Prof. dr. Hans Kiirig over de
voorbereiding van
het CONCILIE
U kiest natuurlijk
de ILFORD
SPORTSMAN
iSom ILFORD
Boekarest is het Brasilia
van de rode wereld
Vlamingen hebben tweede
mars op Brussel de sin
Verkade i\V/j Fruit Drops - verfrissend!
Kernpi
Gondeliers in
Venetië willen
gaan staken
CONFETTI CONFETTI CONFETTI CONFETTI CONFETTI CONFETTI
|epoca p
CO LADE
II (slot)
Kwalijke gevolgen
Klimaatverandering
in de Kerk
Geen „terugkeer"
maar ontmoeting
De Oecumene
in de Kerk
de legendarische
fijnkorrelfilm
voor de mooiste
foto's van Uw leven.
Oprechte verheugenis
Y.S.-deskundige:
woeveti niet
van invloed op
het weer
Nixon kandidaat
in Californië
Moeilijkheden bij
liberale partij
L"
?fSf
jterke badstof,
'trolijke kleuren
llvolle ontwerpje is
voor Knorr, spe
ler u gemaakt - van
l tra-isolerende bad-
la strepen: oranje-
1 melsblauw, citroen-
Iprilgroen.
spoca de Luxe
-»a^\
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 7 JUNI 1962
In speciaalzaken.
V. VAN DER STEEN
Op zich zou de zaak, in een vorig artikel behandeld, geen reactie waard zyn.
Maar het is de moeite waard in het kort aan te tonen, welke de gevolgen zyn van
zulk een alleszins typerende manier van doen in de oecumenische wereld. Wat
wordt daarmee bereikt? Die evangelische en katholieke lezers, die zich al lang
een onveranderlijk beeld van de katholieke kerk hebben gevormd, voelen zich in
hun oordeel versterkt. „Met de katholieke kerk is niets te beginnen; hebben we
dat niet altijd gezegd!" Minder dan ooit voelen zjj zich genoopt tot zelfkritiek, tot
een objectieve beoordeling en tot een positief verlangen naar onderling begrip.
Degenen echter, die in de katholieke kerk oprecht pleiten voor een gezonde kritiek,
voor grotere openheid, voor katholieke breedheid en christelijke bereidheid tot
begrip ten overstaan var. de evangelische chistcnen, worden gedesavoueerd: „Op
die wijze wordt ieder openhartig woord in de Kerk door anderen misbruikt;
hebben we dat niet altijd gezegd!"
Kerk van Rome. Maar wat slechts wei
nig christenen durfden te verwachten, is
werkelijkheid geworden. Door Joannes
XXIII is de leiding van de Katholieke
Kerk voor de eerste keer sinds de Re
formatie uit de meer passieve houding
van het afwachten, het aftasten, het be
grenzen en het terugroepen naar de Ka
tholieke Kerk, naar buiten getreden en
heeft nu aangespoord tot een krachtige
actieve tegemoetkoming. Wèl gebruikt
de Paus nog woorden als .terugkeer",
die bij de evangelische christenen aan
leiding geven tot misverstand, maar te
gelijkertijd spreekt hij van ontmoe
ting". En wat belangrijker is: de beteke
nis van deze woorden is veranderd.
Daarachter staat geen onboetvaardige,
geen met zichzelf ingenomen, alleen de
anderen tot boetvaardigheid oproepende
geest. Ook de Paus erkent heden de me
deschuld van de katholieken aan de ge
loofsverdeeldheid.
