Russische waarnemers gearriveerd uxïlgnfi De 125 miljoen Mark worden verdeeld Paus smeekt om vrede Varkensdiefstal oorzaak van Baliem-bloedbad Amerikaanse diplomaat door Russen uitgewezen Varia aticana V.S. waarschuwen Russen op ongezouten wijze H. Vader tot diplomaten: Wereld schreit om vrede Schadevergoeding Nazi-vervolgden Bewindslieden van CHU niet op Kamerzetel Ware vrede Wim Kan? kan niet Overstroming in N.-Spanje DAGBLAD VOOR ZEELAND „Berlijn" wordt weer acuut Verhit debat in Bondsdag Achttien doden bij vliegramp in Zuid-Spanje Vrij koud Episcopaat van Hongarije over de coëxistentie behandeling omvang Op oudejaar: Overdracht ook een aanleiding BetrokkeneIk ben onschuldig Primeur Latinisering Profanisering Gevangenen Lofprijzing BANANEN I Ï02e JAARGANG No. 24105 Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia Directeur: E. H B. Brader. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Redactieraad: J M. A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M. Mes, mr. H. M L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Bureaus: Breda - Reigerstraat 16 Tel- 22341 (4 lijnen) - Postgiro 1114111 Voor GodKoningin en Vaderland ZATERDAG 13 OKTOBER 1962 Abonnementsprijs f 8,05 per kwartaal, excl. f 0,20 incasso; f 9,25 per post excl. f 0,35 incasso f 0,62 per week Prijs van buitenlandse abonnementen op aanvraag. Losse nummers 15 cent. Advertentieprijs voor de gehele oplage f 0.42 per mm (Ing. Med. f 1,05). Bij contract aanzienlijke reductie. Volledi ge tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. g^J^rdTzreuwse Eilanden? GOES, Klokstraatl— telefoon 6252 - Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST. Steenstraat 14 - telefoon 2377 - (Bijbureaus: Terneuzen: IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 - OOSTBURGNieuwstraat 41 telefoon 2893) GRIEKS-ORTHODOXE KERK De Verenigde Staten hebben premier Kroestjev van de Sovjet-Unie gisteren openlijk gewaarschuwd geen nieuwe cri sis om Berlijn te ontketenen. De zegsman van het State Depart ment, Lincoln White, zei: „Een nieuwe crisis om Berlijn op dit ogenblik of wan neer in de toekomst ook, zou opzettelijk teweeg gebracht zijn door de heer Kroestjev zelf, waarvoor hij alleen de volle» verantwoordelijkheid zou dragen" White zei, dat het Amerikaanse minis terie van Buitenlandse Zaken vol ver trouwen was dat alle NAVO-landen, West-Duitsland inbegrépen, hun „volle dige aandeel" zouden bijdragen wanneer het erop zou aankomen de westelijke positie in West-Berlijn met geweld te verdedigen. White ontkende dat er nieuwe Ameri kaanse voorstellen waren om de West- duitse regering te verzoeken bepaalde eenheden van het Westduitse leger te bestemmen om de drie geallieerden Amerika, Engeland en Frankrijk te helpen als „voorhoede", alvorens de NAVO zou worden ingeschakeld. Gisteren hebben door Berlijn driedui zend man Amerikaanse keurtroepen ge paradeerd om de rechten te onderstre pen die het Westen in Berlijn heeft. De Oostduitsers spraken van een „oorlogs uitdaging". Vandaag zal het regiment scherts* straatgevechten leveren, hetgeen door het Oostduitse persbureau A.D.N. is ge laakt als „het aanwakkeren van de oor logspsychose en de politieke spanning in Berlijn". Het Westduitse parlement heeft giste ren van de Westduitse regering ge vraagd dat ze de oprichting zal voor stellen van een vier-mogendhedencom- missie voor Berlijn. In een resolutie die was voorgesteld door de christen-democratisch-liberale meerderheid, werd aan de regering Ade nauer gevraagd dit voorstel aan de drie westelijke geallieerden voor te leggen