Wat gebeurt er als Indonesië weer saboteert? BLANKENHEYM Frankrijk heeft recht om tijdelijk te dwalen mji Elder-Jones, schrik der kredietmaatschappijen - Politieke buiksprekerij Door Amerika's zachtste tabakken Niet bemoedigend „Oorlof: niet prettig Koddig Derde weg-praat CHALET KAAS J 11 M V x :~V ^Jlaaaó Q D Aouvncial Minister Mansholt over E.E.G. India koopt Russische vliegtuigen Vluch telingetjes uit Oost-Duitsland terug naar huis Denen voelen niets voor beroepssoldatendom Van Gogh-monument in Japan 's werelds meest verkochte koelkast tegen Euromarktprijzen vanaf f. 398.- bij de speciale Frigidaire-dealers F* FRIGIDAIRE- EEN PRODUKT VAN GENERAL MOTORS Overlevendén scheepsramp opgepikt Regen in en storm Japan Fries gedood door losgebroken stier Inbraak in „Den Ruigen Hoek 11 DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 29 MEI 1962 •an fancy gant, loctcl. Ook ootstc gnifieke, kleuren. oe wat Karpex in ater. Zonder hard te rijven met borstel spons licht op uw ipijt aanbrengen, liet doordrenken! Niet awrijven! Slechts iten drogen! n... uw tapijt is weer roommooi. Als nieuw I let nog aanwezige isgekomen vuil erwijdert u vanzelf jdens de normale tofzuigbeurt. „Waarom was minister Luns nu zo kwaad?", vroeg een be langstellend toeschouwer don derdagnacht na afloop van het Nieuw-Guinea-debat in de Tweede Kamer aan een poli ticus. „Och", antwoordde de ze, „de heer Luns verkeert op het ogenblik in een stemming, dat hij over iedere kleinig heid valt". Dat was wel het understatement van de week. Het was immers bepaald geen kleinigheid, dat minister-presi dent prof. de Quay en plein public de Luns-Rusk-formule bagatelliseerde en uiteindelijk overstapte op het plan-Bunker als basis voor de hervatting van het gesprek met Indone sië. Het plan-Bunker had, dank zij de (tot donderdag geheim gebleven) amende ring, een maand geleden als zodanig aanvaard kunnen worden. Minister Luns heeft meer willen hebben. Het is hem niet gelukt. Me de als gevolg daarvan is de situatie rond Nieuw-Guinea bepaald niet in het voordeel van Nederland veran derd. Had de Kamer de minister eer der kunnen afremmen? Neen. De con clusie, dat het plan-Bunker nog zo gek niet is als uitgangspunt voor on derhandelingen kon - door de Kamer - pas getrokken worden, toen het plan volledig geopenbaard was. Had de regering dan niet voor eerdere pu- blikatie kunnen zorgen? Ook dat was niet mogelijk. Op bevel van de secre taris-generaal der V.N. is het plan tot nu toe geheim gehouden in de - helaas niet uitgekomen - verwach ting, dat geheimhouding de onderhan delingen zou bevorderen. Journalis ten, die professioneel afkerig zijn van iedere (onnodige) geheimhouding, lo pen nu rond met een triomfantelijk gezicht. Voila, daar zie je het weer, zeggen ze, het openbaar belang is ge diend met zoveel mogelijk openbaar heid. Wat gaat er thans gebeuren? Zij die de weg menen te weten in de inter nationale politieke keuken zien twee mogelijkheden: Indonesië aanvaardt wel of niet het Nederlandse aanbod om nu het gesprek op basis van het plan-Bunker te hervatten. De kans op een reële aanvaarding wordt nu niet erg groot meer ge acht. Maar stel dat het toch gebeurt. Dan ontstaat er, voorspellen de poli tieke weerprofeten, over een week of drie een hoogst verwarde situatie. Indonesië zal dan tegen die tijd een of ander voorwendsel hebben gevon den om Nederland te beschuldigen van onwil en pogingen om een vreed zame oplosing mogelijk te maken. In de Tweede Kamer volgt dan een debat in dezelfde geest als destijds over Lingadjatti. Naar de uitkomst daarvan zal men slechts kunnen ra