Emmerich Kalman liet schat
aan operettes na
HET OVERHEMD MET DE MEESTE EXTRA'S
n
BUITEN WENEN GING HET NIET
rlATADOn
fihalor
ij^nhalcn1
DRIETEX
Mevrouw ROOSEVELT
wordt zaterdag begraven
Supralux
Premie gaat naar Rijsbergen
Vijf doden bij landing
Amerikaans legervliegtuig
IN ROEMENIE
Elf staats-vishandelaren
veroordeeld
NEEM DAN
lichter dan zwaar,
pittiger dan halfzwaar.
HET RIJBEWIJS
Waarom geen vrouw
als examinatrice
Beveiliging middenberm
Minister moet
standpunt
bepalen
wast U het best met
Gemotiveerde oplossing:
331233132212
p.
1
11
m
«I
B A
1
B
j C
1
I
1 D
E
1
1 F
A
1
i
1 G
1
1
1 H
1
i
1
J
m J
1
K
I
Li..
t
'M
-tl
Man mishandeld op
heide bij Baarlo
Eén miljoen woningen
Gefeliciteerd
minister, maar
Meer overstromingen
in Barcelona
Meest bewonderde
vrouw in Amerika
verf en lak
11
DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 9 NOVEMBER 1962
11
Met muziek van Franz Liszt
leerde de wereld de toonkunstige
uitvindingskracht en het unieke
muzikale temperament van de
Hongaren in zijn beteugelde vorm
kennen; het lichte, vrolijke en
toch ook „zigeunerachtig" weemoe
dige van deze muzikale windstreek
triomfeerde echter in de tover
klanken van Franz Lehar en Em
merich Kalman. Hun levendige,
„van paprika doordrenkte" melo
dieën bleken even bestendig als de
serieuze klassieke kunst van de
beroemde rapsodieencomponist.
Beide muzikale werelden, die
van Liszt en die van Lehar en
Kalman, vonden hun oorsprong in
een en dezelfde volksziel en ko
men, hetgeen de muziekkenner
duidelijk ervaart, ergens weer sa
men.
Kalman, wiens Hongaarse voornaam
Imre is en die in de kleine plaats
Siófok aan het Plattenmeer geboren
werd een dezer dagen zou hij 80
jaar geworden zijn voelde zich als
jonge muziekstudent alleen tot de se
rieuze muziek aangetrokken en wilde
concertpianist worden. Een gebrek aan
zijn rechterhand maakte dit echter on
mogelijk en Kalman begon naar een
ander beroep uit te zien. Hij studeerde
enige tijd rechten, was daarna werk
zaam op een advocatenkantoor, wijdde
zich spoedig daarna echter weer aan
de muziek en voorzag in zijn onder
houd door muziekkritieken te schrijven
voor een Hongaars dagblad. Sedert 1908
concentreerde hij zijn hele kracht ech
ter op het componeren van lichte mu
ziek. In dit jaar had hij met zijn ope
rette ,,Herbstmanöver", die niet zijn
eerste werk in dit genre, maar wel de
eerste succesvolle operette was, einde
lijk het beoogde doel bereikt: zijn mu
ziek waaide over het Plattenmeer en
de Donau allereerst naar de muziek-
stad Wenen, om spoedig daarop in al
le Europese operettetheaters te klinken.
Op bijzondere wijze gesteund en aange
vuld door zijn librettisten Julius Bram-
mer en Alfred Grünwald, schreef Kal
man operette na operette: „Gute Ka
meraden", ,,Der Zigeunerprimas", ,,Der
kleine König", The Blue House", „Sa
ri", „Die Czardasfürstin" „Die Fa-
schingsfee", „Hollandmadchen", „Die
Bajadere", en tenslotte in 1926 „Gra-
fin Maritza."
Zeer populair
De volksliedachtige soli en duetten
uit deze operettes werden spoedig veel-
gezongen „schlagers". Het was zo in
de tijd tussen 1915 en 1930, dat deze
Kalman-melodieën met de Brammer-
Grünwald-teksten niet alleen de operet
tetheaters in de gehele wereld verover
den „Die Czardasfürstin" beleefde
meer dan honderdduizend opvoeringen
maar zich ook onuitwisbaar in het
muzikale geheugen van miljoenen grif
ten. De melodieën lagen gemakkelijk in
het gehoor en noodden ook een ieder
op de dansvloer; het waren eigenlijk
geen chansons of schlagers, maar veel
eer ritmische volkswijsjes, waar een bij
zondere betovering van scheen uit te
gaan, die iedereen verleidde ze na te
zingen of te neuriën.
