Gevoelig verlies voor
de liberalen
WM.
j een
LOfSie...
NVV is op weg naar een
aanvaardbaar compromis
vlekkenpasta
Bange uren
in roerig
Argentinië
Regeringsleider stemt
Het loonconflict
POLITICI
Oud en nieuw
PSP streeft
voorwaarts
De eerste
Verlies
Fracties
Vakantiesfeer
in de treinen
in mineur en
in majeur
14 12
;baar! 9
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Overleg in een
betere sfeer
vrijetijdsverf kwaliteitsverf
Wèg die vlek jnet
„Ik stem Sjoukje
Coup dEtat?
Uw ontbijt, uw lunch...
elke broodmaaltijd
lekkerder dan ooit
met diepdoorbakken
Provincie ZEELAND
Provincie NOORDBRABANT
Eén die „nee*'
liet horen
.1?!
:rts koffie,
tages
i speciale manier
te vraag,
Rood Merk
De kwal i te its koffie
bij uitstek. Pak
van 250 g 1.48
W. VAN DER STEEN
'iïMMerj&ir
r/etMfffML
•Muit! J
102e JAARGANG
No. 23940
Voor GodKoningin en Vaderland
DONDERDAG 29 MAART 1961
Uitgave: N V. Uitg Mi). Neerlandia
Directeur: E. H. B Brader.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna.
Redactieraad: J. M A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem mr. dr. A. J. J. M.
Mes, mr H M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren, L. J. v. 't Westende.
Bureaus: Breda - Reigerstraat 16
Tel. 22341 (4 lijnen) - Postgiro 278841.
bta»
Abonnementsprijs f 7.30 per kwartaal,
f 8,60 per post, f 0,56 per week
Buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
f 0 40 per mm (Ing Med 1 1.Bij
contract aanzienlijke reductie. Volledi
ge tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Klokstraat 1 telefoon 6252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Biibureaus Terneuzen IJsbsanstraat 24 - telefoon 2601 OOBTBURG Nieuwstraat 41 - telefoon 2893)
ONGESCHOKT VERTROUWEN IN DE KVP
NA 3 JAAR
DE QUAY
Drie jaren regeringsbeleid onder prof. de Quay blijken solide
belegging te zijn geweest voor de KVP. Bij de gisteren gehou
den statenverkiezingen heef! de KVP zich over liet algemeen
uitstekend gehandhaafd, in tegenstelling lot de VVD, die bijna
twee proeent achteruit ging, vergeleken met de verkiezings
uitslag van 1959. Vergeleken niet de statenverkiezingsuilslag
van 1958 was het VVD-verlies geringer, maar desondanks
gevoelig genoeg, (l1/? procent).
De K.V-P. verloor een fractie van een procent, in vergelijking met
de stembusuitslag van 1958. In verhouding tot de verkiezingsresul
taten van 1959 ging de K.V.P. driekwart procent vooruit. De partij
van'de arbeid won in vergelijking met de uitslagen van 1958, maar
verloor een weinig als wij de uitkomsten van de verkiezingen van
1959 als vergelijkingsbasis nemen. De grootste verschuivingen deden
zich voor in de kleine partijen, met nam» in de pacifistisch-socia-
listische partij, die landelijk gezien meer dan een procent van het
aantal stemmen erbij kreeg.
Vrolijke mensen, sombere mensen...twij hoe Willy Walden, Piet Muyselaar
allemaal komen zij samen rond hef en het Cocktailtrio elkaar rondom de
olijfgroene symbool van onze demo- bus verdringen. De stemming zat er
cratie: de stembus. Hier aanschouwen\wel in.
