T Mozes Polak zit halve eeuw in lompen en oude metalen Staalbedrijf Zelzate: invloed op Z.-Ylaamse arbeidsmarkt? CAMERA IHRUIL ACHE TRASTAL SNELFIX nstad van egonnen Middelburgs bedrijfje werd wereldconcern n PROCO Afhankelijk van diverse factoren Wat en Inbrekers haalden minisler Cals' huis overhoop cantoormachines ïwembadenstudie voor Handel en Nijverheid Faillissement EXAMENS HOOGWATER crème - shampoo 65 ct. Broodoorlogje te Aardenburg Provinciale YYY vergadert in Wolphaartsdijk P. Fentencr van Vlissingen overleden Eigen vliegveld voor Walcherse zweefvliegers Vader Cammann wendt zich tot advocaat Ineke niet bij zusjes eerste communie Mr. v. Empel voor maa tschappelijk werk in Stichting Zeeland Morgen Spoorwegen staken in Frankrijk IS HET GOED TE ZIEN? TRAITAL TRAITAL O SHAMPOO Dronken jongeman reed met vriend Amsterdamse gracht in Eén jaar geëist dagblad Sle jltcut Spanje Postelkanaal DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 16 MEI 1962 houder F. Smit kijkt met span- j wat zijn eerste paal zal doen, I at hij de handle over heeft ge ld. en de invloeden welke de E.E.G. I igen op de bedrijfsvoeringen uit- ;n. nieuwe gebouw aan de Oude Markt I n ..Middenstandswarenhuis" geen van het grote concern doch een :1 voor eigen rekening en risico le exploitant gevoerde onderneming lechts bepaalde bindingen met de eronderneming heeft. ►r de nieuwe middenstandsonder- j ng, met „groothandelsallures" I ten een twaalftal woningen worden □pt. De winkelruimte komt op de tie grond, met aan een zijde een Itoirstraat" en aan de andere zijde •xpcditiestraat. Voorlopig zullen vijf- rtig man personeel worden aange ven. Adverteni;e> onderdag 17 mei a s. zal het depa> ent Zeeland van de Nederlandse itschappij voor nijverheid en hands I Britannia te Vlissingen haar jaarvar- ,ering houden. het afgelopen jaar is het ledental deze instelling gestegen van 264 tot terwijl zich enkele gemeentebesturen donateurs opgaven, aldus het jaar- Slag. .'et belangrijkste agendapunt van de riende vergadering is het installeren een commissie, die de mogelijkhe- 1 moet bestuderen van de bouw en H •loitatie van overdekte zwembaden in j|S ;land .In de commissie hebben een ot aantal vooraanstaande persoonlijk- I len uit bestuur, handel en onderwijs ing. >e banden met de Zeeuwsch-Vlaamse I ng konden worden verstevigd en het ital leden in dit gewest uitgebreid. I 1 betreurt het departement het, dat eel leden Zeeland verlaten, waardoor 9 toename van leden, 35 in getal, noj H 1 de lage kant is gebleven, n het afgelopen jaar werden door het oartement 100 vererende getuigschrii- 6 gouden, 2 verguld zilveren, 5_ zil- en en 23 bronzen erepenningen uitge- kt. «Ta gedaan verzet is vernietigd het llissement van W. Kuijl. h.o. Poortse asboertje, Nieuwstraat 4 te Axel. RADIO-TELEGRAFIST De heer P. Minderhout uit Bresken5 1 agde te Den Haag voor het 2e gedeel- radio-telegrafist. Vïorgen, donderdag 17 mei, zijn J ogwaterstanden voor de provm* eland als volgt: Sansweert: 1.36 en 14.07; Terneutf? 1 en 13.32: Vlissingen 0.46 en 13w- emeldinge 2.31 en 14.59 uur. (Advertentie) BRUNSWICK - BOWLING Air-conditioned N'assausingel 28, tel. 38452. Breda- Geopend van 9 tot 24 uur. Za. en zo. tot 1 uur 's nachts. Vrij entree Kinderkamer, buistelevisie. Par* keergelegenheid, restaurant, bar. snackbar Ga bowlen en speel ne spannendste spel voor het hele gezin. (Van onze verslaggever) Het gebeurde gisteren in Middel burg, dat een baas zowel als zijn bedrijf jubileerden. Die baas was directeur M. Polak en dat bedrijf M. L. Polak en Zoon n.v. Precies