den. En als Indonesië weigert te praten en eerst een verklaring verlangt, dat Nederland Nieuw-Guinea zal overdra gen? Dan volgt er, voorspelt men in Den Haag, in de Tweede Kamer een Nieuw-Guineadebat, waar op nieuw tot enig toegeven aan Soe- karno c.s. besloten zal worden zon der dat het probleem als zodanig een stap nader tot de oplossing komt. Een weinig bemoedigend vooruit zicht? In regeringskringen is men er van overtuigd, dat de Indonesi sche agressie, zelfs als Djakarta tot een hervatting van het gesprek be reid zou zijn, zal voortduren. Soekarno zal alleen inbinden als Ken nedy heel hard met zijn vuist op tafel slaat. Veel hoop in die richting heeft men in Den Haag niet. President Kennedy meent nu eenmaal, dat Ne derland mag opgeofferd worden om Indonesië voor het communisme te bewaren. Een verstandig besluit? De Amerikanen hebben zich, zacht ge zegd, wel eens meer vergist, zelfs in de verhoudingen binnen een land als Cuba dat vlak naast hun deur ligt. Wat moet de conclussie van dit al les zijn? De gelederen hier in Neder land sluiten en daarbij nauwlettend toezien, dat het onvermijdelijke ein de op zo eervol mogelijke wijze wordt bereikt, zonder mensenlevens in de waagschaal te stellen, met vermijding zo bekende rode scheldtirades. Wordt hij daarop echter in de Kamer tij dens het debat aangevallen dan blijft hij op interrupties het antwoord schuldig. Sommigen zeggen, dat hij zich zelf zodanig bedwelmt aan zijn eigen woorden, dat hij in een trance ver keert waarin interrupties niet meer tot hem doordringen. Volgens ande ren lijdt hij echter aan een bijna pathologisch superioriteitsgevoel en acht hij het eenvoudig beneden zijn intellectuele standing om op opmer kingen van anderen in te gaan. Voor een man, die zo dikwijls van politie ke koers is veranderd als de heer De Kadt doet een dergelijke superi oriteitswaan wel wat koddig aan. Helemaal niet leuk is de positie waar in de liberale minister van defensie ir. Visser thans verkeert. Weliswaar hebben zijn partijgenoten in de Twee de Kamer hem, buigend voor de ver nietigende kritiek op de Poujadistisch -liberale anti-Visser hetze, milder be- r ;m> M a S&, m v- - 1 ook van formules, die een goede koersbepaling bemoeilijken. Als Ame rika het hernieuwde bewijs van on ze goede wil niet dienovereenkomstig honoreert en Indonesië in agressivi teit blijft volharden kan het ogenblik aiet meer ver zijn waarop Nederland tot de V.N. moet zeggen: Het is uw taak de vrede te handhaven, doe dan uw plicht. De socialisten sturen tegenwoordig de heer De Kadt en niet meer hun fractievoorzitter mr. Burger het de bat in als in de Tweede Kamer N-Guinea aan de orde is. Mr. Burger verliest zo gauw zijn zelfbeheersing. Je hoeft hem maar even te prikkelen en hij stort zich als een stier in de porceleinkast der politiek. De heer Burger vindt het heel vervelend, dat hij door zijn fractie zo aan het lijntje wordt gehouden. Door interrupties te plaatsen doet hij toch nog een beet je mee. Maar ook dat pakt dikwijls verkeerd uit. Donderdagavond liet hij zich in de Tweede Kamer weer zo gaan, dat Kamervoorzitter Korten- horst hem tenslotte moest verzoeken toch een beetje te denken aan de waardigheid der Kamer. We kunnen ons niet herinneren, dat een fractie leider na de oorlog een dergelijk ver maan heeft moeten incasseren. En de heer De Kadt? Deze tot het socialisme bekeerde communist is 'n knap auteur en een goed spreker. Debatteren kan hij echter niet. Zijn azijnzure kritiek heeft hij tevoren in zijn studeerkamer zorgvuldig gedis tilleerd uit het gif jargon van de hem handeld dan zijn geestverwanten in