Meneer Mattei"
deelt
in Italië
de lakens uit!
Nieuw - en dik betaald -
beroep: opiniebewerker
Honderden banden versleet
eerste KLM-DC 8 ..Plesman'
Dieren zien duidelijker
dan mensen
„Welkom
vnj
Duitsland..."
55
bij
Monopolie ENI
misbruikt
opsporing olie
Vele landen hebben in V.S.
public relations officer
111
Alles wat „westers" is, trekt
Oostduitsers hevig aan
't Gemak van
den Téléphone
Russisch schouderklopje voor
sympathieke kapitalisten
Vogels hebben
de scherpste blik
Eigen politiek je
Onaantastbaar
Kluif voor oppositie
Taak: gunstig
oordeel vormen
zien van het ge"
Indrukwekkende
cijferparade na
30 maanden
straalvliegen
Hachelijk avontuur van
Italiaanse kleuter
sterk... prachtig
Ruim vijf ton op
giro 777
13
DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 14 SEPTEMBER 1962
13
?5
55
(Eigen buitenlandse dienst)
Een Italiaanse journalist heeft eindelijk de kat de bel eens aan
gebonden. De bekende publicist en journalist Indro Montanelli heeft
enkele weken geleden in de „Corriera della Sera" een nogal boven-
armse aanval gedaan op de zeer omstreden figuur van de Italiaanse
economische dictator Enrico Mattei, alsmede op de door hem geleide
staats-oliezaken en andere aangelegenheden. Deze Enrico Mattei, wiens
ster met meteoren-snelheid steeg, nadat hij na de oorlog uit de tot
dan nog volledige onbekendheid naar voren trad, neemt in het demo
cratische Italië een merkwaardige positie in. Hij beschikt over hem
van regeringswege verleende volmachten, die hem nagenoeg tot heer
en meester over de energiebronnen van Italië van nu en van de
toekomst hebben gemaakt, en die een handelspolitiek drijft, welke in
het geheel geen rekening houdt met de internationale politieke ver
plichtingen welke Italië toch in het westelijke verband heeft aan
vaard. Het zijn deze volmachten, welke de openbare mening in Italië
verontrusten.
men, tegen levering van goederen van
velerlei aard, o.a. de materialen en
aanleg van de pipelines in het Come-
congebied.
Deze handelwijze betekende een fru
strering van de westerse solidariteits-
verplichtingen en er volgde een formeel
protest van de Britse regering. Maar
Mattei antwoordde: „Ik haal de olie
waar ik ze krijgen kan, ik houd me in
zaken niet niet politiek op!"
Het is in Italië algemeen bekend, dat
Mattei doet wat hij wil en de Italiaan
se regering eenvoudig zijn wil oplegt.
Officieel heet hij onder ministeriële con
trole te staan. Voorheen zou die contro
le worden uitgeoefend door een commis
sie samengesteld uit de ministers van
financiën, industrie en schatkist. Het
was een wassen neus. Van een echte
controle was geen sprake. Daarop werd
het ministerie van staatsdeelneming in
ondernemingen ermee belast. Het werd
nu helemaal een farce, want de leider
van dit ressort was voorheen de rechts-
adviseur vanMattei.
Montanelli heeft in zijn aanval in de
„Corriera della Sera" een gedocumen
teerde poging gedaan om aan te tonen
hoezeer deze verontrusting gerechtvaar
digd is. In 1953 werd door Mattei de
„Ente Nazionale Idrocarburi" kortweg
E.N.I. genaamd, gesticht, Dit staatsbe
drijf beschikt over een wettelijke status,
op grond waarvan het alleenrecht heeft
tot exploitatie van koolwaterstoffen in
de Po-vlakte. De E.N.I. heeft tot nog
toe tal van methaangasbronnen ontslo
ten, maar van de eigenlijke opzet, olie
op te sporen is niets terechtgekomen.
Ten onrechte, beweert Montanelli en
beschuldigt Mattei dan zo ongeveer er
van, zijn monopolie te misbruiken, door
ten bate van zijn buitenlandse oliezaak
jes de exploratie naar olie te verwaar
lozen en zelfs onmogelijk te maken.
Bovendien heeft Montanelli een gehar
naste aanval gedaan op de prijspolitiek
van Mattei terzake van het methaangas.
Deze exploitatie brengt per jaar een
winst op van 40 tot 50 miljard lire. De
prijs richt zich naar de prijs van de
stookolie - welker exploitatie tot een
andere tak van de E.N.I. behoort. Het
algemene dringen naar prijsverlaging
beantwoordde Mattei met een.... prijs
verhoging van een lire per liter, wat
de winst nu nog eens met 4 miljard lire
per jaar vermeerdert. Bovendien wordt
op methaangas, in tegenstelling tot stook
olie, geen verbruiksbelasting geheven.
