Activiteiten rond Nieuw-Guinea
Geen crisis
Naar die heerlijke bollen...
Doodstraf
generaal
voor ex-
j ouhaud
Kroestjev torpedeert
kernproefverbod
Felle strijd
om
40
voor Hoge Raad
miljoen gulden
ixctfyw
Ontslag V an der
Putten nietig
Lichtpuntje:
Berlijn...!
dagblad voor zeeland
Soekarno
stemming
kweken
VIER BEKLAAGDEN
IN ZAAK PEUGEOT
BUITEN VERVOLGING
AANNEMERS
CONTRA DE STAAT
A mbtenarengerech t
Nasleep van
bouwstaking
MEUWSEN
bakker beeldhouwer
BANANEN
Noordelijke wind
Onwettig
Of u
bent, of
102e JAARGANG No. 23954
Uitgave: N. V. Uitg Mij. Neerlandia
Directeur: E. H. B Brader.
Hoofdredacteur: J J. H. A, feruna.
Redactieraad: J. M A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem mr. dr. A J. J. M.
Mes, mr H M. L, de Rechter, P. V. M.
Vercauteren. L. J. v. 't Westende.
Bureaus: Breda - Reigerstraat 16 -
Tel 22341 (4 limen) - Postgiro 278841.
Voor God, Koningin en Vaderland
blad
Slem
ZATERDAG 14 APBIL 1962
Abonnementsprijs f 7.30 per kwartaal,
f 8,60 per post, f 0.56 per week
Buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
0,42 per mm (Ing. Med. 1,05). Bij
contract aanzienlijke reductie Volledi
ge tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
"Bureau voor df Zeeuwse Eilanden: GOES. Klokstraat 1 telefoon 6 252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST Steenstraat 14 - telefoon 2377
(BijbureausTerneuzenIJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OOSTBURGNieuwstraat 41 - telefoon 2893)
.LANGDURIG BERAAD
KABINET
Hel kabinet heeft gisteren (le gehele dag vergaderd.
Voor dr. J. H. van Royen is intussen voorlopig plaats be
sproken in het lijnvliegtuig van de K.L.M., dat zondag van
Schiphol naar New York vertrekt. Hij heeft gisteren de zitting
niet bijgewoond.
De ministerraad heeft gisteren
het volgende communiqué uitge
geven: De Raad heeft beraad
slaagd over de voorstellen van
de heer Ellsworth Bunker, het
derde lid dat aan het geheim
overleg met Indonesië heeft deel
genomen.
De raad heeft zijn standpunt
ten aanzien van deze voorstellen
bepaald en zal H. M. ambassa
deur te Washington van bepaalde
instructies voorzien.
Hieruit blijkt dat de minister
raad tot een eensgezind oordeel
is gekomen en dat een crisis is
voorkomen.
Intussen heeft ook de waarne
mend secretaris-generaal van de
VN, Oe Thant, zijn pogingen
voortgezet om een vreedzame op
lossing te vinden voor de kwestie
Nieuw-Guinea. Gisteren heeft hij
een gesprek gehad met de Ameri
kaanse diplomaat Ellsworth Bun
ker. Over dit gesprek zijn geen
bijzonderheden bekendgemaakt.
Terwijl dit alles zich in Den Haag
afspeelt, blijft ook Djakarta actief,
zij het op wel wat rumoeriger
wijze dan Den Haag. Zo heeft
Soebandrio, de Indonesische minis
ter van buitenlandse zaken, giste
ren verklaard, dat president Soe
karno bevel heeft gegeven tot vol
ledige mobilisatie en paraatheid
voor het laatste commando in ver
band met de kwestie Nieuw-Gui
nea.
Volgens de minister kan het laatste
commando te allen tijde gegeven wor
den. In dezelfde krijgszuchtige geest liet
de minister van defensie, generaal Na-
soetion. zich uit op een conferentie van
revolutionaire oorlogsveteranen in Dja
karta. „Oorlog is onvermijdelijk als Ne
derland Nieuw-Guinea niet wil afstaan''
aldus de kern van het betoog van Na-
soetion.
