Hoofdstad Ottawa staat model voor de hele wereld Sterrencultus door de tijd achterhaald CANADA VIERDE 95-JARIG BESTAAN HET GELUK HANGT AF VAN EEN KANONSCHOT Chaplin legt de laatste hand aan zijn memoires -ACTIE -112343 Overstromingen in Venezuela Wordt film van Fox een teken aan de wand? Arnhemse primeur: Disney-figuren aan kerktoren FISCAAL VERSCHIL Geen politiek Plannen Soblen herstellende Slechts klein deel bedrijfsleven V.S. steunt regering DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 4 JULI 1962 in seminaries studenten 18.328 8.806 379 1.440 104 29.057 ot seminaries studenten 1.806 3.438 57 215 78 5.594 subsidie to- bedrag van ;r beschikking 7.801.828,—. werd toege- 13.249.216,— 14.353.442,— uw dood spreekwoord. .identen in de waardoor u >uw van semi- een bepaalde de jaarlijkse lalde student; tesamen met van een jaar* alatenschap te 27.602.658.— et aangevraag- 99.270,— bleef et secretariaat et college San 20 priesters uit universitaire noemde totaal sidies gegeven allen onder de paganda Fide, uiten de „ech- len, namelijk laries, die res- ïgregatie voor 06.580,voor priester-arme van 1.102.629 voor de bouw linaries, waar opleiding ont- Is het een „model-doorkijkje" of niet? zeggen de trotse inwoners van Ottawa van dit gezicht op de Parlements- heuvel. Op de voorgrond een lid van de Canadese bereden politie. (Van een medewerker). Iedere middag om twaalf uur precies vuurt men in Ottawa een kanon af. Deze gewoonte dateert van de eerste juli 1867, de dag, dat Canada een zelfstandig land werd. Zolang men dit gebruik in ere houdt vernamen wij in Ottawa zal het de stad goed blijven gaan. Nu, de prijs van één kanonschot per dag is geen hoge prijs voor het welzijn en de bloei ener hoofdstad! Hoog boven Ottawa verheft zich de „Vredes toren". Hij werd ge bouwd als een herinnering aan hen, die vielen op de slagvelden en als een manifestatie van Canada's streven naar vrede en begrip tus sen de volken. Tot ver in het gol vende land om Ottawa is de Vre- destoren duidelijk zichtbaar en vernemen de mensen het slaan der uren. Op nationale hoogtijdagen en bij an- dere bijzondere gelegenheden golven de ■klanken van het carillon van de Vre- destoren over stad en land. Zij verkon digen allen, die het willen horen, de op roep tot vrede. De zwaarste klok van het carillon weegt ongeveer 10.000 kg. Hij draagt Canada's doden uit de eerste wereldoorlog in zijn hart en herdenkt in de inscriptie „Glory to God in the Highest, and on Earth Peace, Good Will towards Men". Ottawa is het brandpunt en tevens een symbool van Canada's nationale een heid. De stad ligt op een prachtig punt aan de samenloop van drie rivieren. De Parlementsheuvel met de Vredestoren en regeringsgebouwen in neo-Gotische stijl beheerst de stad en het omlig gende land, zoals Utrecht's Domtoren de stad Utrecht en het Sticht beheerst. De drie rivieren zijn de Ottawa, die de na tuurlijke grens vormt tussen de provin cies Ontario en Quebec, de vriendelijke Rideau en de met boomstammen bezaai de Gatineau. De Ottawa is een indruk wekkende stroom met watervallen de Chaudière Waterval en de Deschènes Waterval en een aantal eilandjes- Iets ten oosten van de Parlementsheu- vel zijn de sluizen tussen de Ottawa en het Rideau-Kanaal. Enige honderden meters verder ligt de prachtige Inter provinciale brug tussen Quebec en On tario. Niet ver van deze brug stort de zelfstandige staat snel af. Reeds op 1 juli 1867 vaardigde koningin Victoria op grond van de „British North America Act" een proclamatie uit, waarbij