Hindenburg, laatste luchtschip, verongelukte 25 jaar geleden Gevaarloos helium was te duur..... BLOEMEN VOOR MOEDER OPVOLGER GLENN MOET IN CABINE AANPAKKEN til Strenge heerseres over 1000 kamponderdanen ZEISS IKON Ver koopuur vers brood vervroegd VOOR MANNEN, DIE HET BEGREPE HEBBEN... brHur AFSCHUWELIJK TONEEL OP NEW YORKS VLIEGVELD HELDENMOED Egyptisch cadeau voor de Kaaba geweigerd (teji |||C0L0RA Ellen (19) uit Oostkapelle Koning van Marokko bezoekt De Gaulle l3t& PARFUM f 2,25 - f 4,25 f 6,25 jijÊÈ Geen kernexplosie en ruimteschot tegelijk Maarschalk Rokossovski: Rusland versloeg de Nazi's op z'n eentje 500000 Nieuw-Guinea petitionnement aangeboden 13 DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 11 MEI 1962 13 Toen het Duitse luchtschip de LZ-129 Hindenburg op die beruchte avond van de zesde mei 1937 zich boven New-York in de richting van het vliegveld Lakehurst bewoog, keken duizenden met een zeker ont zag naar deze nog steeds indrukwekkende verschijning. Het kon ook niet anders of dit machtige luchtschip, dat met haar lengte van 240 meter het grootste ter wereld was, móést wel de aandacht trekken. Maar geen van al deze New-Yorkers kon vermoeden, dat zij getuigen waren van de allerlaatste kilometers, die een groot luchtschip aflegde. Want nog geen half uur nadien klonk de hijgende stem van een reporter via de radio in hun kamer. Hij vertelde een onsamenhan gend verhaal. Zijn stem sloeg over van emotie, daar hij een ooggetui genverslag gaf van een der grootste rampen, die de luchtvaart tot die dag toe had getroffen: het neerstorten van de „Hindenburg" op het vliegveld Lakehurst. Het was de laatste, want na de „Hindenburg" heeft geen enkel luchtschip de Atlantische Oceaan overgestoken. Die dag eindigde de Hindenburg haar I zeven-en-dertigste oceaanvlucht op wel I zeer tragische wijze. Zij was op dat ogen blik 3088 uren in de vaart, zij had 6083 mensen vervoerd, waarvan ongeveer de helft passagiers. De beschikbare plaatsen I waren gedurende haar tijd van actieve dienst voor 85 tot 90 pet. bezet geweest I Haar kruissnelheid bedroeg 128 kilometer I per uur. Dit is de staat van dienst van de Hin- I denburg; het zijn nuchtere getallen, waaraan wij een minder nuchter verhaal I betreffende haar allerlaatste minuten zullen toevoegen en enkele namen wil len noemen, die onafscheidelijk met die van de Hindenburg zijn verbonden. Ongeveer tien minuten voor half acht 's avonds naderde de Hindenburg de hoge .5 uitschuif bare landingsmast, zij bewoog zich langzaam en rustig. Men wierp lan- dingstouwen naar beneden. Deze zouden aan die van de mast gekoppeld worden, waarna de neus van het luchtschip door middel van een lier aan de top van de mast gekoppeld moest worden. Plotseling echter gebeurde het ver schrikkelijke. Een enorme steekvlam schoot vanuit het midden van het lucht schip aan stuurboordzijde naar achte ren. In slechts enkele seconden stond het gehele schip in haar volle lengte in brand. Mensen op het vliegveld holden weg, er brak een paniek uit. In de gondel van de Hindenburg sloegen enkele passagiers ruiten stuk en lieten zich van tien meter hoogte, soms nog hoger, op het drassige vliegveld vallen. Ruim een halve minuut na het ont branden van de enorme steekvlam, sloeg de achterzijde van het luchtschip op de grond. Het geheel brandde nu als een fakkel. Verschillende van de passagiers, die uit de gondel waren gesprongen, kregen nog de kans om weg te strompelen, voordat het bran dend luchtschip neerviel. Anderen kwamen