Outward Bound levensschool
voor jonge mensen
DE REUS
VAN
BREDA
Dag paard
dag Toon
KORPORAAL CONTRA DE GRIEP
PLASTI
COLOR
Volkstelling
Antillen
Instituut voor karaktervorming te Renesse
In vijf minuten
Nog korporaal
Van de toren
tussen maas
scheldemondl
Kans krijgen en geven
Boodschappen
Oude krant
Geen vetpot
Eerste Nederlandse
Starfighter
Onregelmatigheden
in Oudkarspel
Ook afvloeiing
pursers bij KLM
Lotto-directeur
blijft in arrest
HISTORIE
Wisselend
DAGBLAD DE STEM VAN MAANDAG 9 APRIL 1962
HJ
gi t
da
ge
br
hc
va
ar.
hc
la
Onder de Nederlanders, die
met lede ogen de vaderland
se speelfilmbusines bezien is
er minstens één, die binnen
kort eigenhandig en krachtda
dig wil ingrijpen: BOB DE
GRAAFF. 23-jarige Heemstede-
naar, die momenteel nog veer
tien maanden militaire dienst
voor de boeg heeft. Tussen de
bedrijven van de kaderoplei
ding op de Chassee-kazerne in
Breda door heeft hij een film
scenario geschreven, dat als
alles goed gaat mettertijd
door regisseur Fons Radema
kers op het celluloid zal wor
den vastgelegd.
De verfilming van Bobs „De reus
van Breda" zal de eerste ernstige
poging zijn om de vaderlandse film
industrie op poten te zetten. Niet
meer en niet minder. Omdat „het
maar een kouwe beweging is in
Nederland" hebben Bob de Graaff
en zijn neef Peter Goessens (19) zich
voorgenomen er het mes in te zetten.
En ze zijn niet van plan daarbij enige
compassie te tonen.
Met een bewonderenswaardig zelf
vertrouwen en een nog groter enthou
siasme heeft Bob zich op „De reus
van Breda" gestort. „Het verhaal was
in vijf minuten klaar". De uitwerking
heeft circa een maand gevergd. Wat
er van zal komen? Hademakers wil
het in elk geval lezen.
Overigens zal een eventuele afwij
zing van zijn verhaal Bob niet van
zijn voornemen afhouden. Hij heeft
zijn buik in de loop van de jaren zo
vol gekregen van „De zaak M.P.",
„Fanfare" e.a., dat hij kost wat kost
zelf een rol wil gaan spelen op de
Bühne van de vaderlandse film.
Over „M.P." gesproken, „buitenge
woon slap verhaaltje", vind de schrij
ver-regisseur in spe en Albert Mol
was al heel slecht. „Fanfare" was al
wat beter". Daarmee is Haanstra dan
afgeschreven. Rademakers vindt meer
genade. „Ik heb al zijn films gezien
(drie stuks). De nachtwake uit zijn
„Dorp aan de rivier" vond ik ma
gistraal.
Dan vertelt Bob, die voorlopig nog
als korporaal door het leven gaat:
„Na mijn demobilisatie zal het wel
de Filmacade
mie in Amster
dam worden,
waar hij zich
dan wil bekwa
men in het
schrijven van
scenario's en
het regisseren
van films. En
dat zal wel no
dig zijn, want
BOB DE GRAAFF hiJ heeft tot nu
- --toe geen enkele
..ingrijpen praktische er
varing. En met geestdrift alleen
maakt men nu eenmaal geen films.
Ook niet al is 't schrijven van film
scripts 'n liefhebberij, die al dateert
uit de jeugdjaren. Want Bob was nog
maar nauwelijks de korte broek ont
groeid toen hij al van allerlei be
staande verhalen „voor de film" be
werkte".
'n Hobby die hij ongeweten bleek te
delen met zijn volle neef Peter. Door
die hobby is het eigenlijk allemaal
aan het rollen gegaan. Het allereer
ste script was een bewerking van
Anna Blamans „Spelen of sterven".
Nadat Bob het aan Fons Rademakers
had laten lezen, ontstond er een con
tact, dat voorlopig tot resultaat had,
dat Rademakers beloofde Bobs „Reus
in Breda" in elk geval te willen
lezen.
