Wereldoorlog' tegen framboesia TL Zoons van dronken stamhoofd namen recht in eigen hand Ook al aan de sigaar? AUTOKAARTEN Philippijnse confederatie ernst of politieke stunt? Ckefarme.,4 UNICEF heeft al vele miljoenen mensen genezen 'eï.t Geld voor het opscheppen Een groot bezwaar tegen het reizen naar de maan zal wel wor den, dat men aldaar wegens 't ontbreken van zuurstof geen si garen kan roken. Het Er is veel geld nodig voor Bestrijding niet moeilijk meer Vooral kinderen Belgisch vorstenpaar in Spanje op vakantie Nieuwe concurrent op Ned. benzinemarkt Parijs overvol met studenten Rahman wil confederatie zonder Philippijnen BINNENLANDSE MOEILIJKHEDEN GRACIA SIROTA: Argentijnse regering doet niets tegen fascisme Amerikanen in Thailand trekken weer terug Vier betrouwbare middelen in 1 tablet! Uit de gedenkschriften van een Bredanaar (III) BIER TROK PAPOEA'S STERK AAN WEGENGIDS V00R EUROPA Originele en bijzondere Europa-wegengids Twee landen bieden Soblen asiel aan Galgemaal in stadje dat verdwijnen gaat DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 31 JULI 1962 (Advertentie) Onder de ziekten, die vooral in Afrika, Azië en Midden-Amerika veel slachtoffers maken, behoort framboesia tot de afschuwelijkste. Deze ziekte, waaraan naar schatting ongeveer 50 miljoen mensen lijden kan tegenwoordig effectief worden bestreden, namelijk met penicil line, en het zal zelfs mogelijk zijn haar geheel uit te roeien. UNICEF, het Kinderfonds van de Verenigde Naties, werkt daaraan met alle kracht, in samenwerking met de Wereldgezondheidsorganisatie en de regeringen van de betrokken landen. Framboesia is een door bacteriën ver oorzaakte, uiterst besmettelijke ziekte, zoals vele Nederlanders met tropener- varing bekend zal zijn, omdat zij ook onder de inlandse bevolking van Indo nesië en Nieuw-Guinea veel slachtoffers maakt. Zij begint zich te manifesteren door kleine vlekken op de huid. Als men niet tijdig ingrijpt ontwikkelen deze vlekken zich tot gezwellen in de vorm van frambozen dat verklaart de naam van de ziekte waarbij het huid weefsel, de spieren en soms zelfs de beenderen worden aangetast: hele han den en voeten kunnen worden weggevre ten! De verspreiding van de ziekte wordt bevorderd door de primitieve omstan digheden, waaronder vooral in tropische gebieden honderden miljoenen leven. Op het platteland in de genoemde delen van de wereld leven vaak velen in de dor pen dicht op elkaar, in overvolle hutten en onder omstandigheden, die spotten met de meest elementaire begrippen van hygiëne. Men loopt er veelal met blote voeten en, omdat de etterende wonden behalve op de handen, ook dik wijls voorkomen op de voetzolen, steekt de een de ander aan. Framboesia ver oorzaakt niet alleen veel menselijk lij den, maar betekent ook economisch een ramp: de mensen, die erdoor worden aangetast, kunnen immers niet werken en aldus komen hun gezinnen in steeds dieper ellende. Tot voor enkele jaren was de bestrij ding van deze ziekte moeilijk, ook om dat de toen gebruikte bismuth- en ar- senicumpreparaten duur waren en geen snelle genezing brachten. De lijders aan framboesia, vooral velen van hen die woonden in streken, waar veelal de een voudigste medische zorg ontbrak, kon den er niet of slechts met moeite toe worden gebracht een behandeling te on dergaan. De ontdekking van de penicil line heeft ook op dit gebied uitkomst gebracht: men heeft daarmee, naar enige jaren geleden bleek, ook tegen deze ziekte een goedkoop en beslissend wapen in handen gekregen. Toen men de strijd begon met mobiele medische teams, werd het mogelijk miljoenen te behandelen, zowel in de moeilijkst te bereiken gebieden van Afrika en de verst verwijderde delen van Azië als op de Caraïbische eilanden. Zo is men