Enorme vuurzee legt ..Phoenix in as Goloeb viel „in klauwen van inlichtingendienst Bonafide garantie voor de Papoea 's Willen Burgess en MacLean (na elf jaar) huiswaarts? i 50000 uit toto voor Tilburger s Koffiezwendel gaande NEDERLAND VERWACHT TOERISTEN-INVASIE Nieuwe bevelhebber mét ruime volmachten moet drieste OAS vernietigen RUS DIE HIER ASIEL VROEG DRAAFT OP ALS BE Ik moest valse verklaringen afleggen Mossadek wil Sjah afzetten SCOTLAND YARD STOND AL KLAAR. PIERTOREN GEOPEND dagblad voor zeeland MEUWSEN! Negentig man zonder werk Oe Thant naar Sovjet-Unie VAN ROIJEN TOT RUSK Moslims slaan weer terug Wild gerucht (ze zijn al op weg) niet bewaarheid 102e JAARGANG No. 23958 Voor God, Koningin en Vaderland Uitgave: N. V. üitg Mij. Neerlandia Directeur: E. H. B Brader. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Redactieraad: J. M A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem mr. dr. A. J. J. M. Mes, mr H. M. L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren. L. J. v. 't Westende. Bureaus: Breda - Reigerstraat 16 - Tel 22341 (4 lijnen) Postgiro 278841. DONDERDAG 19 APRIL 1962 Abonnementsprijs f 7.30 per kwartaal, 8,60 per post, f 0,56 per week Buitenlandse abonnementen op aan vraag. Losse nummers 15 cent. Advertentieprijs voor de gehele oplage 0,42 per mm (Ing Med. 1,05). Bij contract aanzienliikf reductie Volledi ge tarieven en Algemene Voorwaarden worden op aanvraag gaarne verstrekt. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Klokstraat 1 telefoon 6 252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST Steenstraat 14 - telefoon 2377 - (BUbureausTerneusenIJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 - OOSTBURG: Nieuwstraat 41 - telefoon 2893) MILJOENEN SCHADE IN TILBURG (Van onze corespondent) De Tilburgse binnenstad werd woensdagmorgen tegen elf uur op geschrikt door een enorme rookontwikkeling. De lucht zat potdicht. De oorzaak-was, dat een binnenbrand was uitgebroken bij de wolspin nerij De Phoenix N.V. Deze fabriek is gevestigd in het centrum van de oude Tilburgse binnenstad, de Veemarktstraat. De brandweer, die met groot materiaal was uitgerukt, werd in het blussingswerk belemmerd door de sterke rookontwikkeling. Even over half twaalf werd het een uitslaande brand, die zelfs terug trekking van het brandweermateriaal eiste. Het gebouw brandde geheel uit. Dank zij het voortreffelijke werk van de Tilburgse brandweer sloeg de vlammenzee niet over naar de belen dende percelen. da, mr. Temmink en de burgemeester van Tilburg, mr. C. Becht. In enkele ogenblikken lekten de vlam men langs het dak. Het werd een on houdbare toestand. De ladderwagen en een moderne motorspuit werden ijlings van het fabrieksterrein gereden. Dit be tekende dat men van nu af aan alleen nog maar zou trachten de vuurhaard te isoleren. Gelukkig slaagde de brandweer hier in. Alle machinerieën, een grote voorraad wollen fantasiegarens, die be stemd waren voor export en binnenlands gebruik, gingen in vlammen op. De scha de is nog groter omdat de brand komt op een moment temidden van het sei zoen. De schade, hoewel die nog niet juist kon worden vastgesteld, bedraagt ten minste twee en een half miljoen gulden. Bij de Phoenix zijn negentig arbeiders werkzaam. Op het moment dat de brand uitbrak bevonden zich zestig arbeiders in het gebouw van 16 x 90 meter, dat drie verdiepingen telt. Waarschijnlijk is een vlam bij het las sen in een partij wol terechtgekomen. Er ontstond meteen een hevige rookontwik keling. De arbeiders die het dichtst bij de deuren waren, liepen naar buiten. Op de verdieping waar de brand uitbrak waren negen arbeiders aan het werk. De collega's die naar buitenstormden hielden een leren jas gereed als vang zeil. De eerste acht kwamen op geluk kige wijze naar beneden. Wel liepen zij kneuzingen en ontvellingen op, wanneer het vangzeil los gelaten werd, doch hun val was immers gebroken. De laatste arbeider, de heer .Bart Bergmans uit de Surinamestraat te Til burg, zag door de steeds dikker worden de rook vrijwel niets meer. Hij sprong de verkeerde kant uit en kwam op een dak van de rijwielstalling. Hij viel hier door heen. Met een gebroken rechter- onderbeen, verwondingen aan gelaat en handen werd hij naar het St.