Meneer Mattei" deelt in Italië de lakens uit! Nieuw - en dik betaald - beroep: opiniebewerker Honderden banden versleet eerste KLM-DC 8 ..Plesman' Dieren zien duidelijker dan mensen „Welkom vnj Duitsland..." 55 bij Monopolie ENI misbruikt opsporing olie Vele landen hebben in V.S. public relations officer 111 Alles wat „westers" is, trekt Oostduitsers hevig aan 't Gemak van den Téléphone Russisch schouderklopje voor sympathieke kapitalisten Vogels hebben de scherpste blik Eigen politiek je Onaantastbaar Kluif voor oppositie Taak: gunstig oordeel vormen zien van het ge" Indrukwekkende cijferparade na 30 maanden straalvliegen Hachelijk avontuur van Italiaanse kleuter sterk... prachtig Ruim vijf ton op giro 777 13 DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 14 SEPTEMBER 1962 13 ?5 55 (Eigen buitenlandse dienst) Een Italiaanse journalist heeft eindelijk de kat de bel eens aan gebonden. De bekende publicist en journalist Indro Montanelli heeft enkele weken geleden in de „Corriera della Sera" een nogal boven- armse aanval gedaan op de zeer omstreden figuur van de Italiaanse economische dictator Enrico Mattei, alsmede op de door hem geleide staats-oliezaken en andere aangelegenheden. Deze Enrico Mattei, wiens ster met meteoren-snelheid steeg, nadat hij na de oorlog uit de tot dan nog volledige onbekendheid naar voren trad, neemt in het demo cratische Italië een merkwaardige positie in. Hij beschikt over hem van regeringswege verleende volmachten, die hem nagenoeg tot heer en meester over de energiebronnen van Italië van nu en van de toekomst hebben gemaakt, en die een handelspolitiek drijft, welke in het geheel geen rekening houdt met de internationale politieke ver plichtingen welke Italië toch in het westelijke verband heeft aan vaard. Het zijn deze volmachten, welke de openbare mening in Italië verontrusten. men, tegen levering van goederen van velerlei aard, o.a. de materialen en aanleg van de pipelines in het Come- congebied. Deze handelwijze betekende een fru strering van de westerse solidariteits- verplichtingen en er volgde een formeel protest van de Britse regering. Maar Mattei antwoordde: „Ik haal de olie waar ik ze krijgen kan, ik houd me in zaken niet niet politiek op!" Het is in Italië algemeen bekend, dat Mattei doet wat hij wil en de Italiaan se regering eenvoudig zijn wil oplegt. Officieel heet hij onder ministeriële con trole te staan. Voorheen zou die contro le worden uitgeoefend door een commis sie samengesteld uit de ministers van financiën, industrie en schatkist. Het was een wassen neus. Van een echte controle was geen sprake. Daarop werd het ministerie van staatsdeelneming in ondernemingen ermee belast. Het werd nu helemaal een farce, want de leider van dit ressort was voorheen de rechts- adviseur vanMattei. Montanelli heeft in zijn aanval in de „Corriera della Sera" een gedocumen teerde poging gedaan om aan te tonen hoezeer deze verontrusting gerechtvaar digd is. In 1953 werd door Mattei de „Ente Nazionale Idrocarburi" kortweg E.N.I. genaamd, gesticht, Dit staatsbe drijf beschikt over een wettelijke status, op grond waarvan het alleenrecht heeft tot exploitatie van koolwaterstoffen in de Po-vlakte. De E.N.I. heeft tot nog toe tal van methaangasbronnen ontslo ten, maar van de eigenlijke opzet, olie op te sporen is niets terechtgekomen. Ten onrechte, beweert Montanelli en beschuldigt Mattei dan zo ongeveer er van, zijn monopolie te misbruiken, door ten bate van zijn buitenlandse oliezaak jes de exploratie naar olie te verwaar lozen en zelfs onmogelijk te maken. Bovendien heeft Montanelli een gehar naste aanval gedaan op de prijspolitiek van Mattei terzake van het methaangas. Deze exploitatie brengt per jaar een winst op van 40 tot 50 miljard lire. De prijs richt zich naar de prijs van de stookolie - welker exploitatie tot een andere tak van de E.N.I. behoort. Het algemene dringen naar prijsverlaging