De methaangasvoorraden in de Po-
vlakte worden geacht bij de stand van
de huidige exploitatie in 10 tot 12 jaar
uitgeput te zyn. Vandaar dat Mattei
bijzonder zijn oliebelangen uitbouwt.
Sinds hij in 1933 de Mij. Agip met een
net van tankstations overnam, streeft
hij naar het bezit van eigen overzeese
oliebronnen. Daarbij kruiste zich zijn
weg met die van de grote oliemaat
schappijen, als de Amerikaanse en de
Nederlands-Engelse, die er uiteraard
niet bijzonder op gesteld waren, dat
Mattei met behulp van zijn methaan
gasmiljarden een eigen politiekje op de
oliemarkt ging voeren.
Mattei, aldus Montanelli, kent maar
één doel; zyn tegenstanders afbreuk te
doen. In dezelfde gedachtengang is hy
zijn oliezaken met de Sovjet-Unie be
gonnen. Hij verplichtte zich in vier ja
ren 12 miljoen ton aardolie af te ne-
Het is nu zover gekomen, dat de po
sitie van Mattei onaantastbaar is. Niet
de staat gebiedt hem, maar hy gebiedt
de staat. Men beweert zelfs, dat Mattei
rechtstreeks invloed uitoefent op het be
leid van Buitenlandse Zaken en beve
len uitdeelt aan de ambassadeurs in den
vreemde.
Deze toestand schijnt daardoor ge
handhaafd te worden, aldus Montanelli,
omdat de Democrazia Cristiana en an
dere partijen door de E.N.I. worden ge
financierd en omdat de dagbladen wor
den overstelpt met dure advertenties
van hele pagina's, zodat de directeu
ren wel tegen hun redacteuren zeggen
dat ze over Enrico Mattei en zijn duis
tere zaakjes maar liefst moeten ziwij-
gen.
Zo doet Enrico Mattei intussen wat
hij wil. Hij kocht een krant, n.l. niets
minder dan de Giorno, en een textiel
fabriek, hij investeerde in ondernemin
gen in Sicilië, Egypte en Argentinië.
Zyn zaakjes met de Russische olie
brengt Italië in conflict met de Arabi
sche landen, omdat de Russische slech
ter maar goedkoper is dan de Arabi
sche. Maar géén Italiaanse regering
welke hem op de vinger tikt. De mi
nister voor de schatkist Tremelloni wei
gerde zyn handtekening onder een con
trolerapport over de E.N.I. te plaatsen,
omdat h|j niet wegens Mattei in de ge
vangenis wilde terechtkomen", zoals
hy verklaarde.
Enrico Mattei heeft op de aanvallen
van Montanelli een hooghartig, maar
weinig zakelijk antwoord gegeven, zo
dat de beschuldiger weinig moeite had
met zijn repliek. Maar gebeurt er nu
wat? Alhoewel niet alleen Mattei, maar
ook minister-president Fanfani, de hui
dige ministeriële controleur Bo en an-
dere officiële personen duchtig om de
oren hebben gekregen, hult zich verder
alles in zwijgen. Het onbehagen neemt
toe en het is wel tekenend, dat een
links weekblad „Espresso" zich geroepen
gevoeld heeft om met gezwollen natio
nalistisch pathos en lof voor de gloei
ende patriot Enrico Mattei, de beschul
digde ter hulp te snellen.
Het is wel zeker, dat deze E.N.I.-ge
schiedenis in het parlement ter sprake
zal komen, als in het najaar 't voorstel
van de regering tot nationalisering der
energiebronnen aan de orde zal komen.
De oppositie tegen de regering der
apertura a sinistra wordt met de dag
heviger en deze zal niet nalaten bijzon
der zaken als de levering van de olie
leiding aan het communistische oostblok
in het vuur te leggen. Zwaar ligt Ita
lië het verwyt van Mac Millan op de
maag n.l.: Vyftig kilometer olieleiding
in westelijke richting zyn vyftig kilo
meter autonomie voor de Sovjet-Rus
sische tanks bij een mogelijke opmars."
Het is aldus niet voor niets, dat
Kroestjev bij gelegenheid van de in de
maand juni van dit jaar in het Sokol-
niki-park in Moskou gehouden Italiaan
se industrie-tentoonstelling zich zo lo
vend over de Italiaanse industrie uit
sprak en tot de Italiaanse minister van
Buitenlandse Handel zei, dat hij de Ita
liaanse kapitalisten „sympathieke lui"
vond. Deze beminnelijke geste van
Kroestjev vormt een deel van het vriend
schappelijk offensief der Sovjet-Unie dat
tegen Italië gevoerd wordt. Daar im
mers zitten de „kapitalisten", met wie
zaken gedaan kunnen worden. Daar zit
de Achilleshiel van Nato en E.E.G.
