Het zal echter van
Nederland afhangen
Vopo's laten zwaar
gewonde vluchteling
kalm doodbloeden
Achtduizend Papoea's willen en bloc weg
WAAG WAS EENS KERK
Paraplu voor ponykapse
Druk gespeculeer rond
herstel van diplomatieke
contacten met Djakarta
flmtona pil
Gerucht over
verloving
prinses Irene
Tilburgse dierentuin
schenkt Kootje aap
Oud met het
pistool op
de borst
Indonesië nog
gereserveerd
DAGBLAD VOOR ZEELAND
VN-waarnemer al
naar Nw.-Guinea
Minder wind
Astronauten op
Vlaamse t.v.
Uw gelden nu voor grafsteen
Maandag komt
hij met sijn pa
WEL VERBAZING
Den Haag: geen
commentaar
Kredietbeperking
in Suriname
Aan westkant kon
men niet helpen
JE ZIET ZE WEER
STEEDS MEERi!
EUROVISIE
EUROPESE ZWEMKAMPIOENSCHAPPEN
102e JAARGANG
No. 24057
Voor God, Koningin en Vaderland
Uitgave: N. V. Uitg Mij. Neerlandia
Directeur: E. H. B Brader.
Hoofdredacteur: J. J. B. A. Bruna.
Redactieraad: J. M A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem mr. dr. A J. J. M.
Mes, mr H M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren. L. J. v 't Westende.
Bureaus: Breda - Reigerstraat 16 -
Tel 22341 (4 lijnen) - Postgiro 278841.
ZATERDAG 18 AUGUSTUS 1962
Abonnementsprijs f 7.30 per kwartaal,
8,60 per post, t 0,56 per week
Buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
0,42 per mm (Xng. Med. 1,05). Bij
contract aanzienlijke reductie. Volledi
ge tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor
de Zeeuwse Eilanden: GOES, Klokstraat 1 telefoon 6 252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST. Steenstraat 14 - telefoon 2377 (BijbureausTerneuzen IJsbaanstraat 24
telefoon 2601 OOSTBURG: Nieuwstraat 41 - telefoon 2893)
SOEKARNO: HAND NOG
STEEDS UITGESTOKEN
(Van onze parlementaire redactie)
„De Nederlandse regering heeft het
Nieuw-Guinea-akkoord met Indonesië
met het pistool op de borst moeten aan
nemen". Dat was het bitter gestemde
commentaar dat V.V.D.-partijvoorzitter
prof. Oud gisterenavond voor de radio
liet horen. Professor Oud constateerde,
dat de regering tot het uiterste haar
plicht heeft gedaan. Zij mocht uiteinde
lijk, concludeerde hij, berusten in het
onvermijdelijke.
De partijvoorzitter der V.V.D. noemde
de gang van zaken rond het Nieuw-Gui
nea-akkoord „in hoge mate bedenkelijk
voor de internationale rechtsorde". Wat
blijft er op die manier nog over van de
Verenigde Naties?, vroeg hij zich af. Hij
vond het een „benauwende gedachte",
dat Amerika hiervoor niet meer aan
dacht heeft gehad. Professor Oud prees
het kabinet-De Quay, omdat het heeft
gezien en het belang der Papoea's
zoveel mogelijk centraal het Nieuw-
Guineaconflict „manmoedig" onder ogen
heeft gesteld. Uiteindelijk, zo betoogde
hij, had de regering door de houding v3n
Amerika, te kiezen tussen een onbevre
digende rege-ling of een oorlog met In
donesië. Dat de regering in die dwang
positie voor het eerste heeft gekozen,
achtte professor Oud juist. Door een
oorlog zou noch het belang van de Pa
poea's noch dat van Nederland zijn ge
diend.
In een twee uur durende maar weinig spectaculaire rede heeft
president Soekarno gisteren uitvoerig aandacht besteed aan het ak
koord tussen Nederland en Indonesië inzake Nieuw-Guinea. Hij maakte
daarbij met de hem eigen tact, de opmerking dat Djakarta nu nog
maar moet afwachten of Nederland de bepalingen van het akkoord
getrouw zal uitvoeren.
