Bisschoppen van de zwijgende
Kerk in audiëntie ontvangen
Politie
maar
ruikt wapensmokkel
betrokkenen zwijgen
Mgr Willeb rands met volmacht in Moskou
Hervormde synodeNeen
tegen de kernwapenen!
Stashinsky: ik leerde
doden op een hond
Australië ongerust over
Indonesische plannen
Tijd is rijp
voor aanval
op vasteland
VIJFENTACHTIG LANDEN
ZENDEN DELEGATIES
Agenda pas
22 oktober
aan de orde
Werkwijze
India houdt
luchtmacht
paraat
„Dachau -spel
tortuur voor
de groenen
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Tsjang Kai Sjek
Rustig weer
Eenzijdige actie
beter dan niets
De Voerstreek
overgeheveld
wat doet Luik?
SS-moordenaar
bekent schuld
Gifpistool deed
werk geruisloos
Grensgeschil met China
Eerste besluit
Ver. Naties:
van
amnestie
Machinepistolen
uit Roermond...
DE JUNTA IN
JEMEN TREKT
BURGERPAK AAN
102e JAARGANG No. 24102
Voor GodKoningin en Vaderland
WOENSDAG 10 OKTOBER 1362
Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia
Directeur: E. H. B. Brader.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M.
Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren, L. J. v. 't Westende.
Bureaus: Breda - Reigerstraat 16 -
Tel- 22341 (4 lijnen) - Postgiro 1114111
Abonnementsprijs 8,05 per kwartaal,
excl- 0,20 incasso; 9,25 par post
excl. 0,35 incasso 0,62 per week
Prijs van buitenlandse abonnementen
op aanvraag. Losse nummers 15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
f 0.42 per mm (Ing. Med. 1,05). Bij
contract aanzienlijke reductie. Volledi
ge tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Klokstraat 1 telefoon 6 252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Bijbureaus: Terneuzen: IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURG: Nieuwstraat 41 - telefoon 2893)
RU SSISCH-ORTHODOXE KERK
ONTWIJKT BESLUIT
De nationalistisch-Cliinese president
Tsjang Kai Sjek heeft verklaard dat „nu
de tijd rijp is voor een grootscheepse
aanval op de Chinese volksrepubliek".
De 74-jarige staatsman zei voorts dat
hijzelf de aanval zou leiden.
Hij heeft al dikwijls gesproken over
de verdrijving van de communisten uit
China. In zijn verklaring zei hij dat een
aanval op de communisten „niet alleen
de heilige plicht is van regering en volk
maar ook een absoluut recht".
„Wie is in staat te geloven dat de sol
daten van de volksrepubliek zich in de
strijd zullen werpen voor de regering in
Peking, terwijl zij moeten toezien hoe
hun vrouwen, kinderen, broers en zus
ters lijden onder de tirannieke zweep
slagen van de communisten?", aldus
schetste Tsjang het strategisch perspec
tief.
Een beeld van de ontmoeting
tussen de paus en de Poolse
primaat mgr. Wyszynsky, de enige
kardinaal van de landen achter
het ijzeren en bamboe-gordijn,
die het concilie bijwoont.
De vraag welke men in Romeaan de vooravond van het concilietelkens weer hoort is:
„Zal de Russisch-orthodoxe kerk een waarnemer afvaardigenDe ene keer wordt positief be
weerd dat er geen waarnemer van de Russische orthodoxie zal zijnde andere keer hoort men
betogen dat er nog steeds geen antwoord is binnengekomen. Het secretariaat voor de eenheid
der christeneneen concilie-instantieheeft bevestigd dat de Nederlander mgr. J. Willebrands
in Moskou is geweest en pogingen heeft ondernomen om de Russisch-orthodoxe kerk
het waarnemer schap bij het concilie te interesseren.
vo'or
Hoewel hij vriendelijk zou' zijn ontvangen, was het toch niet
gelukt een duidelijk antwoord aan de leiders van de Russische kerk
te ontlokken. Het bezoek van mgr. Willebrands was overigens niet
een incidentele poging om aartsbisschop Nikodem, de metropoliet van
Moskou, tot daadwerkelijke belangstelling in het concilie te bewegen.
