u Li Leider aanslag op De Gaulle gepakt Spoorwegen voeren nieuwe faciliteiten in Grondgebied in de Oost geliquideerd 127 stemmen voor,9 Repatriëring gevangen Indonesische para's Geestdrift voor De Gaulle Prins en prinses Irene in Engeland Fel protest tegen „karikatuur van internationale rechtsorde Voor bedrijfsleven en toerisme 8 j opkijkt en vil altijd het ■"te worden. Hij zal later ook ik heb :den. ierscheiding DAGBLAD VOOR ZEELAND Gewetensstrijd de van gans Kamer 1 of 13 belletjes? Betaal per kwartaal Zonnige perioden Suurhoff geeft Burger brevet van onvermogen Terroristencommando ontmaskerd Toestand Soblen zorgwekkend Weer Frans in Antwerpse kerken Kennedy wil machtiging om reservisten op te roepen PAPOEA-POLITIE STAAKTE 102e JAARGANG No. 24075 Voor God, Koningin en Vaderland onale topklasse, van 179.- 198.- Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia Directeur: E. H. B. Brader. Hoofdredacteur: J. J- H- A- Bruna. Redactieraad: J. M A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem mr. dr. A. J. J. M. Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Bureaus: Breda - Reigerstraat 16 - Tel. 22341 (4 lijnen) - Postgiro 278841. Slem ZATERDAG 8 SEPTEMBER 1962 Abonnementsprijs 7.30 per kwartaal, 8,60 per post, 0,56 per week Buitenlandse abonnementen op aan vraag. Losse nummers 15 cent. Advertentieprijs voor de gehele oplage 0,42 per mm (Ing. Meid. 1,05). Bij contract aanzienlijke reductie. Volledi ge tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. Bureau voor de Zeeuwse Ei anden: GOES. Klokstraat 1 telefoon 6 252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Biibureaus Terneuzen IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURGNieuwstraat 41 - telefoon 2893) KAMER BERUST DOOR AMERIKAANSE K.O. (Van onze parlementaire redacteur) De Tweede Kamer heeft gistermiddag met 127 tegen 9 stemmen het laatste stukje Nederlands grondgebied in de Oost geliqui deerd. De klok wees kwart voor vijf toen die beslissing viel. Tegen het Nederlands-Indone sisch akkoord, dat Nieuw-Guinea na slechts Ook zij erkenden overigens, nat de regering het uiterste heeft ge probeerd. Een betere oplossing konden zij niet aangeven. Hun tegen stemmen had daardoor, zoals mr. Roosjen erkende, het karakter van een „krachtig protest tegen de karikatuur van een internationale rechtsorde, waarmee wij hier worden opgescheept". op Amerika onjuist. Men speelt er het communisme mee in de kaart, zei hij. Prof. de Quay dacht daar anders over. Kritiek is niet alleen geoorloofd maar ook plicht, constateerde hij, want wij moeten duidelijk de verantwoordelijk heid vastleggen. De rol van Amerika Hoe zwaar de verantwoordelijkheid is, die Washington in dit verband draagt, bleek uit de mededeling van minister Luns, dat Amerika niet al leen (ten tijde van Foster Dulles) diplomatieke steun heeft toegezegd maar ook militaire, namelijk logis tieke (bevoorrading) bijstand voor de strijdkrachten on Nieuw-Guinea en in een schriftelijke overeenkomst garanties voor het luchtvervoer van Nederlandse troepen. De Ken- nedy-administratie heeft die ver plichtingen aanvankelijk overgeno men, bevestigde mr. Luns. In het begin van dit jaar is de Ameri kaanse president er echter zonder waarschuwing op teruggekomen. Die onthullingen waren uitgelokt door de bewering van mr. Burger, dat Ame rika helemaal geen steun zou hebben toegezegd. Zelfs als dat waar zou zijn, zou Amerika nog de plicht hebben gehad om te interveniëren, betoogde mr. Luns. Het gaat hier niet om een Nederlands be lang, maar om belangen van veel grote re orde. Amerika heeft nu in de neutra le wereld de indruk gewekt, dat niet- westerse landen ongestraft agressie kun- zes maanden V.N.