Ja, die reus. Dat zou dan de tweede
„Bredase" film worden. Het verhaal
komt in het kort hierop neer, dat
een Bredase jongman die maar liefst
2,35 meter meet, door zijn lengte
moeilijkheden krijgt met zijn omge-
ving. Hij voelt zich op de duur mis
plaatst in de samenleving, omdat zijn
figuur overal de lachlust van de om
standers opwekt. Zijn verloving loopt
op niets uit, thuis krijgt hij ruzie
enfin, hij veroorzaakt tenslotte zoveel
ongenoegen, dat hij naar een inrich
ting voor zwakzinnigen wordt over
gebracht. Hij slaagt erechter in te
ontsnappen, klimt tijdens een wilde
achtervolging door Breda op de toren
van de Grote Kerk envalt naar
beneden op het moment, dat het alle
maal goed scheen te komen.
Dat is het dan. „Ik kan de „film"
al dromen", zegt Bob. „Maar ik moet
nog wel het een en ander aan het
scenario veranderen. Zo zijn b.v. de
ouders van de reus nog wat te bur
gerlijk, maar dat komt nog wel voor
elkaar".
Of hij z'n schrijfsel met een bepaalde
intentie op papier heeft gebracht?
„Alleen om de mensen te laten zien,
hoe onmenselijk ze soms op de dingen
reageren". En dat wil hij dan doen in
127 korte scènes, die steeds een ander
facet van het leven van de reus naar
voren zullen brengen. „Het moet wel
echt realistisch worden", voegt hij er
na een korte pauze aan toe. „En ik
hoop dat ik een kans krijg, want zo
als ze die mij nu willen geven, kun
nen jongeren ze later van mij ook
krijgen!"
Welke vorm de film zou moeten
krijgen? Dat zal er van afhangen wie
van de door hem bewonderde regis
seurs (Bergman, Fellini, Antonioni,
Kazan, Kalatozow) het meeste indruk
op hem gemaakt heeft. Maar ja, dat
is toekomstmuziek, die Bob de Graaf
voorlopig alleen nog maar in zijn
dromen hoort. Laten we hopen, dat
de muziek blijft klinken als hij wak
ker wordt
Nog luttele dagen en Breda's laatste
interlokale vrachtdienst met paard en
wagen zal tot het verleden behoren.
Al is het paard reeds lang door de
motor verdreven, Toon Joossen vorm
de met zijn paard en wagen een wel
haast onmisbaar deel van het straat
beeld tussen Wagenberg en Breda.
Deels de snelheid, een eis voor het
moderne wegvervoer, en deels het
gevaar dat hü op de rijweg voort
durend loopt, hebben Toon doen be
sluiten, op zijn zestigste jaar, het
hoofd te buigen. Over een veertien
tal dagen zal zoon Frans met een
vrachtauto het traject rijden, dat
sinds 1900 ontelbare malen door een
Joossen is afgelegd.
Vader Willem begon in het jaar der
eeuwwisseling een bodedienst tussen
Wagenberg en Breda. Denk niet dat
het in die tijd om grote partijen
vrachtgoed ging. Op de dorpen had
men nauwelijks winkels of handela
ren. Zo werden de boden met veler
lei boodschappen belast, die varieer
den van een bestellinkje bij de apo
theek tot het afhalen van het „Dag
blad voor Noord-Brabant" bij „mijn
heer Oukoop", onze eerbiedwaardige
voorgangers. Toon Joossen gaat er
nog eens gemakkelijk voor zitten als
hij het over die glorietijd van het
paard heeft.
„Het gaat me aan het hart om Rita
(m'n peerdje) weg te doen, maar ik
zal proberen een goeie baas voor haar
te vinden", zegt Toon zuchtend, ter
wijl hij een kop koffie in zijn knoes
tige hand koud laat worden.
Als jong broekje zat hij voor dag en
dauw bij vader Willem op de kar.
De verschillende dorpelingen die een
boodschap voor de stad hadden, had
den reeds de avond tevoren een oude
krant voor het raam gedaan, ten te
ken dat Joossen maar even aan moest
kloppen.