„De Nederlanders hebben al meer overeenkomsten geschonden",
aldus Soekarno in zijn rede ter gelegenheid van de zeventiende onaf
hankelijkheidsdag- Voor het eerst officieel het akkoord voor de Indo
nesiërs becommentariërend zei Soekarno dat aan Djakarta's eis dat
op 1 januari a.s. de Indonesische vlag hoven Hollandia zou wapperen,
zal worden voldaan.
Volgens het Britse blad „The Daily
Telegraph", zou er een verloving op
komst zijn tussen prinses Irene en de
Belgische graaf
Albert de Limburg
Stirum. Volgens de
Daily Telegraph
zouden koningin
Juliana en prins
Bernhard thans
een beslissing ter
zake overwegen.
Graaf Alberts
broer, graaf Ever-
hard, is vorig jaar
in het huwelijk ge
treden met prin
ses Helène van
Frankrijk, de
dochter van de graaf van Parijs. Vol
gens de Daily Te-legraph is de moeilijk
heid bij de verloving tussen prinses Ire
ne en graaf Albert, dat laatstgenoemde
katholiek is. Dit zou dan problemen ge
ven, met name in Nederland, zolang
kroonprinses Beatrix niet getrouwd is
en prinses Irene de eerste in de lijn van
opvolging voor de troon. Aldus, nog al
tijd, het Britse blad.
DE TOESTAND van de 71-jarige Ita
liaanse politicus Pietro Nenni, die eer-
gfeteren in een beek is gevallen tijdens
een vakantiewandeling, gaat zichtbaar
vooruit.
PRINS SIHANOEK van Cambodja heeft
een beroep gedaan op de V.S., een einde
te maken aan „de explosieve situatie" bii
de grens tussen Thailand en Cambodja
waar „sedert 11 augustus twee ernstige
incidenten zich hebben afgespeeld".
DE ACTIE-ADELAAR, een modelactie
vanwege de Westduitse vakvereniging
van spoorlieden ter ondersteuning van
looneisen, is na twee en een halve dag
gisteren geëindigd.
EEN BANKETBAKKER te Moskou heeft
een chocoladetaart met een middellijn
van een halve meter gebakken voor de
oeide ruimtevaarders Nikolajev en Po-
povitsj.
0
0
0
0
J Weersverwachting van het K.N.M.I..
f tot vanavond, opgemaakt gis-
t terenavond 23.15 uur:
"Pklaringen en nog slechts enkele
0 P'aatselijke buien. Overwegend mati-
0 ge wind, in hoofdzaak tussen west en J
noordwest. Niet veel verandering in 0
temperatuur.
Verwachting van het Belgisch weer-
0 kundig instituut:
J Betrokken tot zwaar bewolkt, doch 0
t ook opklaringen en minder neerslag-
0 vlagen. Maximumtemperaturen voor
J vandaag van 18 tot 19 graden.
J Vandaag: zon onder 20.00 uur. Maan i
J op 21.35 uur. 0
0 Morgen: zon op 5.29 uur, zon onder J
,55oUnnr- Maan onder 1011 uur' maan 5
J op 22.00 uur. f
Mïianclag: zon op 5 3() uur Maftn Qn_
0 der 11.22 uur.
0
„We zullen ons op de bereikte over
winning echter niet al te zeer laten
voorstaan", aldus hield Soekarno zich be
scheiden. Hij beloofde het Indonesische
volk dat vanaf nu werk zou worden ge
maakt van de grote economische proble
men waarvoor het land zich gesteld ziet.
Verdere gebiedsaanspraken heeft Indo
nesië niet, betoogde hij, het land is groot
genoeg.