Hieraan is een reeks van pogingen in die richting voorafgegaan.
Het go'edgeïnformeerde Italiaanse blad
„II Tempo" meent, dat Moskou liever
geen uitspraak doet en wel omdat de
meeste leiders van de niet-Russische or
thodoxe kerken wel voor het zenden van
waarnemers voelen. Door de toestand
van onzekerheid te laten voortbestaan
kan de metropoliet van Moskou zijn
confrater van Constantinopel praktisch
in tijdnood brengen, zodat deze ortho
doxe kerkvorst geen waarnemers meer
kan zenden.
Welke krachten in de synode van de
Russisch-orthodoxe kerk aartsbisschop
Nikodem tot zijn houding brengen, kan
men slechts gissen. Feit is in elk geval
dat de Russische kerk er meermalen op
is gewezen dat de deur uitnodigend
openstaat. Mgr. Willebrands had machti
ging om de Russische orthodoxie uit te
nodigen, maar in Moskou is verklaard,
dat mgr. Willebrands geen uitnodiging
heeft overgebracht. De houding van de
Russische kerk is met „ontwijkend" wel
aardig getypeerd.
Het gesprek van de dag vormt in
Rome ook de gezondheidstoestand van
KONINGIN INGRID van Denemarken
en haar beide dochters brengen in het
komende weekeinde een bezoek aan het
Nederlands koninklijk gezin op Soest-
dijk. Het bezoek draagt een privé ka
rakter.
DE IN DE V.S. wonende componist Igor
Strawmsky heeft in Leningrad, de stad
waar hij tachtig jaar geleden werd ge
boren, een concert gedirigeerd. Hij kreeg
een enorm applaus.
EEN BARHOUDER in Londen, die uit
veiligheidsoverwegingen zijn geld in een
kinderwagen naar de bank placht te
brengen, is toch bestolen. Een voorbij
snellende dief stompte hem tegen de
neus, tilde de baby die in de kinderwa
ag, op en griste het geld mee.
NEGERSTUDENT Meredith heeft een
eiïJ inff®diend over het feit dat neger
soldaten die deel uitmaakten van de fe-
l\r™ep(^ die Meredith moesten be-
disrr^n^Z»n teruSgetrokkcn. „Dat is
Jame™Mered,'th2ei de a"ijd Strijdbare
een P>L4-tar^TSlDAM?E ''everdjes, die
^me-isje hebben aangerand,
zijn achter slot
grendel gezet. De
veelbelovende knapen wa7en stuk voor
stuk niet ouder dan 15 jaar
••••••••••••••••••a
{Weersverwachting van het KNMI 2
{lot vanavond, opgemaakt gisteren-2
avond 23.15 uur: slieren
'n de ochtend op de meeste plaatsen 2
nog mist of laaghangende bewolking
gevolgd door droog en zonnig weer'
met weinig w ind en middagtempe-
raturen van 17 tot 21 graden
iverwa?htfiSCh weerkundiS instituut!
Opnieuw zonnig najaarsweer, na een
P?n°de van hardnekkige nevel
Maximumtemperaturen 20 tot 22 era-
den.
Vandaag: zon onder 17.59 uur. Maan 5
°P 17.03 uur.
Morgen: zon op 6.56 uur. Maan onder J
"J'öO uur.
(Van onze Haagse redacteur)
„Gezien de vredestaak van de kerk
en de aard van de kernwapenen mag de
kerk niet anders doen dan een radicaal
sen" uitspreken tegen de kernwape-
Het is immers niet te verdedigen
dat deze absolute vernietigingsmiddelen
nog als „wapenen" zouden kunnen wor
den erkend, die als geweldmiddelen in
strijd tegen welk onrecht ook, zouden
zijn te gebruiken".
Dit staat in een rapport „Het vraag
stuk van de kernwapenen" dat aanvaard
is door de generale synode van de Ne
derlands-hervormde kerk en beschou
wingen over oorlog en vrede tot onder
werp heeft. Het rapport beoogt daarmee
een aanvulling te zijn van een herderlijk
schrijven van juli 1952. Het wordt voorts
gekarakteriseerd als een „voorlopige
plaatsbepaling".