de Eerste Kamer maar het feit blijft, dat ir. Visser in feite door zijn eigen partij de woestijn is ingestuurd. Me diterend daar over zijn positie zal de heer Visser zeker de exclamatie van een zijner voorgangers, de heer Al- ting von Geusau onderschrijven: .Niemand blijft voor zijn plezier mi nister van oorlog". Neen, defensie is bepaald geen pret tig departement. Om het er te kun nen uithouden moet men een figuur zijn als minister Staf, de voorganger van ir. Visser. Ir. Staf had een dus danig dikke huid, dat kritiek hem niet raakte. Hü heeft meer dan eens blufpoker gespeeld maar hü b!eef steeds over eind, ook al omdat men op het binnenhof groot respect had voor zün toewijding en werkkracht. Die werkkracht was ongelofelijk. Dagen van acht uur 's morgens tot twaalf uur 's nachts waren voor Ir. Staf heel gewoon. Onlangs ontmoet te ik een gewezen adjudant van de minister. Zijn ogen kregen een glazi ge glans toen hij nog eens aan die tijd terugdacht. De moeilykheden rond defensie zijn in wezen van psychologische aard, te herleiden tot het feit, dat zo dik- wijls onvoldoende wordt ingezien dat de opbouw van een krachtige defen sie het beste middel is om een oorlog te voorkomen. Zo zeer wordt de oor log door ieder redelük wezen veraf schuwd, dat er een grote aversie is tegen alles wat met het krügsbedrüf te maken heeft. Die altijd latende reserve ten aanzien van de defensie wordt in ons land sterk aangewakkerd door aanhangers van de derde weg, mensen, die de Russische beer in een lief blatend lammetje zien veranderen zodra het Westen zich maar ontwapend heeft en natuurlijk vooral de atoomwapens hier heeft opgedoekt. Wie gelooft nu in zo 'n sprookje?" zegt u. Wel, vele jonge predikanten in de hervormde kerk b.v. De invloed van het anti- militairisme blijkt daar zo sterk te zijn, dat er in het leger op het ogen blik een groot tekort bestaat aan hervormde legerpredikanten. Dit feit duidt er mede op, dat het tijd wordt de derde weg" eens nader on der de loep te nemen. Het lijkt niet verstandig langer te bouwen op de gedachte dat verstandig denkende mensen zich vanzelf wel van deze gevaarlijke beweging zullen afkeren. Voor die nadere beschouwing pleit ook het feit dat de derde weg" op het ogenblik strijdmethoden propa geert, die wel van een zeer bedenke lijke mentaliteit getuigen. Oordeelt u zelf. In het onlangs ver schenen jubileumnummer van de „derde weg" staat het volgende te lezen: Wij moeten de publieke opinie veroveren en wij moeten de straat veroveren. Wat de publie ke opinie betreft: Wij zijn demo craten naar gezindheid, maar wij zien de oorlogsdreiging steeds nader komen en wij kunnen moeilijk blijven wachten tot de helft plus een bereid is om ein delijk eens wat te doen. Wij kun nen het behoud van de vrede niet laten afhangen van een for mele democratie, van democrati sche formaliteiten. De meerder heid keert zich altijd felmaar dom en zonder argumenten, te gen het nieuwe verzet. En verder: „Doelbewust wekken wij op de oorlogsindustrie te desorganise ren. Ook zij die daar in - om welke reden dan ook - nog blij ven werken, kunnen meehelpen aan deze desorganisatie". „Al wat mogelijk is moet worden ge daan om het leger en de oor logsindustrie onbetrouwbaar te maken". Hoort u ze ook in het Kremlin lachen? Dit soort propaganda lijkt wel wat de communist Bakker (in 'n ander verband natuurlijk) onlangs ..politieke buiksprekerij" noemde, maar dan van communistische origi ne. Wie staan er alzo achter deze club? Het is een bijzonder gevarieerd ge zelschap. Men treft er protestantse hoogleraren onder aan, t.v.