beantwoordde Mattei met een.... prijs verhoging van een lire per liter, wat de winst nu nog eens met 4 miljard lire per jaar vermeerdert. Bovendien wordt op methaangas, in tegenstelling tot stook olie, geen verbruiksbelasting geheven. De methaangasvoorraden in de Po- vlakte worden geacht bij de stand van de huidige exploitatie in 10 tot 12 jaar uitgeput te zyn. Vandaar dat Mattei bijzonder zijn oliebelangen uitbouwt. Sinds hij in 1933 de Mij. Agip met een net van tankstations overnam, streeft hij naar het bezit van eigen overzeese oliebronnen. Daarbij kruiste zich zijn weg met die van de grote oliemaat schappijen, als de Amerikaanse en de Nederlands-Engelse, die er uiteraard niet bijzonder op gesteld waren, dat Mattei met behulp van zijn methaan gasmiljarden een eigen politiekje op de oliemarkt ging voeren. Mattei, aldus Montanelli, kent maar één doel; zyn tegenstanders afbreuk te doen. In dezelfde gedachtengang is hy zijn oliezaken met de Sovjet-Unie be gonnen. Hij verplichtte zich in vier ja ren 12 miljoen ton aardolie af te ne- Het is nu zover gekomen, dat de po sitie van Mattei onaantastbaar is. Niet de staat gebiedt hem, maar hy gebiedt de staat. Men beweert zelfs, dat Mattei rechtstreeks invloed uitoefent op het be leid van Buitenlandse Zaken en beve len uitdeelt aan de ambassadeurs in den vreemde. Deze toestand schijnt daardoor ge handhaafd te worden, aldus Montanelli, omdat de Democrazia Cristiana en an dere partijen door de E.N.I. worden ge financierd en omdat de dagbladen wor den overstelpt met dure advertenties van hele pagina's, zodat de directeu ren wel tegen hun redacteuren zeggen dat ze over Enrico Mattei en zijn duis tere zaakjes maar liefst moeten ziwij- gen. Zo doet Enrico Mattei intussen wat hij wil. Hij kocht een krant, n.l. niets minder dan de Giorno, en een textiel fabriek, hij investeerde in ondernemin gen in Sicilië, Egypte en Argentinië. Zyn zaakjes met de Russische olie brengt Italië in conflict met de Arabi sche landen, omdat de Russische slech ter maar goedkoper is dan de Arabi sche. Maar géén Italiaanse regering welke hem op de vinger tikt. De mi nister voor de schatkist Tremelloni wei gerde zyn handtekening onder een con trolerapport over de E.N.I. te plaatsen, omdat h|j niet wegens Mattei in de ge vangenis wilde terechtkomen", zoals hy verklaarde. Enrico Mattei heeft op de aanvallen van Montanelli een hooghartig, maar weinig zakelijk antwoord gegeven, zo dat de beschuldiger weinig moeite had met zijn repliek. Maar gebeurt er nu wat? Alhoewel niet alleen Mattei, maar ook minister-president Fanfani, de hui dige ministeriële controleur Bo en an- dere officiële personen duchtig om de oren hebben gekregen, hult zich verder alles in zwijgen. Het onbehagen neemt toe en het is wel tekenend, dat een links weekblad „Espresso" zich geroepen gevoeld heeft om met gezwollen natio nalistisch pathos en lof voor de gloei ende patriot Enrico Mattei, de beschul digde ter hulp te snellen. Het is wel zeker, dat deze E.N.I.-ge schiedenis in het parlement ter sprake zal komen, als in het najaar 't voorstel van de regering tot nationalisering der energiebronnen aan de orde zal komen. De oppositie tegen de regering der apertura a sinistra wordt met de dag heviger en deze zal niet nalaten bijzon der zaken als de levering van de olie leiding aan het communistische oostblok in het vuur te leggen. Zwaar ligt Ita lië het verwyt van Mac Millan op de maag n.l.: Vyftig kilometer olieleiding in westelijke richting zyn vyftig kilo meter autonomie voor de Sovjet-Rus sische tanks bij een mogelijke opmars." Het is aldus niet voor niets, dat Kroestjev bij gelegenheid van de in de maand juni van dit jaar in het Sokol- niki-park in Moskou gehouden Italiaan se industrie-tentoonstelling zich zo lo vend over de Italiaanse industrie uit sprak en tot de Italiaanse minister van Buitenlandse Handel zei, dat hij de Ita liaanse