de kolonies Opper-Canada (voortaan Ontario geheten), Neder-Canada (voortaan Que bec genaamd), Nova Scotia en Nieuw- Brunswijk werden verenigd tot één staat met een op Engelse leest ge schoeide grondwet. Daarom geldt de eerste juli als Canada's verjaardag en wordt hij ieder jaar als Canada Day" vrolijk en plechtig gevierd. Canada's rivieren waren het, die de Europese pioniers de weg wezen en tot weg dienden. De man, die geldt als de officiële stichter" van Canada, te we ten Samuel de Champlain, was de eer ste, die de Ottawarivier opvoer tot aan de bronnen. Hij deed dat in 1613. Nog een eeuw nadien konden de pelshande laren en ontdekkers de Ottawa in alle rust bevaren. Deze rust was volledig voorbij toen omstreeks 1800 het hout- kapbedrijf in het stroomgebied van de Ottawa ontlook. Er ontstonden nederzet tingen in het door de houtkappers ..schoongemaakte" land. De meeste lagen op de zuidelijke oever der rivier. Ottawa Engelse ingenieurs, die een militaire ravitailleringsweg naar de Grote Meren wilden maken, besloten in 1827 om_ een kanaal te graven tussen de Rideaurivier en het Ontario Meer. In 1832 was het kanaal klaar en had de nederzetting de naam Bytown gekregen. Het kanaal heeft nooit enig militair nut gehad, maar wel was het van grote betekenis voor de opbloei van Bytown. Deze plaats werd het verkeersbrandpunt van de streek. Hierdoor kregen het stadje en zijn be woners gaandeweg een ander „uiter lijk". Om dit te bevestigen, werd By town in 1854 herdoopt in Ottawa. Wel woonden er nog houthandelaren in het jonge Ottawa, maar de houtkappers hadden zich teruggetrokken in de bin nenlanden. De bonte, wel eens rumoe rige hout-tijd" van Ottawa werd af ge- Rideau zich via een waterval in de Ottawa. De Ottawa is niet slechts een provin ciale, doch ock een landschappelijke grens. Tegenover Ottawa ligt (op de Quebecse oever) de industriestad Huil en daarachter strekt zich het ruige heu velland van Gatineau uit, een pai'kland- schap, doorsneden door de snelle, niet ongevaarlijke Gatineau-rivier. Op de zui delijke oever van de Ottawa echter ligt een nauwelijks geaccidenteerd akker- en weidelandschap. Niets of hutten Het was een Venetiaan in Schotse dienst Cabot geheten die Canada in 1497 ontdekte. In het begin der zes tiende eeuw besloten de Spanjaarden om ook eens te gaan kijken in het nieuwe land. In de kustgebieden vonden zij ech ter geen edelmetaal en daarom bleven zij niet. „Aca nada" („hier is niets") zouden zij gezegd hebben en aan deze gering schattende uiting zou de naam Canada volgens velen z«n ontstaan danken. An dere historici menen evenwel, dat de naam Canada teruggaat op het Indiaan se woord „Kanatha", dat „Groep hut ten" betekent. Hoe dit z\j, de Fransen, minder gouddorstig dan de Spanjaar den, namen Canada in 1534 voor hun koning Frans I in bezit. De beroemde ontdekkingsreiziger Jacques Cartier noemde het 1 and Niéuw-Frankrijk. Canada's vroegste (vaderlandse) ge- KïS 15 diVa.n de str«d '"ssen f,A"sn3?n en Brit om het bezit des lands. Een paar eeuwen golfde die strijd met wisselend succces heen en weer tot- aat, na een koloniale oorlog op leven en M7Hsn h:"da de Vrede van Parijs (1763) Canada definitief verwierf Later na de onafhankelijkheidsverklaring der Verenigde Staten, vielen de Yankees tot tweemaal toe (laatstelijk in 1812) Cana- oa binnen, maar beide keren werd het een nederlaag. De Engelsen handhaafden zich en wis ten ook een tweetal opstanden in de ia- ren 1838 en 1839 de baas te blijven. Deze opstanden waren uitgegaan van