-interinibeheer per 1 mei 1963 aan Indonesië overdraagt, stemden de K.V.P.'ers Weiter, Moorman en Van Rijcke- vorsel, de driemansfractie van de S.G.P., twee anti's dr. Meulink en mr. Roosjen en de socialist Scheps. nen plegen. Ja maar had Amerika dan geen rekening moeten houden met een mogelijk afglijden van Indonesië naar het communistisch blok Er zou geen enkel probleem zijn geweest als Amerika duidelijk had laten blijken geen agressie rond Nieuw-Guinea te zullen dulden, ver klaarde mr. Luns beslist. De Russi sche wapenleveranties, die Indonesië in staat hebben gesteld een grote oorlog te beginnen, zijn pas gearri veerd na de ommezwaai van het Witte Huis. 55 Dat protest klonk ook duidelijk door in de beschouwingen van minister-pre sident prof. De Quay en minister Luns (Buitenlandse Zaken). Beiden stelden primair Amerika ervoor verantwoorde lijk, dat Nederland de beloften aan de Papoea's niet volledig is kunnen nako men. Mr. Burger (P.v.d.A.) vond die kritiek Wie is bewegelijker dan de vrouw des huizes? Zij holt in haar huis van kamer naar keu ken, van boven naar beneden, van voor naar achter en omge keerd, tientallen keren per dag. En dan die bel! Verminder althans dat gedraaf naar de voordeur. Betaal uw abonnementsgeld op het Dagblad De Stem voortaan per kwartaal in plaats van per week. En als u een giro-rekening hebt, mach tig ons dan het abonnements geld 7.30 per kwartaal) daar van automatisch af te schrijven. Een desbetreffend machtigings formulier zenden wij u op aan vraag gaarne toe. Maak het u zelf gemakkelijk: Geen betere oplossing Prof. De Quay wees er op, dat die kans op een grote oorlog voor Neder land het voornaamste argument is ge weest om het akkoord te tekenen. Alle andere alternatieven zouden zeer waar schijnlijk tot een gewapend conflict op grote schaal hebben geleid. Een derge lijke aanval zouden onze strijdkrachten in eerste instantie nog wel hebben kun nen opvangen, meende prof. De Quay, maar op de duur zouden wij daar zware verliezen hebben geleden, zonder uitzicht op een voor de Papoea's beter resultaat. Prof. De Quay en mr. Luns prezen de tegenstemmers voor de „waardige" wij ze waarop zij hun bezwaren kenbaar hebben gemaakt. Ook de regering en al le ministers afzonderlijk hebben een in wendige gewetensstrijd moeten voeren, voordat zij konden tekenen, zei de pre mier. Wij hebben uiteindelijk getekend omdat een betere oplossing niet moge lijk is, aldus prof. De Quay. „Wij hebben onze beloften jegens de Papoea's gebro ken omdat het niet anders kon. Iedere andere oplossing zou tot chaos en oorlog hebben geleid." Kabinet achter Lans Had het kabinet niet eerder de onver mijdelijkheid van een capitulatie kunnen voorzien, zoals mr. Burger beweert Dit kabinet heeft meer dan welk ander kabinet gedaan om het Nieuw-Guinea probleem tot een oplossing te brengen, constateerde prof. De Quay. Tot mr. Burger zei hij: „Ik had niet verwacht, dat uw zwanezang een lofzang zou zijn op het kabinet, maar dat uw kritiek zo zou uitvallen had ik niet verwacht. Uw kritiek op mr. Luns was b.v. buiten pro porties". De minister-president liet duidelijk uitkomen, dat het kabinet achter mr, IN HET BEGIN van de volgende week zullen twee Amerikaanse U-2-vliegtui- gen m Australië aankomen, die daar permanent zullen worden gestationeerd. DE SOVJET-UNIE eist in een nota aan de secretaris-generaal van de V.N., Oe mant, in het bijzonder terugtrekking van de V.N.