Driekwart eeuw geleden
startte eerste SBM-tram
Vul in: 1, 2, 3 EN WIN
1
!i c_
1
1
1
1
1
1
i K
Li.
I<
1
A
I
j c
I
i
I
1
S g
i
I
1
Li.
1
—J
JCARUS" OP DE FIETS
De goede fee van
San Francisco
BROUWERSKNECHT WERD
„MONSIEUR CASINO
Een jaar celstraf geëist
wegens inbraak (f 400)
IN ZEEUWSCH-VLAANDEREN
r
ÜLv.
ivj
ÜA
i\B
1
Ballonproef
in de ruimte
HOEK VAN HOLLAND - HARWICH
Merk waardige
n
carriere in
speelhuizen
atikg, ZEISS IKON
Het decimale
muntstelsel
in Engeland
Reeds heel wat aardbeien op
veiling Kapelle-Biezelinge
Kon. rijtuig
JE ZIET ZE WEER
STEEDS MEER!!
1 kwartje per kolom'"'!
4 kolommen f 1.-
Q,
II
ïlf
II
III
I
tl O
- 1
«i p
&i E
5B F
M G
f'H
s 1
i
Ij J
1
1
win.
-|
I kwartje per kolom j
4 kolommen f I.-
Schotland, bont als een schotse ruit..
Welcome to Britain
Ghanezen moeten
buitenlandse saldi
laten registreren
ifgP C0NTAFLEX
DAGBLAD DE STEM VAN MAANDAG 7 MEI 1962
In de nacht van zaterdag 7 op zondag
8 februari van dit jaar deed zich in hotel
De Valk in Westkapelle een raadselach
tige insluiping voor. De volgende morgen
ontdekte de eigenaar, de heer van H.,
dat er ruim 400 gulden minder in de
kas zat dan de dag er voor.
Verdacht van deze inbraak werd de
Westkappelaar J. C. Thans moest hij te
rechtstaan voor de Middelburgse recht
bank. waar hij bleef ontkennen iets met
de zaak te maken te hebben, ook al werd
het net steeds dichter om hem heen ge
trokken. Verdachte verklaarde, dat hij
hotel De Valk vóór sluitingstijd verlaten
had en daarna voor de tweede keer
die avond naar café Westerbeke was
gegaan. Daar had men hem echter niet
meer gezien. Niettemin bleef C. bij zijn
verklaring, ook nadat geconstateerd was
dat zijn vingerafdrukken stonden op de
deur, die de eetzaal scheidt van de gelag
kamer.
Uit getuigenverklaringen bleek, dat
niemand gezien had, dat C. hotel De Valk
had verlaten, waaruit de officier van
justitie, mr. A. W. Rosingh, concludeer
de, dat C. zich dus in het hotel verstopt
zou hebben om straks zijn slag te kun
nen slaan.
(Advertentie)
(Van onze redacteur)
ZEVEN MEI 1887 wees de ka
lender, toen de eerste stoomtram
van de Zeeuwsch-Vlaamse S.B.M.
van start ging voor de officiële
openingsrit dezer maatschappij,
die bij akte van 24 april 1886 ten
leven was gewekt, nadat de toen
malige burgemeester van Berskens
en Groede J.G. Gerritsen hier
toe gemachtigd door een stich
tingscomité reeds vier jaar eer
der een persoonlijke concessie had
aangevraagd voor een stoomtram
verbinding Breskens-Maldegem
met zijtak naar Sluis, waartoe hem
nog in datzelfde jaar (1882) ver
gunning verleend werd tot gebruik
making van de rijksweg.
Vijf hele jaren scheidden der
halve deze concessievergunnning
en de eerste rit, die inmiddels het
vijftienvoudige van dit tijdsbestek
achter ons ligt.
Was destijds die maatschappij-stich
ting, uiteraard een gewestelijk evene
ment van importante allure: zij was
niet de énige! Want dank zij de voort
varendheid der initiatiefnemers, die
vanaf het eerste uur de zaak econo-
rnisch-modern wilden opzetten, bete
kende de eerste tram in deze streek
tevens... de eerste telefoon!