Zo helpt men alle niet te overtuigen
reactionairen, die zich natuurlijk óók en
werkelijk niet alleen in het katholieke
kamp bevinden. Zo benadeelt men dege
nen, die bereid zijn om begrip voor an
deren te tonen en de in de goede zin
van het v^ord progressieve krachten:
de theologen, die er niet voor terug
schrikken pm vanuit de nood van de
Kerk over de nood van deze tijd te
spreken, op te roepen en met concrete
positieve voorstellen de weg te wijzen
naar de toekomst. Zij schaden de jour
nalisten. die in de katholieke dagbladen
pleiten voor een meer levendige gedach-
tenwisseling en voor een zakelijke be
richtgeving over kerkelijke aangelegen
heden. Zij schaden de talrijke zielzor
gers en leken, die moedig en vol hoop
zoeken naar nieuwe en goede wegen in
onze Kerk. Voor wie kan een dergelijke
verloochening nog van nut zijn Men
kan er zich over verheugen, dat over het
algemeen in de „N.Z.Z." naast alle
kritiek ook de constructieve stemmen
aan het woord komen. Men denke aan
de uitstekende artikelen van Otto Kar-
rer, Hubert Jedin, de berichtgeving over
de enquête onder leidinggevende theolo
gen en leken in verband met de voorbe
reiding van het Concilie enz.
In mijn voordracht te Luzern heb ik
in verband met de voorbereiding van
het Concilie niet alleen meermalen ge
waarschuwd tegen een overdreven opti
misme, maar ook tegen een overdréven
pessimisme. Naast al het negatieve, dat
in alle openhartigheid werd uitgesproken,
werd er eveneens nadrukkelijk op gewe
zen, dat de hoogste verwachtingen in
verband met de voorbereiding van het
Concilie, die sommige christenen durfden
te koesteren, reeds in vervulling zijn ge
gaan. Drie punten heb ik speciaal op de
voorgrond geplaatst:
1. Sléchts wéinig christenen waagden
het te verwachten, dat gezien dé
reeds lang bekende Romeinse scepsis
tegenover alle oecumenische strevingen
tenminste aan de basis een positieve
instelling mogelijk zou zijn.
Maar wat slechts die weinige christe
nen verwachtten, is werkelijkheid ge
worden: als het ware onverwachts is in
de Katholieke Kerk de wens van een uit
gelachen of beklaagde, bestreden of be
wonderde theologische voorhoede de
wens geworden niet theoretisch, maar
praktisch beleefd van de totale Kerk
cn speciaal van de hoogste leiding der
Kerk.
Zelfs tot in het katholieke Spanje en
Zuid-Amerika kunnen we althans het
begin vaststellen van een principiële kli
maatverandering, die niemand voor
mogelijk had gehouden. Toen dan ook in
de hele wereld de initiatieven van de
Paus tot herstel van de christelijke een
heid met vreugde werden begroet, bleek
daaruit, hoe de mensen van goede wil
overal verlangen naar de eenheid en er
genoeg van hebben, zich alleen te laten
afschepen met allerlei theologische be
grenzingen en distincties, die de moder
ne mens nauwelijks meer kan begrijpen.
Bij de theologen wordt er op aangedron
gen niet meer een statische, maar een
voortschrijdende theologie te beoefenen;
niet meer een theologie van wederzijdse
belegering, maar van wederzijdse ont
moeting: een theologie, waarin niet de
liefde van de z.g. waarheid de hoofdrol
speelt, maar waarin de waarheid door
de begrijpende liefde wordt verlicht.
2. Slechts weinig christenen durfden te
verwachten, dat de leiding van de Ka
tholieke Kerk zou afzien van haar eis
van een onvoorwaardelijke terugkeer'
van de afgescheiden christenen naar de
(Advertentie)
,,De verantwoordelijkheid is gedeeld",
zegt hij woordelijk. Ook de Paus erkent,
dat ook de Katholieke Kerk het hare
moet doen om zichzelf te onderzoeken en
te hervormen om op die wijze de zich
met haar herenigende gescheiden chris
telijke gemeenschappen waardig te zijn.
(Ik heb dit alles in den brede uiteenge
zet in mijn boek Concilie en hereniging
Vernieuwing als oproep tot eenheid",
Wenen - Freiburg - Basel 1960; tweede
druk 1962. Nederlandse vertaling uitge
geven bij Uitgeverij Paul Brand N.V. -
Hilversum).
