DE KERK
,Winkelkerk' nieuwe manier
van evangelieprediking
NIEUW
Sleutel
posities
SUNIL
IN HET
MIDDEN
Protestantisme lijdt
onder het communisme
voor mannen
eifutdfcfc V haVi-SoüoÊi
met ksmkwi
SUHtt-M6
GRANT
„Rotterdam" terug van
uiterst luxueuze cruise
De Kerk tijdens Spaanse
burgeroorlog in „Abelrol
Standbeeld
Boni fat lus
in Dokkum
Wachtlijst van
2270 heiligen
U vraagt en
wij preken
Glenn naar Arnhem?
ROOK
DIE LEKKERE
HALFZWARE SHAG
11
Eén tekst voor
t Ome Vader
De bouworde
tien jaar
Langzame worging
in Oost-Duitsland
Katholiek-joods
overleg over
Christus dood
Poolse primaat
over atheisme
Liturgische kalender
Eenvoud
Rubriek voor automobiel-vertroetelaars
Contact: kwestie
van puntjes
Kneepjes
Vocht: vijand
Lichthoogte
Het
vacuum
'fojJJAJAA k A K
o
Reis om wereld
kostte velen
een fortuin
Wolf beklaagt
het arme lam
11
DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 27 APRIL 1962
De derde „Kleine Katholiekendag",
die dit jaar in het Duitse Limburg in
Freiburg gehouden is, heeft ditmaal
bijzondere aandacht besteed aan het
oecumenisch streven, dat in West-
Duitsland in vele vormen leeft.
De kleine Katholiekendag is in te
genstelling tot de Katholiekendag,
welke een demonstratieve aangele
genheid van het Duitse katholicisme
is, een nationaal beraad van experts
over zaken der Katholieke Kerk, zo
wel spiritueel als politiek en maat
schappelijk. Het resultaat van de
kleine katholiekendagen bestaat dan
ook meestal in vele resoluties, aan
bevelingen en wensen.
Dit jaar gingen vele wensen in de
richting van een nauwer samengaan
van katholiek en protestant. De com
missie voor oecumenische zaken
pleitte voor een gemeenschappelijke
bijbeltekst voor katholieken en pro
testanten en vooral eenzelfde tekst
van het Onze Vader. Ook drong de
commissie aan op leniging van de ge
wetensnood, welke in vele gemengde
huwelijken heerst. Terwijl de klassie
ke tegenstellingen als de leer der
rechtvaardiging, H. Schrift en tradi
tie niet meer als absoluut scheidend
beschouwd kunnen worden, concen
treert het katholiek-protestants ge
sprek zich steeds meer op de Leer
der Kerk en op de Mariologie.
De commissie is verder van me
ning, dat de schoolboeken nodig her
zien moeten worden en wel vanuit de
oecumenische gedachte. Zij consta
teert ook een nauwer contact van ka
tholieken met orthodoxen, maar zij
voegt eraan toe, dat de katholieken
op deze ontmoeting nog onvoldoende
voorbereid zijn.
Bij het begin van zijn tweede lu
strumjaar heeft de Internationale
Bouworde zijn goedkeuring gegeven
aan 134 objecten, die in 14 landen van
Europa en Afrika zullen worden uit
gevoerd. Bouworde Nederland heeft
in deze activiteit eep belangrijk aan
deel. Van de ruim 4000 blanke en'
zwarte bouwgezellen zullen er onge
veer 1150 Nederlandse jongemannen
zijn, die zich voor een paar jaar of
voor enkele vakantieweken aan het
opbouwwerk der Bouworde zullen ge
ven dit jaar.
Een Nederlander, W. Hagenaars
uit Bergen op Zoom, maakt deel uit
van het driemansteam, dat dinsdag
1 mei naar Tanganyika vertrekt om
daar de Bouworde te vestigen.