ontevre den elementen van Franse afstamming. Zelfstandigheid Canada legde de weg van kolonie naar Als het kanon, dat nu al 95 jaar iedere dag vuur spuugt, zwijgt, gaan de zaken fout. sloten. De laatste stap op de weg van wildernisnederzetting tot een van 's-werelds hoofdsteden deed Ottawa in 1857. In dat jaar wees koningin Victoria Ottawa wegens zijn gunstige centrale ligging aan als zetel der Canadese over heid. En toen Canada een tiental jaren nadien zelfstandig werd. sprak het van zelf. dat Ottawa de nationale hoofdstad werd. Heuvel Het meest opvallende „kenmerk" van Ottawa is de Parlementsheuvel. De drie gebouwen op die „heuvel" vallen op door hun mooie en indrukwekkende ar chitectuur. In het midden staat het ge bouw der Tweede Kamer (House of Commons) met de prachtige Vredesto ren. In het „Oostelijke Blok" (zoals men in Ottawa zegt) bevinden zich de bu reaus van de Eerste Minister eri het mi nisterie van Buitenlandse Zaken. In het ..Westelijke Blok" zijn het departement van de „Staatssecretaris voor Canada" en een paar andere regeringsdiensten ondergebracht. Het grasveld in het midden is kaal gelaten, maar op de andere gazons staan bronzen en granieten beelden van grote figuren uit de Canadese historie. Ook bloemen en bomen vindt men er in overvloed. In het voorjaar bloeien er de vele tulpen, die koningin Juliana en een aantal Nederlanders Canada hebben geschonken ten teken van dankbaarheid voor wat de Cana dezen in de oorlogsjaren voor ons vorstenhuis en Nederland hebben gedaan. Prachtige lanen met een gezamenlijke lengte van meer dan vijftig kilometer maken het iedere bezoeker mogelijk om alle belangwekkende punten in Ottawa en naaste omgeving te bereiken. Daar er in Ottawa altijd wel een auto te krijgen is, kan men op één dag reeds veel zien. Gebouwen als het Rijksmuseum, het Na tionale Kunst Museum, de Munt, de Rijksarchieven en het Observatorium, alsmede het Oorlogsgedenkteken en een aantal andere bezienswaardigheden lig gen binnen het bereik van iedere bezoe ker der stad. Ottawa (schreef een Franse journalist enige tijd geleden) is een stad met in drukwekkende bouwwerken, prettige woonhuizen, lommerrijke straten, mooie grasvelden, veel bloemen, parken en meertjes. In de loop van de laatste tachtig jaren zijn er in Ottawa echter ook wel lelijke plekjes ontstaan. Even als in andere grote steden was dit on vermijdelijk, want een zich snel ont plooiend bedrijfsleven stelt altijd en waar ter wereld ook andere eisen dan alleen maar die van stedeschoon en har monische stadsplanning. Niettemin, de lelijke plekjes zijn er en daarom willen de Canadezen ze uitwissen. Groene toekomst Enige jaren vóór de tweede wereld oorlog begon men reeds plannen te ma ken om Ottawa's „gezicht" zo mooi mo gelijk te maken en de stad tot een mo delhoofdstad te ontwikkelen. Het bleef echter bij plannenmakerij tot 1944. Toen midden in de oorlog! ont wierp de Franse stedebouwkundige Jacques Gréber in samenwerking met Canadese architecten een „Plan voor de Nationale Hoofdstad", dat eigenlijk een streekplan voor Ottawa en ommelanden was. Natuurlijk voorzag dit plan (dat ten dele reeds tot uitvoering is gekomen) in de nodige goede wegen, doorbraken en grote gebouwen, terwijl ook de verplaat sing van sommige industrieën aanbevo len werd. Rook en roet producerende schoorstenen in woonwijken zijn nu een maal onaangenaam. Parken en speelter reinen behoren ook bij het „Nieuwe Ot tawa", dat eerlang een ideale woon- en werkstad zal kunnen zijn voor ruim een half miljoen