Dat is het baanbrekende in de initia
tieven voor het Concilie van Joan
nes XXIII: de hereniging van de ge
scheiden christenen moet wezenlijk zijn
verbonden met de zelfbezinning, het zelf
onderzoek, de zelfvernieuwing en zelf-
hervorming van de Katholieke Kerk. On
ze bisschoppen hebben met vreugde ge
volg gegeven aan de oproep van de
Paus: een groot aantal adviezen voor
hervorming zijn naar Rome gezonden.
Wat ook het concrete resultaat van het
Concilie moge zijn, de ingeslagen weg is
de juiste: dóór vernieuwing van de
Kerk naar hereniging
3. Slechts weinig katholieke theologen
durfden te verwachten, dat bij de Ro
meinse Curie binnen afzienbare tijd een
orgaan voor oecumenische aangelegen
heden zou worden gevormd. Maar wat
slechts weinig katholieke theologen durf
den te verwachten, is werkelijkheid ge
worden: in verband met de voorberei
ding van het Concilie werd door Paus
Joannes een secretariaat voor de een
heid van de christenen in het leven ge
roepen. Het staat ten dienste van de po
sitieve bevordering van al het streven
naar eenheid: een coördinerend orgaan
met vruchtbare initiatieven en authen
tieke inlichtingen.
De stichting van dit oecumenisch se
cretariaat, dat in tegenstelling tot de
Concilie-commissies na het Concilie niet
moefc worden opgeheven, kan worden
vergeleken met de stichting van de Ro*
meinse Congregatie tot Voortplanting
van het Geloof. Zoals destijds met de
stichting van deze Congregatie in de
17de eeuw een nieuw tijdperk van de
missiegeschicdenis werd ingeleid, zo mo
ge met het secretariaat voor de een
heid der christenen een nieuw tijdperk
in de geschiedenis der hereniging wor
den ingeleid.
Op deze wijze is nu ook een officiële
samenwerking met de Wereldraad van
Kerken mogelijk geworden. Een vrucht
van de bemoeienissen van het secreta
riaat is de afvaardiging van vijf officiële
waarnemers van de Katholieke Kérk bij
de jongste Assemblée van dè Wereld
raad van Kerken te New Delhi; eveneens
de besprekingen, welke Paus Joannes
XXIII en leidende persoonlijkheden van
de Romeinse Curie met verscheidene
leidende personen van de andere chris
telijke Kerken hebben gehouden. In dit
secretariaat voor de eenheid werd met
de vooraanstaande kardinaal Bea een
groot aantal aanzienlijke medewerkers
met „alles in een" sneltransport,
2,8 lens en grote, goudgecoate
liinkaderzoeker. Met een
Nadat hij in het eerste artikel
erop heeft gewezen, dat H.L. in
het verslag van zijn rede daarvan
een misvormd en onbevredigend
beeld heeft gegevenvervolgt prof.
prof. dr. Hans Küng, hoogleraar
aan de universiteit van Tiibingen,
zijn antwoord aan de schrijver in
de Neue Zürcher Zettungin het
hieronder volgende artikel.
en consultoren benoemd. Juist dit secre
tariaat (en dienovereenkomstig de be
noeming van andere Concilie-commis
sies) bewijst, hoe simplistisch het is om
in het algemeen over de Romeinse Curie
en het ..Romeinse systeem" te oordelen.
Moeten met ons, katholieken, niet
alle christenen van goede wil zich
oprecht verheugen over deze beslis
sende en niet meer ongedaan te
maken vooruitgang in de Katholieke
Kerk Geeft dit ons niet het vertrou
wen dat ondanks alle onloochenbare
moeilijkheden en tegenslagen, die zich
bij alle christelijke belijdenissen
steeds weer voordoen, ook. de weg
naar de eenheid door de Katholieke
Kerk onverdroten wordt vervolgd
Het negatieve mag en moet worden
gezien en gezegd. Het positieve moet
echter ten minste even duidelijk
worden gezien en gezegd. Wie uitslui
tend het ene zietmaakt zich illusies,
Wie beide als eenheid ziet, denkt rea
listisch en christelijk tegelijk.