Niet slechts bedrijfseconomisch ech
ter werd het experiment vanaf de grond
grondig" aangepakt: ook op sociaal ge
bied wenste men van-stonde-af-aan bij
de tijd te blijven, of liever gezegd: de
tijd vóór te blijven, zodat maar meteen
een ondersteuningsfonds in het leven
werd geroepen ten gerieve van het 38
man tellende personeel, dat hieraan
zélf zijn onvrijwillige steentje bijdroeg
in de vorm van boetebedragen bij
plichtsverzaking e.d. De overige bijdra
gen werden gerealiseerd in de vorm
van particuliere giften en een 1 %-kor-
tingsregeling op alle rekeningen.
Aanvankelijk bleken de inkomsten van
dit ,,steun"fonds bepaald geen indruk
wekkende steun: aan het einde van het
eerste boekjaar vermeldde het kasver-
slag een saldo van f 187,50 met daarbij
overigens de nadrukkelijke aantekening,
dat in het komende jaar een verdrie
voudiging van dit bedrag werd ver
wacht. In hoeverre dit kan hebben ge
legen aan de personeels-boeten, ver
meldt het in de oorlog grotendeels
verloren geraakte archief helaas
niet...
De SBM startte met zeven locomotie
ven, veertien goederenwagens (waar
onder 4 gesloten, met een postcomparti-
ment) en negen personenrijtuigen, waar
van zes met een le en 2e klas (elk 32
personen) en drie met alleen maar 2e
klascompartimenten (32 pers.).
De maatschappij wist zich direct al
financieel geruggesteund door subsidies
van het rijk, de provincie, de gemeen
ten en de polderschappen, waarvan met
name de toenmalige Lodijkpolder op
10 juli 1882 bijzonder royaal voor de
dag kwam met het formidabele bedrag
van f 3,28 dat bovendien nog vergezeld
ging van de toezegging, dat deze bij
drage gedurende de eerste tien exploi- 1
tatie-jaren zou worden gecontinueerd...
Niet bepaald imponerend bleek in het
eerste jaar de verkoop van abonne
mentskaarten: vier schoolkaarten gin
gen de (tram) deur uit in november
voor in totaal f 14,70 en eveneens vier
in december voor f 11,55.
Bedroeg in 1887 het totaal aantal af
gelegde kilometers voor personenver
voer 93.336: momenteel ligt de jaarlijk
se kilometer-produktie op rond negen
honderd duizend! By notabene perso
neelsbezetting, die sinds het Stichtings
jaar geslonken is tot 32 man!!!
Het koninklijk rijtuig, dat kort
na de eeuwwisseling werd aange
schaft voor een bezoek van konin
gin Wilhelmina aan wesc-
Zeeuwsch-Vlaanderen, heeft zegge
en schrijve éénmaal dienst ge
daan.
Na de tweede wereldoorlog heeft
het in Sasput geruime tijd gediend
als noodwoning, waarna het twee
jaar geleden gesloopt werd. De
herinnering eraan bewaart de
maatschappij nog slechts op foto's
en.... op twee stoelen, compleet
met de originele bekleding.
Nog vandaag heet de „oude lijn"
Breskens-Maldegem-Brugge, terwijl de
op 19 juli 1929 nieuw-aangelegde offici
eel geboekt staat als Groede-Nieuw-
vliet-Cadzand-Retranchement.
Dat deze tweede TRAMlijn nog werd
aangelegd, terwijl reeds het meer-
economische busvervoer in opkomst
was, vindt zijn voornaamste oorzaak in
de rionale bietencultuur, die uiteraard
van vlotte afvoer afhankelijk is en in
feite dan ook haar ontstaan dankt aan
,,de tram". De SMB heeft er hopen geld
aan toegegeven!
Inmiddels was men reeds overgegaan
tot het gebruik van vrachtwagens, ter
wijl in 1932 de autobusconcessies Bres-
kens-Knocke en Breskens-Brugge wer
den overgenomen, waarvan een jaartje
later de exploitatie gestart werd.