Daar liggen loswekingsmogelijkheden.
De Italiaanse-Sovjet-Russische handel is
van 1953 tot 1961 met 700 procent ge
stegen en bedroeg in 1961 reeds onge
veer 1 miljard gulden. Besprekingen
van Kroestjev met de Italiaanse rege
ringsvertegenwoordigers resulteerden in
de vaststelling, dat de omvang in het
lopende jaar eenderde groter zal wor
den. Een gerucht wil, dat Fiat-Turijn
in Rusland een bedrijf zal oprichten,
dat per jaar 120.000 tractors kan afle
veren. De president-directeur van Fiat,
prof. Valletta zou met Kroestjev reeds
de details besproken hebben.
En dan is er altyd nog het zwevende
gerucht, dat Kroestjev op een goede
dag een officieel bezoek aan Rome zal
brengen, zogenaamd als tegenbezoek
aan de regering. Hier gaat het naar
ons gevoelens echter alleen maar om
sluw tegen sluw. De Italianen zien te
gen kwalijke handeltjes met de Russen
schijnbaar niet op, maar dat ze met
de Russische olie ook de ideologie wil
len afnemen, lykt ons toch wel uitge
sloten.
B - „IJli I?a«
Onder de „verborgen verleiders" die de Amerikaanse publieke
opinie en de Amerikaanse politiek proberen te beïnvloeden, zijn
verscheidene honderden goedbetaalde Amerikanen die optreden als
agenten van buitenlandse regeringen.
Betrekkelijk weinig van hen werken voor communistische landen
De meesten zijn in dienst genomen door niet- communistische landen,
die iets van Amerika b.v. financiële hulp of handelsconcessies
willen.
pererende,,lobbyists" van die 24 landen
een beloning ontvangen van bijna twee
miljoen gulden
„Lobbying" op Capitol Hill" is niet
de enige activiteit van deze buiteland-
se agenten. Zij bezigen ook public rela-
tions-technieken om 'n gunstig menings
vormingsklimaat voor hun klanten in de
Verenigde Staten te scheppen.
Het is voor een Amerikaan noch voor
een buitenlander strafbaar om als agent
van een vreemde mogenheid op te tre
den, vooropgesteld dat hij zich als zo
danig bij het Amerikaanse ministerie
van justitie laat inschrijven, dit perio
diek op de hoogte stelt van zijn activi
teiten, en politieke propaganda die hij
maakt markeert met de mededeling dat
ze afkomstig is van een ingeschreven
buitenlands agent.
Overtreding van deze bepalingen is
strafbaar met maximaal vijf jaar ge
vangenisstraf en 35000 gulden boete-
Of deze wet niet wordt overtreden wordt
uitgemaakt door de senaatscommissie
voor buitenlandse betrekkingen. In een
voorlopig rapport van de commissie
wordt er de nadruk op gelegd dat het
niet perse in 'n buitenlandse regering te
laken is dat ze aan haar diplomatieke
missie een advocaat uit Washington nf
een public relationsfirma toevoegt om
haar zaak bij het Amerikaanse congres
en het Amerikaanse publiek te bepleiten.
Maar het rapport zegt wel dat er toe
nemende bezorgdheid bestaat over de
inschakeling van niet-diplomatieke verte
genwoordigers om aan gegevens te ko
men die een land niet krijgt via zijn
normale diplomatieke betrekkingen met
de Amerikaanse regering.
Buitenlandse „lobbyists" die dienst-
ten verlenen worden dik betaald. Een
advocaat In Washington krijgt van de
Spaanse regerig ruim 300.000 gulden
per jaar voor „de bevordering en aan
moediging van de vriendschappelijke
betrekkingen tussen de Verenigde Sta
ten en Spanje."
West-Duitsland heeft eveneens grote
Hun stille activiteiten, als regel met
zo min mogelijk ophef uitgevoerd, wer
den in de afgelopen maand even in de
schijnwerpers geplaatst, toen het Ame
rikaanse congres 'n wetsvoorstel behan
delde over de Amerikaanse suikerimport
voor de komende twee jaar.
Krachtens dit wetsvoorstel werden 24
landen gemachtigd suiker te leveren aan
Amerikaanse consumenten voor een prijs
die lag boven die van de wereldmarkt.