Tübingen.
PROF. DR. HANS KÜNG.
De nationale adviesraad voor straling,
bestaande uit 14 deskundigen, heeft de
Amerikaanse regering geadviseerd on
verwijld stappen te nemen om de radio
activiteit, ontstaan door kernproeven,
tegen te gaan, voordat men voor be
smettingsproblemen komt te staan die
moeilijk zijn op te lossen.
De raad is echter van oordeel dat dé
toestand zoals die op het ogenblik is,
geen onmiddellijke tegenmaatregelen
vereist.
Dr. Lee Mannis van het weerkundig
bureau te Washington is het niet eens
met de Russische bewering dat kern
ontploffingen op grote hoogte invloed op
het weer hebben. „Boven 60 km is geen
lucht meer en ik zie niet in hoe een
ontploffing op die hoogte invloed op het
weer zou kunnen hebben. In de tropo
sfeer, d.w.z. van 10 tot 16 km hoog,
gebeuren de dingen die het weer be-
invloêden", aldus dr. Mannis.
(Advertentie)
De voormalige vice-president Richard
Nixon is gekozen tot kandidaat voor het
gouverneurschap van Californië voor de
republikeinse partij. Zijn rivaal, Joseph
Shell, gaf toe verslagen te zijh toen
Nixon 221.438 stemmen had behaald
tegen Shell 102.447. De verkiezing van
Nixon is een eerste stap tot terugkeer
in de politiek, nadat hij bij de presi
dentsverkiezingen in 1960 door Kennedy
werd verslagen.
Men zou het Boekarest van het
ogenblik het „Brasilia" van de
communistische wereld kunnen
noemen. Uit het oosten komend
overweldigt bijkans de aanblik
van Roemenië's hoofdstad.
De regering van de volksrepubliek
zegt dat ze in drie jaren tijds 30.000
gezinnen in Boekarest aan menswaar
diger behuizing heeft geholpen. En
inderdaad, het bouwprogramma van de
Roemeense regering is ambitieus. Neem
de Zwarte Zeekust bijvoorbeeld. Het is
een soort rivièra voor de communis
tische bonzen geworden. Wat niet weg
neemt, dat oude provinciesteden als
Liko Jassi, hoofdstad van het gewezen
vorstendom Moldavië, geheel nieuw zijn
ontworpen en opgebouwd.
In Boekarest hebben vrijwel alle oude
gebouwen één verdieping, gevolg van
eeuwen Turkse overheersing. De meeste
nieuwe bouwwerken zijn opgetrokken in
drie tot vijf verdiepingen. Wolken
krabbers kent men niet en dé architec
tuur is niet bijzonder opwindend, maar
er is toch weinig te bespeuren van het
vierkante en strenge tsaristische neo
classicisme dat gemeentelijk met het
communisme geassocieerd wordt.
Het is daarom duidelyk dat de
Roemeense stadsarchitecten bouwmate-
Een armada van Vènetiaanse gondèliêrs
is in de beste traditie van hun zeevarende
voorouders in gevechtsformatie de Vene-
tiaanse kanalen binnengevaren om hun
suprematie als gondeliers te handhaven.
In gevechtsformatie trokken meer dan
50 gondeliers op naar de Piazzala Roma
waar de per trein aankomende toeristen
zich per boot naar hun plaats van be
stemming in de stad begeven.
De verstoorde gondeliers hadden het ge
munt op de ondernemende Venetianen,
die in hun kleine bootjes „sandolini" ge
naamd passagiers ver onder de door de
gondeliers verlangde prijzen vervoeren.