onder de withete wrakstukken van wat enkele minuten daarvoor nog Duitslands trots was, terecht. Bij deze ramp zijn mensen geweest, die zich in die enkele minuten ware helden toonden. De stewardessen Emile Inhoff I en Martha Kleine redden een aantal men- sen, maar kwamen zelf in de vlammen I om. Rosendahl, commandant van het I vliegveld en Bruno, persagent van de I Amerikaanse Zeppelin Transportmaat- schappij waren vanaf de grond getuige I van de ramp en met hen meer dan twee- I honderd familieleden van de opvaren den, journalisten en radioverslaggevers. haar 54ste vaart boven zee verongelukte. Gelukkig konden op een tweetal na, alle opvarenden gered worden. Al deze ongelukken bewijzen, dat een luchtschip een kwestbaar vervoermiddel was. Daarby komt nog, dat de snelheid, waarmee gevlogen werd, nooit hoog op gevoerd kon worden. Oorzaak: onbekend Het mag nog een wonder heten, dat toen de Hindenburg in brand vloog er in totaal nog tweeënzestig mensen gered konden worden. In totaal kwamen er 36 mensen bij deze ramp om, waarvan 22 leden van de bemanning, 13 passa giers en een lid van de grondploeg. We spreken van een wonder omdat het luchtschip haardraagvermogen ont- Het was Rosendahl onder wiens bekwa me leiding matrozen en burgers vele mensen van de brandende wrakstukken weghaalden. Wellicht was het aantal slachtoffers veel hoger geweest als deze mensen niet meteen hadden ingegrepen Kapitein Lehmann was slechts tijdelijk een der overlevenden, ziin rug en "hoofd waren sterk verbrand. Hij had bovendien een shock opgelopen en overleed korte tijd na de ramp. Op het vliegveld be vond zich ook Julius Malak. Hii had de ramnen met de luchtschepen de „She nandoah" en de „Macon" enkele jaren daarvoor overleefd. Hij kreeg nu de kans zijn dankbaarheid te tonen. Max Pruss eveneens kapitein van het ongelukschip had zich verschillende malen tussen de brandende wrakstukken begeven om men- redden' Tcrlsl"tte kon men hem wegvoeren. de plaatS des onheiIs hen' die wellicht TCneennlm^ dhautle °Ptraden als ho len van J??tbreken hi«r- Maar ve- hddhafti. n„ïedaerS v?.rdienen do°r hun vermeld ne fn nJeéI meer dan e™ Ming in een herdenkingsartikel. T roegere rampen viift°ienaaiar?net luchtsch®Pen heeft in de -d?wtrrgwhiaVoI< 4422medneseDnUte "^2" !^^,Homa^ahT&ah4f leende aan een enorme hoeveelheid, nl. tienduizend kub. meters, uiterst brand baar waterstofgas. Helium daarentegen is onbrandbaar, maar duurder en het heeft minder draagvermogen. Het toepassen van het goedkopere waterstofgas is Duits land uiteindelijk nog heel duur komen te staan, daar zij er haar grootste lucht schip mee verspeelde. Een type luchtschip als de Hindenburg, evenals de Graf Zeppelin, bestaat uit een 16 tot 20 grote gaszakken. Door allerlei oorzaken kan de gasdruk hierin te hoog oplopen, zodat men veiligheidskleppen heeft aangebracht, waardoor het gas in dat geval aan de bovenkant van het luchtschip kan ontwijken. Misschien heeft dit syst eem de ondergang van de Hindenburg betekend, want de mogelijk heid, dat statische elektriciteit dit ont snappend gas heeft ontstoken, kan niet geheel worden uitgesloten. Een andere oorzaak kan zijn, dat de propeller van een der motorgondels ge heel of gedeeltelijk is afgebroken en in de gasruimte is terecht gekomen, waar door brand is ontstaan. Maar men kan slechts gissen; zekerheid omtrent de werkelijke toedracht heeft men niet. Er is zelfs aan sabotage gedacht. En kele uren voordat hy aan zijn wonden Ellen den Hollander is slank, zwartharig en 19 