mensen. „Park" In het Ottawa-Streekplan is ook aan dacht besteed aan de recreatiemogelijk heden buiten de stad. Die moge lijkheden vinden de bewoners van de Canadese hoofdstad vooral in het nabij de stad gelegen 2300 km2 grote „Gati neau National Park". Daar zorgen de mooie beboste heuvels, de meertjes en rivieren voor gezonde ontspanning en sportbeoefening der hoofdstedelingen. En zulks zowel *s winters als in de zo mer! In het „Gatineau National Park" leven vele dieren en groeien tal van planten en bomen, die voor de natuur vrienden belangwekkend zijn. Kortom, dank zij het „Gatineau National Park" en de „stadslongen" van Ottawa, zijn de bewoners der Canadese hoofdstad ze ker van een „groene toekomst"! Kanon Ottawa's wapenspreuk luidt „Vooruit". Als men terugblikt op de snelle ontplooi ing van de vroegere houtkappersneder zetting Bytown tot een bloeiende hoofd stad van een, groot en rijk land, kan men niet anders dan constateren, dat Ottawa die wapenspreuk in ere heeft ge houden en in praktijk heeft gebracht. En wie in Ottawa thans zijn oor te luisteren legt, verneemt dingen, die er op wijzen, dat de stad nog lang niet aan het eindpunt van zijn ontwikkeling is ge komen. Dit moge op dit ogenblik toe komstmuziek zijn, toch is er alle reden om Ottawa's toekomst met veel vertrou wen tegemoet te zien. Overstromingen in de ongeveer zes honderd kilometer van de hoofdstad Caracas gelegen Venezolaanse staat Mo. nagas Abrir, die werden veroorzaakt doordat de rivier de Guarapiche buiten haar oevers is getreden, hebben aan tien personen het leven gekost, terwijl dertig mensen worden vermist. Zeshon derd mensen zijn dakloos geworden. De aangerichte schade wordt op 2700 miljoen gulden geschat. ^1 enige tijd is de sterren- verafgoding in Hollywood een bron van moeilijkheden. Het meest recente bewijs hier voor is de profetisch genoeg „Something's got to give" ge noemde Monroe-Martin-film. De Hollywoodse producent Jerry Wald zegt: „Er zijn tus sen de vijftien en twintig top- sterren waarvan iedereen een foto wil hebben. Tussen hier en Europa zijn er honderd pro ducenten die bereid zijn aan hun financiële eisen tegemoet te komen. Er is dus afzetgebied en de sterren weten riit. Het is dan ook alleen maar natuurlijk dat ze er uit proberen te slaan wat er uit te slaan valt. Het is menselijk, denk ik zo. Elkeen wil bekend staan als hoogst- betaalde filmster en dat maakt bet nogal moeilijk voor de studio's en onafhankelijke pro ducenten". VS7ALD noemde de sterren die het meest in trek zyn: John Wayne, Rock Hudson, Kirk Douglas, Cary Grant, Tony Curtis, William Holden, Burt Lancaster, Frank Sinatra, James Stewart, Marilyn Monroe, Elizabeth Taylor, Natalie Wood, Marlon Bran do, Sophia Loren en Audrey Hep burn. Er zijn er mis schien nog een paar, aldus Wald, „maar de grote filmmaatschap pijen zijn van dit beperkt aantal sterren afhanke lijk. Wat mij op valt is, dat in deze groep afge zien van Natalie Wood, geen jonge krachten zitten. Ik zou wensen dat meerderen LIZ TAYLOR onder hen zouden doen als Jimmy Stewart. Hij gaat akkoord met een garantie van 70.000 pond sterling en een percentage van de winst, als die wordt gemaakt. Anderen eisen als ga rantie alleen al 260.000 pond". Wald ziet als enige oplossing van dit probleem ontwikkeling van nieuw talent door de studio's, zodat er voortdurend nieuw aanbod van jonge sterren is. Hij verwijt de grote maat schappijen dat ze hun grote contract- lijsten hebben verscheurd, zodat de „voorraad" aankomende sterren te niet werd