-Elisabeths- ziekenhuis vervoerd. Het vuur vond gretig voedsel in de hou ten vloeren en het brandbare materiaal. Om vijf over half twaalf werd de mel ding „uitslaande brand" gegeven. In middels was op het fabrieksterrein ge arriveerd de officier van justitie te Bre- De heer Mulder sr., wonende in de Sparrenstraat 26 te Tilburg, krijgt f 50.000,- uit de sporttoto. Hij was een van de drie personen die in de jongste toto 12 punten vergaarden. De heer Mulder is autorijschoolhouder. Hij kan het geld best gebruiken. De waarnemend secretaris-generaal van de V. N. Oe Thant zal eind augustus of begin september a.s. op uitnodiging van de Sovjetrussische regering een be zoek aan de Sovjet-Unie brengen De juiste datum van het bezoek zal nog nader worden vastgesteld. BEHALVE Italianen en Spanjaarden zul len nu waarschijnlijk ook Grieken de Ne derlandse arbeidsmarkt komen verster ken. Onderhandelingen daarover zijn gaande. J HET STOFFEL!.IK overschot van dr. P 11. R'tter jr. is gisteren ter aarde besteld Utrecht al«emene begraafplaats te IN ZWITSERLAND zijn drie Tsjechische spionnen veroordeeld tot 5. 6 en 12 jaar. ZIJ deden zich voor als berooide vluch telingen en zagen kans militaire gehei- men door te geven. DE UITKIJKTOREN van de Schcvening- se pier is gisteren voor het publiek open gesteld. Hoe lievig de brand om zich heen greep blijkt uit deze foto. Slechts korte tijd later was de fabriek een ruïne. Volgens zeer goed ingelichte krin gen in Washington heeft de Neder landse ambassadeur in de V.S., dr. J. H. A. van Roijen, in zijn gesprek met de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Dean Rusk „in .de meest eenvoudige bewoor dingen duidelijk gemaakt" dat Ne derland staat op bonafide garan tie inzake de erkenning van het zelfbeschikkingsrecht voor de Pa poea's. Van Roijen had Rusk voorts la ten weten, dat de Nederlandse re gering niet in staat is op dit punt een compromis te aanvaarden. De Nederlandse ambassadeur had voorts verklaard, dat het Nederlandse kabinet het plan-Bunker niet verwierp, maar dat het voorstel van Bunker nog verbeterd diende te worden in die zin, dat er vol doende garanties zouden zijn voor het zelfbeschikkingsrecht van de Papoea's. Volgens de zegslieden was Rusk na het gesprek met Van Roijen tot de over tuiging gekomen, dat Nederland het zelf beschikkingsrecht voor de Papoea's als een noodzakelijke voorwaarde beschouw de voor het welslagen van het plan-Bun ker. Men meende in Washington dat In donesië nog steeds bereid schijnt het plan-Bunker te aanvaarden, maar wel prijs zou stellen op „uitbreiding" van een aantal aspecten in dat plan. Ondertussen gaf generaal Jani hoog op van de vorderingen van zijn infiltran ten, die zouden zijn doorgedrongen tot in alle voorname plaatsen op Nieuw-Guinea. Overal, ging hij verder, kwam de bevol king in opstand Wij zijn geen vee Dit laatste klopt o.m. niet met een te legram, dat verstuurd is door de inwo ners van de onderafdeling Ransiki: „Wij gaan niet akkoord met bestuursover- dracht aan Indonesië binnen twee jaar, omdat wij geen vee zijn, dat verhandeld kan worden. Wij wensen geen verlies van ons zelfbeschikkingsrecht". Antara, het Indonesische persbureau weet te melden, dat de Nederlandse strijd krachten