kapitalisten „sympathieke lui" vond. Deze beminnelijke geste van Kroestjev vormt een deel van het vriend schappelijk offensief der Sovjet-Unie dat tegen Italië gevoerd wordt. Daar im mers zitten de „kapitalisten", met wie zaken gedaan kunnen worden. Daar zit de Achilleshiel van Nato en E.E.G. Daar liggen loswekingsmogelijkheden. De Italiaanse-Sovjet-Russische handel is van 1953 tot 1961 met 700 procent ge stegen en bedroeg in 1961 reeds onge veer 1 miljard gulden. Besprekingen van Kroestjev met de Italiaanse rege ringsvertegenwoordigers resulteerden in de vaststelling, dat de omvang in het lopende jaar eenderde groter zal wor den. Een gerucht wil, dat Fiat-Turijn in Rusland een bedrijf zal oprichten, dat per jaar 120.000 tractors kan afle veren. De president-directeur van Fiat, prof. Valletta zou met Kroestjev reeds de details besproken hebben. En dan is er altyd nog het zwevende gerucht, dat Kroestjev op een goede dag een officieel bezoek aan Rome zal brengen, zogenaamd als tegenbezoek aan de regering. Hier gaat het naar ons gevoelens echter alleen maar om sluw tegen sluw. De Italianen zien te gen kwalijke handeltjes met de Russen schijnbaar niet op, maar dat ze met de Russische olie ook de ideologie wil len afnemen, lykt ons toch wel uitge sloten. B - „IJli I?a« Onder de „verborgen verleiders" die de Amerikaanse publieke opinie en de Amerikaanse politiek proberen te beïnvloeden, zijn verscheidene honderden goedbetaalde Amerikanen die optreden als agenten van buitenlandse regeringen. Betrekkelijk weinig van hen werken voor communistische landen De meesten zijn in dienst genomen door niet- communistische landen, die iets van Amerika b.v. financiële hulp of handelsconcessies willen. pererende,,lobbyists" van die 24 landen een beloning ontvangen van bijna twee miljoen gulden „Lobbying" op Capitol Hill" is niet de enige activiteit van deze buiteland- se agenten. Zij bezigen ook public rela- tions-technieken om 'n gunstig menings vormingsklimaat voor hun klanten in de Verenigde Staten te scheppen. Het is voor een Amerikaan noch voor een buitenlander strafbaar om als agent van een vreemde mogenheid op te tre den, vooropgesteld dat hij zich als zo danig bij het Amerikaanse ministerie van justitie laat inschrijven, dit perio diek op de hoogte stelt van zijn activi teiten, en politieke propaganda die hij maakt markeert met de mededeling dat ze afkomstig is van een ingeschreven buitenlands agent. Overtreding van deze bepalingen is strafbaar met maximaal vijf jaar ge vangenisstraf en 35000 gulden boete- Of deze wet niet wordt overtreden wordt uitgemaakt door de senaatscommissie voor buitenlandse betrekkingen. In een voorlopig rapport van de commissie wordt er de nadruk op gelegd dat het niet perse in 'n buitenlandse regering te laken is dat ze aan haar diplomatieke missie een advocaat uit Washington nf een public relationsfirma toevoegt om haar zaak bij het Amerikaanse congres en het Amerikaanse publiek te bepleiten. Maar het rapport zegt wel dat er toe nemende bezorgdheid bestaat over de inschakeling van niet-diplomatieke verte genwoordigers om aan gegevens te ko men die een land niet krijgt via zijn normale diplomatieke betrekkingen met de Amerikaanse regering. Buitenlandse „lobbyists" die dienst- ten verlenen worden dik betaald. Een advocaat In Washington krijgt van de Spaanse regerig ruim 300.000 gulden per jaar voor „de bevordering en aan moediging van de vriendschappelijke betrekkingen tussen de Verenigde Sta ten en Spanje." West-Duitsland heeft eveneens grote Hun stille activiteiten, als regel met zo min mogelijk ophef uitgevoerd, wer den in de afgelopen maand even in de schijnwerpers geplaatst, toen het Ame rikaanse congres 'n wetsvoorstel behan delde over de Amerikaanse suikerimport voor de komende twee jaar. Krachtens dit wetsvoorstel werden 24 landen gemachtigd suiker te leveren aan Amerikaanse consumenten voor een prijs