Veel bromfietsongelukken
door onvoorzichtigheid
WILLEM II
WILLEM II
Dr. de Jong en W. Meuldijk
ontvingen Nipkowschijven
TWEE NIEUWE AUTO'S
Via groene kuststraat een
reis door eeuwen
WIE DOET
MIJ WAT?
TELEVISIEPRIJS
Tijd voor een
grote beurt
Ghanees van
120 overleden
Opstellen
EURATOMS voornaamste installaties
Verlofregeling
parate troepen
verbeterd
WMRBIJ GEBEURT HEI?
Tips - tips - tips - tips tips - tips - tips - tips
Nieuwe Engelse
modellen
Resultaat VI Vs
in drie landen
EXTRA SEN0RITA5
Ruim 2000
man personeel
tekort bij N.S.
Willem II ExtraSenoritas.op1
elk moment van de dag
even prettig; daarom roken
heel wat jonge en oudere
mannen nooit iets anders.
En nóg meer rokers vinden,
het zeker een prettige af
wisseling.
Hongkong door
vluchtelingen
overstroomd
EURATOM
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 10 MEI 1962
Als er ooit van een spectacu
laire ontwikkeling gesproken
mag worden, dan is het wel bij
de opmars van de bromfiets in
Nederland. Waren er in 1950
55.000 en in 1955 503.000 brom
mers op onze wegen, op het
ogenblik zijn dat er plm. 1.2 mil
joen. Dagelijks stappen tiental
len van de fiets over op de
bromfiets en als die ontwikke
ling doorgaat zullen zo heeft
men berekend er over een
kleine tien jaar omstreeks twee
miljoen bromfietsen op onze
wegen rijden.
Dat overstappen op de bromfiets doet
de gemiddelde Nederlander met een
gezicht van „Wie doet mij wat?" En
niemand zou hem ook iets doen ware
het niet dat de bromfietse nu een
maal een andere instelling vraagt dan
de fiets. De Nederlander moge al
thans in de ogen van de buitenlanders
ongeveer met de fiets op de wereld
komen, de toevoeging „met hulpmo
tor" was daar bepaald niet bij
Het is overigens niet
de aard van de brom-
fiets maar die van de
M berijder die maakt dat
CA «111 naar het Centraal
M lllll Bureau voor de Sta
tistiek heeft bere-
kend de ongevals-
frequentie (per één
(ID miljoen gereden km)
ÜW voor de bromfiets
met 6.6 aanzienlijk
boven die van de
I fietsen (1.5) ligt.
B*n| Bromfietsongeluk-
I VI ken zijn helaas
aan de orde van de
dag. Dat het daarbij niet in de aller
eerste plaats gaat om gebrekkige ken
nis van de verkeersregels, maar veel
al eerder om onbegrijpelijke onvoor
zichtigheid, of nonchalance blijkt ook
weer uit de resultaten van een recent
onderzoek. De Verkeersgoep Biltho-
ven van de Rijkspolitie heeft de oor
zaken van alle in 1961 gebeurde brom-
fielsongelukken in het district
Utrecht (nagenoeg provincie Utrecht)
nauwkeurig geanalyseerd. Daarbij
kwamen als voornaamste oorzaken
van 615 ongelukken naar voren:
verkeerd handelen in voorrangs
situaties (kwestie van regelken-
nis);
onvoorzichtig inhalen;
niet rechtshouden;
tegen stilstaand voertuig rijden;
uitrit onvoorzichtig uitgereden.
Wie deze fouten beziet, moet toe
geven dat bij het merendeel van deze
oorzaken niet in de eerste plaats ge
brekkige verkeerskennis, maar wèl
onvoorzichtigheid en gebrek aan
vaardigheid een rol spelen.
Het Verbond voor Veilig Verkeer
richt zich in deze maanden nu
met het aanbreken van de mooie da
gen de bromfiets weer extra favoriet
zal zijn met een appèl tot alle
bromfietsende Nederlanders om de
(voorrangs) regels grondig te leren en
toe te passen, maar. vooral om zich
te realiseren dat rijden op een brom
fiets nóg meer dan het rijden op een
gewone fiets, voorzichtigheid en
extra vaardigheid vraagt. De extra
vaardigheid namelijk om sneller te
voorzien, te doorzien en te handelen.
