b
Bunkerbesprekingen in kritiek stadium
Evacuatie vrouwen en kinderen
uit Nieuw-Guinea aangemoedigd
Gevecht
met
para's
Prinsessen
Janden" op Saba
besluit over huurverhoging
1 8
05
S
a
o
a
S
05
a
V erbogen
spoorstaaf
Hollandia diep onder de
indruk van Indonesische
luchtlandingsplannen
vandaag*
Tot ziens, Nederland
Brief zaait onrust in
de Nieuw-Guinea-raad
K.V.P. ZWAAR IN OPPOSITIE
Eerste Kamer nam nog geen
Kunstdiefstal
in Chicago
Turk lichtte
juwelier op
Nederland
wil spoedig
weer praten
1 a.
8?
3 3
s S.
i»-
3
s-
o
r
3
r
DAGBLAD VOOR ZEELAND
oorzaak ramp Dyon
Ogenschijnlijk
rustig
AMERIKA GEMATIGD
HOOPVOL
Oostelijke wind
Marinier gesneuveld
Luns en Spaak licht ten
elkaar in over E.E.G.
SCHELDE-RIJN
Den Haag ontkent
krachtig
De hom in de St.-Pieter
Verdenking rust
op Spaanse
anarchisten
NIEUW!
JE ZIET ZE WEER
STEEDS HEER!!
102e JAARGANG
No. 24037
N 5"
0 g
o u
S 3 3
n
s 2
e
"9 H
Ja 3
I n 'T'
3
QH3
5
S3 M
3 N
O
S3
CTQ
2 -
2
m CTQ
c: o
2 N
a-
S
aT
3*
-
3
3 O-
O-
S3
C/i
3
<j
2.
'r
MUM
Voor God, Koningin en Vaderland
O
O
Cd
w
C/3
H
PI
3
c
25
2
C/3
a
to
O
C>
to
>-
O
Cd
pi
C/3
H
M
s*
H.
<5
2
2
C/3
O
3*
O
to
*o
C*
to
Uitgave: N V. Uitg Mij. Neerlandia
Directeur: E. H. B Brader.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna.
Redactieraad: J. M A. C. v. Dongen,
C. J v. Hootegem mr. dr. A J. J. M.
Mes. mr H M. L. de Rechter. P V. M.
Vercauteren. L. J. v 't Westende.
Bureaus: Breda - Reigerstraat IS -
Tel 22341 (4 lijnen) - Postgiro 278841.
WOENSDAG 25 JULI 1962
Abonnementsprijs f 7.30 per kwartaal,
f 8,60 per post, f 0,56 per week
Buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
0,42 per mm (Ing. Med. 1,05). Bij
contract aanzienlijke reductie. Volledi
ge tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau
Zeeuwse Eilanden: GOES. Klokstraat 1 telefoon 6 252 - Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST Steenstraat 14 - telefoon 2377 (BjibureausTerneuzenIJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURGNieuwstraat 41 - telefoon 2893)
De Amerikaanse kunstverzamelaar
Max Remick uit Chicago heeft by de
politie de diefstal gemeld van kunst
schatten tot een waarde van 250.000
dollar. Onder de doeken zijn een Rem
brandt en een „Heilige Familie" van
Titiaan met een waarde van 50.000
dollar.
De 71-jarige Remick zei dat hij de
diefstal maandag had ontdekt. De col
lectie had hem zelf tussen de 75.000 en
1C000O dollar gekost, maar hij schatte
dat ze nu een. kwart miljoen dollar
waard was.
Onder de schilderijen zijn ook doeken
van Rubens, Gainsborough, Whistler en
andere meesters. Voorts zijn er antieke
meubelen, bronzen beeldjes, miniaturen
van ivoor, porselein en geslepen glas
onder.
De politie constateerde dat de achter
deur van Remicks woning geforceerd
was. Door de voordeur waarvan het
slo* niet meer werkte was het de
dieven niet gelukt het huis binnen te
dringen.
De F.B.I- is door depolitie te hulp
geroepen om bij de opsporing van de
doeken en de dieven te helpen. Alle
schilderijen waren zorgvuldig uit hun
lijsten gesneden.
