Politieke partijen bezweren het
kiezersvolkzeg neen!
Docenten-tekort voorbij
het dieptepunt
Acht
de
miljoen
omroepen
voor
tit
Barnett-affaire: kracht
meting met federaal gezag
DE GAULLE'S REEERENDUM GROOTSTE
KRACHTPROEF REGERINGSBELEID
Uiterst links en uiterst rechts
in beweging contra De Gaulle
TWEEDE KAMER NIET
OPTIMISTISCH OVER
DE N.-GUINEAGULDEN
BEGROTINGS
PROCEDURE
GEWIJZIGD
WATERRAMP IN SPANJE
MAGAZIJN""™
felEMMIHITH
Minister Cals in zijn
BANKBOEKJES
Kwestie zonder precedent
Bent U ook zo getrouwd?
BRITSE SOLDAAT
UITGEWEKEN NAAR
OOST-BERIIJN?
Internationals
flauw
DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 28 SEPTEMBER 1962
Fransman kent zijn
geschiedenis goed
AANSLAG
OP GRONDWET
ZEKER
VAN MEERDERHEID
Omdat mannen vergeten
Tweede Kamer
Maak meer rente van Uw geld
EVCvw
ERNSTIGSTE CRISIS SINDS BURGEROORLOG
VAN DEN BOS
nL!fl70*»TaJ3)5 RIJSWIJK
LORD HOME:
Zelfbeschikking
voor iedereen
...behalve voor de
Duitse Sovjetzone....
Heiligverklaringen
besluiten eerste
zittingsperiode
mus VAN AMSTERDAM
(Van onze Parijse correspondent)
De buitenlander, die niet regelmatig de gebeurtenissen in Frankrijk
op de voet volgt, zal misschien de vraag stellen: vanwaar dat plotse
linge gekrakeel in Frankrijk over een grondwetsherziening? Wat kan
het eigenlijk schelen, oi een president van de republiek gekozen wordt
door Kamer en Senaat, zoals dat vroeger het geval was, door een col
lege van 80.000 notabelen, zoals dat nu gebeurt, of door het volk zelf,
zoals De Gaulle dat wil? De Gaulle moge dan een autocraat zijn, maar
hij is zeker geen Hitier. Worden politieke partijen in Frankrijk ver
boden? Mag de vakbeweging niet vrijelijk staken? Verschijnen er
niet iedere dag spotprenten die het staatshoqfd ridiculiseren? Is de
„Canard Enchainé", het spotblad par excellence, dat door een elite
groep van duizenden opengevouwen wordt gelezen in bussen of onder
grondse, ooit door De Gaule verboden?
(Advertentie)
Zeker, wie zo redeneert, heeft schijn
baar gelijk. De Gaulle is allesbehalve
een dictator. Maar een Fransman is nu
eenmaal een Fransman en de Franse
geschiedenis wordt hem op de scholen
van middelbaar en hoger onderwijs ver
duiveld goed geleerd. Hij herinnert zich
maar al te goed de val van het ko
ningsschap in 1848, toen Lodewijk Phi
lips afstand deed van de troon en zijn
kroon symbolisch overdroeg aan de
graaf van Parijs, die nu nog altijd pre
tendent is. President van de republiek
werd Lodewijk Napoleon Bonaparte, die
op 10 december 1848 de eed aflegde,
trouw zwoer aan de democratische re
publiek en be'oofde de constitutie te zul
len verdedigen. Hij werd voor de tijd
van vier jaar gekozen en zou na af
loop van zijn ambtsperiode niet herkies
baar zijn. De geschiedenisschrijvers zijn
het erover eens, dat op dat ogenblik
het keizerschap in Frankrijk was her
boren. En dat gebeurde. Lodewijk, met
de titel van prins-president, trok door
het land, hield overal propagandarede
voeringen en riep in Bordeaux de his
torische woorden: ,,L'empire c'est la
paix." In december 1851 deed hij zijn
greep naar de macht, liet de leden van
het parlement arresteren en werd een
jaar later als Napoleon III gekozen tot
keizer van de Fransen ,,bij de gratie
Gods en door de wil van het Franse
volk."