Pas wie zich daarin bewust traint en
met zijn zwakke punten op dit terrein
rekening houdt door nóóit risico's te
nemen of gevaarsituaties te schep
pen, kan zeggen dat hij veilig
bromt
Verdeling van 615 bromfietsongevallen
naar oorzaak van hef ongeluk
86
O ir
tBRONVERKEERSGROEP V.O RIJKSPOLITIE UTRECHT)
ijdelijk een „rijk"mengsel ter
beschikking hebben, kan bij de
carburateur van de gemotoriseerde
tweewieler o.m. bereikt worden door
te ,,vlotteren". Het omlaagdrukken
van de vlotterpen veroorzaakt een
niveauverhoging van de benzine in
de carburateur; de benzine komt zo
doende in vloeibare toestand in de
zuigbuis. Het op en neerwippen van
de vlotterpen heeft geen enkele zin,
men bereikt er niets meer mee ter
wijl vlotter en vlottermechanisme
er maar onnodig mee verslijten.
nrijpoorten binnenrijden of ver
laten brengt altijd bepaalde ri
sico's met zich mee. Vooral het
uitrijden, waarbij u, achter het stuur
gezeten, het trottoir niet kunt over
zien en iemand kunt raken, voor
dat u daar erg in heeft. Laat daar
om iemand anders even kijken of
de „oversteek" zonder gevaar kan
plaatsvinden. Bij een eventuele aan
rijding op het trottoir staat u altijd
in het ongelijk.
as als de klinknagels door de
remvoering steken en dit door
een typerend geluid kenbaar wordt,
gaan sommige automobilisten er toe
over, daar iets aan te laten doen.
Deze zuinigheid of slordigheid komt
hen duur te staan want het uitdraai
en (vlakken) van de, door de klink
nagels beschadigde remtrommels,
is een vrij kostbare geschiedenis en
ze zijn daarbij hun auto minstens
twee dagen kwijt.
ommige ..sleutelaars" menen
kwetsbaar liggende remleidingen
plaatselijk te moeten beschermen
door stukken rubber of plasticslang
over de metalen leiding te schui
ven. Deze mensen zien echter over
het hoofd, dat ze zodoende een an
der gevaar gaan scheppen, n.l. de
kans op, tussen slang en leiding ko
mend vocht. Dit vocht kan er wel
in, maar niet weer uit waardoor
de kans op leidingoxydatie beslist
groter zal worden.
Mej. V. te Breda laat regelma
tig haar Austin onderhouden en na
zien. De wagen is nu twee jaar
oud en bü de laatste onderhouds
beurt moesten alle bougiekabels
worden vernieuwd. Ikzelf, zo schrift
zy, heb er geen kijk op maar het
komt me toch wel wat vreemd
voor dat die stilliggende kabels nu
al versleten zyn. Er was uitwendig
niets aan te zien. Gaarne uw me
ning hieromtrent.
Het „verslijten" van elektrische
energie transporterende leidingen is
niet alleen te wijten aan de invloe
den van temperatuur en omgeving,
zoals bij de bougiekabels de motor-
warmte en de kans op aantasting
door benzine, olie of vetten. Een
niet onbelangrijk deel van de slij
tage is n.l. het gevolg van de func
tionele taak van deze kabels, t.w.
het geleiden van de voor de bou
gies bestemde stroomstoten. Hier
door ontstaat om de kabel een mag
netisch veld, waardoor de omringen
de lucht wordt ontbonden in stik
stof en zuurstof. Deze zuurstof is
van bijzondere samenstelling (ozon)
en heeft de eigenschap, snel „ver
ouderend" te werken. De rubber-
of plasticmantel van de kabel wordt
bros waardoor op den duur (de ka
bel ligt niet stil maar is constant
in trilling) haarscheurtjes ontstaan.
De kabel kan nu gaan „lekken"
hetgeen uiteraard ten koste gaat
van de, voor de bougies bedoelde
hoeveelheid elektrische energie. Al
met al is het dus heel goed moge
lijk, dat ogenschijnlijk in prima
staat verkerende kabels, na deskun
dig onderzoek toch afgekeurd en
vervangen moeten worden.
