FIDEL CASTRO WORDT VAN STAATSMAN EEN LEEG SYMBOOL
Hervormingsprogramma:
gewoon boerenbedrogf
Rusland als
leverancier
j De brief
I De Qua
Oe Thai
antwoon
De Qua
De industrie
Tekort en gebrek
Vreemde kameraden
Jeugd in de clinch
Verkeerde klachten
„Weg uit dit land!"
J De inhoud van die bri
Senaat aanvi
a.o w.-verhos
Opklari'nger
102e JAARGANG
Uitgave: N. V. Uitg Mij
Directeur: E. H. B Brade
Hoofdredacteur: J J. H.
Redactieraad: J. M A. C.
C. J. v. Hootegem mr. dr.
Me», mr H M. L. de Recht
Vercauteren, L. J. v. 't Wi
Bureaus: Breda Reiger:
Tel 22341 (4 lijnen 1 Post
Angaau voor de Zeeuwse
J (Van onze parlementaire
Door het agressieve optr
Indonesië in de kwestii
Guinea acht de regering
zakelijk zich te beraden
J geen zij binnen het kadt
Verenigde Naties kan one
Alvorens echter iets te om
heeft de regering een d
J beroep gedaan op de s
generaal der Verenigde 1
J heer Oe Thant, om. Indo
te sporen zich te ontho
J elke agressieve actie in
daad tegen land en v
West-Nieuw-Guinea. Dit
i de voortzetting van eer
J woord gesprek over de
i van dit gebied niet in
J brengen.
Dit is gebleken uit de
minister-president De
18 mei jl. te New York
Thant heeft laten overl
de nacht van maandag oj\
J in Den Haag bekendgerr
gisteren nog in enkele v
edities gepubliceerd.
De waarnemend secreta
van de Verenigde Naties, Oe
zijn antwoord op de brief
Quay over Nieuw-Guinea, gi
laat aan de Nederlandse deJ
toekomen ter doorzending
Haag. In kringen van bet
riaat werd gezegd dat het am
moedelyk vandaag in New Y<
den gepubliceerd. Het schryv»
koerier aan mr. C. W. A.
overhandigd.
(Van onze parlementaire
De Eerste Kamer heeft gi|
z.h.s. een wijzigingsvoorstel
en de wet op de ziekenfond:
voor bejaarden aanvaard,
beoogt een verhoging van
bedragen per 1 juli met 15
neming van een uitkeringsri
gemoedsbezwaarden tegen d^
een verhoging van de inkof
betreffende de ziekenfond:
door bejaarden.
De senaat ging eveneens z.
met een interimregeling bij
van pensioenen en uitkerir
tens de a.w.w. en de ongev
invaliditeitswet.
DAGBLAD DE STEM
MET GROTE meerderheid v;
heeft de Westduitse Bondsda
ontwerp goedgekeurd, dat
een tariefsverlaging van in
met 50 procent op uit Euroif
ingevoerde auto's.
DE PRAVDA van gisteren
bericht van de benoeming v;
Alexis Episjev tot hoofd vanl
ke afdeling van het Russisch
de marine, als opvolger van
Fedor Golikov die „wegens 2
heidstoestand van zijn functi<
ven".
EEN DREIGENDE ambterl
in Frankrijk, die voor 25 me
kondigd, is van de baan na<
tussen regering en vakbondi
stemming werd bereikt over
ning der salarisschalen.
MET INGANG van het nur
juli 1962 zal het maandblad
uit Reader's Digest" geen
meer opnemen waarin recla|
garetten wordt gemaakt.
TIJDENS EEN operatie te
ten doel had de vijf maandi
mese tweeling Jennifer en
uit Nigeria van elkaar te
een van hen, Jennifer, ove-rl
maakt het goed", aldus werd
letin van het ziekenhuis belq
Verwachting van het K
vanavond, opgemaakt gis
23.15 uur:
Opklaringen en slechts hh
l een bui. Matige tot krach1
kustprovincies af en toe ha
l lijke wind. Aanhoudend k<
l Vandaag: zon onder 20.38
t Morgen: zon op 4.35 uur.
JO.15 uur, onder 8.59 uur.
