STADHUIS OP STELTEN
TROEVEN
in
GROEVEN
Vele echtparen willen
ontvoerd worden...
speelt
POIROT
BRIDGE
dF'b1?
Minter en Hi'nter en het fluwelen ventje
Joan Sutherland:
groter dan muziek
Vioolconcert
van Brahms
Radioprogramma 's
Kijk naar
BLOUSES
ROKKEN
BONNETERIE
LINGERIE
Miniaturen
door -dicjalla Cdhriótie
Televisieprogramma s
Boris Goudonov
Koren uit Messiat
Beethovens tweede
Miniaturen
DAGBLAD DE STEM VAN MAANDAG 15 OKTOBER 1962
70als bekend zal de NCRV in
haar steravondprogramma „Sa
men uit samen thuis" voor de
microfoon donderdagavond a.s.
een nieuw spel lanceren onder
de titel „Opsporing verzocht".
Reeds nu hebben honderden echt
paren zich aangemeld voor deel
name aan dit spel, waarbij het
de bedoeling is dat steeds van
twee paren de man of vrouw
zal worden „ontvoerd".
T\e achtergeblevenen -worden beurtelings
in een glazen cel op het NCRV-po-
dium geplaatst en krijgen in twee
Maandag 15 oktober
HILVERSUM I 402 m
NCRV: 12,25 Voor boer en tuinder 12,30
Land- en tuinb.meded. 12,33 Instr. kwintet
12.53 Gram., event, act. 13,00 Nws. 13,15
Licht ens. 13,45 Britse liederen (gr.) 14,05
Schoolradio 14.30 Klass. gram. 15.40 Lichte
gram. 16,00 Bijbeloverd. 16,30 Kamermuz.
uit heden en verleden 17,00 V.d. kleuters
17,15 V.d. jeugd 17,30 Lichte gram. 17,40
Beursber. 17,45 Regeringsuitz.: De Surinaam
se gulden, dobr W.H.A. Brüggemann 18,00
Orgelspel 18,30 Klass. gram. 19,00 Nws. en.
weerber. 19,10 Gram. v.d. teenagers 19,30
Radiokrant 19.50 Operettefragm. (gr.) 20,00
Iedere avond kamermuziek, hoorspel 21,35
Lichte gram. 22,00 Volk en staat, pari. comm.
22,15 Pianorec.. klass. muz. 22,30 Nws. 22,40
Avondoverd. 22.55 Boekbespr. 23.05 Muz.
vraagbaak 23,40 Lichte gram. 23,55-24,00 Nws.
HILVERSUM II 298 m
VARA: 12,00 V.h. platteland 12.05 Dans-
ork. en zangsol. 12,30 Land- en tuinb.meded.
12,33 Act. of gram. 12,38 Hammondorgelspel
13.00 Nws. 13,15 V.d. middenst. 13.20 Instr.
licht kwintet 13,45 Wikken en wegen. lez.
14,00 Salonork. met zangsol. 14,30 V.d. jeugd
15,15 Solisten-ens. van het Residentie-ork.,
moderne muz. 15,45 Archeologie in Israël,
lez. (I) 16,00 Zestig minuten voor boven de
zestig 17,00 Oude liedjes 17.15 Streekuitz.
17,35 Hammondklanken 17,50 Militair comm.
18,00 Nws. en comm. 18,20 Act. 18,30 Jazz
band 18.50 Openbaar kunstbezit 19,00 Pari
overz. 19,15 Regeringsuitz.: Bescherming Be
volking vraagt uw aandacht 19.30 Maliën
kolder, hoorspel (H) 20,00 Nws. 20.05 Me
lodieën-Expres 20,30 Je neemt er wat van
mee j hobby-quiz 21,20 Instr. sextet 21.50
Marimba 22,30 Nws. 22,40 Omroepork., ope-
ramuz. 23,55-24,00 Nws.
BRUSSEL VLAAMS
324 m: 12,00 Nws. 12,03 Lichte gram, 12,30
weerber, 12.35 Landb.kron. 12,42 Gram, 12,50
Beursber 13.00 Nws. 13,15 Klass. gram. 14.00
Schoolradio 16,00 Beursber. 16.06 V.d. zie
ken 11,00 Nws. 17,15 Zangrec. 17.45 Franse
les 18,00 Moderne kamermuz. 18,18 Paarde-
18 20 V.d. sold. 18.50 Radiokron.