die lag boven die van de wereldmarkt. Als gevolg van de aanneming van het wetsontwerp, zullen 26 in Washington o- Sinds 25 maart 1960, de dag waarop het eerste KLM straal- verkeersvliegtuig, de PH-DCA „Albert Plesman", zijn glorieuze entree maakte op Schiphol, heeft deze DC-8 'n afstand van ca. 6 miljoen km door de lucht afge legd. Dit komt neer op 150 maal rond de aarde, ofwel om een moderner voorbeeld aan te ha len, op 15 retourtjes naar de maan! De DC-8 heeft geduren de zijn nog geen twee en een half dienstjaar altijd hard ge werkt. (Van een medewerker) In het leven spelen de ogen 'n voorname, bijna onmisbare, rol. Zonder de macht van het zien, voelen wij mensen ons hulpeloos en in ons dagelijks leven zijn wij voor een groot deel op onze ogen aangewezen. Veelal beseft men de grote waar de van het bezit van de ogen niet want men is immers niet anders gewend. Wanneer men echter tijdelijk het ge bruik van een oog moet missen, zal men het ongemak hiervan stellig on dervinden. Het blikveld wordt immers bijna gehalveerd en vooral in het ver keer, is het dan uitkijken geboden. Nog meer dan de mensen moeten de dieren het van hun ogen hebben. Zon der deze zouden zij onze natuur reeds lang niet meer bevolken. Scherpste blik In de meeste gevallen zijn het im kers de ogen die het mogelijk maken, ,voedsel kunnen vinden en het 5 J tr unnen zien. Voor vele dieren, «~azeu' konijnen, houtsnippen, zijn w S^het belangrijkste beveiligings middel dat zij bezitten. krillgeweldige loopsnel- hf nog te kort schieten. ^en/nikonijnen 20 sneI het Sh.1 n5en.jii aan hun for" öïrt.kn blikveldvermogen. Zonder te bewegen kunnen zij bijna ge- heel rondom zich heen zien Vandfar dat ZU vaak - tot grote verwondering van velen - op de vlucht slaan wannee? wUnbenadegreen.de Wmd Van achteren °aLde dAren een groter blikveld hebben en scherper zien dan ons men sen, vindt zijn oorzaak in de stand van de ogen in hun hoofd of kop. De mees te dieren kunnen met de ogen meer bewegingen maken dan de mensen Speciaal de roofvogels munten uit door hun zeer scherpe blik. Let maar b.v. eens, om dicht bij huis te blijven op een buizerd die hoog in de lucht rondzweeft. Plotseling hangt hij even stil, loert spiedend omlaag, om dan als een bom omlaag te gieren en zich zo op zijn prooi, vaak een veldmuisje, te laten vallen. De vogels bezitten dan ook de scherpste blik uit de natuur. Dit behoeft wel geen verbazing te wekken wanneer men bedenkt, dat zij zich vaak met uiterst kleine insekten voeden. Dat de vogels zo moeilijk in de vrije natuur zijn te benaderen is een ge volg van de stand van hun ogen. Hier door bezitten zij het vermogen om ge lijktijdig aan beide zijden van hun romp, onder en boven zich kunnen zien, zonder daarbij de kop behoeven te draaien. Al moet het gezichtsvermogen van de mens het tegen dat van de dieren afleggen, op een ander punt bezitten wij een briljant vermogen dat de die ren missen n.l. dat om kleuren te zien en te onderscheiden. De meeste dieren zien de wereld in zwart en wit. Wel zijn er die gevoel voor een bepaalde kleur hebben. Vroe ger hield men zich aan de theorie dat apen eveneens volkomen kleurenblind waren. Volgens de theorie van Darwin blijken apen echter de kleuren duidelijk te zien en vaak weten zij deze beter waar te nemen dan mensen. In Nieuw-Zeeland moet, zij het zeld zaam nog een reptiel de Tuatara voor komen welke drie ogen heeft. Het der de oog bevindt zich midden op het voorhoofd, maar doet niet de dienst van een normaal oog. De oorzaak van dit eigenaardig verschijnsel heeft men echter nog niet kunnen achterhalen. Vervolgens kent men nog een vis, die met een derde oog is „uitgerust". Dit bevindt zich niet op de plaats waar men het zou verwachten, maar op de zijkant van het achterlijf. Het doel van dit oog is niet hetzelfde als van een normaal oog. Er mee zien kan de vis niet. Wanneer deze vis door een „roof vis" wordt achtervolgd, laat