met het verzoek er Moskou in te ken nen. De aanvaarding van de resolutie be sloot 2 dagen van soms verhitte debatten over Adenauers buitenlandse en binnen landse politiek. In dezelfde resolutie werd voorts van Adenauer gevraagd dat hij alles zou doen om Engelands intrede in de Euro- markt te bevorderen. Bondskanselier Adenauer verwierp socialistische eisen dat hij enig initiatef zou tonen bij het verminderen van de spanning tussen Oost en West over Ber lijn. „Krachtens de huidige Russische politiek is dat zinloos", zei hij. De bondskanselier verklaarde zich ontdaan en verontwaardigd over twijfel van de zijde van de socialistische oppo sitie of Bonn wel inderdaad bereid was het volle risico voor de verdediging van Berlijn te aanvaarden. „Wij zijn bereid het volledige risico te aanvaarden", zei hij. De ministers mr. A. C. W.. Beerman en drs. J. W. de Pous, en de staatssecreta rissen mr. R. H. Calmeyer en mr. Y. Scholten, hebben desgevraagd medege deeld, dat zij om redenen, die door het hoofdbestuur van de C.H.U. volkomen worden gerespecteerd, geen plaats op de kandidatenlijst voor de kamerverkiezin gen in 1963 ambiëren. Dit wordt in een verklaring van het uniebestuur mede gedeeld. In de Christelijk-Historische Unie is de kandidaatstelling in verband met de kamerverkiezingen voor 1963 reeds in volle gang. HEKELT BESLUIT VAN MOSKOU Een passagiersvliegtuig van de Spaan se luchtvaartmaatschappij „Iberia" is gis teren bij de zuid-Spaanse stad Sevilla neergestort. Alle achttien inzittenden kwamen daarbij om het leven. IN UPPSALA (Zweden) heeft men uit gerekend, dat de Sovjet-Unie sedert 5 augustus 15 kernproeven op Nova Zem- bla heeft genomen. Het vermogen aan vernielende kracht van al deze proeven tezamen komt overeen met dat van 230 miljoen ton dynamiet. DE POOLSE spoorwegramp heeft in to taal 41 slachtoffers geëist. De begrafe nis van de slachtoffers geschiedt op staatskosten. EEN NIEUW wereldrecord in de Engel se stad Luton. Een dameskapper van 19 jaar heeft daar 71 uur en 4 minuten aan één stuk staan knippen. Hij verwerkte 199 vrouwenhoofden en versleet één schaar. Weersverwachting geldig tot van- avond: Bewolkt maar ook plaatselijk opkla- ringen en droog weer. Zwakke tot matige wind uit oostelijke richtingen. Weinig verandering in temperatuur. Het Belgisch weerkundig instituut verwacht: t Af en toe brekende bewolking bij l zeer koele oostelijke wind. Lagere l temperaturen. I Vandaag: zon onder 17.52 uur. Maan S onder 18.24 uur. V7°crgen: zon °P ^.01 uur' zon onder 17.50 uur. Maan op 18.51 uur, maan J JJder 7.51 uur. Maandag zon op 7.03 uur. Maan on- •<ter 9.15 uur. Naar Russische trant, met een kus op beide wangen, heeft mgr. J. Willebrands, secretaris van het conciliesecretariaat voor de eenheid der christenen, de twee waarnemers van de Russisch-orthodoxe kerk op het vliegveld van Rome begroet. Het waren de aartspriester Witali Borowi en de archimandriet Wladimir Kotliarow, resp 45 en 32 jaar oud. Zo is er tenslotte een einde gekomen aan de onzekerheid over de vertegenwoordiging van de Russisch-orthodoxe kerk bij het con cilie. Het is geen geheim dat het één der grootste wensen van paus Joannes is, de orthodoxe kerken, zowel die van Moskou als die van Constantinopel (welke laatste geen waarnemers heeft gestuurd) voor zover mogelijk bij het concilie te betrekken. De Russisch-orthodoxe kerk buiten de Sovjet-Unie heeft reeds twee waarnemers gezonden. In totaal zijn er nu 32 niet-katholieke waarnemers aanwezig. De beide vertegenwoordigers van Mos kou hebben gezegd, dat zij gekomen wa ren omdat men