Meer risico
Opmerkelijk is in het rapport een aan
beveling betreffende de ontwapenings
besprekingen tussen oost en west. Met
name voor wat betreft de controle op
ontwapening. Volgens het rapport moe
ten de christenen en hun kerken er bij
hun regeringen op aandringen mede
werking te verlenen tot het, voorlopig
eenzijdig, doorbreken van de barrière
van begrijpelijk wantrouwen tussen oost
en west. Dit zou er op neer moeten
komen dat het Westen meer risico dient
te durven nemen op he-t gebied van de
ontwapeningscontrole.
De eisen zouden minder hoog gesteld
moeten worden „in het vertrouwen dat
vertrouwen uiteindelijk vertrouwen zal
wekken".
Eenzijdige acties in de richting van
„afschaffing" van kernwapenen mag niet
volstrekt uitgesloten zijn, aldus het rap
port. Het rapport pleit voorts voor een
verzoening tussen mensen die dezelfde
Heer dienen „dwars door de oost-west
verhoudingen heen".
de paus, die volgens geruchten delicaat
zou zijn. Deze geruchten plegen aan de
vooravond van historische vergaderin
gen altijd de ronde te doen. Ook ditmaal
geldt: het gerucht is uit de lucht ge
grepen.
De vertegenwoordigers van „de zwij
gende kerk" zijn gisteren en eergiste
ren door de paus in audiëntie ontvan
gen. De H. Vader sprak zeer lang met
hen, vooral met de primaat van Polen,
kardinaal Wyszynski. Maandag arriveer
den er ook twee Oostduitse bisschoppen
in Rome. Hoe hun reisroute was weet
men niet. Zij mochten niet door West-
Duitsland reizen.
De technische staf van het concilie en
de concilliaire experts, wier aantal nog
met 14 nieuwe deskundigen is uitge
breid, zijn intussen officieel beëdigd.
Ook zijn de secretarissen van de conci
liecommissies benoemd. In het algemeen
zijn het dezelfde personen die in de voor
bereidende commissies secretaris waren.
Minstens 85 landen en internationale
organisaties zullen morgen bij de ope-
(Van onze Belgische correspondent)
Alle intimidatiepogingen en vertra
gingsmanoeuvres van sommige Waalse
actiegroepen en een aantal Waalse se
natoren ten spijt, heeft de Belgische Ho
ge Vergadering gisterenavond met een
behoorlijke meerderheid de overheveling
van de Voerstreek uit de Waalse provin
cie Luik naar de Vlaamse provincie
Limburg goedgekeurd. De uitslag van de
stemming luidde: 92 voor, 68 tegen en
vier onthoudingen.
Het ontwerp van de definitieve vast
legging der Nederlands-Franse taalgrens
in België werd goedgekeurd met 91
tegen 56 stemmen, bij veertien onthou
dingen.
Van de meerderheidspartijen stemden
zestien katholieken en 25 socialisten te
gen dit ontwerp. Het is de eerste van de
drie die bedoeld zijn om gezonde taal
verhoudingen in België te scheppen.
Met enige spanning wordt thans afge
wacht wat de reactie in het Luikse zal
zijn. Inderdaad zijn daar de jongste we
ken en dagen stemmen opgegaan die
aanspoorden tot burgerlijke ongehoor
zaamheid, en waarbij zelfs werd ge
waarschuwd dat er bloed zou vloeien.
Verder acht men het onmogelijk dat
het tweede regeringsontwerp, dat het
statuut der Brusselse agglomeratie moet
regelen, een meerderheid zal krijgen.
Dit ontwerp voorziet nl. in de overgang,
negen zogenaamde randgemeenten
ning van het concilie door delegaties
vertegenwoordigd zijn. Bij deze groep
zijn vele landen die geen diplomatieke
vertegenwoordiger bij de H. Stoel heb
ben. Vandaag zijn ook de Amerikaanse
bisschoppen in Rome gearriveerd, onder
leiding van kardinaal Spellmann, de
aartsbisschop van New York. Het aantal
aanwezige concilievaders bedroeg van
morgen circa tweeduizend.