Wie vandaag-de-dag de moderne
SBM-hussen ziet rijden, zal zich
nauwelijks nog kunnen vóórstellen
dat deze Zeeuwsch-Vlaamse vervoers
maatschappij driekwart eeuw geleden
aldus van start ging
(Advertentie)
i
R
1
1
Vul in
1 *1
en
2
I
l
ll
m
IVJ
l
I
i B
1
i D
i
B
1 F
l
-6
1
i
1 H
l
i
1
i
l
mm
De beruchte dertiger crisisjaren,
de toenemende concurrentie van het
vrachtvervoer, de steeds kostbaarder
wordende tramexploitatie en last not
least de tweede wereldoorlog zyn voor
de SBM welhaast funest geweest!
In 1940 werden alle bussen en vele
vrachtwagens gevorderd, die in België
en Frankrjjk verloren gingen! Wat
overigens in die dagen schrale
troost het herstel betekende van de
vroegere populariteitsglorie der tram
wagens, die overigens in de laatste oor-
logs- en eerste bevrydingsfase vanwege
de vele wegen-verwoestingen óók moes
ten worden stilgelegd. In augustus 1949
zag uiteindelijk de tram zich definitief
vervangen door bussen en vrachtwa
gens, terwijl twee jaar later het vracht
vervoer van stukgoederen werd overge
dragen aan v. Gend en Loos en voor de
rest gestaakt. Tevens betekende deze
rigoureuze maatregel een algehele be-
drijfsreorganisatie, waarbij met name
de hoofdzetel werd verplaatst van Bres-
kens naar Aardenburg.
Directeur L. Hortensius, „die
de S.B.M. nieuw leven inblies",
zeggen ze in Oostburg kiest de
meest diplomatieke weg, wanneer
we ter afronding van ons interes
sante onderhoud voorzichtig „de"
vraag lanceren, die momenteel
actueler is dan ooit tevoren: hoe
staat u tegenover een sterkere
binding of eventuele fusie met de
Z.V.T.M.?"
„Een beleidskwestie", repliceert
hij, „waarvoor ik u liever verwijs
naar aandeelhouders en commis
sarissen".
Waarbij hij overigens niet ver
heelt, dat: le. die fusiegedachte al
zo oud is als de jongste der twee
Zeeuwsch - Vlaamse maatschap
pijen; 2e. de verstandhouding tus
sen beider leidinggevende functio
narissen momenteel wel zodanig
is, dat van „concurrentie" nauwe
lijks gesproken kan worden; 3e.de
vervoers- en aansluitingsproble
men, waartegen Jan Publiek als
organisatorisch-oningewijde zo fel
ageert, ook via een eventuele fusie
beslist niet direct uit de wereld
te helpen zijn.
Waarvan we ons aan de hand
van sprekende feiten en cijfers
gaarne hebben laten overtuigen..
De officier vond de verklaringen van
de getuigen te bezwarend voor C. en
achtte het bewijs geleverd, dat C. de
diefstal moet hebben gepleegd. Zijn eis
luidde één jaar onvoorwaardelijke ge
vangenisstraf met aftrek.
De raadsman van C.. mr. H. Bruin,
meende echter, dat de schuld van C. niet
voldoende was komen vast te staan en
vroeg de rechtbank verdachte vrij te
spreken. Uitspraak 11 mei.
De Amerikaanse ruimtevaarder John
Glenn heeft tijdens een vraaggesprek
voor de Amerikaanse televisie onthuld,
dat tijdens de eerstvolgende Ameri
kaanse ruimtevlucht, de ruimtecabine
een ballon mee zal slepen door de ruimte.
Men wil er door dit experiment achter
zien te komen welke krachten er op
deze ballon worden uitgeoefend in de
ruimte.
Glenn zei voorts, dat tijdens deze
vlucht ruimtevaarder Scott Carpenter
tevens een doorzichtige tank met vloei
stof aan boord zal hebben, zodat de astro
naut de eigenschappen van vloeistof
waar kan nemen in gewichtsloze toe
stand.
De Russische ruimtevaarder Titov zei
in een vraaggesprek over de televisie,
dat zijn ruimtecapsule hem voldoende
bewegingsvrijheid had gegeven, om van
zijn plaats op te staan en rond te lopen
in de cabine. Op de vraag of zijn ruimte
schip Wostok II voor toekomstige ruimte-
vluchten gebruikt zou worden, zei Titov,
dat het niet onmogelijk was, dat hij er
een tweede vlucht in zou maken.