In sukkeldraf ging het dan naar Bre
da, waar op het Kasteelplein het
paard uit het span ging en gestald
werd in een van de twee stallen die
zich toendertijd op deze tref plaats
van de vrachtrijders bevonden. On
der een babbeltje gebruikten de ver
voerders dan hun kopje koffie.
De boodschappen werden gedaan, al
les opgeladen en in een sukkeldrafje
ging het weer op Wagenberg toe. Ont
bering in alle denkbare weersomstan
digheden heeft Toon doorstaan. Zo
slecht en onbegaanbaar waren de we
gen dat na het vallen van het duister
slechts voetstaps kon worden gegaan.
Toon geeft grif toe dat hem de angst
menigmaal om het hart sloeg als de
wagen begon te glijden of de bliksem
vlak bij zijn wagen insloeg. Bescher
ming of hulp was op de open ver
laten landwegen een vrome wens.
Vijf cent tot een dubbeltje voor een
normale opdracht, en vijftien cent
voor een retourreisje leverden bij zijn
twaalfurige werkdag geen vetpot op.
Er waren dagen dat de hele opbrengst
vijfenzeventig cent bedroeg!
Op onze vraag hoe hij nu definitief
tot zijn beslissing is gekomen het
paard voor de laatste keer op stal te
zetten, zegt hij reeds lang geaarzeld
te hebben, maar een bepaalde ge
beurtenis was hem toch een teken dat
de tijd voor de stap gekomen was.
Een tweetal jaren geleden schrok zijn
paard van een naderende auto en sloeg
op hol. Toon kwam onder zijn wagen
terecht en kon zich ternauwernood
redden. Dit en nog andere kleinere
voorvallen, die hem dagelijks op de
weg overkomen, hebben het lot van
het romantische paard en wagen be
zegeld.
1ZORPORAAL FRANS v.d. HOOFT
(20) twee helder kijkende
ogen achter de vensters van de zware
bril zag vorige week zijn bijzon
dere verdiensten in de anti-griep-
oorlog, die de Nijmeegse prof. dr. J.
van der Veen in het leger voert, be
loond met het Erekoord. De griep is
overigens nog niet verslagen, vertelt
hij op de ziekenzaal van de leger
plaats Ossendrecht, waar hij deze win
ter soms 130 grieppatiënten per week
verpleegde. Maar dat komt wel.
Korporaal v.d. Hooft vecht tegen
het gr iep verwekkende Adeno-virus.
Hoe? Wel, hij strijkt kelen, neemt
bloed af en doet in dienst van de
wetenschap faecesonderzoek. Zijn be
vindingen gaan naar het laboratorium
van de afdeling Gezondheidsleer van
de medische faculteit van de Nij
meegse universiteit. Daar zoeken ze
het dan verder uit.
„Kijk", zegt onze korporaal, „het
gaat erom de oorzaak van de griep-
verwekker op te sporen. De geleerden
speuren naar een anti-griepserum. En
daarmee zullen de soldaten worden
ingeënt.
Terwijl we de chloroformlucht snui
ven op het ziekenzaaltje van de leger
plaats, schildert de korporaal welk
een verwoestingen de griep in het
leger aanricht. In Ossendrecht waar
zowat 3000 militairen zijn gelegerd,
kwamen soms 300 man per dag op
ziekenrapport. Allemaal griep. Ze
mochten natuurlijk niet en masse
naar bed. Dat voorrecht kregen al
leen de ernstigste lijders.
Buiten leert een sergeant rekruten
hoe hun voeten weg te zetten. Zijn
stem blaft en bijt naar de bange ge
zichten van de dorpsjongens en de
onverschillige smoelen van de stads-
nozems. „De hele opleiding loopt
spaak door die griep", zegt korporaal
v.d. Hooft. „Van sommige batterijen
ligt de helft op bed".
De korporaal-verpleger is verdron
ken in zijn imposante witte dokters-
jas. Studeert hij als burger medicijnen
soms? Nee, zegt hij, ik heb mulo-B
en ga na de dienst elektrotechniek
studeren. „Na de dienst" is over twee
maanden, licht hij toe. Dan gaat hij
huis-toe, naar Aardenburg, waar hij
is geboren. O ja? Ja, hij is Zeeuwsch-
Vlaming, al hoor je het maar amper
aan zijn accent. „Ik zal een beetje
heimwee hebben. Ik ben aan dit werk
gehecht. Nee, ik streep de dagen niet
af op mijn kalender". De dienst be
valt hem wel. Hij mag nog twee
maanden vechten in de griepoorlog,
in de strijd tegen Adeno, het kwaad
aardige virus dat elke winter een
legioen krijgers velt.