hen had uitgenodigd en dat zij in Rome zouden blijven totdat zij zouden worden teruggeroepen. Het is niet uitgesloten dat uit andere commu nistisch geregeerde landen ook nog or thodoxe waarnemers zullen verschijnen. Op enkele uitnodigingen is nog geen ant woord binnen. In de Grieks-orthodoxe kerk wordt het besluit van Moskou om waarnemers te zenden als „een slag voor de eenheid der orthodoxie" genoemd. Gisteren heeft de paus drieëntwintig van de 82 speciale regeringsmissies bij de openingsceremonie van het concilie in audiëntie ontvangen. De paus verklaarde in een toe spraak tot de gedelegeerden, dat het concilie de wereld wil laten zien hoe de leer van de goddelijke stichter der Kerk, in daden kan worden omgezet. „Want wie werkelijk naar deze leer leeft, draagt ertoe bij de vrede te vestigen en een werkelijke welvaart te bevorderen". De paus noemde het de plicht van de Kerk om de mensen die zich slechts voor lichaamskracht interesseren, de volle betekenis en werkingskracht van het christelijk élan te tonen. Wanneer eerbied voor de menselijke persoon heerst en een ware vrijheid van godsdienst wordt gegarandeerd, aldus zei de H. Vader, zal er ware vrede op aarde heersen. Een vrede, die de een- Idracht onder de volkeren bevordert ook van hen*"meni g ffe r verlangt. SWedeT- zijdse liefde, broederlijkheid en het ein de van de geschillen onder de mensen van verschillend ras of verschillende overtuiging zullen dan het natuurlijk ge volg zijn. Op deze wijze ook, vervolgde de paus. zal de zo dringend noodzake lijke hulp voor de ontwikkelingslanden bespoedigd worden zonder dat deze hulp politieke beïnvloeding met zich brengt. Dit is de grote vrede, die alle mensen verwachten en waarvoor zij zo geleden hebben. Het is thans tijd", aldus de paus, „dat de nodige en beslissende stappen gezet worden". Wijzend op de schildering van het laatste oordeel in de Sixtijnse kapel, zei de H. Vader: „Wij zullen God reken schap moeten afleggen. Wij en alle re geringsleiders die verantwoordelijk zijn voor het lot der volkeren. Het angstig geschrei uit alle delen der wereld om vrede en de gedachte aan de rekenschap die zij eens moeten afleggen, mogen hen ertoe brengen dat de staatslieden geen moeite tevergeefs achten om de vrede te verkrijgen welke voor de mens heid van grotere waarde is dan welke goederen ook". Het Hongaarse episcopaat heeft een herderlijke brief in verband met het concilie geschreven. „Wij hopen", zo schrijven de Hongaarse bisschoppen on der meer, „dat het concilie ook de aard en de mogelijkheden van de coëxistentie met de communistische landen, waar miljoenen katholieken leven, zal onder zoeken". Aan de lange lijst van concilievaders is gisteren nog één naam toegevoegd. Het is die van pater C. Heiligers, gene rale overste van de montfortanen, een Nederlander. Volgende week zullen alle zeventig Nederlandse bisschoppen (die uit de missie meegerekend) een vergadering houden. Hierbij zullen ook de bisschop pen uit Indonesië, voorzover zij van Ne derlandse afkomst zijn, aanwezig zijn. De bisschoppen van Indonesische natio naliteit komen nog eens apart bij elkaar. Indonesië is door 28 afgevaardigden ver tegenwoordigd. Intussen zijn de vaders begonnen met het opstellen van kandidatenlijsten in verband met de samenstelling van de conciliecommissies. De paus benoemt steeds een derde deel der commissiele den. Het advies van mgr. Alfrink, die zitting heeft gehad in de centrale com missie van voorbereiding en die als zo danig over de kwaliteten van vele kan didaten kan oordelen, wordt veelvuldig gevraagd. Hoe de