Na jaren lang bij het gemeentebestuur
geklaagd te hebben over „de oneerlijke
- concurrentie" van de sandolini trokken
t/colcuSenTen1 VlÜSt °P
hebben bestudeerd. De meeste nieuwe
bouwwerken in Boekarest zyn zakelijk,
kleurig en fantasierijk, dikwijls afge
werkt mét marmer.
Wat zeer in het bijzonder met het
westen kan wedijveren is het moderne
meubilair in Roemenië, zowel wat
ontwerp als uitvoering betreft.
Tot een gevecht is het echter niet geko
men, want de politie kon nog juist op
tijd ingrijpen. Het gevecht is beperkt ge
bleven tot het uitwisselen van beledigin
gen. De gondeliers hebben nu gedreigd
in staking te zullen gaan als de gemeente
niet ingrijpt.
(Advertentie)
(Van onze Belgische correspondent)
De spanning tussen Vlamingen en
Franssprekenden, die de partijleidingen
van de twee grote Belgische politieke
partijen de C.V.P. (katholiek) en de
B.S.P. (socialistisch) veel hoofdbrekens
bezorgt, heeft nu ook de derde „tradi
tionele" Belgische partij, de Party voor
Vrijheid en Vooruitgang (tot vorig jaar
officieel Belgische Liberale Party ge
noemd) in haar greep.
De bom is gebarsten, toen de liberale
Brusselse federatie, vanouds het bolwerk
van het liberale franskiljonisme, de eis
van dé hand wees van het Liberaal
Vlaams Verbond, om voortaan bij wet
gevende verkiezingen Vlaamse liberale
kandidaten op verkiesbare plaatsen van
de kandidatenlijsten te kunnen voor
dragen. De eerste veelbetekende rèactiê
Prijs 19 ct
per rol
Andere
specialiteiten:
Espresso Drops
en Cola Drops
kwam van de heer Maertens, directeur
uitgever van het belangrijke Vlaamse
liberale blad „Het Laatste Nieuws" hij
nam ontslag als lid van de P.V.V. De
liberale Vlamingen uit het arrondisse
ment Brussel dreigen thans met een
scheuring. Indien nun cis niet inge
willigd wordt, zullen zij bij de komende
verkiezingen aparte kandidatenlijsten
indienen. De liberale partijvoorzittér
Omer Vanaudenhove, die met het geval
erg omhoog zit, heeft beloofd nog ecu
laatste poging te wagen een vergelijk
te vinden, doch veel resultaat wordt
hiervan niet verwacht. Reeds hebben
de liberale federaties uit de verschillen
de Vlaamse provincies hun volledige
steun toegezegd aan hun Vlaamse partij
genoten in het arrondissement Brussel
en alleszins werd de oprichting beslist
van een afzonderlijke „Vlaamse vleugel"
in de P.V.V.
Het klimaat tussen Vlamingen cn
Walen werd op een ander vlak alweer
verstoord door een uitzending van de
Waalse t.v. aan de taalverhoudingen in
de Voerstreek en in de zgn. piatdictse
gemeenten in de provincie Luik. Dat
programma güig onder de titel „Wallo
nië 1962". Van Vlaamse zijde wordt be
toogd dat bedoeld programma een uit
dagend karakter had, omdat de bewuste
streek altijd tot het Nederlandse taal
gebied cn dus nooit aan Wallonië heeft
behoord.
Van zijn kant heeft dé „Vlaams
Actiecomité voor Brussel en Taal
grens" een tweede „Mars op Brussel"
aangekondigd tegen 21 oktober e.k. In
een memorandum verklaart het comité
dat de regeling van de taalverhoudingen
in België zoals zij opgezet is door de
Belgische regering, geen bevrediging
kan schenken. De thema's van de tweede
mars komen nagenoeg overeen met die
van de eerste mars van 22 oktober 1961.