o.a. in geheel West-Afrika campagnes begonnen, die zich uitstrekken over meer dan drieduizend kilometer van de Atlantische kust tot in het hart van het continent. Om slechts één voorbeeld te noemen van de actie in het Caraïbische gebied: op Haïti, waar framboesia in 1950 nog het ernstigste probleem voor de volks gezondheid betekende, een ziekte waar aan circa een derde deel van de drie miljoen tellende bevolking leed, heeft men in tien jaar ttfds deze ziekte vrij wel geheel uitgeroeid: men heeft er on geveer een miljoen mensen genezen! Men onderzoekt bij een eerste bezoek aan een bepaalde dorpsgemeenschap zo mogelijk de gehele bevolking en behan delt allen, die door de ziekte zijn aan getast, terwijl men uiteraard speciale aandacht schenkt aan de mensen met wie zij in contact zijn geweest. Daartoe gaat men soms van huis tot huis en soms ook roept men de gehele dorpsge meenschap op het dorpsplein tezamen. Daarna komt het mobiele medische team nog nu en dan terug voor nabehan. deling en controle. De bevolking wordt duidelijk gemaakt dat het van grote be tekenis is, van een nieuw geval van framboesia onmiddellijk kennis te ge ven aan de eigen autoriteiten. Omdat dikwijls dan inmiddels een bescheiden eigen gezondheidsdienst in zulk een ge meenschap functioneert, kan men de ziekte de baas blijven. Uiteraard is ook bij dit werk op de inrichting van ge zondheidsdiensten een belangrijk deel van de activiteit van UNICEF en de Wereldgezondheidsorganisatie gericht. Vooral kinderen telt men onder de slachtoffers van de framboesia, hetgeen een van de redenen is dat juist ook UNICEF actief is bij de bestrijding van de vreselijke ziekte. De gelden voor deze acties en voor het vele andere heilzame werk, dat het Kin derfonds in alle delen van de wereld verricht, krijgt men bijeen door bijdra gen van regeringen en particulieren. In Nederland is daarvoor werkzaam het Nederlands Comité UNICEF, Molen straat 15a, Den Haag, postgiro 7515. Met trots vertelt men u bij dit Nederlandse comité, hoe ook in ons land de door Koning Boudewijn van België is gis teren met enthousiasme aan zijn vakan tie, die hij in Spanje doorbrengt, begon nen. Zijn echtgenote, koningin Fabiola, deed het wat kalmer aan. Nadat het vorstelijk paar de dag be gonnen was met het bijwonen van de H. Mis, begaf de koning zich naar de ten- 1 nisbanen van „Real club de golf", waar hij enkele partijen speelde tegen de markies Van Aguilar. De koningin bleef 'it de hete Spaanse zon en ontving thuis ennissen. „Thuis" was in dit geval de illa „Churruca Enea" in Zarauz, noord- panje. In de middag maakte de koning een •nge wandeling. Het vorstenpaar arriveerde zaterdag in «ze plaats voor een vakantie, die een laand zal duren. In Amsterdam heeft Aral Nederland TV. zijn eerste tankstation in ons land geopend. Aral is een grote Duitse ben- :inemaatschappij met haar hoofdvestN ging in Bochum. Zij gebruikt Benzol als I ^erbeteringscomponent voor haar super- benzine. Voor twee kwartjes is dit jongetje uit Nigeria van zijn afschuwelijke framboesia-zweren (foto links) gene zen. En dat heeft slechts één week ge kost. De foto rechts toont hoe hij er na die week uitzag. De genezing is dus niet moeilijk en niet duur... maar omdat er zovéél mensen en vooral kinderen aan deze ziekte lijden, heeft Unicef grote sommen gelds nodig. particulieren verleende steun steeds stijgt. Dat is trouwens ook nodig, want alleen reeds de bestrijding van de framboesia vergt kapitalen. De behandeling per patiënt is niet zo kostbaar voor tien gulden kan men voldoende penicilline kopen om v y f - t i g kinderen te genezen! Het werk terrein echter is onvoorstelbaar groot en-er moeten zovele tientallen miljoenen mensen worden behandeld. In acties, die het' Kinderfonds heeft gesteund, zijn in de laatste jaren meer dan 75 miljoen mensen op framboesia onderzocht en ongeveer 30 miljoen behandeld. En dan moet men bedenken, dat framboesia slechts één van de vele ziekten is, waartegen UNICEF ten strijde trekt! (Advertentie) CHOCOLADE VELOURS; een heerlijke, zachte roomvulling met fijne stukjes caramel, f. 1.