Vrouwelijk initiatief
had groot succes
In industriestad West-Berlijn
is de welvaart zeer groot
Ook geluid verjaagt
vogels van vliegvelden
Bp®
Kindje viel met
schaardood
TUSSEN PARIJS EN MOSKOU:
Winnaar was
te oud
Voorsorteren
Gebrek aan
arbeidskrach ten
snel opheffen
STILLE ARMEN IN DUITSLAND
Jeugd-fotowedstrijd
Explosie te Andover
Bescherm u tegen
Rillerig? Onprettig?
Vlug:
ARRESTATIE IN
ALTO ADIGE
ANGSTKRETEN
Arbeidskrachten
DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 26 OKTOBER 1962
'Van een medewerkster)
Terwijl we van de derde verdie
ping in het oude huis naar bene-
den lopen, zegt de heer in het grij
ze pak: „Wanneer de mensen eens
wisten hoeveel gevallen er nog
zijn als die van de oude dame,
die we net hebben bezocht. Men
sen, die iedere cent vele malen
moeten omdraaien, mensen, die
lopen, omdat zij het geld voor de
tram en de bus eenvoudig niet
kunnen missen. Mensen, die door
niemand worden geholpen en
eigenlijk ook niet om hulp vra
gen, hoewel zij deze dringend no
dig hebben.
Wanneer wij daar plompverloren met
de deur in het huis zouden vallen en bij
voorbeeld een pak kleding zouden komen
brengen, dan zouden zij ons niet eens
binnenlaten. Wat doen we dus? We nodi
gen zo iemand dan eens uit een middag
bijeenkomst bij te wonen, waar thee
wordt gedronken en over van alles en
nog wat wordt gepraat. Wij vragen dan
of ze geen lid willen worden van onze
organisatie en of ze ons niet willen hel
pen. Bijvoorbeeld met het frankeren van
brieven of het uitzoeken van kleding.
Wanneer wij hen dan hulp verlenen heb
ben ze niet meer het gevoel, dat ze iets
moeten aannemen, zonder dat zij er zelf
iets voor deden. En dat is heel belang
rijk".
Hij kijkt naar zijn schoenen. Ze zijn
stoffig, want hij heeft al heel wat kilo
meters te voet afgelegd vandaag. Een auto
heeft hij niet. Hij is leraar en moet voor
vier kinderen zorgen, waarvan de oud
ste studeert. In de afgelopen jaren heb
ben duizenden mensen als hij weer vele
andere duizenden geholpen. Zij spoorden
„stille armen" op, mensen die gebukt
gaan onder armoede en nood, maar daar
van in veel gevallen niets willen laten
merken.
Sozialwerk
In dergelijke gevallen grijpt het „Deut
sche Sozialwerk" in. Tien jaar geleden
werd het op initiatief van een vrouw
Margot Aschenfeld opgericht. Zij had
gezien, dat achter de vaak zo schitterend
genoemde gevel van het bouwwerk der
sociale wetgeving toch nog duizenden
mensen als het ware „in de kieren" drei
gen te vallen.
Margot Aschenfeld was jarenlang actief
medewerkster van het Rode Kruis ge
weest. Zij vond een paar medewerksters,
die evenals zij, er van overtuigd waren,
dat het niet alleen ging om het lenigen
van directe materiële nood. maar bovenal
om het geven van geestelijke steun aan
die vele alleenstaande weduwen, voor
namelijk afkomstig uit de z.g. vrije be
roepen, waarvan zovelen door de oorlog
alles kwijt geraakt waren en hun leven
vergruizeld zagen.
Om te beginnen moest een leidraad
worden gevonden door de doolhof van
de sociale wetten. Zij vond een voor
treffelijke gids in dr. Ingeborg Delius,
die de 50 Duitse sociale wetten bestu
deerde, er commentaren op schreef en
een handleiding samenstelde, die in het
praktische werk van groot nut bleek te
zijn.
De organisatie verstrekt enerzijds hulp
door middel van financiële steun, aan de
andere kant door hulp in natura: ge
dragen en nieuwe kleding en huisraad
Deze praktische hulp wordt aangevuld
door geestelijke steun. Hiervoor worden
ontmoetinken tussen de leden onderling
georganiseerd, waar zij over al hun pro
blemen kunnen spreken en waar hen
raad wordt gegeven waar dit mogelijk is.