Soekarno voegde aan zijn opmer
kingen inzake de naleving van het
akkoord door Nederland nog toe dat
hij te allen tijde bereid blijft weer
tot betere betrekkingen met de Ne
derlanders te komen. „De hand, die
ik vorig jaar uitstak, blijft uitgesto
ken", zei hij. Het zal echter van Den
Haag afhangen, zei hij. De wijze
waarop men daar de bepalingen van
het akkoord uitvoert zal tenslotte
uitmaken of Nederland een her
nieuwde Indonesische vriendschap
waardig is
In Hollandia heeft gouverneur Platteel
eveneens een toespraak gehouden, waar
in hij de ambtenaren opriep zich te be
zinnen op de nieuwe situatie, geen over
haaste besluiten te nemen en zo moge
lijk ook nog tijdens de periode van het
V.N.-bestuur te blijven werken. Hij zag
in het bereikte akkoord gunstige ele
menten, met name waar het de zelfbe
schikking der Papoea's betreft. Aan de
andere kant gaf hij toe dat de overeen
komst de Papoeabevolking zeker niet
erg zint.
Om dat met grote nadruk te onder
strepen werd gisteren in Hollandia be
kend, dat de gehele bevolking van Sen-
tani, achtduizend Papoea's groot, het
plan heeft om en bloc naar Australisch
Nieuw-Guinea te gaan, indien de rege
ring in Canberra daartoe toestemming
wil verlenen.
De heer Jorfu, voorzitter van de
streekraad van Sentani (dat dicht bij
Hollandia ligt), heeft dit bekendge
maakt. Hij heeft de Australische verbin
dingsman in Nieuw-Guinea gevraagd of
hij de massale verhuizing, die in feite
een aanvraag tot politiek asiel is. bij
de Australische regering aanhangig wil
maken.
In Canberra had men zich nog geen
mening gevormd over deze kwestie,
maar tevoren was al gezegd, en dat werd
gisteren in dit verband herhaald, dat de
Australische regering zeer welwillend zal
staan tegenover alle verzoeken van Pa
poeazijde om naar het Australisch deel
van Nieuw-Guinea te mogen verhuizen.
De achtduizend bewoners van Sentani
maken dus een goede kans dat hun ver
zoek ingewilligd wordt.
„Waar mogelijk"
De Indonesische marinecommandant
heeft zijn eenheden bevolen „waak
zaam" te blijven, ondanks het akkoord
Hij herinnerde aan de opdracht tot be
vrijding van West-Irihn en zei dat dit
bevel mogelijk het diplomatiek bereikte
akkoord moest „aanvullen". Ook is in
Djakarta gezegd dat onder de troepen,
die tot dusver in het omstreden gebied
aan land zijn gegaan, zich technici be
vinden die „op elk moment" de telever-
bindingen van de Nederlanders kunnen
overnemen.
Zij hadden opdracht, aldus luitenant
kolonel Soeharto, dit „waar mogelijk, op
vreedzame wijze te doen".
In de afgelopen nacht is het „staakt
het vuren" van kracht geworden. Tot
aan dit moment hebben de Nederlandse
strijdkrachten hun tegenacties voortge
zet, Op Misool zijn kort voor het ak
koord nog verscheidene Indonesische in
filtranten gesneuveld, zo werd gisteren
bekendgemaakt. Bij de patrouille-activi
teiten van gisteren zijn in de omgeving
van Fak Fak twee Nederlandse militai
ren, waaronder de 21-jarige dienstplich
tige soldaat W. P. Verstegen uit Tilburg,
gewond geraakt.
Vrees
Ook gisteren zijn uit alle delen van de
wereld de reacties op de overeenkomst
van New York blijven doorstromen. De
rode leiders van Azië, commufiistisch
China voorop, hebben de loftrompet ge
stoken over Soekarno's grote staatsman
schap en hem blijvende steun en vriend
schap beloofd.
Gisteren kwam ook Kennedy's per
soonlijke gelukwens aan Soekarno ter
Het fraaie stadsbeeld van Monniken-
dam wordt behalve door de beroemde
Hallenkerk beheerst door de op deze
foto zichtbare Waag en de zich daar
achter verschuilende speeltoren. Er
wordt al enkele jaren hard gewerkt
aan de restauratie van alle drie deze
monumenten.