Over de te volgen werkwijze is in
Vaticaanstad medegedeeld, dat pas van
af 22 oktober de agendapunten in be
spreking komen. De daaraan voorafgaan
de tijd zal nodig zijn voor het kiezen
van de leden van de tien werkcommis-
sies, die ieder door een kardinaal wor
den gepresideerd. Elke commissie, met
inbegrip van de voorzitter, zal uit 25
personen bestaan.
Van gezaghebbende Vaticaanse zijde
werd dinsdagavond verklaard, dat het
concilie naar verwachting tot het najaar
van 1963 zal* duren.
De eerste periode van beraadslaging
zal waarschijnlijk in december a.s. eindi
gen. Na Pasen zal vermoedelijk een
tweede zitting volgen, die tot eind juni
zal duren, gevolgd door een derde in het
najaar.
De 45-jarige geschorste hoofdcommis
saris voor criminele zaken in Siegburg,
nabij Bonn, heeft dinsdag op het tegen
hem in Bonn gevoerde proces toegege
ven in november 1941 en januari 1942
in de Sovjet-Unie de leiding te hebben
gehad van het doodschieten van onge
veer 150 Russische joden.
Het Nederlandse episcopaat
poseert op en voor de vliegtuig
trap. Op de eerste rij herkennen
wij (midden) mgr Alfrink met aan
zijn rechterhand mgr. Bekkers,
mgr. De Vet en mgr. Baeten. Ge
heel rechts op de foto de hulp
bisschop van Den Bosch, mgr.
Bluyssen.
IN STOCKHOLM overweegt men in
stelling van een avondklok voor de
jeugd onder de achttien jaar. Op die ma-
nier hoopt men paal en perk te stellen gen in de tweede mars op Brussel hoopt
aan de toenemende jeugdcriminaliteit, te verenigen.
De vroegere Russische spion Bogdan
Stashinsky, die terechtstaat in Karlsruhe
wegens twee politieke moorden, heeft
nauwkeurig en koel verslag gedaan van
zijn eerste moord, die op de Oekrainer
Lev Lebet, en van de voorbereiding
daarvan.
Zijn eerste werkelijke slachtoffer was
een hond die sterven moest om Sta
shinsky in de gelegenheid te stellen zich
op te werken tot „bedrijfszeker" moor
denaar.
Stashinsky verklaarde, dat hij „door
opvoeding en opleiding" geen man was
voor moord, maar dat hij een overtuigd
communist was en daarom deed wat
noodzakelijk was, ook al was het onaan
genaam.
De moorden bedreef hij met een wa
pen, dat een beetje op een waterpistool
leek. Daarbij behoorden ampullen met
cyaankali, die door luchtdruk uit het
pistool werden geperst.
Voordat het schot met het gif gelost
werd moest de moordenaar een tabletje
slikken dat hem vrijwaarde voor mede
slachtofferschap. Mocht na het schot
toch te veel cyaankali de moordenaar
treffen, dan hoefde hij slechts een sunif-
je te nemen van het andere middeltje.
Stashinsky vertelde, dat hij het wapen
eerst op zijn hond had uitgeprobeerd.
Toen begon de campagne om Lebet te
doden. Dagenlang volgde Stashinsky de-
uitgeweken verzetsleider om diens le
vensgewoonten te bestuderen. Toen hij
hiervan voldoende op de hoogte was,
vatte hij post bij de woning van profes
sor Lebet. Toen hij deze hoorde thuisko
men en de trap van het flatgebouw be
klimmen, liep Stashinsky naar beneden.
In het voorbijgaan schoot hij.
De verzetsleider viel zonder geluid te
1Qtlu i Seven tegen de trap. Daar stierf hij. Sta-
van hef Tentafig* Nederlandse6 naar "het I sh'ns'5y voelde zich onwel worden en
gemengd Frans-Nederlandse stelsel. Heti?no° w,at van net tweede middel. Om
is o.m. tegen dat regeringsbesluit dat het voorkomen dat bloedhonden zijn
gemeenschapsfront der Vlaamse cultuur- sP°or zouden vinden, wierp hij het
organisaties zondag a.s. 200.000 Vlamin- PIS^0°I weg in een park en stapte op de
1 tram.