In het drukke verkeer, vooral in
de steden, moeten weggebruikers
zoveel mogelijk ieder gaatje in de
verkeersstroom benutten. Dit geldt
in het bijzonder bij het opstellen vóór
de stopstreep, wapneer het verkeers
licht op rood staat of een verkeers
agent het stopteken geeft.
De A.N.W.B. wijst er op dat auto
mobilisten met hun wagen nog maar
al te vaak de ruimte voor twee auto's
innemen, omdat ze de ruimte op de
weg ondoelmatig verdelen. Ook al is
rijbaan niet verdeeld in rijstroken,
dan nóg moet u nagaan op welke
wijze de beschikbare ruimte het nut
tigst kan worden gebruikt.
De bestuurders van de auto's 1, 2
en 3 moeten rechtdoor. Bij een on
juiste (slordige) opstelling wordt niet
bereikt, dat een zo groot aantal voer
tuigen het kruispunt kan passeren in
Qe tijd dat het verkeerslicht op groen
staat. Bovendien worden de files on
nodig lang.
n?JL.,Englrlsc Fordfabrieken van
mn?ioiuam hcbbcn twee nieuwe auto-
nlaatc k geïntroduceerd, in de eerste
Europa voor autobeziUers in
k™L^n de .iZephyr-4", in de plaats
,!zephyr-6™n de Consul 375' e" de
inhnnHZephyr;6. heeft een cylinder-
van idA Y en een topsnelheid
van 144 km per uur.
rvlinrS:Phyr;4, met een 1703 cc vier"
motor> ontwikkelt een top-
bii jVan,128 km Per uur. en ligt
R 1? ea de weg.
7pcni?5 nieuwe wagens zijn ruime
persoons met dito bagageruimte.
Foto boven De nieuwe Mercedes
Benz 300 S.E. Convertible, die voor
het eerst was te zien op de internatio
nale autotentoonstelling in Genève.
De nieuwe wagen heeft een krachtige
drie liter motor van licht metaal,
schijfremmen op alle vier de wielen,
Servo-besturing, vier automatische
versnellingen en luchtvering.
Foto onder De Caravelle 1962 van
Renault, een gewijzigde versie van de
Floride.
Tussen groene wadden en zacht
glooiende heuvels van de geest
gronden, door bloeiende heidege
bieden en karig begroeid duin
landschap leidt een weg van Rot
terdam naar de noordpunt van
Denemarken. Deze weg heeft geen
speciale naam, geen vier rijbanen
en zorgt ook niet voor een snelle
verbinding tussen het westen van
Nederland en de Scandinavische
landen. De „groene kuststraat"
is niet bang voor omwegen en
steden, hij zoekt zelfs afgelegen
plekjes op en is speciaal geschikt
voor aangename trektochten.
Reeds enige jaren geleden zijn de ge
meenten van de westkust van het Noord-
Duitse Bondsland Sleeswtfk-Holstein met
de vereniging voor vreemdelingenver
keer in Denemarken rond de tafel gaan
zitten om gezamenlijk een reclamecam
pagne ter hand te nemen. Het duurde
niet lang of de Nederlandse collega's
hi West-Friesland begonnen ook belang
te stellen in het werk van de Duits-
Deense vereniging „Grünc Strasse am
Blauen Meer'. Op een vergadering in
Bremen ontstond de groene kuststraat'.
De Deense, Nederlandse en Noord-Duit
se verenigingen voor vreemdelingenver
keer besloten gezamenlijk reclame voor
het toeristenverkeer te gaan maken.
Zeer spoedig zal deze samenwerking
haar eerste vruchten afwerpen in de
vorm van een gemeenschappelijke pros
pectus, die in vijf talen zal verschijnen.
Er zijn inmiddels vele nevenroutes
ontstaan; van de Noord-Duitse metro
pool Hamburg lopen kustwegen naar
Kopenhagen bijna waaiervormig uiteen.
Ondanks dat heeft de westkust niets
van zijn aantrekkingskracht verloren.
