b Bunkerbesprekingen in kritiek stadium Evacuatie vrouwen en kinderen uit Nieuw-Guinea aangemoedigd Gevecht met para's Prinsessen Janden" op Saba besluit over huurverhoging 1 8 05 S a o a S 05 a V erbogen spoorstaaf Hollandia diep onder de indruk van Indonesische luchtlandingsplannen vandaag* Tot ziens, Nederland Brief zaait onrust in de Nieuw-Guinea-raad K.V.P. ZWAAR IN OPPOSITIE Eerste Kamer nam nog geen Kunstdiefstal in Chicago Turk lichtte juwelier op Nederland wil spoedig weer praten 1 a. 8? 3 3 s S. i»- 3 s- o r 3 r DAGBLAD VOOR ZEELAND oorzaak ramp Dyon Ogenschijnlijk rustig AMERIKA GEMATIGD HOOPVOL Oostelijke wind Marinier gesneuveld Luns en Spaak licht ten elkaar in over E.E.G. SCHELDE-RIJN Den Haag ontkent krachtig De hom in de St.-Pieter Verdenking rust op Spaanse anarchisten NIEUW! JE ZIET ZE WEER STEEDS HEER!! 102e JAARGANG No. 24037 N 5" 0 g o u S 3 3 n s 2 e "9 H Ja 3 I n 'T' 3 QH3 5 S3 M 3 N O S3 CTQ 2 - 2 m CTQ c: o 2 N a- S aT 3* - 3 3 O- O- S3 C/i 3 <j 2. 'r MUM Voor God, Koningin en Vaderland O O Cd w C/3 H PI 3 c 25 2 C/3 a to O C> to >- O Cd pi C/3 H M s* H. <5 2 2 C/3 O 3* O to *o C* to Uitgave: N V. Uitg Mij. Neerlandia Directeur: E. H. B Brader. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Redactieraad: J. M A. C. v. Dongen, C. J v. Hootegem mr. dr. A J. J. M. Mes. mr H M. L. de Rechter. P V. M. Vercauteren. L. J. v 't Westende. Bureaus: Breda - Reigerstraat IS - Tel 22341 (4 lijnen) - Postgiro 278841. WOENSDAG 25 JULI 1962 Abonnementsprijs f 7.30 per kwartaal, f 8,60 per post, f 0,56 per week Buitenlandse abonnementen op aan vraag. Losse nummers 15 cent. Advertentieprijs voor de gehele oplage 0,42 per mm (Ing. Med. 1,05). Bij contract aanzienlijke reductie. Volledi ge tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. Bureau Zeeuwse Eilanden: GOES. Klokstraat 1 telefoon 6 252 - Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST Steenstraat 14 - telefoon 2377 (BjibureausTerneuzenIJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURGNieuwstraat 41 - telefoon 2893) De Amerikaanse kunstverzamelaar Max Remick uit Chicago heeft by de politie de diefstal gemeld van kunst schatten tot een waarde van 250.000 dollar. Onder de doeken zijn een Rem brandt en een „Heilige Familie" van Titiaan met een waarde van 50.000 dollar. De 71-jarige Remick zei dat hij de diefstal maandag had ontdekt. De col lectie had hem zelf tussen de 75.000 en 1C000O dollar gekost, maar hij schatte dat ze nu een. kwart miljoen dollar waard was. Onder de schilderijen zijn ook doeken van Rubens, Gainsborough, Whistler en andere meesters. Voorts zijn er antieke meubelen, bronzen beeldjes, miniaturen van ivoor, porselein en geslepen glas onder. De politie constateerde dat de achter deur van Remicks woning geforceerd was. Door de voordeur waarvan het slo* niet meer werkte was het de dieven niet gelukt het huis binnen te dringen. De F.B.I- is door depolitie te hulp geroepen om bij de opsporing van de doeken en de dieven te helpen. Alle schilderijen waren zorgvuldig uit hun lijsten gesneden. De treinramp bij Dijon heeft volgens officiële Franse gegevens het leven ge kost aan 38 mensen, terwijl er 52 zijn gewond. Over de oorzaak van de ramp is nog steeds niets bekend. Wel heeft men geconstateerd, dat de koppeling van het zevende rijtuig was gebroken. Passagiers, die het viaduct drie minu ten vóór de ramp in tegenovergestelde richting waren gepasseerd, klaagden er over dat zij