Goes bereidt zich voor op
achtste Zeeuwse fruitcorso
HET GRAAN IS
WEER
RIJP
Frankrijk heeft een nieuw
Algerijns probleem
Meer praalwagens en tal
van muziekgezelschappen
Vluchtelingen vormen de
prijs voor de vrede
Checkpoint
Charley
De „zwart-voeten"
tableau de la troupe
Stoet trekt zaterdag 15 september
MARSEILLE KREEG ER EEN STAD RIJ
overal: puur voor
itagbtaa He jStein
NEDERLANDSE
COMEDIE
Zelfde route
Financiële steun
Twaalf wagens zeker
Meeste refugiés
kunnen niet aan
werk komen
In en rond Marseille
Weinigen willen terug
Enorm probleem
Geen groepsvorming
g "W;
TOBACCOS
RCXY slgaretté - en Italia da 20 pezzl Lit. 275.
iWWwwtiii
besluit van de Amerikanen, een
ambulance te stationeren bij
„Checkpoint Charley" in Berlijn, is
typerend voor de gehele situatie in
de verdeelde stad, waar elke ver
dwaalde kogel een gewapend conflict
kan ontketenen.
Na 13 augustus van het vorig jaar,
toen Ulbricht zijn muur liet oprichten,
bleef er slechts één punt waarlangs
men zich van West- naar Oost-Berlijn
en omgekeerd kon begeven, namelijk
de doorlaatpost aan de Friedrichstrasse.
Amerikanen en Vopo's controleren er
de papieren van buitenlanders die een
kijkje aan de andere kant van de muur
willen nemen. Geallieerde voertuigen
kunnen zich ongehinderd van het ene
stadsgedeelte naar het andere bege
ven. Zo wil het nog altijd het bezet
tingsstatuut.
In theorie dus kunnen de Amerika
nen in Oost-Berlijn een vluchteling
naar het ziekenhuis vervoeren, wan
neer deze, zoals vorige week is ge
beurd, door Vopo's wordt neergeknald
en aan zijn lot wordt overgelaten.
Maar de praktijk? Men hoeft er niet
aan te twijfelen dat de Oostberlijnse
Volkspolizisten met alle middelen zul
len trachten te verhinderen dat geal
lieerde soldaten een gewonde vluchte
ling onder hun hoede nemen. In feite
kan het dus slechts een nieuwe aan
leiding tot incidenten worden. Waar
mee we dan natuurlijk niet willen zeg
gen dat we de Amerikaanse maat
regel afkeuren, maar wel dat het weer
eens een halve maatregel is, omdat
een werkelijk kordate houding tegen
over de moordenaars van Ulbricht
onafzienbare gevolgen zou kunnen
hebben.
Wat hebben de Russen intussen voor
met de opheffing van hun commando
post in West-Berlijn? We moeten het
nog afwachten. Hoe dan ook: de ter
reur moet blijkbaar omwille van de
wereldvrede worden geduld.
De vrede, zeiden we...
tTrankrijk zit met een nieuw pro
bleem, dat van de „pieds-noirs" of
„zwart-voeten", de uit Algerië ge
vluchte kolonisten, die zich vooral in
de buurt van Marseille samenpakken,
vaak zonder enig middel van bestaan
of eigendom. Het gaat hier al om tien
tot honderdduizenden en men rekent
er op, dat ongeveer de helft van het
miljoen Algerijnse Fransen „gerepa
trieerd" zal raken. Repatriëring moet
men hier met een dikke korrel zout
nemen, want velen van hen hebben
Frankrijk tevoren nooit gezien en
bovendien zijn zij er ook al van
wege hun armoede en verbittering met
daaruit voortvloeiende agressiviteit
niet bepaald welkom.
In Parijs breekt men zich nu het
hoofd over de vraag, wat er met deze
„zwart-voeten" moet gebeuren. Pessi
misten verwachten er allerlei onheil
van, speciaal een grote uitbreiding van
het aantal werklozen.