een halve eeuw geleden trad de heer Polak in de zaak, die onder zijn leiding van een plaatselijke lompen- en metaalhandel uitgroei- de tot een wereldconcern en dat gisteren vijfentachtig jaar bestond. Geen ruchtbaarheid of feestelijk heden zijn aan deze heuglijke fei ten voor de Middelburgse nijver heid gegeven omdat de gezondheid van de grote baas dit momenteel niet toelaat. Het ligt ook niet in de aard van Mozes Polak om te „schitteren" en nog minder om te pochen. Na vijftig jaar vechten voor zijn zaak, waarin grote tegensla gen hem niet zijn gespaard gebleven zouden loftuitingen en ander officieel huldebetoon slechts een flauwe indruk maken bij de grote beloning, welke hera ten deel is gevallen, een wereldomvat tend bedrijf met een gevestigde naam in het internationaal zaken doen. I' Grootvader M. L. Polak was zijn han- I deltje in vodden, oude metalen en benen I begonnen aan de Nederstraat. Gestaag uitbreidend verplaatste het bedrijf zich via het Kerspel en de Loskade naar de I huidige vestiging aan de Nijverheids- straat aan het kanaal. De schoolprestaties van Mozes zullen j niet geweldig zijn geweest, want hij voel de zich beter thuis tussen de oude hui- den en lompen in vaders pakhuis dan in de schoolbanken. In 1912, op veertien jarige leeftijd, nam vader Levy hem dan ook als gewoon arbeider ,,in dienst". Krauwend en rommelend in door de mensen voor een paar centen van de hand gedaan afval, leerde hij het bedrijf van de grond af aan kennen. Ook, en dat I vooral, de geheimen van het vak. Veelzijdiger „Dat stuk oude kachel, dat je daar J ziet liggen, kan binnen korte tijd als splinternieuw aan de kiel van een onder zeeboot zitten." Deze ietwat bizarre ver gelijking van de heer Polak illustreert de waarde van onverschillig welk stukje oud ijzer, aluminium, koper en wat dies meer zij. Het doorzien van deze waar heid en het overtuigd zijn van de on misbaarheid van zijn type bedrijf voor de grote ijzerverwerkende industrieën als b.v. Krupp, zijn voor de heer Polak altijd aansporing geweest het groter te doen, veelzijdiger en minder kwetsbaar te worden. Bij zijn huwelijk op drieëntwintigjari ge leeftijd nam hij de zaak van zijn va der over. Tot aan het begin van de tweede wereldoorlog had een gestadige doch weinig spectaculaire groei plaats. In 1940 scheen echter het einde van alles nabij. Duitse bommenwerpers voerden in Middelburg hetzelfde macabere stuk op als zij enkele dagen daarvoor in Rotter dam hadden gedaan. Doelloze vernieti ging van het grootste gedeelte der on verdedigde stad. Ook het bedrijf van Polak werd een gewillige prooi in dit in ferno. Klok Mozes Polak vluchtte, keerde na acht maanden terug, maar opnieuw zaten de Duitsers hem op de hielen. Hij dook on der in Colijnsplaat op Noord-Beveland. Hü behoorde tot de weinige gelukkigen, die de bevrijding konden beleven. Hij heeft dit vriendelijke dorp, waar hy in de oorlogsjaren onder meer konijnenvel len sorteerde zijn dank betuigd door een nieuwe luiklok te schenken ter goed making van de door de bezetters geroof de klok. Waardeloos? „In 1945 begon ik weer aan de opbouw van de zaak, maar ik had nog geen kruiwagen, laat staan een brander", directeur Polak, terwijl hij vanuit zijn directiekamer uitblikt over de ber- i nnrfpSmr0?' afgedankte straaljagers, jnachines eij duizend andere din gen, die boven het kantoorgebouw uit- Personeelsleden van de firma rolak stopten in de eerste oorlogs jaren grote hoeveelheden non- jerro metalen onder de grond om ze uit banden van de naar dit ma teriaal begerige bezetter te hou- aen. In 