De objecten, welke zowel huizen,
kerken als ziekenhuizen, seminaries
en gemeenschapsgebouwen omvatten,
zijn verspreid over België, Duitsland,
Éngeland. Frankrijk, Italië, Kongo,
Nederland, Nieuw-Guinea, Oosten
rijk, Suriname, Tanganyika, Togo,
Zuid-Afrika en Zwitserland. Duits
land en Frankrijk staan aan de spits
met 38 resp. 22 bouwobjecten.
In het plantsoen bij de St.-Bonifa-
tiuskapel te Dokkum, doel van de
jaarlijkse Bonifatiustocht, zal prin
ses Beatrix dinsdag 5 juni een stand
beeld onthullen van deze grote An
gelsaksische missionaris van Neder
land en Duitsland. De gedachte aan
een standbeeld voor deze missionaris
werd geboren tijdens de grote natio
nale herdenking ter gelegenheid van
het 12e eeuwfeest van diens martel
dood in 754 te Dokkum. Aan deze
bijeenkomst in 1954 in Dokkum na
men zowel koningin Juliana als mgr.
Alfrink en leidende figuren der pro
testantse kerken in Nederland. En
geland en Duitsland deel.
Het z.g. „Bonifatiuscomité 1962"
organiseert verschillende manifesta
ties rond de onthulling van het stand
beeld, het derde, dat Bonifatius ge
kregen heeft. Er staan namelijk
reeds beelden van hem in Fulda in
Duitsland en Crediton in Engeland.
Aan de onthulling zal een samen
komst voorafgaan in de Bonifatiuska-
pel, gelegen in het Bonifatiuspark.
Ter gelegenheid van de onthulling
wordt ook een tentoonstelling voor
hedendaagse kerkelijke kunst in de
Bonifatiuskapel gehouden.
Het organiserend comité heeft en
kele Friese dichters verzocht om een
cyclus van Bonifatiusgedichten te wil
len maken. Een drietal van hen heeft
dit verzoek aanvaard.
De protestantse theoloog en denker
Karl Barth heeft in een interview in
Chicago gezegd, dat eenheid tussen
katholieken en protestanten „nog ver
weg" is, maar dat toenadering reeds
een feit is, „en zich verder zal voort
zetten met of zonder oecumenisch
concilie."
Volgens de 76-jarige Karl Barth
zijn er in Europa sinds de tweede
wereldoorlog twee parallel-lopende
bewegingen in het protestantisme ge
weest. De ene zoekt terugkeer naar
de conservatieve tendens van „ge
zag, leiding zelfs dogma", de andere
haakt naar het negentiende-eeuwse
liberalisme.
Barth zei dat het protestantisme
moeilijk kon gedijen onder communis
tische regimes, en dat in dit opzicht
de toestand in Oost-Duitsland het
moeilijkst was, omdat de Oostduitse
communisten Duitsers waren. „En
Duitsers graven diepIk geloof
niet dat de toestand in Hongarije,
Tsjechoslowakije of Polen even ha
chelijk is", aldus Barth.
„De protestanten kunnen niet vrij
uit spreken", vervolgde Barth, „hun
vrijheid van handelen en getuigen
naar de mate van hun geloof zijn ge
rantsoeneerd. De katholieke kerk is
in dit opzicht minder kwetsbaar on
der zulke omstandigheden, omdat ze
altijd nog het gezag heeft van bis
schoppen en priesters. De katholie-
Sinds de oprichting van de Congre
gatie der Riten heeft de Kerk 155 hei
ligverklaringen en 116 zaligverklarin
gen uitgesproken.
Deze aantallen en tevens de wacht
lijst waarop nog 2270 kandidaten
voorkomen, zijn gepubliceerd in een
nieuwe uitgave van de „Index", en
van de huidige stand van zaken be
treffende heilig- en zaligverklaringen
van Gods dienaren, die dit jaar door
de Congregatie in het latijn is uit
gegeven.
