Na zes omwentelingen behouden terug
Veel experimenten
met de capsule
Tweede Kamer dwingt Luns
gasten te laten wachten
Staking: zondag in Londen
APPEL VIEL NIET VER
VAN BOOM
Herinneringskruis voor
Nieuw-Guinea-militairen
KINDEREN
EN PONY'S
Maximum-dagloon voor
sociale verzekering
twee gulden hoger
Loongrens
op f 8650.-
Ambtsbezigheden geen
excuus voor afwezigheid
N
Polleen fllttlM is ftttlbTOd
12
MMMJocht
lietopstimnM
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Lichtflits goed
waargenomen
Afnemend buiig
ONTPLOFFING
IN NEW YORK
Minstens 50 doden
MINISTER van Suriname aanwézig zou zijn, hem
BRIESEND
Bezoek van paus
aan Assisië
vanavond op t.v.
SER-advies
Altijd kersvers
brood in huis!
102e JAARGANG
No. 24098
Voor God, Koningin en Vaderland
Het pasteurmerk
op alle soorten
Remia margarine
is uw garantie
voor de beste kwa
liteit: 100% gepas
teuriseerd, zuiver
en gezond, rijk aan
vitamine, prima
smeerbaar en u
kunt er héérlijk
mee bakken!
r W. VAN DER STEEN
ajgbtaO
Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia
Directeur: E. H. B. Brader.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M-
Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren, L. J. v. 't Westende.
Bureaus: Breda - Reigerstraat 16 -
Tel. 22341 (4 lijnen) - Postgiro 1114111
Bureau voor de Zeeuwse"Eilanden-" GOES, Klokstraat 1 telefoon 6 252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Bijbureaus: Terneuzen: IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURG: Nieuwstraat 41 - telefoon 2893)
e Stem
DONDERDAG 4 OKTOBER 1962
Abonnementsprijs 8,05 per kwartaal,
excl. 0,20 incasso; S 9,25 per post
excl. 0,35 incasso f 0,62 per week
Prijs van buitenlandse abonnementen
op aanvraag. Losse nummers 15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
f 0,42 per mm (Ing. Med. 1,05). Bij
contract aanzienlijke reductie. Volledi
ge tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
FEILLOZE RUIMTEVLUCHT
VAN SCHIRRA
Amcrika's ruimtevaarder Wal
(er M. Schirra heeft zijn vader
niet beschaamd. Het pionieren
zat ook Schirra sr- in het bloed.
In de eerste wereldoorlog
schreef vader Schirra al lucht
vaarthistorie toen hij met pri
mitieve tweedekkers het prille
begin van de militaire lucht
vaart meemaakte.
Zijn zoon beleeft als mens daad
werkelijk de kleutertijd van de ruim
tevaart. Walter Schirra, voor vrien
den en bekenden Wally, vreest de
taak die hij op zich heeft genomen
niet. Integendeel. Als oorlogsvlieger
maakte hij negentig gevechtsvluehten
boven Korea, waarbij hij een Rus
sische Mig-straaljager neerschoot
Als testpiloot, het vak dat hij daarna
koos. heeft hij ook voor hete vuren
gestaan.
Eens werd hij bedreigd door een
„Sidewinder"-raket, die hij zelf uit
zijn straalvliegtuig had afgevuurd.
Hij wist het dodelijke projectiel te
ontwijken door zolang te manoeuvre
ren tot het vernietigingswapen door
gebrek aan brandstof onschadelijk Zijn taak als vader van een g
werd. en als ruimtevaarder neemt hij
Zijn vrouw Joe en zijn twee kinde- serieus op. Maar voor hem zijn
ren. de 4-jarige Susie en de 12-jarige roep en huiselijk leven twee za
Marty (die vrij van school had ge- die zorgvuldig gescheiden
kregen), heeft hij zorgvuldig buiten blijven,
zijn prestaties gehouden.