1945 waren het dezelfde ezetters die, nu onder bewaking, iet schroot weer moesten uitgra ven. Het kan verkeren! M. POLAK Halve eeuw directeur van 85-jarige N.V. Polak in Middelburg torenen. Werk was er in die jaren ge noeg. Het hele land was bezaaid met „waardeloos" geworden oorlogsmate riaal. Min of meer bij toeval is de firma Polak zich buitenlands gaan vestigen. Toen rond 1950 de Benelux gestalte kreeg verwachtte de heer Polak ingrij pende wijzigingen in de handelspolitieke situatie en besloot, om een vinger in dc pap te hebben, een bedrijf in België U vestigen. Dit bedrijf, de SOGAF, is in middels uitgegroeid tot een der grootste blokkensmelterijen van West-Europa. Bovendien werd in België ook nog een handelsonderneming, de HOLMECO, op gericht. Op dynamische wijze is in de voorbije jaren het bedrijf onder leiding van Mozes Polak gegrooid. Vrijwel het ge hele Afrikaanse gebied wordt bestreken. Vestigingen onder meer in Freetown, Monrovia, Accra enz., totaal veertien in getal! De jongste dochteronderneming van deze Middelburgse familie N.V. kreeg in afgelopen januari haar beslag in de jonge staat Marokko, waar zowel een smelterij als een handelsonderneming werden gevestigd. Scrap business De buitenstaande zal zich tevergeefs inspannen om tot de finesses van het bedrijf door te dringen. Als voorbeeld diene slechts dat van vele schroottrans acties noch dhr Polak, noch zijn mede directeuren, de heren B. Vriesman en E. Tak, of een der zevenhonderd „Polak- mensen" ooit een gram ijzer te zien krijgen. Een compleet schip met schroot beladen, wordt ergens in Amerika gekocht. Het Middelburgse hoofd kantoor dirigeert het naar slopers in Japan, waaraan het inmiddels werd verkocht, en luttele tijd later zijn schip en lading in de smeltovens verdwenen. Brieven, telegrammen en telefoontjes vormen hier een transactie van wereld deel tot werelddeel met Middelburg er gens daar tussen in. Dit is de „Scrap business". Niet wijzer maken Hoe komt het dan dat de eigen stede ling zo weinig van dit bedrijf afweet? De heer Polak geeft zelf het antwoord ,,In het zaken doen moet men iemand niec wijzer maken dan hij is". Deze zakelijke logica, gepaard aan zijn aangeboren bescheidenheid. kunnen echter niet verhelen, dat hij in vijftig jaar onafgebroken werken, waarin hij zich geen tijd gunde voor andere zaken en waarin mevrouw Polak vrijwel altijd alleen was, Zeeland een bedrijf heeft geschonken waar de provincie tot in lengte van dagen de vruchten van zal plukken. (Advertenties V 'f nieuwslet 't handigste! milder schuim, schoner haar Proco shampoo in tube geeft u snel 'n muts van schuim. Wollig schuim, dat uw hoofd doet tintelen van schoonheid. Proco is er met en zonder ei. Tube voor ca. 6 wassingen, Morgen haarwassen volgens deze nieuwe methode! Het kantoorgebouw van de PAM (Polak African/ Metal) te Tako- radi in Ghana, een van de veertien Afrikaanse vestigingen van de Middelburgse oud-ijzerhandel. vcw-w.v .v. \v In Aardenburg kan men dezer dagen goedkoop brood eten als gevolg van een broodoorlog die tussen een bakker en de vijf overige verenigde bakkers is uitge broken. Doordat de bakker A.F. Ger- naert zijn knecht kwijt raakte en naar zijn mening geen mogelijkheid zag om alleen zijn brood rond te brengen in de buitenwijken, nam hij het besluit de prijs van bruinbrood, wanneer dat wordt afgehaald, met 7 cent te verlagen voor een brood van 800 gram, zodat de prijs 40 cent werd, en de prijs van een brood van 1200 gram te verlagen van 75 cent tot 60 cent. De overige bakkers belegden daarop een vergadering