-troepen uit Kongo binnen een maand. HET GEWESTELIJK arbeidsbureau te Amsterdam heeft de behandeling van het verzoek, dat de KLM tot het ontslag VaJ? I vi1ffeF-s had ingediend, opge schort. KLM-directie en vliegers moeten net nl. eerst eens worden over de vraag of wel de juiste 18 vliegers (volgens de senioriteitslijst) voor dit ontslag ziin voorgedragen, PAUS JOANNES XXIII heeft gisteren de Amerikaanse vice-president Lyndon Johnson m particuliere audiëntie ont vangen. DE Britse automobielclub heeft ge- eerste cnofl11 de Sc£otse. hooglanden de eerste sneeuw van het nieuwe wintersei zoen is gevallen. ELIZABETH en prins Philip Herald vÏSo gullen, volgens de Daily brengen aalPv? ,!^?r mei een bezoek «lengen aan West-Duitsland. Verwachting van het K N M r maandag, opgemaakt tot 23.15 uur Peemaakt vrijdagavond Matige, westelijke wind -r perioden. Later matige tot kraeïïlge wind, aanvankelijk uit het zuid i westen, later draaiend naar' noold J Dan af en toe een bui. Vandaag zon onder 19 19 maan onder 23-59 uur j Morgen zon op 6.03 uur on*er H uur maan op 16.27 uur baandag zon op 6.05 uur maan I onder 0.56 uur. maan President De Gaulle is gisteren in Hamburg met evenveel enthousiasme ontvangen als in de vorige Westduitse steden die hij bezocht. Overal werd hij door grote menigten verwelkomd, die „Charlie, Charlie" riepen, waarop de president reageerde met alle veiligheids maatregelen te negeren en zich handen drukkend tussen de mensen te begeven. In een van de twee redevoeringen die hij gisteren hield speelde hij met de ge dachte van een nauwere samenwerking tussen Frankrijk en de Bondsrepubliek op militair gebied. Er werd gisteren ook een gemeen schappelijk communiqué van De Gaulle en Adenauer gepubliceerd, waarin zij Dit beeld tekent de sfeer, die De Gaulle tijdens zijn bezoek aan Duits land rond zich heen heeft weten te scheppen. Arbeiders doen hem uitge leide en de Franse presidentdrukt links en rechts handen. De veilig heidspolitie krijgt er grijze haren van. zich uitspraken voor een doelmatige ver sterking van de banden die reeds op tal van terreinen tussen Frankrijk en West- Duitsland bestaan. Er werd echter geen gewag gemaakt van het plan voor een politieke unie tussen de twee landen. Luns staat. Zijn beleid is kabinetsbeleid verklaarde de minister-president. „Als mr. Luns zou zijn afgetreden of zou af treden, gaat heel het kabinet heen." Krachtige steun kreeg het kabinet van de gevolmachtigd minister van de Ne derlandse Antillen, de heer Lampe, die, omdat hot hier een rijkswet betreft, ook aan het debat deelnam. Hij veegde de kritiek van socialistische zijde van tafel met de mededeling dat hij uit de beraad slagingen in de ministerraad duidelijk had geleerd, dat Nederland maar één doel voor ogen heeft gestaan: de eerbie diging van de rechten van de mens. Loyaal....? Zal Indonesië de overeenkomst nako men De regering hoopt op een loyale houding van Indonesië en een krachtige houding van de V.N., zei prof. De Quay. Het prestige van de V.N. staat op het spel. De wereld zal kritisch toezien. Dr. Einaar, een Surinaamse neger, merkte als wnd. gevolmachtigd minister van Suriname op: De goede verhoudingen van weleer kunnen terugkeren. Neder land en Indonesië hebben immers zo veel gemeen. In dit verband wees hij er op, dat 75 procent van de 45.000 in Su riname gevestigde Indonesiërs de Ne derlandse nationaliteit hebben aangeno men. Dr. Einaar wenste Nederland met dit perspectief voor ogen hartelijk geluk met het bereikte akkoord. Regering en Kamer waren evenwel niet in stemming om gelukwensen uit te wisselen. Het ge bruikelijke handjesdrukken na de stem ming bleef ditmaal achterwege. Men ging in een gedrukte sfeer uiteen. De regering beleeft de