Het marsland in Sleeswijk-Holstein heeft
zijn eigen charme, als kleine parels
aaneengeregen liggen hier kleine dro
merige stadjes. Het is de moeite waard
een ontdekkingsreis te ondernemen naar
het land van de dijken en boerderijtjes
tussen Itzehoe in het zuiden en Niebüll
in het noorden.
Men vindt er vele schatten uit het
verleden. Sporen van oeroude nederzet
tingen, zoals de ,Schalenstein', de groot
ste offersteen van Europa uit de ijstijd
in Albersdorf, de hunnebedden in het
geestgebied boeien de geschiedkundig
geïnteresseerde gast. Van een tijdperk
van Noord-Europese geschiedenis getui
gen de Dom van Meldorf en het Dit-
marsche familiekerkhof in Lunden. In
gedachten zien wij weer, hoe de helden
van de boerenrepubliek Ditmarschen in
hun strijd om de vrijheid de sluizen
openden en het land onder water lieten
lopen, om de vijanden te laten verdrin
ken. Een juweel van Europese bouw
kunst is het door de Nederlanders ge
stichte Friedrichsstadt met zijn grach
ten en trapgevelhuizen. Emigranten von
den hier een nieuw thuis. In de musea
van Husum bevinden zich voorwerpen,
die eens toebehoorden aan in noodweer
verzonken steden en die in de loop der
tijden door de zee werden afgestaan.
In Husum, de grijze stad aan de zee'
waat Theodor Storm eens leefde, hou
den talrijke plaatsen de herinnering aan
deze grote auteur wakker. En wie nog
andere getuigenissen van de nieuwere
tijd zoekt, kan in en om Niebüll in
het spoor van de Noord-Duitse schilder
Emil Nolde wandelen. De bezoeker kan
zijn meesterwerken, samengebracht in
een unieke expositie gaan zien in een
omgeving, die de ontwikkeling van de
schilder in hoge mate heeft gestimu
leerd.
Aan het Noord-Oostzeekanaal ir
Brunsbüttelkoog, in Heide en in de nieu
we polders aan de kust, waait de wind
van de twintigste eeuw, varen duizen
den schepen, wordt olie gewonnen, ge
raffineerd, verscheept, zijn nieuwe «Tijk-
bouw- en landwinningsmethoden toege
past. De rustzoekende zal tenslotte, als
hij er niet de voorkeur aan geeft
een van de talrijke .visserscafés' van
kreeften, mosselen en gerookte pahng
te genieten, voor ontspanning naar St.
Peter reizen en misschien zelfs zin heb
ben mee te doen aan de strandzeilwed-
strijden. Tussen stenen tijdperk en mo
derne techniek, tussen studiereis en
zachte rust liggen de mogelijkheden
van deze landstreek tussen Itzehoe en
Niebüll, die ontsloten wordt door de
groene kuststraat'.
Op 2 maart j.l. bedroeg het personeels
tekort bij de Nederlandse Spoorwegen
2090 personen. In de periode december
1961 tot en met maart 1962 verminderde
namelijk het aantal in effectieve dienst
zijnde personen met 99. In dezelfde
periode kon de behoefte worden ver
minderd met 38 personen.
Deze cijfers heeft staatssecretaris
Stijkel (verkeer en waterstaat) verstrekt
in het verslag van het mondeling overleg
met de Tweede Kamer op de begroting
van verkeer en waterstaat voor 1962.
14 ct., per Btuk
Door honger gedreven zoeken honder
den Chinese vluchtelingen dagelijks hun
toevlucht in de Britse kroonkolonie
Hongkong.
Volgens de beschikbare cijfers wordt
de bevolking van Hongkong dagelijks
met enkele honderden Chinese vluchte
lingen vermeerderd, ondanks de pogin
gen van de politie hen uit de overbe
volkte stad te weren.
De exodus uit communistisch-China
heeft dergelijke vormen aangenomen,
dat de stedelijke autoriteiten een tijde
lijk toevluchtscentrum hebben moeten
inrichten voor degenen die tijdens hun
illegale grensoverschrijding zijn gepakt
en die niet direct gedeporteerd kunnen
worden.