en besloten eveneens hun bruinbrood, wanneer het wordt afgehaald, op dezelfde wijze te verlagen. Bakker Gernaert reageerde hierop door nogmaals een verlaging toe te passen, zodat een afgehaald bruin brood van 800 gram bij hem nu slechts 35 cent kost en een bruin brood van 1200 gram thans 50 cent. Het algemeen bestuur van de provin ciale Vereniging voor Vreemdelingen verkeer zal zaterdag a.s. in het Dorpshuis te Wolphaartsdijk zijn voorjaarsvergade ring houden. Na deze vergadering zal om 12 uur de Haanstra-film „Delta fase I" worden vertoond. Hierna zal het gezelschap of ficieel door het gemeentebestuur wor den ontvangen. Vervolgens zal een koffiemaaltijd wor den aangeboden. Mr'. G. Hartung, de chef van het kabinet van de Commis saris der Koningin in Friesland en secre taris van de Friese Merengemeenschap, zal hier een lezing houden over „recre atie en watersport". De dag zal worden besloten met een bezoek aan de nieuwe jachthaven van Wolphaartsdijk. Te Helmond is in de leeftyd van 72 jaar overleden de heer P. Fentener van Vlissingen Pzn., oud-directeur en oud commissaris van de n.v. P. F. van Vlis singen en 'Co.'s katoenfabrieken te Hel mond. In 1921 werd hij directeur van de n.v. P. F. van Vlissingen en Co.'s katoenfa brieken te Helmond. In 1932 richtte hij de n.v. Katoen drukkerij De Kempen te Lommei (België) op. Hij is mede oprichter van de Nederlandse Textiel- jaarbeurs en van 1946 tot 1955 voorzitter van deze instelling. Verder is hij com missaris geweest van de Java textiel- maatschappij. De Walcherse zweefvliegclub, die tot nu toe voor het beoefenen van haar sport gebruik maakte van het vlieg veld Woensdrecht, heeft concrete plan nen voor een eigen veld op of nabij Wal cheren. Nog slechts goedkeuring van de rijksluchtvaartdienst is nodig om deze plannen werkelykheid te doen worden. Deze verrassende mededeling werd gis terenavond gedaan door voorzitter J. Fukken op de algemene ledenvergade ring van de Walcherse club in Middel burg. Dat de vereniging bepaald niet aan gebrek aan activiteit lijdt, bleek uit de mededeling dat vorig jaar ruim 1700 vluchten door de leden werden gemaakt, waarbij 200 uur in de lucht werd doorge bracht. Vergeleken met 1960 betekende dit een flinke stijging. (Advertentie) De 17-jarige Ineke Cammann uit Til burg, die met haar 23-jarige vriend Her man Kusters veertien dagen geleden naar Schotland vertrok, zal toch in het huwelijk treden. Een huwelijk tussen deze twee zal alleen voorkomen kunnen worden via ge rechtelijke procedures. De heer Th. Cammann heeft opdracht gegeven aan de advocaat Mac Donald Millingen uit Edinburg (Schotland) te zorgen, dat het huwelijk van zijn doch ter niet zal doorgaan. Het jonge paar zou op 28 mei in Gretna Green in het huwelijk willen treden. De moeder van Ineke vindt het ver schrikkelijk, dat haar dochter niet bij de eerste communie van haar jongste zusje aanwezig zal zijn. „Misschien komt zij nog voor die datum tot inkeer en zal zij ons laten weten dat ze naar huis wil komen. Wij zullen haar dan graag gaan halen", vertelde mevrouw Cammann. Bestuursreorganisatie Sinds enige tijd is een ingrijpende wij ziging in de structuur van de Stichting Zeeland in voorbereiding, die o.m. zal leiden tot veranderingen in de samen stelling van het bestuur. De opzet van de voorgenomen reorganisatie is name lijk, verschillende werkterreinen alsook bepaalde sectoren van de samenleving meer dan tot nog toe het geval is in de bestuurscolleges van de Stichting te doen vertegenwoordigen. Op deze wijze zal een breder draagvlak worden ver