dit derde oog los en wordt door de stroming meegevoerd. Zijn aanvaller ziet dit oog in het troebele water voortschie- ten en zwemt er op af, in de mening dat dit zijn prooi is. Dit oog doet dus dienst om de belagers van de vis op een dwaalspoor te brengen. Twee dagen na aankomst in Nederland, koos hij alweer het luchtruim voor een lesvlucht, waarvan hij er sedertdien talloze heeft gemaakt. In totaal werden 659 vlieguren gebruikt om het vlie gend personeel vertrouwd te maken met de gedragingen van de DC-8 in de lucht, als praktijk-afsluiting van de vele uren droogvliegen in de ..vluchtna- bootser". De eerste buitenlandse reis van de „Al- bert Plesman" had plaats op 29 maart 1960, toen hij een groot aantal gasten op een ongewone wijze even op en neer wipte naar Madrid voor de lunch. Hierdoor kon het Nederlandse en Euro. pese publiek de volgende dag kennis nemen van de prestaties van het mo derne straalverkeersvliegtuig. Bij één reis bleef het beslist niet. In totaal maakte de „Albert Pieman" van 25 maart 1960 tot 1 augustus j.l. niet minder dan 8122 vlieguren vol, dat is dus, op enkele weken na, een jaar in de lucht! Van dat jaar eiste de route Amsterdam-New York. met 218 vluch ten en een totaal van 2.641.942 km, het leeuweaandeel op: 3270 vlieguren. Een goede tweede ih de route Amsterdam- Tokio, met 25 vluchten, 847.500 km en 1150 vlieguren. De DC-8 heeft overi gens op alle grote intercontinentale luchthavens zijn staart laten zien. In dezelfde periode consumeerde de PH-DCA 70 miljoen liter brandstof een DC-8 verbruikt gemiddeld 8800 li ter kerosine per uur. De „Albert Plesman" wil niet alleen het beste voor de inwendige machne, maar wil ook solide op de poten staan. De banden zijn hierbij uiteraard een zaak van belang. Na 120 landingen moeten de banden van een DC-8 wor den vernieuwd. Dit betekent, dat de DC-8, met gemiddeld één landing per vier vlieguren en méér tijdens het les sen, gedurende die twee en een half De eerste DC-8 van de KLM, in maart 1960, by het begin van zijn eerste officiële vlucht. jaar een goede 400 banden heeft ver sleten Sinds zijn komst in Nederland werd de PH-DCA, die voortdurend van de nieuwste snufjes werd en wordt voor zien, op 367 verschillende punten ge modificeerd: 116 wijzigingen in het elektrisch systeem, 33 wijzigingen op vliegtuig-constructief gebied, 124 wij zigingen aan het mechanisch systeem en tenslotte nog 94 modificaties in stuurhut, cabine en boordkeukens. Door een aanzienlijk aantal motorwij zigingen konden de prestaties van de gehele DC-8 groep belangrijk worden verbeterd. Het normale onderhoud van de „Al- bert Plesman" vergde tot nu toe to taal 87.750 manuren. Deze werden be steed aan 520 transit-inspecties, 31 blok-inspecties en twee jaar-inspecties. Zo heeft de „Albert Plesman", die op 14 april 1960 de nieuwe 3 km lange „straalbaan" op Schiphol als eerste in gebruik nam, reeds een drukke, wel bestede en betrouwbare dienstperiode achter de rug. Een vierjarig jongetje heeft zijn hoofd in de bek van een hond gestoken met het gevolg dat hij tussen de kaken van het dier klem kwam te zitten, zodat hij zijn hoofd niet meer kon terugtrekken. De waakhoud had zijn bek zo wijd ge opend om het kind te bijten, dat toen hij het kinderhoofdje tussen zijn kaken kreeg en het tussen de tanden klemde, het kind noch het dier zich meer konden verroeren Het drama speelde zich af toen de 4-ja- rige Angelo Viglietti met de hond op 'r open veldje aan het spelen was. Op het geschreeuw van de kleine Ange> lo snelde de eigenaar van de hond te hulp Na het kind uit de muil van de hond be vrijd te hebben, werd Angelo naar het zie kenhuis gebracht om de scheurwonden. die het aan zijn gezicht had opgelopen, te laten behandelen. Zijn toestand was niet ernstig. belangstelling voor dit systeem. Een public relationsfirma in Washington krygt een klein miljoen per jaar van de regering in Bonn voor de