door elkaar werden ge schud, toen zij over het viaduct reden. In de loop van de avnd bleek dat een verbogen spoorstaaf de ramp heeft ver oorzaakt. De beperkende bepalingen voor een vroegtijdig vertrek van Neder landse vrouwen en kinderen uit Nieuw-Guinea naar het moederland, zullen worden opgeheven. Dit nieuws heeft in Hollandia als een bom ingeslagen en men verwacht, dat velen in de komende weken van deze gelegenheid gebruik zullen maken. Het gaat hier om ongeveer zeven duizend vrouwen en kinderen van Europese ambtenaren. Zij zijn hoofdzakelijk in Hollandia en Biak gevestigd. Reeds zijn maatregelen genomen om de vervoerscapaciteit van Biak naar Amsterdam op te voeren. Er zullen K.L.M.-chartervliegtuigen worden ingeschakeld en de gedachte gaat daarbij uit naar het dagelijks vertrekken van een speciaal vliegtuig. In theorie zou het dan mogelijk zijn, dat alle Nederlandse vrouwen en kinderen in minder dan twee maanden naar Nederland worden overgebracht. OP 1 JULI 1962 waren er bij de dienst luister- en kijkgelden 1.168.995 televisie toestellen aangegeven tegen 1.157.995 op 1 juni (t.m. 20 juli 1.177.342). In de eerste helft van 1962 werden 129.137 televisieontvangers geregi streerd d.w.z. 5,7 procent meer dan in het eerste halfjaar van 1961, toen de aanwas 122.142 bedroeg. Op 1 juli 1962 bedroeg het aantal ge registreerde radiotoestellen 2.594.619 tegen 2.595.300 op 1 juni. Het aantal aansluitingen op de draad omroep was op 1 juli 472.445 tegen 472 598 op 1 juni. DE OP TWEE NA grootste scheeps werf van West-Duitsland, de Willy H. Schlieker K.G. te Hamburg, heeft giste ren bij het kantongerecht van Hamburg de akkoordprocedure aangevraagd. Schlieker is in betalingsmoeilijkheden. Op de werf in de haven van Hamburg er in de fabrieken van Schlieker (Hij bezit ondermeer nog grote ijzerfabrie ken en een koudwalserij) werken onge veer 10.000 man, waarvan 4000 op de erf. HET HUIS VAN Afgevaardigden heeft met 221 tegen 162 stemmen president Kennedy's wet voor hulp aan het buiten land, welke 4,6 miljard dollar omvat, in tweede lezing goedgekeurd- BELGIë is de laatste dertig jaar wat de bevolking betreft steeds verder bij Nederland achterop geraakt. Het telde op 31 december 1961 (blijkens dinsdag gepubliceerde officiële cijfers) 9-228.729 inwoners, meer dan twee miljoen minder dan Nederland. In Hollandia legde men er van be stuurszijde de nadruk op, dat hier geen sprake is van gedwongen evacuatie en dat faciliteiten zullen worden verleend aan vrouwen en kinderen, die vrijwillig willen vertrekken, voordat het contract van de gezinshoofden is beëindigd of de zen aan Europees verlof toe zouden zijn. -Verwacht wordt, dat een groot aantal gezinnen zal besluiten uit Nieuw-Guinea te vertrekken. Sinds de besprekingen in Washington heerst in Hollandia alge meen het gevoel, dat het einde van het Nederlandse gezag snel nadert. Dit ge voel is wel nergens concreet op te ba seren, maar het is er nu eenmaal. Dit gevoel wordt bovendien voedsel gegeven door de bekendmaking van de Indone sische plannen tot het uitvoeren van luchtlandingen bij Hollandia. Dit was een mededeling, die op zeer velen diepe indruk heeft gemaakt. Het Indonesische persbureau Antara heeft deze medede lingen echter als „belachelijk" gekwali ficeerd. Ten aanzien van de evacuatie neemt men in Hollandia overigens aan, dat de gezinsscheiding betrekkelijk kort zal zijn en dit zal een spoedige evacuatie van de vrouwen en kinderen vanzelf