Van deze mogelijkheden wordt uit
voerig gebruik gemaakt. Dit bevestigt
weer eens de opvatting van de mo
derne sociologen, dat de meeste men
sen heden ten dage aan eenzaamheid
lijden, omdat zij zich zo vaak verloren
voelen tussen de massa.
Tienduizend leden
Deze hulporganisatie telt hans 10.000
leden, die in twaalf landelijke en 75 dis
trictsafdelingen zijn samengevat. Deze
leden worden door 800 vrijwillige helpers
bezocht. Slechts zes van hen krijgen een
financiële vergoeding, die overeenkomt
met de betaling van een betere baan voor
halve dagen. Deze vereniging is niet rijk
en bedruipt zich voornamelijk uit de
maandelijkse contributies van 20 cent tot
een gulden. Van tijd tot tijd krijgt men
echter van overheidswege ook wel eens
een kleine subsidie. Er zullen maar wei
nig particuliere organisaties zijn, die hun
boeken zo bereidwillig ter inzage geven
als deze organisatie. De bescheiden fi
nanciële opzet in aanmerking nemend,
mag hetgeen men op de basis van weder
zijdse hulpverlening wist te bereiken, ge
rust indrukwekkend worden genoemd.
Doel is de betrokken mensen zoveel mo
gelijk te helpen op eigen benen te kunnen
staan, zolang leeftijd en gezondheidstoe
stand zulks mogelijk maken. Het grootste
deel van de leden heeft de middelbare
leeftijd al achter de rug. Zij vallen in
de categorie der bejaarden een groep,
waarvoor door overheid en bedrijfsleven
niet al te veel wordt gedaan.
De eerste prijs in de jeugdgroep van
de door de Stichting ter Bevordering van
de Amateurfotografie en de Stichting
Nederlands Comité voor Kinderpostzegels
uitgeschreven nationale fotowedstrijd
.Knipoog naar het kind" is op het laat
ste moment niet toegekend, omdat de
inzender een foto-amateur uit Den
Bosch niet twaalf jaar bleek te zijn.
zoals hij had opgegeven, maar bijna veer
tig....
De winnaars van de tweede en de derde
prijs, respectievelijk de 18-jarige M. J.
Kes uit Dordrecht en de 17-jarige Peter
Abbink uit Amsterdam, voeren wel bij
deze mislukte poging tot misleiding, want
hun prijzen van 75 en 50 werden nu
met 25 verhoogd.
In de seniorengroep werd de beste foto
van de heer J.B. ten Hagen uit Am-
iterdam beloond met een waardebon
van 500; de tweede 250) en derde
100) prijs waren voor de heren A. J.
Cardinaal uit Rotterdam en J. Bos uit
Kampen.
Bij de groep dia's was de Rotterdamse
mevrouw v.d. Houwen alle mamien de
baas. Zij kreeg de eerste prijs van 500.
Achter haar eindigdende heren H. W.
Seilberger uit. Amsterdam 250) en F.W.
Pollet uit Amsterdam 100). Een extra
prijs van 250, die door de stichting
voor het kind was uitgeloofd voor de
beste foto of dia, welke het kind weer
geeft in de geborgenheid van het gezin,
werd toegekend aan mevr. Fr. Noorlan-
der-v.d. Heuvel uit Rotterdam. In totaal
warcrt bijna 8.000 foto's en dials inge
stuurd.
Bij een explosie in de centrale van het
centrum voor aardsatellieten te Andover
hebben zes mensen verwondingen opge
lopen. Drie gewonden zijn er ernstig aan
toe. Functionarissen zeiden, dat de ont
ploffing geen invloed zou hebben op uit
zendingen via de Telstar.
(Advertentie)
Als men met zijn auto, scooter of
fiets linksaf wil slaan moet er in
veei gevallen tegen de wegas aan
worden voorgesorteerd, omdat men
het tegemoetkomende verkeer eerst
zal moeten laten voorgaan. Een groot
aantal weggebruikers heeft de ge
woonte om tijdens het wachten het
stuur alvast naar links te draaien,
om, zodra de weg vrij is, te kunnen
wegrijden.