Als gevolg van de aanneming van het
wetsontwerp, zullen 26 in Washington o-
Sinds 25 maart 1960, de dag
waarop het eerste KLM straal-
verkeersvliegtuig, de PH-DCA
„Albert Plesman", zijn glorieuze
entree maakte op Schiphol, heeft
deze DC-8 'n afstand van ca. 6
miljoen km door de lucht afge
legd. Dit komt neer op 150 maal
rond de aarde, ofwel om een
moderner voorbeeld aan te ha
len, op 15 retourtjes naar de
maan! De DC-8 heeft geduren
de zijn nog geen twee en een
half dienstjaar altijd hard ge
werkt.
(Van een medewerker)
In het leven spelen de ogen 'n
voorname, bijna onmisbare, rol.
Zonder de macht van het zien,
voelen wij mensen ons hulpeloos
en in ons dagelijks leven zijn wij
voor een groot deel op onze ogen
aangewezen.
Veelal beseft men de grote waar
de van het bezit van de ogen niet
want men is immers niet anders
gewend.
Wanneer men echter tijdelijk het ge
bruik van een oog moet missen, zal
men het ongemak hiervan stellig on
dervinden. Het blikveld wordt immers
bijna gehalveerd en vooral in het ver
keer, is het dan uitkijken geboden.
Nog meer dan de mensen moeten de
dieren het van hun ogen hebben. Zon
der deze zouden zij onze natuur reeds
lang niet meer bevolken.
Scherpste blik
In de meeste gevallen zijn het im
kers de ogen die het mogelijk maken,
,voedsel kunnen vinden en het
5 J tr unnen zien. Voor vele dieren,
«~azeu' konijnen, houtsnippen, zijn
w S^het belangrijkste beveiligings
middel dat zij bezitten.
krillgeweldige loopsnel-
hf nog te kort schieten.
^en/nikonijnen 20 sneI het
Sh.1 n5en.jii aan hun for"
öïrt.kn blikveldvermogen.
Zonder te bewegen kunnen zij bijna ge-
heel rondom zich heen zien Vandfar
dat ZU vaak - tot grote verwondering
van velen - op de vlucht slaan wannee?
wUnbenadegreen.de Wmd Van achteren
°aLde dAren een groter blikveld
hebben en scherper zien dan ons men
sen, vindt zijn oorzaak in de stand van
de ogen in hun hoofd of kop. De mees
te dieren kunnen met de ogen meer
bewegingen maken dan de mensen
Speciaal de roofvogels munten uit
door hun zeer scherpe blik. Let maar
b.v. eens, om dicht bij huis te blijven
op een buizerd die hoog in de lucht
rondzweeft. Plotseling hangt hij even
stil, loert spiedend omlaag, om dan
als een bom omlaag te gieren en zich
zo op zijn prooi, vaak een veldmuisje,
te laten vallen. De vogels bezitten dan
ook de scherpste blik uit de natuur. Dit
behoeft wel geen verbazing te wekken
wanneer men bedenkt, dat zij zich vaak
met uiterst kleine insekten voeden.
Dat de vogels zo moeilijk in de vrije
natuur zijn te benaderen is een ge
volg van de stand van hun ogen. Hier
door bezitten zij het vermogen om ge
lijktijdig aan beide zijden van hun
romp, onder en boven zich kunnen zien,
zonder daarbij de kop behoeven te
draaien.
Al moet het gezichtsvermogen van
de mens het tegen dat van de dieren
afleggen, op een ander punt bezitten
wij een briljant vermogen dat de die
ren missen n.l. dat om kleuren te zien
en te onderscheiden.
De meeste dieren zien de wereld in
zwart en wit. Wel zijn er die gevoel
voor een bepaalde kleur hebben. Vroe
ger hield men zich aan de theorie dat
apen eveneens volkomen kleurenblind
waren. Volgens de theorie van Darwin
blijken apen echter de kleuren duidelijk
te zien en vaak weten zij deze beter
waar te nemen dan mensen.
In Nieuw-Zeeland moet, zij het zeld
zaam nog een reptiel de Tuatara voor
komen welke drie ogen heeft. Het der
de oog bevindt zich midden op het
voorhoofd, maar doet niet de dienst
van een normaal oog. De oorzaak van
dit eigenaardig verschijnsel heeft men
echter nog niet kunnen achterhalen.
Vervolgens kent men nog een vis, die
met een derde oog is „uitgerust". Dit
bevindt zich niet op de plaats waar
men het zou verwachten, maar op de
zijkant van het achterlijf. Het doel van
dit oog is niet hetzelfde als van een
normaal oog. Er mee zien kan de vis
niet. Wanneer deze vis door een „roof
vis" wordt achtervolgd, laat dit derde
oog los en wordt door de stroming
meegevoerd. Zijn aanvaller ziet dit
oog in het troebele water voortschie-
ten en zwemt er op af, in de mening
dat dit zijn prooi is. Dit oog doet dus
dienst om de belagers van de vis op
een dwaalspoor te brengen.