In het vervolg van de behandeling
van de zaak zal Stashinsky ook het ver
slag doen van zijn moord op Stefan
Bandera, een andere Oerkainse verzets
leider. Ook zal hij details uit de doeken
doen over de werkmethode van de Rus
sische geheime dienst.
De Indiase luchtmacht is in staat van
waakzaamheid gebracht om zo nodig tot
actie over te gaan aan de noordooste
lijke grenzen van India, om troepen van
communistisch China uit dit gebied te
verdrijven.
Premier Nehroe zou tot deze maatre
gel besloten hebben na opdracht te heb
ben gegeven tot het terugdringen van de
Chinezen achter d© MacMahon-lijn.
De Chinezen hebben ongeveer 5000
militairen samengetrokken bij het Tibe
taanse dorp Li, 15 kilometer ten noorden
van de Indische grenspost Dhola, van
waar de laatste tijd herhaaldelijk ge
vechten werden gemeld.
Twee Duitsers die op 3 april
van dit jaar met machinepistolen
gewapend de spaarbank te Roet-
gen (Did) overvielen en er met
20.000 mark vandoor gingen, heb
ben nog steeds de namen niet
prijsgegeven van degenen die hen
in Roermond aan de wapens
hielpen.
De beide bankrovers zijn gisteren in
Aken veroordeeld. De 33-jarige Jo-
hann B. kreeg tien en de 26-jarige
Karl Heinz Z. vijf jaar tuchthuisstraf.
Een derde verdachte, de 33-jarige Fritz
N., werd wegens medeplichtigheid drie
jaar gevangenisstraf opgelegd.
Bij de overval hield één van de twee
met zijn machinepistool de drie be
dienden van het filiaal van de kring
spaarbank van Monschau in bedwang,
terwijl de ander intussen al het geld
dat hij zag bij elkaar griste. Daarop
liet hij zich naar de kluiskamer bren
gen waar hij de daar liggende contan
ten roofde. Beide mannen verdwenen
daarna in een gereedstaande groene
Ford. Drie dagen na de overval vond
men de wagen in een bos. Met behulp
van benzine had men hem in brand
gestoken om mogelijke sporen te ver
nietigen. Desondanks kon de Duitse
politie kort daarop de daders aanhou
den. De helft van de „poet" kon op
aanwijzingen van Karl Heinz Z. ach
terhaald worden. Het aandeel van Jo-
hann B. is nog steeds spoorloos; hij
weigert te vertellen waar hij het geld
verstopt heeft.
H\j weigert ook de namen te noe
men van de personen die hem in
Roermond de machinepistolen ver
kocht hebben. De Nederlandse politie
is nog steeds met een onderzoek naar
deze wapenlevering bezig.
De mogelijkheid bestaat nl. dat het
hier om wapensmokkel op grotere
schaal gaat. Behalve de twee daders
van de overval werden ook drie jonge
vrouwen aangehouden. Zij zouden be
trokken zijn geweest bij de diefstal
van de bij de bankroof gebruikte auto.
Eén van de drie, het 21-jarige Neder
landse meisje Engelina K. uit Kerk-
rade, werd speciaal verdacht van de
wapensmokkel. Zij was daags na en
ook op de dag van de roofoverval ge
zien in gezelschap van de hoofddader,
de Duitse jukeboxehandelaar Joharfn
B. Het meisje, dat in een Duits restau
rant als serveerster werkte, was door
haar werk met hem in contact geko
men. Na 22 dagen in voorarrest te heb
ben gezeten werd zij door de recht
bank te Aken op vrije voeten gesteld
omdat medeplichtigheid niet bewezen
kon worden.
Australische regeringsfunctionarissen
zijn persoonlijk ernstig verontrust door
het bericht dat de Indonesische regering
geen voornemens heeft om, na de rege
ling van het geschil over Nieuw-Guinea,
tot gedeeltelijke demobilisatie van het
zeer grote leger te besluiten, doch eer
der de bewapening wil opvoeren.