(Advertentie)
Bewonder de traditie der „clans" tussen de groene heuvels.
In het ruige bergland vormen de schilderachtige stadjes,
de folklore, de krachtige historie en de kastelen met hun
grimmig verleden, de boeiende charme van „Bonny Schotland.
Van het toeristisch paradijs Schotland zult u zich moeilijk
kunnen losmaken. Na een vakantie in dit land
heeft u een heel jaar lang stof (bont als een Schotse ruit)
om honderd uit te vertellen...
Vaar mee naar Engeland in 1962 en profiteer
van de hotelreizen, georganiseerd door
de Stoomvaart Maatschappij ZeelancL
Schotland, 10 daagse reizen vanaf 349.-
Oxford, 8 daagse reis 1 220.-
Merengebied, 9 en 10 daagse reizen vanaf 353.-
Harrogate, 10 daagse reis 407.-
Torquay, 10 daagse reis vanaf 1 327.-
Londen, 5, 7 en 8 daagse reizen,
5 dagen reeds vanaf 129.-
Iniichtingen en boekingen bij uw reisbureau.
Er was eens een fee, die... en dan ISophie, twaalf jaar geleden, besloot zij
volgt meestal het verhaal van een §eId te zenden naar haar geboorteland.
i Het dorp waar ^ij was geboren, was in
mooie, jonge, goudlokkige vrouw, die 1^^
De 39-jarige Brit Wimpenny, is de
eerste man die er in is geslaagd op
eigen spierkracht een luchtreis te maken.
Hij heeft een droom gerealiseerd, die
al in de Griekse oudheid velen heeft
beziggehouden, en die tot dusverre
steeds op een mislukking is uitgelopen.
Wimpenny, in dienst bij de vliegtuig
fabrieken De Havilland, heeft vorige
week bijna een kilometer gevlogen in
een licht- zweefvliegtuigje, dat door zijn
spierkracht het luchtruim hield. Te
Londen heeft hij nu onthuld, spoedig
het Kanaal te willen oversteken in zijn
„Puffin", de bijnaam die het door hem
ontworpen toestel heeft gekregen. De
Puffin is een rank zweefvliegtuig met
een vleugelspanning van 2.13 meter. Het
heeft geen motor, alleen een stuur, neus-
wiel cn voorvork, pedalen en zadel van
een fiets. Samen met leden van de Hat-
De foto toont Wimpenny in cL
cockpit van zijn „vliegfiets", de
PuffinHij ontvangt voor zijn
prestatie 500 gulden.
field vliegbouwclub heeft Wimpenny
15 jaar aan het ontwerp van de Puffin
gewerkt. De club bestaat uit jonge ge
leerden van de De Havilland fabrieken,
die gefascineerd zijn door de mogelijk
heid een vliegtuig te ontwerpen dat door
mankracht wordt aangedreven. Wimpen
ny is voorzitter van de club. Het toestel
waarin Wimpenny zijn eerste historische
vlucht heeft gemaakt, werd in de winter
van 1960-1961 gebouwd. Het heeft vorig
jaar november voor het eerst gevlogen.
Wimpenny is vijf maanden lang naar
zijn werk gefietst om in conditie te
komen.
Hierboven plaatsen wij nog enkele
invulkolommen voor onze puzzel
Deelnemers kunnen deze gebrui
ken als zij meer dan vier kolommen
willen invullen.
Inzendingen uiterlijk dinsdagavond
18.00 u., postbus 2500. Amsterdam.
werij lag de jonge André echter niet
zo erg. Hij besloot dus een andere
werkkring te zoeken. „Monsieur Ca
sino" werd toen slippedrager bij een
begrafenisondernemer.
Hij bleef bij deze onderneming wer
ken totdat hij in aanraking kwam met
de eigenaar van het beroemde
„Maxim'-hotel te Parijs,Eugene Cornu-
che. Zijn toekomst kreeg hierdoor een
andere wending.
Cornuehe koos Francois uit om in de
Belgische badplaats Oostende een
speelhuis te openen.
