>e Stem Eerste Kamer geeft Luns met aarzeling vertrouwen Verdeeldheid niet uit de weg geruimd STOOPS' DESERTIE IS ONBEWEZEN uur- kker Ranger-capsule slaat op de maan te pletter Voorbereidingen voor hoog bezoek FLN wil antwoorden op actie van Franse leger GEDEELDE PREMIE GRANDIOZE TELEVISIEWEEK Het wapen van de 7e bisschop van Breda Bredanaar bezoekt Oostduits meisje Toestemming voor reis kwam 1 dag te laat Senaat voor vreedzame afwikkeling Nieu w- Cu in ea-conflict Geen zege voor minister Prof. Romme staatsraad DEENS KONINGSPAAR ZEGT BEZOEK AE Staalkartel in Y.S. aangepakt Maiden-speech. van Pompidou ook voor kleine kinder wensen! DAGBLAD VOOR ZEELAND Hoopje schroot groet uit VS. Wolkenvelden Verzonnen Incident aan Tunesische grens iedere dag een topprogramma Injus - over- fo baften om lijus 2iter a! Vn zo gaar - net kost zo I ze. smuiïen III V.WAMttWKKy» 5 8»®»W»SSST r=-\ M*-;* v iél te winnen leurwedstrijd! tukken" worden in groepen verdeeld: ir n 9 jaar 'm 12 jaar groep zijn er 10 en en 200 kleinere it zijn in totaal 630 ia! een kleurplaat. )VEN" AART es) el, 1/2 liter iter of mar- depasta en peljam, wat ïs voor de 'ijze het be- tnsjes in de fel ze op een en om een depasta en a sinaasap- tesmaakjes it bovenste inaasappel- i een gelei- ig ook nog irn de taart n of koud - 102e JAARGANG No. 23964 Voor God, Koningin en Vaderland Uitgave: N. V. Uitg Mij. Neerlandia Directeur: E. H. B Brader. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Redactieraad: J M A. C. v. Dongen, C. J v Hootegem mr dr A J J M. Mes. mr H M. L. de Rechter. P V. M. Vercauteren. L. J. v 't Westende. Bureaus: Breda - Keigerstraat 16 - Tel 22341 (4 lijnenPostgiro 278841. VRIJDAG 27 APRIL 1962 Abonnementsprijs f 7.30 per kwartaal, t 8.60 per post, t 0,56 per week Buitenlandse abonnementen op aan vraag. Losse nummers 15 cent Advertentieprijs voor de gehele oplage 0,42 per mm (Ing. Med. 1,05). Bij contract aanzienluke reductie Volledi ge tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES. Kiokstraat 1 telefoon 6 252 - Bureau voor Zeeawsch-Vlaanderen: HULST Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Bijbureaus: Temeuzen IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURG: Nieuwstraat 41 - telefoon 2893) (Van onze parlementaire redacteur) Over de begroting van buitenlandse zaken wordt zo is nu eenmaal de werkwijze van de senaat pas de vol gende week gestemd. Minister Luns hoeft echter niet al die tijd op hete kolen te zitten. Het is wel zeker, dat de meerderheid van de Eerste Kamer in zijn Nieuw-Guinea- beleid geen aanleiding ziet om tegen de begroting te stemmen. De tweedaagse begrotingsbehan deling van buitenlandse zaken, in hoofdzaak een Nïeuw-Guineadebat geworden, is gisteren namelijk ge ëindigd in een stemming van: laten we de minister een kans geven om het Nieuw-Guineaconflict vreed zaam af te wikkelen en daarbij zo veel mogelijk garanties te verkrij gen voor het zelfbeschikkingsrecht J— der Papoea's, Mr. Regout (K.V.P.) was de enige, die openlijk verklaarde mr. Luns daar toe niet in staat te achten. Hij adviseer de de bewindsman ofwel af te treden ofwel bet Nieuw-Guineavraagstuk ver der te laten afhandelen door een mi nister zonder portefeuille, b.v. dr. Van Royen, de Nederlandse onderhandelaar in Washington. Dit advies werd door mr. Luns naast zich neergelegd Alleen de P.v.d.A. on dersteunde het. Mr. Luns had tevoren laten doorschemeren, dat eer. votum van wantrouwen jegens hem tot een kabi netscrisis zou leiden. Positie Luns Een