Twee dagen na aankomst in Nederland,
koos hij alweer het luchtruim voor een
lesvlucht, waarvan hij er sedertdien
talloze heeft gemaakt. In totaal werden
659 vlieguren gebruikt om het vlie
gend personeel vertrouwd te maken
met de gedragingen van de DC-8 in de
lucht, als praktijk-afsluiting van de
vele uren droogvliegen in de ..vluchtna-
bootser".
De eerste buitenlandse reis van de „Al-
bert Plesman" had plaats op 29 maart
1960, toen hij een groot aantal gasten
op een ongewone wijze even op en neer
wipte naar Madrid voor de lunch.
Hierdoor kon het Nederlandse en Euro.
pese publiek de volgende dag kennis
nemen van de prestaties van het mo
derne straalverkeersvliegtuig.
Bij één reis bleef het beslist niet. In
totaal maakte de „Albert Pieman" van
25 maart 1960 tot 1 augustus j.l. niet
minder dan 8122 vlieguren vol, dat is
dus, op enkele weken na, een jaar in
de lucht! Van dat jaar eiste de route
Amsterdam-New York. met 218 vluch
ten en een totaal van 2.641.942 km, het
leeuweaandeel op: 3270 vlieguren. Een
goede tweede ih de route Amsterdam-
Tokio, met 25 vluchten, 847.500 km en
1150 vlieguren. De DC-8 heeft overi
gens op alle grote intercontinentale
luchthavens zijn staart laten zien.
In dezelfde periode consumeerde de
PH-DCA 70 miljoen liter brandstof
een DC-8 verbruikt gemiddeld 8800 li
ter kerosine per uur.
De „Albert Plesman" wil niet alleen
het beste voor de inwendige machne,
maar wil ook solide op de poten
staan. De banden zijn hierbij uiteraard
een zaak van belang. Na 120 landingen
moeten de banden van een DC-8 wor
den vernieuwd. Dit betekent, dat de
DC-8, met gemiddeld één landing per
vier vlieguren en méér tijdens het les
sen, gedurende die twee en een half
De eerste DC-8 van de KLM, in maart
1960, by het begin van zijn eerste
officiële vlucht.
jaar een goede 400 banden heeft ver
sleten
Sinds zijn komst in Nederland werd
de PH-DCA, die voortdurend van de
nieuwste snufjes werd en wordt voor
zien, op 367 verschillende punten ge
modificeerd: 116 wijzigingen in het
elektrisch systeem, 33 wijzigingen op
vliegtuig-constructief gebied, 124 wij
zigingen aan het mechanisch systeem
en tenslotte nog 94 modificaties in
stuurhut, cabine en boordkeukens.
Door een aanzienlijk aantal motorwij
zigingen konden de prestaties van de
gehele DC-8 groep belangrijk worden
verbeterd.
Het normale onderhoud van de „Al-
bert Plesman" vergde tot nu toe to
taal 87.750 manuren. Deze werden be
steed aan 520 transit-inspecties, 31
blok-inspecties en twee jaar-inspecties.
Zo heeft de „Albert Plesman", die op
14 april 1960 de nieuwe 3 km lange
„straalbaan" op Schiphol als eerste in
gebruik nam, reeds een drukke, wel
bestede en betrouwbare dienstperiode
achter de rug.
Een vierjarig jongetje heeft zijn hoofd
in de bek van een hond gestoken met
het gevolg dat hij tussen de kaken van het
dier klem kwam te zitten, zodat hij zijn
hoofd niet meer kon terugtrekken.
De waakhoud had zijn bek zo wijd ge
opend om het kind te bijten, dat toen hij
het kinderhoofdje tussen zijn kaken kreeg
en het tussen de tanden klemde, het kind
noch het dier zich meer konden verroeren
Het drama speelde zich af toen de 4-ja-
rige Angelo Viglietti met de hond op 'r
open veldje aan het spelen was.
Op het geschreeuw van de kleine Ange>
lo snelde de eigenaar van de hond te hulp
Na het kind uit de muil van de hond be
vrijd te hebben, werd Angelo naar het zie
kenhuis gebracht om de scheurwonden.
die het aan zijn gezicht had opgelopen,
te laten behandelen.
Zijn toestand was niet ernstig.
belangstelling voor dit systeem. Een
public relationsfirma in Washington
krygt een klein miljoen per jaar van
de regering in Bonn voor de beharti
ging van Duitse belangen bü de Ame
rikaanse regering en het Amerikaan
se volk.
Miljoenen Amerikanen hebben op de
televisie een korte documentaire gezien,
getiteld ,,De burcht Formosa", waarin
de lof werd gezongen van Tsjang Kaj-
sjeks „vrije China". Zij realiseerden
zich niet dat de film was gemaakt door
een Amerikaanse public relationsfirma
die een contract heeft met Tsjangs re
gering.