Hij gehoorzaamde het
van r ranC'OIS Andre, beter be- oude instinct dat de enige persoon die
kond als mnndm.r j„ werkelijk geld met gokken kan maken,
Kena ais „monsieur Casino de degene js die het speelhuis bezit.
legendarische koning van de ex- De eerste wereldoorlog noodzaakte
hem zijn speelhuis te sluiten. Hij nam
clusieve speelpaleizen aan de dienst in het Franse leger en toen de
Franse Rivièra. Francois André oorl°g teneinde was kwam hij met een
o goede staat van dienst en een borst
gat donderdagavond in Zijn vol onderscheidingen van het front.
anartempnt in hpt Mnipstic". Na de 00rI°g beheerde André het
apartement m net „Majestic - Casino van Cornuehe in Deauville.
Frankrijk rouwt om de dood
hotel in Cannes op 83-jarige leef
tijd de geest.
Monsieur Casino", die koningen en
ex-koningen bij de naam placht te
noemen, werd geboren als zoon van
een arbeider van een brouwerij. Aan
vankelijk koos André hetzelfde beroep
als zijn vader. Het werk in de brou-
Frangois ging van -het standpunt uit
dat journalisten en vrouwen onont
beerlijk zijn bij het opbouwen van een
carrière. In 1933 organiseerde hij een
feest voor journalisten in Cannes.
Toen Cornuehe in 1926 overleed
kreeg André Francois de leiding van
zijn casino's.
Aan het speelhuis in Deauville wijd
de monsieur Casino" bijzondere aan
dacht. Hij liet er een uitgestrekt golf
terrein aanleggen, er werden paarden
races gehouden, 'n vliegveld aangelegd
en zelfs een spoorwegstation gebouwd.
Nog voordat een vlieghavcn gereed
was, liet hij reeds beroemde mensen
voor een feestje in Deauville komen.
Allen kwamen met een speciaal door
hem gecharterd vliegtuig. De toestel
len landden op zee of op het strand.
Deze publiciteit had groot succes.
Van heinde en verre kwamen beroem
de personen naar Cannes toe om te
spelen. Zij banketten in het ..Ambas
sadeur" restaurant waren bekend. Hij
was een beschermer van de kunst.
Monsieur Casino" organiseerde zang
concoursen. Velen dankten hieraan
hun beroemde namen.
Zijn vrouw Marie-Louise was een
grote steun voor hem. Het speelhuis
..La Boule" stond onder haar leiding.
Hun enige verdriet was dat ze geen
kinderen hadden.
Zij adopteerden toen een dochter.
Zijn neef Lucien Barrère had hij reeds
tot zijn erfgenaam aangesteld.
Vrienden plachten te zeggen dat
André er niet van hield om geld te
verdienen alleen maar om het tc be
zitten. Bij zijn dood was het kapitaal
van zijn bedrijf ontzaglijk groot, doch
de kans bestaat dat zijn privé-vermo-
gen slechts weinig bedraagt.
met één tikje van haar toverstaf aller
lei wensen in vervulling laat gaan.
In het werkelijke leven zyn goede
feeën meestal rijk. Een uitzondering
hierop vormt de fee van San Francisco,
die noch jong is noch rijk, maar door
de inwoners van de Griekse plaats Ka-
labryta als hun grote weldoenster wordt
beschouwd.
De 76-jarige mevrouw Katrina Jelle-
pis kwam in 1915 met haar man uit
Griekenland in Amerika aan. Zij vestig
den zich in San Francisco en openden
een bakkerswinkel, die goed liep tot de
crisis van 1929. Zij moesten de winkel
verkopen, haar zoons verlieten het
ouderlijk huis, haar echtgenoot stierf en
mevrouw Jellepis, die een fragmenta
risch Engels spreekt, was gedwongen
werk te zoeken in een stomerij, waar
zij nu nog werkt en 240 dollar per
maand verdient.
Ondanks het feit, dat zij van dit be
drag nog 45 dollar per maand voor haar
kamer in een armoedige buurt moet be
talen en verder in haar onderhoud moet
voorzien, heeft mevrouw Jellepis kans
gezien in twaalf jaar tijds ongeveer
20.000 dollar bijeen te brengen voor Ka-
labryta. Na de dood van haar dochter
In de staatscourant van Ghana is een
mededeling verschenen dat alle Ghane
zen aangifte moeten doen van door hen
in het buitenland aangehouden buiten
landse valuta of andere activa. De aan
gifte moet niet later dan 30 juni a.s.
geschieden bij het bureau voor deviezen-
toezicht van de bank van Ghana.