Maar een Franse studieclub waartoe
veel hoge ambtenaren behoren kijkt
er heel anders tegen aan, met het
voorbeeld van Nederland voor ogen,
dat toch ook 200.000 mensen uit het
vroegere Ned.-Indië moest opvangen
en opgevangen heeft zonder schade,
eerder ten profijte van zijn economie.
Zo heeft West-Duitsland 10 miljoen
Oostduitsers binnengehaald en het
heeft er nog niet eens genoeg aan
voor de prolongatie van zijn „Wirt-
schaftswunder", getuige de vele
vreemde arbeiders, die het nog aan
trok. Men kan nog wijzen op België,
dat zijn Kongo-crisis te boven kwam.
Hopelijk zal daarom ook Frankrijk
slagen.
Maar de concentratie van industria
lisering in West-Europa, welke met
een en ander verband houdt, blijft
toch een avontuur, dat zeker niet zon
der behoorlijke militaire kracht en soli
dariteit te wagen valt. Het in de steek
laten van Nederland in Nieuw-Guinea
zoals van Frankrijk eerder al in Alge
rië door de Ver. Staten is in dit op
zicht een zorgelijk teken.
Het tableau de la troupe van de „Ne
derlandse Comedie" bestaat in het ko
mende seizoen uit de dames Mimi
Boesnach, Femke Boersma, Kitty
Courbois, Mary Dresselhuys, Mien
Duymaer van Twist (als gast), Lous
Hensen, Kitty Jansen, Sophie Köhler-
Van Dijk, Petra Laseur, Ank van der
Moer, Adelheid van der Most, Therèse
Steinmetz, Jacqueline Royaards-Sand-
berg, Hetty Verhoogt en Ellen Vogel.
En de heren Ko Arnoldi (als gast),
Han Bentz van den Berg, Jan Blok,
Hans Boswinkel, Paul Cammermans,
Philippe la Chapelle, Jacques Com
mandeur, Hans Croiset, Ko van Dijk,
Herman van Elteren, Johan Fiolet,
Wim van den Heuvel, Ton Kuyl, Ton
Lutz, Pierre Myin, Guus Oster, Joan
Remmelts, Henk Rigters, Allard van
der Scheer, Gerard Schild, Will van
Seist, Ramses Shaffy en Dick Swidde.
De directie van de Nederlandse Come
die bestaat nu uit Guus Oster en Han
Bentz van den Berg. De artistieke lei
ding hebben zij met Ton Lutz in han
den. Als regisseurs zullen in het ko
mende seizoen optreden Han Bentz
van den Berg, Ton Lutz, Henk Rigters
en Ko van Dijk.
Er zal een keuze worden gemaakt uit
dc volgende stukken „Galileo Galilei"
van Bertold Brecht, „Wat u wilt"
(driekoningenavond) van Shakespeare,
,.De dans van de reiger" van Hugo
Claus, „Trojaanse vrouwen" van Euri
pides, ,.Mary, Mary" van Jean Kerr,
„Die Physiker" van Friedrich Durren-
matt, ,,Le timide au palais", van Tirso
de Molina, „Dodendans" van August
Strindberg, ,,The devils" van John
Whitling, „Dad, oh dad" van Arthur
L. Kopit en „I rusteghi" van Carlo
Goldoni.
Op het repertoire blijven in het ko
mende seizoen ,,De getatoeëerde roos",
Midzomernachtsdroom", Mijnheer
gaat op jacht", „Zoete vogel van de
jeugd", ..Andorra", ,,De man, de
vrouw en de moord", „Gysbreght van
Aemstel" en „Elckerlyc".
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 23 AUGUSTUS 1962
(Van onze correspondent).
Het ziet er naar uit, dat het achtste Zeeuwse fruitcorso met meer
praalwagens voor de dag zal komen dan vorig jaar. Op zaterdag 15
september zal dit fruitcorso als het grandioze slot-evenement van
een fruitweek met een zeer gevarieerd programma in alle luister en
met alle pracht en praal door de straten van Goes-Oost trekken. Het
is te verwachten dat vijftien praalwagens deel zullen uitmaken van
de kleurrijke stoet. In deze stoet rijden weer veel reclamewagens mee,
terwijl muzikanten van circa tien gezelschappen de stemming er in
zullen blazen.
corso wordt weer besloten met een groots
vuurwerk op dezelfde plaats als het
vorige jaar, dus op een open bouwter
rein in het Valkeslot. Van de zijde van
het bestuur wordt een intensieve pro
paganda gevoerd. Niet minder dan
30.000 reclamefolders gaan de deur uit.