overwinning voor de minister? Zeker niet. De verdeeldheid over het Nieuw-Guineabeleid, die bij dit debat aan het daglicht is getreden, met name onder de K V P -senato ren alsook de bedekte en openlijke aanvallen op de bewindsman o.a. door eigen partijgenoten, betekenen een verzwakking van zijn positie en verkleinen bovendien de kans om m Washington nog iets voor de Pa poea's te bereiken. Wat die onderhandelingen Letreft, ver telde mr. Luns, dat dr. Van Royen tlians in contact is met de heer Bunker. Als dit gesprek, dat met name ten doel heeft, meer garanties voor het zelfbe schikkingsrecht der Papoea's te verkrij gen, slaagt, kunnen, zei de minister, de directe onderhandelingen met Indonesië, dan onder leiding van de heer Oe Thant, de plaatsvervangend secretaris-generaal der V.N., beginnen. Nederland is bereid, verzekerde de bewindsman, daarbij met Indonesië ook te praten over de mogelijkheid van be- stuursoverdracht. Wij zijn echter niet bereid, verklaarde mr. Luns, ons op dit punt bij voorbaat te binden. De bewindsman gaf de kamer de ver zekering, dat Nederland bij deze onder handelingen een soepel standpunt zal in nemen en het zelfbeschikkingsrecht „hoewel een centraal punt" niet zal verabsoluteren. Wat het Nederlandse standpunt ten aanzien van het plan-Bun ker nu precies inhoudt, bleef overigens in het vage. Zich beroepende op een be lofte tot geheimhouding aan de heer Bunker en de Amerikaanse regering, weigerde de minister elke mededeling op dit punt. De belofte van een „soepele" onder handelingstactiek was voor de meerder heid der kamer aanleiding de minister verder maar zijn gang te laten gaan. Het is echter geen meerderheid waarop gebouwd kan worden. K-V-P. verdeeld Van de K.V.P.-fractie schonk slechts een deel, aangevoerd door pater Beau fort (o.f.m.) en de heer Derksen, de mi nister volledig vertrouwen. Een ander groter deei, geleid door ir. Kraay- vanger, gaf vertrouwen, gemengd met veel twijfel. Aan die twijfel werd door ir. Kraay- vanger aan het slot van het debat (bij dë replieken) in nog sterkere mate uit drukking gegeven dan in eerste termijn. Stond het zelfbeschikkingsrecht toen nog behoorlijk bij hem genoteerd, uiteinde lijk bleef er zo weinig van over, dat ir. Vos, de socialistische fractievoorzitter, ir. Kraayvanger en de zijnen als een bondgenoot kon begroeten. Ir. Kraay vanger gaf de bewindsman nog net niet het advies om heen te gaan. Wel liet hij onomwonden uitkomen, dat hij be twijfelde of mr. Luns na acht jaar een bepaald beleid te hebben voorgestaan psychologisch wel in staat zou zijn Nieuw-Guinea aan Indonesië af te staan. U moet zichzelf overwinnen, zei hij tot de bewindsman. U bedoelt, dat de mi nister zijn standpunt moet verloochenen, schamperde mr. Van Riel (V.V.D.). Ik hoop, zei de liberale fractievoorzitter tot de minister, dat u uw eervolle car rière niet zo behoeft te eindigen. De A.R. -fractie stelde zich bij monde van dr. Berghuis wel achter de minis ter. Als er zaterdag geen partij convent van de A.R. zou zijn, zouden de anti's zich echter waarschijnlijk wat anders hebben uitgelaten. Nu bond men wat in. De achterban is toch al weinig te spre ken over het Nieuw-Guineabeleid dat de politieke leiding der A.R. voor staat. De C.H.U. en V.V.D. waren eigen lijk de enige onder de regerings partijen die de bewindsman en bloc steunden, zij het dat daar door som migen een verabsoluteerd zelfbe schikkingsrecht gehuldigd wordt, dat mr. Luns weinig bewegingsvrijheid laat. Ter bescherming" De stelling, eerder