CUBA: SCHONE
SCHIJN
VERHULT 't BEDERF
(Eigen buitenlandse dienst)
Een week geleden stapte ik in Cuba aan land en ontdekte, dat ik op dat moment,
met uitzondering van een Amerikaanse radiocommentator, de enige westelijke jour
nalist was die sinds drie maanden Cuba bezocht. Gedurende zes dagen verkende
ik Havanna en reisde ik per bus en auto kris-kras over het eiland. Bijna met zeker
heid kan ik zeggendat ik niet gevolgd werd door Castro's geheime politie. Ik kwam
hier met de gedachte dat de Castro-revolutie zelfs als deze aan de persoonlijke
vrijheid een einde had gemaakt tenminste materiële vooruitgang had gebracht
en mijn eerste indruk van Havanna logenstraften de berichten, dat de stad onder
het revolutionaire bewind zou zijn achteruitgegaan. De brede avenues en de grote
gebouwen lagen nog steeds even mooi in de'zon als voorheen. In de straten reden
nog steeds honderden wagens. De hotelliften werkten nog steeds en de openbare
diensten draaiden normaal door. Maar na enkele dagen kivam de waarheid duide
lijker naar voren. Castro's „economisch hervormings"-programma blijkt boeren
bedrog te zijnHet Cubaanse goevernement werkt met gestolen goederenEr is in
Havanna sinds drie jaar praktisch niets bijgebouwd
Onze correspondent, William
Kusters, is dezer dagen terug
gekeerd van een reportagereis
door het Cuba van Fidel Cas
tro. In zijn relaas dat u op deze
pagina aantreft vindt u zijn in
drukken weergegeven. Kusters
was de enige Westeuropese
correspondent die in de gele
genheid was Cuba te bezoeken
zonder al te zeer op de vin
gers te worden gekeken door
Castro's spionnen. Zijn foto's
heeft hij evenwel stiekpm
moeten maken. Fotograferende
Westerlingen zijn op Cuba niet
welkom.
De departementen van de revolutio
naire regering zijn ondergebracht in
prachtige bouwwerken die de rechtma
tige eigenaars ontstolen zijn. Industriële
eigendommen en boerderijen zijn zonder
enige compensatie genationaliseerd. Vil
la's en landhuizen zijn gevorderd en toe
gewezen aan militialeiders en commu
nistische adviseurs vanachter het IJzeren
Gordijn. Spaargelden op de banken zijn
geconfisqueerd. Op de grote parkeerter
reinen in Havanna staan honderden
auto's die door Castro in beslag zijn ge
nomen of die achtergelaten zijn door
vluchtelingen die geen toestemming kre
gen ze te verkopen. Meubilair, achter
gelaten door dezelfde vluchtelingen
wordt door de regering aan de lopende
band gestolen.
In Havanna zag ik het te koop staan
aangeboden in een der regeringswaren
huizen. Hotels, fabrieken, raffinaderijen,
suikermolens, openbare nutsbedrijven
ja, nagenoeg alles dat nog enigszins
werkt, is door Castro aan Amerikaanse
maatschappijen en ondernemingen ont
stolen. De kleding van de hoogste bevol
kingsklasse is Amerikaans. De taxi's zijn
Amerikaans, zo ook de meeste bussen,
auto's, telefoon en radio's en bijna alles
behalve de armoede en de wapens van
Castro's militia.
Het feit dat Cuba nog steeds
„boven water" blijft is alleen te
danken aan de overvloed die de
Verenigde Staten zonden in de ja
ren vóór het Castro-bewind. Nu
is er een algemene achteruitgang
ingetreden. Na één nacht ontdekte
ik dat mijn kamer muf was en de
wanden bedekt met schimmels, de
air-conditioning waarmee het ho
tel was uitgerust werkte eenvoudig
niet meer. De stoffering was over
al gescheurd, de uniformen van het
bedienend personeel rafelig en
versleten. De handdoeken waren
aan flarden. De telefoon en het
licht hadden dringend behoefte
aan reparatie. Kortom het was een
diep bedroevende bedoening.
De regering laat oude wagens slopen
om zodoende onderdelen op de markt
te kunnen brengen. De wagen waarin
ik had gereden moest ook naar de sloper
omdat de touwen waarmede de carros
serie bij elkaar werd gehouden op zeer
korte termijn vernieuwd moesten wor
den.
De straten van Havanna zijn bedekt
met een laag vette slib vermengd met
olie. Cubanen vertelden mij (Jat het uit
de uitlaatpijpen van de auto's afkomstig
was en doordat men hier de slecht ge
raffineerde Russische olie gebruikt.
Overstekende voetgangers komen* her
haaldelijk te vallen en breken armen
en benen.