19.00 Nws. 19,40 In en om de opera 20.00
8ram' 2».30 V.d. jeugd 21.10 Gram.
cram Mm 0V" ArnstfTdam 21,45 Lichte
gen 22 94 n 22 3S Volk^nsen
,,,E ,De zeven kunsten 22.55 Nws. 23,00-
zeelieden.
23,15 V.d.
vraag- en antwoordronden gelegenheid
met de „ontvoerde" echtgenoten te
praten. Zij dienen er dan niet alleen
achter zien te komen, waar de man
of vrouw is weggestopt, maar boven
dien in welke creatie, d.w.z. welk be
roep de ontvoerde voor een keer heeft
aangenomen.
Voor het echtpaar, dat het snelst
de hereniging door goed samenspel tot
stand brengt is er dan een aantrekke
lijke vakantiereis beschikbaar. De
spelleiding is in haden van Johan Bo
degraven. In de studiozaal staat een
bedrijfstelevisie-apparaat opgesteld,
waar als de wedstrijd begint de cij
fers 600 op het scherm verschijnen.
Iedere seconde welke de man of vrouw
in de glazen cel minder nodig heeft
om door middel van vragen aan de
weet te komen waar de wederhelft
is verborgen, gaat er een kilometer
van de 600 af. Het echtpaar dat het
snelst deze opsporing tot een goed
einde brengt, controleerbaar uit het
aantal overgebleven kilometers, wint
een heerlijke vakantiereis.
et andere echtpaar mag dan een keuze
doen uit een kast met twaalf laden,
waarin aantrekkelijke troostprijzen
liggen verborgen. Technisch vraagt dit
spel van de programmastaf een grote
voorbereiding, temeer daar de verbor
gen eega's in radio-contact moeten
staan met de NCRV-studio.
Daarom is dit leuke spel reeds za
terdagmiddag j.l. op de band vastge
legd, evenals de muzikale omlijsting
door het studio-orkest o.l.v. Harry de
Groot. Wij kunnen u dus vandaag de
afloop van dit wonderlijke spelletje
niet verklappen, maar wij zijn er van
overtuigd dat deze première voor vele
luisteraars donderdagavond a.s. een
prettige ontspanning zal betekenen.
H
Zondagavond, heeft de KRO-televisie
hei eerste deel uitgezonden van het
televisieverhaal „Stadhuis op stelten''
van Hans Keuls onder regie van Frans
't Hoen. Tijdens een repetitie zien
we in een scène v.l.n.r. A b Hofstee,
Maya Bouma, Bert v. d. Linden en
Rob v. d. Linden.
Op Hilversum I (402 m) brengt de
NCRV om 20 uur het hoorspel Iedere
avond kamermuziek. Vervolgens musi
ceert om 21.35 uur het Starlight symfonie
orkest. De pianist Johan Otten speelt
om 22.15 uur de Lyrische Stücke van
Edward Grieg. Vervolgens is er om 23.05
uur de Muzikale vraagbaak, terwijl Ben
ny Goodman tot besluit om 23.40 uur
Di oommuziekjes speelt.
Op Hilversum II (298 m) brengt de
VARA om 19.50 uur het programma
Maliënkolder. Om 20.05 uur volgt de
Melodieën-expres. De quiz Je neemt er
wat van mee wordt om 20.30 uur uit
gezonden. Het magazine-programma
Marimba komt om 21.50 uur in de ether
en tenslotte speelt om 22.40 uur het om
roeporkest o.l.v. Francesco Mander.
Om half acht brengt de NTS een
nieuwe aflevering van de tekenfilm
serie over de Huckleberry Hound. Na
het journaal volgt om 20.20 uur een
politieke uitzending van de KVP. Om
20.30 uur speelt de vermaarde gitarist
Andres Segovia. Regisseur Rainer Erler
maakte een filmpje over de koe, dat om
20.40 uur wordt vertoond, terwijl om 21
uur de hoofdfilm Eenzame harten wordt
vertoond. Deze rolprent is door de KFC
goedgekeurd voor personen van 18 jaar
en ouder.
België Vlaams vertoont om 20.30 uur
de film Pinky van Elia Kazan en om
22.10 uur de toneelrubriek Medium.
(Advertentie)
Pied de Poufe rok
in chanel lijn
26.75
Mayfair Ginriekenstraat 44
Breda
We beleefden, menen we, een boeiend
t.v.-weekend met twee duidelijke hoogte
punten van overigens zeer uiteenlopende
aard.
