1DEEL
Paus Joannes XXIII in openingsrede:
Geen ondergangmaar nieuwe
ordening onder Gods leiding
Jemens hoofdstad
doel
van opmars
Gehele geopenbaarde leer
waarborg voor de eenheid
aria
aticana
Eerste buit
is binnen
f
Toch Russische
waarnemers
op het Concilie
Stammen contra junta
EL BADR NOG
IN LEVEN?
Kerk moet als
moeder zijn
Wat zeg U
ervan
middaH
2 met 10 ct voordeel
rs! 4
DAGBLAD VOOR ZEELAND
SM; ïïgffsa! r®
Dezelfde temperaturen j
Rijker
Klein Europa
Nieuwe normen
Ervaring
Eenheid
Tass"
Keuze
Goede wensen
Fakkeloptocht
Barathea-
costuums
1?
van 11 t/m 17 oktober
1 met
In zegel
.A ct voordeel
- zegel
p met 1 I ct voordeel
p zegel
met O ct voordeel
ran De Spar,
flessen tegelijk.
Sparzegels
Sparzegels f-
Sparzegels
t 59 ct zegelvoordeel
tl05 ct zegelvoordeel
t165 ct zegelvoordeel
102e JAARGANG No. 24104
Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia
Directeur: E. H- B. Brader.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M-
Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren, L. J. v. 't Westende.
Bureaus: Breda - Reigerstraat 16 -
Tel. 22341 (4 lijnen) - Postgiro 1114111
Voor GodKoningin en Vaderland
VRIJDAG 12 OKTOBER 1962
Abonnementsprijs 8,05 per kwartaal,
excl. 0,20 incasso; 9,25 per post
excl. 0,35 incasso 0,62 per week
Prijs van buitenlandse abonnementen
op aanvraag. Losse nummers 15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
f 0,42 per mm (Ing. Med. 1,05). Bij
contract aanzienlijke reductie. Volledi
ge tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Klokstraat 1 telefoon 6 252 Bureau voor Zeeuwsch-VlaanderenHULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Bijbureaus: Terneuzen: IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURG: Nieuwstraat 41 - telefoon 2893)
CONCILIE ZAL VOORBODE ZIJN VAN
LICHTENDE DAG
Herderlijke liefde en een rotsvast vertrouwen in Gods heilsplan óók en juist met onze
moderne wereld, waren de hoofdkenmerken van de grote rede welke paus Joannes
XXIII gisteren hij de opening van het concilie heeft uitgesproken. Wekte de stralende
luister van het ceremonieel gevoelens van ontzag wegens de macht der Kerk op aarde
de rede van de paus verschafte de luisterende wereld, met al haar scepsis, inzicht in het
innerlijk leven van de Kerk, daar waar zij het herdersambt uitoefent en het licht der
wereld is. Over de hoofden der concilie.vaders heen richtte de H. Vader zich in zijn
toespraak feitelijk tot de gehele mensheid en speciaal deed hij dit door zijn vurige
bede om broederlijke liefde en de door Christus gewilde eenheid. De rede duurde een
half uur.
Het dagblad van Vaticaanstad, de
Osservatore Romano, heeft gisteravond
gezegd dat aan de lijst van niet-katho-
lieke christelijke waarnemers op het con
cilie, twee buiten de Sovjet-Unie ver
blijvende Russen zijn toegevoegd.
Beide Russen, exponenten van de Rus-
sisch-orthodoxe kerk in ballingschap, re
sideren in Zwitserland. De Osservatore
zei niet of ze al in Rome waren en de
openingsceremonie hadden bijgewoond.
De Russische ballingen zijn Pope An-
thonio, bisschop van de orthodoxe kerk
in Genève en Igor Trojanoff, aarts
priester-directeur van de Russische kerk
van Lausanne en Vevey, Zwitserland. Ze
zijn ingeschreven als vertegenwoordigers
van „de Russische kerk buiten de lands
grenzen".
Daarentegen wist het Italiaanse pers
bureau „Italia" gisteren te melden dat
„de vertegenwoordiger van de Russisch-
Orthodoxe kerk in Genève, Borowoj" en
de plaatsvervangende missieleider van
deze kerk in Jeruzalem, Kotljarov don
derdagavond per vliegtuig uit Moskou in
Rome waren aangekomen.
De junta in Jemen, die na de geslaag
de opstand het bewind in het feodale
staatje heeft overgenomen, wordt in ern
stige moelijkheden gebracht door een
aantal stammen uit het noorden van het
land, die trouw gebleven zijn aan het
IN EEN NOTA heeft het bedrijfschap
schildersbedrijf verklaard, dat-in de be
drijfstak de toekenning van loonsverbe
teringen in het actuele systeem van
loonvorming niet meer mogelijk is en dat
de eis van gelijk blijvende prijzen als
een fictie moet worden beschouwd.