- p. 100 gr. BONBONS Het is nu zover, dat om zo te zeg gen ook de bordjes „alleen staanplaat sen" moeten worden vervangen door bordjes ,,vol" op de deuren van de loka len van de Parijse universiteit. Jongelui, die hun heil verwachten van een studie aan deze universiteit zullen merken, dat velen dat reeds eerder dach ten. De lokalen zijn stampvol, goedkope kamers zijn in de stad nauwelijks te vinden en de studentenrestaurants zijn eveneens overvol. Het is al heel gewoon, als een lokaal, bestemd voor 300 studenten, meer dan 400 leergierigen bevat. Soms staan de studen President Macapagal van de Philiif- pijnen heeft kort geleden voorgesteld om een confederatie te vormen van de Philippijnen, Malakka en Singapore en de drie gebieden in Noord-Borneo. Waarnemers in Manilla hebben te ken nen gegeven, dat de president met dit voorstel heel wat diplomaten voor een raadsel heeft geplaatst. Het raadsel is niet zozeer, hóé hij zich die confederatie denkt, maar veel eer: waarom doet hfj dit voorstel? Het is natuurlijk mogelijk ervan uit te gaan dat Macapagal het ernstig meent. In dat geval zijn er alleen maar vragen en problemen te berde te brengen. Het wordt echter in zeer veel kringen veel waarschijnlijker geacht, dat de presi dent dit voorstel nodig had als een poli tieke stunt om hem uit een netelig par ket, zowel in het binnenland als in het buitenland te halen. In dit laatste geval is dit voorstel zelfs heel goed te begrij pen. President Macapagal heeft onlangs for meel een stuk van Noord-Borneo opge ëist van Engeland. Het betreft hier een stuk dat vroeger toebehoorde aan de sultan van Soeloe. De Britten hebben laten weten er geen seconde over te denken de Philippijnse president te ge ven wat hij vraagt. Dat betekent een pijnlijke toestand. Door het nieuwe voor stel echter heeft Macapagal zich een argument verschaft om die eis te ver geten. Het zou voor de vorming van een confederatie van 't grootste belang zijn om goede betrekkingen met Malaya te onderhouden en met de andere gebieden die behoren of behoorden tot het ge menebest. Zo'n cinflict met Engeland over Brits-Borneo zou hierin alleen maar nadelig werken. Maar er is nog meer. De Philippijnen hebben boze blikken naar zich gericht gekregen van politieke leiders die zeg gen. dat de Philippijnen trachten de eenheid van Malakka en Noord-Borneo (vroeger allemaal delen van het gemene best) te verstoren. Door nu voor te stel len de Philippijnen te doen opnemen in dit geheel „bewijst" hij dat hij juist een groot bewonderaar is van die eenheid en daaraan zijn medewerking wil geven. Ook in het binnenland heeft Macapa gal persoonlijke moeilijkheden, eveneens om het geval van Brits Noord-Borneo. Die zaak is destijds begnnen met een ten tot in de aangrenzende hal college] actie van de erfgenamen van de sultan te volgen. I van Soeloe. Niemand besteedde er aan dacht aan tot de Philippijnse pers de kwestie in handen nam en er een „grote zaak" van maakte. Het werd een belang rijke binnenlandse politieke zaak, die eigenlijk wel goed aansloot op de actie van Macapagal om het nationalisme te bevorderen (een actie, die onderdeel is van de campagne tegen corruptie van de Philippijnse president). Verleid misschien door deze samenloop nam de president de kwestie van de pers over en diende een „claim" in bij de Britse regering. Hij kreegt prompt en duidelijk de kous op de kop. Dat dwong hem tot een