Waterbeheersing west - Zuid-Beveland
wordt „doorspoel-systeem"
Zwanen op zebra
.gen
n voor
eland'
Geen belangstelling voor
zangersdag te Breda
HET BOEKJE
DAT U HELPT
SPAREN...
ANNELIES
legt eerste
(ulo-)steen
MILJOENENPROJECT OP
PAPIER KLAAR GEKOMEN
WESTERSCHELDE WORDT
Dé TOOSGTTTGTNHTID
Afwatering moet gepaard
gaan met ruilverkaveling
strijd bij
lelkamp
slaap op EPEDA
c^OSTSp^
rcraeye
denburg
rieden
1GWATER
/andaag
Morgen
Zeeuwse Meer
zo min mogelijk
verontreinigen
Proces-verbaal
tegen P. v. d. A.
Hansweert
Gilze schenkt
bisschopskruis
aan mgr. de Vet
Uitnodigingen niet beantwoord
MGR. liAETEN
Kruiningen verheugd
OAS verliest het
België naast
Brabant
H!t:
Hoe
onmiddelijk na
le stembureaus,
zingsdienst van
e Stem weer op
ian draaien. Door j
illetins zullen de
itslagen en ther-
en direct worden
:t. Dit zowel in
Kasteelplein!)
itsen waar onze
i zijn gevestigd.
P
gen bijna 2 3/4 milj.
van deze dienst voor
boekwaarde op 31 de-
(42.149 bedraagt. Hierin
v. f 850.000 voor de ver
totorschepen Dordrecht
1 opgesloten,
ild bleek na afloop
1 statenbesluit, waaruit
een lening mogelijk is
an bijna f 3.000.000 te
15 miljoen die Provin-
55 beschikbaar stelden,
nomen.
net de n. v. W. M. Z.
een plan voor een
en hoogste anderhalf
idgekeurd.
e tijd aangebroken om
instellingen een nieuw
aan te gaan.
55
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 28 MAART 1962
urige ziekte overleed
in de ouderdom van 73
jrg de heer C. F. Ver-
ïlang een vooraanstaan-
Ingenomen in het maat-
te Aardenburg en om-
ilde gedurende vele ja-
tuursfuncties, vooral op
landbouw en veeteelt.
:hter en jarenlang voor-
öperatieve roomboterfa-
>urg, voorzitter van het
enburg, gezworene van
uis, keurmeester van de
missie tot bevordering
zan de veefokkerij in
•slid van de boerenleen-
DUi'g, en had hij nog een
in een tiental andere
commissies,
iensten werd hij bij zijn
>rzitter van de coöpera-
fabriek te Aardenbrug
tot ridder in de Orde
sau. De begrafenis zal
donderdag 29 maart a.s.
aafplaats te Aardenburg,
uitvaartdienst in de pa»-
talf elf.
Tiergo" uit Oostburg or-
derde kampioensrit voor
enschap RTC Theo Mid-
;s. Bij de aspiranten was
uit Zuidzande, die vanaf
t de leiding nam en deze
gaf. Tweede werd W. de
ikil.
lingen was er meer strijd,
zan de eerste ritten. D.
iclle, kreeg na vijf ronden
'elde van racefiets, maar
al opgeven. Veel premies,
>r de middenstand, zorg-
oog tempo, en streekfavo-
werd door de supporters
aangemoedigd. Jammer
achten niet wist te ver-
i teveel zwaar werk op
hij teveel van zijn krach-
hem de zege ontging,
de Wilde uit Oudelande,
uit Ouderkerk, 3 I. Veer-
acht. 4 L. de Smet uit
T d'Hondt uit Eede.
ierdag 29 maart, gelden
cie Zeeland de volgende
en: Hansweert 7.53 en
leuzen 7.31 en 20.07 uur;
en 19.38 uur; Wemeldin-
2 uur.