Dat generaal de Gaulle zo ver zal
willen gaan om voor zichzelf of zijn op
volgers het erfelijke keizerschap op te
eisen is niet ^waarschijnlijk. Keizers zijn
niet meer in "de mode. Maar ook zonder
de kroon op het hoofd te hebben kan
men bevoegdheden voor zich opeisen,
die verder gaan dan die van een con
stitutioneel monarch. En daar gaat het
in Frankrijk hard naar toe, ook al wor
den de hedendaagse Victor Hugo's nog
niet tot emigratie naar het buitenland
gedwongen. Het is niet voor de grap of
uit een verlangen naar terugkeer tot de
vierde republiek, dat in Frankrijk een
oppositie in beweging is gekomen, die
gaat van de uiterste linkerzijde tot de
uiterste rechterzijde, met uitzondering
dan van de U.N.R. de Gaullistische par
tij, die met De Gaulle staat of valt.
Want een grondwet is een belangrij
ke zaak. Aan de grondwet, geschre
ven of ongeschreven, ligt de moderne
rechtsstaat voor anker. In die grondwet
staat, om een voorbeeld te noemen, dat
alle burgers voor de wet gelijk zijn en
dat de vrijheid van godsdienst wordt ge
handhaafd. Wie die vrijheid aantast on
dermijnt een van de hoekstenen van
onze christelijke beschaving en geeft al
le christenen het recht tot verzet zodra
zij de deuren van hun tempels en gods
huizen gesloten zien. De Gaulle tornt
niet aan deze vrijheden. Volkomen toe
gegeven. Maar alle juristen van naam,
die nog geen slaven zijn van het Elysée.
zijn het erover eens. dat de grondwet
op een heel ander terrein wordt geschon
den en waar is daarvan het eind?
Laat ons nog met een enkel woord
herinneren aan de jongste redevoering
van De Gaulle. Drie artikelen van de
bestaande grondwet, waaraan hij in 1958
actief heeft meegewerkt, zijn in het ge
ding: artikel drie (over de volkssoeve
reiniteit). artikel elf (over het recht van
maar de rol moet vervullen van leider,
van gids, waarbij hij zich o.m. beroept
op het voorbeeld ook van Rusland, waar
n.b. de criminele gevolgen van persoons-
verafgoding overbekend zijn. De minis
ters, verlaagd tot functionarissen, zijn
verantwoordelijkheid verschuldigd aan
hem en niet aan de volksvertegenwoor
diging. De Kamer heeft weliswaar theo
retisch nog het recht een motie van
wantrouwen in te dienen en de rege
ring ten val te brengen, maar dan
staat onmiddellijk de stok achter de
deur van kamerontbinding en nieuwe
verkiezingen.
Van evenwicht tussen de uit
voerende en de wetgevende macht is in
Frankrijk geen sprake meer. Terecht
vroeg de hoofdredactie van de Parijse
„Monde": waar blijft men, als alle
macht geconcentreerd wordt in handen
van een prins-president en geleidelijk,
een voor een, de remmen worden weg
genomen, die een afglijden naar het
eenmansbewind nog had kunnen tegen
houden?
Alle waarschuwingen, niet alleen die
van de socialisten, maar ook die van
de oude conservatief Paul Reynaud en
de vroegere ambassadeur in Berlijn,
Francois Poncet in ,.Le Figaor", heeft
De Gaulle in de wind geslagen. Het re
ferendum over verkiezing van de pre
sident der republiek door het volk gaat
door. Wat zijn de Gaulles kansen?