De N.V. Koninklijke Nederlandse
Vliegtuigenfabriek Fokker, gevestigd te
Amsterdam, deelt mede, dat de eerste
in licentie gebouwde Lockheed F-104 G
„Starfighter", voorzien van alle volledige
elektronische apparatuur, gereed is ge
komen en aan de autoriteiten- is overge
dragen.
Dit vliegtuig is binnen de daarvoor
contractueel gestelde termijn gereed ge
komen. Het eerste vliegtuig is, zoals ge
meld, bestemd voor de Bondsrepubliek
Duitsland.
Het toestel had, voordat het werd
overgedragen, reeds 22 vluchten ge
maakt. Een deel van die vluchten waren
(Advertentie)
O
haalt de meeste vlekken
uit de meeste stoffen!
een onderdeel van het beproevingspro
gram.
Bij een onderzoek naar onregelmatig
heden die gepleegd zouden zijn door de
verzekeringsinspecteur H. L. B. ten
nadele van de Noordhollandse Brand
waarborg-maatschappij te Oud-Karspel,
is komen vast te staan dat een bedrag
van f 15 a f 20.000 verdwenen is.
Op 13 maart is B. gearresteerd, omdat
hij ervan werd verdacht verduisteringen
te hebben gepleegd. Eerder werkte hij in
Enschede voor deze maatschappij. Hij
werd in 1955 ontslagen. In 1957 werd hij
weer in dienst genomen, om nog eens
een kans te krijgen. In zijn rayon Noord-
Holland moet hij echter van verschillen
de agenten verzekeringspremiën hebben
ontvangen, die hij niet heeft afgedragen.
De bevolking van Curagao nam van
1930 tot 1960 toe met honderdvijftig pro
cent, zo blijkt uit een aldaar gehouden
volkstelling. Op 31 december 1960 be
droeg het totaal aantal op Curagao
woonachtige personen 125.181. Op Bo
naire woonden op diezelfde datum 5812,
personen. Terwijl op Curagao 32 pet. van
de bevolking tot de beroepsbevolking kan
worden gerekend, is dit percentage voor
Bonaire slechts 24 prt. Van de groep
der economisch actieven op Bonaire is
28 procent werkloos.
De Bovenwinden: eind 1960 telde St.-
Maarten 2728 personen, St.-Eustatius en
Saba resp. 466 en 444. De bevolkings
sterkte bleef de afgelopen dertig jaar
op Bonaire en de Bovenwindse eilanden
nagenoeg gelijk.
Uit het rapport blijkt voorts, dat der
tien procent van de totale beroepsbevol
king van Curagao werk zoekt.
(Advertentie)
VERVEN MET "WAARBORG
PIETER SCHOEN VERFCHEMIE
De KLM vreest, dat zij niet alleen vlie
gers zal moeten afstoten, doch ook circa
50 van haar ruim 600 leden tellende
korps pursers en hofmeesters. Onlangs is
door de directie van de KLM, in samen
werking met het bestuur van de vereni
ging van KLM-vliegers, voor eventueel
ontslag der piloten een financiële rege
ling getroffen.
Men meent de beoogde personeels
vermindering van pursers en hofmeesters
op de minst onaangename wijze te kun
nen bereiken „door de mogelijkheid open
te stellen van vrijwillig ontslag op zeer
redelijke financiële voorwaarden" zo heeft
onderdirecteur S. O. Kuneman alle pur
sers en hofmeesters schriftelijk laten
weten. Hij meent, dat er goede mogelijk
heden tot vrijwillige afvloeiing uit het
bedrijf zijn en gelooft dat een aantal
pursers en hofmeesters onder de gegeven
omstandigheden bereid is naar een werk
kring buiten de KLM uit te zien.
(Advertentie)
6
102e JAARGij
Uitgave: N. V. l|
[Directeur: E. H.