volgende week nog een reprise van dit debat. Dan spreekt de Eerste Kamer zich uit over een Nieuw-Guinea-akkoord. De senaat zal ongetwijfeld het voorbeeld van de Twee de Kamer volgen en het akkoord even eens met grote meerderheid goedkeu ren. Met een tweederde meerderheid. Veiligheidshalve heeft de Tweede Ka mer gisteren nog bij amendement de wenselijkheid van een dergelijke gekwa lificeerde meerderheid vastgelegd. De vraag of het Nieuw-Guinea-akkoord nu wel dan niet legaal afwijkt van de grondwet bleef daarbij in de veelheid van meningen onbeslist. (Van onze ■parlementaire redacteur) De aftredende socialistische opposi tieleider, mr. Burger, heeft niet veel plezier beleefd van zijn laatste optre den in de Tweede Kamer. Niet alleen bleef er weinig over van zijn scherpe kritiek op het regeringsbeleid in het algemeen en op minister Luns in het bijzonder, mr. Burger kreeg bovendien van zijn eigen fractie een brevet van onvermogen uitgereikt. Iedereen, die de t.v.-reportage van het Nieuw-Gui- nea-debat van gisteren aandachtig heeft gevolgd moet dit hebben opge merkt. Het gebeurde bij de replieken. Mr, Burger stond tegen mr. Luns aan te foeteren toen hij door prof. Oud (VVD) werd geïnterrumpeerd. Mr. Burger kon die interrupties niet goed verwerken. Zijn fractie keek bezorgd toe. Zou er weer een van die beruchte uitbarstingen volgen, die mr. Burger onhoudbaar hebben gemaakt als frac tieleider? Partijvoorzitter Suurhoff zag het licht op rood staan. Met zijn handen in de zak beende hij naar vo ren. Hij ging vlak voor prof. Oud staan. Deze deed een stap opzij. „Ga toch op uw plaats zitten", gromde' de heer Suurhoff. Prof. Oud wilde nog iets zeggen, maar de heer Suurhoff verhinderde dat door weer vlak voor hem te gaan staan. In de KVP-banken ging geloei op. Toen mr. Burger later prof. Oud wilde interrumperen, riep men vanuit de KVP-banken: „Pas op, straks komt Suurhoff weer". De Franse politie heeft de leider en vier leden van het uit 11 man bestaande terroristencommando dat op 22 augustus de mislukte aan slag op De Gaulle heeft gepleegd, gearresteerd, zo is bekendgemaakt door de Franse minister van bin nenlandse zaken, Roger Frey. De minister zei, dat in de afgelopen twee weken één miljoen mensen waren ondervraagd. De bewindsman verklaarde, dat de terroristen was bevolen alle inzittenden in de twee presidentiële auto's te doden. „Indien de twee auto's zouden heb ben stilgestaan zou het waarlijk op een bloedbad zijn uitgedraaid", zo zei hij gisteren op een drukbezochte pers conferentie op het ministerie van bin nenlandse zaken. Frey zei, dat de leider van de ter roristen de deserteur uit het Franse leger luitenant Alain Bougrenet de la Tocnay, alias Jean-Louis Vuillier, alias „Max" was geweest. Uit de archieven van de politie blijkt, dat De la Tocnay, 36 jaar oud is. Hij ontvluchtte een paar maanden geleden uit de Parijse Santé-gevangenis waar hij tezamen met andere leden van de O.A.S. werd vastgehouden. De vier andere arrestanten waren Jacques Charles Prevost, alias De Bremonville (31); Pierre Henri Magade. De toestand van de spion dr. Soblen, die donderdagmorgen vlak voor zijn overbrenging naar het Amerikaanse vliegtuig waarmede hij naar de V.S. zou worden ge bracht een verdovend middel in nam, is zorgwekkend. In een door het ziekenhuis verstrekte mededeling wordt gezegd, dat zijn hart tekenen van uitputting vertoont. Volgens het Britse blad „Daily Herald" heeft de zaak Soblen de Britse regering ongeveer 11.000 pond sterling gekost. Soblen zou ongeveer 1.000 pond ontvangen hebben aan juridische bij stand. De kosten voor procesvoering, verblijf