Een meerderheid van 60. 65 procent
zal hij waarschijnlijk wel halen. Het volk
zal in de komende dagen op een weer
zinwekkende manier stroop om de mond
worden gesmeerd, ofschoon datzelfde
volk in Frankrijk bij het uitbreken van
de tweede wereldoorlog in meerderheid
achter maarschalk Pétain aanliep en een
paar jaar later vijftig Poujadisten naar
de Kamer afvaardigde. De regeringspro-
paganda zal tijdens de verkiezingscam
pagne dag in dag uit herhalen, dat de
politieke partijen de demonen zijn van
Frankrijks verdeeldheid en er op uit zijn
om Frankrijk opnieuw te ruïneren. Heel
wat eenvoudigen van. geest zullen dat
wel slikken.
Aan de andere kant is voor de Gaulle niet
ongevaarlijk, wanneer bijna alle partij
leiders het parool uitgeven om bij het
komende referendum met neen te stem
men. Dat zijn bij elkaar de communis
ten, de socialisten, de liberalen, de meer
derheid van de M.R.P. (de Franse Ka
tholieke Volkspartij) en de conservatie
ven. De linkerzijde zal met grof geschut
gaan schieten. De middenpartijen en de
rechterzijde zullen het iets waardiger
doen, maar desondanks hun kiezers
waarschuwen tegen wat een minder
scrupuleus opvolger van de Gaulle met
praktisch blanco volmachten zou kunnen
doen. Als de kiezers van die argumen
ten onder de indruk komen - in Frank
rijk weet men het nooit- en de Gaulle
een laag percentage krijgt, dan is dat
voor zijn positie in het binnen- en bui
tenland fnuikend. Daarom was het op
schrift boven het hoofdartikel van de
Dit leven is ons niet gegsven om door te zeuren. Het huwelijk is geen
oude japon, die U bij gebrek aan beter thuis maar afdraagt. Wat het
huwelijk dan wél is, leest U nu en in de komende weken in MARGRIET.
Fel, eerlijk en openhartig vertelt een man, die er door praktijk en ambt
Alles van af weet, over de harde en toch heerlijke werkelijkheid van
het huwelijksleven.
dat mensen belangrijker zijn dan de maan,
stuurde MARGRIET een Nederlandse
huisvrouw de ruimte in. Zij maakte per
straalvliegtuig één omwenteling om de
aarde. Zij keek niet naar beneden, maar
naar binnen. In harten en huiskamers van
andere huisvrouwen, overal ter wereld.
En dit is nog maar 'n greep uit de grote MARGRIET I
Abonneer U nu, bij de bezorger in uw wijk of recht
streeks oer briefkaart bij MARGRIET, Stadhouders-
de president om over iedere vorm van
bestuur een referendum te laten hou
den) en artikel 89 (over wijziging van
de grondwet met toestemming van Ka
mer en Senaat). Grondwetsherziening op
zichzelf is geen doodwond en men kan
zelfs een heel eind meegaan met de
redenering van Gaullisten, die zeggen,
dat een grondwet geen stenen tafel is,
die geldt voor alle eeuwigheid. Ook een
grondwet moet zich aanpassen bij de
levende krachten in de maatschappij.
Maar als er nu eenmaal in die grond
wet staat, dat zij alleen maar gewijzigd
mag worden met toestemming van de
volksvertegenwoordiging, dan is het on
gehoord, wanneer men dat artikel aan
zijn laars lapt en de volksvertegenwoor
diging als quantité négligeable opzij
schuift. Dan kan men artikel 3. dat juist
over die soevereiniteit van het volk
gaat, wel op de rommelzolder gooien.
Over politieke partijen kan men denken
zoals men wil. Niemand is verplicht,
er lid van te zijn en geen sterveling
zal het euvel worden geduid, wanneer
hij openlijk verklaart, zoals dat in Frank
rijk massaal voorkomt, dat hij zich niet
met de politiek bemoeit en van de kran
ten alleen maar de sportpagina's leest.
Maar in een moderne staat, die aan
spraak wil maken op de eretitel van
rechtsstaat, zijn politieke partijen onmis
baar. In alle landen achter het IJzeren
Gordijn zijn de politieke partijen en een
vrije vakbeweging afgeschaft en daar
is de burger verlaagd tot een robot,
die op ongeregelde tijden, als dat in
de kraam van een dictator te pas komt.
per referendum kan stemmen met ja
of met nee. Verdere invloed op de gang
van zaken is hem niet toegestaan.