(Van onze Haagse redacteur)
Het N.V.V. is nog steeds niet van
plan om zonder meer de algemene
aanwijzing van de regering inzake
(Advertenties)
EEN PRODUKT VAN DE SIKKENS GROEP
7Sct
Stijging
van temperatuur
^''sverwachting van het K.N.M.I.
vanavond, opgemaakt gisteren-
23.15 uur:
kril ltot zwaar bewolkt met aanvan-
law .re£en- Matige tot krachtige,
.viAs (lc kust aanvankelijk harde
t 7iiij ""mend van zuidoost naar
dproVef -' ?n de ,0°P Van ti° daS Ver"
Vanri J£inS van de temperatuur.
onrlwUi?zon onder 1907 uur- Maan
i Mnr 1 Uur-
3.29§uup ZOn op 6,22 uur' Maan °P
de loonvorming op te volgen. Het
is evenwel niet uitgesloten dat hel
N.V.V. het toch nog op andere
wijze met K.A.B. en C.N.V. die
de algemene aanwijzing wel wen
sen op te volgen eens wordt.
Het bereiken van die overeenstemming
naar wij vernemen, afhankelijk van
het gesprek dat de drie werknemersvak
centrales op woensdag 4 april in de
Stichting van de Arbeid zullen hebben
met de werkgevers.
Dit vernamen wij gisteren na afloop
van het overleg tussen de drie werkne
mersvakcentrales in Den Haag. De sfeer
tijdens dat overleg was merkbaar beter
geweest dan de laatste keren het geval
is geweest. Afgaande op enkele opmer
kingen die hierover werden gemaakt
zijn dc donkere onheilswolkcn, die zich
de afgelopen weken boven de Stichting
van de Arbeid hebben samengepakt,
thans snel aan het afdrijven.
Soepeler?
Inmiddels is het niet duidelijk op wel
ke basis de drie werknemersvakccntra-
les thans menen tot overeenstemming te
kunnen komen. Zijn onze informaties
juist dan denkt men aan een wat soe
peler interpretatie van het omstreden
..punt 2" van de algemene aanwijzing
Di» punt houdt in dat zolang geen nieu
we afspraken gemaakt zijn de voor 1962
overeengekomen matiging t.a.v. de loon
ontwikkeling ook voor 1963 geldt.
Waarschijnlijk zullen de werknemers
nu proberen de werkgevers en de re
gering te winnen voor deze wat soepe
ler interpretatie". Lukt dit, dan zou het
N.V.V. zonder al te openlijk voor zijn
leden te hebben gecapituleerd zich by de
algemene aanwijzing kunnen neerleggen
Ook kan men er nog op wijzen dat eind
1962 toch hekeken gaat worden wat in
1963 nu precies wel en niet mogelijk is.
Hieronder een overzicht van het
oude en nieuwe aantal Statenleden
in de verschillende provincies:
oud nieuw
Zeeland
Noordbrabant
Groningen
Friesland
Drente
Overijssel
Gelderland
Utrecht
Noord-Holland
Zuid-Holland
42
43
64
71
45
51
50
51
35
47
47
59
62
67
41
55
77
79
82
83
De communisten gaven aanvanke
lijk een licht herstel te zien, maar de
totale uitkomst was toch nauwelijks
postief te noemen.
Een aantal katholieken schijnt zich
In Limburg zal de V.V.D. bijvoor
van de V.V.D. te hebben afgekeerd,
beeld geen zetel in de statenzaal meer
bezetten. In het zuiden waren ook ten
densen ten gunste van de P. v. d. A.
waarneembaar.
De grote steden Amsterdam, Rotter
dam en Den Haag brachten een krach
tig socialistisch herstel, speciaal ten
koste van de V.V.D. In Amsterdam en
Rotterdam ging de P.S.P. eveneens
crescendo.
De protestantse groepen hebben zich
voor het merendeel gehandhaafd, met
een gunstige uitschieter voor de CHU.
Kenmerkend voor de Statenverkiezin
gen 1962 is geweest de buitengewoon
snelle berekening en verwerking van de
uitslagen. Het A.N.P. beschikte dit jaar
voor het eerst over een elektronisch
brein, dat werkelijk in luttele seconden
de vele gegevens, die na de sluiting van
de stembureaus om zeven uur, binnen
stroomden, verslond. Zo was het moge
lijk dat men omstreeks middernacht een
betrouwbare prognose kon maken.