Daarbij is gebleken dat het zeven-
tiende-eeuwse waaggebouw een oudere
kerk verhult, die uit de zestiende
eeuw moet dateren. Door gevel
verandering heeft men er in de zeven
tiende eeuw een waaggebouw van
gemaakt.
gelegenheid van de 17e onafhankelijk
heidsdag. De Amerikaanse president ver
bond daaraan goede wensen inzake de
toekomst van Nieuw-Guinea en de na
leving van het akkoord.
Niet overal blijkt de vrees voor nieu
we gebiedsaanspraken van Indonesische
zijde geweken, ondanks Soekarno's ver
klaring daarover. Met name de pers in
Hong Kong vreest dat nu Brits Noord-
Borneo aan de beurt zal zijn.
Gisterenavond is generaal Rkhye, een
Indiër, uit New York naar Nieuw-Gui
nea vertrokken. Hy is belast met de lel
ding van het controle-instituut, dat moet
nagaan of het bestand, dat vannacht is
ingegaan, wordt nageleefd.
Hij wordt geassisteerd door 25 officie
ren, die van posten in het Midden-Oosten
en Kongo vrijgemaakt worden. Oe Thant
zou nog tot geen enkel land een con
creet verzoek hebben gericht tot leve
ring van politietroepen voor Nieuw-Gui
nea. Wel worden verscheidene landen
als kandidaten genoemd, vooral die wel
ke gevraagd zijn enkele van de 25 offi
cieren te leveren. Daaronder zijn Zwe
den en India.
In de loop van deze morgen, om half
twaalf, zal de Vlaamse t.v. beelden van
de aankomst en huldiging van de Russi
sche astronauten in Moskou uitzenden.
Of de N.T.S. eveneens de reportage geeft
was gisterenavond nog niet zeker.
(Van onze parlementaire redactie)
In politieke kringen in Den Haag
wordt op het ogenblik druk gespe
culeerd rond de vraag of binnen
kort een herstel te verwachten is
van de diplomatieke betrekkingen
met Indonesië. Zoals bekend rijn
de diplomatieke betrekkingen des
tijds door Indonesië zelf verbro
ken.
Men wenste in Indonesië zelfs in
strijd met alle diplomatieke gebruiken
geen buitenlandse behartiging van Ne
derlandse belangen in Indonesië toe te
staan. Hiermee hangt samen de kwestie
van het herstel van de verbroken telex
en telefoonverbindingen. Ook deze zijn
destijds door Djakarta zelf verbroken.
Zoals reeds eerder gemeld is de kwes
tie van het herstel van de diplomatieke
betrekkingen eigenlijk min of meer blij
ven zweven tijdens de laatste fase van
de onderhandelingen die vooraf zijn ge
gaan aan de ondertekening van het
Nieuw-Guinea-akkoord.
Van Amerikaanse zijde en ook van de
zijde van de secretaris-generaal der V.N.
neeft men geprobeerd Indonesië te be
wegen een bepaling in de overeenkomst
seren.
op te nemen waarin duidelijk zou wor
den vastgelegd, dat de diplomatieke be
trekkingen zo spoedig mogelijk hersteld
zouden worden. Daartoe was Indonesië
niet bereid. Indonesië zou op het stand
punt hebben gestaan, dat de tijd nog
lang niet rijp was voor het herstel van
de diplomatieke betrekkingen, maar dat
Nederland eerst maar eens bewijzen zou
moeten geven van een andere houding
tegenover Djakarta. Tenslotte scheen toch
min of meer overeengekomen te zijn om
bijvoorbeeld te beginnen met een uitwis
seling van diplomatieke missies, een aan
vang te maken met het herstel van de
goede verhoudingen over en weer.
Van de zijde van het Nederlandse
bedrijfsleven hecht men grote waarde
aan het herstel van de diplomatieke
betrekkingen omdat men hoopt weer
op korte termijn zaken te kunnen doen
met Indonesië.
Na een herstel van de diplomatieke be
trekkingen zou natuurlijk ook direct aan
de orde komen de vergoeding van de
Nederlandse bedrijven en ondernemingen
die destijds door Indonesië zijn genatio
naliseerd. Het is echter de vraag van
Indonesische kant ook maar in enige be
langrijke mate financiën aanwezig zijn
om deze nationalisaties te gaan compen-
FUNCTIONARISSEN van de Neder
landse ambassade in Moskou hebben ge
weigerd commentaar te verlenen op be
richten uit Den Haag volgens welke mis
schien spoedig de diplomatieke betrek
kingen tussen Rusland en Nederland
zouden worden hersteld op ambassa
deursniveau.
