeressen het boek met groot plezier
zullen lezen.
Onder de religieuze lectuur zijn weer
fraaie uitgaven. De bekende „oecume
nische" Bijbel voor de kinderen, van het
Wereldvenster, beleefde zijn tweede
druk. Zowel het eerste als het tweede
deel van het onder redactie van dr. J.
L. Klink door protestantse en katholieke
medewerkers (van naam) samengestel
de werk zijn in dezelfde fraaie uitvoering
verkrijgbaar. Er is terecht grote belang
stelling geweest voor de eerste druk
ken, in velerlei geloofskringen.
De „Bijbel voor de kinderen", vol knap
navertelde gewijde verhalen, liedjes,
spelletjes enz., is uitermate geschikt
voor kinderen vanaf 9 jaar en in elk ge
zin met kinderen zal het een vaak ter
hand genomen boek zijn!
Een nieuwe uitgave van de „Bijbel
voor de jeugd" van de bekende onder-
wüs-pedagoog Alphons Timmermans, is
meer dan een min of meer verbeterde
herdruk van deze bekende jeugdbfibel
Door een nieuwe samenwerking tussen
auteur, deskundigen, tekenaar en uitge
ver onderging deze Bijbel voor de
Jeugd een algehele en zinvolle verande>
ring van opzet en vormgeving.
Het is in onze dagen mogelijk, de ge
hele christelijke jeugd, katholiek of re
formatorisch, bijbels in handen te geven,
die hun ouders en onderwijzers een ge
zond en aanvaardbaar houvast geven in
de opvoeding tot bijbels geloven. Een
boek als dit zal de kinderen niet, als
menige bijbelse geschiedenis van weleer,
afhouden van verdere omgang met de
bijbel als zij ouder zijn.
Timmermans heeft zijn tekst sterk
verhalend geschreven geschikt tot
boeiende voorlezing in het gezin en op
school. En hij wisselt deze tekst af met
enkele eenvoudige gedichten van Lea
Smulders, Jac. Schreurs, Guillaume van
der Graft en Karei Vertomme.
De tientallen prachtige kleurtekenin-
gen van Gerrit de Morée, docent van de
St. Joost Academie te Breda, maakt
deze uitgave des te waardevoller.
De speciale adviseur van president Ken
nedy op het gebied van ontwapening,
Arthur Dean, heeft er bij de Russische
onder-minister van buitenlandse zaken,
Koeznetsof op. aangedrongen de hervat
ting van de ontwapeningsbesprekingen te
Genève te bespreken.
De uit 17 landen bestaande ontwape
ningscommissie zou aanstaande maandag
haar besprekingen te Genève hervatten.
Er is echter sprake van een neutralis
tisch-communstisch voorstel om de be
sprekingen tot na 1 januari 1963 te New
York voort te zetten.
De Verenigde Staten hebben bezwaren
tegen het verplaatsen van de conferen
tiezetel omdat, volgens de V.S. in New-
York te veel ,a,ndere zaken" een schade
lijke invloed zouden uitoefenen op de
bespreking, en hetgeen niet het geval is
in de tamelijke geïsoleerdheid van Zwit
serland.
rijke kerststal. Voor iedere dag van de
advent is er een verhaaltje om voor te
lezen. Een boekje waarmee de jeugd, ook
in school- of clubverband, uitermate in
haar schik zal zijn.
Boeken voor de kleuters zijn er ook te
kust en te keur. Van Lea Smulders „Stap
voet, het ezeltje van het pannekoeken-
huisje", uitgegeven door Cantecleer, een
grappig verhaal dat gezellig werd ge
ïllustreerd. „Kooltje Roet helpt de ko
ning" is het derde boekje over het ne
gertje Kooltje, dat de vreemdste avontu
ren beleeft, avonturen die de jonge kin
deren zullen doen schateren. Eveneens
een uitgave van Cantecleer.
Bij „Helmond" verscheen een nieuw
boekje van Lea Smulders, „Huis muis
mannetje", een combinatie van dV\
leuke verhaaltjes, uitermate geschikt om
voor te lezen, maar later ook om zelf te
lezen. Het boekje telt meer dan tachtig
alleraardigste tekeningen van Herman
Focke.
_,En tóch zijn er kabouters", aldus Lea
Smulders. Zo heet een nieuw vertelsel
boek dat bij Cantecleer verscheen. Het
zijn allemaal kabouterverhalen. Dat ze
(tóch) bestaan weet Lea Smulders haar
grote schare lezertjes aan de hand van
knap bedachte en onadnks haar grote
produktiviteit toch altijd zorgvuldig uit
gewerkte verhaaltjes stellig te doen ge
loven!