Het „Gezelschap van televisiecritici"
heeft de zilveren nipkowschyven voor
het seizoen 1961-1962 toegekend aan dr.
L. de Jong en de auteur W. Meuldijk.
De eerste voor diens aandeel in de
samenstelling en presentatie van de
reeks documentaires „De bezetting;".
In het juryrapport wordt tevens de
waardering tot uitdrukking gebracht
voor de commentaren van dr. De Jong
over de buitenlandse politiek.
„De rust en de sfeer van vertrouwen,
die het optreden van dr. L. de Jong
kenmerken, maken hem tot een goede
televisiespreker, die uitlegt en toelich
ting geeft, maar die niet een sterk ge-
pronoceerde mening als de enig juiste
dicteert. Veeleer draagt hij materiaal
aan voor de eigen opinievorming van
kijker-luisteraars", aldus het juryrap
port.
Hetzelfde rapport concludeert, dat
van Nederlandse televisie-auteurs in
eigenlijke zin een creatieve categorie,
die NTS en omroepverenigingen goed
Nader overleg tussen de chef van de
generale staf en de directie van de Ne
derlandse Spoorwegen heeft geresulteerd
»n een voorlopige nieuwe weekcind-
V ™!>..re?c,,n#r voor de parate troepen.
Militairen, die tot deze eenheden be
noren, zullen van 1 juni af eenmaal per
vee weken bewegingsvryheid krijgen
van vrijdag na 13.00 uur tot maandag
12.00 uur. Dit betekent, vergeleken met
de reeds aangekondigde regeling, dat
per maand 12 uur meer verlof wordt
verleend. Oorspronkelijk zou éénmaal
per maand verlof worden gegeven van
vrijdag 13.00 uur tot maandag 12.00 uur
en éénmaal van zaterdag 13.00 uur tot
maandag 24.00 uur.
Om tot deze regeling te kunnen komen
zijn zowel de chef van de generale staf
als de Nederlandse Spoorwegen bereid
geweest enkele daaraan verbonden na
delen te aanvaarden. Voor de Koninklijke
Landmacht gaat dit ten koste van 'de
oefentijd, en voor de Nederlandse Spoor
wegen betekent het een grote piek in
het reizigersvervoer op maandagochtend.
Voor de nog in de depots dienende re
kruten en de militairen in andere oplei
dingseenheden zal de reeds eerder aan
gekondigde regeling van kracht blijven.
De opleidingstijd in de depots en scho
len is om de parate sterkte zo hoog mo
gelijk op te voeren reeds tot het mini
mum teruggebracht, zodat een verdere
verkorting daarvan onaanvaardbaar moet
worden geacht.
Na afloop van de opleiding zal de
nieuwe regeling eveneens aan deze mi
litairen ten goede komen, wanneer zij
bij de parate troepen worden ingedeeld.
Deze regeling is gisteren aan de parate
troepen bekendgemaakt, waarbij de mi
litairen werden opgewekt begrip te heb
ben voor de moeilijkheden van de Ne
derlandse Spoorwegen en zoveel moge
lijk medewerking te verlenen aan een
vlot verloop van de militaire vervoeren.
Deze kaart geeft een overzicht van
de ligging van de voornaamste kern
installaties van de landen van de
Europese Gemeenschap.
In de loop van 1961 bedroeg de elek-
triciteitsproduktie van nucleaire oor
sprong in de Gemeenschap 270 miljoen
kWh. Al vormt dit cijfer minder dan
1 pro mille van de totale produktie
van 285 miljard kWh, toch is het van
belang erop te wijzen dat deze pro
duktie zich als volgt heeft ontwik
keld (in miljoenen kWh):
1957 1958 1959 1960 1961
1 4 41 130 270
De jaarlijkse produktie van nucleaire
elektriciteit wordt voor eind 1966 ge
raamd op 8 tot 10 miljard kWhdat
is ongeveer 2 pet. van de totale ge
raamde elektriciteitsproduktietegen
over het huidige aandeel van 1 pro
mille.