Zii luiden „Geen faciliteiten" „Geen
gebiedsroof", „Vlaanderen aan de
Vlamingen", ..Brussel Ontmoetings
centrum. ja en tenslotte „Leuven
is en blijft Nederlands".
i Advertentie)
Jan is nou echt een jongen waar ik moe
van word, zei een meisje.
Allicht, antwoordde haar vriendin, als
je hem zó achterna loOpt.
x
Nou heb ik iets leuks uitgevonden, zei een
dame. Als ik de bel hoor gaan, trek ik mijn
mantel aan, zet mijn hoed op en doe de deur
open.
Is het iemand, die ik niet graag zie komen, dan
&eg ik och roat jammer ik sta net op het punt
om uit tè gaan. En als het iemand is, die ik wel
graag ontvang, zeg ik wat leuk dat je er
bent, ik kom net thuis.
X
Piet is gek op mij, zei een meisje.
Dat is zelfoverschatting, antwoordde haar vrien
din, Piet was allang gek voof hij jou ooit had
leren kennen.
X
Wat vervelend voor je vrouw, dat ze zo'n hoest
bui kreeg in de kerk, zei een heer.
Je hoeft er geen medelijden mee te hebben, zei
de andere heer, ze bad een nieuwe hoed op.
X
Mag ik even naar juffrouw de Wit. gaan?,
vroeg een jongeman in een warenhuis aan
een oudere dame achter de kassa, ik ben
haar broer.
Och, wat leuk u te ontmoeten, antwoord
de de oudere dame, ik ben haar moeder.
x
Hoe kom je erbij, zei een meisje tegen haar broer,
om tegen je vrienden te vertellen dat ik doof
stom ben?
Dat is een leugen, antwoordde haar broer, ik
heb over doof helemaal niet gesproken.
X
Echt, zei eeh meisje, je moet eens naar Juan-
Les-Pins gaan. Het is er heeflyk. Ik heb er vorig
jaar nog een schoonheidswedstrijd gewonnen.
Och nee, antwoordde haar vriendin, dan ga
ik toch maar ergens naar toe, waar het drukker is.
X
Je kunt me geloven of niet, zei een meisje,
maar ik heb vorige zomer tegen zeven mannen „nee"
gezegd.
Och ja, antwoordde haSr vriendin, wat ver
kochten ze allemaal?
X
Hoe gaat het met je meisje, gaan jullie
nog niet trouwen vroeg een jongeman aan zijn
vriend.
Ik schiet nu aardig op, antwoordde deze
gisteren zei ze, dat ze voor de laatste keer „nee"
gezegd had.
x
Mijnheer, zei een jongeman, uw dochter heeft
me gezegd dat ze met me wil trouwen.
Eigen schuld, antwoordde de vader, dat kon
je wel verwachten als je hier de hele avond rond
hing.
X
Toen een verlegen jongeman zijn meisje bloemen
had gegeven, stond hij op en liep naar de deur zo
dra ze hem had omhelsd.
Sorry, dat Ik je beledigd heb, zei ze.
Ik ben niet beledigd, antwoordde hU, ik ga
nog wat bloemen bijhalen.
X
Is hét goed afgelopen vroeg een meisje
toen haar minnaar bij haar vader om haar hand
was gaan vragen.
Gaat nogal, zei de jongeman.
Zozei het meisje. En heb je dan niet
verteld, dat je tienduizend gulden op de bank
hebt staan
Jawel, antwoordde de jongen, maar hij
vroeg ze te leen.
X
Waarom ben je zo ongerust vroeg een meisje.
Ik vraag me af, zei haar vrijer, of mijn vader
wel goed voor de winkel zou zorgen ais we op de
huwelijksreis zijn als je „ja" zegt als ik je vraag.
X
Ik kan niet met je trouwen, zei een meis
je, want ik houd niet van je. Maar ik zal
als een zuster voor je zijn.
Mooi, zei de jongeman. Hoeveel denk
je, dat vader ons zal nalaten?
BREDA
VROOM
DREESMANN
BERGEN OP ZOOM
OOSTERHOUT