PRINSES BEATRIX zal na haar reis
door een aantal Aziatische landen een
bezoek aan de Verenigde Staten en wel
licht ook aan Canada brengen. De we
reldreis duurt tot 22 december.
TWEE JONGE mensen, die gisteren bij
kSw' van Oost-Berlijn naar
et Westen wilde vluchten, werden door
teerd JnSe Srenswachters gearres-
HET EERSTE tunnelstuk voor de Rot-
S"a™se metro is gisteren uit het bouw-
lano S,V3ife?' sesment is 75 meter
riin wee8t 4,5 miljoen kilo. Er
nodioT™ jVan tieze bet°nnen kolossen
nodig voor de metro.
laatste gegevens is het
in Polen f dat bÜ de treinramp
Ongevler inn™8 e" ^stegen tot 34.
wond 0 Passagiers werden ge-
seEKamer^van^K^ h3" de Amsterdam-
heeft «nrow °2phandel- mr- Delprat,
schouwt al, d erd tegen wat hij be
tersuikerraffinaderij"1 welk Vhedd?f WeS"
ste oorzaken van de narigheid. am'
monarchistische bewind. Er wordt in
noordelijk Jemen hevig gevochten.
De situatie is zeer verward. Strijd
krachten van de tegen het rebellenbe-
wind rebellerende stammen trekken op
naar de hoofdstad van het land, Sanaa,
en naar de havenstad Hoedei. Zij zouden
daarbij al verscheidene sterkten van het
militaire bewind hebben veroverd, o.a.
de plaats Marib, op 120 km van de
hoofdstad.
Het gerucht gaat dat kroonprins
El Badr, van wie gezegd was dat hij
tijdens de opstand, tien dagen na de
dood van zijn vader, de imam, ver
moord of overleden zou zijn, nog in
leven is. Hij zou aan het hoofd van
de vechtende stammen staan om het
rebellenbewind omver te werpen en
de regering weer over te nemen.
Wat er van dit gerucht waar is, kan,
moeilijk uitgemaakt worden. Prins Has
san, een broer van de overleden imam,
is in elk geval wel onder de leiders
van de tegenactie. De Britse regering
heeft haar zaakwaarnemer in Jemen op
dracht gegeven te ontkennen dat Enge
land prins Hassan steun zou verlenen.
Dit praatje was afkomstig van Moskou,
waar beweerd werd dat Engeland en
andere westelijke landen het „wettige
revolutionaire bewind" in Jemen heime
lijk steun geven.
De plaatsvervangende premier van de
opstandelingenregering, Ahmed Beida-
ni, heeft gezegd dat Jemen zich in staat
van oorlog acht met Saoedi-Arabië. Dit
land zou de stammen, die tegen Sanaa
optrekken, ook militaire steun verle
nen.
In elk geval zit het nieuwe Jemeniti-
sche bewind niet gemakkelijk. Het aan
tal tegenstanders schijnt groot te zijn
en nog steeds toe te nemen. Zij willen
Sanaa omsingelen.
Tot nu toe is het revolutionaire be
wind van Jemen door tien communisti
sche landen erkend, en nog slechts door
één neutraal land, Somalië namelijk. De
westelijke mogendheden erkennen de
junta niet.
Na te hebben gewaagd van het feit dat dit concilie „onder be
scherming staat van de allerheiliste maagd Maria, van wie de Kerk
vandaag het Goddelijk moederschap viert", kenschetste de H. Vader
de twintig concilies van de Kerk, evenals de talloze provinciale
en regionale concilies als lichtpunten in de geschiedenis van de Kerk
en als getuigenissen van de levenskracht dier Kerk.
Het thans geopende concilie wil, zo zei
de paus, „het kerkelijk leerambt in zijn
bestendigheid opnieuw beklemtonen, om
het in deze buitengewone vorm aan de
mensheid van onze dagen te tonen zoals
het de dwalingen, de eisen en de noden
van de moderne tijd verlangen. Luiste
rend naar de stemmen van het verleden,
horen wij voortdurend de roem der Kerk
van Christus verkondigen, die van Je
zus' naam genade en inhoud krijgt".
Naast reden tot innerlijke vreugde
ligt sedert 19 eeuwen ook een wolk van
droefheid en beproeving over de Kerk.
„De grote vraag waarvoor de wereld
Het eerste schaap is over de
dam. Een inwoner van het
Limburgse Meerssen heeft over
puzzel „Wat zegt U ervan?"
feilloos het zijne gezegd! Dui
zend gulden voor deze pientere
inzender.