Eerste hoogtepunt: het optreden van
Tom Manders op zaterdagavond in een
heel nieuwe versie, nieuw van conceptie,
nieuw voor wat de medewerkers betreft
geestiger en beschaafder dan wat wi
van deze artiest gewend zijn.
Hoogtepunt van de zondag was zonder
enige twijfel de boeiende reportage, die
de Belgische filmers van Indonesië heb-
gen gemaakt. De Belgische filmer Omer
Grawet was zelf voor de camera om zijn
film over Indonesië in te leiden en te
begeleiden. Hij was de objectieve waar
nemer van het land, waarmee wij ^ulke
nauwe banden onderhielden, banden, die
verbroken werden, hetgeen ertoe geleid
heeft, dat wij van de klaarblijkelijke
vooruitgang van Soekarno's republiek
niet op de hoogte bleven. De reportage
mag hier en daar ietwat irriterend zijn
geweest voor óns Nederlanders, het was
zonder meer een boeiend en leerzaam
relaas.
„Slingeren op jazz" bij de Vlaamse t.v.
was een uitzending, waarin op luchtige
wijze een aantal befaamde jazznummers
werd gepresenteerd. Het was een pro
gramma van verschillend gehalte. De
teksten waren weer de zwakste zijde- Het
beste deel werd gevormd door de ballet
ten.
Joan Sutherland, de
thans 33-jarige in
Australië geboren so
praan, behoort tot de
uitvoerende kunste
naars waarvan ge
zegd kan worden dat
zij groter zijn gewor
den dan de muziek
die zij vertolken. Als
Joan Sutherland er
gens optreedt dan
wordt er nauwelijks gevraagd welk
programma zij zal gingen. Het enige
wat erop aankomt is, dat zij zingt.
Men behoeft slechts één aria van
haar te hebben gehoord of men kan
zichzelf rekenen tot de miljoenen over
de gehele wereld die haar bewonderen.
Op de serie Decca-platen, die wij thans
willen bespreken, wordt zij „prima
Donna" genoemd. Een eerste vrouw in
de muziek, misschien wel dè eerste,
en de Italianen die maar zelden geest
driftig zijn als het over buitenlandse
zangeressen gaat, hebben haar op één
lijn gesteld met „la" Callas en „la"
Lollo, door haar „La Stupënda" te
noemen.
Wie Joan Sutherland hoort zingen
beseft opeens, dat hier een stem klinkt
die aan de toppen van het vocaal be
reikbare verkeert en desondanks de
illusie schept nog tot grotere hoogten
te zullen geraken. Met woorden is dit
moeilijk uit te drukken. Men kan haar
roemen als een magnifieke coloratuur
sopraan. doch men kan wijzen op haar
groot stijlgevoel en op de volheid van
haar geluid, doch dat alles bij elkaar
vormt nog niet één gezongen noot.
Gelukkig snelt de grammofoonplaat
ons ter hulp. Op Decca is een uitge
breid en weloverwogen aria-recital,
gezongen door Joan Sutherland, vast
gelegd. Muziek van Donizetti, Handel,
(Messiah), Gounod, Verdi, Rossini,
Bellini, Thomas en Meyerbeer vormt
haar materiaal en zingend herschept
zij een stralende reeks hoogtepunten
uit wereldberoemde opera's, voor de
na enkele maten reeds volkomen ge
fascineerde luisteraar. Rigoletto, Les
Huegenots, Ernani, Otello, Norma... in
bonte afwisseling trekken de grote ope
ra's aan ons voorbij.
Nogmaals: men acht nauwelijks be
langrijk wat Joan Sutherland zingt.
Dat zij zingt is beslissend voor de
schoonheid van elk werk. De ene keer
hoort men haar stem puur versmelten
met de klank van de violen, enkele
maten daarna speelt zij met de moei
lijkste en snelste passages in de zeer
hoge registers het is bijna niet meer
aards te noemen.
Wij mogen dankbaar zijn te leven in
een tijd, die perfecte geluidsregistratie
mogelijk maakt, want zo bereikt Joan
Sutherlands stem alle werelddelen. Zij
zingt op Decca met begeleiding van
koor en orkest van the Royal Opera
House, Covent Garden of het Parijs'
conservatoriumorkest. Van een dialoog
tussen soliste en koor of orkest kan
men nergens spreken. Het is eerder
een opgaan van het veelstemmige in
die éne en enige stem, waaraan ver
moedelijk het feit dat zij op alle tien
platen in de „prima Donna"-serie
naast Italiaanse dirigenten staat, na
melijk Molinari-Pradelli en Nello San-
ti. De Handel-aria's zingt zij bij di
rectie van sir Adrian Boult. Opname
kwaliteit: magistraal.