De Gaulle vindt politieke partijen, ook
al verbiedt hij ze niet, een onding. Hij
laat geen gelegenheid voorbijgaan om
hen in het openbaar te honen en hen
bij de kiezers in diskrediet te brengen.
Naar zijn opvatting heeft Frankrijk een'Parijse „Monde" nog niet zo slecht: „De
staatshoofd nodig, dat zich niet meer Gaulle, pas op, dat je je nek niet
beperkt tot raadgever of representant, breekt!"
(Van onze parlementaire redactie) Nieuw-Guinea handelend bedrijfsleven
De Tweede Kamer heeft gisteren nog- Nederland bestaat een soortgelijke
verzekering reeds. De bedoeling van een
en ander is de verdere bevoorrading
van Nieuw-Guinea na het vertrek van
het Nederlands bestuur voort te zetten.
Eigenlijk moest een dergelijke maatregel
niet nodig zijn, betoogde dr. Lucas (K.
V.P.), zij getuigt op zich al van wantrou
wen in het V.N.-beheer. „In feite heeft
u gelijk", erkende prof. Zijlstra.
„Daarom moeten we ook niet verder
gaan dan het geven van een steun in
de rug aan het bedrijfsleven. De kamer
ging echter verder. Zij verlaagde ook
het eigen risico van 50 tot 37,5 procent
en verruimde voorts het molestrisico.
(Van onze parlementaire redactie)
De Tweede Kamer heeft gisteren met
algemene stemmen besloten dit najaar
een proef te nemen (voorlopig met drie
begrotingen) met een nieuwe procedure
voor de begrotingsbehandeling, als voor
gesteld door de commissie tot herziening
van de werkwijze der kamer.
De bedoeling van de procedure is de
duur van de begrotingsbehandeling te
bekorten en een betere coördinatie tot
stand te brengen tussen gewenste nieu
we uitgaven. Hoe zeer een meer effi
ciënte werkwijze gewenst is. bleek wel
uit de opmerking van de vice-kamer-
voorzitter, de socialist Bommer. dat als
een onderneming haar tijd zou verdelen
als de kamer thans doet, zij ongetwij
feld failliet zou gaan.
In het voorgestelde systeem is een
zeer belangrijke functie toegedacht aan
een A.B.C.-commissie (Algemene Be-
grotings Commissie) die in het 'ge
heim tot een prioriteitenbepaling zal
moeten komen voor nieuwe uitgaven.
Hierover liet de kamer zich echter nog
niet uit. Wel werd meer in het algemeen
gewezen op het grote belang van de
openbaarheid. Verscheidene kamerleden
attendeerden erop dat het nieuwe
systeem zeer moeilijk te verwerken zal
zijn voor de pers en zeker een uitbrei
ding van redactiestaven nodig zal ma
ken.
De heer Bommer, die namens de com
missie tot herziening der werkwijze de
opmerkingen beantwoordde, zei in dit
verband dat de commissie er verstandig
aan zou doen om voordat zij haar eind
rapport afsluit, een gesprek te hebben
met de parlementaire pers. De heer
Bommer deelde verder nog mee. dat de
commissie plannen voorbereidt voor de
omzetting van het kamervoorzitterschap
in een meerhoofdig presidium met gro
tere bevoegdheden.
al nadrukkelijk gedemonstreerd weinig
vertrouwen te hebben in het komend
V.N.-beheer over Nieuw-Guinea. De
kamer aanvaardde namelijk met grote
meerderheid een amendement-Lucas (K.
V.P.). waarbij een eventuele devaluatie
van de Nicuw-Guineagulden onder het
politieke risico wordt gebracht waarte
gen ondernemers op Nieuw-Guinea zich
bij de Staat der Nederlanden kunnen
verzekeren.