Eveneens bij Cantecleer kwam „Rodri-
go met de prinsenmanieren" van de
pers. Het is een jeugdboek van H. Wolf-
fenbuttel-van Rooijen, dat het avontuur
verhaalt van een houtbakkerszoontje dat
tenslotte op het kasteel van de koning
terechtkomt, als koksjongen weliswaar,
maar ook als vriend van de jonge prins
Een fraai verzorgd en heerlijk romantisch
geïllustreerd boek.
„Bamse in Lapland" heet de Neder
landse bewerking (bij Nijgh van Dit
mar verschenen) Zweeds jeugdboek vol
prachtige gekleurde platen. Het vertelt
over een jonge boer en over de avontu
ren die hij beleeft in het barre noor
den. Voor kinderen van sterk uiteenlo
pende leeftijd een graag en vaak ter
hand genomen boek.
(Van onze parlementaire redactie)
Wat is de reden dat het ontwerp bij
dragenwet Deltawerken een zeer ur
gente zaak nog niet is ingediend? Kan
de minister van verkeer en waterstaat
nu een datum noemen? Vage toezeggin
gen zijn niet voldoende om de ongerust
heid weg te oemen.
Dit schrijft de Tweede Kamer in het
voorlopig verslag op de begroting van
minister Korthals.
De Kamer wil weten of het lange uit
blijven van een ontwerp van wet niet
geleid heeft tot stilstand bij de concen
tratie van waterschappen zowel in Zee
land als in het noorden van het land
De Kamer vraagt voorts wanneer het
wetsontwerp krachtens artikel 8 van de'
Deltawet kan worden verwacht. Wanneer
komt er een nieuwe wet op de calami-
teuze polders?
(Advertentie)
(Van een medewerker)
De moderne industrie ontwik
kelt zich in de richting van het
gigantische. Onophoudelijk ho
ren wij van nieuwe records.
Grootte, kracht, snelheid, hoogte
en afstand wedijveren met el
kaar op basis van de beroemde
formule: steeds meer. Er zijn
echter ook records, die juist in
tegengestelde richting gaan: de
records van het kleine.
Nu is klein voor velen synoniem aan
mooi. Chinese vrouwenvoetjes heten
pas mooi te zijn als ze bijna abnormaal
klein zijn en het is een instinctieve
vrouwelijke koketterie om zo klein mo
gelijke gebruiksvoorwerpen te dragen.
De stad Parijs wist dat heel goed toen
zij Jacqueline Kennedy het kleinste hor
loge ter wereld aanbood. Het bevatte
122 onderdelen, was even groot als een
vlieg en woog 1,2 gram.
Ook in de techniek echter, waar men
zo graag denkt in de grootst mogelijke
cijfers, is er een streven naar steeds
lagere minima in aantal en grootte. Men
streeft ernaar om nu maar eens een
gemakkelijk begrijpbare vergelijking te
trekken om een stel kamraderen, dat
tot dusverre alleen kon worden bediend
door het gewicht van een olifant, in
werking te laten stellen door een vlieg
een mug of zelfs een lichtstraal.
Dat dit tot de praktische mogelijk
heden is gaan behoren is een gevolg van
de technische evolutie. Tot nu toe werk
ten machines op kracht. Hoe meer kracht
men toevoerde, hoe harder de machine
Een Kinderbijbel voor de kleintjes zag
het licht bij Cantecleer in Utrecht. Het
is een vertaling van een oorspronkelijk
Duitse uitgave. Dat niemand minder dan
de bekende kinderschrijfster Lea Smul
ders de Nederlandse bewerking verzorg
de. is al een garantie voor kwaliteiten
van het boekje. Het heeft de originele
illustraties van de Duitse uitgave, kleur
rijk en de kinderen sterk aansprekend
Uit het oude testament geeft het boekje
15 verhalen en uit het nieuwe restament
39. Een prachtige voorloper op de hier
boven genoemde „grote" jeugdbijbels.
Eveneens bij Cantecleer verscheen een
leuk boekje in spiraalband, „Op weg
naar de Kribbe", een moderne manier
om met de kleintjes de advent te vieren.
Het boekje is in feite een kalender, die
voor iedere dag een stukje van een
bouwplaat geeft. Tezamen wordt dat dan
een prachtige, hoogst moderne en kleur-
(Van onze parlementaire redactie)
De Tweede Kamer heeft minister Kort
hals (verkeer en waterstaat) gevraagd
of naar zijn oordeel de driehoofdige lei
ding van de Nederlandse Spoorwegen
wel een bevredigende structuur is. Gaat
iedere directeur op zijn eigen terrein pri
mair zijn eigen gang? De Kamer wil
weten of de coördinatie aan de top in
zoverre ingevoerd is, dat sprake is van
een op moderne leest geschoeide direc
tie, „die eensgezind en in een homogeen
verband metterdaad een dynamische lei
ding kan geven". Moeten sommige leden
van het college van commissarissen zo
langzamerhand niet door jongeren wor
den vervangen? Is het niet gewenst een
leeftijdsgrens te stellen?