sprekend in de hand werken Gouverneur Platteel heeft dinsdag een extra-bijeenkomst gehouden met de raad van diensthoofden. Ofschoon er officieel niets over is meegedeeld, neemt men aan, dat hier o.m. de vervroegde evacuatie ter sprake is gebracht. Ver der zou de verdere papoeanisering van het ambtelijke apparaat op de agenda hebben gestaan en de regelingen voor de Nederlandse ambtenaren bij de over dracht der soevereiniteit. De verdere papoeanisering zou bestaan uit het op korte termijn zo mogelijk vervangen van hoge Nederlandse ambtenaren door Pa poea's. Ogenschijnlijk is in Hollandia alles rustig. Men bemerkt alleen verhoogde militaire activiteit, omdat de troepen in staat van paraatheid worden ge bracht. Het communiqué, waarin offi cieel gemeld werd, dat Indonesië voor nemens zou zijn para-troepen nabij Hollandia af te werpen, heeft diepe in druk gemaakt en men waagt zich aan allerlei voor het merendeel vruchtelo ze speculaties. Het Nieuw-Guinea-overleg in Ameri ka schynt zich op het ogenblik in een moeilijk stadium te bevinden. Het Sta- (Advertentie) I Weersverwachting, rnedegedeeld door* het K.N.M.I. geldig tot heden; avond, opgemaakt gisteravond te 23.15 uur. Zonnige perioden en waarschijnlijk; tot de avond droog weer. Over- wegend matige wind uit oostelijke richtingen. Vrij warm tot warm. Vandaag zon onder 20.42 uur maan op 00.23 uur. Morgen zon op 4.51 uur maan l onder 16.06 uur. te-Department achtte de kwestie- Nieuw-Guinea thans kritiek, doch hoopte op de vindingrijkheid van Ells worth Bunker als bemiddelaar, die een compromis moet uitwerken tussen het Nederlandse standpunt: „regeling op grond van het huidige plan-Bunker" en Soekarno's eis: „overdracht voor 1 januari 1963". Men meent, dat Nederland niet veel meer concessies zal willen doen en dat het zal proberen vast te houden aan de termijn van twee jaar, de basislijn van het huidige plan. „Er is echter een mo gelijkheid in formele zin aan Soekarno's eis te voldoen en de eigenlijke bestuurs- overdracht toch over langere tijd uit te spreiden", aldus hoopt men op het State Department. Dit zou kunnen geschieden door de Nederlandse vlag in Nieuw- Guinea door die van de Indonesische re publiek te vervangen en een handjevol Indonesische ambtenaren toe te laten vóór het einde van dit jaar. Een com missie van de V.N. zou dan toezicht moeten houden. Amerika zal ieder com promis van Bunker met kracht steunen. Over het algemeen verwacht men, dat de besprekingen spoedig beëindigd zul len zijn. Tijdens het vuurgevecht naby Merauke is de dienstplichtige mari nier derde klasse Ernst H. Piena ge sneuveld. De jongeman was twintig jaar oud, ongehuwd en afkomstig uit Rotterdam. Tijdens ditzelfde vuurgevecht is de dienstplichtige marinier der tweede klasse Leonard P. Engelbrock licht gewond aan de rechter-schouder. Engelbrock is 21 jaar en afkomstig uit Vaals- IN LUIK IS dinsdagmiddag onder grote belangstelling het stoffelijk overschot var. André Renard, de Waalse vak bondsleider, die vrijdag op 51-jarige leeftijd is overleden, ter aarde besteld. Naby Merauke is maandagavond j.l. eeen vuurgevecht uitgebroken tussen een dertigtal Indonesische parachutisten en Nederlandse militairen. Het heeft urenlang geduurd. Het vuurgevecht begon nadat de be volking de aanwezigheid van para's had gemeld. De op dit bericht uitgerukte Nederlandse militairen stuitten bij nade ring van de para's op hevig vuur, dat zij onmiddellijk beantwoordden. Een