De onuitputtelijke lust tot compone
ren verging Kalman door de „An
schluss" van Oostenrijk in 1938. Hij
verliet Wenen, vestigde zich eerst in
Parijs, ging in 1940 naar de Verenigde
Staten en sloeg „zijn tenten" op in
Park Avenue in New York. Vandaar
keerde hij pas in 1951 naar Parijs te
rug, waar hij twee jaar later op 30 ok
tober 1953 stierf. Zijn laatste „Ameri
kaanse" operette, de „Arizona-Lady",
werd in 1954 voor het eerst in Europa
gebracht, maar had toch niet dat suc
ces van zijn vroegere werken. „Kal
man heeft Wenen en Wenen heeft Kal
man nodig," schreef destijds een criti
cus en daarmee sloeg hij de spijker
op de kop. Met zijn vrolijke, betoveren
de melodieën, die tot het vaste reper
toire behoren van de amusementsorkes
ten, heeft Emmerich Kalman de harten
van alle vrienden der lichte muze voor
zich gewonnen.
Op de vliegbasis Robins in de Ame
rikaanse staat Georgia is een militair
vliegtuig van het type C140 neergestort
en uitgebrand. Vijf inzittenden kwamen
om het leven, een werd gewond. I^et on
geluk gebeurde tijdens de landing.
Emmerich Kalmans overettemelodie-
ën behoren nog steeds tot de vaste
nummers van het wereldrevertoire.
Elf mannen zijn door een Roemeens
gerechtshof tot straffen, variërend van
4 tot 25 jaar veroordeeld, omdat zij so
cialistische eigendommen hebben ver
duisterd.
De veroordeelden waren „ambtenaren"
van een aan de staat toebehorende vis
handel. Ze zoudéh de staat voor een
som van ongeveer 2.100.000 lei hebben
opgelicht.
De vijf hoofdverdachten werden ver
oordeeld tot ten hoogste 25 jaar dwang
arbeid, de anderen kregen gevangenis
straffen tot 12 jaar.
(Advertentie)
(Advertentie)
Het Tweede-Kamerlid mejuffrouw Ten
Broecke Hoekstra (VVD), heeft schrifte
lijk aan de minister van verkeer en wa
terstaat gevraagd of het juist is, dat
het centraal bureau voor de afgifte van
rijvaardigheidsbewijzen geen vrouwelijke
examinatoren aanstelt, ondanks het feit,
dat zich sinds vele jaren vrouwelijke
sollicitanten aanbieden.
Indien dit zo is, vraagt zij, wil de mi
nister dan uiteenzetten om welke re
denen geen vrouwelijke examinatoren
worden aangesteld?
(Van onze Haagse redactie)
In het voorlopig verslag op de begro
ting van Verkeer en Waterstaat totaal
333 vragen vraagt de Tweede Kamer
minister Korthals waarom hij geen stand
punt inneemt over de beveiliging van
middenbermen. Men wil weten of Rijks
waterstaat misschien afwijzend staat te
genover het plaatsen van vangrails, zoals
elders wel gebeurt. De Kamer meent dat
in ieder geval op plaatsen, waar meer
dan eens wagens door de middenberm
geschoten zijn, olifantsdraad, rozenstrui
ken of iets dergelijks moet komen. Is
het waar dat Rijkswaterstaat niet gerea
geerd heeft op een uitnodiging voor een
proef met staaldraad?
1. Enkalon - dus het makkelijkst te
wassen. Nóóit strijken, en nóóit
kreukels.
O*
2. T*M-C'0*t - dus gebreid en daar
om heerlijk ventilerend, plezierig in
het dragen.
3. Het poes-etiket - en dat is uw
zekerheid van ijzeren kwaliteits
controle op stof en snit.
Dat maakt elk ENKAL0NT.R.I.C-0.T
overhemd tot het fijnste voor de
man, het meest voordelige voor de
vrouw. Koop niet zomaar tricot-
nylon, vraag naar
T'R.I.C'O'T
(zie het wasvoorschrift)
Voor deze ronde was er weer een bedrag van 500
per krant beschikbaar voor de inzender (s) met de
beste oplossingen. In onze lezerskring was er
maar één puzzelaar die op de eerste plaats aan
spraak maakte en wel:
de heer M. Logten, B. W. Gommerstraat 17, te
Rijsbergen.
Hij krijgt dus, ondanks de twee fouten in zijn op
lossing, het bedrag van vijfhonderd gulden.
Voor de volgende ronde blijft er in de pot een
bedrag staan van 1990,91.