actie, die nog belangrijker was dan Brits Noord-Borneo en dat was het plan van de confede ratie. Intussen heeft de premier van Ma laya, prins Abdoel Rahman gereageerd op het voorstel van Macapagal. Hij zei: „Het is een uitstekend idee", maar voegde er aan toe: „een derge lijk project vergt zeer veel tijd omdat er zeer veel problemen aan verbonden zijn". Een van die problemen is, dat Rahman hoopt op een eigen confederatie, waarbij alle door Macapagal genoemde landen, op de Philippijnen na, betrokken zijn. Een ander probleem: de Philippijnen zijn het enige land in Azië met een christelijke godsdienst (rooms katholiek) Malakka is sterk islamitisch. Een bijkomend probleem: de Philippij nen hebben te kampen met een ontstel lend corruptie-probleem. Dat zal eerst opgelost moeten worden. Gracia Sirota, het joodse meisje dat in Buenos Aires studeert en tweemaal door fascistische jongens werd gemoles teerd, heeft de Argentijnse regering ver weten niets te doen om de spreiding van het fascisme in Argentinië tegen te gaan. Zij verklaarde, dat de incidenten haar er niet toe zouden kunnen bewegen te verhuizen uit de stad, of zelfs uit het huis en gaf te kennen, dat het feit, dat het tweede incident had aangetoond, dat de Argentijnse regering niets had ge daan om de daders van het eerste te straffen en dat fascistenbenden in Ar gentinië vrijelijk hun gang konden gaan. Bij het eerste incident werd het meis je door jongelui ontvoerd. Er werd toen met een mes een hakenkruis op haar borst gemaakt. De tweede maal werd haar portefeuille weggegrist en later te ruggezonden (via de universiteit) volge- klad met beledigingen. (Advertentie) Inenting tegen framboesia in een ge zondheidscentrum van Unicef. Eén vac cinatie is veelal reeds voldoende. De terugtrekking van de Amerikaanse marinier uit Thailand was maandag jl. voltooid. Transportvliegtuigen onderhielden daartoe een luchtbrug tussen Oedorn in het noordoosten van Thailand, en Naha op Okinawa. In totaal moeten naar die Amerikaanse basis 1800 mariniers worden teruggebracht. Zaterdag is de terugtrekking begon nen. Zondag heeft zich die voortgezet en ook gisteren ging de operatie door. De zware uitrusting, die de mariniers bij zich hebben wordt over zee vervoerd. Een aantal weken geleden werden man schappen en rrfateriaal op last van pre sident Kennedy naar Thailand gestuurd, omdat de grenzen van dit land ctoor communistische gewapende infiltranten werden bedreigd. (Advertentie) Krachtige bestrijding van pijn en griep zonder de maag van streek te maken I De vier geneesmiddelen van Che- farine „4" hebben hun betrouw baarheid duidelijk bewezen, en millioenen mensen in de gehele wereld baat gebracht, vaak ook wanneer andere middelen faalden. Bovendien zorgt één der bestand delen dat een gevoelige maag niet van streek raakt. BEROEMDE GENEESMIDDELEN IN ÉÉN TABLET Glazen buisje 20 tabletten f 0.80 Handige stripverpakking 40 tabletten ft.50 Voordelige flacon 100 tabletten f3.50 Al had, in het begin van deze eeuw, in Nieuw-Guinea geen sterveling ooit het woord zelf- bechikkingsrecht in het hoofd of in de mond genomen, het recht daartoe werd eenvoudig genomen en toegepast als een of andere ernstige gebeurtenis ertoe drong. Wanneer de gezaghebber het nodig en dienstig achtte, liet hij de, onder zijn toezicht ressorterende stamhoofden ter vergadering in zijn woning bijeen roepen, om de hem door het ministerie toegezonden opdrachten te bespreken en waar mogelijk, door de bevolking te doen uitvoeren. Voor die stamhoofden waren die bij eenkomsten ware feestdagen. Ook al wisten zij zich genoodzaakt, de duizen den kilometers afstand van hun dessa naar de plaats der samenkomst bloots voets af te leggen. Immers: de gezag hebber zorgde dan steeds voor