Gisteravond om twee minuten voor half elf konden de Amerika
nen een zucht van opluchting slaken. Hun derde ruimtevaarder
- afgezien van degenen die kortstondige raketvluchten maakten -
was behouden in de Stille Oceaan geland. Om zeven minuten
over tien meldde Walter Schirra, dat hij zijn remraketten in
werking had gesteld en even later werd bekend dat een para
chute de ruimtecabine veilig naar omlaag droeg. Het weer
in het landingsgebied was uitstekend, zodat het vliegdekschip
Kearsarge, dat de ruimtevaarder moest opsporen, geen al te
moeilijke taak had.
Groot was ook nu weer de geestdrift in de Verenigde Staten. Groot
ook de opgetogenheid elders in de wereld. Zelfs de Russen brachten
Schirra in de publiciteit. Jegeni Anatoliewitsj, hoofd van de Sovjet-
kosmonautengroep gaf als commentaar, dat ook Rusland plannen
heeft voor nieuwe ruimtevluchten, maar dat deze de komende dagen
nog niet te verwachten zijn.
Schirra kwam neer ten noordoosten van het eiland Midway. Zodra
hij in zee dreef, stegen vijf helikopters van de Kearsarge op om de
capsule naar het schip te slepen. Een kwartier later werd Schirra aan
boord gehesen.
(Van onze parlementaire redactie)
Alle militairen van de Kon. Marine*
de Kon. Landmacht en de Kon. Lucht
macht, die in 1962 tenminste drie maan
den in werkelijke dienst in Nieuw-Gui-
nea of aangrenzende gebieden zyn ge
weest, krijgen een „Nieuw-Guineaherin-
neringskruis".
Ook niet-militairen, Nederlanders, die
zich in militaire zin verdienstelijk heb
ben gemaakt, kunnen er voor in aan
merking komen. Militairen, die hebben
deelgenomen aan een door de militaire
overheid bevolen actie, verkennings- of
patrouilletocht, krijgen een gesp. Deze
militairen verwerven daardoor automa
tisch ook indien zij korter dan drie
maanden dienst op Nieuw-Guinea heb
ben gedaan het eerder genoemde her
inneringskruis. Dit kruis kan even
tueel met gesp ook postuum worden
toegekend. Een en ander heeft het mi
nisterie van defensie gisteren medege
deeld.
Het versiersel bestaat uit een vierar-
mig kruis van goudkleurig metaal met
in het hart op de voorzijde een cirkel-
vorming schild. Op het schild is een
vijf puntige ster aangebracht met als
randschrift de woorden Nederland en
Nieuw-Guinea, het geheel gedekt door
de koninklijke kroon. Op de keerzijde
van het kruis is eveneens een schild
aangebracht met de leeuw uit het rijks
wapen, het geheel eveneens gedekt door
de kon. kroon. Het kruis wordt gedra
gen op een zijden lint met smalle stre
pen rood, wit, blauw, en een brede mid
den baan van effen groen.
Alle militairen van de landmacht en
de luchtmacht, hetzij in actieve dienst,
hetzij met groot verlof, die menen in
aanmerking te komen voor het Nieuw-
Guineaherinneringskruis en nog geen
formulier daarvoor invulden, kunnen
zich wenden tot het hoofd van het bu
reau onderscheidingen van het ministe
rie van defensie, Bagijnestraat 36 te Den
Haag. Vermeld moeten worden naam en
voornamen, registratienummer en de pe
riode, welke in Nieuw-Guinea werd
doorgebracht, het onderdeel waarbij
werd dienst gedaan, alsmede de naam en
rang van de commandant van dit on
derdeel. Militairen van de marine krij
gen over een eventuele toekenning van
het kruis persoonlijk bericht.
DE NEDERLANDSE minister van justi
tie, A. C. W. Beerman, is woensdag in
Rome aangekomen, waar hij de tweede
conferentie van Europese ministers van
justitie gaat bijwonen.