De sociale pot groeit gestadig en wordt deze keer
aangevuld met 386,18. In totaal is er nu een be
drag van 262.970,92 aanwezig.
i
A. Het is in beide gevallen mogelijk, dat
de vrouw haar man verwijtend toe
spreekt. Een cent is wel erg weinig,
een gulden is wel wat veel (3).
B. Het staat helemaal niet vast, dat de
man bij de auto de verkoper is. Hij
kan een vriend zijn, die adviseert.
Beide woorden zijn mogelijk (3).
C. Het is niet aan te nemen, dat de
vrouw haar man regelmatig iets zal
voorzetten, waar hij echt „naar" (on
passelijk) van wordt. „Ik wordt er
zo ziek van" kan betekenen: „het ver
veelt mij zo" (1).
D. „Troep" is algemener dan bende, dat
speciaal met betrekking tot een aan
tal kinderen gebruikt wordt (2).
E. Men kan niet zien of het geheel on
bewolkt is of juist geheel bewolkt. In
het eerste geval is mag beter, in het
tweede kon (3).
F. Het is niet met zekerheid uit te ma
ken waarover de heren spreken. Beide
woorden zijn mogelijk (3).
G. In aanmerking nemende, dat de
spreekster geen hoog kapsel heeft en
haar vriendin wel en dat hoge hakken
beslist niet uit de mode zijn, past
kapsels hier het best. (1).
H. Het hangt er helemaal vanaf of deze
jongen een vervelende zeurpiet is, een
lafaard, of dat het kind van hiernaast
het vervelendst is. Er is geen voor
keur mogelijk (3).
I. Vragen of die jongen verbrand is, is
overbodig. Gek past hier het best (2).
J. Iemand, die zich opdringt, zal altijd
zeggen, dat hij zich niet opdringt. Zo
ook deze man, die kennelijk van geen
wijken weet (2).
K Het ziet er naar uit, dat de weg ge
asfalteerd wordt. Er komt dan eerder
meer dan minder verkeer. De spreker
ziet er echter uit als een grappenma
ker en hij zal dus juist het woord rus
tiger gebruiken als hij „drukker" be
doelt (1).
L. Een breiwerk kan men uithalen en
een streek of grap kan men uithalen.
In dat geval betekent het hetzelfde als
doen, uitvoeren. Uitgehaald kan hier
dus dubbel van toepassing zijn (2).
BELANGRIJK! Deze puzzel „Wat
zegt U?" verschijnt elke vrijdag.
De inzendingen moeten uiterlijk
de volgende dinsdag om 18 uur in
het bezit zijn van „Wat zegt U?",
postbus 2500, Amsterdam.
Alleen door de P.T.T. gestempelde
briefkaarten zijn geldig. De prijs
winnaars krijgen direct bericht.
De uitslag en toelichting worden
in de volgende publikaties bekend
gemaakt.
"I
I
kwartje per kolom
4 kolommen f I
1
'Er
1
4.
mI
„Doe de deur dicht, ze zitten me ach
terna". Met deze woorden vluchtte de
26-jarige W. Lenselink uit Venlo in de
nacht van dinsdag op woensdag de boer
derij binnen van de heer Th. Dirks op
de heide bij Baarlo. De hevig uit hoofd
wonden bloedende man strompelde de
gang binnen en zakte toen bewusteloos
in elkaar.
De landbouwer ,die door bonzen op de
deur van zijn woning was gewekt, belde
de politie en een dokter. De bewusteloze
man werd naar het ziekenhuis te Venlo
overgebracht. De rijkspolitie die een on
derzoek instelt, heeft hem nog niet kun
nen verhoren.
De heer Lenselink is getrouwd en heeft
vier kinderen. Volgens zijn vrouw is hij
op de bewuste avond op zijn fiets van
huis gegaan, iets wat hij anders nooit
deed. De heide bij Baarlo ligt vlak bij
de grens met Duitsland. Het is een een
zaam stuk land, waar weinig mensen
wonen. De politie vraagt zich dan ook
af, wat de heer Lenselink midden in de
nacht naar deze plek heeft gevoerd. De
verwondingen zijn waarschijnlijk met een
stuk ijzer toegebracht.
(Advertentie)
„Bij het gereedkomen van de miljoen
ste woning stellen wij, vrouwen van Ne
derland, het op prijs u geluk te mogen
wensen, excellentie, met het behaalde
resultaat. Naast de voldoening over deze
kwantiteit, ligt het op onze weg ons
thans te bezinnen op de woon-kwaliteit.
Wij eisen van onze woningen, dat zij
het domein zijn, waarin wij als gexin ons
zelf kunnen zijn en waar de ontplooiing
van de persoonlijkheid van de gezinsle
den mogelijk is".