Met de Zuiderkruis
Bij dat al kan Nederland niet stil bly-
ven zitten. En zo zullen op 19 april met
het s.s. „Zuiderkruis" 800 militairen, die
thans inschepingsverlof hebben, naar
Nieuw-Guinea vertrekken.
De Zuiderkruis komt vandaag terug
van een reis rond de wereld. De ouders
van de militairen zullen woensdag in Oir-
schot afscheid kunnen nemen.
Arrestaties
Op Nieuw-Guinea blijft het gouver
nement en blijven de Papoea's ac
tief. Naar aanleiding van de ge
beurtenissen die de afgelopen week
hebben plaatsgevonden waarbij het
bestaan van een subversieve organi
satie aan het licht kwam, heeft de
politie weer een aantal personen
voor nader verhoor gearresteerd,
o.m. bij het vertrek van een K.P.M.-
schip.
Dit deelt het gouvernementsvoorlich
tingsbureau mede. Helaas kon men nog
niet de hand leggen op de leider der
organisatie, de Indonesiër Tepy, die zich
met een aantal volgelingen en een ge
ring aantal resterende wapens ergens
in het terrein schuilhoudt.
Op 10 april kreeg de politie bericht dat
dë groep zich weer in het oude bivak
zou bevinden achter het dorp Kotabaroe
Pantai, Een in de nacht van 10 op 111
april uitgevoerde actie leverde niets op.
Het bivak bleek verlaten, hoewel er wel
aanwijzingen waren, dat men er voor
korte tijd was teruggekeerd. De opspo
ringen vinden voortgang, in nauwe sa
menwerking met de plaatselijke bevol
king.
Thans reeds kan worden gezegd,
zo besluit het communiqué, dat de
amateuristische subversieve activi
teiten van deze groep, die door de
Indonesische propaganda zijn gesti
muleerd en waarover in die propa
ganda hoog wordt opgeheven, op
niets zijn uitgelopen.
De Papoea's zelf
Wat tenslotte de activiteit van de Pa
poea's zelf betreft: het lid van de Nieuw-
Guinearaad N. Jouwe heeft aan Afri
kaanse staatshoofden het voorstel ge
daan om via de V.N. te bevorderen, dat
nu een volksstemming in Nieuw-Guinea
zal worden gehouden. Hij heeft de Pa
poea's van Australisch Nieuw-Guinea
een voorstel voorgelegd om gezamenlijk
aan te dringen op het met spoed zenden
naar Nieuw-Guinea van een V.N.-com
missie. Jouwe, die vandaag naar New
York vertrekt, zei, dat het betreffende
document hem zal worden nagestuurd,
zodat hij het rechtstreeks aan de waar
nemend secretaris-generaal der V.N., Oe
Thant, zal kunnen voorleggen.
Jouwe blijft twee maanden in New
York als adviseur van de Nederlandse
delegatie naar de bijeenkomst van de
commissie ter rapportering over niet-
zelfbesturende gebieden.
Ex-generaal Edmond Jouhaud is
gisteravond door het speciale hoge
militair tribunaal in Parijs ter dood
veroordeeld wegens zijn aandeel in
de leiding van de geheime leger-
organisatie OAS tegen de Franse
politiek in Algerië.
Jouhaud kan van dit vonnis niet in
beroep gaan. Wel staat voor hem de
mogelijkheid open president De Gaulle
om clementie te verzoeken, doch het
wordt betwijfeld of hij zijn aartsvijand
om genade zal smeken. Het vonnis zal
door de guillotine worden voltrokken.
Ex-generaal Edmond Jouhaud is de
eerste van de O.A.S.-leiders die zich voor
hun daden voor een tribunaal moesten
Toen ambassadeur Van Royen de\Guinea verliet, had hij een ont-
Trèveszaal in Den Haag waar de j moeting met minister Marijnen (rechts)
ministerraad bijeen is gekomen terldie daar juist aankwam voor het
bespreking van de kwestie Nieuw-1 kabinetsberaad.
verantwoorden. Hij stond in de houding,
alsof hij een défilé afnam, toen de open
bare aanklager in het proces de dood
straf eiste, evenals later, toen het dood
vonnis werd uitgesproken.
