Rome door concilie spil der christenheid
vlaggenzee; klokgelui
en gejuich van tienduizenden
Uitspraak in zaak Van der
Putten over drie weken
Zuidslavisch episcopaat
is voltallig aanwezig
Epidemie in N.-Guinea
eiste al dertig doden
Varia
-V aticana
OUDERS VAN
VONDELING
OPGESPOORD
Katanga stelt
Y.S. ultimatum
Wat zegt U ervan
Polleen fiffllM is filttM
Rigoletto
Raadsman: verdiensten van
ontslagene onbetwistbaar
Verf met voldoening
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Rome één
Vliegtuigongeluk in
Tsjecho-Slowakije
Weinig wind
Bisschop onder
de bisschoppen
Veni creator
Onzekerheid
Altijd kersvers
brood in huis!
VENUSRAKET TIKJE
UIT ZIJN KOERS
Verbindingen met
binnenland zijn
uiterst slecht
Wat dit is
Spookvloot
Italiaans
Goede wensen
Vormsel
Gouden pen
Voorlichting
Voor God, Koningin en Vaderland
Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia
Directeur: E. H. B. Brader.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M.
Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren, L. J. v. 't Westende.
Bureaus: Breda - Reigerstraat 16 -
Tel. 22341 (4 lijnen) - Postgiro 1114111
Abonnementsprijs 8,05 per kwartaal,
excl. 0,20 incasso; 9,25 par post
excL 0,35 incasso 0,62 per week
Prijs van buitenlandse abonnementen
op aanvraag. Losse nummers 15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
f 0,42 per mm (Ing. Med. f 1,05). Bij
contract aanzienlijke reductie. Volledi
ge tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Klokstraat 1 telefoon 6 252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Bijbureaus: Terneuzen: IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURG Nieuwstraat 41 telefoon 2893)
WERELD KIJKT GEFASCINEERD NAAR
OPENINGSCEREMONIE
Onder het feestelijk gebeier van alle klokken van Rome, van de reusachtige Bour
dons tot de snel kleppende kloosterklokjes toe, zijn vanmorgen de openingsplechtig
heden van het tweede Vaticaanse concilie begonnen. Rome was één vlaggenzee en
tienduizenden en nogeens tienduizenden mensen waren uitgelopen om een glimp op
te vangen van dit grootste kerkelijke gebeuren in onze eeuw. Via radio en televisie
volgde de gehele wereld het plechtig gebeuren in Vaticaanstad, waar het wereldepisco
paat zich heeft geschaard rond de 81-jarige paus Joannes XXIII. Want het is de dag
waarop men drie jaar lang heeft gewacht, ook in de niet-katholieke wereld.
Het Sint Pietersplein was vanmorgen vroeg reeds volgestroomd
met belangstellenden, waaronder de gehele clerus van Rome met alle
leden van orden en congregaties tezamen een machtig legioen. De
concilievaders, in het wit, verzamelden zich in de zaal der zegeningen
boven het kolossale voorportaal van de Sint Pietcr.
(Van onze correspondent)
Het raadsel van de op een keukenaan
recht te vondeling gelegde baby is op
gelost. De Eindhovense politie, die gis
teren de ouders van het kind op het
spoor kwam, heeft met de vader en de
moeder van de baby gesproken. De po
litie deelde mee dat de ouders van het
kind, die ongehuwd zijn, in een plaatsje
in de omgeving van Den Bosch woon
achtig zijn. Verdere mededelingen wens
te zij niet te doen. Wij vernemen even
wel dat de jongelui, die het kind te von
deling hebben gelegd, familie zijn van
het echtpaar waar zij het kind achter
lieten.
De geschiedenis schijnt een happy en-
ding te zullen krijgen: de vader en de
moeder van het kindje hebben trouw
plannen en willen, wanneer het huwe
lijk is gesloten, stappen ondernemen om
de baby, die nu nog aan de zorg van de
raad voor de kinderbescherming is toe
vertrouwd, weer bij zich te krijgen.
Het kindje is geboren in een kam-
peertent zonder medische hulp.
President Tsjombe van Katanga heeft
de V.S. meegedeeld dat hij het commu
nistische blok om militaire hulp zal vra
gen indien Amerika ermee voortgaat
militaire hulp Ue verlenen aan het leger
van de centrale Kongolese regering.
Het dreigement werd geuit in een no
ta, die aan de Amerikaanse consul, Jo
nathan Dean, werd overhandigd.
Eerder was bericht dat de V.S. de re
gering in Leopoldstad 20 jeeps, radio's
en ande-r materieel hadden geschonken.