(Decca, BX-serie, nrs. 90041
tot en met 90050.)
JOAN SUTHERLAND
progr. 14,18
perette-
werken
gram.
Wereldnws.
"BUSSEL FRANS
484 m: 12.00 Nws. 12.30 Gevar
22,15 Jazzmuz. 22.55-23,00 Nws.
Dinsdag 16 oklober
HILVERSUM l 402 m
VdR?eu/d°7 4.^- K1-"I™». '.30
NIS Liome grTTso v"d rrw' 8'°°
Waterst. 9.40 Schoolradio10 00 vhT
10.15 Lichtbaken, lez lo 25k,1V.d. kleuters
(gr.) 11.00 V.d. vrouw iu'ticM.' ™"7-'
11.50 Volaan vooruit, lef gram'
HILVERSUM n 298 m
AVRO: 7.00 Nws. 7.10 Ochtendeym 7 20
Oehtendvana (gr.) - VPRO: 7.50 Dason.
ning AVRO: 8.00 Nws. 8.15 Prog„oX"
8.20 Lichte gram. 9.00 Ochtendgvm v d
vrouw 9.10 De groenteman 9.15 Celloconcert
klass. muz (gr.) 9.40 Morgenwijd. 9.55 Boek'
bespr. 10.00 Arbeidsvitaminen (gr)
v.d. kleuters 11,00 Palet, progr. v.d. zieke'n
Maandag 15 oktober
NTS: 19,30 Huckleberry Hound, tv-£ilm
20.00 Journ. en weeroverz. 20,20 llitz. van
on 20,30 Gitaarrecital, klass.
De koe' humoristisch
Eenzame harten.
werken
filmpje 21,00-
speelfilm.
1o\n nA!^S BELGIS: 19.00 Tienerklanken
film tü zjjn hondje en de maan, teken-
t,._i Zoeklicht op de culturele ac-
22 10 NWS 2°'3° Pinky' sPeeUi'm
«,10 Medium, toneel 22,40 Nws,
19 00 Ap!wBfLGIë: 18'30 Nws 18 33 V d' JeuSd
n„ P. les 19'30 Sport 20,00 Nws. 20.30
documJ Se,ar P1'0gr 2U5 De 2aak Kraua.
documentaire 21,45 Balletprogr. 22,15 Nws.
15)
Battle knikte kortaf. Toen ze weg was
toog hij aan het werk.
Alles werd accuraat en methodisch af
gezocht, ook al had hij niet veel hoop,
iets van werkelijk belang te zullen vin
den. Roberts' handelbaarheid en de ma
nier, waarop hij zijn toestemming voor
het doorzoeken van zijn bureau had ge
geven, hadden hem daarop voorbereid.
Roberts was niet gek. Hij had natuur
lijk allang begrepen, dat zijn boel na
gezocht zou worden en zijn maat
regelen genomen. Er bestond echter een
kleine kans, dat Battle toch nog iets.
dat naar een aanwijzing zweemde, zou
vinden, want tenslotte had Roberts er
geen vermoeden van gehad, waarom het
de hoofdinspecteur wérkelijk te doen was
geweest.
Battle trok lad enopen en skxrt ze weer,
haalde vakjes leeg, keek het chèqueboek-
je van de dokter door, taxeerde de on
betaalde rekeningen, gaf er zich reken
schap van, waarvan de rekeningen wa
ren, bladerde in het patiëntenboek, lang
zaam. zonder zich te haasten, kortom,
liet niet één van de papieren onaange
roerd. Het resultaat was mager in het
kwadraat. Daarna bekeek hij het ver
giftkastje, nam nota van de firma's van
welke de dokter zijn medicamenten be
trok, en sloot het kastje weer af. Ten
slotte kwam de privé-correspondentic
van de dokter aan de beurt, maar ook
daaronder was niets van enig belang.
Battle schudde het hoofd, ging zitten en
drukte op de bel.
Miss Burgess verscheen met lofwaar
dige vlugheid.
Battle vroeg haar op beleefde toon te
gaan zitten en keek haar toen een paar
ogenblikken nadenkend aan. Op welke
manier moest hij het meisje aanpakken,
vroeg hij zich af. Hij had haar vijandig
heid onmiddellijk gevoeld en hij wist niet
wat het beste was: haar door het prik
kelen van die vijandigheid tot onvoor
zichtige antwoorden verleiden of 'n zach
tere en meer geleidelijke methode vol
gen.