geen Indonesische eenheden hebben uitgeschakeld. Het deed dit op gezag van generaal Soeharto. Lagere j middagtemperaturen j Weersverwachting van het K.N.M.I. 5 lot vanavond, opgemaakt gisteren- avond 23.15 uur: J 1 rij veel bewolking met hier en daar 2 jnV?.e re&en- Zwakke 4ot matige zui- 2 aclijke tot zuidwestelijke wind. Lage- re middagtemperaturen. Vandaag: zon onder 19.4 uur. Maan op 19.04 uur. 2 Morgen: zon op 5.34 uur. Maan on- 2 der 6.15 uur. 2 Het cargadoorskantoor Wambersie in Rotterdam heeft van een van haar re laties de mededeling ontvangen, dat klaarblijkelijk vervalste documenten voor koffiepartijen van Brazilië naar het Europese continent aan de koffiehandel worden aangeboden. De documenten hebben betrekking op grote partijen Braziliaanse ruwe koffie en vertegenwoordigen een waarde van miljoenen. Onder andere in New York zou ge tracht zijn vervalste documenten voor verlading van koffie in omloop te bren gen. In hoeverre de Nederlandse handel dreigt mede het slachtoffer te worden van deze vervalsing kan men nog niet overzien. De Indonesische ex-premier dr. Ali Sastroamidjojo, voorzitter van de na tionalistische partij, heeft gisteren ge pleit voor het afsluiten van het Suez- kanaal voor Nederlandse oorlogsschepen en sluiting van vliegvelden in Afrika en Azië voor Nederlandse vliegtuigen. Daartegenover staat het geluid van de democratische senator Thomas J. Dodd uit Washington. „Als de V.S. Nederland zouden overhalen westelijk Nieuw Guinea aan Indonesië over te geven zouden de harten van onze verknochte bondgenoten in Australië ,de Philippijnen, Nieuw-Zee- land en Thailand breken De In donesische aanspraken op het gebied noemde hij „de doortraptste, ongegrond- ste, schreeuwendst imperialistische, de gevaarlijkste voor de vrije wereld. Indonesië zal dit jaar meer dan een miljoen ton rijst voor de binnenlandse consumptie invoeren. Door noodweer op Zuid-Sumatra is een schade aan het rijst gewas aangericht van 5.7 miljoen roe- piah. Vandaag zal de Zuiderkruis vanuit Hoek van Holland met een contingent militairen aan boord naar Nieuw-Guinea uitvaren. De vaste commissies voor de buiten landse politiek en Nieuw-Guinea van de Eerste Kamer zijn gistermiddag door de minister-president en mr. Luns ingelicht over de stand van zaken. De vooruitzichten op redelijk, lente achtig paasweer zijn thans aanzienlijk verbeterd. De lust om de paasdagen in ons land te gaan doorbrengen is daar door aanzienlijk gestimuleerd. In Ryn- eu Koerland schijnen tienduizenden ,,in starthouding" te staan om en masse langs de traditionele wegen en de nieu we „Holland-linie" van rijksweg 12 in westelijke richting op te rukken. Dat is goed te merken aan het aantal boekin gen voor hotel- en logiesaccommodatie. Van Goede Vrijdag af zijn de bespre kingen voor Amsterdam, Rotterdam en Haarlem zó talrijk, dat de V.V.V.'s, zij het voorlopig met mager succes, meer particuliere logeeradressen pogen te krijgen. Berichten uit de provincie Utrecht, Het Gooi, Kennemerland, Arn hem en Breda, spreken van zeer grote aantallen aanvragen en boekingen, even als Den Haag en de badplaatsen. Hote liers en pensionhouders zijn tevreden. De Engelse belangstelling voor paas- best Nederland is, naar vermoed wordt mede dank zij de Keukenhof-tentoonstel ling in het Londense warenhuis Selfrid- ges, zeer aanzienlijk. De K.L.M. heeft nu al een reeks extra vluchten ingelegd. Het beeld van de Belgische en Franse belangstelling is minder duidelijk. Veel zal van het weer afhangen. Opmerkelijk is de Deense belangstelling voor paas- bezoek aan ons land. Zuid-Limburg verwacht, nu daar de bloei van fruitbomen reeds is ingezet, zeer veel dagbezoek. Slechts een klein percentage van de hotel- en pensionac commodatie is daar, zoals gewoonlijk met Pasen, geboekt. Anders is het met de noordwest- en midden-Veluwe. De ho tels zullen er goed bezet zijn, doch in de pensions is nog volop ruimte. Het merendeel van het buitenlandse bezoek met Pasen zal, naar verwacht kan worden, grotendeels uit Duitsland komen, er zit zelfs de mogelijkheid van een forse recordverbetering in. De lo- gies-informatiediensten van A.N.V.V.