commissies zullen worden sa mengesteld weet men niet. De concilie vaders zoeken in steeds toenemende ma te contact met elkaar. Men moet name lijk in het oog houden dat de duizenden kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders elkaar in vele gevallen voor het eerst in hun leven zien. Officieus wordt gezegd, dat de paus de tweede zittingsperiode van het concilie niet na Pasen, maar in het vroege voor jaar wil laten beginnen. (Van onze Haagse redactie) De regering heeft een regeling getroffen voor de verdeling van de 125 miljoen mark, die Duitsland op grond van het Ne derlands-Duits verdrag voor Ne derlandse Nazi-slachtoffers gaat betalen. De verdeelregeling is ge baseerd op het advies van een commissie onder voorzitterschap van oud-premier dr. Drees. Het advies en de erop gebaseerde al gemene maatregel van bestuur is met de Memorie van Antwoord op het Nederlandse-Duits verdrag aan de Tweede Kamer voorge legd. Uitgezonderd van de uitkeringsrege ling zijn oorlogsslachtoffers in ruimere zin, zoals krijgsgevangenen en gesneu velden, bij razzia's gevorderde Neder landers, gedwongen in Duitsland te- werkgestelden en vervolgden wegens economische delicten of commune misdrijven. Voor vervolgden en nabestaanden is het Nederlanderschap of Nederlands onderdaan zijn tijdens de vervolging vereist. Met hen gelijkgesteld zijn staatlozen, die na hun vervolging Ne derlander geworden en gebleven zijn. De uitkeringen aan nog levende ver volgden zullen worden berekend naar de duur van hun gevangenschap, met dien verstande dat extra-uitkeringen worden voorgesteld voor gevallen van sterilisatie of het verplicht dragen van de ster (joodse vervolgden). Hierbij wordt geen onderscheid ge maakt naar de aard of plaats van de gevangenschap. Geen uitkering wordt verstrekt wegeils gevangenschap kor ter dan drie maanden. Gevangenschap rn het buitenland wordt als uiterlijk 1 juli 1945 beëindigd beschouwd. Voor uitkering wegens overlijden tijdens de gevangenschap of binnen een jaar na invrijheidsstelling komen m aanmerking de echtgenoot of de kinderen van de vervolgde voor zo ver op 1 mei 1945 minderjarig en voor ongehuwde vervolgden de nog in leven zijnde ouder(s). De nabestaande moet bij indiening van de aanvraag zelf nog in leven zijn. Een hertrouwde echtgenoot kan geen aanspraken laten gelden. Uitkeringen wegens sterilisatie ge schieden alleen aan nog levende ver volgden en komen boven de uitkering wegens vrijheidsberoving. De omvang van de uitkeringen aan belanghebbenden wordt bepaald door een „verhoudingsgetal" dat aan elke aanvrager na beoordeling van de ge gevens zal worden medegedeeld. Zo geldt voor uitkeringen wegens overlij den een verhoudingsgetal 100, voor le vende vervolgden een getal gelijk aan het aantal weken in gevangenschap, voor sterilisatie een getal 50, voor het ster-dragen een getal gelijk aan 1/3 van het aantal weken. De verhou dingsgetallen zullen evenwel gebonden zijn aan een maximum van 200 per aanvrager. Het bedrag van 125.000.000 D.M. zal door de som van alle verhoudingsgetallen worden gedeeld. De uitkomst daarvan, vermenigvul digd met het eigen individuele ver houdingsgetal, geeft de te ontvangen uitkering aan. Op deze uitkeringen zal geen inkomstenbelasting worden gehe ven of successierecht verschuldigd zijn. Met de administratieve behandeling van de uitkeringen zal het „centraal afwikkelingsbureau Duitse schade-uit keringen" te Amsterdam worden be last. Belanghebbenden moeten dan ook hun aangifte bij dit bureau indie nen en wel binnen twee maanden na het in werking treden van de