Archieven die openstaan voor het pu
bliek, tonen aan dat bijna elk land in
de wereld een of meer agenten heeft
die in Amerika hun belangen behartigen
buiten diplomatieke kanalen om. Japan
heeft de meeste: tweeëndertig.
Een van de agenten die geïnteresseerd
waren in het wetsvoorstel inzake de sui
kerimport, vertegenwoordigde Ecuador,
'n land dat nooit tevoren was beschouwd
als suikeruitvoerend land dat recht had
op leverantie aan Amerikaanse consu
menten. De nieuwe wet geeft Ecuador
het recht om voor de komende twee
jaar 25.000 ton suiker op de Amerikaan
se markt af te zetten. Daarvoor krijgt
de agent die bemiddelde 1 dollar per
ton voor het eerste jaar, en een halve
dollar per ton daarnain totaal een
commissieloon van 134.000 gulden!
(Advertentie)
Een bedrag van 507.387,87 was ontvan
gen op giro 777 van het hoofdbestuur van
het „Nederlandse Roode Kruis", in Den
Haag ten bate van de slachtoffers van de
aardbeving in Perzië.
OOST-ROZEBEKE
Wilt ge me in 't toekomende telefone
ren, ge zult 't kunnen. Ge mot dan nie
doen lijk er in uwen Nederlandsen Te
lefoongids geadviseerd wordt: Kies num
mer 10566- Oost-Rozebeke. As ge tele'
foneert valt er niks te kiezen. Ge pakt
hèt nummer en de rest ziet ge niet'
staan. Voila tout. M'nnen ge buur, 'nnen
boeren marchand-tailleur, heeft telefoon
genomen, zodus, m' n vrouw en m'n
schoonmama hebben geen rust gekend
voor ik die ook had. Ze zegden:
'nne marchand-tailleur telefoon heeft,
mot 'nne journalist free-lance die ook
hebben." Ze weten geen van beide wat
„free" en „lance" betekent, maar dat
doet aan de kracht van hun argumenta
tie niks af.
As ik tegen m'n schoonmoeder zeg
dat „lance" 't glaske van 'n foto-appa-
reil is, gelooft ze da seffes.. Bref:
m'nnen gebuur had al jaren telephone
en hij had ook 'nne perroquet, 'nne pa
pegaai, zegt gij. Z'n vrouw was altijd
content as d'n telephone rinkelde, want
dan peisde ze: de commissies komen
af. Maar, gepasseerde week, as er ge-
telephoneerd werd, riep de papegaai:
„Zijde gij 't Melanieke?". Dat is zo
drei keer achtereen gegaan, en dan
heeft m'nnen gebuur, motten opbiechten
dat Melanieke 'n schoon krotteke uit
de geburen was. De telephone is mogen
blijven, maar de papegaai is de deur
uit-gebonjourd. Ge begrijpt, dat mij zo
iets nóóit zou gebeuren. Ik meen niet
wat de papegaai, maar wat Melanieke
betreft. Ge ziet: ge kunt gemak, maar
ook ongemak van uwen telephone heb
ben. Lestleden zondag, achter de Hoog
mis, kom ik, as ik rap naar huis wilde
't kleinste manneke van m'n schoonzus
ter tegen. Ik zeg: Pieterke, waar wilde
gij naar toe?"
-„Bonmaman heeft gezegd, dat ik naar
de Wellekom mot gaan zien, of gij daar
weer al zit te drinken."
-„Drinken doet Nonkel Sus nie, menne-
ke, die pakt, achter de Mis, allenig
maar 'n klein druppelke voor z'n ge-
Lichtgevoelig
De meest provisorische vorm van
zien bezitten de Amoeben. Deze be
staan uit onregelmatige klompjes pro-
toplasma met één celkern. Zij leven in
water en het eigenaardige aan hen is,
dat zij geen vaste vorm hebben. Ieder
ogenblik kunnen zij nl. van vorm ver
anderen. Voor de aanraking van en
voor licht is het protoplasma gevoelig.
Zij nemen dus het licht waar, maar
zien, iets onderscheiden kunnen zij
niet. Deze vorm van ;,zien" benadert
bijna de volslagen blindheid.
Velen menen dat de mollen hiervan
het voorbeeld zijn, doch hiermede zijn
zij abuis. De in ons land voorkomende
mol mag zich wel degelijk verheugen
in het bezit te zijn van twee zij het
zeer kleine ogen, die onder de vacht
verscholen liggen. Verwarrend is ech
ter de benaming van de vooral in zuid-
Europa voorkomende blinde mol. Ook
deze heeft echter twee kleine ogen die
door de huid worden bedekt, zodat het
inderdaad lijkt alsof deze mol oiind is.