kregen voor het werk van de Stichting Zeeland en zal recht worden gedaan aan de ontwikkeling op bepaalde terreinen zoals sport en cultuur in de afgelo pen jaren. In het dagelijks bestuur was het maat schappelijk werk met drie zetels tot voor kort over-vertegenwoordigd, waardoor de samenstelling van dit college nogal een zijdig was. In een aantal fases is in deze situatie thans verandering gebracht. De eerste stap was in 1961 het niet- vervullen van de vacature die ontstond door het vertrek van de heer J. M. A. C. van Dongen, die wegens drukke werk zaamheden zijn zetel in het dagelijks be stuur beschikbaar stelde. De heer van Dongen had zitting namens de Katho lieke Raad voor Maatschappelijk Werk in Zeeland. Vervolgens werd aan het einde van 1961 een Contactcommissie van de vier provinciale levensbeschouwelijke samen werkingsorganen voor het maatschappe lijk werk in het leven geroepen. Deze commissie staat onder voorzitterschap van mr. P. van Empel, president van de rechtbank te Middelburg. Inmiddels hebben ds. H. M. Strating en ds. Y. J. Tiemersma, die respectie velijk voor het Hervormd en het Gere formeerd maatschappelijk werk sedert jaren zitting hadden in het dagelijks be stuur van de Stichting Zeeland, eveneens beiden hun zetel beschikbaar gesteld. Op deze wijze werd het mogelijk de vertegenwoordiging van het maatschap pelijk werk in dit bestuur opnieuw on der ogen te zien en terug te brengen tot de thans gewenste omvang. De bovengenoemde Contactcommissie voor de provinciale samenwerkingsorga nen heeft nu (voorlopig) mr. P. van Empel aangewezen als vertegenwoordi ger van het maatschappelijk werk in het dagelijks bestuur. Het algemeen bestuur van de Stichting Zeeland heeft in haar vergadering van 11 mei jl. aan deze wijzigingen in het dagelijks bestuur haar goedkeuring ge hecht. Hiermee is een principiële en be langrijke stap gezet op de weg, die ho pelijk nog in 1962 zal leiden tot een al gehele reorganisatie. Inmiddels wordt reeds hard gewerkt aan een nieuw statuut voor de Stichting Zeeland, dat hopelijk in het najaar kan worden vastgesteld. (Advertentie) t/m 9 juni Inlichtingen bij uw fotohandelaar Of en in hoeverre de vestiging van het hoogovenbedrijf te Zel zate te zijner tijd van invloed zal zijn op de arbeidsmarkt in Zeeuwsch-Vlaanderen Directeur J. v. d. Gijp van het gewestelijk arbeidsbureau te Ter- neuzen blijkt van oordeel dat hier over thans nog weinig concreets te zeggen valt, aangezien dat af hangen zal van diverse factoren, waarvan de voornaamste zijn: de beloning, de aard van de werk zaamheden en de secundaire ar beidsvoorwaarden bij dit concern. Daarnaast is ook van groot belang hoe de werkgelegenheid zich in deze streek zal ontwikkelen, aldus de heer v. d. Gijp, die er overigens niet aan blijkt te twijfelen dat, gezien het tekort aan werkgelegenheid in de provincie Oost-Vlaanderen, dat blijkens de offi ciële werkloosheidscijfers reeds jaren aldaar aanwezig is, de vestiging van »i\v 'J., 'V Vandaag de rode ERNELZEN Luxor 20 uur Het meisje met bikini, a.l. OSTBURG 14 j. Ledel 20 uur Operatie vuurgoraei, RESKENS tfleu- Wit-Gele Kruisgebouw 19-30 uur K tercursus NTWERPEN KVO 20 uur De Czardasvorstin een dergelijk bedrijf een belangrijke verbetering van het industrieel klimaat zal betekenen. Inderdaad: Oost-Vlaanderen kent een tekort aan werkgelegenheid, getuige het feit, dat meer dan vijftigduizend werk nemers hun dagelijkse boterham élders moeten verdienen. Wanneer nu een staalbedrijf daar gevestigd gaat worden dat direct al vijfduizend arbeidskrach ten vraagt met