DE CANADESE ambassade te Tokio
heeft bekendgemaakt dat ambassadeur
William Frederick Bull is benoemd tot
ambassadeur in Nederland, als opvolger
van wijlen C. P. Heb^rt. Bull is sedert
februari 1957 ambassadeur in Japan.
DE KANSEN dat het mogelijk zal zijn
een oorlog tussen India en de Chinese
volksrepubliek te vermijden zijn kleiner
geworden tengevolge van de nota's, die
tussen de twee landen zijn uitgewisseld.
OP 8 EN 9 oktober zullen de ministers
van financiën van de landen van de
E-uropese Economische Gemeenschap we
derom voor een informele gedachten-
wisseling bijeenkomen, ditmaal in Den
Haag.
RIO DE JANEIRO was woensdag ver
stoken van radio- en televisie-uitzendin-
gen als gevolg van een algemene staking
van net zendpersoneel, dat hogere sa
larissen wenst.
Jï* kasteel van St. Donat, nabij
CAar?lf -1" Wales- is woensdag het eerste
..Atlantische College" geopend. Er zijn
tot dusver 56 leerlingen uit tien landen,
waaronder West-Duitsland, Nederland,
Noorwegen. Zweden en Denemarken.
Er is plaats voor 450 leerlingen. Later
zullen dergelijke instituten in andere
landen worden opgericht.
Weersverwachting medegedeeld door
het K.N.M.I,, geldig tot vanavond:
Veranderlijke bewolking met vooral
aanvankelijk nog lokale regen- of
kustprovincies tijdelijk matige wind i
noordelijke richtingen. Dezelfde
°f iets lagere temperaturen.
Het Belgische weerkundig instituut J
voorziet: Zonnige perioden. Tempe- J
raturen tot 20 graden.
Vandaag: zon onder 18.13 uur. Maan
onder 21.10 uur.
Morgen: zon op 6.46 uur. Maan op
13.21 uur.
J Honderden kinderen in onze stre-
J ken zijn de laatste jaren pony-ruiters
i geworden. Deze week kwamen zij
b|jeen in het Brabantse dorp Haaren,
waar de bond van landelijke rijver-
t enigingen van de NCB het eerste grote
pony-concours hield. Een van onze
redacteuren was getuige van dit eve-
zijn ruimtepak wat aan de hoge kant
was, maar niet hinderlijk. Zij bedroeg op
een gegeven moment 82 graden, het toe
laatbare maximum is op 85 graden ge
steld. Later, toen Schirra boven Bermu
da vloog, meldde hij, dat de temperatuur
wat koeler werd.
Drie uur na de lancering gebruikte de
astronaut zijn eerste maaltijd.
Een van de belangrijkste proeven,
die hij moest nemen, was een poging
om een lichtflits van grote intensi
teit op de proefbanen van Woomera
waar te nemen. Schirra meldde later
dat hem dit gelukt was, nadat hij
Vervolg op pag. 7.
De Amerikaanse ruimtevaarder
Schirra was woensdag om 13.15 uur
Nederlandse tijd gestart. Het was
de bedoeling, dat hij zes banen om
de aarde zou maken. De start ver
liep perfect. Alles werkt goed, was
de eerste melding van Schirra. On
dertussen raasde zijn Sigma 7 met
snelheden van 28.000 km per uur
naar het zuidoosten in de richting
van Afrika.
De eerste taak van Schirra bestond uit
het omwentelen van zijn capsule met
behulp van kleine, ingebouwde raketten
Hij heeft 257.000 kilometer afgelegd en
is in de Stille Zuidzee terechtgekomen.
Schirra was meteen al opgetogen over
zijn vlucht. Zijn apparaat deed het
„prachtig" en hijzelf voelde zich „pri
ma". Meer dan 40.000 mensen, 30 sche
pen en 143 vliegtuigen waren gemobili
seerd om hem op te pikken.