Minister Zijlstra (Financiën) had dit
amendement ernstig ontraden. Het V.N.-
hoofdkwartier heeft categorisch ver
klaard, dat de waarde van de Nieuw-
Guineagulden gehandhaafd zou worden.
„Laten we dan niet beginnen met het
vertrouwen in de V.N. te ondergraven",
zei de minister.
Het verzekeringsontwerp zelf werd
met algemene stemmen door de kamer
goedgekeurd. Het opent voor onderne
mers op Nieuw-Guinea de mogelijkheid
om zich voor een jaar tegen een premie
van anderhalf procent te verzekeren te
gen politie en molestrisico. Voor het met
Een beeld van de overstromingen in
Spanje, die aan bijna vierhonderd men
sen het leven hebben gekost en waardoor
nog eens ruim vierhonderd mensen wor
den vermist. Op een plein van een door
(Van onze parlementaire redacteur)
Minister Cals (O.K. en W.) meent
dat het tekort aan bevoegde do
centen voor de verschillende sec
toren van het onderwijs, hoewel
nog nijpend, het dieptepunt is ge
passeerd. Met name geldt dit zijns
inziens voor het lager onderwijs,
waar het zelfs per 1 september
1963 mogelijk zal zijn de eerste fa
se van de verlaging van de leerlin-
genschaal in te voeren. Dit is me
de mogelijk door een verwachte
daling van het aantal leerlingen
bij het g.l.o. In de overige secto
ren wordt een toename van het
leerlingenaantal verwacht.
Aldus blijkt uit de toelichting op de
onderwijsbegroting voor 1963.
De bewindsman meent dat het voor
1963 uitgetrokken bedrag van 270 mil
joen voor scholenbouw toereikend zal zijn
om te voldoen aan de vraag naar lo
kalen i.v.m. de bouw van nieuwe wij
ken, de schaalverlaging en de groei van
het voortgezet onderwijs. In een beperkt
aantal gevallen zullen echter nog semi-
permanente lokalen en noodruimten in
gebruik moeten worden genomen.
De toelichting vermeldt voorts nog
de volgende bijzonderheden:
Er komt bij het rijksschooltoezjcht een
afzonderlijke inspectie voor het uitge
breid lager en voortgezet onderwijs.
De aanvragen voor studietoelagen bij
het v.h.m.o. en het nijverheidsonderwijs
Advertentie)
zijn sterk toegenomen, voor het weten
schappelijk onderwijs echter minder
sterk (1960: 19 procent tegen 1961: 7
procent).
De scholen voor de opleiding van ge
zinsverzorgster zullen m.i.v. 1 september
1963 worden gesubsidieerd krachtens de
nijverheidsonderwijswet i.p.v. volgens de
rijksregeling voor het sociaal-pedago
gisch onderwijs.
De vormingsinstituten voor de werken
de jeugd van 14-18 jaar zullen geleide
lijk aan een hogere subsidie voor de
kosten van huisvesting en leiding ont
vangen.
Op het ministerie is men gereed met
een wetsontwerp op het leerlingenwezen
en een wetsontwerp tot wijziging van de
lager-onderwijswet 1920.
(Van onze parlementaire redakteur)
Staatssecretaris Scholten (O.K. en W)
voelt er evenals de commissie radio- en
televisiewetgeving niet voor om thans
te beslissen het luistergeld af te schaf
fen (of juist verhogen) of de wereldom
roep zonder meer uit de algemene mid
delen (belastingen) te betalen. Hij meent
n.l. dat niet op de nieuwe omroepwet-
geving vooruitgelopen mag worden- Om
echter uit een dringend financiële im
passe te komen zal toch aan de luister-
pot volgend jaar ƒ1 miljoen en in 1964
ƒ7 miljoen uit de algemene middelen
worden gegeven.
Dit blijkt uit de begroting 1963 voor
O.K. en W.