En wie weet: wellicht moeten we
V volgende week op dezelfde manier
lof toezwaaien. Maar natuurlijk al
leen als U meedoet.
{Weersverwachting van het KNMI
:av™dVa23aiTudur:°Pgemaakt i
mi tde of'!te,ui °P enkele plaatsen i
ovcr,»cns zwaar bewolkt met 1
ringen v"sPreid voorkomende opkla-
instituut" het Be'gISCh Weer-|
0nSeveermJ!et Jia"s °P opklaringen. j
gisteren. aezel£de temperaturen als I
°pnna58'uu°rn onder 17-54 uur. Maan i
Morgen-
der 6.25 op 7 00 uur. Maan on-1
Trots, maar kennelijk erg onwennig
zit een van de grote mannen van het
nieuwe militaire bewind op de troon
van de vroegere imam van Jemen.
i Zijn automatisch wapen in de rech
terhand zal hij wellicht nog nodig
hebben: stammen uit liet noordeyi
trekken op naar het hoofdkwartier
van het nieuwe bewind.
staat is na bijna 2000 jaren niet veran
derd. Christus is het steeds lichtende
middelpunt van de geschiedenis en het
leven. De mensen zijn met Hem en Zijn
Kerk en dan bezitteii zij licht, goedheid,
orde en vrede. Of zij leven zonder Hem,
ja zelfs tegen Hem en Zijn Kerk en dan
brengen zij verwarring, laten de mense
lijke betrekkingen verstarren en roepen
het gevaar van broederoorlog op".
Elk oecumenisch concilie is een plech
tige bevestiging van de eenheid van
Chistus en Zijn Kerk en zij bevorderen
de verbreiding der waarheid, aldus
sprak de H. Vader. „Zij geven richting
aan het leven van ieder afzonderlijk,
van het gezin en van de maatschappij.
Zij versterken de geesteskracht, omdat
zij steeds de blik op het ware en op de
eeuwige goederen vestigen".
Sprekend over de rechtstreekse aanlei
ding tot bijeenroeping van het concilie
zei de paus, dat het woord „concilie"
hem als een opwelling, als een straal
van bovenaards licht werd ingegeven.
De jaren van voorbereiding, die zo
vruchtbaar zijn geweest, noemde de paus
een eerste teken en geschenk van god
delijke genade.
„Verlicht door het licht van het con
cilie zal de Kerk, dat vertrouwen wij
vast, rijker aan geestelijke goederen en
met nieuwe kracht en onverschrokken
heid naar de toekomst zien. Door een
gepaste vernieuwing en verstandige en
ge-organiseerde samenwerking zal de
Kerk bereiken, dat de mensen, gezinnen
en volkeren hun zinnen richten op he
melse zaken".
Dat het concilie noodzakelijk moet
worden gehouden, nu en in onze tijd,
toonde paus Joannes aan door te
wijzen op „de soms droefmakende
stemmen aan ons oor, die weliswaar
van grote ijver getuigen, maar niet
van overmatige zin voor wijsheid
en verhoudingen. Zij zien in de mo
derne tijd slechts onrecht en neer
gang. Zij zeggen, dat onze tijd in
vergelijking met vroeger, steeds
slechter wordt. Zij gedragen zich
alsof zij niets uit de geschiedenis ge
leerd hebben, welke toch de leer
meesteres van het leven is, en alsof
ten tijde van vroegere concilies al
les verliep in de volle triomf van
christelijke leer en leven en in
vrijheid van geloof
De stem van de H. Vader klonk plech
tig en vol warm vertrouwen toen-hij zei:
„Wij kunnen het niet met die ongeluks
profeten eens zijn, alsof het einde van
de wereld voor de deur staat. In onze
tegenwoordige wereldordening leidt de
goddelijke Voorzienigheid ons juist naar
een nieuwe ordening onder de mensen.
Zij voltooit aldus door het menselijk
werk zelf en ver boven hun verwachtin
gen uit in steeds grotere mate Haar
plannen".
Het tijdsbeeld van heden karakteri
seerde de H. Vader me-t op te merken,
dat de wereld zo in politieke en econo
mische meningsverschillen gewikkeld is,
dat zij geen tijd meer vindt voor dingen
van geestelijke orde waarmee het leer
ambt van de Kerk zich bezighoudt. „De
ze verhouding leidt niet tot het goede
en kan niet goedgekeurd worden. Toch
kan men niet ontkennen, dat de nieuwe
verhoudingen in het moderne leven ten
minste dit voordeel bieden, dat talloze
lindernissen opgeruimd zijn, waarmee
vroeger de kinderen van deze wereld
het vrije werken van de Kerk beïn
vloedden".