Schirra's vlucht is twee maal zo lang
geweest als die van zijn voorgangers,
Glenn en Carpenter. De volgende stap
in het ruimteprogram van Amerika zal
een reis van achttien omwentelingen
zijn. De ruimtevlucht heeft negen uur
en elf minuten geduurd. Schirra had spe
ciaal bereid voedsel bij zich, dat in tubes
was verpakt of in kubussen, die met een
suikerlaag omgeven waren. De plastics
bevatten vlees en groenten, fruit, fijn
gemaakte perziken en appelsap. In de
kubussen zat zijn dessert, waarvoor
Schirra fijngehakte amandelen, noten,
fruitcake en gemberbrood koos.
De banen die Schirra heeft beschre
ven, zijn maximaal 280 km en minimaal
160 km van de aarde verwijderd. Geen
ruimtevaarder is nog zo ver geweest.
Om 14.45 uur voltooide Walter Schir
ra zijn eerste baan om de aarde en vol
gens de berekeningen heeft de capsule
elke 89 minuten een baan om de aarde
gemaakt.
Na de eerste omwenteling meldde
Schirra, dat de temperatuur binnen
In een gebouw van een telefoondienst
in New York zijn woensdag bij een zwa
re ontploffing minstens 20 mensen om
het leven gekomen en minstens vijftig
gewond. Een ketel in het souterrain
sprong uit elkaar, waarna brand ont
stond. Het vuur kon echter spoedig wor
den geblust.
Het merendeel van de slachtoffers zat
aan de lunch. In het gebouw werkten
ongeveer 500 mensen, voornamelijk
vrouwen.
Het inwendige van het gebouw is door
de ontploffing letterlijk aan stukken ge
scheurd en is een puinhoop van inge
storte muren en plafonds, draden en bui
zen geworden. Op de eerste verdieping
werden alle ramen vernield. De politie
heeft de omgeving afgezet en een tijde
lijke hulppost inge-richt aan de overkant
van de straat.
Walter Schirrawordt op Cape
Canaveral in zijn ruimtecabine
„Sigma 7geholpen.
(Van on,ze parlementaire redactie)
Ambtsbezigheden van minister Luns (buitenlandse zaken) een
officieel bezoek van de minister-president van Trinidad en Tobago
hebben gisteren tijdens de algemene politieke beschouwingen in de
Tweede Kamer onverwacht aanleiding gegeven tot een krachtmeting
tussen kabinet en parlement met de positie van de Kamer als inzet.
De Kamer won dit duel en bevestigde daarmee de beproefde stelling,
dat „de eerste plicht van een minister is, respect te hebben voor het
parlement". Pikante bijzonderheid: de krachtmeting werd gewonnen
door een Kamer waarvan gezien de zeer slechte bezetting vele
leden hun eerste plicht niet kennen. Minister-president prof. De Quay
attendeerde hier later fijntjes op.
Het begon met een klein incidentje.
Bij de replieken stelde prof. Vondeling
(P.v.d.A.) het buitenlands beleid aan de
orde. Mr. Luns was op dat moment niet
in de kamer aanwezig. Waarom is de
minister, er niet?, informeerde prof.
Vondeling. Ambtsbezigheden, zei kamer
voorzitter dr. Kortenhorst. Dat vond de
nieuwe socialistische fractieleider geen
excuus. Hij vroeg schorsing van het de
bat teneinde mr. Luns gelegenheid te
geven naar de kamer terug te keren.
„Een billijk verzoek", stelde dr. Korten
horst vast. Hij handelde dienovereen
komstig.
Een kwartier later was mr. Luns weer
in het kamergebouw present. Briesend.
Aanvankelijk weigerde hij de vergader
zaal binnen te gaan. Hij had een af
spraak gemaakt met de minister-presi
dent van Trinidad en Tobago en stelde
zich op het standpunt, dat die bespre
king, waarbij ook de minister-president
ontsloeg van het bijwonen van het ka
merdebat. Een kwartier lang werd hier
over in de ministerskamer gedelibe
reerd. Tenslotte capituleerde mr. Luns
(èn het kabinet) op de formule, dat een
minister uit het oogpunt van courtoisie
niet mag weigeren voor de kamer te
verschijnen.