jaar. Aan de duinrand van Oostkapelle is zij iedere zomer de ongekroonde koningin over maar liefst duizend onderdanen. Ze zwaait deze scepter met veel zwier en elegance over haar camping die met zijn kleurige tenten en caravans een fleurig schouwspel voor de bezoeker biedt. Ellen is het jongste, en misschien ook wel het enige meisje dat een kam peerterrein onder haar beheer heeft. Ze heeft er haar handen vol aan en haar hart vol van. Alles loopt dan ook op rolletjes. Ze heeft een kampregle ment ontworpen. Daar houdt ze streng de hand aan. De boosdoener die een overtreding begaat kan een openbare berisping verwachten. Op het huisje waar Ellen gedurende de hele zomer verblijft staat een enorme versterker. Bemerkt ze ongerechtigheden, dan schalt haar stem over het terrein. Ze vraagt dan vriendelijk doch dringend de andere mensen ook van een prettige vakantie te laten genieten. De hele dag is zij in de weer op het terrein. Ze neemt boodschappen aan voor haar kampeerders, helpt hen met allerlei. Als ze aankomen geeft ze hen een plaats en is onmiddelijk bereid een handje toe te steken bij het opzetten van een tent. Op de kleine kinderen past ze als de ouders een eindje om willen. Kortom ze vervult de taak van gastvrouw op voorbeeldige wijze. Dat jongens en meisjes van 20 jaar ook nog bij de kinderen gerekend moeten worden, die oppas nodig hebben weet de 19 jarige Ellen heel goed. Het ge beurt dat ouders het vakantiegeld van hun spruiten naar Ellen sturen om het te beheren. Werkbezoek Heeft Ellen het in de zomer razend druk, denk niet dat liet s'winters veel anders is. Dan heeft ze een uitgebreide administratie, die ze tot in de puntjes bijhoudt. Ook gaat ze gedurende de win termaanden op werkbezoek naar Duits land. Ze zoekt dan contact met de Duit se gasten die haar camping hebben be zocht om een nieuw contract vast te leggen. Tegen Kerstmis verstuurt Ellen onge veer 1500 kaarten naar 9 verschillende landen. Zo zorgt ze dat de gasten de Hollandse Ellen den Hollander, en met haar de camping niet vergeten. 's Winters worden de zomerhuisjes die er staan opgeknapt. En nieuwe huis jes worden er bij gebouwd. Ellen gaat dan iedere dag even kijken om aanwij zingen te geven. En dan voor ze ei erg in heeft vangt het badseizoen weer aan. Dan beginnen die zorgen weer voor haar. Zorgen die ze overigens licht opneemt. Wat ze wel erg* naar vindt is, dat ze over het weer niets te vertellen heeft. Hier helpen geen regle menten. Botenhuis Zomerkoningin Ellen heeft het best naar haar zin op haar kampterrein. Ze doet het werk met plezier. Toch heeft ze nog een wens, die is aan het Veer- se meer gelegen. Ze wil daar namelijk graag een botenhuis met jachten voor de verhuur openen. Zover is het nog lang niet. Die investering vraagt maar liefst een kleine 300.000. Maar als het geld er is, dan komt er een botenhuis. Het zal er komen ook. Ellen is een goede zakenvrouw. Wat misschien nog meer zegt, buiten die za kelijkheid om. Ellen is een ras-Zeeuwse waar een kopje op zit en een willetje achter staat. Na de ramp met de Hindenburg werden de luchtschepen alleen nog gebruikt voor militaire doeleinden. bezweek verklaarde Lehmann, de ka pitein van de Hindenburg nog: „Wel licht is het een bom geweest. Maar af gezien van de oorzaak, de volgende luchtschepen moeten helium hebben" Aan deze laatste wens van hun gerou tineerde luchtschipkapitein had Duitsland gaarne voldaan. Maar daar Amerika wei gerde helium te leveren moest men wel van verder vervoer van mensen per