Eventuele tekorten in 1963 van de di
verse omroepen zullen nog uit de alge
mene reserve van ƒ22 miljoen kunnen
worden betaald. In 1964 zal deze op den
duur niet verantwoorde financiering
echter niet meer worden toegepast, al
dus de staatssecretaris. Hij merkt nog
op dat de commissie radio en televisie
wetgeving thans goed met haar werk
vordert. Zelf zegt hij spoedig de memorie
van antwoord op de nota inzake de re
clame-televisie te zullen indienen.
Tenslotte deelt hij mede dat bij de
bouw van het tweede televisiezendernet
begonnen zal worden met de bouw van
de zender in de nieuwe mast te IJssel-
monde en daarna met de uitbreiding
van het net.
Het officiële Oostduitse persbureau A.
D.N. heeft gemeld dat een Britse sol
daat. Ronald Stanley, die in West-Ber-
lijn gelegerd was, is uitgeweken naar het
oostelijke stadsdeel en asiel heeft ge
vraagd. Ronald Stanley behoorde tot het
eerste bataljon van het ..King's Regi
ment" té Spandau, aldus A.D.N.
F VAN LANSCHOT, BANK IERS - RE P U T AT IE V A N 2 2 5 J A A R
Storten en opnemen
ook per giro
i737
Folder op aanvraag
verkrijgbaar
's-Hertogenboach, Hoge Steenweg 27-31, tel. 22321, giro II 17570
Eindhoven, Keizersgracht 17, tel. 27442, giro 11 30570
Tilburg, Stationstraat 17, tel. 30300, giro II 40570
GEMAKKELIJK OPEISBAAR GEEN KOSTEN GROTE SOLIDITEIT
het water zwaar geteisterd plaatsje bü
Barcelona, verzamelen bewoners uit het
puin nog bruikbare bezittingen
(Advertentie)
HANDÈLSCOMPAGNIE CV.
De krachtmeting met de Ame
rikaanse regering, waarop de
autoriteiten van de staat Missis
sippi het schijnen te willen aan
sturen, is de ernstigste constitu
tionele crisis, die de V.S. sinds
de burgeroorlog hebben meege
maakt.
Door zich openlijk te verzetten
tegen de federale rechtbanken
heeft gouverneur Ross Barnett
van Mississippi de geldigheid be
twist van de leer, die sinds de
burgeroorlog van kracht was, dat
het federale gezag het hoogste
was in het land.
Zelfs de crisis in Little Rock, die
ertoe leidde, dat president Eisenhower
vijf jaar geleden parachutisten naar
de hoofdstad van Arkansas zond,
vormde niet een dergelijke directe
aantasting van het federale opperge
zag. De parachutisten trokken Little
Rock binnen, nadat de gouverneur
van Arkansas, Orval Faubus, de na
tionale garde had opgedragen te ver
hinderen dat enkele negerleerlingen
voor het eerst de lessen op de „cen
tral high school" zouden volgen, zoals
door een federale rechtbank was ge
last.
Faubus durfde het echter niet op
een laatste krachtmeting te laten aan
komen. Toen de parachutisten eenmaal
in Little Rock waren, verzette hij zich
niet verder tegen de regeringsmaatre
gelen.
Barnett daarentegen heeft zijn i
openlijk verzet tegen de beslissingen
van de federale rechtbanken getoond,
door persoonlijk de weg van de neger-
student James Meredith te blokkeren,
toen deze de universiteit van Missis- 1
sippi wilde betreden. Volgens de
rechtbanken was het Barnett verbo- 1
den zich met deze kwestie te bemoei
en. De gouverneur gaf tevens op
dracht aan de staatspolitie de federale
agenten tegen te houden en zo nodig
onder arrest te plaatsen.
Ambtenaren van het ministerie van
justitie te Washington blijven tot het
laatste hopen, dat een weg gevonden
kan worden om een krachtmeting met
de gouverneur te vermeden. De mi
nister van justitie, Robert Kennedy,
heeft echter verklaard, dat hij ervoor
verantwoordelijk is dat de beslissin
gen van de federale rechtbanken wor
den nagevolgd „ongeacht de uiteinde
lijk te volgen koers".