Hoofdredacteur:
Redactieraad: J-
C. J. v. Hootegenl
Mes, mr H M-
Vercauteren. L. Jl
Bureaus: Breda
Tel 22341 (4 li.ine
Bureau voor de
De Brusselse raadkamer bij de recht
bank heeft het aanhoudingsmandaat te
gen de uit Wolfaartsdijk afkomstige Ne
derlander Jacobus van Strien. met een
maand verlengd. Van Strien werd vorige
maand gearresteerd, nadat de rechtbank
het faillissement had uitgesproken over
de prognostiekfirma 'Lotto. De man
wordt beschuldigd van bedrieglijke bank
breuk en verduisteringen.
Het onderzoek wordt inmiddels voortge
zet. Dagelijks komen nog klachten bin
nen van personen dit in 't bezit zijn van
Lottokaarten. Op het ogenblik van de
faillietverklaring werd een voorlopig te
kort van 100 miljoen franks vastge
steld.
Deskundigen van de rechtbank hebber
zich naar Nederland en naar Frankri.it
begeven om er het onderzoek voort tf
zetten en o.m. na te gaan of de firm's (221 stem) opnieut
Lotto er onroerende goederen bezit kozen. Het was voc
die zijn aandacht h
zeer spande, dat hij
advies het beheer
roeg aan de wethoi
edrijven.
De heer Broos is
landelijke partijraad,
gen op Zoom en de
[van de K.V.P. Hij il
an de diocesane K
an de plaatselijke P
[id van de Kamer va
Vestdijk NoordbrabJ
lorgstellingsfonds vo
West-Brabant.
Dit zijn overigens
[Van het nieuwe kam<
Schappelijk terrein in
gen royaal initiatief
Tot lid van de Tv
vacature-F, van Vli<
klaard de heer M.
op Zoom voor de Ka;
De heer Broos is
der van Bergen op
provinciale staten vi
Het nieuwe kame
getogen Bergenaar
verdiend in de kat!
weging via de R
waarvan hij in 1929
werd. Na de oorlog
tot voorzitter van de
In 1949 werd hij in c
kozen, die hem tot u
In 1958 werd hij d<
Zoals gemeld zal prins Bernhard op
10 april de „Outward Bound School" te
Renesse op Schouwen-Duiveland ope
nen. Op deze school worden reeds sinds
vorig jaar cursussen in karaktervorming
gegeven, maar de restauratie-werkzaam
heden aan kasteel Moermondwaar dit
bijzondere instituut in gevestigd is, nood
zaakten de stichting de officiële inge
bruikstelling voor bepaalde tijd uit te
stellen.
De Eerste Nederlandse Outward Bound
School staat onder leiding van de heer
van het Korps Commandotroepen te Roo-
van het Korps ommando Troepen te Roo
sendaal. De spreuk Virtus post fata vi-
rescit", die de ingang van slot Moer
mond siert, geeft in zijn vertaling „sterk
door tegenslag" wel ongeveer een samen
vatting van het doel van de cursussen,
die men er geeft.
Men tracht een positieve bijdrage te
leveren tot de karaktervorming van de
jongemannen tussen de 15 en 20 jaar,
die voor een maand op deze school te
gast zijn. De deelnemers aan de cursus
sen men is nu bezig aan de achtste
zijn afkomstig uit diverse bevolkings
groepen, zijn student of scholier, of heb
ben reeds een functie in de maat
schappij.
Dat de leerlingen die de cursussen ko
men volgen over een wel zeer goede ge
zondheid moeten beschikken, blijkt wel
uit de oefenstof die ze door moeten wer
ken.
Men laat hen eerst zeemanswerkzaam
heden verrichten. Belangrijk in elke cur
sus is ook de sportbeoefening en de
.lichaamstraining. Onder het gemeen-
schapswerk, dat men eveneens beoefent,
verstaat men onder meer het bestrijden
van branden, het reddingswerk op zee,
de strandwacht en de dijkbewaking.
Interessant zijn verder de excursies die
men maakt aan het eind van elke cur
sus.
Gedurende vier dagen gaan de jongens
dan op pad. Ze voeren moeilijke opdrach
ten uit, maken marsen en tochten over
het water, koken zelf hun potje en sla
pen in tenten. Belangrijk is voorts nog
de culturele vorming, de recreatie en de
geestelijke verzorging.