Dit is voorlopig het einde van een
proces dat de gemoederen in Frankrijk
sterk beroert en dat trouwens zelf ook
een emotionele sfeer is gevoerd. Jou
haud zal de eerste deelnemer aan de
„putsch" van vorig jaar april zijn, aan
wie het doodvonnis wordt voltrokken.
Het proces heeft drie dagen geduurd
en het was één grote parade van getui
gen a décharge. De openbare aanklager
hield zijn uit elf punten bestaande aan
klacht echter staande. Hij bevond Jou
haud schuldig aan samenzwering tegen
de staat en aan misdaden van de O.A.S.
Onder de getuigen die gisteren werden
verhoord was een generaal De Goislard
de Monsabert, voormalig divisiecomman
dant. ,.De daden van de O.A.S. keur ik
niet goed. Maar ik kan ze wel begrij
pen. Het zijn de reacties van mensen
die tot het uiterste zijn gedreven".
De weduwe van de beroemde Franse
schrijver Albert Camus, zelf geboren in
Algerië, barstte in snikken uit toen zij
poogde te vertellen hoe Jouhaud en zijn
gezin waren. „Zij leden niet aan assen-
waan", riep zij. „Het is onmogelijk om
van Algerië te houden en er tegelijker
tijd rassentheorieën op na te houden. In
Jouhaud wordt het tragische lot van de
Europeanen in Algerië belichaamd".
Een derde getuige vertelde dat de laat
ste acht jaren in Algerië verschrikkelijk
waren geweest. Vóór de O.A.S. ontstond
heerste er een beestachtige terreur van
de F.L.N. tegen de blanken. Jouhauds
vader was door de F.L.N. gedood.
In Oran heeft een vijf uren durend
vuurgevecht gewoed tussen leden van de
O.A.S., die zich met zware wapens op
de daken hadden verschanst, en eenhe
den van het leger. Hoe groot het aantal
slachtoffers bij deze actie is geweest
was vanmorgen nog niet precies bekend.
De politie verricht huiszoekingen.
Half april in de bollenstreek: verlaten
wegen en een eenzaam, verlaten bloe-
menstalletjezonder verkoper en zon
der klanten... (Foto gemaakt op de
weg tussen Heemstede en Bennehroek.)
De rechter van instructie te Versailles
heeft bepaald dat mej. Bodin de Deense
schoonheidskoningin op generlei wijze
deel heeft gehad aan de ontvoering in
april 1960 van het zoontje Eric van de
Franse automobielkoning Peugeot.
Tot een zelfde conclusie kwam de rech
ter van instructie wat betrof de Fran-
qaise Rolande Niemezyk en de Franse
medische student Jean Rothmann.
Alle drie wpren beschuldigd van mede
plichtigheid aan de ontvoering van Eric.
Vier maanden na hun arrestatie werden
zij in voorlopige vrijheid gesteld.
Voor berechting blijven thans nog over
de 38-jarige Pierre Larcher en de 25-ja-
rige Raymond Rolland. Beiden zitten in
Versailles gevangen.
Mej. Bodin en mej. Niemezyk raakten
in de zaak betrokken doordat zij in Me-
geve logeerden als vriendinnen van Rol
land en Larcher, toen de politie dit twee
tal in maart 1961 arresteerde. Rothmann
was een vriend van het tweetal.
Eric Peugeot werd ontvoerd nabij de
golfclub van Saint Cloud. Drie dagen la
ter keerde hij in het ouderlijk huis terug
nadat een hoog losgeld was betaald.
Premier Kroestjev van de Sovjet-
Unie heeft gisteren ongunstig be
schikt op het Engels-Amerikaanse
voorstel voor een kernproefverbod
onder internationale controle, en
heeft daarentegen gepleit voor een
opschorting van de aangekondigde
Amerikaanse proeven
Kroestjev gaf daarmee, in een bood
schap van vierduizend woorden, ant
woord op het memorandum, dat MacMil-
lan hem eerder had laten brengen.