Derde oog
In sprookjes en legenden komen wel
eens dieren of monsters voor met drie
ogen. Vandaar dat ook niemand ge
looft, dat er ook werkelijk zo'n dieren
bestaan. Toch is dit het geval.
De pianist in de Leipziger bar
leunde over zijn instrument en
zei in gebroken Engels: „Die
Dave Brubeck van jullie is fan
tastisch. Elke avond luister ik
naar zijn platen door de „Voice
of America".
„Speel iets van hem", stelde een
westerse journalist voor. De pianist
haalde zijn schouders op.
„Ziet u", zei de pianist, „zestig pro
cent van wat wij hier spelen moet be
antwoorden aan de verwachtingen van
het ministerie van binnenlandse zaken.
Ik heb vanavond reeds te veel westerse
liedjes gespeeld en wanneer ik het te
veel doe, krijg ik een boete van 500
mark en ik verdien slechts 800 mark
per maand, juist genoeg om van te kun
nen leven.
Daarop speelde de pianist een lied
dat heette „Ik heb mijn liefde gevon
den in de vrije Duitse jeugd". Een com
munistisch ambtenaar die aan een tafel
dicht by de pianist zat, knikte goedkeu
rend.
Oostduitsers verlangen niet alleen
naar westers© ideeën, maar ook naar
westerse kleren, voedsel, boeken en
ook gewone conversatie. Maar een ver-
blijf van twee weken in dit land is
meer dan genoeg om overtuigd te ra
ken'dat de communisten geenszins van
plan zijn al deze dingen Oost-Duitsland
binnen te laten komen.
Het grootste warenhuis dat door de
staat wordt beheerd er zijn geen
particuliere ondernemingen meer
heeft sinds zes maanden geen regenjas
sen verkocht. Een Italiaanse waterpolo-
speler die in Rome voor zes dollar een
nylon regenjas had gekocht, werd ge
vraagd of hij deze regenjas voor 50
dollar wilde verkopen.
Een Fransman die met zijn Jaguar
1961 in Oost-Duitsland kwam om een
vriend te bezoeken, werd in de binnen
stad van Leipzig door een menigte
Oostduitsers omringd, die zijn auto
kwamen bewonderen. Een politieagent
moest ingrijpen, opdat de Fransman
verder kon rijden.
Westerse auto's kunnen alleen in Oost-
Duitsland worden gezien wanneer
vreemdelingen naar Leipzig reizen om
sportwedstrijden te zien of de Leipzi
ger Messe willen bezoeken. Enkele le
den van de communistische partij zijn
op de een of andere manier er in ge
slaagd aan een Westduitse wagen te
komen. Maar een wagen van Ameri
kaanse of Britse makelij is in Oost-
Duitsland een bezienswaardigheid.
Een taxichauffeur vertelde vol trots
aan een verslaggever: „Mijn broer rijdt
in een Amerikaanse wagen; kijk daar
komt hij net aan."
Daar kwam zijn broer aanrijden in
een Amerikaanse wagen.een Packard
uit het jaar 1934.
Niet-communistische Oostduitsers
zijn verlangend om met westerse men
sen te praten om er achter te komen
hoe het eigenlijk is aan de andere kant
van het ijzeren gordijn. Maar zij moe
ten uiterst voorzichtig zijn. Een Brit die
met een Oostduits meisje getrouwd is,
bracht afgelopen 'jaar een bezoek aan
zijn schoonouders. In een bar raakte
hij in gesprek met een Oostduitser. Zij
hadden elkaar nooit eerder gezien.
Even later hoorde de Brit dat de man
door de communistische politie was
aangehouden en dat de politie hem ge
durende een week aan verhoor had
onderworpen om er achter te komen
wat „de westerse spion" had gezegd.
Voor een land waar haast geen weg
verkeer Is, heeft Oost-Duitsland geen
gebrek aan politiemannen. Voor het cen
traal station van Leipzig telde een toe
rist 10 auto's, maar er liepen 12 politie
mannen rond om het verkeer te rege
len
In Warta, het eerste station achter
de grens aan een van de drie spoorlij
nen die Oost- en West-Duitsland met
elkaar verbinden, controleren Oost-
duitse grenswachters de reizigers op
hun papieren.
Om zeker te zijn dat niemand zal
proberen uit de trein te springen,
staan rond de trein 30 communisten met
zware machinegeweren op wacht. An
deren houden op het dak van het sta
tionsgebouw de omgeving in de gaten.