Dit nu is een gevaarlijke gewoonte
want mocht men door achteropko
mend verkeer worden aangereden,
dan zal men, wanneer de voorwielen
reeds naar links stonden gedraaid,
de andere rijbaan opschieten en daar
door een grote kans lopen met het
tegemoetkomende verkeer in botsing
te komen. De ANWB geeft daarom
het advies: laat bij voorsorteren het
stuur recht staan en draai dit niet
eerder naar links dan wanneer er
inderdaad veilig aan de „linksaf"-be-
weging kan worden begonnen.
';A' - /•-
feersl__
zeite.ToliBóê'fleef :u§a ^Spaans
bezi h, daarna toh 1934 onder gezag
van ae\fer Stalen.
Landen mei sterke pro-Castro
aanhang onder de bevolking
Regeringen welke de diploma
tieke verbindingen met Cuba
hebben verbroken of opgeschort
Grens
heeft Rusland Cuba NIETnodig.
Vanuil-'Cuba zou men wel vitale
scheepvaartroutes kunnen be
dreigen. 4
Cuba is vooral belangrijk als Rus-
sische poliHeke"shoofrroep"op
hel-Amerikaanse konHnenh
CUBA IS "SUIKERZIEK"
He)- land is sterk afhankelijk van
suikerprodukhe,daarmede is Cub
afhankelijkaeworden van zijn grool-
ste afnemer. Vroeger was aitömer
ItiansisdiF Rusland
O Landen waar de kommunistische "L&enslijn'v.d internationale
partij verboden is scheepvaart door het Panama-
Amerik. militaire basis
Cuba de „rode vulkaan" is het grootste eiland
van de Antillen en in het Caribische gebied neemt het
een centrale positie in.
Landbouw is de belangrijkste bestaansbron op het
eiland. De helft van de bevolking is erin werkzaam.
Van de landbouwprodukten komt de suiker op de eer
ste plaats. De suikerplantages op Cuba hébben zulk een
grote omvang aangenomen, dat het land nauwelijks
meer mogelijkheden heeft om op grote schaal andere
gewassen te gaan telen. Cuba is dan ook gedwongen
om voedingsmiddelen te importeren.
Met recht kan men Cuba „suikerziek" noemen want
de gehele economie van dat land drijft op de handel
in suiker. Daarmede is Cuba afhankelijk geworden van
zijn grootste afnemer in suiker. Vroeger waren dit de
Ver. Staten, thans zijn dit communistische landen sinds
Amerika de invoer van Cubaanse suiker tot stilstand
heeft gebracht.
een enorme rijkdom ook 'n ontstellende armoede vinden
Vroeger was naast de suiker ook de tabaksteelt van
grote betekenis. Thans is de tabaksproduktie veel min
der belangrijk geworden.
Cuba is caV-200 km.'lang em in zijn grootste breedte
De oorspronkelijke bewoners van Cuba de India- 'fneet het 312 km. D?. officiële taal op Cuba is het
nen zijn reeds lang verdwenen. De huidige Cubanen
stammen allen af van Spanjaarden en negers. Ruim
de helft van de bevolking woont in de steden en in
de hoofdstad Havanna woont een vijfde deel van de
Cubaanse bevolking. Havanna is dan ook verreweg de
grootste stad van West-Indië, het is ook een van de
mooiste steden van de wereld. Men kan er echter naast
Spaans, maar in de steden wordt ook nog veel Engels
gesproken.
Cuba heeft de beschikking over o.a. 40 vliegvelden,
televisiezenders, een uitstekend wegennet, 100 radio
stations.
De kosten van levensonderhoud liggen er 2 tot 3 maal
zo hoog als in Nederland.
Een driejarig zoontje van de landbou
wer D. Land te Zalk (gemeente IJssel-
muiden) is gevallen met een schaar in
de hand en daarbij dodelijk gewond. De
schaar trof de halsslagader van het kind,
dat tijdens het vervoer naar een zieken
huis in Zwolle tengevolge van bloedver
lies stierf.