uitke ringsregeling. Aan dit bureau zal een raad van advies, bestaande uit verte genwoordigers van organisaties en an dere deskundigen worden toegevoegd. Bovendien zal tegen de afdoening in eerste aanleg van dit bureau beroep mogelijk zijn bij een onpartijdig col lege. Er zal worden getracht de afwikke ling vlot te laten geschieden. Aanvra gers ontvangen binnen de vier maan den een registratienummer. Het zal voorts mogelijk zijn om in afwach ting van een definitieve afrekening renteloze voorschotten op de te ver krijgen uitkering te ontvangen. (Van onze radio- en t.v.-redacteur) Naar wij van het hoofd van de pers en publiciteitsdienst van de VARA, de heer Jan de Troye, vernemen, heeft men in overleg met Wim Kan besloten om diens oudejaarsavond-conférence dit jaar niet uit te zenden. Wim Kan was bovendien van mening dat de tijd van voorbereiding, mede ge zien in het licht van zijn andere con tractuele verplichtingen, te gering is om op 31 december een uitzending te ver zorgen. De programmaleiding en Wim Kan zijn echter overeengekomen deze veel- heluisterde uitzending eind 1963 weer aan de luisteraars te presenteren. Deze foto geeft een indruk van de I te ijveren voor een werkelijke en hartstochtelijkheid waarmee de paus duurzame vrede, een beroep op de regeringen deed om| Te oordelen naar wat Australische zendelingen vertelden is een gewone varkensdiefstal de aanleiding geweest voor het bloedbad, dat wilde Danistam- men het afgelopen weekeinde aanricht ten in een aantal gekerstende dorpjes van de Baliemvallei in centraal Nieuw- Guinea. Een varken stelen is voor een Dani ongeveer de ergste misdaad, zoals paar dendiefstal dat was onder de Indianen. Dat de wraakoefening echter uitgroeide tot een grootscheepse oorlog, waarbij naar schatting tachtig mensen omkwa men en vele dorpjes platgebrand wer den, was te wijten aan de atmosfeer van onrust die de gezagsoverdracht op Nieuw-Guinea tot in dit, waarschijnlijk meest onderontwikkelde gebied ter we reld gewekt heeft. Tijdens het Neder lands bewind schenen de oorlogen in de Baliemvallei welhaast tot het verleden te behoren. Op het ogenblik is de oorlogstoestand volledig bedwongen, hoewel de Dani's nog onrustig van het ene bevriende dorp naar het andere zwerven. Zondag brengt de tijdelijke UNO-bevelhebber op Wes telijk Nieuw-Guinea, José Rolz Bennett, op zijn reis naar Merauke en Tanahme- rah, een bezoek aan de Baliemvallei. De zendingspost der Australische bap tisten is ongemoeid gebleven in de strijd, maar volgens de zendelingen zou ook deze post het misschien hebben moeten ontgelden als er niet zo snel enkele vliegtuigen met Papoeapolitie uit Hol- landia waren overgestuurd, die dade-lijk een eind maakten aan de veldslagen. President Soekarno heeft de Indonesi sche minister van Financiën opgedragen het gebouw van- het departement van Financiën te Djakarta aan het Banteng- plein (het voormalige Waterlooplein) te- laten afbreken. Volgens de president re sideerden in vroeger tijden in dit ge bouw de Nederlandse koloniale gouver- De noord-Spaanse stad Gerona is vrij dag getroffen door een overstroming, waarbij volgens de eerste berichten een verkeersbrug is weggespoeld en vele straten en omliggende stukken akker land blank staan. Een nog onbekend aantal gezinnen is geëvacueerd. Er zijn nog geen doden gemeld. Het is de tweede keer in drie weken tijds dat de Spaanse provincie door een watersnood wordt geteisterd. Vorige maand kwamen meer dan 700 Catalo- niërs om bij rampzalige overstromingen, als gevolg van stortregens. Het Russische ministerie van Buiten