Ondanks het feit dat diverse onder
delen veel lichaamsinspanning vergen
past men de te stellen eisen individueel
aan leeftijd, conditie en geoefendheid
van de deelnemers aan. Men waakt voor
overtraining.
De naam „Outward Bound", het ver
treksein van het zeeschip, is eigenlijk
Kasteel Moermond, historisch gebouw
met moderne bestemming.
symbolisch. „Outward Bound", het zee
schip dat een avontuurlijke reis vol on
zekerheden gaat beginnen, wordt verge
leken met het schip dat vaart op de
levenszee. Iedere jongeman heeft zo tus
sen zijn 15e en 19e levensjaar een moei
lijke tijd door te maken. In verschillen
de situaties zal men van hem een posi
tief antwoord vragen. De „Outward
Bound School" wil hem leren hoe een
besluit te nemen. Met het trainingssys
teem meent men een stevige brug te
kunnen slaan tusseij. de wereld van hun
gedachten en die van de daad.
In Engeland werd in 1941 de eerste
„Outward Bound School" te Aberdovey
aan de kust van Wales geopend. Dit voor
beeld werd in 1952 en 1956 door Duits
land nagevolgd met de oprichting van
„Kurzschulen" te Baad en Weissenhaus.
In ons land zag de stichting tot oprich
ting en instandhouding van „Outward
Bound"- en bergschoten het levenslicht
op 3 oktober 1960.
Het slot Moermond, dat na de zoveel
ste restauratie officieel in gebruik wordt
genomen, moet ontstaan zijn in de jaren
tussen 1230 en 1244. De fundamenten van
het oudste slot zijn zichtbaar ten noor
den van het tegenwoordige kasteel. Cos-
tijn van Zierikzee bouwde het slot. Graaf
Floris IV, die bevriend was met Costijn.
logeerde er wel eens.
In 1297 belegerde graaf Jan van Hol
land het kasteel en een nazaat van Cos
tijn een zekere Jan van Renesse
die het slot bewoonde, werd er uit ver
dreven. Het slot werd totaal verwoest.
Eerst na de dood van de nieuwe be
woner Witte van Haamstede trok men
het kasteel opnieuw op. Ook dit ging
weer ten onder en wel ten tijde van de
Hoekse en Kabeljauwse twisten. Jacob
van Serooskerke ging er in 1513 pas
weer iets aan doen. De opeenvolgende
eigenaars hebben tal van verbeteringen
aangebracht. Men trok onder meer een
toren op. Boven de ingang verscheen
het wapen met de in de aanhef reeds
genoemde leuze, die herinnert aan de
familie van Zuidtland, die er eveneens
heeft gewoond.
De watersnood van 1953 maakte er
echter weer een ruïne van. Dank zij de
hulp van de commissaris der koningin
E ZUID AFRIKAAN
[het verbod voor hetl
Tikaanse Nationale]
Panafrikaanse Congra
[verlengd. Beide orgarj
'de schietpartijen in
verboden.
[DE NIEUWE c.a.o.
industrie is goedgekel
e van Rijksbemiddel|
'ollege in de door
voorstellen enkele g
aangebracht, o.m. me|
Vakanties.
iN HET nieuwe kabi[
gisteren is bekendge
premier gebleven. k|
'houdt zijn portefeuille
DE V.S. hebben in 19<
balans een tekort geb
jard dollar. 1.6 mil
maakten een reit oven
miljoenen, die zich
Mexico beperkten, ga^
tenland 2,2 miljard
zelfde tijdvak ontving
tenlandse bezoekers
waardoor het nadelig
SOPHIA LOREN cn 1
de grootste favorieten
gen van de Oscar voo
van het jaar 1961.
1 Weersverwachting v£
2 tot vanavond, opgei
2 avond 23.15 uur:
2 Wisselende bewolkin
enkele buien. Matige
j tige westelijke wind
zelfde middagtempers
ren.
Verwachting van het
2 kundig instituut:
2 Over het algemeen 1
2 kele opklaringen. La
kans op regen of mol
iets zachter. Temper
•en 11 graden.
Vandaag: zon onder
Morgen: zon op 5.54
der 2.05 uur.