beharti ging van Duitse belangen bü de Ame rikaanse regering en het Amerikaan se volk. Miljoenen Amerikanen hebben op de televisie een korte documentaire gezien, getiteld ,,De burcht Formosa", waarin de lof werd gezongen van Tsjang Kaj- sjeks „vrije China". Zij realiseerden zich niet dat de film was gemaakt door een Amerikaanse public relationsfirma die een contract heeft met Tsjangs re gering. Archieven die openstaan voor het pu bliek, tonen aan dat bijna elk land in de wereld een of meer agenten heeft die in Amerika hun belangen behartigen buiten diplomatieke kanalen om. Japan heeft de meeste: tweeëndertig. Een van de agenten die geïnteresseerd waren in het wetsvoorstel inzake de sui kerimport, vertegenwoordigde Ecuador, 'n land dat nooit tevoren was beschouwd als suikeruitvoerend land dat recht had op leverantie aan Amerikaanse consu menten. De nieuwe wet geeft Ecuador het recht om voor de komende twee jaar 25.000 ton suiker op de Amerikaan se markt af te zetten. Daarvoor krijgt de agent die bemiddelde 1 dollar per ton voor het eerste jaar, en een halve dollar per ton daarnain totaal een commissieloon van 134.000 gulden! (Advertentie) Een bedrag van 507.387,87 was ontvan gen op giro 777 van het hoofdbestuur van het „Nederlandse Roode Kruis", in Den Haag ten bate van de slachtoffers van de aardbeving in Perzië. OOST-ROZEBEKE Wilt ge me in 't toekomende telefone ren, ge zult 't kunnen. Ge mot dan nie doen lijk er in uwen Nederlandsen Te lefoongids geadviseerd wordt: Kies num mer 10566- Oost-Rozebeke. As ge tele' foneert valt er niks te kiezen. Ge pakt hèt nummer en de rest ziet ge niet' staan. Voila tout. M'nnen ge buur, 'nnen boeren marchand-tailleur, heeft telefoon genomen, zodus, m' n vrouw en m'n schoonmama hebben geen rust gekend voor ik die ook had. Ze zegden: 'nne marchand-tailleur telefoon heeft, mot 'nne journalist free-lance die ook hebben." Ze weten geen van beide wat „free" en „lance" betekent, maar dat doet aan de kracht van hun argumenta tie niks af. As ik tegen m'n schoonmoeder zeg dat „lance" 't glaske van 'n foto-appa- reil is, gelooft ze da seffes.. Bref: m'nnen gebuur had al jaren telephone en hij had ook 'nne perroquet, 'nne pa pegaai, zegt gij. Z'n vrouw was altijd content as d'n telephone rinkelde, want dan peisde ze: de commissies komen af. Maar, gepasseerde week, as er ge- telephoneerd werd, riep de papegaai: „Zijde gij 't Melanieke?". Dat is zo drei keer achtereen gegaan, en dan heeft m'nnen gebuur, motten opbiechten dat Melanieke 'n schoon krotteke uit de geburen was. De telephone is mogen blijven, maar de papegaai is de deur uit-gebonjourd. Ge begrijpt, dat mij zo iets nóóit zou gebeuren. Ik meen niet wat de papegaai, maar wat Melanieke betreft. Ge ziet: ge kunt gemak, maar ook ongemak van uwen telephone heb ben. Lestleden zondag, achter de Hoog mis, kom ik, as ik rap naar huis wilde 't kleinste manneke van m'n schoonzus ter tegen. Ik zeg: Pieterke, waar wilde gij naar toe?" -„Bonmaman heeft gezegd, dat ik naar de Wellekom mot gaan zien, of gij daar weer al zit te drinken." -„Drinken doet Nonkel Sus nie, menne- ke, die pakt, achter de Mis, allenig maar 'n klein druppelke voor z'n ge- Lichtgevoelig De meest provisorische vorm van zien bezitten de Amoeben. Deze be staan uit onregelmatige klompjes pro- toplasma met één celkern. Zij leven in water en het eigenaardige aan hen is, dat zij geen vaste vorm hebben. Ieder ogenblik kunnen zij nl. van vorm ver anderen. Voor de aanraking van en voor licht is het protoplasma gevoelig. Zij nemen dus het licht waar, maar zien, iets onderscheiden kunnen zij niet. Deze vorm van ;,zien" benadert bijna de volslagen blindheid. Velen menen dat de mollen hiervan het voorbeeld zijn, doch hiermede zijn zij abuis. De in ons land voorkomende mol mag zich wel degelijk verheugen in het bezit te zijn van twee zij het zeer kleine ogen, die onder de vacht verscholen