urenlange strijd ontstond. Over de af loop ervan waren dinsdagavond nog geen nadere gegevens bekend. De Nederlanders ondervonden veel mede werking van de aldaar wonende Papoea's. De parachutisten zijn waarschijnlijk in de loop van ruim drie en een halve week afgelopen. De schattingen naar hun aantal variëren van 100 tot 200. Reeds vorige week was men met hen tot een vuurgevecht gekomen. Ook probeerden Indonesische para's herhaaldelijk verkleed als burger door te dringen tot het centrum van Merau ke. i££ W ft 1,1,1 \-y -js - »,W.|. I I De 35-jarige Ibrahim B., een Turks koopman, die de laatste jaren door heel wat landen gezworven heeft, is thans in het huis van bewaring in Rotterdam op gesloten. De man wordt ervan ver dacht in oktober 1959 een Rotterdamse juwelier voor 29.000,te hebben op gelicht. Hij was met een valse zo bleek later althans aanbevelingsbrief in contact gekomen met een relatie van do juwelier en zo met de juwelier zelf. Hij wilde graag briljanten kopen en dat gebeurde ook en wel bij een groothandel ii' Amsterdam. Voor twee flinke bril janten ontving de juwelier een cheque van 29.000,betaalbaar bij een Amerikaanse bank in Zwitserland- Maar de cheque was vals, zó vals dat de Zwitserse politie de juwelier arresteerde en de man in ernstige moeilijkheden dreigde te komen. Eenmaal weer vrij, deed hij onmid dellijk aangifte in Rotterdam en via Interpol kon B. in 1961 in Salzburg ge arresteerd worden. Hij werd aanvanke lijk aan Zwitserland uitgeleverd maar daar bleek men hem niets ten laste te kunnen leggen. Op weg naar Rotterdam wist hij in Duitsland te ontsnappen. Vorige maand werd hij evenwel in Baden IBaden opnieuw gegrepen en weer op transport naar Rotterdam gesteld. De briljanten zijn niet teruggevonden. Minister Luns en zijn Belgische collega Paul-Henri Spaak hebben dinsdag in Brussel verklaard dat de zes landen der Europese gemeenschappen Engeland niet voor een voldongen feit mogen plaatsen met een onderling overeenge komen plan voor een Europese politieke unie. Voorts waren zij van mening dat men geen definitief plan voor zo'n unie kan maken zolang niet zeker is of Engeland al dan niet tot de Europese gemeenschap zal toetreden. Er is nu eenmaal een groot verschil tussen een unie met of zonder Engeland, zo zeiden zij. Dinsdagochtend zijn de twee laatste leden van de delegatie uit Suriname die in ons land heeft deelgenomen aan de debatten over de EEG in de Twee de Kamer, naar Paramaribo vertrok ken. Op de foto links de heer J. Pen- gel, rechts de heer D. Poetoe. Volgens ,,Het Laatste Nieuws" uit Brussel heeft de Belgische regering van de Nederlandse regering een antwoord ontvangen op haar memorandum inzake de Schelde-Rijnverbinding. Nederland dringt nu aan op een spoedige bijeen komst van de twee onderhandelings- delegaties. Als Nederland nu aandringt, schijnt daarmee ook weerlegd te worden, dat Den Haag de zaak zou willen traineren, welke indruk in België heeft bestaan, maar het wil nog niet zeggen, dat de onderhandelaars zich nu ook direct naar de conferentietafel spoeden, want som mige, zo niet alle heren zijn met bijna de gehele rest van Nederland en België op vakantie. Haastige spoed zal het dus niet worden. Een groep stevige marinemannen trekt de sloep, met aan boord de prinsessen Irene en Margriet, aan wal voor het bezoek van de prinsessen aan het eilandje Saba, dat alleen met een spe ciale sloep te bereiken is. De tocht naar de rede van het eiland werd