In verband met de in Alto Adige ge
pleegde bomaanslagen heeft de politie
van de Italiaanse stad Leghorn een Duitse
jongeman aangehouden. De politie vond
bij hem een pistool en springstoffen. De
jongeman weigerde zijn naam te zeggen.
Hij was niet in het bezit van een pas
poort.
Het idee van de heer J.J. van den Berg
uit Rolde om vogels van vliegvelden te
verjagen door middel van opgezette vo
gels in schrikhouding, een idee waarvoor
hij de hoofdprijs van zesduizend gulden
uit de ryksideeënbus ontving, moet wor
den gezien als een aanvulling op het
complex van maatregelen dat reeds is
genomen om de vliegvelden van de vo
gels te verlossen.
Volgens dr. Hardenberg, bioloog by
het ministerie van landbouw is het be
lang van het idee Van den Berg wel wat
eenzydig voorgesteld.
Op de luchtbasis Leeuwarden staat al
vijf jaar lang een geluidsinstallatie, die de
angstkreet van een meeuw laat horen.
Deze methode voldoet zó goed, dat men
in de toekomst ook op alle andere mili
taire vliegbases een dergelijke installatie
zal plaatsen. Het systeem-van den Berg
zou geen invloed hebben op de aanwe
zigheid van spreeuwen, kieviten en ek
sters. Men is op het ogenblik in samen
werking met de luchtmachtstaf bezig een
middel te vinden om de vogels ook uit
de lucht boven de vliegvelden te Ver
drijven.
Het experiment met de geluidsinstal
laties die voor de mens onhoorbare hoge
tonen verspreiden, is nog niet voltooid.
Op Schiphol wordt de proef bijvoorbeeld
nog voortgezet.
De „noodkreteninstallatie" verspreidt
via luidpTekers ook voor de mens hoor
bare angstkreten van meeuwen. Dit mid
del wordt alleen gebruikt langs de hoofd
startbaan. Als men een hele vliegbasis
van luidsprekers voorzag, zou dat niet
alleen honderdduizenden guldens gaan
kosten, maar een ook voor het personeel
onhoudbaar lawaai veroorzaken. De me-
thodc-van den Berg kan deze geluids
installatie niet vervangen omdat zy
nachts geen enkel effect heeft en juist
's nachts zoeken de vogels de (warme)
betonbanen op.
Kleine zangvogels zoals mussen en de
grotere eksters en scholeksters zijn niet
bang voor de opgezette vogels van de
heer van den Berg; kraaien en meeuwen
echter wel. De mussen vormen geen ge
vaar voor de vliegtuigen, terwijl schol
eksters op een vliegbasis een ornitholo
gische zeldzaamheid zijn. Men schat het
aantal meeuwen in Nederland op drie
kwart miljoen, maar er zijn slechts en-
keJe honderden scholeksters. Verreweg
de meeste botsingen worden dan ook ver
oorzaakt door meeuwen en kraaien.
Een andere maatregel, die de lucht
macht tegen de vogeloverlast heeft ge
nomen is het plaatsen van carbidkanon-
nen op alle militaire vliegbases. Deze
kanonnen kan men zó afstellen, dat ze
om de zoveel minuten een harde knal
geven. De kanonnen worden echter slechts
incidenteel gebruikt bij werkelijke vogel
invasies, omdat het lawaai ook voor de
mensen nogal storend is, terwijl de vogels
er bovendien op de duur aan wennen.
In Volkel wordt nog een proef genomen
met het vervangen van het gras door
klaver en dergelijke.
De methode-van den Berg moet men
slechts zien als een onderdeel van een
groot complex van maatregelen. Eén sys
teem op zichzelf is nooit afdoende, zo
zei hij.
Wesl-Berlijn is de grootste industriestad tussen Pariis en DVitÜland iedere deJde siia/
ret, die in West-Duitsland gerookt wordt.
Moskou. Ook de gedwongen scheiding van het oostelijk stads
deel door de muur had geen invloed op dit feit. Zelfs het
plotselinge wegvallen van 60.000 arbeidskrachten uit de door
de Russen bezette zone had geen ingrijpende economische
gevolgen, hoewel er toch het een en ander gereorganiseerd
moest worden. Want alleen in de eerste negen maanden na de
houw van de muur kwamen er 7.200 werknemers (van onge
veer 20.000 sollicitanten) uit de Bondsrepubliek naar West-
Berlijn, daarna gemiddeld 1000 per maand. Thans lieeft de
stad 6000 industriële bedrijven met meer dan een miljoen
in handel en bedrijf werkzame personen.