- Een arme, onschuldige en slechts door zijn eigen „karakterfouten" tot ontrouw aan de Sovjet-Unie gedreven, maar bijtijds tot inkeer gekomen Go loeb, heeft gisteren tijdens een persconferentie in Moskou het gruwzaam ver haal van zijn verschrikkelijke belevenissen in Nederland gedaan. „Ik had gedacht er mijn wetenschappelijk werk te kunnen doen", zei Goloeb tot ruim driehonderd journalisten, maar ik ben in de klau wen van de Nederlandse en Amerikaanse inlichtingendiensten gevallen, \ik ben in afzondering vastgehouden, urenlang ondervraagd, bewerkt om Russische en wetenschappelijke defensiegeheimen uit te leveren en ge durende mijn gehele verblijf in Nederland onder politietoezicht gesteld geweestzo luidde het relaas van de man die zich eens doodzenuwach tig bij de Amsterdamse politie om asiel kwam melden en om iviens vrouwt die terug naar Rusland wilde, een onverkwikkelijke diplomatieke rel ontstond. "van buitenlandse zaken, de heer Popov, een oude bekende van Nederland, die bij het roemruchte gevecht op Schiphol een briljante rol heeft gespeeld. De hele zaak Goloeb, zo zei hij. heeft weer eens aangetoond dat het Westen er op uit is de betrekkingen zoveel mogelijk te ver troebelen. En de Nederlanders doen mee aan het spel zoveel mogelijk „rau we leugens en laster" te verspreiden om de koude oorlog aan te wakkeren. Na die proloog kon Goloeb als geval len maar weer herrezen engel, prachtig opkomen. Er is voor niemand in de Sovjet-Unie, zei hij, reden om het land te ontvluchten, en dat hij het gedaan had was alleen te wijten aan zijn eigen ka rakterfouten. Na zijn asielaanvraag was h|j ver hoord door twee Nederlanders, die Glau ber en Koster zouden heten, en die hem poogden uit te horen over alles wat het oorlogszuchtige Westen maar van de Sovjet-Unie weten wil. Naderhand had den ze twee Amerikanen, Brown en Sy- mons, meegebracht en die hadden de duimschroeven van de verhoortechniek nog verder aangedraaid. Wetenschap, defensie en industrieel potentieel waren de terreinen die hun diepe belangstelling hadden. Ook over raketten wilden ze van alles weten. Verder werd hij gedwongen brieven te schrijven met een voor Rusland laster lijke inhoud en voor de „reactionaire pers en radio" had hij valse en vijan dige verklaringen moeten afleggen. Daarmee doelde Goloeb op de perscon ferentie die hij had gehouden. Hij had toen onder andere gezegd dat hij blij was zo lang in een cel huisvesting te genieten en toen een der journalisten hem gisteren vroeg of hij dat dus niet uit vrije wil had gezegd, betoogde Go loeb dat hij tot die verklaring gedwon gen was door de Amsterdamse politie. Goloebs vrouw, die bij de persconfe rentie aanwezig was, had „ruwe provo caties" moeten verduren, toen zij te ken nen gaf niet bij haar man in Nederland te willen blijven. Volgens Goloeb zou haar zoveel sterker karakter er borg voor zijn dat hij weer een „eerlijk en achtenswaardig burger van de Sovjet- Unie" zou worden. Zoals men weet besloot de biochemicus Goloeb enige weken geleden onverwachts naar zijn vaderland terug te keren. De kleine merkwaardigheid dat de beesten van de contraspionagedienst en de ove rige reactionaire westelijke monsters hem dit niet verhinderd hebben, dat men hem integendeel vlot uitgeleide deed, werd bij de fraai geënsceneerde perscon ferentie van gisteren niet aangeraakt. Maar