Zo begint een „open brief", die de
Nederlandse huishoudraad en de vrou
wenadviescommissies voor de woning
bouw in Nederland aan de minister van
volkshuisvesting en bouwnijverheid heb
ben gericht. De „open brief" wordt uit
gegeven in de vorm van een boekje, waar
in karikaturen diverse onwenselijke
woontoestanden uitbeelden en een korte
eis van de huisvrouwen" stelt hoe het
Nieuwe regenval in de Spaanse pro
vincie Catalonië heeft het peil der ri
vieren gevaarlijk doen stijgen. De rivier
de Llobregat, die langs de buitenwijken
van Barcelona stroomt, is reeds buiten
haar oevers getreden en heeft vrij grote
schade aangericht. Vele dorpen, fabrie
ken en akkerland zijn ondergelopen. Ook
ditmaal zijn het de textielcentra Saba-
dell en Tarrasa, die het meest te ver
duren hebben gehad van de overstromin
gen.
Mevrouw Roosevelt zal zaterdag naast
haar echtgenoot, die op 13 april 1945
overleed, begraven worden. Het familie
graf bevindt zich op het landgoed van
de Roosevelts te Hyde-park in de Ame
rikaanse staat Vermont.
Mevrouw Roosevelt heeft gevraagd
geen bloemen te sturen bij haar begra
fenis. Zjj had wei gevraagd om steun
voor een school in New York, het kan
kerfonds, dat haar naam draagt en de
Amerikaanse vereniging voor de V.N.
Twee zoons, Franklin jr. en John en
dochter Anna stonden bij haar sterfbed.
Mevrouw Roosevelt was een echte glo
betrotter, die vele malen grote wereld
reizen maakte. In 1948 ontving zij in
Nederland het eredoctoraat in de rechts
geleerdheid van de rijksuniversiteit te
Utrecht. Haar promotor was professor dr.
i Orakel. Een jaar eerder werd zij
kandidaat gesteld voor de Nobelprijs voor
de vrede, terwijl zij in 1950 onderschei
den werd wegens haar verdienstelijk
werk als voorzitster van de V.N.-com-
missie voor de rechten van de mens.
De eerste vrouw van Amerika was
een energieke vrouw, die de Amerika
nen versteld deed staan door haar vele
originele activiteiten, die vóór haar door
geen enkele presidentsvrouwe aan de dag
waren gelegd. Zij hield persconferenties,
trad toe tot een vakbond, bestuurde zelf
haar auto en weigerde de bescherming
van leden van de geheime dienst.
Zij zegde haar lidmaatschan in de vrou
wenvereniging „Daughters óf the Ame
rican revolution" op, het bolwerk der
vrouwenorganisaties in de V.S., omdat
de vereniging geweigerd had de neger
zangeres Marian Anderson te laten zin
gen in de Constitution-hall te Philadel
phia.
Koning George VI en koningin Eliza
beth van Engeland tracteerde zij eens op
hotdogs.
Lang voordat zij de eerste vrouw der
V.S. was geworden en nadat zij haar zes
kinderen had groot gebracht, had me
vrouw Roosevelt al een blijvende af
keer gekregen voor de activiteiten der
hogere kringen. Zij wijdde zich als so
ciaal werkster aan de zorgen der armen
in New York, gaf lezingen, schreef voor
bladen en tijdschriften en gaf na de
dood van haar echtgenoot, in april 1945,
al haar aandacht aan de V.N.
In 1955 weigerde zij een jaarlijks pen
sioen van 10.000 dollar dat het congres
haar als weduwe van een president wilde
toekennen. Ook weigerde zij een borst
beeld van haarzelf te laten plaatsen in
een zaal, waar de beeltenissen van be
roemde personen werden bijeengebracht.
Haar argument voor de weigering was,
dat de geschiedenis geen interesse in
haar zou hebben.
Ook de Russen hadden ontzag voor
haar. In 1960 had zij nog een onderhoud
met premier Kroestjev in New York.
Later vertelde zij hem „eens flink de les
gelezen" te hebben.
Russische diplomaten nodigden zichzelf
uit op een diner dat er ter ere van haar
70ste verjaardag werd gegeven, om haar,
zoals de toenmalige Russische minister
van buitenlandse zaken, Andrei Wisjinski
het uitdrukte, eer te bewijzen.
Na een fel debat met Wisjinski in de
V.N. zei mevrouw Roosevelt tegen hem:
„Ik hoop dat eens de dag zal aanbreken,
dat u en ik aan dezelfde zijde staan bij
een geschil, want ik bewonder uw strijd
lust".
„En ik die van u", zo antwoordde de
Rus.
(Advertentie)