gemaakt met Hr. Ms. „Van Ewijck". De drie Papoea-studenten, die vorige weck een bezoek aan Indonesië onder braken voor besprekingen op Nieuw- Guinea, hebben aldaar meegedeeld, dat Nederland bereid zou zijn „zonder moeilijkheden" Nieuw-Guinea aan Indonesië over te dragen. Zij baseren deze mededeling op een brief, die hun getoond is door minister Soebandrio. In dit schrijven zou de Nederlandse ambassadeur, dr. J. H. van Roijen de Indonesische minister uit nodigen naar Washington te komen, „om in ontvangst te nemen, wat Indonesië wil hebben". Minister Soe bandrio zou volgens deze brief „alleen zijn handtekening" moeten zetten. Deze verklaring werd gedaan tijdens een bijeenkomst met een tiental leden van de Nieuw-Guinea-raad, die uiter mate „geschokt" was bij het vernemen van dit nieuws. Het drietal kon niet zeker zeggen of de getoonde brief authentiek was, want zij kenden de handtekening van ambas sadeur Van Roijen niet. Hun is gevraagd een fotokopie op te vragen om hun be weringen te kunnen staven. De studen- i waren er bovendien van overtuigd, dat „Nederland van het gebied af wil". Een aantal leden van de Nieuw- Guinea-raad heeft geweigerd een for meel gesprek met de drie Papoea studenten te voeren. Het ministerie van buitenlandse zaken in Den Haag heeft ten stelligste tegen gesproken dat een brief, als door de Papoea-studenten genoemd, bestaat. Aan het einde van zijn vierdaags bezoek aan Indonesië heeft de Rus sische minister van handel Mikojan Ruslands volledige steun toegezegd in het geschil over westelijk Nieuw- Guinea. De Papoea-Student Frits Kirihio is be noemd tot adviseur van de Indonesische minister van buitenlandse zaken. Hij is reeds naar New-York gereisd. Ondertussen hebben de Philippijnen aangeboden technische deskundigen naar Nederlands Nieuw-Guinea te zenden, gedurende de overgangsperiode, die voorafgaat aan de bestuursover- name door Indonesië en in Canberra (Australië) is gisteren officieel gezegd, dat dit werelddeel niet het initiatief zal nemen om niet Indonesië te komen tot een non-agressie-pact voor het Austra lisch deel van Nieuw-Guinea. DE AMERIKAANSE luchtmacht heeft gisteren een geheim ruimtescheepje ge lanceerd met behulp van een blue scout-raket- De lancering geschiedde bij Point Arguello. Er werden geen bijzonderheden gegeven over de lan cering. De Eerste Kamer heeft de stemming over het wetsontwerp huurverhoging per 1 september aanstaande uitgesteld tot volgende week dinsdag. Dit op ver zoek van de heer In 't Veld (P. v. d. A.). Daarmee was een einde gekomen aan een behandeling, die een hele mid dag en avond gevraagd had en die het nodige stof in de Eerste Kamer had doen opwaaien. Want het bleek al snel, dat lang niet de hele Kamer het met deze huur. verhoging eens was. Zo deelde o.m* de heer Kraayvanger (K.V.P.) mee, dat een deel van zijn fractie tegen zou stemmen, terwijl een ander deel slechts met de grootste moeite met het wetsontwerp mee zou gaan. En ook andere fracties gaven blijk van het met deze gang van zaken niet eens te zijn. Deze katholieke senator bracht op nieuw de bezwaren naar voren tegen het thans gevoerde beleid ten aanzien van volkshuisvesting en huren. Premies en subsidies dienen zijns inziens plaats te maken voor een systeem van woon- subsidies ter bevordering van betere typen woningen. Deze subsidies zouden moeten gelden voor bepaalde inkomen klassen. Spreker had overigens nog meer be zwaren. De kans wordt gemist om de huren van