liggen. Verwarrend is ech ter de benaming van de vooral in zuid- Europa voorkomende blinde mol. Ook deze heeft echter twee kleine ogen die door de huid worden bedekt, zodat het inderdaad lijkt alsof deze mol oiind is. Derde oog In sprookjes en legenden komen wel eens dieren of monsters voor met drie ogen. Vandaar dat ook niemand ge looft, dat er ook werkelijk zo'n dieren bestaan. Toch is dit het geval. De pianist in de Leipziger bar leunde over zijn instrument en zei in gebroken Engels: „Die Dave Brubeck van jullie is fan tastisch. Elke avond luister ik naar zijn platen door de „Voice of America". „Speel iets van hem", stelde een westerse journalist voor. De pianist haalde zijn schouders op. „Ziet u", zei de pianist, „zestig pro cent van wat wij hier spelen moet be antwoorden aan de verwachtingen van het ministerie van binnenlandse zaken. Ik heb vanavond reeds te veel westerse liedjes gespeeld en wanneer ik het te veel doe, krijg ik een boete van 500 mark en ik verdien slechts 800 mark per maand, juist genoeg om van te kun nen leven. Daarop speelde de pianist een lied dat heette „Ik heb mijn liefde gevon den in de vrije Duitse jeugd". Een com munistisch ambtenaar die aan een tafel dicht by de pianist zat, knikte goedkeu rend. Oostduitsers verlangen niet alleen naar westers© ideeën, maar ook naar westerse kleren, voedsel, boeken en ook gewone conversatie. Maar een ver- blijf van twee weken in dit land is meer dan genoeg om overtuigd te ra ken'dat de communisten geenszins van plan zijn al deze dingen Oost-Duitsland binnen te laten komen. Het grootste warenhuis dat door de staat wordt beheerd er zijn geen particuliere ondernemingen meer heeft sinds zes maanden geen regenjas sen verkocht. Een Italiaanse waterpolo- speler die in Rome voor zes dollar een nylon regenjas had gekocht, werd ge vraagd of hij deze regenjas voor 50 dollar wilde verkopen. Een Fransman die met zijn Jaguar 1961 in Oost-Duitsland kwam om een vriend te bezoeken, werd in de binnen stad van Leipzig door een menigte Oostduitsers omringd, die zijn auto kwamen bewonderen. Een politieagent moest ingrijpen, opdat de Fransman verder kon rijden. Westerse auto's kunnen alleen in Oost- Duitsland worden gezien wanneer vreemdelingen naar Leipzig reizen om sportwedstrijden te zien of de Leipzi ger Messe willen bezoeken. Enkele le den van de communistische partij zijn op de een of andere manier er in ge slaagd aan een Westduitse wagen te komen. Maar een wagen van Ameri kaanse of Britse makelij is in Oost- Duitsland een bezienswaardigheid. Een taxichauffeur vertelde vol trots aan een verslaggever: „Mijn broer rijdt in een Amerikaanse wagen; kijk daar komt hij net aan." Daar kwam zijn broer aanrijden in een Amerikaanse wagen.een Packard uit het jaar 1934. Niet-communistische Oostduitsers zijn verlangend om met westerse men sen te praten om er achter te komen hoe het eigenlijk is aan de andere kant van het ijzeren gordijn. Maar zij moe ten uiterst voorzichtig zijn. Een Brit die met een Oostduits meisje getrouwd is, bracht afgelopen 'jaar een bezoek aan zijn schoonouders. In een bar raakte hij in gesprek met een Oostduitser. Zij hadden elkaar nooit eerder gezien. Even later hoorde de Brit dat de man door de communistische politie was aangehouden en dat de politie hem ge durende een week aan verhoor had onderworpen om er achter te komen wat „de westerse spion" had gezegd. Voor een land waar haast geen weg verkeer Is, heeft Oost-Duitsland geen gebrek aan politiemannen. Voor het cen traal station van Leipzig telde een toe rist 10 auto's, maar er liepen 12 politie mannen rond om het verkeer te rege len In Warta, het eerste station achter de grens aan een van de drie spoorlij nen die Oost- en West-Duitsland met elkaar verbinden, controleren Oost- duitse grenswachters de reizigers op hun papieren. Om zeker te zijn dat niemand zal proberen uit de trein te springen, staan rond de trein 