Een vliegtuig van de Tsjechoslowaakse
luchtvaartmaatschappij op de route
Kosice-Praag is woensdag bij de voorbe
reiding voor de landing in Brno neerge
stort. Elf mensen kwamen om het leven,
onder wia drie bemanningsleden. Verder
werden 31 passagiers zwaar gewond.
.en morgen weer:
onze nieuwe, boeiende puzzel.
PROFESSOR mr. L. J. M. Beel is we
gens overbelasting afgetreden als voor
zitter van het Landelijk Sociaal-Charita
tief Centrum. Het algemeen bestuur van
dit centrum heeft in zijn vergadering te
^.H- J- J- van den Biesen
benoemd tot tijdelijk voorzitter.
TWEE OOSTDUITSE jongens van 15
jaar zijn erin geslaagd via prikkeldraad
versperringen West-Berlijn te bereiken.
RUSLAND zal binnen de eerstkomende
twintig jaar ruim 100 steden bouwen of
moderniseren.
DE VERKIEZINGEN voor een nieuwe
Franse nationale vergadering zullen op
to en 25 november worden gehouden.
f Weersverwachting medegedeeld door I
net K.N.M.I. geldig tot vanavond:
5 'n de middag op vele plaatsen zonnig S
met ongeveer dezelfde temperaturen i
als Siste maar in de ochtend en
op Jnkey^fVatsen ook de gehele dag 5
mist of laaghangende bewolking met S
lagere temperaturen. Weinig wind.
anAa,a„g: zon onder 17 57 uur- Maan t
flP 17.32 uur.
Morgen: zon op 6.58 uur. Maan on- 5
der 4.59 uur.
De geestelijkheid van Rome en
de jongeren die in Rome studeren
Vormden een erehaag vanaf de
bronzen deur van het Vaticaan
naar de hoofdingang van de Sint
Pieter.
De stoet was als volgt samengesteld:
vooraan de geheim kamerheren van de
paus in schitterende uniformen, gevolgd
door de procuratoren van het heilige col
lege. Daarna twee figuren wier verschij
ning opvallend sober was: de bièchtva-
der van de paus en zijn huisprediker.
Na een aantal andere functionarissen
volgde he>t jongens- en mannenkoor van
de Sixtijnse kapel in toog en superplie
en na hen een groep waardigheidsbekle
ders van het pauselijk hof.
Na de leden van de kerkelijke recht
bank, de rota, volgde een opvallende
groep: priesters die de pauselijke tiara,
Z. Em. kardinaal Alfrink en de bis
schop van Den Boschmgr. Bekkers,
met elkaar in een (kennelijk) leven
dig gesprek aan de vooravond van
het concilie.
een wierookvat en de pauselijke gewa
den droegen.
Daarachter volgden de concilievaders
in statige processie en door hun ver
schijning alleen reeds een fascinerende
illustratie van de universaliteit van de
Kerk. Primaten, patriarchen, kardinalen,
abten, prelaten, bisschoppen, ruim 2500
in getal, uit praktisch alle landen waar
het Evangelie wordt gepredikt, vormden
de processie waarin als voornaamste fi
guur, klein en eenzaam tussen de dui
zenden, de H. Vader zichtbaar werd.
De pauselijke zetel, gedragen door de
in karmozijnrode mantels gehulde dra
gers, deinde als een gouden schip boven
de hoofden der massa. De paus droeg de
hoge, gouden mijter. Zegenend ging daar
Christus' plaatsbekleder op aarde door
de menigte, de weg naar het concilie
dat in en van de Kerk een nieuw en
helder licht wil laten uitstralen.
Bij de ingang van de Sint-Pieter
verliet de H. Vader de draagstoel
om te voet verder (- gaan. Een zin
vol gebaar. De paus wil als bisschop
onder zijn broeders het concilie vie-
Het was een bijna overweldigende ge
dachte dat alle continenten meeluister
den toen de Vader der Christenheid,
staande voor het altaar, het „Veni Crea
tor" aanhief de tegelijk nederige en
stoutmoedige bede, dat de H. Geest de
concilievaders bij hun beraad zal ver
lichten en leiden.
Het verdere verloop der plechtighe
den, waarop wij morgen terugkomen, is
volgens het programma aldus: Een
plechtige Hoogmis, opgedragen door
kardinaal Tisserant, waarna eerbetoon
van de prelaten aan de paus, die daar
na de geloofsbelijdenis doet, daarin door
de andere concilievaders gevolgd. Ver
volgens wordt de litanie van alle heili
gen gebeden en bij een onderbreking in
deze litanie zegent de paus de deelne
mers aaa het concilie.