Enkele verrassende reacties zijn reeds
ontvangen. Zo heeft een personeelsver
eniging van een bedrijf uit Noord-Hol
land al 500 zitplaatsen besteld. Dit uitge
breide gezelschap komt met een speciale
trein naar Goes. Maar ook de Zeeuwen
zullen geen verstek laten gaan. Het is de
moeite van een bezoek zeker waard; het
Zeeuwse corso is voor oog en oor' een
boeiend schouwspel.
Deze foto werd genomen bij Krui-
ningen, waar het graan rijp is voor
de oogst, getuige de door de rijpe aren
neerbuigende halmen.
In de week van 8 september tot en met
15 september zal Goes volop in de be
langstelling staan. Na de installatie van
de Zeeuwse fruitfee op zaterdag 8 sep
tember volgt in de week daarop een aan
trekkelijk programma met vele attrac
ties. Met als hoogtepunt dus het Zeeuw
se fruitcorso; het wordt ongetwijfeld
weer een kleurrijke presentatie van het
Zeeuwse fruit. En vele duizenden zullen
ook nu dit schouwspel niet willen mis
sen.
Wat de deelname betreft is een licht
opgaande lijn te constateren. Het gaat
echter heel langzaam. Met nog meer
medewerking van de middenstand, van
de Zeeuwse fruittelers zelf en van de
gemeenten, die nauw bij de fruitteelt
zijn betrokken, zoals Kapelle, Krabben-
dijke en Wemeldinge, moet het mogelijk
zijn om een nog grootser corso op de
weg te brengen. De medewerking van
twaalf inzendingen staat vast, terwijl
nog met drie deelnemers onderhandeld
wordt. Vijf gemeenten zijn van de par
tij. t.w. 's Heerenhoek, Westerschouwen,
Wissenkerke, Wolfaartsdijk en Kloetinge.
De praalwagen van de fruitfee, het
hoogtepunt van de stoet van het vorig
jaar. Zal Goes dit jaar weer zo fantas
tisch voor de dag komen?
terdam. Dit korps zal bovendien des
avonds tussen half zeven en half acht
een muzikale show op de Grote Markt
geven.
Het corso wordt weer gehouden op het
bekende parcours in Goes-Oost. De
route, zowel 's middags als 's avonds,
is precies dezelfde als het vorige jaar.
Ten behoeve van de vele tienduizen
den bezoekers, die verwacht worden,
zullen nu meer tribunes langs de Berg-
W.®S worden opgesteld. Tenminste 2000
zullen disponibel zijn. Het
Het succes van het vorige jaar met het
fruitcorso is voor het bestuur van de
stichting Zeeuwse Fruitcorso een aanspo
ring geweest met enthousiasme aan de
voorbereidingen van een nieuw corso te
beginnen. De gebruikelijke financiële
steun van de fruittelersorganisaties, de
middenstand via de evenementencom
missie en de voorzieningen van de ge
meente Goes werden weer verkregen.
Het succes van vorig jaar heeft er toe
geleid, dat de deelnemers in hun stijgen
de kosten voor het gereedmaken van een
praalwagen worden tegemoet gekomen.
Er zal een startgeld worden verstrekt
voor elke wagen, die aan de minimum
eisen voldoet. Daarnaast blijven de ge
bruikelijke geldprijzen van 750 gulden
voor een eerste prijs, 500 gulden voor een
tweede en 350 gulden voor een derde
prijs gehandhaafd.
Om de deelname uit de gemeenten te
stimuleren werd de extra gemeenteprijs
op 500 gulden gebracht, welk bedrag de
winnende gemeente naar eigen inzicht
mag besteden.