De treinramp bij Dijon heeft volgens
officiële Franse gegevens het leven ge
kost aan 38 mensen, terwijl er 52 zijn
gewond. Over de oorzaak van de ramp
is nog steeds niets bekend. Wel heeft
men geconstateerd, dat de koppeling van
het zevende rijtuig was gebroken.
Passagiers, die het viaduct drie minu
ten vóór de ramp in tegenovergestelde
richting waren gepasseerd, klaagden er
over dat zij door elkaar werden ge
schud, toen zij over het viaduct reden.
In de loop van de avnd bleek dat een
verbogen spoorstaaf de ramp heeft ver
oorzaakt.
De beperkende bepalingen voor een vroegtijdig vertrek van Neder
landse vrouwen en kinderen uit Nieuw-Guinea naar het moederland,
zullen worden opgeheven. Dit nieuws heeft in Hollandia als een bom
ingeslagen en men verwacht, dat velen in de komende weken van deze
gelegenheid gebruik zullen maken. Het gaat hier om ongeveer zeven
duizend vrouwen en kinderen van Europese ambtenaren. Zij zijn
hoofdzakelijk in Hollandia en Biak gevestigd.
Reeds zijn maatregelen genomen om de vervoerscapaciteit van Biak
naar Amsterdam op te voeren. Er zullen K.L.M.-chartervliegtuigen
worden ingeschakeld en de gedachte gaat daarbij uit naar het dagelijks
vertrekken van een speciaal vliegtuig. In theorie zou het dan mogelijk
zijn, dat alle Nederlandse vrouwen en kinderen in minder dan twee
maanden naar Nederland worden overgebracht.
OP 1 JULI 1962 waren er bij de dienst
luister- en kijkgelden 1.168.995 televisie
toestellen aangegeven tegen 1.157.995 op
1 juni (t.m. 20 juli 1.177.342).
In de eerste helft van 1962 werden
129.137 televisieontvangers geregi
streerd d.w.z. 5,7 procent meer dan in
het eerste halfjaar van 1961, toen de
aanwas 122.142 bedroeg.
Op 1 juli 1962 bedroeg het aantal ge
registreerde radiotoestellen 2.594.619
tegen 2.595.300 op 1 juni.
Het aantal aansluitingen op de draad
omroep was op 1 juli 472.445 tegen
472 598 op 1 juni.
DE OP TWEE NA grootste scheeps
werf van West-Duitsland, de Willy H.
Schlieker K.G. te Hamburg, heeft giste
ren bij het kantongerecht van Hamburg
de akkoordprocedure aangevraagd.
Schlieker is in betalingsmoeilijkheden.
Op de werf in de haven van Hamburg
er in de fabrieken van Schlieker (Hij
bezit ondermeer nog grote ijzerfabrie
ken en een koudwalserij) werken onge
veer 10.000 man, waarvan 4000 op de
erf.
HET HUIS VAN Afgevaardigden heeft
met 221 tegen 162 stemmen president
Kennedy's wet voor hulp aan het buiten
land, welke 4,6 miljard dollar omvat, in
tweede lezing goedgekeurd-
BELGIë is de laatste dertig jaar wat
de bevolking betreft steeds verder bij
Nederland achterop geraakt. Het telde
op 31 december 1961 (blijkens dinsdag
gepubliceerde officiële cijfers) 9-228.729
inwoners, meer dan twee miljoen minder
dan Nederland.
In Hollandia legde men er van be
stuurszijde de nadruk op, dat hier geen
sprake is van gedwongen evacuatie en
dat faciliteiten zullen worden verleend
aan vrouwen en kinderen, die vrijwillig
willen vertrekken, voordat het contract
van de gezinshoofden is beëindigd of de
zen aan Europees verlof toe zouden zijn.
-Verwacht wordt, dat een groot aantal
gezinnen zal besluiten uit Nieuw-Guinea
te vertrekken. Sinds de besprekingen in
Washington heerst in Hollandia alge
meen het gevoel, dat het einde van het
Nederlandse gezag snel nadert. Dit ge
voel is wel nergens concreet op te ba
seren, maar het is er nu eenmaal. Dit
gevoel wordt bovendien voedsel gegeven
door de bekendmaking van de Indone
sische plannen tot het uitvoeren van
luchtlandingen bij Hollandia. Dit was
een mededeling, die op zeer velen diepe
indruk heeft gemaakt. Het Indonesische
persbureau Antara heeft deze medede
lingen echter als „belachelijk" gekwali
ficeerd.