Ook de industrie hier is overgescha
keld op Russische grondstoffen of half-
produkten. De door de Amerikanen ge
bouwde raffinaderijen werken op halve
kracht aan het kraken van de ruwe
Sovjet-olie. Hoe dan ook, de Cubaanse
economie daalt meer en meer en Rus
sische produkten, goederen en bewape
ning kunnen dit niet tegenhouden.
In het binnenland bezócht ik enkele
Een straallafereeltje in Ha- dienen nu hoofdzakelijk vormen de enige herinnering
van na, de hoofdstad van het landgenoten. De Amerikaan- aan de tijd dat de V.S. de rij-
eiland. Schoenpoetsers be- se auto's langs het trottoir ke oom van Cuba icaren.
In Santo Spiriluo vond ik
een der laatste (of'misschien
vergeten) bewijzen van de
vroegere Amerikaanse in
vloed. Het is een ivinkcl met
1een Engelse naam. Gaande
weg worden straal- ere firma
namen verspaanst.
van de beste staatsboerderijen, maar ook
hier vond ik niets anders dan de einde
loze Castro-propaganda. Veel geschreeuw
en weinig wol.
Verleden jaar werden suikerrietvelden
door onkunde van de „arbeidsvrijwilli-
gers" zwaar beschadigd. Zij hakten het
riet of te hoog - of te laag af. Daaruit
volgde dat de suikerrietgewassen dit jaar
bijzonder laag van kwaliteit zijn en de
oogst daarbij zeer laat. Gedurende mijn
reizen over het eiland zag ik uitgestrek
te rietvelden die niet eens gekapt wer
den. Op weer andere plaatsen was hier
en daar langs de weg wat gekapt, maar
het grootste deel van de oogst was blij
ven staan en stond in de gloeiende zon
te verdorren. Méér dan vijf personen heb
ik nooit op één veld zien. werken.
De regering in Havanna heeft moeten
toegeven, dat er een enorm tekort be
staat aan suikerrietwerkers. Ze beweert
echter ook dat de oogsten lijden onder
de grootste droogte sinds 40 jaar, en dat
als elke rietstengel binnengehaald zou
kunnen worden, de totale opbrengst cir
ca 5,5 miljoen ton kan bedragen. Dit is
echter 500.000 ton minder dan de laatste
oogst vóór het Castro-bewind. Hoe het
met de suiker ook zij, liet vindt voor
het overgrote gedeelte zijn weg wel naai
de Sovjet-Unie.
Aan de wand van het kantoor van de
,Cubana Airline" hangt een groot biljet
met Castro's foto en de slogan: „De re
volutie garandeert het volk 6 fundamen
tele dingen: kleding - schoenen - voed
sel - medicijnen - onderwijs en ontspan
ning". Van deze zes heeft Castro alleen
de laatste twee waar gemaakt en deze
zjjn geschoeid op een typisch communis
tische leest. Over de gehele verdere lijn
is Cuba een land van tekorten en gebrek.
Kledingmagazijnen in Havanna hadden
toevallig een handjevol voorraad op de
anders lege planken liggen. Sommige
kledingstukken zijn afkomstig uit de
communistische landen, maar de Cuba
nen weigeren deze te kopen omdat het
niet geschikt is voor het warme klimaat
hier. Schoenwinkels hebben modellen ir
de etalage liggen, die binnen niet ver
krijgbaar zijn. Voor wat de medicijnen
betreft: tijdens mijn rondreis vroeg ik in
verscheidene drugstores in zes verschil
lende steden naar een hier welbekende
hoofdpijntablet, maar overal was het al
sinds 9 maanden uitverkocht.