luchtschip afzien. Met de ramp van de eens zo trotse Hindenburg werd het korte tijdperk van het grote luchtschip dan ook definitief gesloten. De regering van Saoedi-Arabië heeft het traditionele jaarlijkse geschenk van Egypte voor de „Kaaba", de heilige steen in Mekka, geweigerd te aanvaarden. Dit geschenk, dat jaarlijks door Mohamme daanse bedevaartgangers naar de heilige stad Mekka wordt meegenomen, bestaat uit een met gouddraad bestikt fluwelen kleed „Kissoe" genaamd. Het wordt in Egypte speciaal gemaakt om aan het ge bouw, waarin de Kaaba wordt bewaard te worden gehangen. Voordat het naar Mekka wordt gestuurd is de Kissoea voorwerp van verering door Egyptische gelovigen in een moskee in Cairo. Daarna wordt het kleed plech tig op de rug van een kameel naar de uiterste grens van de Egyptische hoofd stad vervoerd, waar het aan boord van het schip gebracht wordt waarmee de pelgrims naar Mekka varen. Radio-Mekka heeft in een officieel regeringscommuniqué gezegd dat de Kissoea" van Egypte geweigerd is om dat de in voorgaande jaren geschonken tapijten van zeer slechte kwaliteit waren. Zij scheuren vlug en verschieten van kleur, aldus het communiqué. De pelgrims, die met het geschenk al onderweg naar Mekka waren, weigeren nun reis voort te zetten en hebben ge vraagd te mogen terugkeren. (Advertentie) camera van klasse jm Koning Hassan II van Marokko is woensdagavond onverwacht aangekomen in Parijs, onder meer om besprekingen te voeren met president De Gaulle. Om half tien gistermorgen is de ko ning op het Elysee door de Franse president ontvangen. Een offici ële verklaring voor Hassans bezoek is niet gegeven. Hij kwam aan op de vlieg- haven Villacoublay ten zuiden van Parijs. Koning Hassan II logeert in een hotel Versailles. Gespeculeerd werd dat zijn onderhoud met De Gaulle zou gaan over de „kleine topconferentie" van de Casa- blancalanden in Caïro op het einde van deze maand. Van deze groep maken deel uit Marokko, Verenigde Arabische Re publiek, Guinee, Ghana en Mali. (Van onze parlementaire redacteur) Het verse kadetje komt wat nader in het verschiet. De Tweede* Kamer heeft namelijk vandaag met 78 tegen 58 stem men haar fiat gegeven aan een amende- ment-Lemaire (P. v. d. A.), waardoor het verkoopuur van vers brood (thans 10.00 uur) binnen afzienbare tijd als de Eerste Kamer ermee akkoord gaat ver vroegd zal worden tot 9.00 uur op zater dag en half tien op de overige werk dagen. Tegen deze vervroeging is fel verzet gevoerd door het midden- en klein bedrijf. De kleinere bakkers vrezen, dat zij door de vervroeging van het verkoQp- uur niet meer tegen de toch al zware concurrentie van het grootbedrijf kunnen opboksen. De voorstanders van vervroeging in de Kamer de socialisten, het grootste deel der liberalen en een 15-tal K.V.P.'rs zijn echter van oordeel, dat de kleinere bakkers te pessimistisch zijn. Zij achten de vervroeging voorts nodig om ploegen- arbeid in het bakkersbedrijf mogelijk te maken. Een daartoe strekkende wijziging van de arbeidswet had met uitzondering van de C.P.N, en P.S.P. de algemene instemming van de Kamer. Door ploegen- arbeid mogelijk te maken zal er ook onder bepaalde omstandigheden 's nachts gebakken kunnen worden. Men acht dit voor de werknemers een aanwinst omdat zij door ploegenarbeid ook normale werkuren zullen gaan kennen. Thans moeten zij altijd heel vroeg uit de veren. Voor alle mannen, die hoffelijkheid nog tot hun geestelijke bagage kunnen rekenen. Voor alle mannen, die op 13 mei acte de presence willen