De paus wees vervolgens op de in
vloed van „de kinderen dezer wereld"
)p sommige vorige concilies niet zei-
Jen met de beste bedoelingen waar-
Joor de Kerk echter grote schade werd
toegebracht.
„Bij deze gelegenheid zouden wij u
willen bekennen", zei de paus, „met
Een groepje onder duizenden: concilie
vaders in witte mantels en met witte
mijters op weg naar de basiliek.
welk groot verdriet wij moeten vaststel-
len, dat vele van onze geliefde bisschop
pen hier ontbreken. Zij zijn gevangen
genomen omwille van hun trouw aan
Christus of zijn om andere redenen ver
hinderd. Toch zien wij met grote hoop
en tot onze grote troost, hoe de Kerk
thans vanuit deze basiliek, als vanuit
een tweede apostolische zaal van het
laatste avondmaal, haar stem vol groot
heid en majesteit verheffen kan".
Als voornaamste taak van het concilie
noemde de paus: het bewaren van het
heilig erfdeel der christelijke leer en op
doeltreffende wijze verkondigen van
deze leer, die de mens met ziel en li
chaam omvat.
„De Kerk mag nimmer afstand doen
van de schat van waarheid die door de
Vaders is overgeleverd. Maar tevens
moet zij met deze tijd rekening houden
en met de gewijzigde situaties en nieu
we levensnormen die in de moderne we
reld ingang hebben gevonden en die
nieuwe wegen hebben geopend voor het
katholieke apostolaat. Bij de verbazing
wekkende vooruitgang van de ontdek
kingen van de menselijke geest stond en
staat de Kerk niet terzijde, maar zij ver
zuimt niet, de mensen door al de aardse
dingen heen op God, de bron van alle
wijsheid en schoonheid, te wijzen.
Voor een herhaling van de Leer is
geen concilie nodig. Zij is vanzelf
sprekend iedereen bekend. Maar van
een vernieuwde, heldere en rustige
instemming met de gehele leer der
Kerk, in haar volheid en nauwkeu
righeid verwacht de gezamenlijke
katholieke christenheid een stap
voorwaarts tot een penetratie van
de leer en de vorming van het ge
weten.
Dat zal zeker in volkomen harmonie
met de ware leer gaan, maar ook deze
moet in' het licht der moderne onder-,
zoekingen en in de taal van het huidige
denken vastgelegd en nagegaan wor
den. Men moet de substantie van de
oude leer, van de geloofschat, onder
scheiden van de formulering waarin zij
qua taal is ingekleed. Daaraan moet men
in ieder geval met geduld grote waarde
hechten en daarbij alle6 zo afwegen zo
als het de vormen en de vereisten van
een leerambt vraagt, dat zo overwegend
een pastoraal karakter draagt".
De H. Vader zette vervolgens uiteen,
dat het concilie in haar uitspraken over
dwalingen, die er altijd zijn geweest en
immer zijn verdwenen, de scherpe ver
oordeling zal nalaten ten gunste van de
heilmiddelen der barmhartigheid.
De,valse leringen, meningen en be
grippen, zo sprak de H. Vader, „staan
in zo'n duidelijke tegenspraak tot de
juiste zedelijke normen en hebben zulke
vernielende resultaten opgeleverd, c>rr
de mensen deze thans reeds uit zichzelf
veroordelen. Dat geldt in het bijzonder
van de zeden die God en Zijn Wet ver
achten. voor het blinde ve-rtrouwen in
de technische vooruitgang en voor het
Een gedeeltelijk overzicht van de
concilie-aula, de enorme basiliek
van Sint Pieter.
streven naar welstand, die uitsluitend op
een gemakkelijk leventje is gericht.
En wat nog meer telt: de ervaring
heeft de mens geleerd dat het geweld
tegen anderen, het gebruik van wapenen
en de politieke bevoogding voor een ge
lukkige oplossing van de huidige moei
lijke problemen allerminst bevorderlijk
zijn. Met het oog hierop laat de Ke-rk
in dit oecumenisch concilie het licht der
waarheid zien wil zij zich daarbij tonen
als de liefhebbende, goede en geduldige
moeder, vol erbarmen en goedheid te
genover de zonen die van haar geschei
den zijn.
Zij zegt tot de mensheid: „Goud en zil
ver bezit ik niet, maar wat ik heb geef
ik u, in naam van Jezus Christus van
Nazareth: sta op en ga". (Hand. 3, 6).