-dominee Buskes maar ook.... mej. Anna de Waal, de vroegere katholieke staats secretaris van onderwijs. Zij zou ver standiger moeten zijn. De jongens van C.P.N.-chef Pau". de Groot gnui ven. Turend naar Moskou fluisteren zij: Anna, ziet ge nog niets komen? (Advertenties) die goeie ouwe (met de baard) 9.02S en... die goeie jonge 7.©Q r, vt&i, - v', (Van onze Haagse redacteur) „Frankrijk heeft aan Europa en zijn cultuur zo rijke vruchten geschonken, dat het recht heeft om tijdelijk te dwa len. Laat ik dit zeggen tegenover hen die tot een bitter oordeel tegenover Frankrijk bereid zouden zün". Dit zei dr. S. L. Mansholt, vice-voor- zitter van de commissie van de Euro pese Economische Gemeenschap, toen hij in Rotterdam voor de Europese be weging sprak over de houding van pre sident de Gaulle aangaande een Euro pese politieke integratie. Na twee jaar vergeefs onderhandelen met Frankrijk was dr. Mansholt tot deze conclusie gekomen. Geduld oefenen en een volgende stap pas dan zetten, wan neer wij de zekerheid hebben, dat wij op vaste grond komen te staan. Dr. Mansholt zei de conceptie van president de Gaulle t.a.v. de Europese politieke unie nooit anders te hebben kunnen zien dan als een poging om in naam de Europese integratie verder te voeren, maar haar in feite met een poli tieke overkoepeling te minimaliseren, zo niet ongedaan te maken. Dr. Mansholt zei zich de bijzondere teleurstelling van een aantal katholieke ministers na de laatste persconferentie van de goed te kunnen indenken. pees isolationisme wil opleggen, „mis schien zelfs een klein-Europees isolatio nisme". Hij herinnerde er aan dat Ame rika in twee wereldoorlogen en in het naoorlogse herstelplan zijn eigen isola tionisme overwonnen heeft. „En zou dan het antwoord van net aldus behouden Europa slechts zijn een bekentenis tot eigen werelddeel, ja tot eigen vaderland als de laatste grens van menselijke verplichting?" Dit is onaanvaardbaar, zei dr. Mans holt. Hij constateerde echter tevens „dat wij in een politiek dreigen te verzeilen, die op deze gedachte is ge grondvest". Met de onderhandelingen betreffende Engelands toetreding tot de EEG gaat het volgens dr. Mansholt „niet slecht". De onderhandelingen over hernieuwing van het associatieverdrag met de Afri kaanse gebieden verlopen niet onbevre digend. Sprekend over de rol van het Euro pees parlement, zei dr. Mansholt, dat het voor de ontwikkeling van de Euro pese gemeenschap in democratische zin funest zou zijn, wanneer uitbreiding van de bevoegdheden'van dit parlement ach- terwege bleef en bovendien nog de rol Gaulle j van het nationale parlement werd be snoeid. Ook hierbij doelde dr. Mansholt De Indiase minister van defensie, Krisjna Menon, heeft gisteren in het parlement medegedeeld, dat India over weegt om meer zware transportvliegtui gen en hefschroefvliegtuigen van de Sovjet-Unie te kopen. Reeds eerder kocht India een aantal Russische transportvliegtuigen en hef schroefvliegtuigen, geschikt voor grote hoogte. Kort geleden hebben Engeland en de Verenigde Staten aan de Indiase rege ring hun bezorgdheid kenbaar gemaakt over het Indiase voornemen om een aan tal MIG-21-straaljagers aan te kopen. (Advertentie) In Eschwege, West-Duitsland, is mee gedeeld, dat zes Oostduitse schoolkinde ren die op 14 mei naar West-Duitsland waren gevlucht, eigener beweging naar huis zijn teruggekeerd, met de belofte uit Oost-Duitsland op zak, dat tegen hen geen strafmaatregelen zouden wor den genomen. De zes kinderen, twaalf en dertien jaar oud, hadden als motief voor hun vlucht opgegeven, dat ze wel eens wil den zien hoe het er in het westen uit zag. Een