gedaan. Achtentwintig Walt Disneyfiguren zijn in steen vereeuwigd aan de toren van de Grote of Eusebiuskerk in Arnhem. De Gelderse hoofdstad heeft hierbij een wereldprimeur. Het idee om deze fi guren, die een grootte van twee meter hebben, aan de Arnhemse gi-ote toren te laten aanbrengen, is afkomstig van architect Ph. Verlaan, naar wiens be kroonde ontwerp de in de oorlog ver woeste toren wordt herbouwd. De figu ren, bekend uit de Donald Duckfilms en stripverhalen, zijn vervaardigd door de beeldhouwer Freeling. De beelden zijn aangebracht op een hoogte van zeventig meter. De totale hoogte van de nieuwe toren wordt 92 meter. Nog ongeveer een jaar duurt de nerbouw ervan. MARLON BRANDO "CULMS waarin twee schone vrou- wen optreden, hebben een studio, 20th Century-Fox, tot nu toe miljoe nen gekost, en het einde is nog niet in zicht. De prijs van „Cleopatra" met Elizabeth Taylor, is van een geschat te 7 miljoen pond uitgegroeid tot 10 miljoen of meer. De rel rondom Marilyn Monroe I dwong 20th Cen- I tury-Fox om „So- mething's got to give" af te schrij- ASB ven, nadat er 700.000 pond aan ten koste was ge- legd. Op dit ogen- blik is er bij deze maatschap- f||| pij maar één g fl| film in de maak, '-Jij waardoor hon- B||||pJ derden employé's JU werkeloos zijn. SOPHIA LOREN Op grote schaal zijn in Hollywood en op het hoofd kwartier van 20th Century-Fox in New York ontslagen gevallen. Direc tieleden moeten genoegen nemen met salarisinkrimping. Om de zaak nog erger te maken: vier televisieshows van de televisieafdeling van de maat schappij werden in de lente afge last. Het algemeen gevoelen is dat de sterrenverafgoding door de tijd ach terhaald gaat worden. De Europese filmindustrie bloeit zonder dit exces. Wil Hollywood een concurrerende positie blijven voeren, dan zal „So mething's got to give" waarschijnlijk het teken aan de wand worden voor de topsterren, die nu nog eisen kun nen stellen. NIETTEGENSTAANDE de geleide- lijke verwezenlijking van de Europese Economische Gemeenschap bestaan er tussen de deelnemende landen nog enorme verschillen op fiscaal gebied, ook wat betreft de film. Een eenvoudig geval illustreert dit: de heer Frangois, eigenaar van cte bioscoop „Lux" in de Franse stad Saverne, en de heer Ludwig, exploi tant van de „Kammerlichtspiele" in het Duitse Kehl, hebben beiden voor stellingen gegeven met de film Ben Hur onder vrijwel dezelfde omstan digheden. De beide steden zijn van ongeveer dezelfde betekenis, de bio scopen zijn even groot en het bezoek lag in beide gevallen op hetzelfde peil. De heer Frangois moest aan de fiscus aan vermakelijkheidsbelasting een bedrag van negenduizend nieuwe franken afdragen, de heer hudwig werd van het betalen van vermake lijkheidsbelasting vrijgesteld, omdat „Ben Hur" in West-Duitsland het predikaat „waardevol" had ge kregen JAMES STEWART /^harlie Cliaplin, sinds woensdag eredoctor in de letteren van de universiteit van Oxford, lioopt nog voor het einde van het j'aar gereed te komen met zijn gedenkschriften. „Ik word er geheel door in beslag genomen", verklaarde hij in zijn wo ning in Manoir de Ban, Zwitserland. „Ik werk er erg hard aan om alles op tijd voor publikatie gereed te hebben". £JHAPLIN, thans 73 jaar, zegt dat In zijn memoires niet aan politiek zal worden gedaan, maar dat ze wel veel persoonlijke opvattingen zullen verkondigen. Hij heeft zijn werk nogal eens moeten onderbreken om te werken aan het schrijven en uitgeven van muziek voor hervertoningen van zijn vroeg ste films. Hij houdt daar zelf