Een tweede feit dat opviel gold de
publieke belangstelling voor de verkie
zingsuitslagen. Zoals gebruikelijk hadden
de meeste Nederlandse dagbladen, ook
het onze, een verkiezings-bulletindienst
in het leven geroepen, maar de belang
stelling ,,op straat" bleef ver beneden
pari. Men wachtte rustig in de huiska
mer totdat de televisie haar voorlichten
de taak had verricht. Aan één kant is
dit geen verlies. Wie herinnert zich niet
de elektriserende spanning in een groep
mensen rond het uitslagenbord, alsof het
om een voetbalwedstrijd ging! De beeld
buis heeft ook dit veranderd, al geldt in
het algemeen dat de Statenverkiezingen
niet die belangstelling krijgen als b.v.
de parlements- en gemeenteraadsverkie
zingen.
Limburgse gemeente Bemelen. De 167
stemmen die daar zijn uitgebracht wa
ren uiteraard snel geteld. Om luttele mi
nuten over zeven wist heel Nederland
het.
De uitslagen van de eerste grote ge
meenten, waarbij Roosendaal fraai aan
de kop ging, kwamen na negen uur bin
nen. Om kwart voor tien was de voor
lopige uitslag van Rotterdam reeds be
kend en spoedig daarna volgden de an
dere grote steden van ons land.
Om kwart voor elf, een kwart van de
stemmen was intussen geteld, zag het
beeld er aldus uit: de K.V.P. ging over
tuigend voorop met 42.6 pet. van het
aantal uitgebrachte stemmen, gevolgd
door de P.v.d.A. met 22,2 procent. Ver
geleken met de vorige Statenverkiezin
gen had de K.V.P. een tiende procent
vooruitgang geboekt, terwijl de P.v.d.A.
drietiende procent was vooruitgegaan.
Vergeleken met de verkiezingsuitslagen
van 1959 (Staten-Generaal) boekte de
K.V.P. een winst van 1,2 pet., terwijl de
Partij van de Arbeid achttiende procent
achteruit bleek te zijn gegaan.
Op dit moment was ook reeds duide
lijk dat heel wat stemmen van de P.v.
d.A. naar de pacifistisch-socialistische
partij moeten zyn gegaan. Deze partij
ging (vergeleken bij de laatste Staten
verkiezingen) bijna 2 procent vooruit!
Vergeleken met de parlementsverkie
zingen was de winst geringer.
De eerste uitslag die gisterenavond op
onze telex verscheenen was die van de
De teruggang van de V.V.D. te
kende zich, nadat een kwart van het
aantal stemmen was geteld, reeds
in zekere mate af. Vergeleken met
de vorige Statenverkiezingen: 0,6
pet. In verhouding tot de uitslag van
de kamerverkiezingen bedroeg de
teruggang zelfs 1,3 procent.
Merkwaardig was intussen het aan
vankelijk stijgend saldo van de C.P.N.,
speciaal ook in de kleinere gemeenten
van ons land en nog wel met name in
dorpen en steden die vroeger geen en
kele stem op de communisten hebben
uitgebracht. Om kwart voor elf had de
C.P.N. bijna driekwart deel van het ver
lies dat zij bij de vorige Statenverkie
zingen heeft geleden, goed gemaakt.
De protestants-christelijke groepen in
Brabant zagen hun stemmental met een
tiende procent toenemen.
Om half twaalf, met de getelde stem
men van driekwart van het aantal ge
meenten, kwam de volgende tussenstand
uit de bus:
K.V.P. 46,3 pet. (winst 0,1 procent vcr-
gelken by 19558)
P.v.d.A. 22,3 pet (verlies 0,7 procent,
geleken bij 1958).