de rest van het verhaal was bijzonder mooi. Goloeb werd ingeleid door de chef van de afdeling perszaken V.V.V.'s verwachten grote drukte van bezoekers, die geen kamers hebben be steld. Men heeft zich zoveel mogelijk van reserve-adressen voorzien voor het geval hotels en pensions vol zijn. Een vooraanstaand lid van het Natio nale Front van Perzië, Achmed Razawi, heeft in Athene gezegd, dat zijn partij van plan is binnenkort een Perzische regering in ballingschap te vormen. De ze regering krijgt tot taak de strijd tegen het huidige bewind in Perzië te orga niseren. De leider van de partij is de afgezette minister-president Mohammed Mossadek. Hij wil de sjah afzetten en de republiek uitroepen. Mossadek zou dan president worden. Het gaat niet goed met de be strijding van de O.A.S. in Algerië In Londen en later op de dag ook in Moskou is opwinding ont staan rondom de plotseling op gedoken geruchten als zouden de twee Britse diplomaten Burgess en MacLean die elf jaar geleden uit Engeland verdwenen en later in Moskou opdoken, op de terug weg naar Londen zijn. Het bericht dat de twee vroegere diplomaten, var wie men vermoedt dat zij destijds belangrijke geheimen mee naar Rusland genomen hebben, op weg waren naar hun vaderland, was af komstig van Scotland Yard. Men had zich daar gisteren in de loop van de dag in het bezit gesteld van een arres tatiebevel tegen de twee. Zodra zij in Londen zouden landen, zouden zij aan gehouden worden. Officieel was van het bericht van de terugkeer van de twee echter geen be vestiging te krijgen. In Moskou werden de journalisten, die op onderzoek uit gingen, ook niets wijzer, maar latei- slaagde een van hen erin gehoor te krijgen bij het huis van MacLean, die in Moskou woont met zijn vrouw (die hem vier maanden na zijn vlucht was gevolgd) en kinderen. Toen de deur openging stonden er een Engels sprekende vrouw en een oudere heer in de hal en plotseling verscheen MacLean zelf, die schreeuw de: „Doe de deur toch dicht". Nog juist voor de deur dichtsloeg zou de journalist een boodschap heb ben kunnen achterlaten waarin werd meegedeeld dat in het Westen berich ten rondgingen over een terugkeer van MacLean en Burgess naar Engeland. Later verlieten de man en de vrouwdie de deur geopend hadden, het huis. De journalist klampte hen aan, maar alles wat ze zeggen wil den was: wij zijn vrienden van Mac Lean en laat hem met rust. De twee waren ook Engelsen. Burgess is niet getrouwd. Van hem heeft men niets gezien. Dat hij alleen terug zou zijn gegaan, achtte men gis terenavond, toen men wist dat Mac Lean nog in Moskou zat, in plaats van in een vliegtuig naar Londen, heel on waarschijnlijk. Een kennis van hem verzekerde later dat Burgess „ergens in Rusland" was. Volgens de berichten zouden beiden met een K.L.M.-toestel uit Moskou ver trokken z|jn. Het was het toestel dat om ruim tien uur in de avond in Am sterdam aankwam. De beide diploma ten zaten er niet in. Ruim 100 journalisten, persfotografen en cameralieden uit binnen- en buiten land, samen met enkele tientallen le den der Koninklijke Marechaussee en Schipholpolitie leverden een korte veld slag toen het vliegtuig uit Moskou aan kwam. Er kwamen slechts onbekende passa giers de trap af, van wie er een in het Nederlands riep: „Ik ben het echt niet". Zeven van de inzittenden moes ten doorreizen naar Londen en op hen werden speciaal de schijnwerpers der publiciteit gericht. Zij werden zo snel mogelijk in een bus gelaveerd waarin slechts een officiële vertegenwoordiger van de luchthaven werd toegelaten. Hij wendde zich tot één der passa giers en deelde hem mede: „De pers buiten meent dat u misschien Mac Lean bent". De Brit begon te lachen en antwoordde: „Ik ben zijn schoon moeder". i en dit