De openingsrede van de paus volgt na
de voorlezing van het Evangelie in het
Latijn en het Grieks,
Zelfs op de openingsdag van het
concilie is men niet zeker over de
houding van de Russisch-orthodoxe
kerk. Gisteren ging weer het ge
rucht dat de metropoliet van Mos
kou, aartsbisschop Nikodem, toch
twee waarnemers zou zenden. Van
Grieks-orthodoxe zyde is intussen
formeel medegedeeld dat men geen
waarnemers moet verwachten. Naar
verwachting zal de Russisch-ortho
doxe kerk zich by dit standpunt aan
sluiten.
Een niet-officieel bericht in Moskou
vermeldt dat inderdaad twee Russisch-
orthodoxe waarnemers zijn afgevaardigd
en dat zij gisterenavond zijn vertrokken.
Het is mogelijk, dat zij als persoonlijke
gasten van het secretariaat van de een
heid, dat door kardinaal Bea wordt ge
leid, naar Rome komen. Vast staat wel,
dat de besluiten van Moskou in samen
hang met hetgeen Konstantinopel (de
andere zuil van de orthodoxie) doet,
moeten worden gezien. Moskou en Kon
stantinopel strijden al eeuwen om de
voorrang in de orthodoxie.
De zwijgende Kerk is ruimer verte-,
genwoordigd dan men had durven ho
pen. Uit Litouwen is mgr. Telchoi ge
komen en uit Tsjecho-Slowakije arri
veerden gisteren drie conciliedeelne
mers. De prelaat van Tsjecho-Slowakije,
mgr. Matitsja, was niet onder hen. Hij
zond zijn vicaris-generaal. Van de vijf
tien bisdommen in Tsjecho-Slowakije
zijn er veertien verweesd door het over-
De centrale figuur achter de scher
men, voorzover het de ceremoniën
van vandaag betreft, is mgr. Enrico
Dante (links op de foto), die wij hier
in een bespreking met de paus en
de vice-ceremoniemeestermgr. Carlo
Capoferrikort voor de* aanvang van
de plechtigheden zien.
lijden of de gevangenschap van hun her
ders. De concilie-afgevaardigden zijn
dan ook stuk voor stuk apostolisch ad
ministrator. Het Zuidslavische episco
paat is in zijn geheel aanwezig, maar
Albanië is daarentegen in het geheel
niet vertegenwoordigd.
(Advertentie)
Het Amerikaanse ruimtevaartuig Ma-
riner-2, dat op 27 augustus werd ge
lanceerd voor een reis naar de omge
ving van Venus, zal de planeet op een
afstand van ongeveer 33.600 km passeren
plaats van de eerder berekende
14.400 km.
De „Mariner" zal toch nog voldoende
dicht bij Venus komen voor doeltreffende
wetenschappelijke waarnemingen van de
samenstelling van de planeet en haar
atmosfeer. De uiterste grens voor goede
resultaten is een afstand van 64.000 km.
(Advertentie)
In de omgeving van het plaatsje
Agats aan de zuidkust van Nieuw-Gui-
nea is een epidemie van een nog niet
gedetermineerde ziekte uitgebroken. De
ziekte heeft al dertig slachtoffers onder
de Papoea's gemaakt. Het onderzoek
naar de aard van de ziekte, die aan
cholera doet denken, wordt gevoerd on
der leiding van een Nederlandse medi
cus.
Choleravaccin is uit Indonesië onder
weg. Een grote handicap is het ontbre
ken van goede verbindingen met het
gebied waar de epidemie woedt. Tal van
buitenposten, vanwaar vroeger door Ne
derlandse bestuursambtenaren berichten
naar Hollandia werden geseind, zijn ver-
super bolknak AjWa
(Van onze verslaggever)
Over drie weken zal de centrale
raad van beroep in ambtenaren
zaken uitspraak doen in de zaak
Van der Putten, die door de mi
nister van defensie, ir. S. H. Vis
ser, in hoger beroep aanhangig
was gemaakt, nadat het Arnhems
ambtenarengerecht op 28 novem
ber 1961 het ontslag van de tech
nisch hoofdambtenaar le klasse,
F. H- van der Putten, nietig had
verklaard.