Na de zaak van het „gouden bed"
va nmevrouw Edusei hebben de bladen
geschreven, dat vele vooraanstaande
Ghanezen grote bankrekeningen en an
dere activa in het buitenland zouden
bezitten.
(Advertentie)
camera van klasse
vanaf f 574-
de oorlog echter totaal verwoest. Haar
keuze viel op de naburige plaats Kala-
bryta, dat ook zeer van de oorlog te
lijden had gehad. De Duitse troepen
hadden hier vrijwel de gehele manne
lijke bevolking. 1500 man, uitgemoord,
en de kerk in brand gestoken, waar de
vrouwen baden voor het behoud Vvan
hun mannen en zoons.
De koning van Griekenland werd in
gelicht over mevrouw Jellepis' liefdadig
heid en schonk haar de koninklijke orde
van verdienste.
De 760 inwoners van Kalabryta kun
nen nu weer in een herbouwde Grieks-
orthodoxe kerk de dienst bijwonen,
mede dank zij de giften van mevrouw
Jellepis.
(Advertentie)
Schildersbedrijf v. d. RIJK
KOEKOEKSTRAAT 40 BREDA
Tel. 43712.
De Engelse regering heeft het Lager
huis geadviseerd een initiatiefvoorstel
inzake een Engels decimaal muntstelsel
niet goed te keuren. Namens de regering
zei Anthony Barber dat deze er de voor
keur aan gaf te wachten op het rapport,
dat begin volgend jaar verwacht wordt
van een commissie, welke de regering
benoemde om haar te adviseren over
de meest geschikte en praktische vorm
van een decimaal muntstelsel- De rege
ring aanvaardde in december jl. een
decimaal muntstelsel mits de moeilijk
heden en kosten er van niet al te groot
zouden zijn. De regering staat over dit
onderwerp in nauw contact met andere
landen van het Gemenebest.
Drie keer in de week worden er op
het ogenblik op de veiling in Kapelle-
Biezelinge aardbeien geveild en steeds
is er dan een behoorlijk aanbod, waar
de handelaren graag voor komen en ook
goede prijzen voor betalen. Regelmatig
zijn er 1000 tot 1500 doosjes aardbeien
te koop in Kapelle-Biezelinge en deze
primeurs van de aardbeienoogst 1962
zijn afkomstig uit de verwarmde kas
sen.
Enkele telers in dit gebied hebben
hiermede een begin gemaakt en hoewel
door de late ontwikkeling in de natuur
en de langdurige koude het stoken veel
geld heeft gekost, zijn ze toch best te
vreden over de resultaten, welke met
deze stookteelt worden behaald. De laat
ste veilingen worden voor de goede
kwaliteit aardbeien regelmatig van
f 1,50 tot f 1,80 per doosje van 200 gram
betaald, wat dus neerkomt op f 7,50 tot
f 9.- per kg.
De oogst uit de verwarmde kassen is
thans reeds over het hoogtepunt heen
en thans zal de aardbeienoogst uit de
onverwarmde kassen weldra gaan be
ginnen. Hiervan wordt in >elle een
belangrijk groter aanbod verwacht,
want het aantal telers met een kas of
warenhuis met aardbeien is dit jaar
weer groter geworden en er waren er
reeds heel wat.
Voorlopig zal de handel op de veiling
in Kapelle dus volop terecht kunnen om
aardbeien te kopen, want zoals gezegd
begint na de verwarmde kas de aanvoer
uit de onverwarmde kassen en als die
op zijn komt, als alles goed gaat, de
volle grond, zodat er tot in juli weer
aardbeien te koop zullen zijn al zal voor
lopig de prijs nog wel zodanig blijven,
dat heel wat mensen ze nog te duur
zullen vinden.
Er worden thans weliswaar wel aard
beien gekocht voor de binnenlandse
markt door de grossiers uit de grotere
steden in Holland maar voor wat Ka
pelle-Biezelinge betreft is België toch
wel de belangrijkste afnemer. Regelma
tig worden er aardbeien naar dit land
verladen.