In dit totaal van 2270 wachtenden
zijn tevens begrepen de gevallen die
op meer dan één persoon betrekking
hebben; deze personen zijn echter
samengevat omdat b.v. hun marte
laarschap tegelijkertijd plaats had of
om andere redenen.
Bij de nog in behandeling zijnde za
ken bevinden zich die van vijf Pau
sen t.w. Innocentius V, Innocentius XI
Gregorius X, Benedictus XIII en
Pius IX. Ook bevinden zich 13 kardi
nalen op de wachtlijst.
Op het komende Concilie zal de tra
ditionele rooms-katholieke versie van
de dood van Jezus Christus behan
deld worden. De „Stem van Israël"
schrijft dat kardinaal Augustis Bea
officieel heeft meegedeeld dat dit zal
gebeuren om een van de oorzaken
van het anti-semitisme weg te ne
men.
Kardinaal Bea herinnerde eraan
dat de kruisiging van Christus eeu
wenlang als uitgangspunt voor be
schuldigingen tegen het gehele joodse
volk is gebruikt. De betrokken com
missie heeft reeds vijf vergaderingen
aan dit onderwerp gewijd. In de ko
mende bijeenkomst zal een voorstel
worden opgesteld, dat aan het Alge
meen Concilie zal worden voorgelegd.
De „Stem van Israël" schrijft dat
verscheidene joodse organisaties met
vertegenwoordigers van het Vaticaan
over dit onderwerp hebben gespro
ken.
ken zijn plooibaarder dan de protes
tanten."
Barth gaf als voorbeeld van de si
tuatie in Oost-Duitsland de eed die
dienstplichtigen in het Oostduitse le
ger moeten afleggen en die hen „on
mogelijke eisen" stelt. Hij zei dat
protestantse dienstplichtigen bezwa
ren hadden tegen de eed, maar dat
katholieken ervan zeiden: „Het is
toch maar een eed waarin de naam
van God niet wordt genoemd" en
dat zij hem daarom zonder gewetens
bezwaar aflegden.
Stefan kardinaal Wyszynski heeft
tijdens een bijzondere preek in de
St.-Josef kerk in Warschau het atheïs
me in Polen aangevallen.
In zijn preek zei de kardinaal, dat
het atheïsme stelselmatig wordt ver
breid door „het systeem dat de meest
wijdvertakte organisaties had in de
strijd tegen God".
„Het wurgt ons", aldus de kardi
naal.
De primaat van Polen leverde
voorts kritiek op de Poolse pers die
„onze priesters door het slijk haalt."
Hij voegde er aan toe dat in de
moeilijke ogenblikken van Polen, toen
er nog geen ministers waren noch re
gering en parlement, er de priesters
waren die nu worden gehoond.
Het waren de priesters, die in het
lijden van het land deelden en voor
het land in de gevangenis werden
gezet of naar Siberië werden ge
bracht, aldus de kardinaal.
De Poolse primaat noemde het
atheïsme, de kanker van de ziel, die
zich ontwikkelt niet alleen omdat de
ze niet wordt bestreden maar ook
omdat Polen het ongeloof aanhangt.
ZONDAG 29 april. Wit. Beloken Pa
sen. Tijdeigen. Mis Quasi modo.
Credo. Prefatie van Pasen. Gezins
lezing: I Petrus 1, 1-25.
MAANDAG 30. Wit. H. Catharina
van Siena. (Deze merkwaardige
heilige is in 1347 geboren. Zij mocht
de stigmata ontvangen. In 1378
overreedde zij paus Gregorius XI
uit Avignon naar Rome terug te
keren. Zij bestreed het Westers
Schisma en stierf op 33-jarige leef
tijd. Zij is patrones van Italië). Pre
fatie van Pasen. Gezinslezing: I
Petrus 2 1-25
DINSDAG 1 MEI. Wit. H. Jozef (Brui
degom van de H. Maagd Maria.