Het is thans definitief, dat 12 praal
wagens aan de start zullen verschijnen,
zo werd ons tijdens een gistermorgen in
Hotel Centraal gehouden persconferen
tie meegedeeld. Met 3 deelnemers wor
den nog onderhandelingen gevoerd. Het
is te verwachten, dat er vijftien praalwa
gens zullen meerijden.
Het bestuur vindt het verheugend, dat
er vijf gemeenten zullen deelnemen.
Het is echter zo, dat de gehele streek
nauw verbonden is met de fruitteelt en
daarom is het wenselijk, dat het aantal
wagens van de gemeenten uitbreiding
ondergaat.
Naast praalwagens neemt ook de deel
name van reclamewagens toe. Er is een
uizending van zes grote wagens. De
categorie luxe auto's zal dit jaar tussen
'wagens worden opgenomen,
riaarH geheel een afwisselend en
daai door aantrekkelijker aanzien krijgt.
.ehi'6' mind" dan tien muziekgezel-
znïofif0» zï voor de opluistering
rvJL dne muziekkorpsen uit
Goes, „Hosanna", „Euphonia" en „Ex-
d? ?!°r ls blJ het aanwerven van mu-
vine^0r?e" ffdaCht a™ de Sellele PrO"
aan het corso deelne-
men „Witte van Haemstede" uit Haam-
5' "Ap°H°" uit Wissenkerke, ,,Ad-
vendo uit Wolfaartsdijk, en het tam
boer- en pijperkorps „Juliana" in sa
menwerking met het gezelschap Onda
uit Middelburg. Voor de eerste maal is
Zeeuwsch-Vlaanderen present met de
harmonie „De Verenigde Vrienden" uit
Sas van Gent. Verder zal België ver
tegenwoordigd zijn met het grote show
korps van Claeys-Flandria uit Zedelgcm
Een bijzondere attractie is de mede
werking van het bekende muziekkorps
met drumband en majorettes van de
Steenkolen Handelsvereniging uit Rot-
(Eigen buitenlandse dienst)
Toen wij, einde juni, Frankrijk voor een paar weken verlieten,
wisten we door de kranten, dat al heel wat Franse Algerijnen naar
het moederland gerepatrieerd waren. Persoonlijk hadden we er slechts
een paar ontmoet. Men kon toen spreken van een relatief medelijden
jegens hen, die alles in de steek hadden moeten laten en in wier ogen
men nog de doorgestane angst kon lezen.
Toen wij 20 juli in Zuid-Frankrijk terugkwamen, was het getal
gerepatrieerden (officieel) opgelopen tot een half miljoen- Een groot
gedeelte daarvan had men doen afvloeien naar de Sud-Ouest.
Lege huizen en lege kamers waren
door de plaatselijke autoriteiten opge
ëist voor de vluchtelingen. Net zoals in
1940 werd een beroep gedaan op de be
volking om de „refugiés" een goede
ontvangst te bereiden en om hen te
helpen met beddegoed, meubels, keu
kengerei, enz-... Wü kregen nu gelegen
heid te over om met deze mensen,
mensen van alle klasse en standen, te
(Advertentie)
praten. Wij bemerkten ook al gauw, dat
het klimaat rond deze mensen een stuk
veranderd was. Zeker, alle gerepatri
eerden zjjn niet „sages comme une
image!" Zij hebben hun karakter mee
naar het moederland gebracht, hun
aard is warmer dan die van de Fran
sen. Zij praten misschien wat hoger
dan de mensen dat hier gewend zijn.
Zij zitten vol onaangename herinnerin
gen... Zij lopen sommige Fransen in de
weg, hetgeen begrijpelijk is, daar zij
de hele dag niets te doen hebben. De
meesten vinden nergens arbeid.
Heel wat Fransen beschouwen deze
mensen als lastposten. Tot voor kort
meenden veel Fransen, dat zij Algerië
kwijt konden zonder al die Algerijnse
Fransen, de Colons", op hun dak te
krijgen. „Vrede in Algerië, Algerië aan
de Algerijnen... en we zijn van een hoop
lasten af!" Zo hadden zij de referen
dumcampagne begrepen. Doch de reali
teit heeft geen rekening gehouden met
de beloften van de referendumcam
pagne!