zevende vluchtelingetje was indertijd aan de grens teruggekeerd, om dat het bang was geworden. De kinderen zijn in drie auto's naar de Oostduitse grens gebracht en over handigd aan de Oostduitse autoriteiten. Ze waren nieuwsgierig geworden toen hun in school was verteld, dat de West duitsers in armoede leefden, maar door mensen die er geweest waren, dat ze het er beter hadden. Het is voor dr. Mansholt ook onaan- kennelijk te waarschuwen voor „Franse vaardbaar dat de Franse president de toestanden" Europese gemeenschap een soort Euro- (Advertentie) Golden Fiction EEN LAURENS Het Deense ministerie van defensie is tot de conclusie moeten komen, dat jon ge Denen niet veel voelen voor een car rière als beroepsmilitair. In oktober 1960 begonnen de Deense strijdkrachten met een intensieve en kostbare campagne om jonge vrijwilli gers aan te trekken voor de officiers- kaders van leger, vloot en luchtmacht. Men had zijn zinnen gezet op 4950 man, maar tot nu toe is men er slechts m geslaagd 950 gegadigden warm te laten lopen. Toch stelde het ministerie van defensie uitstekende vormingsklassen en goede honorering voor een periode van vijf jaar in het vooruitzicht. Het ministerie heeft er op gewezen, dat het slagen van zijn actie ten nauw ste verband hield met het streven naar verlaging van de dienstplichttijd van zes tien tot twaalf maanden. Zoals het er nu voorstaat, zal van verwezenlijking van dit ideaal voorlopig niets komen. (Advertentie) (Advertentie) 2 LITER KOSTELIJKE ALPENMELK IN ÉÉN DOOSJE VAN 170 GRAM FIJNPROEVERS KIEZEN DUS STEEDS Imp. J.C.N. BoeringAmsterdam Op initiatief van Kiitsji Oisji, een eigenaar van een theewinkel, en een kunstschilder in de provincie Hyogo in het zuiden van het Japanse eiland Honsjoe is, in tegenwoordigheid van Nederlandse en Franse diplomatieke au toriteiten, een monument ter ere van Vincent van Gogh onthuld. ZIE FRIGIDAIRE NU „FRI-JADO" N.V., Baronielaan 96, Breda, tel. 01600 22388 VAN ROOIJ - BREDA, Passage 1-3, sinds 1875, tel. 36679 RADIO CRUSIO, Antwerpsestraat 14, Bergen op Zoom, Grote Markt 36, tel. 4350 Voor Thomas Elder-Jones is de rol van held niet nieuw. Deze Engelsman verloor in de oorlog een arm als tank commandant; nu is hij held op een an der front en het brengt hem evenveel lauweren. De gebrilde veteraan v woestijncampagnes is nu kantonrechter en financieringsmaatschappüen in En geland, die kredietkopers voor hem brengen om hen tot betalen te dwingen, vinden hem even spijkerhard te over tuigen als indertijd de Duitsers. De 57-jarige rechter deed onlangs de volgende uitspraken: een werkeloze man, die door een financieringsmaat schappij in rechten was aangesproken, zodat hij zijn auto zou afbetalen, kreeg van Elder-Jones 297 jaar om dit te doen met twee shilling per maand. Nog een werkeloze man werd ver gund zijn afbetaling te doen a twee shil ling sixpence per maand zodat hij er over 167 jaar af zal zijn, in theorie dan altijd. Een derde werkeloze man kreeg van Elder-Jones het advies 10 pond sterling te lenen van zijn advocaat en met dat bedrag een faillietaanvrage in te dienen als beste manier om af te komen van de 850 pond sterling, die hij nog voor een vracht auto moest betalen. Deze heren (van de financieringsmaatschappij in kwestie), aldus Elder-Jones, „zullen u niet met rust laten, weet u. Ze zullen u maand na maand zolang u leeft achtervolgen". Rechter Elder-Jones is zelf nota bene getrouwd met de erfgename van een sui kerkapitaal, maar zijn uitlatingen over huurkoopondernemingen en financie ringsmaatschappijen zouden anders doen vermoeden. „Die vervloekte huurkoopfirma's. Ze