Zijn voorbeeld blijft een stralend
licht van wat menselijke arbeid in
zich draagt. Christus werd aan zijn
z.orgen toevertrouwd en wordt in
het Evangelie dan ook „de zoon
van de timmerman" genoemd).
Credo. Prefatie van de H. Jozef.
Gezinslezing: I Petrus 3, 1-22.
WOENSDAG 2. Wit. H. Athanasius.
(Deze grote kerkvader is op het
eind van de derde eeuw te Alexan-
drië geboren. In 328 werd hij hier
patriarch. Hij voerde een harde
strijd tegen het Arianisme. Ook in
ballingschap bleef hij de hem toe
vertrouwde kudde bewaken). Pre
fatie van Pasen. Gezinslezing: 1
Petrus 4. 1-19.
DONDERDAG 3. Wit. Mis van Belo
ken Pasen. Gloria. Tweede gebed
H.H. Alexander enz. (Alexander
was paus van 105-115. Hij stierf de
marteldood tezamen met de pries
ters Eventius en Theodulus). Pre
fatie van Pasen. Gezinslezing: 1
Petrus 5. 1-14.
VRIJDAG 4. Wit. H. Monica. (Moe
der van de H. Augustinus. Zijn be
kering in 386 te Milaan was aan
haar te danken. In 387 stierf zij te
Ostia op terugreis naar Karthago).
Prefatie van Pasen. Of: Wit. Vo
tief mis van het H. Hart: Cogitatio-
nes vanwege de eerste vrijdag.
Tweede gebed H. Monica. Geen
Credo. Prefatie van het H. Hart.
Gezinslezing: I Korinthen 1, 1-17.
ZATERDAG 5. Wit. H. Pius V. (In
1504 te Bosco geboren. Hij was paus
van 1566 tot 1572. Hij gaf de Cate
chismus Romanus uit en herzag het
brevier en het missaal. Onder zijn
bestuur viel de overwinning op de
Turken in de zeeslag bij Lepanto).
Prefatie van Pasen. Gezinslezing:
I Korinthen 1, 18-2, 5.
55
55
Waar twee jaar geleden nog
bewoners van het Westbcrlijnse
stadsdeel Spandau broodjes
kochten en waar destijds bak
kersknechten elke dag hun werk
verrichtten, komen tegenwoor
dig regelmatig arbeiders en kan
toorbedienden samen, om een
godsdienstoefening te houden.
Zij trachten gemeenschappelijk
de voor een deel overleefde ele
menten van de kerkelijke struc
tuur te vernieuwen en wegen te
vinden om het geloof ook in de
moderne technische wereld le
vend te houden.
Hier in een vroegere bakkers
winkel ontstond de eerste „winkel-
kerk" van West-Berlijn, een dapper
experiment, dat berust op het initia
tief en de ondernemingsgeest van de
34-jarige dominee Ernst Lange. Ge
durende de tijd, dat hij als bankwer
ker in een Westberlijnse fabriek
werkte, had de jonge evangelische
predikant de ervaring opgedaan, dat
er in de werkpauzen en tijdens de
vrije avonden weinig of geen moge
lijkheid bestond met collega's over
religieuze kwesties te discuteren.
Reeds destijds had hij besloten, een
gemeente te stichten, waarin alle
conventionele hinderpalen uit de weg
geruimd worden en de ene mens de
andere tot werkelijke raadgever zou
zijn. Aan de 200 kerkelijke samen
komsten van de „winkelkerk" nemen
thans regelmatig ongeveer 3000 tot
4000 personen deel. Het is opmerke
lijk. dat het daarbij hoofdzakelijk
gaat om jonge gezinnen in de leeftijd
van 20 tot 40 jaar, die met het ge
zicht op de door de Russische macht
hebbers opgerichte muur en prikkel
draadversperringen dwars door de
stad raad en troost zoeken.