in de gevangenis en medische behandeling die hij gratis kreeg, moeten nog eens 10.000 pond hebben bedragen. uit Bertin Algerije (22) (20)Etienne Pascal Ducasse afkomstig André (24). Frey zei voorts, dat men wist wie de andere zes leden van de groep waren en dat nog naar de terroristen werd ge zocht. Drie van de voortvluchtige ter roristen waren Jean Pierre Naudin (20); Georges Watin (40), die ook be kend stond als „de man die hinkt" en iemand die de valse naam Jean Murat gebruikte. Volgens de bewindsman had de politie 15.000 kogels, een automatisch geweer, 12 machinepistolen, 10 revolvers en grote hoeveelheden springstof gevonden. De politie kwam het commando op het spoor, nadat zij op 3 september Magade arresteerde tijdens een gewone controle op de weg tussen Marseille en Lyon. De volgende dag bekende hij tot het commando te hebben behoord. (Van onze Belgisce correspondent) Het bisdom Antwerpen heeft thans een nieuwe regeling bekendgemaakt inzake de interparochiële zielzorg in de Ant werpse agglomeratie. Van zondag 7 ok tober af is voor Frans sprekenden biechtgelegenheid en prediking voorzien tijdens in totaal vijf H.H. Missen in vier verschillende kerken. Twee hiervan zijn parochiekerken, nl. de H. Geestkerk en de Kerk van de H. Jozef, die de jongste maanden herhaaldelijk in het nieuws zijn geweest door betogingen. Biechtgelegen- heden en predikingen worden verder ge houden of uitgebreid voor Duits spreken den, Engels sprekenden, Hongaren, Ita lianen, Polen en Frans sprekenden in verschillende Antwerpse kapellen. Prins Bernhard en prinses Irene heb ben in Burghley, Engeland, onderde len bijgewoond van de driedaagse in ternationale samengestelde ruiterwed- strijden. Links: Een ongedwongen foto van de prins met zijn dochter tijdens de wedstrijden. Rechts: Een ma neuver van de Franse kapitein Landon met „Dauphin" tijdens de cross country. De ruiter werd bijna uit het zadel geworpen, toen het paard in het water sprong. President Kennedy heeft het Congres gisteren een wetsontwerp toegezonden, waarin hij dit ver zoekt hem, „met het oog op de kri tieke internationale toestand", te machtigen reservisten der strijd krachten tot een maximum van 150.000 man onder de wapenen te roepen. De president wil deze bevoegdheid voor de periode, die begint na de verda ging van het congres, welke later in de ze maand wordt verwacht en die op een tijdstip van ongeveer twee maanden na het bijeenkomen van het nieuwe congres, in januari 1963, afloopt. Ruwweg gaat het dus om de laatste drie maanden van 1962 en de eerste twee maanden van 1963. Vorig jaar augustus, bij de bouw van de Berlijnse muur, machtigde het con gres Kennedy 250.000 reservisten onder de wapens te roepen. Sindsdien is het Amerikaanse leger nog versterkt met twee nieuwe regulaire divisies en andere strijdmachtonderdelen werden eveneens versterkt. Gisteren is een begin gemaakt met de repatriëring van Indonesi sche gevangenen toen om 11 uur Met ingang van 1 oktober zal de prijs van de achtdaagse abonne mentskaarten van de Nederland se Spoorwegen drastisch worden verlaagd. Kostten deze kaarten, die recht geven op onbeperkt rei- zij over het gehele net, tot dus verre 52 gulden in de tweede en 75 in de eerste klasse, van 1 ok tober af worden deze prijzen 40 gulden in de tweede en 58 in de eerste klasse. Door deze prijsverlaging wordt, naar de mening van de spoorwegen, het achtdaagse abonnement binnen het be reik gebracht van een grote groep binnen, en buitenlandse toeristen, die hierdoor de gelegenheid krijgen tegen een aantrekkelijk tarief ons land te verkennen. Speciaal ten behoeve van het