Het vijfde Amerikaanse districtshof
van appèl heeft Barnett gelast heden
morgen voor te komen in New Or
leans. wegens „belediging van de
rechtbank".
Als Barnett geen gehoor geeft aan
deze oproep, ziet de federale regering
zich voor de keuze geplaatst Barnetts
handelwijze te negeren of een federale
strijdmacht naar Mississippi te zenden,
om hem te arresteren.
Amerikaanse functionarissen achten
de eerste mogelijkheid onduldbaar en
zeggen dat dit tot een afbrokkeling
van het federale gezag zou leiden. Het
tweede alternatief is nauwelijks min
der ernstig, daar hieruit niet te voor
ziene gevolgen zouden kunnen voort
vloeien. Woensdag werd te Washington
verklaard dat de regering klaar stond
om zo nodig troepen in te schakelen.
Volgens historici heeft deze kwestie
De weigering van de autoriteiten
van de staat Mississippi om de neger
James Meredith toe te laten tot de t
universiteit van Mississippi, heeft tot l
een constitutionele crisis geleid, die l
ernstiger vormen heeft aangenomen 2
dan de schoolcrisis van Little Rock, 2
toen parachutisten werden ingezet. 2
Wat er op het spel staat blijkt uit
onderstaand artikel.
de afgelopen eeuw geen precedent ge
had. afgezien van de situatie in Little
Rock. die de ernst van de huidige toe
stand echter op geen stukken bena
derde. „Om een precedent te vinden
voor het optreden van gouverneur
Barnett", aldus verklaarde prof. Wood
Gray van de George Washingtonuni-
versiteit, „moet men teruggaan tot
vóór de burgeroorlog, tot 1832, toen de
wetgevende macht van South Carolina
een federale wet op de tarieven „van
nul en generlei waarde" verklaarde.
Het geschil van 1832 bereikte nooit
deze mate van machtsstrijd en werd
het volgende jaar bijgelegd door de in*
stelling van een nieuwe wet op de ta
rieven.
Volgens professor Gray heeft Bar
nett het beginsel van de strijd tussen
staat en federale regering opnieuw
naar voren gebracht met de bewering,
dat een staat het recht heeft het fede
rale gezag opzij te zetten om de uit
voering van een federale wet te ver
mijden. als men deze federale wet on
grondwettelijk acht.
Federale rechtbanken hebben de
laatste jaren deze leer van interventie
van de staat herhaaldelijk verworpen.
Vele geschiedkundigen zijn van me
ning. dat de burgeroorlog zelf de uit
eindelijke verwerping betekende van
het denkbeeld, dat de soevereiniteit
van de staat in een geschil met de
federale regering ooit de opperhand
zou kunnen hebben.
Engeland heeft een beroep op de Sov
jet-Unie gedaan om op te houden kunst
matige crises in Berlijn teweeg te bren
gen en stappen te ondernemen om de
spanningen in deze stad te doen vermin
deren en onderhandelingen te voeren
over een rechtvaardige oplossing.
De Britse minister van buitenlandse
zaken, lord Home. zei in zijn toespraak
tot de algemene vergadering van de
V.N.. dat slechts een rechtvaardige op
lossing. die door onderhandelingen tot
stand zou zijn gekomen. Europa en Rus
land veiligheid zou kunnen brengen.
„De enige permanente oplossing voor
de kwestie Be-rlijn", zo zei de minister,
„moet worden gezien in het licht van de
Duitse zelfbeschikking. Maar momen
teel predikt Rusland zelfbeschikking
voor iedereen behalve voor de Oostduit
sers".
Paus Joannes wil de eerste zittingspe
riode van het Concilie besluiten met de
grootse plechtigheid van een of meer
heiligverklaringen. Waarschijnlijk zal
deze sluitingsplechtigheid gehouden
worden op 8 december, het feest van
Maria Onbevlekt Ontvangen. Er zijn drie
kandidaten voor heiligverklaring, de ka
pucijnerbroeder Camporosso, de Tos-
caanse priester Pucci en de stichter van
congregaties en een lekeninstituut. de
zalige pater Eymard.