Bewust heeft men in dit Godshuis
afgezien van uiterlijke versieringen.
De kerk heeft geen portaal en toren,
terwijl orgel en kansel ook ontbreken.
Op een eenvoudig altaar staat tussen
twee kaarsen het kruis. Ook de ma
nier waarop de godsdienstoefening
wordt gehouden, wijkt af van dat wat
men normaal gewend is. De toehoor
ders beslissen zelf over de inhoud van
de preek en over hetgeen besproken
zal worden.
Iedere zondag worden er twee kerk
diensten in de winkelkerk gehouden,
de eerste is een gezinsdienst, die
wordt gevolgd door een discussie bij
een kopje thee. Getrouw aan zijn stel
ling: „Er kunnen ook "tevéél bijbelse
woorden worden gesproken", ziet do
minee Lange af van onnodige uiter
lijkheden en bespreekt met zijn ge
meenteleden in het dichtbevolkte
Spandau niet alleen religieuze pro
blemen, maar bijvoorbeeld ook op-
voedings- en huwelijkskwesties. Hij
probeert buitenstaanders in het ge
meenteleven te betrekken, om op die
manier de zelfstandigheid en het ver
antwoordelijkheidsgevoel in het dage
lijks leven te versterken.
Of deze „winkelkerk" een succes
is Iets definitiefs is over het resul
taat van dit ongewone experiment
nog niet mede te delen. Een ding
staat echter vast: er is bijna geen
kerk, die een zo direct contact tot
de mensen gezocht en gevonden
heeft. Men kan nu reeds zeggen, dat
hier nieuwe mogelijkheden voor de
vorming en vestiging van kerkelijke
gemeenten geschapen zijn en dat do
minee Lange er in geslaagd is, voor
al de jongeren in het kerkelijke leven
te betreden. „Elke dag weer moet
ik trachten uit te vinden, waar de
grenzen van ons experiment liggen",
zegt de jonge geestelijke, maar hij is
ervan overtuigd, dat ook de kerk in
de moderne wereld naar nieuwe we
gen moet zoeken en dat het Godshuis
in de bakkerswinkel misschien een
nieuwe richting aangeeft.
(Advertentie)
handige
moderne
flacon
slechts
f 3.95
Voor 't haar frisIedere dag opnieuw.
Gedistingeerde geur, niet te sterk, niet te
zoetvoor 'n man juist goedJa. Silvikrin
Halr-Lotion heeft karakter, persoonlijkheid
geeft zelfvertrouwen. Iedere dagfris.
aangenaam, plezierig voor uw omgeving!
Bovendien Is Silvikrin Hair-Lotion gezond voor
uw haar en... het gaat roos tegen.
De prijs Is even prettig als de lotion zelf
slechts fvoor 'n grote, chique flacon.
SILVIKRIN HAIR-LOTION
met biologische werking.
Voor vet en normaal haar Lotion "dry" - Voor droog haar Lotion "with oil"
Eén van de vele precisie-systemen in
een automotor duiden wü aan met de
naam „ontsteking". Bijna iedere zelf-
sleutelaar is bang om zijn vingers aan
de ontsteking te branden, doch de kans
daarop is toch niet groot, als men maar
voorzichtig te werk gaat.
De taak van de ontsteking is het, om
een electrische stroomstoot van zo hoog
mogelijk voltage naar de bougies te
jagen op het moment dat de stroom-
verdeler dat wil. Hiervoor zijn nodig:
de bobine (die van de laagspanning
uit onze accu een hoogspanning maakt)
de condensator (die allerlei vervelende
smelteffecten afvlakt) en de onderbre
ker. Om bij de laatste te beginnen:
deze heeft twee contacten, één vast en
één los. Het losse contact, de eigenlijke
oonderbreker-„hamer", wordt door een
nok welke u meteen ziet zitten als u
de kap van de stroom ver del er afneemt,
op gezette tijden eventjes opgelicht,
waardoor het contact tussen de twee
„contactpunten" een fractie van een
seconde wordt verbroken. Op dat mo
ment jaagt er een stroomstoot van een
paar kilovolt naar één der bougies en
heeft één cylinder zijn vonk te pakken.