een oogje op. Binnenkort zal hij het werk weer even moeten laten liggen, want begin juli zal Chaplin vader van een tiende kind worden. „Dit is de reden waarom mevrouw Chaplin mij niet naar Oxford kon vergezellen", aldus Chaplin. De baby zal geboren worden in de Montchoisi kliniek van Lausanne, waar Chaplins drie jongste kinderen: Eugène van negen, Jane van vijf en Annette van twee het levenslicht hebben aan schouwd. Mevrouw Chaplin, de vroegere Oona O'Neill, dochter van de Amerikaanse toneelschrijver Eugène O'Neill, maakt het goed. Het zal haar achtste kind van Chaplin zijn. Hij heeft twee zoons van Lita Grey, zijn tweede vrouw. ■Hfat zijn plannen voor de toekomst aangaat, zegt Chaplin: „Ik woon vrijwel altijd hier, temidden van mijn gezin. Op het ogenblik is alleen Geraldine niet thuis. Zij is zeventien en studeert ballet in Londen. Michael Josephine, Victoria en Eugène gaan allemaal hier op school. Jane is op de kleuterschool. Ook kleine Annette en de nieuwe baby zullen in Zwit serland schoolgaan. Ik zit hier zeer naar mijn zin". Chaplin is voorlopig niet van plan Amerika te bezoeken. Hij is er in Een luchtfoto die de fraaie opbouw van Ottawa wel heel duidelijk laat zien De Sovjet-spion Robert Soblen, die in een vliegtuig getracht heeft zich van het leven te beroven, is aan de beterende hand. De 62-jarige psychiater, die naar Is rael was gevlucht om aan levenslange gevangenisstraf te ontkomen, wordt in een ziekenhuis in een Londense voorstad verpleegd. Hij staat onder voortdurende politie-bewaking. Een woordvoerder van het ziekenhuis zei dat zijn wonden aan zijn polsen en buik, aan het genezen waren. Soblen had toen hij zich met een tafelmes in de buik stak, zijn milt geraakt t ^ie reeds aan kanker in het bloed lijdt, verloor bijna een liter blogd. CHARLES 1952 onder onprettige omstandigheden vandaan gegaan en nooit meer terug gekeerd. In Crans-sur-Sierre op twee uur rijden van zijn vijfentwintig-kamer woning aan het Meer van Genève, heeft Chaplin een winterchalet ge kocht. Hij legde in 1953 voor zijn Zwitserse huis 72.000 dollar op tafel. Nu is het het dubbele waard. Vrienden van Chaplin zou het niet verbazen wanneer hij geen films meer zou maken. Ze zeggen dat hij niet verder denkt dan beëindiging van zijn memoires. Maar zelfs dan zal Chaplin genoeg te doen hebben.... al was het alleen maar het beheer van zijn vermogen, geschat op ruim vijf miljoen pond sterling. Uit een onderzoek, dat het blad van dc Amerikaanse kamer van koophandel „Nation's Business" heeft ingesteld, blijkt dat slechts een van de tien zaken lieden in de Verenigde Staten de regering van Kennedy steunt. De rest beweert, dat zijn binnenlandse politiek het ver trouwen van het bedrijfsleven heeft ge schokt. Daarentegen maakt het blad er mel ding van, dat 71 procent van de 250 on dervraagde functionarissen verwacht dat de verkopen van hun ondernemingen in de komende twaalf maanden zullen toe nemen. Slechts twee procent verwacht een daling en het overige deel voorziet weinig of geen verandering. Een grote fabrikant van huishoudelijke artikelen verklaarde typerend: „Op het ogenblik gaan wij voort zonder wijziging in de plannen, maar voorzichtigheid ia de boodschap". igen pr. op ot. aantal 54 31 31 33 8% 24 89 37% 45% 72% 25 41 10 26% 69% !.5% 5.6 1,9 i ',5 1,5 >,8 1.5 2.6 2,7% 3 4 1,2% 0 2,6 der de Pro- i China met Afrika is i. Samen 1009 4554 6127 8579 r zeggen ze geheel van 1 reeds aan- 0 inwoners, x

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1962 | | pagina 11