Bijzonderheden over de boodschap van
Kroestjev werden niet officieel meege
deeld, maar in welingelichte kringen is
vernomen, dat ze (zoals te verwachten
was) geen wijziging betekenden in het
Russische standpunt.
Nu de hoogste baas aldus heeft be
schikt, kon Zorin, de Russische vertegen
woordiger op de ontwapeningsconferen
tie te Genève, moeilijk een ander geluid
laten horen. Dus blijft het gesprek daar
in een volkomen impasse.
Kwestie Berlijn
Of misschien de kwestie Berlijn een
lichtpuntje zal vormen? Zoals gisteren
gemeld, concentreert Amerika zich op een
plan om de aanvoerwegen naar West-
Berlijn onder internationale controle te
brengen. Adenauer heeft daaromtrent gis
teren besprekingen gevoerd met zijn
meest vooraanstaande adviseurs.
De Bondskanselier deelde bij die be
sprekingen mede, dat de Sovjet-Unie het
Westelijke standpunt inzake internatio
nalisatie van genoemde toegangswegen
naderbij is gekomen.
Vermindering troepen VS
Een ander punt dat ook sterk de aan
dacht trekt is de mogelijkheid, dat de
Amerikaanse troepenmacht in Europa
zal worden verminderd, zelfs tot be
neden het peil van voor de Berlijnse
crisis.
De sterkte van het Amerikaanse leger
in Europa is thans 287.000 man. Dit aan
tal zou verminderd worden tot 241.000.
Voor de crisis om Berlijn was het Ame
rikaanse leger in Europa 252.000 man
sterk. De totale sterkte van het Ameri
kaans leger zal, o.m. tengevolge van de
in augustus plaats hebbende demobili
satie van leden van de nationale garde
en reservisten, verminderd worden van
1.102.515 tot waarschijnlijk 960.000 man.
(Advertenties)
DE ARGENTIJNSE regering heeft een
Wetsontwerp bij het parlement inge
diend, waarbij wordt voorgesteld presi
dent Guido te handhaven, mits hij be
looft niet later dan in oktober '63 ver
kiezingen uit te schrijven.
HET DOOR Zuid-Afrika als mandaatge
bied beheerde Zuidwest-Afrika zal mis
schien bezocht kunnen worden door
waarnemers van de UNO, die willen
zien of daar alles wel naar behoren gaat.
DE PORTUGESE regering heeft de be
sturen van de studentenverenigingen ge
schorst. Zij deed dit omdat de studen
ten „academische rouw" hadden aange
nomen, hetgeen praktisch neerkomt op
een staking.
DELPAiUS zal op Paasmorgen vanaf de
middenloggia van de St.-Pieter de tra
ditionele zegen „Urbi et orbi", (voor de
stad en de wereld), geven. De Eurovisie
zendt de plechtigheid uit.
DE AMERIKAANSE regering overweegt
wat er gedaan moet worden aan de stij
gende staalpnjzen. Men denkt erover de
?on Hp it0e, te Passen' speciaal te
gen de staalkolos van Amerika, U.S.
I Verwachting geldig tot vanavond: t
Wisselende bewolking met enkele 5
verspreide bu.cn, Matige tot krach- l
tl se wmd tussen noord en noordoost.
Ongeveer dezelfde temperaturen als 5
a gisteren.
Van,d„a?„g: zon onder 19 34 Maan
op 13.42 uur. J
Morgen: zon op 5.45 uur. Zon onder
19.36 uur. Maan op 14.45 uur. Maan t
onder 4.28 uur.
J Maandag: zon op 5.43 uur. Maan on- t
5 der 4.52 uur.
Hel ambtenarengerecht te Arn
hem heeft gisteravond het
ontslagbesluit van de minister
van Defensie inzake de heer F.
H. van der Putten nietig ver
klaard.
Het is namelijk niet duidelijk
komen vast te staan, dat de heer
Van der Putten zeker wist dat hij
de minister namen en feiten moest
noemen die officieren betroffen,
die thans nog in dienst zijn, aldus
het ambtenarengerecht te Arnhem.