Dit is niet zo moeilijk te
De hoogspanning komt via de bobine-
kabel de stroomverdeler binnen, waar
de onderbreker ervoor zorgt dat de
hoogspanning een zogenaamde „piek-
spanning" wordt - als het ware een
samengebalde vuist. Simpel en doel
treffend, nietwaar?
Maar er zitten enkele kneepjes in
dit onderdeel waar wij het even over
moeten hebben. De onderbreker bij
voorbeeld, wordt miljoenen malen per
uur opgelicht als de motor werkt en
even zovele malen neergelaten waarbij
de contactpunten elkaar treffen om eezi
allesbehalve kinderachtige hoogspanning
door te laten. Wij hebben hier twee
slijtagemogelijkheden. Allereerst: de
mechanische, doordat de nokken op de
centrale as in de stroomverdeler nogal
onbesuisd met ons onderbrekertje om
springen. Let daarom eens op het klei
ne vet- of oliekussentje dat in de (hol
le) centrale as is aangebracht. Een
drupje van één of ander smeermiddel
brengt hier zijn geld dubbel en dwars
op.
tevens of de vacuum-voorontsteking van
uw wagen, indien deze tenminste met
dit snufje is uitgerust, nog werkt. Heeft
uw motor deze vorm van voorontstekmg
dan vindt u aan of bij de stroomver
deler een soort rond doosje, dat uit
twee flauw gebogen „deksels" bestaat
en vanwaar een slangetje naar de car
burateur of naar de aanzuigbuis onder
het luchtfilter loopt.
Trek de slang op het punt waar de
ze aan carburateur of aanzuigbuis be
vestigd is, los - overwin uw angst en
zuig er flink aan. (U krijgt heus geen
slok benzine of olie naar binnen). Ziet
u de stroomverdeler op het door u ont
wikkelde mondvacuum heen en weer
bewegen, dan is de vacuumvervroeging
in orde. Beweegt er niets, zoek dan
naar eventuele losse hef armpjes in de
buurt van de stroomverdeler en het va-
cuumapparaat. Ook kan de slang naar
de carburateur resp. aanzuigbuis lek
zijn. Anders: naar de garage!
Vocht is de vijand van alles wat
op electrisch gebied in de auto te koop
is. Bobine en bougiekabels met kleine
barstjes kunnen soms aardige vuurwerk
jes ontketenen als het dampig weer is.
Dat dit vuurwerk ten koste van uw
kostbare electrische energie plaatsvindt
moet u tot nadenken stemmen. Nieuwe
bougiekabels zijn hun geld dubbel en
dwars waard.
Vocht binnen in de verdelerkap kan
!het ontstekingsproces in de luren leggen
begrijpen, i en slecht starten van de motor veroor-
John Glenn, de Amerikaanse ruimte
vaarder is uitgenodigd om naar Arnhem
te komen om de Navo-taptoe 1962 bij te
wonen, die van 9 tot en met 14 juli voor
de vijfde keer in de Gelderse hoofdstad
gehouden wordt. De vijfde Navo-taptoe
belooft nog spectaculairder te worden
dan de vorige in Arnhem gehouden tap
toes in Navoverband, die tienduizenden
bezoekers uit binnen- en buitenland heb
ben getrokken. Ook ditmaal is er per
avond plaats voor 8000 toeschouwers. Aan
het openingsceremonieel zullen ditmaal
alle bij de Navo aangesloten landen
(Advertentie)
deelnemen en voorts werken ongeveer
twaalf beroemde militaire orkesten in
gala-uniform aan deze taptoe mee.