Inwoners op 1-1-62: pl.m. 11.684.800
PARTIJEN
1962
Percentages
1959")
1958
1962
Aantal stemmen
1959")
1958
1. K.V.P.
32,39
31,60
32,88
1954251
1895853
1899020
2. P.v.d.A.
29,92
30,36
28,65
1805707
1821145
1654396
3. V.V.D.
10,03
12,21
11,40
605302
732630
658388
4. A.R.
8,83
9.—
9,42
533093
540056
544248
5. C.H.U.
8,4o
7,79
9,01
509801
467428
520171
6. C.P.N.
2,93
2,41
4,14
176647
144538
239164
7. S.G.P.
2,14
2,16
2,24
129219
129389
129089
8. P.S.P.
3,01
1,84
0,61
181391
110492
35051
9. G.P.V.
0,69
0.64
0,75
41800
38595
43493
Overige lijsten
1,61
1,99
0,90
96886
119026
51704
100,0
100,0
100,0
6034097
5999161
5774724
en V.V.D. 7,4 pet. (verlies 0,6 pet.
vergeleken bij 19558).
Nemen wij ter vergelijking voor de
drie grootste partijen de stembusuitsla
gen van 1959, dan zien wij voor de K.V.
P. een toename van 1,8 procent en voor
de P.v.d.A. een teruggang van resp.
0,9 pet. en 1,3 pet.
Bij deze tussenstand bleek de C.P.N
vergeleken met. de Statenverkiezingen
van 1958 een verlies van 0,4 pet. te heb
ben geleden. In verhouding tot de uit
slag van de parlementsverkiezingen
was er echter een vooruitgang van 0,3
procent. De P.S.P. kwam maar liefst
met 1,4 pet. méér uit de bus dan in
1958 en met 0,7 pet. meer dan bij de
kamerverkiezingen.
De winsten en verliezen waren van
stond af aan een kwestie van fracties
van procenten. Alleen de V.V.D. en de
P.S.P. overschreden de magische
grens" van het volle procent, de V.V.D.
in haar nadeel, de P.S.P. op de manier
die zij wenste.
Het is vanzelfsprekend dat gedeelten
van procenten meer of minder behoor
lijk meespreken als het gaat om par
tijen wier aantal aanhangers betrekke
lijk klein is. Voor de reuzen in onze na
tionale politiek gaat het leven onge
stoord verder. Qua stemmenaantal is de
V.V.D. nu achter de C.H.U. gekomen en
in plaats van als derde partij figureert
zij nu als vijfde in grootte.
Een bestudering van de uitslagenlijs
ten, die de lezer elders in dit blad in
overvloed kan aantreffen, zal het beeld
van de verschuivingen in ons aller staat
kundige opinie volledig maken.
Eindhoven - Rotterdam vice versa.
Vrolijke mensen in een zonnige trein.
Vakantie? Nee, men ging op ter stem
bus. ,,Ober, een koffie.. en geeft u
er maar een lekkere koek bij. Het is niet
elke dag fees". Velen waren een paar
uur eerder opgestapt van hun werk om
op tijd hun biljet in de stembus te heb
ben. Geen ernstige gezichten, slechts
mensen opgemonterd door het vooruit
zicht van een lange avond thuis. Men
besprak de kansen van de verschillende
partijen, schertsen of ernstig. Maar ver
genoegd stapte men uit de trein om
zich naar het stembureau te spoeden.
De ..stemstemming" tussen de rails was
die van een vakantiedag.
55
Een Oosterhoutse kiezer (of kiezeres)
bleek gisteren zozeer onder de indruk
te zijn gekomen van de schaatspresta-
ties van Sjoukje Dijkstra, dat hij
meende dat zij het ook héél goed zou
doen op het gladde ijs van de provin
ciale politiek. Hij (of zij) schreef op
het stembiljet: Ik stem Sjoukje.
De Argentijnse strijdkrachten hebben
gisteren de meeste radio- en tv-stations
in Buenos Aires overgenomen, nadat de
militaire leiding opnieuw de eis had ge
steld dat president Frondizi zou aftreden.