Hij besloot tot het laatste.
„Dr Roberts heeft u zeker al verteld,
waarom het gaat, Miss Burgess?" vroeg
„Ja" was het korte antwoord.
i t Is een moeilijk geval," zuchtte
Jüattle
Ja1vroeg Miss Burgess
4.Ja. Neem de omstandigheden- Vier
mensen worden verdacht en maar een
c£n-i ®edaan hebben. Heeft u die Mr
bnaitana gekend, of wel eens gezien?"
Nooit."
„Dr Roberts ook nooit over hem ho
ren spreken?"
„Nee, nooitnee, nu vergis ik me
toch. Een week geleden ongeveer heeft
de dokter me gevraagd een uitnodiging
voor een dinertje op zijn agenda te zet
ten. Mr Shaitana, 8.15 op de achttiende."
„En dat is de enige gelegenheid, waar
bij u de naam van Mr Shaitana hebt ho
ren noemen?"
„Ja."
„Zijn naam nooit in de krant zien
staan? In de societyrubriek werd hij
vaak genoemd."
„Ik heb wel andere dingen te doen
dan me in de societyrubriek te verdie
pen."
„Dat zal wel. Ja, dat zal wel," gaf
Battle toe.
„Wel," ging hij dan voort, ,zo staat de
het gaat te maken hebben en...."
„Wilt u zeggen," viel Miss Burgess
hem in de rede, „dat er van de dokter
dingen worden gezegddoor een van
de drie anderen?"
„Nou.gezegd!" zei Battle voorzich
tig. „Maar toch moet ik er nota van
nemen."
Een patiënt, die onder verdachte om
standigheden is gestorven. Hoogstwaar
schijnlijk een hoop poppenkast. Ik val
er de dokter niet graag mee lastig."
„O. zeker dat malle verhaal over Mrs
Graves," zei Miss Burgess wraakzuch
tig. ,,'t Is een schande, zoals de mensen
zich een oordeel aanmatigen over din
gen. waarvan ze het rechte niet weten,
't Is helemaal geen uitzondering, dat
een vrouw zo wordt.. ze denken, dat
iedereen haar wil vergiftigenhaar
familie, haar personeel, zelfs haar dok
ter. Voor ze dr Roberts nam, had ze
al drie andere dokters versleten, en toen
ze hem dan ook niet meer vertrouwde
vond hij het best, dat ze dan maar dr
Lee nam. Het enige, wat je in een
dergelijk geval kunt doen, beweerde de
dokter. En na dr Lee heeft ze nog dr
Steele en daarna dr Marmer gehad tot
ze eindelijk dood was.. 't arme oud
je."
„Als ik u vertelde, wat een kleinig
heid er vaak maar voor nodig is, om
een gerucht de wereld in te sturen, zou
u staan kijken," zei Battle. „Als een
dokter bijvoorbeeld voordeel heeft van
de dood van een van zijn patiënten, een
legaat krijgt of zo, dan heb je de poppen
zó aan het dansen. En waarom zou een
dankbare patiënt de dokter, die al zijn
zaak. Alle vier de mensen die tot de ver
dachten behoren beweren hardnekkig,
dat ze Mr Shaitana slechts oppervlakkig
hebben gekend. Maar één van hen heeft
hem toch goed genoeg gekend om hem
te willen vermoorden. En nu is het mijn
taak uit te maken wie van de vier het
is-"
Op die woorden volgde een stilte. Naar
haar houding te oordelen stelde Miss
Burgess niet het minste belang in de
manier waarop Battle die taak ten uit
voer dacht te brengen. Het was haar
taak. de bevelen van haar werkgever
op te volgen, beleefd te luisteren naar
alles wat hoofdinspecteur Battle beweer
de en de vragen, die hij nodig vond
te doen, naar haar beste weten te be
antwoorden.
„Ziet u Miss Burgess," Battle vond
het zwoegen, maar hij hield moedig
vol - „ik geloof niet, dat u helemaal
begrijpt, hoe moeilijk ons baantje soms
kan zijn. Bijvoorbeeld... Er zijn mensen
die van alles zeggen. Je gelooft het
niet allemaal, maar je moet er toch
nota van nemen. En bij een geval als
dit treedt juist die moeilijkheid sterk
naar voren. Niet dat ik iets ten nadele
van uw sekse wil zeggen, maar als een
vrouw geprikkeld raakt, of zich onge
rust maakt, heeft ze haar tong niet
meer in bedwang. Ze flapt er allerlei
ongemotiveerde beschuldigingen uit, insi
nueert van alles en rakelt oude. lang
vergeten schandalen op, soms dingen die
helemaal niets met het geval, waarom
zorg aan hem heeft gegeven, niet een
kleinigheid of meer dan een kleinigheid
nalaten?"