Als prof. Vondeling is uitgesproken
zou minister Luns wel weer graag weg
gaan, zei dr. Kortenhorst, toen het debat
lervat was. Dat kan de minister niet
doen, oordeelde prof. Vondeling. Maar
men kan toch niet stellen, dat een mi
nister bij de algemene politieke be
schouwingen aanwezig móét zijn, stelde
minister-president
J nement. Zijn verslag, dat u in ons
f blad aantreft, krijgt vandaag, op We-
relddierendag 1962, bijzonder reliëf. J
t
Het gehele treinverkeer op de Britse
eilanden was woensdag jl. lamgelegd,
tengevolge van een staking, waarbij
330.000 man betrokken is. Het was voor
het eerst sinds 36 jaar dat het gehele
treinverkeer stillag. Alleen de particu
liere „Gerwent Valley Light Railway"
in het noorden van Engeland, staakte
niet. De employés zijn er altijd prat op
gegaan, dat zij „de vriendelijkste spoor
lijn van Engeland" zijn en z|j willen
dit blijven.
De oorzaak van de staking is de aan
staande modernisering van de spoorwe
gen, die in de komende vijf jaar 12.000
man overbodig maakt.
Gistermiddag om 12.00 uur leek Lon
den op een slaperig dorp. De scholen
en vele winkels waren gesloten. Op het j
gewoonlijk zeer drukke Piccadilly-Circus
heerste een zondagmiddagstemming en
de golfbanen in de voorsteden trokken
zeer veel bezoekers.
De „enorme chaos", die de 24-uurs-sta-
king van het spoorwegpersoneel zou
veroorzaken, zoals de autoriteiten en
burgers voorspeld hadden, was gister
morgen in het geheel niet merkbaar
De meeste mensen waren toen al aan
het werk en de politie behoefde niet in
te grijpen.
De Londense agenten hielden meer
rekening met eventuele incidenten bij
de ondergrondse, waar twee treinen, be
mand met werkwilligen, uitreden. Ook
bij andere stations waren werkwilligen
komen opdagen. Hier bleven de treinen
echter op non-actief.
Het personeel van het omvangrijke on
dergrondse spoorwegnet in Londen, dat
geen baat heeft bij een eventuele ver
betering van de sociale toestanden bij
de Britse spoorwegen, staakt mee uit
solidariteit met hun collega's van het
bovengrondse net.
Ook een aantal Engelse veerdiensten,
die de verbindingen met Nederland, Bel
gië en Frankrijk onderhouden, zijn bij
de staking betrokken.
Ook de boottreinverbinding met Lon
den functioneert niet meer. Het perso
neel van de Engelse veerhavens heeft
het werk eveneens neergelegd. De veer
diensten worden door de Britse spoor
wegen onderhouden in samenwerking
met de spoorwegmaatschappijen op
het vasteland.
In de haven van Folkestone ligt alle
werk stil.
De minister van vervoer, Marples, in
specteerde gistermorgen vroeg in zijn
eentje, de gevolgen van de staking. Op
Een beeld van Londens city, zoals men
dat praktisch in geen jaren meer heeft
gezien. Rust, rust en nog eens rust.
zijn sportfiets gezeten in regenjas,
pet op en met broekveren aan de pij
pen reed hij naar Piccadilly-Circus,
het hart van West End en vervolgens
met een kalm vaartje over de grote ver
keersaders naar de B.B.C., waar hem
een interview zou worden afgenomen.
Dat was dan een foutieve praktijk,
constateerde prof. Oud (V.V.D.). Als het
maar enigszins mogelijk is dient iedere
minister de algemene politieke beschou
wingen bij te wonen. Dat was vroeger
ook gebruik en terecht, want het gaat
hier om het belangrijkste parlementaire
debat van het jaar. Ambtsbezigheden?