(Van onze verslaggever)
De aap is nu definitief uit de
mouw! Direct nadat wij gisteren
de dagelijkse balans hadden op
gemaakt en geconstateerd had
den, dat we „er waren", belden
wij enthousiast de directie van
de Tilburgse dierentuin om
een en ander te regelen- Tot onze
grote verrassing deelde zij ons
mee gratis een aap voor Kootje
beschikbaar te willen stellen.
Wat nu te doen met de door onze
lezers zo spontaan geofferde gelden?
Na enig beraad besloten we deze
giften afzonderlijk aan Kootje en zyn
vader te overhandigen als bydrage in
de kosten van de grafsteen. Wy zyn
ervan overtuigd dat alle milde gevers
het hiermee eens zullen zyn.
Hierna belden we de familie Van
Santberghen op om al dit goede
nieuws te kunnen meedelen. Vader
was nog op de fabriek, dus troffen
we de dochter, die haar enthousias
me en dankbaarheid niet onder stoe
len of banken stak. „Gratis", riep ze
uit, „fantastisch, geweldig".
Wij vroegen haar of vader Van
Santberghen en Kootje a.s. maandag
middag op onze kosten naar Breda
wilden komen. Vandaar zullen wij
hen dan naar Tilburg vergezellen om
de aap in ontvangst te nemen.
„Moet u eens luisteren", antwoord
de de dochter, „mijn vader weet niet
of hij maandag een vrije dag kan
krijgen".
Daarom belden wtf de personeels
chef van de fabriek op om een vurig
pleidooi te houden voor vader Van
Santberghen. Spontaan werd Kootjes
pa een vrije dag toegezegd.
Zo zal onze zo prettig verlopen ac
tie maandag bekroond worden door
de overhandiging van de aap en de
door onze lezers bijeengebrachte gel
den.
Een verantwoording geven kunnen
we niet, omdat vrijwel alle gevers
anoniem wensen te blijven. Wel kun
nen wij u mededelen, dat de giften
varieerden van één tot tien gulden,
dat zij ons in een vlot tempo bereik
ten en dat wij daarnaast nog een
groot aantal leuke reacties ontvingen.
Het Nederlands Shetlandpony Stam
boek viert in Eist zijn zilveren jubi
leum. In het raam van de viering
vond vrijdag een grote keuring plaats,
waar ongeveer 4000 pony's werden
gekeurd op stamboekwaar de. Jammer
genoeg werkte het weer niet zo mee:
zo kon het gebeuren, dat een van de
te keuren pony's keurig werd gekapt
(foto 1) en dat zijn meesteres daarna
behoedzaam een paraplu boven het
dier hield om te voorkomendat de
moeite verloren zou gaan door de
neerstromende regen.
IN LONDEN is gisteren een driejarige
Indiase jongen in quarantaine gesteld,
omdat vermoed wordt dat hij aan pokken
lijdt.
(Van onze parlementaire redactie)
In Den Haag onthoudt men zich van
ieder commentaar op de rede van Soe
karno. In regeringskringen heeft men
wel met enige verbazing kennis genomen
van bepaalde passages uit diens rede, met
name over hetgeen Soekarno heeft ge
zegd ten aanzien van het zelfbeschik
kingsrecht, maar men acht het in dit
stadium verstandiger niet over te gaan
tot een interpretatiestryd die weer tot
allerlei moeilijkheden kan leiden.
Verwacht kan worden, dat de memo
rie van toelichting op het wetsontwerp
tot goedkeuring van de overeenkomst
diep zal ingaan op de verschillende as
pecten van de overeenkomst en de juiste
interpretatie daarvan, zoals die thans
door Nederland werd opgevat, zal geven.