Ten aanzien van de evacuatie neemt
men in Hollandia overigens aan, dat de
gezinsscheiding betrekkelijk kort zal
zijn en dit zal een spoedige evacuatie
van de vrouwen en kinderen vanzelf
sprekend in de hand werken
Gouverneur Platteel heeft dinsdag een
extra-bijeenkomst gehouden met de
raad van diensthoofden. Ofschoon er
officieel niets over is meegedeeld, neemt
men aan, dat hier o.m. de vervroegde
evacuatie ter sprake is gebracht. Ver
der zou de verdere papoeanisering van
het ambtelijke apparaat op de agenda
hebben gestaan en de regelingen voor
de Nederlandse ambtenaren bij de over
dracht der soevereiniteit. De verdere
papoeanisering zou bestaan uit het op
korte termijn zo mogelijk vervangen van
hoge Nederlandse ambtenaren door Pa
poea's.
Ogenschijnlijk is in Hollandia alles
rustig. Men bemerkt alleen verhoogde
militaire activiteit, omdat de troepen
in staat van paraatheid worden ge
bracht. Het communiqué, waarin offi
cieel gemeld werd, dat Indonesië voor
nemens zou zijn para-troepen nabij
Hollandia af te werpen, heeft diepe in
druk gemaakt en men waagt zich aan
allerlei voor het merendeel vruchtelo
ze speculaties.
Het Nieuw-Guinea-overleg in Ameri
ka schynt zich op het ogenblik in een
moeilijk stadium te bevinden. Het Sta-
(Advertentie)
I Weersverwachting, rnedegedeeld door*
het K.N.M.I. geldig tot heden;
avond, opgemaakt gisteravond te
23.15 uur.
Zonnige perioden en waarschijnlijk;
tot de avond droog weer. Over-
wegend matige wind uit oostelijke
richtingen. Vrij warm tot warm.
Vandaag zon onder 20.42 uur
maan op 00.23 uur.
Morgen zon op 4.51 uur maan l
onder 16.06 uur.
te-Department achtte de kwestie-
Nieuw-Guinea thans kritiek, doch
hoopte op de vindingrijkheid van Ells
worth Bunker als bemiddelaar, die een
compromis moet uitwerken tussen het
Nederlandse standpunt: „regeling op
grond van het huidige plan-Bunker"
en Soekarno's eis: „overdracht voor
1 januari 1963".
Men meent, dat Nederland niet veel
meer concessies zal willen doen en dat
het zal proberen vast te houden aan de
termijn van twee jaar, de basislijn van
het huidige plan. „Er is echter een mo
gelijkheid in formele zin aan Soekarno's
eis te voldoen en de eigenlijke bestuurs-
overdracht toch over langere tijd uit te
spreiden", aldus hoopt men op het State
Department. Dit zou kunnen geschieden
door de Nederlandse vlag in Nieuw-
Guinea door die van de Indonesische re
publiek te vervangen en een handjevol
Indonesische ambtenaren toe te laten
vóór het einde van dit jaar. Een com
missie van de V.N. zou dan toezicht
moeten houden. Amerika zal ieder com
promis van Bunker met kracht steunen.
Over het algemeen verwacht men, dat
de besprekingen spoedig beëindigd zul
len zijn.
Tijdens het vuurgevecht naby
Merauke is de dienstplichtige mari
nier derde klasse Ernst H. Piena ge
sneuveld. De jongeman was twintig
jaar oud, ongehuwd en afkomstig uit
Rotterdam.
Tijdens ditzelfde vuurgevecht is de
dienstplichtige marinier der tweede
klasse Leonard P. Engelbrock licht
gewond aan de rechter-schouder.
Engelbrock is 21 jaar en afkomstig
uit Vaals-
IN LUIK IS dinsdagmiddag onder grote
belangstelling het stoffelijk overschot
var. André Renard, de Waalse vak
bondsleider, die vrijdag op 51-jarige
leeftijd is overleden, ter aarde besteld.