Frondizi weigerde vierkant. De minis
ter van defensie Martinez, had namelijk
een compromis achter de hand dat hij
zal voorleggen aan de generaals en ad
miraals die Frondizi weg willen hebben.
Kennelijk nemen de militairen thans
maatregelen om de situatie in de hand
te hebben zo het compromis niet bruik
baar zou blijken.
Twee regimenten infanterie hebben gis
terenmorgen de provincie La Pampa over
genomen. De militairen zouden elke po
ging tot verstoring van de openbare orde
of tot sabotage de kop indrukken. De
provinciale functionarisen bleven op
hun post.
DE SER is er geen voorstander van onge
huwde vrouwen van 45 jaar en ouder
vrij te stellen van premiebetaling voor
de algemene Kinderbijslagwet. Dit ad
vies kan later echter nog herzien worden.
(Advertentie)
finnbrod
let op dit
stempel
Import uit Finland:
bruin of wit
veredeld knückebröd
PARTIJEN
Percentages
Aantal stemmen
Zetelverdeling
196'!
1959
1958
1962
1958
1958
1962
1959 1958
1. P.v.d.A.
28,5
29.4
28,2
43170
45661
42629
13
13 12
2. K.V.P.
21.6
21.1
21.4
32715
32807
32400
10
9 9
3. C.H.U.
16,3
14.9
17.4
24785
23274
26280
7
7 7
4. A.R.
12.5
12.5
13.0
18978
19491
19780
5
5 6
5. S.G.P.
9,1
8.8
9.0
13813
13779
13632
4
4 4
6. V.V.D.
9.8
11.1
9.6
14865
17225
14506
4
5 4
7. G.P.V.
0.9
0.8
0.9
1382
1299
1325
B. P.S.P.
0.9
0.4
0,0
1328
647
9. C.P.N.
0.4
0.4
0,5
609
576
758
Ov. lijst in '59
0.6
1003
TOTAAL
100
100
100
151645
155762
151310
43
43 42
Percentages
Aantal stemmen
Zetelverdeling
PARTIJEN
1962
1959
1958
1962
1958
1958
1962
1959 1958
1. K.V.P.
75.0
74,f
77,5
555704
532124
533556
56
54 52
2. P.v.d.A.
14.7
15.2
13,1
108607
108893
90180
10
11 8
3. P.C.G.
5.4
5,0
5.4
39689
35955
37083
3
3 3
4. V.V.D.
3.3
4.2
3.0
24802
30141
20291
2
3 1
5 P.S.P.
0.6
0.3
4548
2433
6. S.G.P.
0,5
0.6
0,4
3346
4245
3051
7. C.P.N.
0,5
0.4
0.6
4053
3231
4114
Ov. lijst in '59
0,2
1649
TOTAAL
100.0
100,0
100,0
740749
718671
688275
71
71 64
Het aantal zetels dat in de provinciestaten onder 1959 wordt
gegeven is fictief! Het is een zetelberekening op basis van het aantal
stemmen bij de Tweede-Kamerverkiezingen. Zó zou dus het aantal
zetels geweest zijn wanneer deze stemmen voor de Provinciale Staten
waren uitgebracht.
Hel echtpaar De Quay, gefotografeerd' een school aan de Waalsdorperweg in
bij het uitbrengen van zijn stem in\Den Haag.
Dr. W. de Kort, KVP:
De uitslag wijst duidelijk op de hand
having van de christelijke partijen en
dat stabiele elment in het politieke be
stel is zeer verheugend. Daarin treedt
de K.V.P. het sterkst op de voorgrond
als grootste partij en ze kan nu wat
pregnanter naar voren treden. De P.v.d.
A. heeft deze verkiezingen in het teken
van de afwijzing van het kabinet De
Quay gezet, welnu, het katholieke volks
deel heeft getoond het regeringsbeleid te
aanvaarden en het te steunen!