vooroorlogse huizen op te trekken naar een redelijk peil en ver houdingsgewijs verlaging en gelijktrek king van de huren van vergelijkbare woningen, die na de oorlog werden ge bouwd. Verhoging van huren, die thans voor de arbeider al bijna onbetaalbaar zijn, achtte deze spreker uit den boze. De heer De Vos van Steenwijk (V. V.D.) evenals de heer Elfferich (A-R.) vond het vreemd en bezwaarlijk, dat in deze wetswijziging de volgende huur- verhogingsfases niet werden opgenomen en de heer In 't Veld (arb.) verklaarde op dezelfde gronden als in de Tweede Kamer namens zijn partij aangevoerd, tegen huurverhoging te zijn. „Ondanks bezwaren tegen dit eenmalige systeem van huurverhoging, zal mijn fractie met het wetsontwerp meegaan", verklaarde daarop de heer Geuze (C.H.U.). De C.P.N. in de persoon van mevrouw Van Ommeren had geen goed woord voor de voorgestelde huurverhoging. Minister Van Aartsen heeft in zijn ant woord uitvoerig uiteengezet, dat aan deze huurverhoging met geen mogelijkheid was te ontkomen, hoe onpopulair derge lijke zaken ook mogen zijn. De verho ging zou nog hoger moeten zijn, meende hij, als wij het oordeel van de SER volg den. Deze suggereert namelijk dat de huren in totaal dertig procent omhoog moeten en dat de subsidies, behalve de onzichtbare voor de woningwetbouw, moeten verdwijnen. De minister gaf te kennen, dat stijging van bouwkosten zoveel mogelijk wordt tegengegaan, maar niet te voorkomen is, dat de prijs van het „produkt" mede af hankelijk is van ontwikkelingen in het buitenland, loonvorming, de produktivi- teit in de bwwnijverheid, de wensen van het publiek etc. Kosten en lonen., aldus merkte hij op ,zijn in het bouw bedrijf sterker gestegen dan de produkt- tiviteit. Minister Veldkamp deelde mee, dat de zer dagen een aantal wetsontwerpen ter regeling van compensaties voor de huur verhogingen bij sociale uitkeringen zal worden ingediend. „De huurcompensa- ties zullen niet in de prijzen tot uitdruk king mogen komen, zij komen ten laste van de winsten krachtens het matigings- beleid", zeide hij. De Eerste Kamer heeft gisteren een bijzondere commissie van rapporteurs aangesteld voor het uitbrengen van ver slag op het ontwerp mammoet-wet. Voorzitter van de£e commissie is prof. dr. J. Gielen (K-V.P.), oud-minister van onderwijs. Leden zijn de onderwij s- specialisten van de vier grootste fracties. Met de stem van de C.P.N. tegen heeft de Eerste Kamer de nieuwe normen voor schadeloosstelling van de leden van de Tweede Kamer met zestig vóór-stemmen goedgekeurd. Na verdediging door de minister van economische zaken heeft de Eerste Kamer de Brusselse overeenkomst in zake de vestiging van Euratom in Petten goedgekeurd. Dit gebeurde zonder hoofdelijke stemming. Alleen de communistische afgevaardigde was tegen. De bom die op 14 juli in de St.-Pieters basiliek is ontploft en daar lichte schade aanrichtte, kan zijn geplaatst door Spaanse anarchisten. Volgens Vaticaanse kringen vonden de pauselijke gendarmes die naar de aan slag een onderzoek instelden, bij de voet van het monument voor Paus Clemens de Twaalfde waa rde bom lag, een brief je. De ondertekening bestond uit drie letters, beginletters waarschijnlijk van een politieke organisatie. De inhoud van de brief is niet bekend, maar de inhoud wees erop dat Spaanse anarchisten de hand in deze zaak heb ben gehad. (Advertenties) DE BETERE VIRGINIA

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1962 | | pagina 1