,,'t Is de familie," zei Miss Burgess.
,,Ik ben er altijd weer verbaasd over,
zoals de hebzucht van de mensen bo
venkomt, zo gauw er 'n testament wordt
voorgelezen. Ze ruziën al vóór het li
chaam helemaal koud is. Gelukkig heeft
dr Roberts zo iets nog nooit bij de hand
gehad. Hij zegt ook altijd, dat hij hoopt
dat zijn patiënten hem nooit wat zul
len nalaten. Ik geloof, dat hij eenmaal
vijftig pond heeft geërfd, maar verder
alleen twee wandelstokken en een gou
den horloge, dus niet de moeite waard."
„Ja, een huisdokter heeft een moei
lijk leven," overdacht Battle wijsgerig.
„Hij loopt altijd kans gechanteerd te
worden. De onschuldigste dingen zien er
naar buiten toe soms heel bedenkelijk
uit. Een dokter moet zelfs de schijn
vermijden.... en dat betekent, dat hij
voortdurend op zijn qui vive moet zijn."
„Daar is veel van aan," zei Miss
Burgess- „Vooral met hysterische vrou
wen. zo'n moeite als een dokter daar
mee kan hebben."
„Hysterische vrouwen. Juist. Ik dacht
al. dat het een dergelijk geval was ge
weest."
„Ou bedoelt die geschiedenis met
die vreselijke Mrs Craddock."
Battle deed alsof hij nadacht. „Laat
eens kijken.... hoe lang is dat geleden
drie jaar? Nee langer."
(wordt vervolgd)
Er zijn weer twee vocale „Muzikale
miniaturen" bij HMV verschenen. De
eerste opname is er één van Rudolf
Schock. De vermaarde tenor zingt het
Largo uit de Xerxes van Handel en
het lieflijke „Caro mio ben" van Gior
dano. Men moet dit plaatje een paar
maal gedraaid hebben eer men gewend
is aan de heer Schock als presentator
van het vocale kleinood. Zowel het
Largo als Caro mio Ben bieden hem
weinig gelegenheid om zijn gigantisch
volume ten volle te gebruiken. Hij
zingt dan ook als het ware op halve
kracht en speciaal het fijnzinnige „Caro
mio Ben" verdraagt dit niet zo best.
(HMV 7 QH 201)
Het andere miniatuurtje bevat twee»
allercharmantste liederen van Tosti,
namelijk „Ideale" en La Serenata".
Het zijn melodietjes uit een tijd die
rijk was aan kleine en grote muzikale
invallen en Tosti behoort tot degenen
wier zwoegen nimmer tot onsterfelijke
muziek heeft geleid. De beide genoem
de muziekstukjes hebben hun schepper
echter overleefd en men kan er dank
baar om zijn dat zij af en toe weer
in het repertoire opduiken, vooral als
men ze heeft horen zingen door Giu
seppe di Stefano, die ze fris en glan
zend voor ons brengt.
(HMV 7 QH 211)
Modeste Moussorgsky (18391881)
staat als een mijlpaal in de geschiede
nis van de Russische toonkunst. Wie
zijn enige opera en tevens zijn grootste
werk „Boris Goudonov" ziet of hoort,
bevindt zich aan de wieg van de mo
derne muziek. Maakt dit de genoemde
opera al belangrijk, het is minstens
even opmerkelijk, dat de muziek uit
„de Boris", zoals men later heeft in
gezien, als een signaal was in de Rus
sische staatkundige geschiedenis. De
jeugd van Moskou zong de bekende
melodieën uit de opera alsof het strijd
liederen waren beloften van een toe
komst, even bloedig als de historische
Goudonov-periode, maar nog dieper in
grijpend in leven en denken.
Moussorgsky vertolkte de gevoelens
van zijn tijd, maar was tevens een mu
zikaal ziener. Vaak miskend, gehoond,
afgegleden tot het delirium en zelfs na
zijn dood nog niet zeer geëerbiedigd,
behoort hij tot de meest tragische fi
guren in de wereld van de kunst.
Deze, nog bescheiden geschetste ach
tergrond moet men kennen om in ge
voelsmatige dialoog te kunnen treden
met de uitvoering van „Boris Goudo
nov", zoals die ons op een LP van His
Masters Voice wordt geboden.