Ondanks aanvankelijke moeilijkheden
is de stand van de produktie van de
Westberlynse industrie in 1962 gelijk ge
bleven aan die van vorig jaar. Het sociaal
produkt met meer dan 13 miljard DM
groter dan dat van Griekenland is
sedert 13 augustus 1961 5 procent geste
gen. Alleen in het eerste half jaar van
'62 steeg de afzet van Westberlynse goe
deren in de Bondsrepubliek met onge
veer 5 procent. De totale export beliep
in 1960 al een bedrag van 1,3 miljard DM,
dat is het dubbele van de Ierse uitvoer.
Nog beter dan nuchtere cijfers illu
streren enige voorbeelden de vooraan
staande plaats, die West-Berlijn als indu
striestad inneemt. West-Berlijn is
de grootste drukkerijstad van Duits
land,
c één van de grootste bierproduce-
rende steden van Europa,
0 de grootste producent van speciale
zetmachines in Duitsland,
met haar electro-technische indu
strie de Zwitserse en Oostenrykse
samen nog de baas.
Haar economische betekenis voor de
Bondsrepubliek blijkt ook uit andere
voorbeelden. West-Berlijn produceert:
iedere tweede gloeilamp, die in West-
Duitsland brandt, iedere tweede jukebox,
die in West-Duitsland speelt, iedere der
de air-conditioninginstallatie, die in W.-
iedere derde film, die in West-Duitsland
vertoond wordt, iedere derde japon, die
in West-Berlijn gedragen wordt.
Voor de deze achtergrond van econo
mische welvaart en verdere groei ver
rijst het probleem van het gebrek aan
arbeidskrachten. De Berlijnse senator voor
economische zaken is van mening dat de
stad, behalve de normale toestroom, jaar-
lijk minstens 15.000 arbeidskrachten uit
de Bondsrepubliek zou moeten opnemen.
Maar ook wat dat betreft ontstaan er
geen moeilijkheden. Want iedere week
komen er bij het arbeidsbureau in Neu
renberg 750 aanvragen binnen van men
sen, die in West-Berlijn willen werken.
Dit zijn 40.000 werknemers per jaar, die
men op het ogenblik in de sterk geïndu
strialiseerde oude hoofdstad niet eens kan
opnemen. Zestig procent van de sollici
tanten waarbij talrijke vrouwen zijn
jonger dan 25 jaar en bieden de garantie
voor een langdurig verblijf in Berlijn. Bo
vendien heeft de regering in Bonn ter
bevordering van de arbeidsopname in
Berlijn 5 miljoen DM ter beschikking
gesteld, waarvan tot nu toe slechts iets
meer dan een vijfde werd uitgegeven.
De bouw van de muur heeft, zoals cij
fers en voorbeelden aantonen. West-Ber-
lijns economische kracht niet kunnen
verzwakken. Daarentegen heeft de wil
lekeurige scheiding aan de Sovjetzonale
economie ernstige schade toegebracht.
Afgezien van het plotselinge surplus van
60.0000 arbeidskrachten voor een reeds
volledig uitgestippelde economie, moesten
talrijke bewoners van Oost-Berlyn en de
Russische zone, die vroeger hun inkopen
in West-Berlijn deden, zich tevreden
stellen met het wezenlijk geringere goe
derenaanbod in het door de communisten
overheerste gebied. Het directe gevolg
was een groeiende druk op de toch al
zo slechte voedsel- en gebruiksgoederen-
voorzieing in de Sovjetzone.
Een beeld van de in tweeën gescheurde
stad Berlijn: de Nordwestbogenvan
de Westberlijnse autobaanbrugover
de spoorbaan en de Spree heen ge
bouwd. Deze enorme brug is een sym
bool van de welvaart in de vrije
Westberlijnse stad, in scherpe tegen
stelling met de oostelijke helft.