schijnen mij en alle kantonrechters in dit land te beschouwen als rekeningen- lopers voor alle Jannen en Pieten, die geen stuiver bezitten", zei hij in de loop van een der bovengenoemde zaken. BELEDIGING De secretaris van de bond van eigena ren van huurkoopzaken schreef er een verontwaardigde brief over, waarin hij sprak van „opzettelijke belediging". „Ik maak dergelijke opmerkingen", re pliceerde Elder-Jones, „omdat de huur- Twee mannen, een vrouw en twee kinderen zijn gisteren in de Caribische zee opgepikt, nadat zij twaalf dagen in 'n open boot hadden rondgezworven. Een tweede vrouw was de dag tevoren van uitputtmg overleden. Hun schip, de in de Dominicaanse Republiek geregistreerde Anna Maria, was op 15 mei op 150 mijl ten zuid oosten van Santo Domingo gezonken, nadat de bemanning en de passagiers in twee boten waren gegaan. Deze twee reddingsboten waren aanvankelijk aan elkaar gebonden, maar tengevolge van een hoge zee geraakten zij uit elkaar. De ene boot werd gisteren op 110 mijl ten zuidoosten van Jamaica gevon den door het Liberiaanse schip Ann T. William. De tweede boot, waarin zich zes mannen en een jongen moeten be vinden, is nog spoorloos. Onder de ge redden bevindt zich de kapitein van de Anna Maria* koopfirma's uitermate rijk zijn en zich de hulp van het recht kunnen veroor loven om hun zaken naar genoegen af te sluiten- De gemiddelde koper kan niet op die voortreffelijke juridische hulp bogen. Ik heb niets tegen finan cieringsmaatschappijen als zodanig". Een woordvoerder van de huurkoop firma's zei er van: „Elder-Jones heeft klaarblijkelijk geen waardering voor kre diet-financiering. Maar wanneer iemand zich niet houdt aan het contract of niet wil betalen, dan moeten we toch naar de rechter". In de loop van een van zijn zaken boog rechter Elder-Jones zich medelij dend over naar de man van de financie ringsmaatschappij, en zei: „Het is bijzon der naar voor u, maar u hebt uw in vestering in beklaagde verloren". De eerste storm van het Japanse re genseizoen heeft op het eiland Kioesjoe 25 centimeter regen doen ^neerkomen. Volgens het persbureau Kyodo hebben zes mensen in die storm het leven ver loren. De storm had ook aardverschuivin gen tot gevolg. Bij een van de aard verschuivingen in Kagoshima, op het zuidelijkste eiland van Japan, werden 13 mensen gewond. De regens die op Kioesjoe vielen hiel den 24 uur aan. Vele rivieren wiesen tot kritieke hoogte, maar tot overstro mingen kwam het nog niet. In de buurtschap Oldeouwer bij Jou- re is de veehouder F. Holtrop het slachtoffer geworden van de woede van een stier. Omstreeks half elf brak de stier woedend los. Het dier rende, na dat het enige tijd een vrouw had ach tervolgd, het erf van de boerderij weer op en ramde daar met zoveel kracht een regenput dat het bovenstuk eraf vloog. De heer Holtrop, die zich achter de put had verschanst, werd door het be tonnen bovenstuk zo ernstig getroffen aan zijn wervelkolom, dat hij op slag werd gedood. Het slachtoffer was 42 janr, gehuwd en vader van zes kinde ren. De stier werd later door twee broers van de heer Holtrop gevangen en op stal gezet. In de nacht van zondag op maandag hebben inbrekers zich toegang verschaft tot het landhuis van prinses Wilhelmina „Den Ruigen Hoek". Door het vernielen van een ruit aan de zijkant drongen zij binnen en in de hal ontvreemdden zij een antiek zilveren horloge met een middellijn van vijftien centimeter. De huisbewaarder heeft gisterenmorgen de inbraak ontdekt en heeft de politie on middellijk gewaarschuwd.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1962 | | pagina 13