De Navo-taptoe heeft internationaal al
zoveel bekendheid gekregen, dat vorig
jaar een reportage is uitgezonden via
alle Amerikaanse tv-stations. Als Glenns
bezoek aan het Europese continent door
gaat, zal hij, naar in de bedoeling ligt,
reizen via de Shape in Parijs, van welke
zijde de stichting Navo-taptoe Arnhem
van meet af aan de grootst mogelijke me
dewerking heeft gekregen. Waarschijnlijk
komt generaal Norstad, de Navo-opper-
bevelhebber dit jaar ook naar Arnhem.
De tweede slijtagefactor is electrich
van aard. De sporen ervan vinden wij
soms op de contactpuntoppervlakjes, die
van wolfram zijn vervaardigd. Deze
vlakjes kunnen inbranden hetgeen een
behoorlijk contact op den duur gaat
schaden. De oorzaak kan gelegen zijn
in een defecte condensator (een klein,
gemakkelijk te vervangen busje dat wij
op of in de stroomverdeler aantreffen).
Ingebrande contactpunten kunnen
zorgvuldig worden bijgevijld met een
(aha, u raadt het!) contactpuntenvijltje,
dat luttele dubbeltjes kost. Beter is:
vernieuwen. Ook dat kunt u zelf doen.
Let echter, zowel na het vijlen als na
montage van nieuwe contactpunten op
de afstand welke er bestaat tussen de
wolfram-raakvlakken als de onderbre
ker gelicht wordt. Men noemt dit: licht
hoogte.
Draai de krukas van de motor zover
totdat men ziet dat de onderbreker
wordt gelicht. De ruimte tussen de
contactpunten moet nu 0,4 tot 0,5 mm
zijn. Bij zescylindermotoren is dit 0,3
tot 0,35 mm.
Voor het bepalen van deze hoogte
zijn er voelermaatjes in de handel. Dit
zijn dunne metaalstripjes, precies op
dikte gewalst. Als de voorgeschreven
voelermaat niet al te strak tussen de
contactpunten past dan is de zaak in
orde. Klopt 't niet meteen, dan kan men
met het vaste onderbrekercontact door
een boutje dat in een niervormige ope
ning steekt, los te draaien, de licht
hoogte een tikkeltje wijzigen. Controleer
(Advertentie)
zaken. Gewoon met een droge doek be
strijden. Verdelerkappen die gebarsten
zijn moet men vervangen. De rotor
(het ronddraaiende deel in de stroom
verdeler) behoort droog en vetvrij te
zijn, zoate trouwens het hele ontste
kingsmechanisme. Bij de rotor kan men
de koperen contacten als zij vuil ge
worden zijn, met een mesje schoon krab
ben. Veel succes!
Bahco.
(Advertentie)
NEDERLANDS MEEST GEBRUIKTE WASMIDDEL
UIT DE BEKENDE HANDIGE DOOS
Met een vertraging van enkele
uren is gisteren de „Rotterdam"
voor de eerste keer in 1962 terug
gekeerd in de stad, waaraan het
schip met zijn naam is verbonden.
De Maasstad heeft het trotse vlagge-
schip van de Holland-Amerika Lijn bijna
vijf maanden moeten missen. Op 28
de
Het dagblad van Vaticaanstad,
„Osservatore Romano", heeft in een
artikel over de katholieke kerk en de
Spaanse burgeroorlog geschreven, dat
zelfs de republikeinen thans erkennen
dat de Kerk in Spanje ,het schuldeloze
slachtoffer' van de bloedige broeder
strijd was.
De Osservatore nam het op tegen
het orgaan van de Italiaanse commu
nistische partij „Unita", dat de afwe
zigheid van katholieken had betreurd
op het" onlangs in Rome gehouden „In
ternationale congres voor de vrijheid
van het Spaanse volk."