Minister Visser had de heer Van der
Putten ontslagen, omdat deze niet zou
hebben voldaan aan de opdracht na
men te noemen van officieren die zich
in het voormalige Ned.-Indië aan col
laboratie met de Japanners en na de
capitulatie aan onregelmatigheden
schuldig zouden hebben gemaakt en
die thans nog belangrijke functies in
de Nederlandse krijgsmacht zouden
vervullen.
Deze laatste zinsnede kon echter
niet het centrale punt der justitiële
discussie blijven, want op een vraag
van de president van de raad van be
roep, mr. A. Blom, antwoordde de
raadsman van de heer v. d. Putten, dat
noch op de dag van vandaag, noch op
de datum toen zijn cliënt de bewuste
opdracht van zijn hoogste chef had ge
kregen (6 november 1961) een of meer
beschuldigde officieren nog in werke
lijke dienst waren.
Centraal bleef de twijfel over het al
of niet gerechtvaardigde ontslag op
zich. Daar druisten de meningen van
de beide advocaten mr. N. J. Ge-
leynse, raadsman van Van der Putten,
en mr. G. R. C. Wijckerheld-Bisdom
voor de minister van Defensie lijn
recht tegen elkaar in. De heer Ge-
leynse voerde aan, dat Van der Put
ten nimmer op grond van onbekwaam
heid als technicus ontslagen had mo
gen worden; zijn verdiensten in zijn
functie waren onbetwistbaar gebleken.
Dat wezen bovendien talloze rappor
ten van gewezen chefs uit. Ook de-
mentale instelling van de betrokken
hoofdambtenaar kon geen belemme
ring zijn geweest om hem in zijn func
tie te handhaven. Als controleur van
technische zaken had de heer Van der
Putten nimmer iets door de vingers
willen zien om zijn persoonlijke posi
tie te vergemakkelijken. Steeds was
hij op nauwgezette wijze te werk ge
gaan, zich immer bewust van zijn ver
antwoordelijkheid ten opzichte van de
staat.
De heer Geleynse vervolgde zijn
pleidooi met de opmerking, dat het
omstreden rapport Zaayer, op grond
waarvan de minister zijn besluit mo
tiveerde, niet ter zake deed. In plaats
van met de conclusies van dit rapport
mee te gaan wenste de heer Geleynse
de redenering van zijn tegenpartij om
te draaien en te stellen, dat de heer
Van der Putten zich steeds omwille
van zijn bestaansrecht als ambtenaar
had moeten verdedigen tegen aantij
gingen als zou hij recalcitrant en een
ophitser zijn.
In navolging van zijn tegenpleiter,
voerde de heer Geleynse ter illustratie
Robespierre ten tonele, nu evenwel in
de vergelijking, dat hij ondanks alle
kritische associaties met die histori
sche naam deze figuur prefereerde bo
ven die van minister Visser, die im
mers zonder op of om te zien een
mensenleven zou gaan ruïneren.
Mr. Wijckerheld Bisdom zag niet in,
dat het ontslag van de heer Van der
Putten niet gerechtvaardigd zou zijn
geweest. Hij bleef volhouden dat een
man, die zich niet houdt aan „een con
crete opdracht van zijn chef", per se
niet geschikt is voor zijn taak. Pleiter
bleef van mening, dat de minister geen
misbruik gemaakt zou hebben van zijn
ontslagbevoegdheid, „déteurnement de
pouvoir", om een ongewenste ambte
naar te verwijderen. Na opnieuw een
korte samenvatting te hebben gegeven
van hetgeen hij in eerste termijn al
uitvoerig naar voren had gebracht,
besloot mr. Wijckerheld-Bisdom op
nieuw met het verzoek aan de raad
om het ontslag van Van der Putten te
handhaven, daarmee de uitspraak van
het Arnhemse ambtenarengerecht te
vernietigen.
laten. Van sommige gebieden in het bin
nenland kan men op dit moment niet
eens zeggen of zij nog rustig zijn. Er
gaan geruchten over stammenoorlogen,
maar niemand weet het juiste. Door een
gebrekkige bezetting van diverse vitale
diensten in Hollandia is soms zelfs het
telefoonverkeer met Biak onmogelijk.
De binnenlandse vliegvelden zijn versto
ken van verkeersleiders. Op Biak wer
ken Nederlandse militairen als lucht
verkeersleiders. De luchthaven is één
der drukste in het oosten door de tal
rijke repatriërings- en V.N.-vluchten. In
donesië zendt zo spoedig mogelijk de
technici die de openvallende plaatsen
kunnen innemen en de V.N. probeert
sommige posten te bemannen door ge
bruik te maken van Filippijns perso
neel.