De Kamer wil voorts weten hoe groot
het tekort is dat is ontstaan door de
late verhoging van het tarief voor het
goederenvervoer. Worden de spoorkaar
tjes binnenkort toch in prijs verhoogd?
HOFLEVERANCIER
JASSEN
KOSTUUMS
SPORTIEVE KLEDING
OVERHEMDEN
REGENJASSEN
ETC.
Uit Engeland en Scandinavië maar
ook uit Zwitserland en Nederland
ontvangen wij regelmatig interes
sante zendingen herenkleding. De
beste ateliers in die landen vervaar
digden de jassen, kostuums, regen
en sportkleding, die bijeen één
Internationale collectie vormen. Hier
uit te kiezen zal niet moeilijk zijn.
Onze medewerkers hebben alle
gelegenheid u in een prettige sfeer
te adviseren. Wij nodigen u uit om
van deze interessante collectie
kennis te nemen.
GROTE MARKTflS - BR EDA-TEL.30008
ging lopen. Kracht werd toegevoerd
in de vorm van stoom, hefbomen of
simpelweg met mankracht of kracht
van dieren. Het elektron, drager van
de elektriciteit, heeft zich echter als
een moderne David tussen de Goliaths
gemengd en blijkt effectiever en snel
ler te kunnen werken.
Nu is de aard en de werking der elek
tronen een zeer ingewikkelde geschie
denis, waarover bibliotheken vol boe
ken zijn geschreven en ongetwijfeld nog
zullen worden geschreven. Wij willen
daarom volstaan met hier op te merken
dat de gedragingen der elektronen zeer
variabel zijn. Hoe meer variaties men
leert kennen, hoe meer men tot het
besef komt, dat een elektron helemaal
niet om volume, om grootte vraagt om
zich effectief te kunnen maken. Toen
de geleerden dit eenmaal door hadden
gingen zij zoeken naar de kleinst mo
gelijke „verpakking" van het elektron,
Dit zoeken nu noemt men miniaturi
satie, verkleining.
Aan alles zijn grenzen, ook aan ver
kleining. Enerzijds worden deze be
paald door de makers, die op zijn minst
nog moeten kunnen zien, wat ze ver
vaardigen en er ook nog handzaam mee
moeten kunnen omspringen, anderzijds
worden diè grenzen getrokken door de
doeleinden, waarvoor het werkstuk,
waarin de elektronische „kracht" wordt
gebruikt, bestemd is. Om een voorbeeld
te noemen: een vestzakradio is onge
twijfeld een aardig stuk speelgoed en
erg handig om op reis de nieuwsbe
richten ermee op te vangen, maar hij
kan geen groot apparaat vervangen.
Voor het doen trillen vn de lucht, die
noodzakelijk is voor ons gehoor en
vooral om de laagste tonen tot hun recht
te laten komen is een grote luid
spreker en zelfs een flinke „klankkast'
nodig.
Binnen deze grenzen echter zijn er
vele mogelijkheden. En die mogelijk
heden worden in deze tijd uitgebuit In
de ruimtevaart is het noodzakelijk ge
bleken zeer gecompliceerde elektroni
sche apparatuur onder te brengen in zo
licht en zo klein mogelijke raketten.
En die apparatuur heeft ook steeds
meer taken gekregen: van de radio
grafische besturing en de informatie
verzending tot de temperatuurregeling
en de uitzending van t.v.-signalen toe.
Hoe meer taken de apparatuur kan ver
vullen hoe waardevoller de raket is.
Maar meer taken betekent: meer on
derdelen. En die kan men alleen maar
aanbrengen wanneer ze zo weinig mo
gelijk plaats innemen en zo licht zijn
als maar enigszins mogelijk is.
De militaire behoeften zijn echter niet
de enige die leiden tot een streven naar
miniaturisatie. Ook in bepaalde andere
gevallen is een dergelijk streven lonend.
Bij hoorapparaten voor slechthorenden
bijvoorbeeld is het zonder meer dui
delijk, dat gewicht en omvang van de
elektronische apparatuur moeten wor
den beperkt tot het uiterste. En als het
een dame betreft gaat men zelfs oh,
ij delheid nog verder dan het uiter
ste minimum.