Jammer genoeg, aldus de „Unita",
was er onder de vele stemmen die op
dit congres werden gehoord, geen uit
de katholieke wereld. Misschien was
er sprake van schuldgevoel, die ver
nietigende medeverantwoordelijkheid
van de katholieke kerk.
Natuurlijk, zo repliceerde de Osser
vatore, ,is het hier weer de wolf die
over het lam praat. De geschiedenis
van het martelaarschap van de kerk
in Spanje in de jaren 1936-39 staat ge
schreven in letters van bloed en vuur,
heiligschennis en subliem geloof, onbe
schrijfelijk lijden, alleen te vatten in
het licht van het bovennatuurlijke.'
Bisschoppen, priesters en religieuzen,
kloosterzusters en leken, schuldig alleen
in de ogen van anti-christelijke bevoor-
oordeelden en slachtoffers van atheis-
tisch-materialistische haatgevoelens,
werden de onschuldige martelaren van
een bloedige strijd. Niets werd ge
spaard, altaren, kloosters, beelden en
graven. De literatuur van na de bur
geroorlog van de Spaanse republikeinen,
van intellectuele leken en zelfs commu
nisten, erkende later en vandaag meer
dan ooit dat althans die vervolging een
„fout" was.
De Osservatore zei dat men niet
over de Spaanse burgeroorlog kon spre
ken, zonder uit te gaan van de fouten
en verschrikkingen waarvan de kerk
het onschuldig slachtoffer was. Wij
hebben, schreef het blad, ,de opportu-
nistisch-afwezige verslaggever van l'U-
nita' uitgenodigd te bladeren in het
boek „Historia de la persecucion reli-
giosa en Espana" door Antonio Monte-
ro, waarvan de laatste 115 bladzijden
geheel bestaan uit de lijst van namen
van slachtoffers uit kerkelijke rijen:
veertien bisschoppen en 6800 priesters,
vermoord, dikwijls met helse furie, met
een wreedheid en sadisme zoals men
alleen kan begrijpen in het licht van
de fanatieke uitwerking van een de
structieve propaganda en fataal anti
christelijke voorlichting.
november namelijk vertrok de „Rotter
dam" voor de laatste normale overtocht
naar New York en sindsdien heeft het
de zeven zeeën rondgezworven met
veelal zeer rijke vakantiegangers, die
het cruise-seizoen voor de H.A.L. steeds
nadrukkelijker tot een lucratieve aange
legenheid maken.
Het hoogtepunt was de tweede reis-
rond-de-wereld-in-80-dagen, die de „Rot
terdam" vanuit New York via Palma
de Mallorca (waar het sneeuwde), het
Midden-Oosten, Japan, Honoloeloe en het
Panamakanaal weer terugbracht naar
de Amerikaanse oostkust.
Het schip had op deze reis 684
vakantiegangers aan boord, die voor hun
„tripje" passageprijzen betaalden, welke
varieerden van 12.500 gulden tot 32.500
gulden.
„Fortuinen worden er vaak op zo'n
reis uitgegeven", zei kapitein C. G.
Kooyman, die sinds oktober 1961 het
commando voert over de „Rotterdam".
En hij dacht daarbij vooral een beetje
verbijsterd terug aan het Amerikaanse
gezin, dat op de wereldreis van 80 dagen
niet meer dan drie weken aan boord is
geweest. De andere dagen trokken de
man, vrouw en hun zoon er met auto's
of vliegtuigen tussen uit om afgelegen
plekjes op de wereldkaart te bezoeken.
In een der volgende aanloophavens keer
den zij dan weer op het schip terug,
vaak alleen maar om wat kleren op te
halen„Ik heb nauwelijks meer
gedaan dan him koffers vervoeren", al
dus kapitein Kooyman.
De „Rotterdam" gaat vandaag voor
een onderhoudsbeurt in dok. Op 8 mei
wordt het schip weer ingezet in de nor
male lijndienst op New York.
Advertentie*