Obsessie, 18 j.
uur Rebecca, 18 j.
r De worgers van Bombay
A song is bom, 14 j.
uur De verleiding kwam
j.
r Met voorbedachten rade,
r De sheriff met de petti-
uur Rebecca, 18 j.
r De worgers van Bombay
A song is bom. 14 J.
uur De verleiding kwam
litketel
r Het Drie meisjeshuls
(Van onze verslaggeefster)
De Deltawet, die een dijkverzwaring voorschrijft, en de concentra
tie van de 61 waterschappen tot „De Brede Watering van Zuid-Beve
land" zijn de aanleiding geweest een gedegen onderzoek in te stellen
naar de mogelijkheden tot verbetering van de waterafvoer en water
voorziening op Zuid-Beveland ten westen van het kanaal.
De studie over de waterafvoer, die een voorbereiding is op het hoofdstuk water
voorziening, heeft de werkgroep van de Commisic Waterbeheersing en Ontzilting
beëindigd. Haar bevindingen en conclusies zijn in-een uitvoerig rapport en vele
kaarten van dit gebied samengevat. Eenzelfde rapport zal worden samengesteld
over de situatie in oostelijk Zuid-Beveland. Het Provinciaal Onderzoekcentrum
voor de Landbouw in Zeeland heeft dit onderzoek in handen.
Het is de bedoeling om langs deze
weg te komen tot een logische afwate
ring van de poldergebieden en hierbij de
nadruk op de Westerschelde als lozings
gelegenheid te leggen.
Op het ogenblik is het zo, dat het
water van 16.000 ha op de Oosterschelde
wordt geloosd en 10.100 ha op de Wes
terschelde.
Nu heeft de Delta-dienst van Rijks-
Waterstaat met name de afdeling Wa
terhuishouding zeer veel belangstelling
voor de afwatering op Zuid-Beveland.
Deze afdeling streeft er namelijk naar
het Zeeuwse Meer zo min mogelijk te
verontreinigen. Vandaar het verzoek de
waterlozing zoveel mogelijk op de Wes
terschelde te laten plaatsvinden. Wan
neer aan de hand van dit rapport dit
verzoek wordt opgevolgd zal in de (ver
re?) toekomst 17.160 ha op de Wester
schelde en 9100 ha op de Oosterschelde
lozen. Men zal hierbij de spoorlijn door
Zuid-Beveland min of meer als scheids
lijn gebruiken: het gebied er boven in
de Oosterschelde, het gebied beneden de
spoordijk in de Westerschelde, enkele
uitzonderingen daargelaten. Hierdoor
kunnen drie van de zeventien lozings-
punten worden afgeschaft. Het aantal
hoofdwateringsgebieden zestien mo
menteel wordt op veertien terugge
bracht.
De Sluis in de Borsselepolder moet
hiervoor vervangen worden door een ge
maal. Dit afwateringsgebied wordt ver
groot van 1595 tot 2900 ha. De overcapa
citeit van het gemaal te Ellewoutsdijk
maakt het mogelijk dit gebied zonder
meer met 913 ha uit te breiden. Het
gemaal te Kattendijke wordt van de
helft van het gebied ontlast en krijgt
3140 ha te bewerken.
In de Willem Annapolder aan de Wes
terschelde zal een gemaal moeten wor
den gebouwd dat 6115 ha zal bemalen.
Dit is het gebied tussen Goes en Bieze-
linge ten zuiden van de spoorbaan, de
Poel met enkele randpolders onder
Heinkenszand, de Goese polder en het
gebied van de sluis in de Boonepolder.
Al deze streken lozen nu grotendeels op
de Oosterschelde. Dat er dus in het wa-
terlopenstelsel zeer ingrijpende veran
deringen moeten worden aangebracht is
duidelijk.
RUILVERKAVELING
Deze wijzigingen zullen niet al
leen in de ondergrond plaatsvinden
maar en dit geldt vooral voor
„de Poel" deze sanering zal ge
paard moeten gaan met ruilver
kaveling, en dan zal dus ook het
wegennet weer aangepast moeten
worden.
Een miljoenenzaak dus die over jaren
moet worden uitgestreken. Men kan nog
niet bij benadering schatten hoeveel dit
ontzaglijke werk gaat kosten en er wordt
verwacht dat het twintig tot dertig jaar
zal duren voor deze afwateringsgeschie
denis gereed is. Er schijnt een hele
eeuw voor nodig te zijn om ook nog de
watervoorziening tot een min of meer
ideale toestand te herscheppen.
