14
Nieuwe Poolse wet wi I de
bedevaarten „regelen"
BANDRECORDERS VOOR BLINDEN
Financiële
K.L.M.
steun aan
Xe
In mei kan beslissing vallen
MGR. WYSZINSKY POLENS
ONGEKROONDE
NIETBLANKE STUDENTEN
50
kregen geen verblijfsvergunning
I
OOK
NOG
GOEDKOPER
5
t
1
21
21
Communisten
vrezen conflict
BESLISSING MINISTER BEERMAN:
Ronde Sluiskil
Ja, zo vers, fris en juichend
is dat verrukkelijke
„vrolijke" bier uit de beugelfies!
Bomen, bloemen en
bonzende harten komen tot bloei.
En bruisend, buitelend
Breda Bier is de stille, sprankelende
getuige van dit
grote,
Pasenlijke voorjaarsfeest!
De Agfacolor
kleinbeelddia-film
PAT 36
(voor 36 opnamen)
is bovendien
n prijs
verlaagd
van f. 15.75
tot
20
T
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 18 APRIL 1962
(Eigen buitenlandse dienst)
In bet Seim, het Poolse parlement, zit maar een handjevol katholieke politici
onder een overgrote meerderheid van communisten en meelopers der com
munisten. Zou 't alleen op stemtechniek aankomen dan zou de communistische
regering zich over die weinige, altijd obstinate katholieken weinig zorgen be-
hoeen te maken. Maar zij weet, dat die massa van communisten, welke de
banken der afgevaardigden vult niet het Poolse volk vertegenwoordigt en dat
juist die paar katholieke afgevaardigden kunnen spreken namens 95 procent
van de Poolse katholieken, dat is in wezen van het allergrootste deel van het
Poolse volk.
Vandaar de omzichtigheid waarmede
de regering in het parlement optreedt,
van die katholieke afgevaardigden
soms felle kritiek duldt en zoveel mo
gelijk poogt, orde en rust te bewaren
door conflicten uit de weg te gaan.
Achter allen en alles rijst de figuur op
van kardinaal Wyzinsky, die men in
de volksmond in Polen wel eens de on
gekroonde koning van Polen noemt en
wiens gezag en invloed op de massa
overbekend is. ,.Geen openlijk conflict
met de kerkvorst", is het parool der
autoriteiten. Vandaar het voortdurende
elastische uitwijken der regering, wan
neer een openbaar conflict dreigt. Zo
ontstaat die merkwaardige tegenstel
ling. tussen de hardnekkigheid, waar
mede de Poolse communistische rege
ring voortgaat met wettelijk aan de
communistisering van het Poolse leven
te werken, door steeds verder doortas
tende anti-katholieke maatregelen, en
de soepelheid van de toepassing dezer
wetten wanneer de kardinaal ze vier
kant afwijst.
Maar juist daarin schuilt een groot,
toekomstig gevaar, dat de kerkelijke
autoriteiten dan ook met zorg vervult.
Het moge dan waar zijn dat het op de
uitvoering van de wetten aankomt,
maar de wetten zijn er en ze kunnen
op elk moment scherp worden toege
past. Daarvoor is alleen nodig, dat er
weer eens een terugdraaien van-het
communistische rad in de richting van
het ouderwetse Stalinisme komt en
wie durft zeggen, dat dit nooit meer
mogelijk is of... de krachtièe per
soonlijkheid van de kardinaal zal er
eens niet meer zijn om de communis
ten in de weg te treden. Alles is im
mers mogelijk.
Al past men thans b.v. de wet op het
staatstoezicht op het godsdienstonder
richt niet toe omdat de kardinaal de
geestelijkheid eenvoudig verbood om
zich eraan te onderwerpen, ondanks het
feit dat sommige wankelmoedigen dit
bereids deden die wet ligt er als 'een
voortdurende bedreiging. Evenals de
nieuwe wet op publieke vergaderingen
en demonstraties welke op 29 maart
door het Sejm is aangenomen.
Volgens een wet van 1932 zijn de mo
gelijkheden tot het houden van open
bare vergaderingen en daar vallen
ook openbare godsdienstoefeningen en
processies onder aan wettelijke
maatregelen onderworpen. De regering
heeft in 1960 een wijziging voorgesteld,
die van kerkelijke zijde hardnekkig be
streden wera.