Het grote thema van het mysterie der
christelijke eenheid besprekend, zei
Joannes XXIII: „Zonder de hulp van de
gehele geopenbaarde leer kunnen de
mensen niet die diepe en gevestigde een
heid, die 'Christus op de vooravond van
Zijn lijden zo vurig van Zijn hemelse
Vader heeft afgesmeekt, verwerkelijken.
Het vervult de Kerk met grote vreug
de, wanneer zij ziet dat deze bede van
Christus ook onder hen, die van haar ge
scheiden zijn, vruchten draagt.
Wanneer men de door Christus voor
Zijn Kerk afgesmeekte eenheid beziet
schijnt zij een drievoudig licht uit te stra
len: de eenheid der katholieken onder
ling, de eenheid in gebed en die in het
brandende verlangen waarmee de van
de apostolische stoel gescheiden christe
nen de eenheid met ons afsmeken. Ten
slotte de echtheid in de achting en het
respect der katholieke Kerk voor die
genen die nog niet tot de christelijke
godsdiensten behoren".
Een vurige bede liet de H. Vader hier
na horen met betrekking tot dat deel
der mensen dat nog geen deel heeft aan
de bronnen der goddelijke genade, wel
ke de Kerk bezit.
Samenvattend zei de opvolger van Pe
trus: „Het concilie verenigt de beste
krachten der Kerk in zich. Het spant
zich in, aan de mensen de heilsbood
schap zo te verkondigen, dat zij haar
gereder aannemen. Op deze wijze be
reidt en vestigt het concilie de weg tot
die eenheid van het menselijk geslacht,
welke de noodzakelijke basis verschaft
om een op de hemel gelijkende aardse
stad te worden, waarin de waarheid
heerst en waarin de liefde wet is en
welke van eeuwige duurzaamheid is".
„Hemel en aarde zijn hier nu nauw
met elkaar verbonden", zei de H. Vader
aan het slot van zijn rede, „het concilie
spreekt de Kerk aan als een voorbode
van een lichtende dag".
Wijzend op de universaliteit van het
gebeuren, vroeg de H. Vader van de
conciliedeelnemers evenwichtigheid,
broederlijke eendracht, verstandige ma
tiging in de voorstellen, waardigheid bij
de discussies ei^ wijs beraad.
Europa is op het concilie in de
minderheid, want 62 procent van
de aanwezige concilievaders komt
uit landen buiten de „oude wereld".
Onder hen bevinden zich 160 niet-
blanke bisschoppen. De oudste
concilievader, mgr. Carinci, wordt
volgende maand 100 jaar; de jong
ste, mgr. Zanchin, is 34 jaar oud.
Het officiële Russische persbureau
„Tass" heeft in een van verdraagzaam
heid overlopend commentaar verklaard
te hopen dat de katholieke staatslieden
(Adenauer, Kennedy en De Gaulle) zul
len gehoorzamen als het concilie de
atoombewapeningswedloop veroordeelt.
In de Italiaanse radio en tv is het
al concilie wat de klok slaat. Maar
voor vanavond is er een uitzondering
gemaakt. Het programma „De evan
geliën" zal moeten wijken voor een
reportage van de voetbalwedstrijd
Benfica-Santos.
Radio-Vaticana verzorgde gisteren on
der meer een directe uitzending uit Mos
kou, waar aan Russische katholieken
werd gevraagd hoe zij over het concilie
denken. „Wij sluiten ons in gebed bij het
concilie aan", was de ontroerende con
clusie.
Ongeveer tweehonderdduizend Inwo
ners van Rome en buitenlandse toeristen
hebben gisteravond op het Sint Pieters
plein en langs de daarheen leidende we
gen een fakkeloptocht gadegeslagen, die
door het gemeentebestuur van Rome was
aangeboden als bijdrage van de Eeuwige
Stad aan het algemene concilie. De op
tocht werd gehouden ter ere van paus
Joannes en de Vaticaanse concilieraad.
Mannen, vrouwen en kinderen droe
gen 70.000 toortsen met zich mee. Zij
hadden ook zelf vervaardigde aanplak
borden bij zich, met leuzen als „Lang
leve de paus" en „Leve de concilieva
ders".
Zij zongen op het Sint Pietersplein
liederen tot de paus voor de verlichte
vensters van zijn particuliere vertrek
ken verscheen. Dit werd met een storm
achtig applaus begroet.
(Advertentie)
Prachtige kwaliteit,
100% kamgaren.
1e Klas pasvorm
en afwerking.
Voorradig in
6 moderne kleuren.
IvolLe^vIccMnf)
Breda Eindstraat hoek Houtmarkt