Onduidelijke punten, zoals die er nog
vele zijn in de overeenkomst, zullen, zo
verwacht men op het ministerie van bui->
tenlandse zaken, bij het komende debat
in de Tweede Kamer wel opgehelderd
worden.
Van de zijde van het ministerie van
buitenlandse zaken vernemen wij verder
nog, dat ambassadeur Van Roijen niet
door de regering uit Washington naar
Nederland is teruggeroepen. De heer Van
Roijen komt alleen naar Nederland om
een reeds lang uitgesteld verlof te gaan
genieten. Hetzelfde is het geval met mr.
Schürmann, zo zei men ons, deze reist
zelfs meteen van Schiphol door naar
Parijs.
Intussen is het natuurlijk wel duide
lijk dat de heer Van Roijen van zijn
verlof in Nederland gebruik zal maken
om nog enkele besprekingen te voeren.
Met het oog op een aan de dag getre
den ongerustheid, blijkende uit de vele
onjuiste berichten die circuleren omtrent
de monetaire positie van Suriname, heeft
de centrale bank van Suriname bekend
gemaakt, dat in verband met de sedert
enige tijd optredende afvloeiing van de
viezen in overleg met de commerciële
banken een regeling is getroffen tot een
krachtige kredietbeperking. Deze maat
regel zal door de centrale bank worden
gesteund met een gelijktijdige verhoging
van het officiële disconto van 4 naar 5
pet.
Deze maatregelen hebben vooral ten
doel direct en indirect te grote con
sumptie te beperken.
De maatregelen van de bank sluiten
aan op een aantal maatregelen van de
overheid ten aanzien van het deviezen-
verkeer. Door het treffen van deze
maatregelen, die van tijdelijke aard zul
len zijn, zegt de centrale bank van Su
riname van oordeel te zijn dat de sta
biliteit van de Surinaamse geldeenheid
gewaarborgd blijft.
Vopo's hebben op ergerlijk laff'
wijze een vluchteling doodgescho
ten die poogde over de Berlijnse
muur te klimmen.
De man lag drie kwartier om
hulp te roepen, maar de Vopo's die
op hem hadden geschoten reageer
den daar niet op. Wel wierpen zij
traangasgranaten over de muur
naar de Westberlijners die daar te
hoop waren gelopen en „moorde
naars" schreeuwden. De Westber-
lijnse politie antwoordde ook met
traangas.
Het drama vond plaats in de Zimmer-
strasse. De Vopo's vuurden ongeveer 25
schoten naar twee mannen die daar pro
beerden over de muur te klimmen. Het
lukté een ervan West-Berlijn te berei
ken. De ander viel gewond neer. De man
lag te kreunen, maar de Vopo's bekom
merden zich niet om hem.
Honderden hevig verontwaardigde West
berlijners riepen „moordenaars" en „ban
dieten" naar drie Vopo's, die, met ma
chinepistolen gewapend, op de muur
stonden. Op ongeveer 150 meter achter
de muur aan de oostelijke zijde verza
melde zich een honderdtal Oostberlij-
ners.
Het hulpgeroep en het kreunen van
de man werd steeds zwakker en ten
slotte stierf hy. Een Vopo slingerde
het slachtoffer toen over zijn schouders
en droeg het weg. Ooggetuigen zeiden
dat de man dood was.
Terwijl de gewonde nog naast de muur
lag, wierpen de communisten vier gra
naten uit een raam op de tweede ver
dieping van een huis in de Zimmer-
strasse. De Westberlijnse politie ant
woordde met twaalf granaten, waardoor
de Vopo's zich bij het raam moesten te
rugtrekken.
Volgens ooggetuigen droeg het slacht
offer werkkleding. De leeftijd werd op
een jaar of 22 geschat.
De Westberlijnse politie riep of hij zijn
naam wilde zeggen, maar gekreun was
het enige antwoord. Men gooide hem
nog verband toe, maar het slachtoffer
kon zichzelf niet verbinden, daar hij tel
kens het bewustzijn verloor.
(Advertenties)
DE BETERE VIRGINIA
Komende week elke dag een reportage
van het grandioze zwemfestijn te Leipzig