landse Zaken heeft de Amerikaanse am bassade te Moskou verzocht maatregelen te treffen voor het onmiddellijk vertrek uit Rusland van de eerste secretaris van deze ambassade, K. M. Midthun. Midthun zou een poging hebben ge daan om een Russsiche ambtenaar over te halen hem geheime gegevens te ver strekken. Met het oog hierop acht het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken het ongewenst dat Midthun nog langer in de Sovjet-Unie blijft. Smirnovsky, hoofd van de Amerikaan se afdeling van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken, had tegen een vertegenwoordiger van de Amerikaanse ambassade gezegd, dat Midthun ook ge heime gegevens verzameld had. Dit is de tweede maal binnen een week dat een Amerikaanse diplomaat Rusland moet verlaten. Op de Ameri kaanse ambassade brengt men deze ge vallen in verband met de recente uitwij zing uit de V.S. van twee Russische di plomaten. die geheime gegevens gekocht zouden hebben van een Amerikaanse matroos. In ambassadekringen zei men, dat Midthun, die sinds januari in Moskou is, binnen enkele dagen uit Rusland zal vertrekken. Midthun is getrouwd en heeft twee dochters. Hij zou niet weten waarop de Russische beschuldiging eigdhlijk ge grond is. Hij is ook niet gearresteerd en, voorzover bekend, evenmin geschaduwd. neurs-generaal en het kan daarom niet meer dienen voor de ontwikkeling van Indonesië. Op dezelfde plaats zal een an der groot gebouw worden opgericht, waarvoor tharïs voorbereidingen worden getroffen. Met een speciaal gecharterd vliegtuig is vrijdag een groep van 45 Filippino's naar Hollandia vertrokken. De Filippino's zullen de „Untea" bij staan in het bestuur van Nieuw-Guinea. Zoals gemeld had de „Untea" de Filip pijnen verzocht zo spoedig mogelijk een aantal bestuursambtenaren te zenden. Lv De Vaticaanse tradities zijn beter te gen de tijd bestand dan zelfs de Britse. De paus heeft echter al met heel wat tradities gebroken. Zo was het gis teren de eerste keer dat de H. Vader een audiëntie in de Sixtijnse kapel liet houden. Een in Rome verschijnende krant bevatte gisteren een in het Latijn gestelde advertentie, luidende „Auto mobiles novissimae lecantur", hetgeen betekent „Nieuwe auto's te huur". maar in ander opzicht blijft Ro me zichzelf. Deze week werden vier kof fers met priesterkleding van een uit Oran afkomstige concilievader, mgr. La- caste. gestolen. De politie wist de kof fers te achterhalen. De gevangenen van de gevangenis „Regina Coeli" in Rome hebben de paus telegrafisch hun beste wensen voor het concilie gezonden. De paus antwoordde prompt. „Wij zijn zeer getroffen door uw aanbod om voor het concilie te bidden en te offeren". Het hoofd van de Anglicaanse kerk, aartsbisschop dr. Ramsey, heeft in een speciale boodschap paus Joannes gepre zen als „levend symbool van de geest van onderlinge liefde, die de verhouding tussen de kerken steeds meer gaat b%. heersen". (Advertentie) 40 cm naast uw gasfornuis is genoeg voor een oliestook c.v.ketel. De nieuwe centrale verwarmingsketel, de Centr-O-Therm, is, net als koelkast en wasmachine, een fraaigelijnd keuken meubel: glad, gaaf, glanzend. Geen uit-stekende brander, geen richels of kleppen - een fraaie, compacte unit, precies 30 cm breed. Zo'n „vestzak"-ketel levert maar liefst 25.000 tot 50.000 kcal/h; met de Centr- O-Therm stookt U gemakkelijk een heel huis warm. Vraag de uitvoerige ge- illustreerde beschrijvingsbrochure en referentielijst eens aan bij AWB n.v. - Beek en Donk (vermeld: CENTR-O-THERM).

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1962 | | pagina 1