Een arbeider in Havanna vertelde dat
zijn gezin vóór de revolutie tweemaal
per dag vlees op tafel had. Nu, als het
geluk een handje helpt, eten ze het vier
maal per maand. Vis en wildbraad zijn
zo schaars geworden, dat men het alleen
nog op de zwarte markt kan krijgen. De
aanvoer van groenten en fruit is onregel
matig en de prijzen hiervan zijn de af
gelopen 8 maanden ruim 300 procent ge
stegen. Boter en reuzel zijn zelfs op de
zwarte markt niet meer te koop. Op een
markt in Havanna's benedenstad zag ik
ingeblikt varkensvlees uit Rood-China,
mosterd uit Polen, haver uit Rusland, in
geblikt vlees uit Bulgarije en Hongaarse
Pimento 1
Een goede kennis in Camaguey wist
mij te zeggen: „Het enige waaraan we
geen gebrek hebben is propaganda". In
derdaad, propaganda is er in overvloed
en het wordt steeds roder. De commu
nistische hamer en sikkel is nu reeds een
nationaal symbool geworden op Castro's
rood-zwarte revolutie-vlag. Grote affi
ches begroeten het Cubaanse volk met
leuzen van Rood-China's Mao Tse-tung,
Luidsprekers op het vliegveld van Ha
vanna blerren de ganse dag de „Inter
nationale". Het „KJamerud" is overal op
Cuba gemeengoed geworden. Na 3 jaar
maskerade is het communisme openlijk
naar buiten getreden en wordt het met
bravoure gedemonstreerd.
Er zyn momenteel zoveel communisti
sche technici en adviseurs in Havanna,
dat talrijke richtingaanwijzers en direc
tieven in de Russische taal gesteld zyn
De Cubanen zyn zo gewend aan deze
Sovjet-mensen dat ze mij als buitenlan
der dikwyls begroetten met „Russisch
kameraad" of „kameraad Tsjech". De
grote hotels zijn overbevolkt met Rus
sen, Polen, Oostduitsers, Chinezen, Bul
garen, Hongaren en Tsjechen. Als men
door de gangen wandelt waant men zich
gemakkelijk in een of andere conferen
tiezaal in Moskou.
Hoe denkt de doorsnee Cubaan nu over
dit alles? Ik vroeg het een arbeider in
Havanna en hij zei: „De Russen hebben
geen 2 koppen en 4 ogen, maar zij zijn
wel knapper dan ik. Velen van hen spre
ken Spaans, maar ,ik geen Russisch. En
tenslotte mogen we niet vergeten dat ze
gekomen zijn om ons vooruit te helpen"
Volgens een Cubaans technicus: „Deze
communisten leven beter en comfortabe
ler dan vroeger. De Hongaren en Bulga
ren onder hen komen echter van „ach
terlijke"' landen en hun technische be
kwaamheid is ondergeschikt aan de be
hoefte van ons land. Hoe kunnen 2ij ons
nu helpen als onze economie verder ge
vorderd is dan de hunne?" En tenslotte
een oude Cubaan: „De communisten pro
beren ons hun schaakspel als een nieuwe
nationale sport op te dringen, maar het
heeft gelukkig weinig succes. Wij houden
nog steeds liever van „beisbol" (base
ball)!"
Ondanks het feit dat Cuba tegenwoor
dig een communistische politiestaat is,
blijft de bevolking vrolijk, luchthartig en
opgewekt. Overal, zelfs op de regerings
bureaus, hoort men Amerikaanse dans
muziek. Militiakerels die op het vlieg
veld mijn bagage controleerden begonnen
te dansen toen uit de geluidsinstallatie
ritmische müziek weerklonk. Een rege
ringsfunctionaris die mijn verwonderd
gezicht zag verduidelijkte: „Wij ouderen
voelen ons nog te veel met het westen
verbonden om direct over te kunnen
schakelen naar het communistische oos
ten. De jongeren kan men misschien nog
leren andere opvattingen te hebben".
Op de jeugd rust hier de zware taak.
Duizenden jongeren worden vanuit het
binnenland naar de grote steden gebracht
om er de communistische scholen te be
zoeken en te worden onderwezen hoe
de revolutie te verdedigen. Hun worden
uniformen en wapens gegeven en hun
wordt verteld dat zij de hoop van de
Cubaanse toekomst uitmaken.
Mijn hotel bevatte constant honderden
kinderen in de leeftijd van 12 tot 18 jaar.
De grote rookzaal was meestal gevuld
met jongens en meisjes die luisterden
naar communistische voordrachten en le
zingen. Buiten op straat marcheerde re
gelmatig de oudere jeugd. Ook de scho
len leveren hun aandeel in de rode op
voeding. Zo zijn de wanden van klassen
en gangen overdekt met communistische
propaganda-platen. Cubaanse kinderen
worden regelmatig in groepen naar lan
den achter het „IJzeren Gordijn" ge
stuurd om daar gedurende enige tijd
.school te gaan.