geven. Voor allen, die in Moederdag 'n welkome aanleiding zien om zich te revancheren tegen over 365 dagen genegenheid en toewijding. Hier past alleen 'n hoffelijke geste, 'n persoonlijk geschenk, 'n betoverend parfum... unique, magnifique. EAU DE PARFUM f 5,95 - f 8.75 CREATIES VAN RENÉ PASCAL Boulevard Malesherbes - Paris VIII tun 6 ue «tt-ome was efu lSrh2?gSpanningsdraad- Het type cn bar? -P1.van het halfstarre biekP mpffr mhoud van 34000 ku" treuren r waren 34 doden te be" ,„5 december 1923 luchtschip tv- verging het Franse ^llandse" Zë?—"d® - bOVOn de Mid" Jaren (54 doden) terwiil twee ïWkrHVde ^"gelse „R-101" in varend™ ¥n e_,en bere vlo°K: 48 °P" sen ovr.,1 Vfë an Slechts drie men- bleek n de ramp' Dit luchtschip dat zwaar geconstrueerd, vandaar dn tnif/v?"'?'152'"5 kleinere zusterschip, twe'ë i, afgebroken werd evenals de <W ln,®maden- die speciaal voor rika h,scbepen gebouwd waren. Ame- nen S.e«wat baar vaart met luchtsche- voeli.ni vooral na '32 een drietal ge in s'aS<m te incasseren. Zo verging har de ..Columbia", ruim een Hinnk" "Ahron" nabii New Yersey. O, 'aaien 73 doden. Begin '35 ver- ZU het luchtschip „Macon", dat op Allemaal mannen, bij de bloemen verkoper. Het zou misschien wel eens iets te maken kunnen hebben met de komende zondag, de tweede van mei. Want dat is moederdag (Advertentie) Bazin Ellen van 19 jaar, die kwaadwilligen straft en oppas is voor „kinderen" onder de twintig De kerngeleerden van het Ame rikaanse bureau voor atoomon derzoek A.E.C. houden wel dege lijk rekening met de voor half mei op het programma staande cirkelvluchten rond de aarde van ruimteman nummer drie Scott Carpenter, zo is woensdag te Wash ington uit verklaringen gebleken. Woordvoerders van N.A.S.A. en A.E.C. legden uit dat het groeiende „drukteprobleem" in de ruimte pas acuut zou worden indien Car penters vlucht, zoals dat met die van zijn voorganger Glenn jr. het geval was, vele malen moest wor den uitgesteld. Berichten uit Seattle, als zou het be mande ruimteschot samenvallen met een der kernexplosies in de uiterst radio actieve Van Allengordel, werden tegen gesproken. Deze proeven die boven het 1200 mijl ten zuidwesten van Honoloeloe gelegen eiland Johnston zullen worden gehou den, staan voor de periode eind juni- juli op het programma. De atmosferische experimenten boven de Christmas-eilanden hebben volgens des kundigen uitsluitend een indirecte in vloed op lancering van ruimtevaartuigen: overbezetting van het radioverkeer. De directeur van de afdeling operaties van de lanceerbasis Cape Canaveral, Williams verklaarde dat de bureaus voor lucht- en ruimtevaart en voor kernonderzoek in deze aangelegenheid zeer nauw samen werken. Moet Carpenters vlucht onverhoopt worden uitgesteld dan krijgen de drie ruimte-explosies voorrang. Samengaan van heide projecten is onmogelijk omdat de ontploffingen radio en radarverkeer tenminste gedurende enkele uren en wel licht voor enkele dagen onmogelijk zul len maken. Er wordt druk gesproken over het drie explosies tellende experiment in de la gere regionen van de van Allen-gordel. Sommige wetenschapsmensen vrezen dat de onderste van de twee gordels door de hoogste explosie uiteen zal vallen. Dr. James van Allen, de professor van de staatsuniversiteit in Iowa, die de gordels ontdekte, is er echter niet zeker van dat 'de ontploffingen enig effect op de radioactieve stralingsringen zullen hebben. VEEL „KLUSJES" De ruimtevaarder-in-spe zal behoorlijk aan bet werk worden gezet. Hij zal