door mr. Regout (K.V.P.) geponeerd, namelijk dat de troepenzendingen de kans op een oorlog om Nieuw-Guinea zouden vergroten, werd door mr. Luns fel bestreden. On ze defensie wordt niet versterkt om zelf agressief te kunnen optreden, maar uit sluitend om de 20.000 landgenoten en de Papoea's te kunnen beschermen, zei de minister. U bent blijkbaar een vreem deling in het Jeruzalem van de Nieuw- Guineapolitiek, dat u de noodzaak van die bescherming niet inziet, voegde de minister mr. Regout toe. De Limburgse senator kreeg het ook aan de stok met mr. Van Riel (V.V.D.)Deze verweet mr. Regout dat hij zonder argumenten het Nieuw-Guineabeleid van de minister had afgekraakt. Deze filippica ging ove rigens aan mr. Regout voorbij. Hij had de vergadering wegens bezigheden el ders eerder verlaten. Op een eerdere vraag van mr. Van Riel of hij nu tegen de begroting zou stemmen, antwoordde mr. Regout: „Deze zaak is nu niet aan de orde". Hij verwekte daarmee het eni ge lachsalvo bij dit overigens in ernstige sfeer gehouden debat. Van die ernst ge tuigde ook de aanwezigheid van minis ter-president prof. De Quay in de ka mer, zei het niet in de vergaderzaal zelf. DE HEER A. Borst Pzn. te Wassenaar zal in verband met zijn leeftijd aftreden als voorzitter van het verbond van pro testants-christelijke werkgevers in Ne derland. Het Westen is sedert gisteren ook op de maan vertegenwoordigd door middel van een berg schroot. De Amerikaanse „Ranger", welke maandag j.l. werd af gevuurd en door een Atlas-Agena-B-raket tot ver buiten de dampkring werd ge bracht, is gisteren om 13.49 uur Neder landse tijd op het maanoppervlak te pletter gevallen. Zoals wij al hebben bericht was kort na de start van de raket geen koerscor rectie meer mogelijk. Ook de sterke zen ders die in de capsule waren ingebouwd en die gegevens over de vlucht naar de aarde moesten seinen, bleken te zijn uit gevallen. Het enige elektronische appa raat dat nog werkte was een betrekke lijk kleine zender welke het de geleer den mogelijk maakte om de „Ranger" te volgen. Zolang zij het zwakke signaal van „Kluin duimpje" hoorden, wisten zij dat de capsule nog intact was. Gisterenmiddag om 13.47 uur, de tijd waarop de Ranger achter de maan dien de te verdwijnen, zweeg opeens het klei ne zendertje. Dit betekende dat de Ranger" aan de donkere zijde van de maan zat. Zou men na een half uur het signaal van de „Ranger" weer hebben opgevangen, dan zou dit betekend heb ben dat de capsule evenals indertijd de Russische fotosatelliet een reisje achter de maan om zou hebben onder nomen. Men heeft de „Ranger" echter niet meer gehoord. Ergo - hij is op de maan te pletter geslagen, gehoorzamend aan de aantrekkingskracht van dit he mellichaam. Dat moet gebeurd zijn twee minuten nadat de capsule achter de maan verdween. Van de „zachte lan ding" die men op het oog had is natuur lijk niets terechtgekomen. Toch is deze treffer een bewonderenswaardige pres tatie. De „Ranger" heeft namelijk al voortsnorrende door de ruimte zyn eigen koers bepaald. Het was dan ook geen toevalstreffer. Het raken van de maan is even moeilik als het met een luchtbuks raak schieten van een ping pong balletje dat op drieduizend meter hoogte door de lucht zweeft. De Russen hebben gisteren ook weer een raket afgevuurd. Hij heet „Kosmos 4" en beweegt zich in een ellipsvormi ge baan rond de aarde. De zender aan boord van de c psule zendt uit op een frequentie van 19.995 Megacycles. In Point Argello Californië) is giste renmorgen ook nog een rake+ afgescho ten, deze keer een van het type Blue Scout. Over de kunstmaan, welke door deze raket in een baan moet worden gebracht, wilden de geleerden geen woord loslaten. De volgende vlucht van een bemand ruimtevaartuig zal vermoedelijk half mei plaatsvinden, met astronaut Scott Carpenter in de capsule. Mgr. G. H. de Vet heejt het wapen gekozen dat hij als zevende bisschop van Breda zal voeren. Het bisschops wapen is hierbij ajgebeeld. Het veld van het schild verenigt de wapens van Breda (West-Brabant) en van Middelburg. Het laatstgenoemde wapen is dat van de beroemde abdij welke hier de stad en Zeeland ver tegenwoordigt. Het wapen komt ook reeds voor op het wapenschild van de eerste bisschop van Middelburg, Nico- laas de Castri, uit de zestiende eeuw. gevoerd in zwartover het gehele veld, bindt de onderscheidene delen van het bisdom samen en is tevens het symbool van bron van alle genade, „in gratia Dei", in de genade Gods. Het kruis is „dubbel gebogen", zo als dat in de heraldiek heet. Het ver toont gelijkenis met het smeedijzeren poortbeslag uit vroeger tijd. I Op deze manier zijn de oude bisschops- Carpenters vlucht van drie maal m een d Zeeland en de nieuwe bis- baan om de aarde zal praktisch dezelf- de zijn als die van luitenant-kolonel schopsstad van het tegenwoordige John Glenn diocees Breda verenigd. Het kruis, uit- IN WENEN is gisteren het zesde con gres van Europese gemeenten begon nen. Er zijn circa 3500 afgevaardigden aanwezig. Onder meer zal besproken worden, hoe men de jeugd kan opvoe den in de Europese gedachte. DE VROEGERE privé-piloot van presi dent Tsjombe van Katanga is in het huwelijk getreden met een 17-jarig Bel gisch meisje. Het huwelijk werd in Gretna Green (Schotland) gesloten. IWAN SPIRIDONOF, die korte tijd se cretaris van het secretariaat van de Russische communistische partij is ge weest, is gedegradeerd tot gewoon lid van het partijpresidium. NOORWEGEN wil de onderhandelingen over eventuele toetreding tot de Euro- markt in de eerste helft van juni a.s. beginnen. In principe voelt Noorwegen veel voor de Euromarkt. ONGEVEER 450 Japanse schepen wor den momenteel getroffen door een zee liedenstaking die maandag is begonnen. Het is de bedoeling dat de stakers maandag a.s. weer aan het werk gaan. Weersverwachting geldig tot van- avond: J Droog weer met overdrijvende wol- kenvelden. Matige, aan de kust nu en dan krachtige noordelijke wind. X 2 Kouder, vooral in het binnenland. Vandaag: zon onder 19.56 uur. Maan X onder 11.09 uur. 2 Morgen: zon op 5.18 uur. Maan op X 2.55 uur. (Van onze verslaggever) Het is nog lang niet zeker dat de Bredase soldaat Jan Stoops (19) is ge deserteerd zoals op grond van Oostduit- se persberichten min of meer wer^ aan genomen. Waarschijnlijker lijkt het dat soldaat Stoops van zijn paasverlof ge bruik heeft willen maken om naar een Oostduits meisje, waarmee hij al gerui me tijd correspondeert, te reizen. De volgende feiten staven die mening: Stoops diende een verzoekschrift in om naar Oost-Duitsland te mogen reizen; uit gesprekken met familieleden bleek dat hij niets tegen de militaire dienst had en evenmin vreesde naar Nieuw Guinea te worden uitgezonden. Het ministerie van defensie had op het verzoekschrift goedgunstig beschikt. Helaas kwam de toestemming te laat. Was die er één dag vroeger geweest dan zou Stoops waarschijnlijk heel wat misère bespaard zijn gebleven. Zoals bekend heeft het Oostduitse pers bureau A.D.N. bericht dat Nederland se soldaat in de D.D.R. politiek asiel