Intussen worden de Pakistaanse V.N.-
troepen, twaalfhonderd in getal, over de
voornaamste plaatsen van Nieuw-Guinea
verspreid.
Een Indonesische krant, de Suluh In
donesia, wordt op kleine schaal in
Nieuw-Guinea verspreid. De Papoea's
waren vooral geïnteresseerd in de ad
vertenties. Zij schrokken echter hevig van
de prijzen van sommige artikelen. Een
koelkast kost b.v. 50.000 roepiah, terwijl
(blijkens de rubriek personeelsadver
tenties) aan een jurist een maandsalaris
van 5000 roepiah kan worden uitbe
taald.
De Nieuw-Guinearaad kon gisteren
een voorgenomen, geheime zitting, niet
aanvangen, omdat slechts 13 leden wa
ren verschenen. Zelfs de officiële ken
nismaking met de V.N.-bestuurder Rolz
Bennett, kon niet doorgaan, omdat deze
op reis is.
De Australische minister van Buiten
landse Zaken, Barwick. heeft getracht
de bezorgdheid over de voortgezette be
wapening van de Indonesische strijd
krachten weg te nemen door te verkla
ren dat de uitbreiding van het Indonesi
sche wapenarsenaal (met o.a. twee krui
sers) een gevolg is van overeenkomsten,
die met Rusland werden gesloten voor
het Nieuw-Guineaconflict was opgelost.
Ondanks deze verklaring vraagt de pu
blieke opinie in Australië zich bezorgd
af waarom Indonesië zo'n reusachtig le
ger op de been houdt nu de bestaans
grond voor dit leger bestrijding van
het bendewezen en verovering van
Nieuw-Guinea niet meer aanwezig is.
Het concilie brengt onvermijdelijk zo
veel kleine, maar toch interessante
nieuwsfeiten mee, die het gevaar lopen
in de uitvoerige verslagen te verkom
meren, dat wij gemeend hebben voor
deze berichtjes een aparte rubriek te
moeten openen. Onze wekelijkse ru
briek „De kerk in het midden" zal, zo
lang al het kerkelijk nieuws door het
concilie wordt beheerst, niet verschij-
„Indonesië had in augustus een inva
sievloot van ongeveer 120 schepen, met
minstens 14.000 man aan boord, op zee.
Zij voeren naar West-Nieuw-Guinea
toen de onderhandelingen met Neder
land gaande waren". Dit heeft overste
Soedarto, chef-staf van deze invasie
strijdkrachten, meegedeeld. Hij zei
voorts, dat Indonesische lange-afstand-
bommenwerpers, bewapend met raket
ten, in gereedheid waren gebracht voor
een aanval op vliegvelden in Nieuw-Gui
nea.
De aanvalsdoelen van de invasievloot
waren Biak en Hollandia. De invasie
werd afgelast toen het waarschijnlijk
werd dat de onderhandelingen gunstig
verliepen.
Soedarto voegde hieraan toe, dat pre
sident Kennedy ervan op de hoogte was,
dat de invasievloot zee had gekozen en
dat hij in zuidoost-Azië geen openlijke
oorlog wilde. Daarom heeft hij op de
Nederlanders druk uitgeofend om met
Indonesië tot overeenstemming te ko
men, aldus Soedarto.
Het concilie zal niet zo „Italiaans** zijn
als wel eens een tikje nijdig wordt be
weerd. Van de 3000 concilievaders zijn
er slechts drieltf>nderd van Italiaanse af
komst. Men vertelt in Rome aan wie het
maar horen wil, dat de paus dit een heel
gezonde toestand vindt.
De voorpagina van de Osservatore
Romano werd geheel in beslag geno
men door de teksten van officiële ge
lukwensen en boodschappen van
staatshoofden, onder wie president
Kennedy en bondskanselier Aden
auer.
Terwijl de bisschoppen in Rome zijn
kan het sacrament van het vormsel in
hun bisdommen toch toegediend worden.
De bisschoppen mogen namelijk ande
ren daartoe machtigen, zelfs gewone
priesters.
De H. Vader zal de officiële
stukken en besluiten van het con
cilie ondertekenen met een geheel
gouden pen. Hij heeft deze cadeau
gekregen van het bestuur van de
provincie Rome.
De Duitse bisschoppen hebben een
eigen perscommissie in het leven geroe
pen, die de voorlichting aangaande
kwesties die voor Duitssprekende landen
van belang zijn, zal verzorgen.
(Advertentie)
TlËXS
Een produkt van de Sikkens Groep.