be drijfsleven hebben de Nederlandse Spoorwegen twee nieuwe soorten abon nementen gecreëerd, beide geldig voor onbeperkt reizen over het gehele net. In de eerste plaats komt er een abonnementskaart met een geldigheids- duur van drie, zes of twaalf maanden, waarop alternatief twee met name ge noemde personen kunnen reizen (dus niet tegelijk). Voorts wordt ingevoerd, eveneens in het bijzonder ten behoeve van het bedrijfsleven, een onpersoon lijk jaarabomiement, staande op naam van het bedrijf waarop ieder lid van dat bedrijf kan reizen. De algemene abonnementskaarten voor twee personen gaan voor de eer ste kalsse 500 gulden per drie maan den 960 2ulden Per zes maanden en 1.800 gulden voor twaalf maanden kosten. Voor de tweede klasse zijn deze bedragen respectievelijk 250, 670 en 1.250 gulden. Verdere wijzigingen Een onpersoonlijke algemene abon nementskaart voor twaalf maanden gaat m de eerste klasse 2.600 gulden en in de tweede klasse 1.800 gulden kosten. Zowel voor de zakenman als voor de particulier is van belang, aldus de spoorwegen, dat een wijziging is gebracht in het systeem van de vast- rechtbewijzen, kaarten die recht geven op reizen tegen de halve enkele- reisprijs. Waren deze kaarten tot dus verre verkrijgbaar voor de eerste en tweede klasse tegen prijzen van res pectievelijk 35 en 24 gulden per maand, met ingang van 1 oktober aanstaande wordt een vastrechtbewijs ingevoerd met een prijs van 25 gulden per maand, waarop naar keuze kaartjes voor de eerste of tweede klasse ge kocht kunnen worden. Ten slotte wordt, eveneens met ingang van 1 oktober, de mogelijkheid op de stations om enkele-reis- of retourkaarten, geldig voor een dag volgende op die van af gifte te verkrijgen, uitgebreid. Tot dus ver gold een voorverkooptermijn van twee dagen. Deze wordt nu verlengd tot drie dagen. Bij een kaartje voor de heenreis bijvoorbeeld op vrijdag kan men nu meteen op het station van ver trek een kaartje voor de terugreis op de daarop volgende maandag krijgen. een Amerikaanse Hercules van het vliegveld Biak opsteeg met de eer ste groep Indonesiërs, naar Ambon. Na 12 jaar is aldus de geregelde lucht- dienst tussen Nieuw-Guinea en Indonesië hersteld, zij het slechts voor korte duur. 150 man zoek Intussen heeft brigade-generaal Rikhye zijn tevredenheid over de algemene gang van zaken betuigd, in het bijzonder over de behandeling der Indonesiërs en de medewerking die hem van Nederlandse zijde wordt verleend. Hij deedle mede, dat 450 Indonesiërs in Surwoendi zijn gevangen genomen en zo spoedig mogelijk zullen worden gerepa trieerd. Van de door Indonesië genoemde 1700 infiltranten is tot dusver contact ge maakt met 1100, aldus Rekhye. Met de 450 Indonesiërs die in Surwoendi zijn aangetroffen, wordt dit 1550 man zodat nog 150 man moeten worden gezocht. Rikhye achtte het mogelijk dat zij in het oerwoud zijn omgekomen of nog ver dwaald zijn. Onrust Te Hollandia groeit de ongerustheid over de toekomstige situatie bij de vitale diensten met de dag. Nog steeds is niet officieel bekendgemaakt, hoeveel amb tenaren en van welke diensten zich be reid hebben verklaard, onder het bewind va5. de V-N. te blijven doordienen. Gisteren ontstond er ook beroering on der de lagere politie-ambtenaren, nage noeg allen Papoea's. Reeds lang bestaan onder de Papoea-agenten vele wensen S l;,H,a^ri„Srrbetering- Dit is gisteren tot uiting gekomen m een staking van enkele uren van ruim de helft der Pa poea politie-beambten te Hollandia. Hun is loonsverhoging op korte termijn in het vooruitzicht gesteld.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1962 | | pagina 1