heeft aangevraagd „omdat hij niet als huurling van de kolonialisten op Nieuw- Guinea wilde dienen of voor de nazi's in West-Duitsland wilde vechten". Mili- taire autoriteiten achten deze berichten hoogst ongeloofwaardig, vooral ook met m het oog op het rekest dat Stoops had ingediend. Men wees er voorts op dat maanden in dienst moet het plan bij het al eerder is voorgekomen dat Ne- hem opgekomen zijn zijn Duitse vrien- derlandse militairen in de oostzone te rechtkwamen en na het afleggen van „politieke verklaringen" weer naar Ne derland konden terugkeren. Jan Stoops is een jongen met wat men noemt „een avontuurlijke aanleg". Hij voer bij de koopvaardij voor hij in dienst van het leger kwam. Dat hij niet opzag tegen uitzending naar Nieuw-Guinea blijkt wel uit het feit dat hij daar des tijds zelf een verzoek toe indiende. Op een van zijn reizen heeft Stoops het meisje, dat in de omgeving van Leipzig moet wonen, ontmoet en sindsdien heeft hij contact met haar onderhouden. Stoops heeft wel vaker gecorrespon deerd met buitenlandse meisjes. Enige .tijd geleden hij is nog maar enkele Prof. P. M. Romme is bij konink lijk besluit benoemd tot lid van de Raad van State. De benoeming gaat in per 1 mei aanstaande. Koning Frederik en koningin Ingrid van Denemarken hebben zich genood zaakt gezien hun deelname aan de vie ring van het zilveren huwelijksfeest van koningin Juliana en prins Bernhard af te zeggen. Deze afzegging, aldus deelde het Deen se hof mede, is een gevolg van het over lijden van een nicht van koning Frede rik, gravin Alexandrine Castell-Castell. In de tuin achter het Amstel hotel in Amsterdam wordt op het ogenblik hard gewerkt. Van de Amstel-oever naar de opgang tot het hotel is een houten plankier gemaakt waarover het koninklijk paar zich maandag na de vaartocht per koningssloep naar het hotel zal begeven. Ook aan de brede trap worden nog de laatste verbeteringen aangebracht. Een federale jury heeft vier Ameri kaanse staalmaatschappijen in staat van beschuldiging gesteld. De aanklacht is dat zij een combine hebben gem aak wat betreft de prijzen, inschrijvingen er verkoop bij het leger, de marine er andere kopers. Het zijn U.S. Steel, Beth lehem Steel, Midvale-Heppenstall ei Erie Forge. De aanklacht is opgestelc op grond van de z.g. Sherman anti- trustwet. De Newyorkse effectenbeurs, die reed? was getroffen door de strijd om de staa' prijzen, kreeg onmiddellijk na het nieuw, over de stap van de federale jury, op nieuw een stevige klap. din naar Nederland te halen. Om dit te kunnen bewerkstelligen verzocht hij om toestemming naar de D.D.R. te mogen gaan. Deze toestemming kwam af op 19 april. Op de ochtend van diezelfde dag en voordat hij kennis had kunnen nemen van de uitslag op zijn rekest, is hij vertrokken. Tegen zijn moeder had de soldaat gezegd dat hij voor oefenin gen naar W.-Duitsland moest en in bur ger daarheen moest reizen. Volgens dit verhaal, door hem verzonnen om zijn moeder te beletten een stokje te steken vooi het wel wat ondoordachte plan, zou hjj vanuit Amersfoort per auto ver der moeten reizen. Het trof slecht dat zijn broer Kees, die bijna zijn dienst plicht heeft vervuld, niet thuis was om dat die tijdens de paasdagen in zijn le gerplaats moest blijven. Hij zou de on geloofwaardigheid van het verhaal on getwijfeld hebben ingezien. Zeer verschrikt nam mevrouw Stoops woensdagavond laat kennis van het laat ste nieuws over haar zoon dat haar door de Koninklijke Marechaussee thuis werd meegedeeld. De broer Kees, die