de zeer reële mogelijk heid tot spoedige opvoering met nog enkele duizenden, dan is het duidelijk, dat hierdoor een verschuiving der pen- delgroepen bewerkstelligd zal worden En wanneer dan nog in dezelfde sector een cokes- en gasfabriek als nevenbe- drijf wordt opgericht, waardoor het be nodigde aantal arbeidskrachten de twin tigduizend zal overschrijden, zal te zij ner tijd in Oost-Vlaanderen de emigra tie vermoedelijk verkeren in immigra tie, waarbij dan met name het Zeeuwsch-Vlaamse element wel eens een hartig woordje kon gaan meespre ken. Waarbij overigens niet uit het oog moet worden verloren, dat de snel voortschrijdende industrialisatie in eigen contreien (Kanaalzone!) van veel bete kenende invloed kan wezen, zodat dan de door de heer v, d. Gijp aangestipte be loning. aard der werkzaamheden en secundaire arbeidsvoorwaarden wel eens van beslissende betekenis zouden kunnen blijken bij een keuze van het arbeidsterrein. Feit is in elk geval, dat voor het gi gantische EGKS-project met zijn maat schappelijk startkapitaal van negen miljard Belgische francs en beoogde in vesteringen ad twintig miljard, de be nodigde arbeidskrachten niet zullen kunnen gevonden worden in het betrok ken gebied! Uiteraard is dit geen pro bleem, dat om een ogenblikkelijke op lossing vraagt: vooraleer de beoogde vestiging geheel gerealiseerd zal zijn zullen we, naar algemeen wordt aange nomen, wel vijftien tot twintig jaartjes ouder wezen, hetgeen impliceert dat ook de Oostvlaamse bevolkingsgroei in die periode een factor van betekenis kan zijn. Bepaalde studic-gegevens dui den op een vermoedelijke aanwas der mannelijke bevolking met rond 225.000 in 1965 en om nabij 230.000 vijf iaar later. In de metaalnijverheid plegen ge meenlijk nogal hogere lonen te worden uitbetaald en ook dit is een ..bijkom- stigheid"(!) die wellicht van invloed zal blijken bij de arbeiderswerving. Oók wat Zeeuwsch-Vlaanderen betreft, al zijn we het met de heer v. d. Gijp dan ook volkomen eens, dat de diversiteit der medebeslissende factoren te varia bel is om reeds thans een concreet oor deel te vellen. Door een staking der Franse spoorweg arbeiders, die 24 uur duurt en als een uitdaging aan De Gaulle wordt be schouwd, ligt het verkeer op de grote lijnen vrijwel geheel stil. Het meest ge troffen zijn de verbindingen tussen Pa rijs en de Rivièra en het Zuidoosten. Ook het Parijse buspersoneel en een aantal arbeiders van de metro staken. Het ver keer met de Parijse voorsteden ligt stil Forenzen en toeristen ondervinden van de staking de meeste narigheid. (Advertentie) Nou en of! Een ander ziet het direkt als uw haar „dun netjes" wordt of er zitten „dingetjes" op... Dit deskundig advies is doeltreffend tegen roos tegen vet haar en haaruitval Na een paar behandelingen met Traital shampoo kijkt u in de spiegel met een op gelucht gezicht: Dat is goed te zien! Probeer het maar! EEN PRODUKT VAN L'OREAL DE PARIS Gisterochtend heeft de officier van justitie by de rechtbank te Amsterdam tegen de 22-jarige Amsterdamse dakdek ker M. E. P. G. wegens roekeloos en lichtzinnig rijden een jaar gevangenis straf met aftrek van het voorarrest en vijf jaar ontzegging van de rijbevoegd heid geëist. In de nacht van 10 maart was ver dachte met een auto, die aan een naast hem zittende vriend toebehoorde, op de Prins Hendrikkade in Amsterdam bij het nemen van een bocht naar de Schip- persgracht recht in het water gereden. De auto maakte na door een hek te zijn gereden een val van bijna vier meter. De vriend, de 18-jarige J. L. Pauel kon niet meer uit de