De kostprijzen kunnen nog slechts
voorlopig worden berekend aangezien
momenteel in Europa nog geen enkele
grote elektrische kernenergiecentrale
in bedrijf is. Deze cijfers staan dus
geenszins vast, evenmin als de juiste
datum kan worden bepaald waarop
de elektrische energie van nucleaire
oorsprong een concurrrende positie zal
kunnen gaan innemen.
Talrijke personen uit de wereld van
wetenschap en industrie, die zich be
zighouden met nucleaire vraagstukken,
zijn het er evenwel over eens, dat het
kilowattuur van nucleaire oorsprong
in de loop van of aan het einde van dit
decennium zal kunnen concurreren
met de elektriciteit afkomstig van de
klassieke energiebronnen.
De overgang van het stadium van
het laboratorium en het prototype naar
het industriële stadium van de pro
duktie van kernenergie is bijzonder
moeilijk omdat hiermede aanzienlijke
HerstoR*Frankfort c.
Corbeville Choo£U..>A
.li, li.... V r li| -
X FUweiler
^ïoilsruba
Cn/U-i/A Bonneuil-sur-Mame
joooy x hntenoy-oux-ioses
UBouthc»
OCKinoo
Is Rodieffe t
to Crouziue- Graiy-Gurognw*
A Bessines A J
Grenotfe^.
Pimlotte o
Msraoule VB
Caifo rochj^
A A Mijncentra
O Roffinering
Fabricage var*
splijtstofelementen
ym Behandeling van bestraalde
splijtstoffen
Belangrijke
w onderzoekcentra
H Q Energiereactoren
OVO-ln aanbouw
Y-** In werking
investeringen zijn gemoeid en de ex
ploitatie nog niet rendabel is. Dit zijn
de twee redenen waarom de elektrici
teitsproducenten nog aarzelen om deze
weg in te slaan en waarom financiële
Links: auteur W. Meuldijk met zijn
echtgenote; rechts: drL. de Jong
met echtgenote.
zouden kunnen gebruiken, altijd nog
geen sprake is. Wanneer thans de heer
W. Meuldijk de prijs wordt toegekend,
„huldigt men daarmee een witte raaf".
Met waardering wordt in het juryrap
port gesproken over Meuldijks teksten
voor het programma „Pipo de clown".
Deze teksten voor de kinderen ken
merken zich door een beweeglijke fan
tasie, levendige dialogen en spannende
situaties. De schrijver wist, aldus het
rapport, figuren te scheppen die voor
de kinderen gingen leven. De prijsuit
reiking geschiedde in „Het wapen van
Amsterdam" te 's-Gravenland door de
heer P. Beishuyzen. Tal van personen
uit de radio- en televisiewereld waren
hierbij aanwezig.
In zijn dankwoord betrok de heer
De Jong de staatssecretaris van O.K.
en W.. mr. Y. Scholten en de heer J.W.
Hengelink van de NTS voor de steun
en medewerking. Tevens betuigde hij
zijn dank aan allen, die aan zijn pro
gramma meewerken. Bijzonder erken
telijk was hij het bestuur van het Rijks
instituut voor oorlogsdocumentatie, dat
vertegenwoordigd was door prof. dr.
jhr. P.J. van Winter uit Groningen.
De heer Meuldijk pleitte in zijn dank
woord voor wat hij noemde de gelijke
rechten van het kinderprogramma t.o.v*
de programma's voor de ouderen.
Voor het eerst sinds zijn voltooiing
zal de hoogste wolkenkrabber van New
York. het Empire State Building, wor
den schoongemaakt.
Dertig mannen, die acht uur per dag
zullen werken zullen zes maanden nodig
hebben om het gebouw van 102 verdie
pingen. dat in 1931 werd gebouwd schoon
te maken.
en technische bijstand van de bevoegde
overheidsinstanties, die aan alle be
langhebbende sectoren wordt verleend,
geboden blijft totdat het concurren-
tiestadium is bereikt
Het Ghanese persbureau heeft meege
deeld dat in Mehame in Centraal-Ghana
een honderdtwintig jaar oude man is ge
storven die ruim tachtig afstammelingen
heeft.
De patriarch. Opanin Yaw Dinkyini,
laat drie vrouwen, ruim dertig kinderen
en een vijftigtal klein- en achterkleinkin
deren achter.