door geruchten in de legerplaats reeds was gealarmeerd, werd gisterenmorgen om acht uur al bij zijn commandant ge roepen voor een overigens vriende lijke ondervraging. Later op de dag mocht hij naar huis gaan met verlof. Van hen vernamen wü dat zü maar zeer weinig afwisten van een meisje in Oost-Duitsland en helemaal niets van zijn plannen om dat meisje naar Neder land te laten komen. Een andere broer, die sinds het overlijden van de vader de oogd is van Jan Stoops, wist er wel iets meer over en bleek in elk geval niet zo verbaasd te zijn over het feit dat zijn doortastende broer deze onder neming op touw had gezet. Hij wees ook de beweringen van de Oostduitsers als nonsens van de hand. Er zijn dus wel aanwijzingen om aan te nemen dat Jan Stoops wellicht ge hoord hebbende dat zijn rekest weinig kans maakte zijn paasverlof heeft willen gebruiken om toch heen en weer naar de D.D.R. te gaan. Hij zou dan aan de zonegrens in moeilijkheden zijn geraakt waaruit de autoriteiten propa gandistische munt hebben geslagen. Het Algerijnse bevrijdingsleger (FLN) heeft gedreigd zijn eenheden in Algerië bevel te zullen geven aanvallen van het Franse leger te beantwoorden. Dit staat in een communiqué van het hoofdkwartier van de FLN, in Tunis uit gegeven. Volgens het communiqué zullen de FLN-eenheden bevel krijgen terug te slaan als het Franse leger niet binnen een zekere tijd zijn operaties, razzia's en arrestaties staakt. Gedoeld wordt op een recente actie aan de Tunesische grens. Ex-generaal Raoul Salan, als leider van de organisatie van het geheime leger in Algerië, beschuldigd van verraad, heeft oud-president Michel Debré gevraagd als getuige te willen optreden tijdens het aan het proces voorafgaande verhoor. Eén der andere getuigen bij het ver hoor is René Coty, de laatste president van de vierde republiek. De nieuwe Franse minister-president, Georges Pompidou, heeft donderdag voor de eerste maal een rede gehouden in de Franse nationale vergadering. Hij wenst een uitspraak van het parlement over de vraag in hoeverre dit vertrouwen in hem stelt en de regeringspolitiek wil steunen. Pompidou zei dat de overeenkomst van Evian ten volle zal worden uitgevoerd. „De Fransen in Algerië moeten begrijpen dat er geen terugkeer mogelijk is. De strijdkrachten zullen krachtig blijven op treden tegen de OAS", zei hjj o.a. Het Atlantische bondgenootschap is een van de grondslagen van de Franse bui tenlandse politiek, evenals het vormei van een verenigd Europa. De bande met de Afrikaanse republieken, Mada gascar, Marokko en Tunesië moeten nar wer worden aangehaald. Pompidou zei, dat Frankrijk streef naar economische uitbreiding, een stabiel munt en een sluitende begroting, t looneisen der arbeiders zullen worde behandeld. „De regering blijft", zo zei hij, „ve: antwoordelijk tegenover de nationale ver gadering". De Gaullistische en rooms-katholiek afgevaardigden applaudiseerden. Vai links en van communistische zijde wei den geen tekenen van vijandigheid op gemerkt. Nee, een feilloze oplossinf was er deze week niet. We kwamen veel 1-2-3-puzzelaar: de volmaaktheid nabij, zoda' de premie door velen moe worden gedeeld. De moeite is er in elk geval ten volle mee beloond! (Advertentie) maandag 30 april: Nationaal programma dinsdag 1 mei Anders dan anderen woensdag 2 mei Real Madrid - Benfica donderdag 3 mei De Bezetting vrijdag 4 mei Dagboek van Anne Frank zaterdag 5 mei Eurovisie: Cup Final

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1962 | | pagina 1