De heer Van der Putten was op 28
november van het vorige jaar door de
minister van Defensie wegens onge
schiktheid ontslagen uit zijn functie van
technisch hoofdambtenaar bij dit depar
tement. De minister nam het besluit tot
ontslag, omdat naar zijn mening door de
heer Van der Putten niet was voldaan
aan de opdracht van de minister namen
te noemen van officieren, die zich in het
voormalig Nederlands-Indië aan collabo- antwoordelijke leidingen van diensten,
ratie met de Japanners zouden hebben
schuldig gemaakt en die thans nog bij
de Koninklijke Landmacht zouden die
nen.
Het beroep tegen dit ontslag is op
23 maart van dit jaar door het ambtena
rengerecht te Arnhem behandeld.
De nietigverklaring van het ontslag
van deze hoofdambtenaar van de 570e
technische dienst van herstel- en depot
compagnie Nieuw-Millingen is gegrond
op het feit, dat de feitelijke grondslagen
voor de aan klager Van der Putten per
ministerieel schrijven van 7 november
j.l. gegeven opdracht niet zijn komen
vast te staan, waardoor de grondslagen
van al hetgeen is gevolgd wankel is
geworden. Bovendien is de rechtszeker
heid waarop klager als ambtenaar aan
spraak heeft, telkenmale niet of niet
voldoende beschermd en wel in het bij
zonder doordat klager, tussen het geven
van inlichtingen door middel van een
nota en het ontslag, niet is gehoord De
genoemde gronden stonden op het mo
ment van het genomen ministerieel be
sluit niet toe te concluderen tot onge
schiktheid van klager voor het door
hem beklede ambt.
Nu de grondslag niet vaststaat, kan
niet worden aangenomen dat het in het
schrijven van de minister gestelde juist
is, nl. dat klager in geen enke' opzicht
heeft aangegeven, dat bepaalde officie
ren zouden hebben gecollaboreerd en
aan welke onregelmatigheden een ieder
van hen zich zou hebben schuldig ge
maakt. Hij heeft wèl feiten en namen ge
noemd en ook de samenstelling van ver-
De opdracht bevatte ook geen beper
king en aangezien minister Staf de aan
bevelingen van het rapport van de com-,
missie-Zaayer niet had opgevolgd, is het'loonstijging sprake. In het* kader
Met als inzet het bedrag van 40
miljoen hebben de staat der Neder
landen en de Nederlandse aanne
merswereld gisteren voor de Hoge
Raad voor de laatste maal slag ge
leverd over de prijzenbeschikking
bouwbedrijf 1960. Het was de laat
ste fase van het geruchtmakende
bouwconflict van maart 1960 dat
werd opgevoerd.
De Hoge Raad hield zich gisteren ge
lijktijdig met de beide cassatieberoepen
in deze affaire bezig. Zoals bekend zijn
de partijen resp. de Medemblikker aan
nemersfirma Koorn en De Jong tegen
de gemeente Den Helder en de Heem-
steedse aannemersfirma Zanen tegen de
staat. In het eerste geval wordt door
het aannemersbedrijf alsnog het bedrag
geëist dat door de gemeente Den Helder
ingevolge de prijzenbeschikking wordt
ingehouden, in het tweede geval vraagt
de aannemersfirma Zanen de rechter
de prijzenbeschikking bouwbedrijf 1960
onverbindend te verklaren. In beide ge
vallen zijn de aannemers door de ge
rechtshoven te Amsterdam en Den Haag
in het gelijk gesteld. Beide hoven heb
ben zij het op verschillende gronden
de prijzenbeschikking onverbindend
geoordeeld.
De prijzenbeschikking verbood de aan
nemers in maart 1960 om gebruik te ma
ken van de risicoclausules in reeds af
gesloten bouwcontracten. Volgens deze
risicoclausules waren de aannemers ge
rechtigd om een eventuele stijging van
loon- en materiaalkosten later alsnog bo
ven de oorspronkelijk overeengekomen
bouwsom in rekening te brengen.