Naby Merauke is maandagavond j.l.
eeen vuurgevecht uitgebroken tussen
een dertigtal Indonesische parachutisten
en Nederlandse militairen. Het heeft
urenlang geduurd.
Het vuurgevecht begon nadat de be
volking de aanwezigheid van para's had
gemeld. De op dit bericht uitgerukte
Nederlandse militairen stuitten bij nade
ring van de para's op hevig vuur, dat
zij onmiddellijk beantwoordden. Een
urenlange strijd ontstond. Over de af
loop ervan waren dinsdagavond nog
geen nadere gegevens bekend. De
Nederlanders ondervonden veel mede
werking van de aldaar wonende
Papoea's.
De parachutisten zijn waarschijnlijk
in de loop van ruim drie en een halve
week afgelopen. De schattingen naar
hun aantal variëren van 100 tot 200.
Reeds vorige week was men met hen
tot een vuurgevecht gekomen.
Ook probeerden Indonesische para's
herhaaldelijk verkleed als burger door
te dringen tot het centrum van Merau
ke.
i££ W
ft
1,1,1 \-y
-js
- »,W.|. I I
De 35-jarige Ibrahim B., een Turks
koopman, die de laatste jaren door heel
wat landen gezworven heeft, is thans in
het huis van bewaring in Rotterdam op
gesloten. De man wordt ervan ver
dacht in oktober 1959 een Rotterdamse
juwelier voor 29.000,te hebben op
gelicht.
Hij was met een valse zo bleek
later althans aanbevelingsbrief in
contact gekomen met een relatie van
do juwelier en zo met de juwelier zelf.
Hij wilde graag briljanten kopen en dat
gebeurde ook en wel bij een groothandel
ii' Amsterdam. Voor twee flinke bril
janten ontving de juwelier een cheque
van 29.000,betaalbaar bij een
Amerikaanse bank in Zwitserland- Maar
de cheque was vals, zó vals dat de
Zwitserse politie de juwelier arresteerde
en de man in ernstige moeilijkheden
dreigde te komen.
Eenmaal weer vrij, deed hij onmid
dellijk aangifte in Rotterdam en via
Interpol kon B. in 1961 in Salzburg ge
arresteerd worden. Hij werd aanvanke
lijk aan Zwitserland uitgeleverd maar
daar bleek men hem niets ten laste te
kunnen leggen. Op weg naar Rotterdam
wist hij in Duitsland te ontsnappen.
Vorige maand werd hij evenwel in
Baden IBaden opnieuw gegrepen en weer
op transport naar Rotterdam gesteld.
De briljanten zijn niet teruggevonden.
Minister Luns en zijn Belgische collega
Paul-Henri Spaak hebben dinsdag in
Brussel verklaard dat de zes landen der
Europese gemeenschappen Engeland
niet voor een voldongen feit mogen
plaatsen met een onderling overeenge
komen plan voor een Europese politieke
unie. Voorts waren zij van mening dat
men geen definitief plan voor zo'n unie
kan maken zolang niet zeker is of
Engeland al dan niet tot de Europese
gemeenschap zal toetreden. Er is nu
eenmaal een groot verschil tussen een
unie met of zonder Engeland, zo zeiden
zij.
Dinsdagochtend zijn de twee laatste
leden van de delegatie uit Suriname
die in ons land heeft deelgenomen aan
de debatten over de EEG in de Twee
de Kamer, naar Paramaribo vertrok
ken. Op de foto links de heer J. Pen-
gel, rechts de heer D. Poetoe.
Volgens ,,Het Laatste Nieuws" uit
Brussel heeft de Belgische regering van
de Nederlandse regering een antwoord
ontvangen op haar memorandum inzake
de Schelde-Rijnverbinding. Nederland
dringt nu aan op een spoedige bijeen
komst van de twee onderhandelings-
delegaties.
Als Nederland nu aandringt, schijnt
daarmee ook weerlegd te worden, dat
Den Haag de zaak zou willen traineren,
welke indruk in België heeft bestaan,
maar het wil nog niet zeggen, dat de
onderhandelaars zich nu ook direct naar
de conferentietafel spoeden, want som
mige, zo niet alle heren zijn met bijna
de gehele rest van Nederland en België
op vakantie. Haastige spoed zal het dus
niet worden.