J. Suurhoff,
voorzitter P.v.d.A.
Naar mijn mening is de uitslag een
duidelijke afkeuring van het regerings
beleid Er is immers maar één grote
verliezer onder de vier regeringspartijen
en dat is de V.V.D. En dat is te begrij
pen, want de V.V.D. heeft zich zonder
enige reserve achter het beleid van het
kabinet gesteld, zonder afstand te ne
men. Dat wreekt zich nu door een sterk
verlies. Er is eigenlijk een doorstro
ming kenbaar van de V.V.D., via de
P.v.d.A. naar de S.G.P., aldus verpakte
de heer Suurhoff de voor de P.v.d.A.
wat zuur smakende uitslag.
Prof. mr. P. J. Oud
voorzitter VVD:
Mijn analyse is dat de V.V.D. inder
daad de grootste verliezer is. Op zichzelf
heeft me dat niet verbaasd. De gewel
dige winst van de vorige verkiezingen
kwam immers niet van overtuigde libe
ralen, maar voor een groot deel van on
tevredenen en naar hen heeft de koers
van de V.V.D. zich beslist niet gericht.
Trouwens, op kamerbasis betekent deze
uitslag dat we slechts twee zetels heb
ben verloren en onze winst bij de vorige
kamerverkiezingen was veel groter dan
die twee zetels.
Dr. A. Berghuis, A.R.
Ik betreur de teruggang in het stern-
mental voor onze partij, maar ik vind
ze niet schrikbarend. In het totaalbeeld
zien we de christelijke politieke partijen
zich duidelijk handhaven.
Gelag betalen
De heer Van Riel, vice-voorzitter van
de V.V.D., gaf ons gisterenavond het
volgende commentaar:
De V.V.D. betaalt tot op zekere hoog
te voor haar bijzonder trouwe steun aan
het kabinet-De Quay. Het is niet zonder
betekenis, dat de P.S.P. flink heeft ge
wonnen zonder dat daar dienovereen
komstige verliezen van de P.v.d.A. te
genover staan. Mijn voorlopige indruk
is verder, dat een deel van de katholie
ke kiezers, die in 1958 nog op de V.V.D.
hebben gestemd, tot de K.V.P. zijn te
ruggekeerd. De winst, die wij vóór 1958
als oppositiepartij behaald hebben, is
voor een vrij belangrijk gedeelte verlo
ren gegaan.
Bedenkelijk
De heer M. M. van Pelt, lijsttrekker
van de P.S.P. in Zuid-Holland: ,,Een dui
delijk bewijs dat het Nederlandse volk
de regeringspolitiek ten aanzien van
Nieuw-Guinea afwijst. De winst van de
communisten is bedenkelijk, hoewel een
deel van de communistische stemmen
naar de P.S.P. is toegevloeid. Ook linkse
P.v.d.A.-kiezers zijn naar de P.S.P. ge
gaan", aldus de heer Van Pelt. Mr. Van
Riel is ,,een oorlogsdrijver", een man
die zich niet los kan maken van het
idee dat Nederland ten aanzien van de
Nieuw-Guineakwestie zijn eer moet op
houden.
Op een stembiljet, ingeleverd op een
stembureau in Goes, kwam het volgende
hekeldicht voor:
„P.v.d.A. wil ik niet,
K.V.P. is m'n principe niet,
C.H.U. die mag ik niet,
A.R. die moet ik niet,
S.G.P. die ligt me niet,
P.S.P. verdedigt me niet,
C.P.N. is me een groot verdriet,
V.V.D. verrijkt me niet.
G.P.V. interesseert me niet,
Het hele biljet bekoort me niet
en daarom stem ik helemaal niet!"
DE KINDERBIJSLAG, aldus alweer de
S.E.R., zal telkens moeten worden her
zien als in een voorafgaande periode van
een half jaar het indexcijfer van de
lonen gemiddeld 3 procent is gestegen
of gedaald.