is des te erger omdat de moslims hun zelfbeheersing begin nen te verliezen. Tot nu toe had den zij zich met ijzeren discipline van tegenacties onthouden, maar gisteren sloegen zij in Oran terug, O.A.S.'ers drongen de wijk „stad der olijven" binnen en begonnen in het wil de weg op voorbijgangers te schieten. Een vrouw, twee kinderen en vijf an dere moslims werden gedood. Toen was het geduld der getergden uitgeput. Ge wapend met ijzeren staven drongen zij de nabijgelegen Europese wijk binnen. Zi] mishandelden Europeanen, verwond den er zes en plunderden een restaurant. In de loop van de morgen pakten ongeveer duizend Algerijnen hun eigen dommen in en evacueerden vrijwillig naar een veiliger gebied. Nauwelijks had de O.A.S. dit in de gaten of zij sloeg opnieuw toe. Gezeten in twee jeeps, een auto en een vrachtwagen schoten zij op de menigte. Zij lieten naar schatting twintig doden achter. Het voorlopige bestuur in Algerië gaat nu maatregelen treffen om de golf van terreur het hoofd te bieden. Er wordt thans een „plaatselijke macht" georga niseerd van 40.000 man. Zij hebben tot speciale taak het „geheime leger" te vernietigen. Ondanks deze maatregel vreest men dat de terreur eerder toe dan af zal nemen. De Gaulle heeft gisteren generaal Mi chel Fourquet benoemd tot nieuwe op perbevelhebber van de strijdkrachten in Algerië. Hij heeft de opdracht eens en voor altijd een einde te maken aan het steeds driester wordende optreden van de O.A.S. De benoeming werd bekendgemaakt aan het einde van een kabinetszitting onder voorzitterschap van De Gaulle. Het nieuwe kabinet hoorde een rapport aan van de minister voor Algerijnse aangelegenheden, Louis Joxe, over de toenemende chaos in Algerië, vooral in Algiers en Oran. Fourquet is gisteren avond nog naar Algerië vertrokken. Hij is gemachtigd ter plaatse alle maatre gelen te nemen die hem noodzakelijk toeschijnen, om te zorgen, dat de be palingen van het verdrag van Evian zul len worden nageleefd tot de volksstem ming, die over de onafhankelijkheid van het land zal beslissen. Te Menton is zekere Joseph Coll gear resteerd, die wordt beschouwd als de plaatsvervanger van de eerder aange houden Ph. Castille, een O.A.S.-leider in Frankrijk. Bovendien heeft men nog twee ondergeschikte O.A.S.-figuren gearres teerd. Men neemt aan dat Goloeb geen zware straf zal krijgen voor z|jn tijdelijke dwa ling. Hijzelf sprak de hoop uit dat hij na zijn verdiende straf weer aan z|jn gewone werk kon gaan. Tegelijk met Goloeb draafde bij de persconferentie een andere Rus op, die in Italië asiel had gevraagd, maar die eveneens was teruggekeerd. Ook hij was in de klauwen van de Amerikaanse in lichtingendienst gevallen, vertelde hij. Geen commentaar Het ministerie van buitenlandse zaken gaf gisteren geen enkel commentaar op Goloebs verklaringen. Ook de procureur- generaal, mr. Zaayer, wilde er niets op qeggen. De commissaris van de Amster damse vreemdelingenpolitie noemde het geen de Russische geleerde over zijn behandeling door de politie en over de „verklaringen onder dwang" had ge zegd, een reeks van leugens. Woensdagochtend is de Nederlandse vlag gehesen op de uitkijktoren van de pier in Scheveningen ten teken van het feit, dat deze nu voor het publiek is opengesteld. De foto toont de feestelijk versier- de toren met de vlag in top. (Advertentie) SPGRTCOLBERTS Voor de mon mei sportieve smaak breng» MEUWSEN een uitgebreide collectie in Schotse tweeds en licht gewicht Italiaanse stoffen. In modieuse dessins en tinten. v.a. f 69,50 Voortreffelijk past hierbij een moderne terlenka of trevira pantalon van MEUWSEN v.a. f 39,50 ui kunt u uitstekend terecht! BREDA; E1NDSTRAAT 19

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1962 | | pagina 1