De eerste taak van een minister is in
de kamer aanwezig te zijn. „Dat is geen
kwestie van courtoisie, maar van respect
tegenover het parlement".
Men kan mr. Luns zeker geen gebrek
aan respect verwijten, kwam dr. De Kort
(K.V.P.) de minister te hulp. Ook hij
meende echter, dat mr. Luns er goed
aan zou doen te blijven. Anders wekt u
inderdaad een indruk, die u niet wilt
wekken, zei ook dr. Bruins Slot (A.R.).
Mr. Luns nam die goede raad ter harte.
„Dan blijf ik maar", zei hij tenslotte, De
minister-president van Trinidad en To
bago en zijn Carai'bische problemen
moesten wachten.
Prof. Vondeling, die door zijn initia
tief in deze zaak zijn positie als opposi
tieleider in eigen gelederen meteen heeft
veilig gesteld, verzekerde later, dat het
hem niet om mr. Luns persoonlijk te
doen was. Het gaat om de zaak, ver
klaarde hij. Zo zag ook de kamer als ge
heel dit incident. Die eensgezinde stel-
lingname is te verklaren uit het feit,
dat er aan de parlementaire controle
veel ontbreekt en de positie van het
parlement dreigt te devalueren doordat
zovele belangrijke zaken in internatio
naal (E.E.G.)-verband beslist worden en
hierover in de nationale parlementen
nogal eens onvoldoende rekenschap
wordt afgelegd.
De houding van de kamer in deze af
faire zou overigens overtuigender zijn
geweest indien de fractieleiders het ab
senteïsme in hun eigen rijen eens wat
prof. De Quay; de
praktijk van de laatste jaren is in ieder harder zouden aanpakken,
geval anders geweest.
De S.E.R. adviseert minister Veld
kamp (Soc. Zaken en Volksgezondheid)
het maximum dagloon b|j een zesdaagse
werkweek in de sociale arbeidsverze-
keringswetten per 1 januari a.s. te
hogen van 22.- tot 24.—
Nu een verhoging van de loongrens
tot 8650 verwacht kan worden - de
S.E.R. adviseert dit althans - acht de
raad het nodig tot deze verhoging te
adviseren, omdat het maximum dag
loon ongeveer 85 procent van de loon.
grens bedraagt. (De grens van 22.—
is vastgesteld op een loongrens van
8000).
Dit S.E.R.-advies wordt gegeven ,,in
afwachting van toekomstige beslissingen
over het beleid op langere termijn".
De raad wijst er in zijn advies nog
eens met nadruk op, dat aan de bepa-
Het ligt in het voornemen om vandaag
van 18.15 tot 19.15 uur de Eurovisiere
portage over te nemen van het bezoek
dat paus Joannes XXIII zal brengen aan
de basiliek in Assisië in Noord-Italië.
ling van de hoogte van het maximum
dagloon een sociaal-politiek beleidsoor
deel ten grondslag dient te liggen. De
raad zegt echter zich van diepgaande
beschouwingen op dit punt te willen ont
houden, omdat dit vraagstuk noodzake
lijkerwijze bij de behandeling van de ad
viesaanvrage voor het sociale zeker-
heidsbeleid op langere termijn aan de
orde zal komen.
(Van onze parlementaire redactie)
De S.E.R. adviseert minister Veld
kamp (Soc. Zaken en Volksgezondheid)
de loongrens voor de ziektewet, de
werkloosheidswet en de invaliditeitswet
met ingang van 1 januari a.s. te ver
hogen van 8000 tot 8.605.
De S.E.R. heeft bij de berekening
van deze nieuwe loongrens rekening
gehouden met de compensatie voor de
huurverhoging van 1 september j.l.,
teneinde te voorkomen dat een aantal
werknemers voor een korte periode
niet meer verplicht verzekerd zou zijn.
(Advertentie)