Veel ouders hier zijn de wanhoop naby
als op school bekend wordt gemaakt dat
een nieuwe groep zich zal moeten in
schepen. Men vertelde mü dat als dit
enige dagen voor de afvaart bekend
wordt «oudere Cubanen hun met pyn en
heel veel moeite veroverde plaatsen in
de vluchtelingen-vliegtuigen naar Miami
in Florida opgeven en ter beschikking
stellen, zodat de kinderen veilig naar
de Verenigde Staten kunnen uitwyken.
De nachtclubs in Havanna zijn nog
steeds geopend en nog steeds druk be
zocht. Maar zij zijn thans het eigendom
van een staatsinstelling, de „National
Tourist Industry". De atmosfeer in de
meeste clubs is dikwijls geforceerd en er
wordt veel meer alcohol gedronken dan
in de jaren vóór de revolutie. Veel club
beheerders behoren klaarblijkelijk tot
wat is overgebleven van de vroegere Cu
baanse middenstand. Sommigen doen hun
uiterste best het land te verlaten. Ande
ren spenderen hun geld liever in de clubs
dan het om te zetten in bezittingen of
spaarkapitaal dat de regering ten allen
tijde kan confisqueren. Veel beheerders
waarmee ik sprak klaagden steen en been
over de kwaliteit van het vlees en het
.tekort aan voedsel. Maar een diplomaat
zei: „Deze mensen klagen over verkeer
de dingen. Zij jammeren over de schaars
te van het luxueuze voedsel en de kost
bare witte buitenbanden voor hun auto's.
Maar zij bedoelen niet het verlies of ge
mis van de democratische vrijheid en de
toevoeging van de hamer en sikkel op
de nieuwe Cubaanse vlag!"
Een verzetsbeweging, in de zin van een
coördinerende strijdgroep, bestaat hier
niet en to ze wel bestaat is het volledig
ondergronds. Voor de buitenstaander
noch voor de insider is er iets merk
baar dat zou kunnen wijzen op een ac
tieve stroming tegen Castro. Tijdens mijn
tochten door het achterland bemerkte ik
geen enkel teken van opstandigheid.
Groepen bewapende militialeden, waken
de in hoge houten wachttorens langs de
suikervelden, mochten dan tekens zijn
dat sommige velden moedwillig worden
afgebrand, doch tijdens mijn meer dan
1200 km lange trips zag ik maar één plat
gebrand rietveld, dat dan nog het resul
taat van een ongeluk zou kunnen zijn
geweest. De Cubanen vertelden mij in
vertrouwen dat hej; georganiseerde ver
zet tegen Castro eindigde met het mis
lukken van de invasiepogingen, vorig
jaar april. Nu een burgeropstand dus niet
wordt verwacht, ligt het enige denkbeel
dige gevaar voor het communistische be
wind in de militia zelf. Deze is namelijk
nog niet geheel communistisch. Maar
zelfs dat gevaar vermindert met de dag,
want de regering is langzaam maar ze
ker doende de militia in een potentiële
communistische strijdmacht om te zetten.
Onderwerp van het gesprek: „Is de fi
guur Castro op zijn retour, ja of nee?"
Er gaat iets gebeuren. Van Cubaanse
kennissen en van andere Latijns-Ameri
kanen die hier wonen vernam ik dingen
die in een bepaalde richting leiden. De
revolutionaire periode op Cuba zou in
twee delen uiteengevallen zijn. De eerste
2,5 jaar betekende een periode van revo
lutionair amateurisme onder directe lei
ding van Fidel Castro. Deze eindigde in
een gedeeltelijke mislukking, 's Lands
economie viel als een baksteen. De me
dewerking van de bevolking naderde een
punt waarop de meeste Cubanen „anti
revolutionair" dreigden te worden. Hier
door zijn de „oude rotten" onder de com
munisten naar voren gekomen en zij zet
ten de aanval in. Op dit punt is men
thans aangekomen. Deze „oude rotten"
zijn in merg en been overtuigde commu
nisten en zij weten wat zij willen. Wan
neer men met deze mensen spreekt krijgt
men het gevoel dat zij angstig precies
weten wat zij met Cuba voor hebben,
en hoe zij dit kunnen bereiken. Onder
elkaar bestempelen zij Castro als een
„bovenbouw" en diflden zij hem alleen
als een revolutionair symbool. Meer en
meer worden getrainde en gediscipli
neerde communisten als Bias Roca, Car
los RafaëURadriguez en president Osval-
do Dorticós, dé dominerende figuren.