In de zitting van 29 maart 1.1 is deze
wet afgehandeld. De katholieke afge
vaardigde Konstanty Lubienski, spre
kende namens de katholieke Znak-
fraktie wenste deze wet opnieuw op
stapel te zetten, omdat zij onaanvaard
baar voor de kerk is en wel speciaal,
omdat voortaan voor processies en be
devaarten tevoren de goedkeuring van
het burgerlijk gezag gevraagd zou moe
ten worden.
Bet zijn speciaal de bedevaarten,
welke de communistische machthebbers
een doorn in het oog zijn, daar ze
steeds uitgroeien tot demonstraties van
soms honderdduizenden kathlieken van
trouw aan kerk en kerkelijk gezag. De
communistische meerderheid en de
meelopers uit de z.g. onafhankelijke
boerenpartij verwierpen het katholieke
voorstel en drongen op de eindstem
ming aan.
Voor dat deze piaats kon vinden, ver
lieten tal van afgevaardigden, waar
onder voornamelijk partijlozen, intel
lectuelen en indusriëlen de zittingszaal.
De vier Znak-afgevaardigden waren de
enigen die tegenstemden. De vijf af
gevaardigden waren de enigen die te
genstemden. De vijf afgevaardigden
van de katholieke Pax-groep, die nogal
sympathiek tegenover het regime staat,
gaven er de voorkeur aan, zich van
stemming te onthouden.
In mei krachtproef?
Deze wet heeft de in de laatste tijd
tussen regering en kerk toch alweer
zeer gespannen verhouding nog weer
verslechterd. De communisten verkon
digen, dat ze de wet zeer zachtzinnig
zullen toepassen, omdat ze de katholieke
bevolking niet willen provoceren. Ook
nu weer troosten velen zich met de op
merking, dat het op de toepassing aan
zal komen. Men zal spoedig weten, hoe
die zal zijn, want met Pasen begint het
bedevaartseizoen weer. Het is nu al be
kend, dat kardinaal Wyzinsky dit jaar
in mei aan het hoofd van een enorme
bedevaart naar O.L. Vrouw van Cen-
stochowa zal optrekken, het Poolse na
tionale heiligdom, zonder tevoren ver
lof voor deze bedevaart aan te vragen.
Deze bedevaart brengt telkenmale meer
dan een miljoen mensen op de been.
Minister Beerman heeft geweigerd een
verblijfsvergunning te verlenen aan twee
niet-blanke studenten, afkomstig uit
Zuid-Afrika, die in ons land rechten wil
len gaan studeren.
,,In beginsel wordt verblijf voor
studiedoeleinden aan zulke personen,
die daartoe een beroep doen op par
ticuliere fondsen, slechts aanvaard,
indien de beoogde studie geschiedt
onder toezicht en voor verantwoor
delijkheid van het universitair asiel
fonds en indien ook overigens tegen
het verblijf van betrokkenen geen
bezwaren bestaan. Aan deze voor
waarden wordt i.e. niet voldaan,
omdat mij is gebleken dat de bo
vengenoemde heren geenszins voor
bemiddeling van het U.A.F. in aan
merking kunnen worden gebracht",
aldus een persoonlijke brief van mi
nister Beerman aan het studenten
comité Zuid-Afrika te Amsterdam.
De secretaresse van het comité, me
juffrouw H. van den Boogerd, heeft ver
klaard dat het studentencomité Zuid-
Afrika zeer teleurgesteld is over de be
slissing van de bewindsman.
,,De twee studenten, de 25-jarige Mor
rison en de 35-jarige Msimang, zijn dooi
de rassenmaatregelen van de regering
Verwoerd niet in staat in Zuid-Afrika
te studeren. Omdat zij Afrikaans spre
ken willen zij in Nederland studeren
Msimang is enkele jaren geleden naar
Ghana uitgeweken i.v.m. de politieke si
tuatie in zijn land. Hij is in het bezit
van een Ghanees paspoort. Morrison
heeft alleen een uitreisvergunning en
geen paspoort", aldus mejuffrouw Van
den Boogerd.