Een groep stevige marinemannen trekt
de sloep, met aan boord de prinsessen
Irene en Margriet, aan wal voor het
bezoek van de prinsessen aan het
eilandje Saba, dat alleen met een spe
ciale sloep te bereiken is. De tocht naar
de rede van het eiland werd gemaakt
met Hr. Ms. „Van Ewijck".
De drie Papoea-studenten, die vorige
weck een bezoek aan Indonesië onder
braken voor besprekingen op Nieuw-
Guinea, hebben aldaar meegedeeld,
dat Nederland bereid zou zijn „zonder
moeilijkheden" Nieuw-Guinea aan
Indonesië over te dragen.
Zij baseren deze mededeling op een
brief, die hun getoond is door minister
Soebandrio. In dit schrijven zou de
Nederlandse ambassadeur, dr. J. H. van
Roijen de Indonesische minister uit
nodigen naar Washington te komen,
„om in ontvangst te nemen, wat
Indonesië wil hebben". Minister Soe
bandrio zou volgens deze brief „alleen
zijn handtekening" moeten zetten.
Deze verklaring werd gedaan tijdens
een bijeenkomst met een tiental leden
van de Nieuw-Guinea-raad, die uiter
mate „geschokt" was bij het vernemen
van dit nieuws.
Het drietal kon niet zeker zeggen of
de getoonde brief authentiek was, want
zij kenden de handtekening van ambas
sadeur Van Roijen niet. Hun is gevraagd
een fotokopie op te vragen om hun be
weringen te kunnen staven. De studen-
i waren er bovendien van overtuigd,
dat „Nederland van het gebied af wil".
Een aantal leden van de Nieuw-
Guinea-raad heeft geweigerd een for
meel gesprek met de drie Papoea
studenten te voeren.
Het ministerie van buitenlandse zaken
in Den Haag heeft ten stelligste tegen
gesproken dat een brief, als door de
Papoea-studenten genoemd, bestaat.
Aan het einde van zijn vierdaags
bezoek aan Indonesië heeft de Rus
sische minister van handel Mikojan
Ruslands volledige steun toegezegd in
het geschil over westelijk Nieuw-
Guinea.
De Papoea-Student Frits Kirihio is be
noemd tot adviseur van de Indonesische
minister van buitenlandse zaken. Hij is
reeds naar New-York gereisd.
Ondertussen hebben de Philippijnen
aangeboden technische deskundigen
naar Nederlands Nieuw-Guinea te
zenden, gedurende de overgangsperiode,
die voorafgaat aan de bestuursover-
name door Indonesië en in Canberra
(Australië) is gisteren officieel gezegd,
dat dit werelddeel niet het initiatief zal
nemen om niet Indonesië te komen tot
een non-agressie-pact voor het Austra
lisch deel van Nieuw-Guinea.
DE AMERIKAANSE luchtmacht heeft
gisteren een geheim ruimtescheepje ge
lanceerd met behulp van een blue
scout-raket- De lancering geschiedde
bij Point Arguello. Er werden geen
bijzonderheden gegeven over de lan
cering.
De Eerste Kamer heeft de stemming
over het wetsontwerp huurverhoging
per 1 september aanstaande uitgesteld
tot volgende week dinsdag. Dit op ver
zoek van de heer In 't Veld (P. v. d.
A.). Daarmee was een einde gekomen
aan een behandeling, die een hele mid
dag en avond gevraagd had en die het
nodige stof in de Eerste Kamer had
doen opwaaien.
Want het bleek al snel, dat lang
niet de hele Kamer het met deze huur.
verhoging eens was. Zo deelde o.m*
de heer Kraayvanger (K.V.P.) mee,
dat een deel van zijn fractie tegen
zou stemmen, terwijl een ander deel
slechts met de grootste moeite met
het wetsontwerp mee zou gaan. En
ook andere fracties gaven blijk van
het met deze gang van zaken niet
eens te zijn.
Deze katholieke senator bracht op
nieuw de bezwaren naar voren tegen
het thans gevoerde beleid ten aanzien
van volkshuisvesting en huren. Premies
en subsidies dienen zijns inziens plaats
te maken voor een systeem van woon-
subsidies ter bevordering van betere
typen woningen. Deze subsidies zouden
moeten gelden voor bepaalde inkomen
klassen.