na- vigatieproeven verrichten en waarnemin gen moeten uitvoeren, waarvoor zijn voorganger Glenn geen tijd had omdat hij wegens technische moeilijkheden zijn ruimtevaartuig gedeeltelijk met de hand moest besturen. Zodra Carpenter in een baan rond de aarde is, dient hij de aandrijvingstrap die hem zo ver bracht in het oog te hou den en dit zo lang mogelijk vol te hou den. Dit zal een van de proeven zijn, waarvan de geleerden de resultaten kun nen verwerken in een schema voor een „rendez-vous" in de ruimte van twee of meer astronauten. Carpenter zal trachten met behulp van de sterren zijn koers te bepalen. Uit zijn capsule zal voorts een bal wor den losgelaten waarop de kleuren oranje, zilver, geel en blauwgroen voorkomen De ruimteman zal naar de aarde seinen welke kleur het meest afsteekt. GEWICHTLOOS WATER In zijn cabine is plaats ingeruimd voor een tankje met gekleurd water. De geleerden willen weten wat er met vloeibare stoffen gebeurt tijdens een periode van gewichtloosheid. Aan de hand van Carpenters foto's zullen nieu we modellen brandstofhouders voor toekomstige ruimtevaartuigen kunnen worden ontworpen. Ruimtevaarder nummer drie zal ook trachten de groenachtige lichtgevende „vuurvliegjes", die Glenn door de ven sters van zijn capsule heeft gezien, te fotograferen. GEEN DIPLOMA Blijkens een verhaal in de „Denver Post" heeft Carpenter aan een verslag gever toegegeven dat hij geen ingenieurs titel heeft. De NASA heeft indertijd be kendgemaakt dat al zijn zeven astronau ten met goed gevolg een technische ho geschool hadden doorlopen. Carpenter onthulde dat hij op het on derwerp warmtegeleiding, „een punt waarop hij en zijn collega's nu deskundi gen zijn", was gezakt, maar desondanks door de marine was aangenomen. „Russische soldaten hebben de nazi's in de tweede wereldoorlog op eigen kracht verslagen", aldus heeft maar schalk Rokossovski gisteren voor de Rus sische televisie verklaard, ter gelegen heid van de 17e herdenking der Duitse capitulatie. De Russische maarschalk viel „de ver valsers der geschiedenis" aan die volgens hem aan Amerika en Engeland de rol toekenden Duitsland de genadeslag te hebben toegebracht. „Drie jaar lang heeft het Russische leger Hitiers oorlogsleger alleen weer staan. Het was het Russische leger, dat de ruggegraat heeft gebroken van de Duitse legerleiding", aldus Rokosovski. Braun keukenmachines. Elektrische hulp voor meer gezond heid, besparing en plezier in het dagelijkse keukenwerk. Bezoek één der besloten demonstraties. Vrijblijvende uitnodiging en folder 414/2 met interessante bijzonderheden bij Braun N.V., A'dam-C., tel. 6 39 57. Voorzitter en algemeen secretaris-pen ningmeester van de Partij van de Arbeid hebben gisterochtend het tot heden ont vangen aantal formulieren met handte keningen van het door de Partij van de Arbeid gehouden petitionnement met be trekking tot de N ieu w-Guinea-politiek aangeboden aan de minister-president, prof. De Quay. In het petitionnement wordt een drin gend beroep op de regering gedaan zich bereid te verldaren tot de overdracht aan Indonesië van het bestuur over Nieuw-Guinea en daarbij te trachten zo gunstig mogelijke voorwaarden voor de Papoea's te verkrijgen. Er werden omstreeks 20 pakken formulieren met een half miljoen handtekeningen naar binnen gedragen. Het betrof hier een eerste zending" omdat het petitionne ment nog niet is geëindigd. Prof. De Quay heeft zelf de exemplaren in ont vangst genomen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1962 | | pagina 7