30 communisten met zware machinegeweren op wacht. An deren houden op het dak van het sta tionsgebouw de omgeving in de gaten. Op grote borden op de perrons kan men echter lezen: „Welkom in vrij Duitsland". zondheid. Maar, gaat naar de Wellekom en ge zult zien, dat-ie er nie zit." -,,Da zie ik ier toch ook" zegde hij en daar had 'm groot gelijk in. -„Niks, niks, niks, m'n jongen gij gaat met eigen ogen zien, dat Nonkel er nie zit...Hier, hier hedde gij twie frank voor de moeite." -„Merci, merci, Nonkel!" En de batraaf nam seffes de benen naar de Wellekom. Twie minuten later komt 'm de huiska mer binnen met z'n twie franks nog in z'n hand: „Bonmaman, Nonkel Sus, zit nie in de Wellekom. Maar, hij heeft toch telephone, hij had toch deur d'n telephone kunnen vragen, of 'm daar zit, dan had 'm twie franks verdiend." Ziet ge: da zijn de gemakken en de ongemakken van den telephone arm in arm.. Nu nog even 'n ander groot gemak... neeje, neeje, da bedoel ik nie. Ge moogt met m'n free:lance-stijl gerust 'nne keer lachen. Ge weet toch wel dat ik m'n briefkes schrijf in alle nai- veteit. Wij zijn getwieën, m'n vrouw en ik - m'n schoonmoeder heeft deze keer 'n ontzaglijk groot offer gebracht - 'n paar dagen met vacantie gegaan. Och, wa zal ik u zeggen: 'nne mens' durft te genwoordig nie anders- Gaat ge niet.... ze wijzen u met de vinger achterna. Ik heb Melanie - 't is nie 't Melanieke van de marchand-tailleur, zulle - ik heb Melanie de keuze gelaten: De Zoe te of den Haan aan Zee. Ze koos Brus sel. „Ik zie liever étalages as nattig heid. „En ge weet: „Ce que femme veut...Sus le veut". We hebben, van ne gen en half tot twaalf uur, in de voor middag langs de étalages in den Bon Marché geflaneerd. Melanie voorop en ikke achter haar, zoals het 'n halve trouwboek past. Onafscheidelijk tot in den dood, ja, tot in den dood, want te lange leste kon ik allenig nog maar zuchten: „Zet mijn asteblief ook maar in zo'n étalage. Daar wacht ik wel zo lank tot gij geen ogen meer hebt om te kijken naar al die dames-occacions." En, kond ge nu nog maar 'n invalide- karreke krijgen voor zo'n rondrit, maar neeje, ge verslijt er uw 's zondagse schoenen en ge hebt zodanig veul ge zien, dat ge niks meer ziet Melanie blijft natuurlijk zien. Die ziet 'n winter- jurkske en ze zegt „As ik da nie koop, zal ik het mezelf m'n hele leven lank nie vergeven." Als ge met vacantie in Brussel zijt, mot er natuurlijk gedineerd worren. In Oost- Rozebeke noemt ge dat noenmalen. Had ik nu thuis maar geen telephone gehad dan zou ik er in Brussel ook zo gemak kelijk geen gebruik van gemaakt heb ben. Maar, ge peinst: kom, laat ik dat restaurant in de rue du Marais 'nne keer telephoneren, waar ik de annonces van in onzen Gazet gelezen heb. „Daar zult ge goed mee doen" zegt Melanie, anders motten wij daar 'n half uur wach ten .'oor - gereed is." Ik pak dus en ik kies nie - d'n numero, commandeer twie diners en beloof seffes te zullen komen. Dat hebben we braaf gedaan. Marais betekent moeras, Awel, we heb ben er tot over ons oren in gezeten. Ge kondt aan de gezichten van de gar- cons goed zien dat we er wellekom wa ren, want ze kwamen gedrieën op ons toe, om onze kleren aan te pakken. Ze begonnen met hun servetten de tafel schoon te slaan en zetten er twie stoe len bij, recht over mekaar. Dan kwam er eene met 't menu onder onze neus. Ik zal 't u doen zien: „Recital de Gat- ronomie" stond er boven en dan kwam er: Friture Vénitienne, Huitres inpériales Huitres a l'Escargot, Nouilles Frainches a la Bolognaise, Pouplettes de Sole „Marco Polo Supreme de Turbot Bonne Femme, Véritables coquilles St. Jacques. 't Kostte maar fr. 175,- per „couvert". Ik zeg tegen Melanie: „D'r uit! Ik geef ze vijf frank voor de vestiaire en me gaan frites met moseelen eten. Ik wil nie failliet uit Brussel thuis komen!" Suske van Teitelt.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1962 | | pagina 9