auto komen. Hij werd pas na een kwartier levenloos uit het water opgehaald. De verdachte verklaarde dat, hoewel hij die avond twaalf borrels en vier gla zen bier had gedronken, hij zich op dat ogenblik niet bewust was geweest dat hij onder invloed van drank verkeerde. Volgens verklaringen van getuigen had verdachte toen men hem op de wal had getrokken meteen weer in het water wil len springen om zijn kameraad te, red den. Dit had men weten te verhinderen. De raadsman van verdachte zei nu. dat als men zijn cliënt niet had tegengehou den, de jongeman misschien niet om het leven was gekomen. Hij vroeg vrij spraak of althans een gecombineerde straf. DE JURIDISCHE adviseur van het Ne derlandse ministerie van buitenlandse zaken, prof. mr. W. Riphagen heeft dins dag de raadsheren van het Internationa le Gerechtshof in Den Haag te kennen gegeven dat naar zijn mening een po sitief antwoord dient te worden gegeven op het verzoek om een adviserende uit spraak van het Hof over de kwestie van de financiële verplichtingen van de lid staten. Het gaat erom de vraag te beant woorden of de lid-staten van de V.N. bun aandeel moeten betalen in de kosten |van operaties van de V.N. in het midden- hosten en Kongo. Gistermiddag hebben inbrekers zich, tijdens afwezigheid van de bewoners, via een ruitje van de achterdeur toegang verschaft tot de woning van de minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen, mr. J. M. L. Th. Cals. aan de Van kemadelaan Vermist worden juwelen, waarvan de waarde nog niet bekend en een geldbedrag van 60.—. C^inds Franco na de bloedige burger- oorlog aan de macht kwam, is Spanje geïsoleerd gebleven van de ontwikkelingen in het overige deel van Europa. Het beleefde de wereld oorlog weliswaar naar het uiterlijk in de beste vriendschap met Hitier en Mussolini maar toch ook ontoe gankelijk voor alle pogingen om er daadwerkelijk bases te vestigen voor de oorlogvoering van de As, waarvoor de Engelsen vooral erg dankbaar mochten zijn. Na de oorlog heeft het Franco-regime zich ook niets aange trokken van de begrippen, welke de niet-communistische wereld met over tuiging verdedigde en toepaste: vrij heid van godsdienst, van vereniging en vergadering, een parlement gekozen op basis van het algemeen kiesrecht. Arrestaties konden min of meer wille keurig geschieden. Sociale wanverhou dingen werden niet of nauwelijks aan gepakt. Dit alles bij elkaar maakte Spanje niet bepaald bemind in de overige wereld. Onder de aanklagers stonden vooraan lieden, die een com munistische dictatuur propageren, doch ook werkelijke voorstanders van de mocratie en sociale vooruitgang heb ben Franco-Spanje hun zware kritiek niet bespaard. Dat het Spaanse volk zich niet ernstig verzette tegen de achterlijke politieke en sociale verhou dingen, moet vooral hieraan worden toegeschreven, dat het in geen geval een herhaling van de afschuwelijke burgeroorlog wilde. Die herinnering is echter aan het verbleken en thans vertonen zich in Spanje op groter schaal dan tevoren verschijnselen, die wijzen op een kentering. De stakings bewegingen blijven zich ondanks aller lei geruststellende officiële verzeke ringen voortplanten. De regering denkt er (gelukkig) niet aan ze met harde hand neer te slaan. Er komen barsten en scheuren in het starre systeem, dat zo lang het openbare leven ompantserd had. Het is te hopen, dat zich nu een overgang naar vrijer verhoudingen kan doorzetten zonder dat het volk naar andere uitersten grijpt. De vraag mag gesteld worden, of een ordelijke evolutie niet gesteund kan worden door Spanje