Daar, waar de gerepatrieerden in
massa neerstreken, hoopten tenminste
de handelslui op een geldelijke buiten
kans, maar de gerepatrieerden hebben
de winkeliers geen rijkdom gebracht-
Het blad ,,Le Monde" wist dezer da
gen te vertellen, dat de „Algerijnen"
gemiddeld slechts met 450 N.F. naar
Frankrijk zijn kunnen vertrekken.
Laten wij het zo stellen: de gerepatri
eerden zijn niet tevreden, omdat zij
naar Frankrijk zijn moeten vluchten, de
Fransen zijn ontevreden, omdat zij zo
veel vluchtelingen moeten opnemen.
De meeste gerepatrieerden werden
tot nu toe opgevangen in en rond Mar
seille. Als de toestand niet gauw ver
betert in Algerië, zullen deze mensen
proberen zich te vestigen vooral in de
Midi en de Sud-Ouest. Om sociale en
politieke redenen raadt regering de
vestiging van gerepatrieerden in ver
schillende departementen af. In ver
schillende provincies bestaat zelfs een
vestigingsverbod. Men zou graag zien
dat de vluchtelingen zich fixeren in ont
volkte departementen of dat zij te werk
worden gesteld in het noorden en oosten
van het land, waar ruimere werkgele
genheid te vinden is. Maar, omdat de
uit Algerië gevluchte Fransen te zeer
aan de zon gewend zijn, gaat hun voor
liefde uit naar de Midi en de Sud
Ouest en dan naar de grote steden in
deze streken. Wij zijn benieuwd hoe de
regering dit probleem zal oplossen. Zo
heeft alleen Marseille reeds te kampen
met een plotselinge bevolkingsaanwas
van tenminste 150.000 personen!
Natuurlijk zou dè oplossing zijn: de
gerepatrieerden terug naar Algerië. De
Franse regering zou niets liever zien en
zij hoopt hier ook op. Zij praatte steeds
over samenwerking van Algerië met
Frankrijk. Zouden binnen enkele maan
den nog steeds een half miljoen vluch
telingen in Frankrijk zijn, dan zou dit
een bewijs zijn van de mislukking van
de Algerijnse politiek van samenwer
king!
Wij hebben heel wat vluchtelingen on
dervraagd om te weten wat zij zelf
denken over een eventuele terugkeer
naar Algerië- Een enkeling zei ons. dat
hij ernstig aan een terugkeer dacht.
Het waren zeer rijke mensen, met
bankrekeningen of boerderijen of fabrie
ken in het moederland, mensen, die er
op rekenen, dat Algerië nog lang het
Franse geld en de Franse zakenwereld
nodig heeft.
De anderen, bijna al degenen, die we
ondervroegen, zijn bang voor de toe
komst. Terug naar Algerië? Onder ga
rantie?... Zou de garantie nog tellen bij
de eerste de beste crisis tussen Algerië
en Frankrijk?! Zij denken aan de Fran
sen, die „onder garantie" bleven in- of
terugkeerden naar Tunesië of Marokko.
Zij hechten geen waarde aan de belof
ten van Ben Bella, noch aan alles, wat
De Gaulle hun verteld heeft over hun
toekomstig leven in het onafhankelijke
Algerië. De meesten zeiden ons: „Mijn
heer, wij beginnen hier in Frankrijk
liever van de grond af, opnieuw, dan
terug te keren naar Algerië! Ofschoon
wij ginder, de eerste tijd na onze terug
keer, misschien beter ervoor zouden
staan dan hier. Maar wat zal er met
ons gebeuren na die eerste tijd?
Wij gaan niet meer terug!"
Velen ook willen niet geregeerd wor
den door Muzelmannen, zij willen niet
beschouwd worden als overwonnenen.
Hier en daar hoorden we, dat men niet
van nationaliteit wilde veranderen,
iets, dat na zoveel tijd noodzakelijk zou
zijn: Algerië zal immers elk jaar meer
Algerijns worden.