De twee studenten verblijven nu reeds
tien maanden in Londen in afwachting
van een Nederlandse verblijfsvergun
ning. Ze worden daar financieel ge
steund door het studentencomité Zuid-
Afrika.
De financiële positie van het comité
is dusdanig dat enkele mensen van het
comité reeds persoonlijk gelden beschik
baar hebben moeten stellen voor de twee
studenten. Er is een kans dat Msimang
en Morrison ingevolge een common-
wealth-bepaling na een verblijf van
twaalf maanden in Engeland, een Brits
paspoort krijgen. Zij kunner dan naar
Nederland komen. Misschien wijzigt de
minister zijn standpunt als de studenten
in het bezit zijn van een Brits paspoort,
Als een verblijfsvergunning echter weer
niet wordt verstrekt, wil het comité pro
beren de studenten in een ander Euro
pees land te laten studeren.
Zaterdagmiddag om half drie valt het
startschot voor de 27e ronde van Sluis
kil, een wedstrijd voor amateurs en on
af hankelijken over een afstand van 110
km. Uit ruim honderd gegadigden zijn
vijftig deelnemers geselecteerd, waaron
der de gebr. Konings uit Breda, Cooy-
mans uit Tilburg, Maliepaard uit Am
sterdam en de Axelse favoriet De Waal.
(Van onze parlementaire redacteur)
De regering zal in de loop van
de volgende week een wetsontwerp
indienen met voorstellen tot finan
ciële steun aan de KLM. Hoewel
het ministerie van verkeer en wa
terstaat over de omvang van de
steun zwijgt, is toch reeds bekend
geworden dat het hier gaat om
een bedrag tussen de f 300 en f 400
miljoen. Het grootste deel hiervan
zal in de vorm van een garantie
worden verstrekt, voor het reste-
rende deel zal het Rijk deelnemen
in het kapitaal van de KLM.
Voorts zou de KLM naar verluidt van
plan zijn om een 5 jaar geleden in de VS
aangegane lening met vrij korte looptijd
om te zetten in een nieuwe lening met
een langere looptijd. Hiertoe zou ook een
beroep moeten worden gedaan op de
Nederlandse kapitaalmarkt. De staat be
zit thans 70 procent van het aandelen
bezit van de KLM, de rest is in handen
van particuliere beleggers.
Zoals bekend heeft de regering in de
cember j.l. de KLM reeds haar financiële
hulp toegezegd. De KLM verkeert in fi
nanciële moeilijkheden. In 1961 werd een
verlies van f 80 miljoen geleden. Ook
voor 1962 houdt men met een verlies van
tientallen miljoenen rekening. Daar komt
nog bij, dat de KLM juist nu voor enor
me investeringen in nieuwe toestellen
staat. Volgend jaar zal de Con vair-vloot
gebruikt op de korte Europese ver-
Mr. J. Klaasesz, commissaris van de
koningin in de provincie Zuid-Hol
land, heejt in de Haagse Pulchri Studio
zestig bandrecorders voor blinden uit
gereikt. De uitdeling ging uit van de
stichting voorziening technische hulp
middelen aan blinden in Zuid-Holland.
Mr. Klaasesz reiktn bandrecorder uit.
bindingen worden vervangen door Vis
counts.
Op de lange Europese lijnen zullen
Electra's worden ingezet. Op sommige
intercontinentale lijnen zulen straalvlieg
tuigen gaan vliegen. Er moet nog een
keus gemaakt worden tussen de Boeiing
727 en de Caravelle.
Op personeelsgebied zijn al verschil
lende maatregelen genomen om tot een
zekere afvloeiing te komen. Zowel onder
het grondpersoneel en het vliegend per
soneel zijn ontslagen gevallen. Een ver
dere sanering zal nog plaats vinden.
Inmiddels is de KLM nog steeds in on
derhandeling met de Air-Union (Luft
hansa, Air France, Sabena, Alitalia) over
de toetredingsvoorwaarden tot de Union.
ideaal voor thuis
per fles 52 cent
tijdelijk 3 flessen
slechts f 1.50
Het betere bier komt uit BRED&