Spreker had overigens nog meer be
zwaren. De kans wordt gemist om de
huren van vooroorlogse huizen op te
trekken naar een redelijk peil en ver
houdingsgewijs verlaging en gelijktrek
king van de huren van vergelijkbare
woningen, die na de oorlog werden ge
bouwd. Verhoging van huren, die thans
voor de arbeider al bijna onbetaalbaar
zijn, achtte deze spreker uit den boze.
De heer De Vos van Steenwijk (V.
V.D.) evenals de heer Elfferich (A-R.)
vond het vreemd en bezwaarlijk, dat in
deze wetswijziging de volgende huur-
verhogingsfases niet werden opgenomen
en de heer In 't Veld (arb.) verklaarde
op dezelfde gronden als in de Tweede
Kamer namens zijn partij aangevoerd,
tegen huurverhoging te zijn. „Ondanks
bezwaren tegen dit eenmalige systeem
van huurverhoging, zal mijn fractie met
het wetsontwerp meegaan", verklaarde
daarop de heer Geuze (C.H.U.). De
C.P.N. in de persoon van mevrouw
Van Ommeren had geen goed woord
voor de voorgestelde huurverhoging.
Minister Van Aartsen heeft in zijn ant
woord uitvoerig uiteengezet, dat aan deze
huurverhoging met geen mogelijkheid
was te ontkomen, hoe onpopulair derge
lijke zaken ook mogen zijn. De verho
ging zou nog hoger moeten zijn, meende
hij, als wij het oordeel van de SER volg
den. Deze suggereert namelijk dat de
huren in totaal dertig procent omhoog
moeten en dat de subsidies, behalve de
onzichtbare voor de woningwetbouw,
moeten verdwijnen.
De minister gaf te kennen, dat stijging
van bouwkosten zoveel mogelijk wordt
tegengegaan, maar niet te voorkomen is,
dat de prijs van het „produkt" mede af
hankelijk is van ontwikkelingen in het
buitenland, loonvorming, de produktivi-
teit in de bwwnijverheid, de wensen
van het publiek etc. Kosten en lonen.,
aldus merkte hij op ,zijn in het bouw
bedrijf sterker gestegen dan de produkt-
tiviteit.
Minister Veldkamp deelde mee, dat de
zer dagen een aantal wetsontwerpen ter
regeling van compensaties voor de huur
verhogingen bij sociale uitkeringen zal
worden ingediend. „De huurcompensa-
ties zullen niet in de prijzen tot uitdruk
king mogen komen, zij komen ten laste
van de winsten krachtens het matigings-
beleid", zeide hij.
De Eerste Kamer heeft gisteren een
bijzondere commissie van rapporteurs
aangesteld voor het uitbrengen van ver
slag op het ontwerp mammoet-wet.
Voorzitter van de£e commissie is prof.
dr. J. Gielen (K-V.P.), oud-minister van
onderwijs. Leden zijn de onderwij s-
specialisten van de vier grootste
fracties.
Met de stem van de C.P.N. tegen
heeft de Eerste Kamer de nieuwe
normen voor schadeloosstelling van de
leden van de Tweede Kamer met zestig
vóór-stemmen goedgekeurd.
Na verdediging door de minister van
economische zaken heeft de Eerste
Kamer de Brusselse overeenkomst in
zake de vestiging van Euratom in
Petten goedgekeurd. Dit gebeurde
zonder hoofdelijke stemming. Alleen de
communistische afgevaardigde was
tegen.
De bom die op 14 juli in de St.-Pieters
basiliek is ontploft en daar lichte schade
aanrichtte, kan zijn geplaatst door
Spaanse anarchisten.
Volgens Vaticaanse kringen vonden de
pauselijke gendarmes die naar de aan
slag een onderzoek instelden, bij de voet
van het monument voor Paus Clemens
de Twaalfde waa rde bom lag, een brief
je. De ondertekening bestond uit drie
letters, beginletters waarschijnlijk van
een politieke organisatie.
De inhoud van de brief is niet bekend,
maar de inhoud wees erop dat Spaanse
anarchisten de hand in deze zaak heb
ben gehad.
(Advertenties)
DE BETERE VIRGINIA