Om de gemoederen enigszins t© kal
meren, heeft de Indonesische ambassa
deur in Australië, brigade-generaal Sa-
oedi, verzekerd dat Indonesië geen en
kele agressieve bedoeling heeft. Hij zei,
dat zijn land zch bewapent om de bij
zonder lange kustlijn te kunnen verde
digen, de binnenlandse veiligheid te
handhaven en het smokkelen tegen te
gaan.
De tijdelijke administrateur van de
Verenigde Naties op Nieuw-Guinea, de
heer Rolz Bennett, heeft het eerste of
ficiële besluit van de Verenigde Naties,
dat de vrijlating van de politieke gevan
genen regelt, ondertekend.
Op 15 oktober zullen volgens dit be
sluit alle 78 politieke gevangenen die in
Hollandia gevangen zitten (onder wie al
le leden van de zogenaamde Tepigroep)
en de 43 gevangenen die in Biak we
gens politieke delicten in de cel verblij
ven, worden vrijgelaten.
In Hollandia zijn de laatste dagen nog
al eens moeilijkheden ontstaan bij de
elektriciteitsvoorziening.
Ook de watervoorziening in Hollandia
is in vele wijken in het ongerede ge
raakt.
Het bestuur van het Amsterdamse
Studenten Corps (A.S.C.) heeft twee le
den van de sociëteitscommissie een ern
stige berisping toegediend omdat zij tij
dens de bekende en evenzeer beruchte
„ontgroening" beproevingen voor de no
vieten hadden uitgedacht die spontaner-
wijze maar veelbetekenend „Dachautje-
spelen" werden genoemd.
Tweehonderd aspirant-corpsleden wer
den m een veel te kleine, geheel geslo
ten kelder gestopt. Ettelijke groenen
konden het niet harden en vielen flauw.
Hun „bewakers" brachten hen aanvan
kelijk bij door emmers water over hen
uit te gieten, doch tenslotte lieten zij
zelfs dit na. Bij hun Samaritanenarbeid
liepen de „bewakers" over de bezwijm
de groepen heen en schiepen daarbij een
Gestaposfeer door uitroepen als „vuile
rot joden". Het uitermate pijnlijke hier
van was, dat er zich een aantal joden
onder de groenen bevond. In het A.S.C.
zelf is oppositie tegen deze manier van
ontgroenen ontstaan.
De oud-vice-voorzitter van de Nieuw-
Guinearaad, Marcus Kaisiepo, heeft be
sloten in Nederland te blijven.
Op de centrale begraafplaats van de
oorlogsgravenstichting te Loenen op de
Veluwe, zal morgen de herbegrafenis
met militaire eer geschieden van het
stoffelijk overschot van de in Nieuw-
Guinea omgekomen korporaal C. G. A.
van de Laar, afkomstig uit Arnhem.
De laatste groep Nederlandse artiesten
uitgezonden door het nationaal thuis
front om in Nieuw-Guinea voor de Ne
derlandse militairen op te treden, is op
Schiphol teruggekeerd: Willy Alberti,
diens dochter Willeke, Mieke Telkamp,
Jan Pruis cn accordeonist Tonny Bak-
kenes. In 21 dagen heeft dit vijftal over
heel Nieuw-Guinea 24 voorstellingen ge
geven en daarbij had Jan Pruis het ge
presteerd om het grootste deel van zijn
bezittingen zoek te maken. „Ik moet
worden beschouwd als Nieuw-Guinea's
voornaamste kwijt-optant", zei hij.
De nieuwe premier van Jemen, Ab-
doellah Assallal, heef op een „overwin
ningsbijeenkomst" in Sanaa meegedeeld
dat hij en de andere militaire revolutio
nairen hun uniformen zullen afleggen
om als burgers „het volk te dienen".
Een monarchistische radiozender in
Jemen heeft namens emir Seif el Has
san de bevolking opgeroepen zich niet
door de opstandelingen te laten intimi
deren. Volgens de zender beginnen de
revolutionairen in de hoofdstad Sanaa
ongerust te worden en aan vluchten te
denken.
Verscheidene garnizoenen hebben
zich volgens deze zender aan de zijde
van de monarchisten geschaard. Jordanië
heeft bekendgemaakt dat het de emir
diens aanspraken steunt.
Op de foto: de premier AssallaL