Zoals bijna traditie is, hebben wij
ook hier met een Boris in de orkestra
tie van Rimsky-Korsakov te maken.
„Een vervalsing!" roepen de tegenstan
ders van Rimsky-Korsakovs bewerkin
gen, die zij te Wagneriaans vinden.
„Redding van een meesterwerk" be
togen anderen, die beseffen dat zonder
Rimsky-Korsakov wellicht nooit een
bruikbare Boris-uitvoering tot stand
zou zijn gekomen.
Zo mogen wij het ook wel zien. De
hier besproken HMV-opname ligt ove
rigens zo dicht mogelijk bij het origi
neel van de Boris, doch dan in deze zin
dat men met een uitvoering door Rus
sische solisten en een Russisch koor (dat
van Parijs) te maken heeft, onder lei
ding van de thans gestorven Issay Do-
browen, die de grote promotor van de
Boris in West-Europa is geweest gedu
rende zo'n kleine veertig jaar. En ver
der: dat de aria van Marina Mnischek
die meestal tot de coupures behoort, is
opgenomen. Daarmee is de Boris zo
authentiek als maar mogelijk was. De
oorspronkelijke partituren zijn namelijk
onbruikbaar en het wachten is nog al
tijd op de muzikale reus die ons Boris
Goudonov herschept in de geest van
zijn schepper.
De plaat is briljant, zowel qua uit
voering als wat de weergave via de
grammofoon betreft. De bas Boris
Christoff zingt de rollen van Boris Gou
donov, Pimen en Varlaam de bedelmon
nik. André Bielecki en Nicolai Gedda
zijn de tenoren. Eugenia Zareska, mez
zo-sopraan zingt aria's van Marina en
Feodor. Deze plaat is beslist een hoog
tepunt van hoogtepunten.
(HMV CLPH 107)
Handels „Messias" is tegen het eind
van ieder jaar een dankbaar onder
werp voor de platenindustrie. Er wor
den vele zwarte schijven aan gewijd,
van volledige uitvoeringen tot enkele
koren toe. Een van de nieuwste in
deze nimmer aflatende stroom is een
RCA-45-toerenplaat met vier koren
w.o. het Halleluja-koor uit het over
bekende oratorium. Ze worden uitge
voerd door het Royal Philharmonic
Orchestra en het koor van dit Engelse
orkest, onder leiding van Sir Thomas
Beecham.
De vertolking is bijzonder levendig.
De doorzichtigheid komt helaas af en
toe even in het gedrang, hetgeen trou
wens moeilijk te vermijden is bij der
gelijke opnamen waaraan èn een groot
orkest èn een groot koor te pas ko
men. Dat is overigens het enige be
zwaar dat we tegen deze stereoplaat
hebben. Voor het overige is het een
waardige aanwinst voor de discotheek
van wie zich niet het gehele werk wil
aanschaffen.
(RCA ESC 9057)
In de serie „Mu-
sique pour tous"
van de Franse MT
platen is een
uitvoering van
Brahms' vioolcon
cert in d groot
verschenen die
door het Symfonie
orkest Pro Musica
van Hamburg wordt verzorgd. Het or
kest staat onder leiding van Hans
Jurgen Walther en de vioolpartij is
in handen van Janine Andrade. Men
ziet het: geen orkest van wereldfaam
en geen klinkende namen. Maar de
platenbezitter zou haast gaan vergeten
dat er behalve alle beroemdheden die
hij zo maar in zijn kast heeft staan
ook nog talloze anderen bestaan. Maakt
het luisteren naar muziek-op-platen
kritisch, men behoeft toch geenszins de
neus op te halen voor een kwaliteit
van musiceren die juist iets onder dat
artistieke topniveau ligt omdat dit nu
voor iedereen te koop is.
Dat ónder het topniveau trouwens
bijzonder acceptabele prestaties gele
verd worden bewijst ook een plaat als
deze. Janine Andrade vertolkt Brahms'
enige vioolconcert met veel gevoel,
daarbij sterk de nadruk leggend op het
romantische karakter ervan. In het
snellere en speelser allegro giocoso,
in rondovorm, is zowel het spel van het
orkest als dat van de soliste soms wat
onafgewerkt, waardoor de sfeerwisse
ling niet helemaal gaaf is. Maar dit is
dan ook een moeilijke opgave in dit,
naar een bekende anekdote „tegen de
viool" geschreven concert. Ondanks
deze geringe tekortkomingen een plaat
die Brahms beslist geen oneer aan
doet!