Op grote borden op de perrons kan
men echter lezen: „Welkom in vrij
Duitsland".
zondheid. Maar, gaat naar de Wellekom
en ge zult zien, dat-ie er nie zit."
-,,Da zie ik ier toch ook" zegde hij en
daar had 'm groot gelijk in.
-„Niks, niks, niks, m'n jongen gij gaat
met eigen ogen zien, dat Nonkel er nie
zit...Hier, hier hedde gij twie frank voor
de moeite."
-„Merci, merci, Nonkel!" En de batraaf
nam seffes de benen naar de Wellekom.
Twie minuten later komt 'm de huiska
mer binnen met z'n twie franks nog
in z'n hand: „Bonmaman, Nonkel Sus,
zit nie in de Wellekom. Maar, hij
heeft toch telephone, hij had toch deur
d'n telephone kunnen vragen, of 'm daar
zit, dan had 'm twie franks verdiend."
Ziet ge: da zijn de gemakken en de
ongemakken van den telephone arm in
arm..
Nu nog even 'n ander groot gemak...
neeje, neeje, da bedoel ik nie. Ge
moogt met m'n free:lance-stijl gerust
'nne keer lachen. Ge weet toch wel
dat ik m'n briefkes schrijf in alle nai-
veteit.
Wij zijn getwieën, m'n vrouw en ik -
m'n schoonmoeder heeft deze keer 'n
ontzaglijk groot offer gebracht - 'n paar
dagen met vacantie gegaan. Och, wa
zal ik u zeggen: 'nne mens' durft te
genwoordig nie anders- Gaat ge niet....
ze wijzen u met de vinger achterna.
Ik heb Melanie - 't is nie 't Melanieke
van de marchand-tailleur, zulle - ik
heb Melanie de keuze gelaten: De Zoe
te of den Haan aan Zee. Ze koos Brus
sel. „Ik zie liever étalages as nattig
heid. „En ge weet: „Ce que femme
veut...Sus le veut". We hebben, van ne
gen en half tot twaalf uur, in de voor
middag langs de étalages in den Bon
Marché geflaneerd. Melanie voorop en
ikke achter haar, zoals het 'n halve
trouwboek past. Onafscheidelijk tot in
den dood, ja, tot in den dood, want
te lange leste kon ik allenig nog maar
zuchten: „Zet mijn asteblief ook maar
in zo'n étalage. Daar wacht ik wel zo
lank tot gij geen ogen meer hebt om
te kijken naar al die dames-occacions."
En, kond ge nu nog maar 'n invalide-
karreke krijgen voor zo'n rondrit, maar
neeje, ge verslijt er uw 's zondagse
schoenen en ge hebt zodanig veul ge
zien, dat ge niks meer ziet Melanie
blijft natuurlijk zien. Die ziet 'n winter-
jurkske en ze zegt „As ik da nie
koop, zal ik het mezelf m'n hele leven
lank nie vergeven."
Als ge met vacantie in Brussel zijt, mot
er natuurlijk gedineerd worren. In Oost-
Rozebeke noemt ge dat noenmalen. Had
ik nu thuis maar geen telephone gehad
dan zou ik er in Brussel ook zo gemak
kelijk geen gebruik van gemaakt heb
ben. Maar, ge peinst: kom, laat ik dat
restaurant in de rue du Marais 'nne
keer telephoneren, waar ik de annonces
van in onzen Gazet gelezen heb. „Daar
zult ge goed mee doen" zegt Melanie,
anders motten wij daar 'n half uur wach
ten .'oor - gereed is." Ik pak dus en
ik kies nie - d'n numero, commandeer
twie diners en beloof seffes te zullen
komen. Dat hebben we braaf gedaan.
Marais betekent moeras, Awel, we heb
ben er tot over ons oren in gezeten.
Ge kondt aan de gezichten van de gar-
cons goed zien dat we er wellekom wa
ren, want ze kwamen gedrieën op ons
toe, om onze kleren aan te pakken. Ze
begonnen met hun servetten de tafel
schoon te slaan en zetten er twie stoe
len bij, recht over mekaar. Dan kwam
er eene met 't menu onder onze neus.
Ik zal 't u doen zien: „Recital de Gat-
ronomie" stond er boven en dan kwam
er:
Friture Vénitienne,
Huitres inpériales
Huitres a l'Escargot,
Nouilles Frainches a la Bolognaise,
Pouplettes de Sole „Marco Polo
Supreme de Turbot Bonne Femme,
Véritables coquilles St. Jacques.
't Kostte maar fr. 175,- per „couvert".
Ik zeg tegen Melanie: „D'r uit! Ik
geef ze vijf frank voor de vestiaire en
me gaan frites met moseelen eten. Ik
wil nie failliet uit Brussel thuis komen!"
Suske van Teitelt.