Thans reeds wordt Bias Roca
beschouwt als de machtigste per
soonlijkheid in het Cubaanse poli
tieke leven. Toch heeft deze man
geen direct actieve rol. Hij maakt
zelfs geen deel uit van de revo
lutionaire regering.
Roca windt er in gesprekken met bui
tenlandse bezoekers ook beslist geen
doekjes om. In een onderhoud met hem
zei hij onder meer: „Wij zullen iedereen
gevangen zetten die opstaat tegen de re
volutie", en deze uitlating is typerend
voor de huidige politieke gang van za
ken.
Wat Castro zelf betreft, zal het ogen
blik niet ver wezen dat hij een plaats
aan de top gaat innemen die niet veel
meer zal betekenen dan een kapstok voor
de revolutionaire gevoelens en uitlatin
gen. Zuiver symbolisch, zonder macht en
directe zeggenschap.
Enkele Cubanen vertelden dat onge
veer eenderde van de bevolking wil
vluchten en in ballingschap in de USA
wenst te leven. Maar het verkrijgen van
uitreisvergunningen wordt steeds moei
lijker. Het reisgeld moet in dollars be
taald worden, hetgeen bijna onmogelijk
is in een land waar de buitenlandse va
luta in handen wordt gehouden van de
Centrale Bank. Niettegenstaande dat,
verlaten elke week 2.000 Cubanen per
vliegtuig hun vaderland en lange rijen
mensen wachten dagelijks voor de kan
toren van de emigratie- en luchtvaart
maatschappijen in de hoop dat ook zij
Het laatste bohcerk van de
Amerikanen op Cuba is de
basis GuatanamoHier ziet
men een staf kwartier waar-
voor een Amerikaanse schild
wacht staat
spoedig een kans krijgen het communis
me te ontvluchten.
Ik verliet Cuba in een toestel vol vluch
telingen naar Miami en schreef het be
sluit van dit verslag na mijn aankomst
te Nassau op de Bahama Eilanden.
Gedurende 5 uur, terwijl mijn reis
documenten en bagage op Havanna-Air-
port werden gecontroleerd was ik ge
tuige van vele ontroerende afscheids-
tonelen. Ik hoorde een reeds bejaarde
Cubaanse vrouw met betraande ogen te
gen haar zoon zeggen: ..Ik huil omdat je
weggaat, maar ik ben o zo gelukkig dat
je weg kunt gaan".
Het kleine beetje dat de vluchtelingen
aan persoonlyke bezittingen mochten
meenemen was gepropt in linnen tassen
en kleine mandjes. De rest moest, zo
luidde een regeringsvoorschrift, onher
roepelijk worden achtergelaten. Zelfs ge
durende de bagage-inspectie werden som
mige artikelen en gebruiksvoorwerpen in
beslag genomen. De regering had te elf
der ure nog wijzigingen aangebracht in
de lyst met toegestane bagage. Ik zag
hoe snikkende vrouwen en meisjes wer
den gedwongen hun ringen, armbanden
en andere sieraden af te doen en in U
feveren.
Een jonge vader verstopte wanhopig
enkele babykleertjes onder zijn sport-
shirt. De luidsprekers vertelden de wach
tende familieleden en vrienden dat zij
de persoonlijke bezittingen konden over
nemen zo gauw het toestel vertrokken
zou zijn. Gedurende de één-uur-durende
vlucht naar Miami zaten de meeste vluch
telingen stilzwijgend in hun zetels. Mjjn
buurman, een al wat oudere man, fluis
terde: „Dit is voor de meesten van ons
het meest pijnlijke moment in ons le
ven". Toen de wielen de landingsbaan
van Miami-International-Airport" aan
raakten kwam het toestel van binnen
met handgeklap en gejuich plotseling tot
leven. De passagiers begonnen te spre
ken en te lachen. De spanning was ge
lukkig voorbij. Toen we naar de uitgang
liepen, draaide een van de vluchtelingen
zich naar mij om en zei: „Ik verliet mijn
familie, mijn vrienden, kennissen, mijn
huis en mijn baan, om eindelijk in vrij
heid en onder menswaardige omstandig*
heden te kunnen leven!"
Het lossen van allerlei voor
raden uit de schepen idt oost-
Europa geschiedt in Cuba's
havens nagenoeg uitsluitend
met mankracht. Ook hier:
voorraden uit de communis
tische landen. Onlangs heeft
Cuba echter ook een belang
rijk handelscontract met
communistisch China geslo
ten.