de meest overdonderende verrassingen, voor nieuwigheden, waar ze zich de stuipen om moesten lachen en waarvoor ze vol bewondering zaten: een klein blikken doosje met een knopje, en waar licht uit spoot als je op een knopje drukte, een knopje tegen de muur van de voorgalerij, waar je maar even tegen hoefde te drukken, om een belletje in het kantoor te horen en een derde, iet wat groter doosje, waarvan je alleen maar het deksel hoefde op te lichten om „tjengel-muziek" te horen. De stamhoofden, onder wie niet wei nigen zeer bejaard en vergrijsd waren, amuseerden zich er mee, als kleine kinderen, die al dat moois voor het allereerst zagen en hoorden. Het kostte de gezaghebber en diens vrouw niet zelden veel moeite de vingers van de achtbare afgevaardigden van al dat verrukkelijks af te houden, om de al te vurige belangstelling de kop in te drukken en ruziepartijen te voorkomen. Dit kostte des te meer inspanning, omdat de gezaghebber de grootste moeite had, zich in het Nederlands verstaanbaar te maken en de opmer kingen en uitroepen, die in de diverse streektalen geuit werden, te begrijpen. En dan had je de allergrootste at tractie, de bier-tractatie, bier, bier! De gezaghebber kreeg dat nu en dan toegezonden met een der boten van de Paketvaart, die maar hoogst zelden op grote afstand in zee voor anker kwa men en slechts per prauw bereikbaar waren. Niettemin toonde de gezagheb ber zich zeer gul met dat kostelijke goedje, in de ondervinding, dat hij na het schenken van enkele glazen van de vergadering gedaan kon krijgen, wat hij wenste. Maar toch: „hou die edelachtbare heren" (van wie slechts enkelen een linnen jasje rijk waren, en die allen, enkel omgord met een lendendoek en blootsvoets ter verga dering verschenen) goed in de gaten", had zijn vrouw hem in het oor gefluis terd .Er «tonden in de voorgalerij nog al kostbare snuisterijen en in de lade van de kast lagen zilveren lepels en vorken. Zij hielden er inzake mijn en dijn, hun eigen opvatting op na. Hoe het, op die onvergetelijke bij eenkomst in zijn werk was gegaan, hoe een van de oudste stamhoofden de kans had gezien een stuk of wat fles sen bier achterover te drukken en er de terugtocht mee te aanvaarden is nooit aan het licht gekomen. Vast staat, dat, precies zes dagen later, een met een lans gewapende dessawachter aan de gezaghebber de mededeling kwam doen, dat het lijk van zijn stamhoofd in een moeras was gevonden en nu, achter de hut van de wachter, ter lijkschouwing lag gede poneerd. Heel de stam was er zeer verslagen onder. Temeer omdat de bei de zonen van het stamhoofd uit eigen beweging de bekentenis hadden gedaan dat zij hun vader de hals en de beide polsen hadden doorgesneden. De be volking van een vreemde stam had hem, smoordronken en ontdaan van zijn lendendoek, langs een pad in de rimboe aangetroffen. Het had grote opschudding verwekt, zo groot, dat de beide zoons zich voorgoed geschandali seerd voelden. Een mens, die zoiets kon en durfde doen, was niet waard langer hun vader genoemd te worden. Er bestond maar een middel om dat ongedaan te maken. Vader en stam hoofd was niet waard meer lid van de familie te blijven. Toen hadden ze, zon der zich te bedenken, van hun zelfbe schikkingsrecht gebruik gemaakt. Natuurlijk had dit Papoea-muisje 'n heel lange staart. De gezaghebber moest op toernee door het oerwoud om de beide zoons in handen te krijgen. Wat tenslotte na heel veel moeite gelukte. Beiden werden op transport gesteld naar Semarang, om er voor de rechter te verschijnen. Of ze ooit in hun dessa zijn teruggekeerd is nooit bekend ge worden. Arbeidskrachten voor de kof fie- en kinaplantages op Sumatra wa ren in die jaren schaars en zeer ver moedelijk zal het tweetal daar dan ook. onder levenslange