De medische behoeften stellen eveneens
buitengewone eisen. Endoscopen (let
terlijk: binnenkijkers) moeten uiterst
klein zijn om aan het eind van een
dun soepel buisje tot in de maag of in
die bronchiön van de patiënt te kunnen
worden gebracht voor het maken van
kleurenfoto's of het nemen van weef
selmonsters.
Bij deze miniaturisatie kan men, zo
als gezegd, niet onbeperkt doorgaan.
Voor alles wat door mensenhanden
wordt vervaardigd, zijn er afmetingen,
die qua constructie en gebruik optimaal
zijn. Bij een te grote maat en de daar
door veroorzaakte hogere hanterings-
kosten zal de hoeveelheid materiaal
van invloed zijn op de prijs. Een te
kleine maat brengt vele technici in de
war en betekent een uitdaging aan onze
bekwaamheid, evenals aan onze zin
tuigen.
(Advertentie)
Onze nooit genoeg te prijzen fiets is
honderd jaar geleden zijn triomftocht
begonnen. Wie had die ontwikkeling
voorzien..van de eerste „loopfiets
en de hoge bicycle tot diet fraaie en
doelmatige vervoermiddel, waarop
thans praktisch ons hele volk zich
voortbeweegt. Of het nu naar school
en kantoor of voor gezonde ontspan
ning is! En de constructeurs zitten nog
niet stil. De tegenwoordige karretjes
zijn geheel naar de smaak van deze
tijd. Weer lichter, weer sportiever
van uitvoering. Duizenden en duizen
den kiezen een fiets als cadeau op on
ze komende, traditionele geschenken
dag En nog een duizenden en duizen
den vervolmaken op Sint Nicolaas de
fietsen van kinderen of man of vrouw
met een van de vele handige toebe
horen die tegenwoordig te koop zijn.
Tip voor u: ga morgen eens kijken bij
uw vakman - fietsenhandelaar.
komt er vast op een goed geschenk
idee. 46035-OO
De Mongoolse volksrepubliek,
ingeklemd tussen Rusland en Chi
na, is bezig zich te ontwikkelen
tot een exclusieve attractie voor
toeristen uit communistische lan
den. Vooral in Rusland neemt de
belangstelling voor dit land met
een imperialistisch verleden als
weinig andere hand over hand
toe.
De^ hoofdstad Oelan Bator (,,rode
held") is een lustoord voor mensen die
uitingen van middeleeuwse en moderne
beschaving graag konkreet naast elkaar
zien staan. Moderne flatgebouwen glins
teren er in de zon vlak naast een pri
mitief tentenkamp van Centraal-Aziati-
sche nomaden. In een boedhistische
tempel zingt 'n priester communistische
propaganda. Op straat lopen arbeiders
in westelijke kledij naast nomaden in de
oude Mongoolse kleren.
Hier wonen dan de afstammelingen
van veroveraars, voor wie Russen zowel
als Chinezen en nog vele anderen eens
in het stof hebben moeten buigen. In
de twaalfde en dertiende eeuw verover
den zij op hun kleine paardjes onder
leiding van Dzjenghis Khan het grond
gebied van de huidige communistische
grootmachten bij elkaar, vanaf de Gele
Zee tot in Hongarije, Oostenrijk en
Duitsland.
Hun wereldrijk was echter van korte
duur. Uit Europa verdwenen de Mongo
len al heel snel en China maakte zich
na een eeuw vrij en overheerste Mon
golië toen op zijn beurt eeuwenlang. Na
de Chinezen kwamen de Russen. Aan
het einde van de tweede wereldoorlog
werd Mongolië een communistische volks
republiek onder Russische protectie.
Communistisch China is echter niet van
plan alle invloed in dit land te verlie
zen. Het gevolg daarvan is, dat de
Mongoolse volksrepubliek kan profiteren
van hulpprogramma's van beide com
munistische machten.
De toeristenstroom komt op het ogen
blik echter nog voornamelijk uit het
noorden, via het Russische Irkoetsk. Het
ideaal van haast elke toerist is om een
van de meest geslaagde toeristensouve
nirs mee naar huis te nemen, een
,,joert". De joert is het eeuwenoude
Mongoolse antwoord op de moderne
westelijke caravan: een tenthuisje dat
gemakkelijk mee te nemen, op te zet
ten en af te breken is.
De joert heeft zijn toeristische bruik
baarheid al zeven eeuwen lang bewe
zen. Dzjenghis Khan woonde erin tij
dens zijn grote trektochten in de vroe
ge middeleeuwen en legde er afstanden
mee af. die elke moderne caravantrek
ker nog met eerbied vervullen.
(Advertentie)