Gisteren is een lijst verschenen van
195 door paus Joannes benoemde des
kundigen bij het Concilie. Het zijn spe
cialisten in de theologie, het recht, so
ciologie, apostolaat, Latijn, geschiedenis
en andere takken van wetenschap. Deze
deskundigen kunnen deelnemen aan de
algemene vergaderingen van het Conci
lie. waarop zij echter slechts het woord
mogen voeren wanneer hun iets ge
vraagd wordt. De Nederlandse mgr. J.
Willebrands behoort tot het team van
deskundigen.
De hoofdfondsen hebben gistermiddag
na de opleving van de dag tevoren, we
derom gevoelig lagere koersen te zien
gegeven. Voor Philips, Unilever, Kon.
Olie en Hoogovens was de stemming
bepaald flauw echter met geringe om
zetten.
AKU hield zich in dit milieu nog het
best. De openingsprijs van 136.60 bete
kende voor de Philips-aandelen een
koersverlies van circa vier gulden t.o.v.
de voorgaande slotprijs. Unilever f 2.50
en Kon. Olie 2,20 lagen op resp. 128,30
en 138.60. Later werd voor Kon. Olie
139 betaald. Hoogovens werden op 525
geadviseerd, hetgeen voor dit fonds een
koersverlies betekent van elf punten. De
produktiebeperking bij de Dortmund
Hörder, in welk bedrijf Hoogovens be
langen hebben van ruim veertig procent,
zal aan de koersdaling van de Hoog
ovenwaarden wel niet vreemd zijn, al
dus de beurs.
Het weinig' overtuigende herstel dat
Wall Street dinsdag te zien heeft gege
ven op de flauwe voorgaande dag, werd
woensdag gevolgd door forse koersver
liezen. Het Dow Jones-gemiddelde voor
de industrie-aandelen daalde er circa
tien punten tot 578.48. De Nederlandse
hoofdfondsen werden in de zwakke
stemming meegezogen, waardoor Philips
een. Kon. Olie een half en Unilever 3/4
dollar lager sloten. Deze teleurstelling
veroorzaakte in Amsterdam woensdag
avond niet geringe koersdalingen.
Ook gedurende de verdere beursduur
bleef de handel zeer rustig In de
scheepvaartafdeling viel de stemming
zeker niet tegen. Door elkaar waren de
koersen slechts een weinig lager bij die
van eergisteren. Cultures waren zwak
evenals de staatsfondsen.
In de lokale afdelingen viel niet veel
te beleven. Merendeels konden hier
koersverliezen worden geconstateerd.
26-9
27-9
N«cl. '53 4'
99%
99%
Ned. '61 4'
99%
99%
Ned. '47 3',
91A
90%
Ned. grootboek 1946
92' 2
92%
AKU
360%
355%
Hoogovens
536
536
Philips
140.55
137,50
Unilever
130.80
128,65
Kon. Olie
140.85
139.10
HAL
116',
117%
Scheepvaartunie
120%
120%
Amst. Bank
381
376
Ned. Handelmij.
345
341
Lucas Bols
825
820
Drie Hoefijzers
402%
Mach. Breda
230
233
Zeeuwse confectie
Bijenkorf
820
820
Simons Emb.f. en houth.
128
129
Van Gelders papier
286
280
Heineken
460
450
Hero Conserven
Holl. Beton Mij.
380
380
Kon Zout
690
680
Nijverdal - Ten Cate
230
225%
De Schelde
220
221
Scholten Foxhol
745
745
Thomassen en Drijver
679
673
Van Vlissingen Katoen
340
342
Vredestein
356
353
Zwanenberg Organon
888
871%
NABEURSKOERSEN
Telefonisch avondverkeer
AKU Kon. Olie 138.50—139.70: Phi
lips 136.50138.80: Unilever 128.00
129.30; Hoogovens 527—529.