controle, aan de arbeid zijn gezet. HENRI 't SAS is ^natuurlijk mogelijk, daarvoor spe ciale zuurstofcylinders te ontwerpen, maar men moet het probleem toch niet onderschatten. Men kan zich indenken, dat figuren als Churchill voorshands de maan zullen mijden. Sigaren roken is immers voor mil lioenen mannen wat anders dan ta bak in de brand steken. Het is een onderdeel van een levenspatroon. Het hoort bij de goede uren van het leven. Waarom? Waarom ontspant en inspireert een sigaar u? Welk wonderlijk medium, dat nu eens veerkracht en dan weer berusting geeft, maakt zich los uit het aroma van de sigaar, terwijl hij langzaam zichzelf verteert? Niemand weet het. Maar iedereen ondervindt het. Ook de jongeren, die men meer en meer sigaren ziet roken. Wellicht zullen zij daarom het probleem van de maanzuurstof nog met kracht ter hand nemen, zodat men tijdig ook op dat hemellichaam zal kunnen adverteren Na de introductie van de autokaart van Nederland, komt Esso met nog meer interessant nieuws: er zijn nu ook Esso autokaarten van andere Westeuropese landen bij vele Esso dealers verkrijgbaar. Op dezelfde overzichtelijke wijze uitgevoerd, met een schat van gegevens en voor slechts 1,25. Deze 72 pagina's grote gids geeft praktische inlichtingen over de ruim 7000 km van de belangrijkste routes door Europa. Compleet met wegen kaart van Europa en stift om de routes met transparante inkt op de kaart te tekenen: 2,50. De bij deze gids behorende Europa-kaart - die een duidelijk overzicht geeft van het hoofdwegen net - is ook apart verkrijgbaar 1,25. Dit is de kaart voor het maken van een reisplan. Vele Esso stations hebben gids en kaarten in voorraad. Esso autokaarten zijn er van: België en Luxemburg,.Duitsland, Frankrijk, Noord-ltalië, Oostenrijk, Zwitserland, Denemarken, Noorwegen, Zweden en Finland. Kaarten van Groot Brittannië en Spanje/Portugal worden later aan de collectie toegevoegd. De unieke Esso autokaart van Nederland heeft een speciale prijs: 90 Ct. Een onmisbaar bezit in eigen land. Zeventienjarige Heribert Nolte uit Duitsland won een prijs in een of andere prysvraag. Zyn beloning was, dat hij 3 minuten lang geld mocht scheppen uit een enorme berg Marken. Herbert kreeg echter een blinde-darmontsteking, zodat papa zijn plaats mocht innemen. Nu wist vader Nolte van scheppen. Hij was namelyk zijn leven lang stoker geweest en kon dus met de schop omgaan. Ge volg was dat papa voor zyn zo:n liefst het fortuintje van 75.712 Mark uit de Markenberg wist op te scheppen. Twee niet bij name genoemde landen hebben asiel aangeboden aan dr.a So blen, de uit Littouwen afkomstige psy chiater die in de V.S. wegens spionage voor de Sovjet-Unie tot levenslange ge vangenisstraf is veroordeeld. Dr. Soblen is. in een Londeis gevange nisziekenhuis nog steeds herstellende van eer poging tot zelfmoord, welke hij deed toen hij per vliegtuig van Tel Aviv op weg was naar New ork, i De vijftig inwoners, die nog in de P' verdrinken gedoemde plaats Camancl" in de Amerikaanse staat California ren achtergebleven, hebben daan*0 zondag aan een galgemaal met 450 vri«" den en bezoekers afscheid genomen. Camanche zal verdwijnen onder miljoenen kubieke meters water, zich achter een dam van 33 miljoen a lar in de Mokelumnerivier zullen op hopen. Camanche bestaat nog slechts uit etf bar, een warenmagazijn met benz^, pompen, een postkantoortje, een sen al gesloten in 1957 toen er nog zes leerlingen waren en een oud tholiek kerkgebouw. Om het goud, dat rondom Caman^! wordt gevonden, heeft men het proj niet behoeven te l^ten varen. huidige prijs' van het goud, 35 do per Amerikaans ons. is er vanwege duurte van de exploitatie geen begmD

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1962 | | pagina 10