(30 MT 10.121)
Een plaat in dezelfde serie is gewijd
aan Beethovens tweede symfonie, ver
tolkt door het orkest van de Weense
Staatsopera o-l.v. Hans Swarovsky.
Deze symfonie wordt nogal eens ge
doodverfd als ,,Mozartiaans" en Beet
hovens symfonieën begint men zelfs
eigenlijk pas serieus bij de derde te
tellen. Ten onrechte, want de tweede
is beslist al een echte Beethoven. Deze
uitvoering bewijst dat helemaal, zon
der er overigens weer al te sterk de
nadruk op te leggen. Dat zou trouwens
het werk scheefgetrokken hebben, want
de tweede symfonie is een bijzonder
lichtvoetige, vol humor, maar toch we
zenlijk. anders dan bv. de achtste, die
in feite de overwinning op het duister
van noodlot en ongeluk bezingt. In de
tweede is het ongecompliceerde, frisse
vrolijkheid, die een Beethoven toont
zoals Beethoven als mens, wellicht
graag altijd gebleven zou zijn
Het is een sprankelende, doorzichtige
uitvoering geworden. De keerzijde van
de plaat bevat de Corolian- en Egmont-
ouverturen, gespeeld door een ander
orkest, nl. het Symfonie-orkest- van
Hamburg o.l.v. Eric Riede. Een be
zwaar van praktische aard vinden we
het feit dat hei laatste deel van de
tweede symfonie nog op die tweede
kant moest worden geperst, waarna de
twee overtures volgen. Met dit techni
sche nadeel zit men' uiteraard vaak
bij het produceren van 30 cm lp's. Ove
rigens: zowel artistiek als technisch
een plaat die een dergelijk bezwaar
graag over het hoofd doet zien.
(30 MT 10.118)
Twee nieuwe uit de reeks „Muzikale
miniaturen" van HMV. Ten eerste een
plaatje dat 'n nieuwe gelegenheid biedt
de meester-violist Yehudi Menuhin te
horen in een air uit de suite no. 3
van Bach, samen met Marcel Gazelle
aan de piano en in een preludium uit
de Vioolsonate nr. 6 van Bach.
(7 QH 200)
Het tweede miniatuurtje is een ver
tolking van twee delen uit Bachs on
volprezen Toccata en fuga, een werk
dat. al zou er verder geen enkel stukje
orgelmuziek bestaan, het bouwen van
alle orgels die de wereld telt reeds
rechtvaardigt. Het is hier te horen op
het majestueuze orgel van de West
minster kathedraal, bespeeld door Fer
nando Germani. Hij geeft een gave,
rechtlijnige interpretatie, die de klan-
kenpracht van het orgel in het volle
licht zet. Technisch beschouwd: de
groef kan het, zeker zeker als men
het volle pond aan de hoogste en
laagste tonen uit zijn versterker wil
draaien, soms niet helemaal bevatten,
vooral bij volle werk,
(7 QH 204)
39-3. Arme Humpie! Hij meende niet an
ders of dit was de eerste klap. die hij
van de woedende dorpelingen had ge
kregen. „Help!" riep hij, „help, ik ben
gepakt!"
Minter en Hinter keken om en bleven
als door de bliksem getroffen staan. Van
verbazing. Humpie was helemaal niet
gepakt. Hij had wel een klap tegen zijn'
hoofd gekregen, maar dat was van....
de ballon!
Maar natuurlijk! Generaal IJbel was
er immers zo maar uitgestapt, toen
hij bij zijn landing was aangesproken
door mevrouw Poenzuiger. Niemand had
meer op de ballon gelet. Het ding was
op zijn eentje weggevlogen en kwam nu
op een heel geschikt ogenblik aanzetten.
„De ballon!" riep Minter, „zie je wel
dat ik kan toveren!"
„Phoe!" zei Hinter, „dat is gewoon
toevallig, hoor."
„Nou ja," riep Minter, „maar het
lijkt er dan toch wel een beetje op."
„Laten we liever opschieten en er
gauw ingaan," stelde Hinter voor. „Kom
Humpie!"
Het fluwelen ventje hield zijn hand
tegen zijn hoofd van de pijn, maar hij
hield zich dapper en stapte in. Maar
jawel. De ballon dacht er niet over op
te stijgen. Er was zoveel gas ontsnapt,
dat oe drie jongetjes veel te zwaar wa
ren.
En daar kwamen de eerste dorpelin
gen al over het hek aanzetten....