Onder de vrouwen vonden wij niemand
die terug wilde. Zij zitten nog vol angst
De Franse kranten hebben niet zo
heel veel geschreven over de honderden
ontvoeringen, maar deze ontvoeringen
hebben geweldig gewerkt op het moreel
van de Franse Algerijnen. Verder
vreest de gewone man, dat hij, als hij
teruggaat, in het nieuwe Algerië niet
meer zijn vroegere plaats op het werk
zal terugvinden. En wat zou een, naar
Algerië teruggekeerde, advocaat, nota
ris of winkelier er nog te doen hebben,
als zijn vroegere cliëntèle, welke voor
soms 90 Europees was, niet naar
Algerije terugkeert?
De Algerijnse gerepatrieerden zijn een
groot probleem voor de Franse rege
ring en voor Frankrijk-
Degenen, die een onlangs door Ben
Khedda gehouden redevoering gehoord
of het boek „De Koloniale Nacht" van
Ferhat Abbas gelezen hebben, staan
zeker niet gereed om naar Algerië te
rug te keren. De eerste wijdde uit over
de grote Algerijnse chaos, de tweede
schrijft over de onmenselijke vernede
ringen, welke de Algerijnen ondergin
gen en over de grote haat, waarin de
zen leven. Wij hebben dan ook vluchte
lingen ontmoet, die er op rekenen, dat
tegen bet einde van '62 tenminste
700.000 Fransen Algerië zullen hebben
verlaten. Gerepatrieerden, vluchtelin
gen, die de eerste dagen na hun aan
komst in het moederland een zucht van
verlichting slaken en dankbaar zijn,
omdat zij tenminste nog hun leven en de
vrijheid bezitten, maar. die binnen enige
tijd de last zullen voelen van de dage
lijkse zorgen. Frankrijk riskeert zich
binnen een maand of twee te bevinden
voor een hoop, niet genoeg voorziene,
onopgeloste problemen.
Sommigen hier vrezen, dat de onte
vreden gerepatrieerden wanorde zullen
veroorzaken. „Ofschoon hier iedereen
publiek manifesteert", ^o zei ons een
gerepatrieerde leraar", ,,de spoorlui en
de mensen van de post, de onderwijzers
en de boeren, hoeft men niet bang te
zijn voor manifestaties van onze kant,
tenminste niet in de zeer naaste toe
komst. Wij hebben vooral geestelijke
rust nodig, om op verhaal te komen!"
Met wie de vluchtelingen politiek
zullen meelopen zal voor velen afhan
gen van de vraag: wie zal de vluchte
lingen. gezien hun huidige situatie, het
meeste trachten tevreden te stellen?....
Doch er zijn meer presserende proble
men dan dat van de openbare orde. Zo
moeten de vluchtelingen niet gegroe
peerd blijven in een en dezelfde stad
(zoals in Marseille), in een en dezelfde
streek, in een stad of streek, waar noch
arbeid, noch huisvesting te vinden zijn.
Zouden de vluchtelingen gegroepeerd
blijven, waar zullen dan de tiendui
zenden kinderen naar school moeten?
In het eerste semester van 1962
werden in Frankrijk 59.000 buiten
landse arbeiders te werk gesteld.
Zullen de Arbeidsbeurzen er in sla
gen werk te vinden voor de Algerijn
se Fransen?
150 000 uit Algerië gekomen families
zoeken een woning: de 50.000 door
de regering voorziene huizen zijn nog
niet gebouwd.
Het Algerijnse vluchtelingenprobleem
veronderstelt veel geld en nog meer
psychologie, om er een oplossing voor
te vinden. Het probleem moet aange
voeld worden door de hele natie om
daarna door de ganse natie opgelost te
worden. Hiervoor is, naar onze mening
efh Kruistocht van Naastenliefde van
offerzin en van patriotisme nodig. En
in deze Kruistocht zullen de politieke
leiders aan de spits moeten lopen.
De 500.000 (of meer) Algerijnse vluch
telingen zijn een gedeelte van de prijs,
welke betaald moet worden voor de
vrede in Algerië. De Franse natie moet
dit duidelijk aan het verstand worden
gebracht. Zij moet dit door de vrede ge
vergde offer net zo goed willen dragen
als de offers, welke zij bracht tijdens en
voor de oorlog!