Bij de vernieuwing van de bouw-c.a.o.
maart 1960 was van een dergelijke
kwam minister De Pous dan ook prompt
met zijn prijzenbeschikking, die tevens
een eind maakte aan de bouwstaking,
ontstaan doordat de aannemers tot dan
de c.a.o. hadden geweigerd te onder
tekenen.
De aannemers hebben t.a.v. de prij
zenbeschikking terstond al hun rechten
voorbehouden en deze vanaf het begin
beschouwd als een onwettige ingreep in
de door hen afgesloten contracten. Mr.
Wijckerheld Bisdom en mr. P. Zonder
land, die gisteren voor beide aanne
mersfirma's pleitten, wezen bovendien
op het huns inziens onrechtvaardige en
discriminerende karakter van de rege
ringsmaatregel.
De aannemers die namelijk geen risi
coclausule in hun contracten plegen op
te nemen, maar hun risico's terstond
reeds in de oorspronkelijke aanneemsom
incalculeren, zijn thans beter af dan hun
collega's, die wel contracten met risico
clausules hadden afgesloten. Deze laat-
sten zouden als ze een en ander van
tevoren geweten hadden zeker hoger
ingeschreven hebben.
Voorts heeft de minister, aldus de
pleiters, zijn prijzenbeschikking ten on
rechte gebaseerd op de Prijsopdrijvings-
Hamsterwet van 1939. Het enige
waartoe de minister wel bevoegd zou
zijn geweest was het vaststellen van een
maximumprijs voor alle na 1 maart 1960
af te sluiten bouwcontracten
Mr. G. J. Scholtcn, die voor de staat
de vraag of van klager redelijkerwijs
kon worden verlangd dat hij ervan over
tuigd was, dat met het rapport van ge
noemde commissie alles definitief af
doende was onderzocht.
de algemene loonpolitiek was en is door
berekening van gestegen loonkosten in
de prijzen echter niet toegestaan. Loon
stijgingen dienen uit de produktiviteits-
ruimte te worden bekostigd. Daarom
en de gemeente Den Helder pleitte,
meende dat minister De Pous geen mis
bruik heeft geblaakt van de Prijsopdrij-
vings- en Hamsterwet 1939. Hij wees op
tal van andere prijsbeschikkingen die
sinds 1939 op grond van deze wet zijn
genomen. Mr. Scholten ontkende verder
dat de staat zich heeft schuldig gemaakt
aan misbruik van macht. „Terzijdestel
ling van de risicoregeling is slechts het
gevolg geweest van de prijzenbeschik
king. Doel was dat door de loonsverho
ging geen prijsopdrijving zou ontstaan.
Dat doel mag de minister als wetgever
krachtens delegatie per se beogen". Hij
ontkende tenslotte dat de prijzenbeschik
king zou discrimineren tussen aanne
merscontracten met en zonder risico
clausule. „De prijs die de aanbesteder
betaalt is de contraprestatie voor alle
verplichtingen van de aannemer, de con
tractuele risico's van de aannemer mag
men daaruit niet elimineren", aldus mr.
Scholten.
Na afloop van de zeer uitvoerige plei
dooien deelde de president van de Hoge
Raad. mr. P. H. Smits, mede, dat de
procureur-generaal, prof. Langemeyer,
op 27 april a.s. zal concluderen.
Mocht de Hoge Raad de aannemers
ook in laatste instantie in het gelyk
stellen dan kunnen deze alsnog een be
drag van f 40 miljoen van hun diverse
opdrachtgevers, waaronder de staat, vor
deren. Dit bedrag is het totaal van dc
in de risicoclausules opgenomen bedra
gen.
REGENJASSEN
kunnen modieus zijn!
Lichte en donkere tinten,
voor zomerse regenda
gen. Voor op reis is een
lichtgewicht regenjas een
superbe vondst.
Vlotte korte en klassieke
modellen
v a. 79.50
bif
kunt u
uitstekend terecht!
EINDSTRAAT 19, BREDA. TEL, 35673
Welk beroep u ook uitoefent...
voor alle verzekeringen kunt u
volledig en veilig terecht bij de
VERZEKERINGEN
van den N. C. B.
sinds 1898
Spoorlaan 50 - Tilburg. Tel.: 20080