meer binnen de economische sfeer van West-Europa te betrekken. Gevoelsovèrwegingen hebben dit steeds in de weg gestaan. Die zijn in dit geval echter onbetrouw bare raadgeefsters. We kunnen de politieke en sociale metamorfose van Spanje waarvan nu symptomen zichtbaar worden in de hand wer ken door het land niet langer tot isolement te doemen. Qe opmerkingen van minister Kort hals in het mondeling overleg met de commissie van Verkeer en Water staat der Tweede Kamer, vorige week gepubliceerd, zijn met betrekking tot de behoeften van het Benelux-midden- gebied niet veelbelovend, met name niet ten aanzien van het Postelkanaal. Dat de terughoudendheid van de mi nister. meest verklaarbaar uit finan ciële bekommernissen, overigens wei nig indruk maakt, heeft men zo pas nog kunnen ervaren op het WV- congres te Burgh op Schouwen, dat men als een oppositie-manifestatie zou kunnen kenschetsen tegen een beleid van al te bekrompen visie. Ten aanzien van het Postelkanaal voert de minister aan, dat het hier gaat om een waterweg, die vooral doof de Belgische noordgrensgewesten wordt gepousseerd als een regionale water verbinding. Deze regionale verbinding is echter niet vooral door de Belgische noord grensgewesten gepousseerd, maar evenzeer door het Nederlandse Kem- pengebied en de provincie Noordbra bant, wat de minister zelf moest blij ken uit het binnenkort te verschijnen rapport van de Brabantse Postelka naal-commissie, dat hij met belang stelling tegemoet ziet. Bovendien had het kanaal ook buiten de grensgebie den de aandacht. Het werd in de abdij van Postel als het ware ten doop gehouden door prof. dr. C. Gerretson en het werd in 1957 het onderwerp van een dissertatie aan de Parijse Sorbonne, van de hand van de Hol lander dr. B. Krommendijk. Beiden hebben ook het licht laten vallen op een veel verder reikendr dan enkel regionale betekenis van het kanaal. Wat dit betreft, onderkent de minister alleen de mogelijkheid, da' het Postelkanaal een onderdeel word- van een Antwerpen-Rijn-verbindine Maar dit zit er slechts secundair ir (en enkel voor kleine schepen), war al was er een Postelkanaal, dan zou den voor een dergelijke verbinding nog zeer belangrijke schakels ont breken. Primair zou het Postelkanaal echter twee vrijwel geïsoleerde water wegenstelsels in het centrum samen brengen op het punt van hun kortste afstand en dan direct een nieuwe bin- nenvaartverbinding ooieveren tussen Luik en Rotterdam. Hetgeen de Bel gische collega van minister Korthals, de Luikenaar J. Merlot, blijkens door hem voorgeschreven bestudering, blijk baar goed beseft. Het nut voor Ant werpen is aanvankelijk veel geringer Dit krijgt wel direct ook een betern verbinding met Eindhoven en oostelij1: Noordbrabant. Maar wanneer het te publicerer rapport van de provincie Noordbra bant de minister van het nut van hr- kanaal mag overtuigen, zit hij we' licht weer met een zwaar hoofd 1 piekeren over de koslen. Want er - nog zoveel meer dat geld vraagt, hee' hij al gezegd. Dit weet men in Noordbrabant or derhand zo goed als in Zeeland e daarom zou het zo verwonderlijk ni- zijn, dat het langzamerhand ook w? welvarender Noordbrabant zicli op d Oosterscheldebrug-onderneming ga? inspireren en een middel zoekt om o- eigen kracht de „kortsluiting" bij Por tel tot stand te brengen. Dat zal al licht stimulerend werken op de gang makers in België en zowel Brass»-1 als Den Haag over zwaarwichtigheid kunnen heen helpen. Advertentie) Kantfincren met van Ceta Bever v.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1962 | | pagina 3