Bovendien zal er alvorens tot de
concretisering van deze plannen wordt
overgegaan nog heel wat gepraat moe
ten worden, in verband met de nodige
ruilverkaveling en zeker in verband met
De maatregel, dat voetgangers op zebrapaden voorrang heb
ben, betekent een verruiming van het gezichtsveld van de zwa
nen, die in het Volkspark de scepter zwaaien.
Zo nu en dan, en dan vooral wanneer ze honger hebben,
wippen ze het water uit, waggelen omhoog naar de Bredase-
st|aat, zoeken het zebrapad op en begeven zich dan waardig en
°P hun gèmakje naar de overkant (foto l).Dan volgt een kort
verblijf op het fietspad (foto 2) of een schooitochtje langs de
tn ?011 ^ens^°^e trekken het water en de rust van het park
c 1 weer voldoende om tot het besluit te komen de terugtocht
aanvaarden (foto 3).
Plakverbod genegeerd
(Van onze verslaggeefster)
Rijkswaterstaat te Hansweert
heeft proces-verbaal laten opma
ken wegens het plakken van PvdA
biljetten op rijksobjecten. Na het
verzoek aan deze partij de biljet
ten te verwijderen, deelde men
van die zijde mede, daartoe niet
in staat te zijn voor donderdag.
Ambtenaren van rijkswaterstaat heb
ben daarom de biljetten, die op de meest
onmogelijke en slechts met gevaar te
bereiken plaatsen waren aangebracht,
moeten verwijden.
Rijkswaterstaat is ontstemd over het
feit dat de PvdA het schrijven van deze
dienst, waarin werd herinnerd aan het
verbod reclame te maken op rijksobjec
ten, volkomen genegeerd heeft. Op de
Vlake Brug, op de sluisdeuren, op wacht-
gebouwen, coupures in het kanaal, op
woningen en lantaarnpalen waren alles
bij elkaar zo'n vijftig biljetten aange
bracht.
De plakkers zijn ware fanatici geweest,
gezien de plaatsen waar de biljetten hin
gen. Nadat de rijkswaterstaatmensen de
biljetten hebben verwijderd, zijn er geen
nieuwe meer opgeplakt.
de financiën, die ,,De brede watering
van Zuid-Beveland" moet opbrengen.
Op een persconferentie hebben de
voorzitter van de werkgroep die het rap
port samenstelde, ir. D. van der Zaken
van de Cultuurtechnische dienst, en de
heer G. Beenhakker ing. van de tech
nische dienst van ,,De brede watering
de problemen belicht waar het water
schap voor komt te staan wanneer het
tot uitvoering van de plannen overgaat.
Men wil dus uiteindelijk zoet water
van het Zeeuwse Meer in het noorden
inlaten, dit distribueren over Zuid-Beve-
land en het overtollige en zilte water
weer in de Westerschelde uitlaten. Deze
doorspoeling van z.oet water behelst een
langzame ontzilting van de bodem. Op
hei ogenblik is er echter geen sprake
van enige waterbeheersing, m de zomer
staat het water te laag en in de winter
te hoog, waardoor dus belangrijke oogst-
depressies kunnen optreden.
In dit gebied komen hoogten voor tus
sen 2,50 meter -t- N.A.P. tot 1,50 meter
N.A.P.
Wanneer nu in de ideale toestand de
oogstdepressies tot een minimum wor
den teruggebracht zijn er maar liefst
dertig verschillende slootwaterpeilen
nodig. Het Poelgebied, waar een op
brengstdepressie van 20-30',is moet
van het huidige slootwaterpeil van 1.61
- N.A.P. worden gebracht op 2.50 - N.A.P.
De oogstdepressie zou daarmee geheel
zijn verdwenen. Met de huidige midde
len is het onmogelijk enige verbetering
in deze toestand te brengen.
PLAATGRONDEN
Dan zijn er de plaatgronden die uit
drogingsverschijnselen vertonen. Dit
is grond die bestaat uit een laag
klei van maximaal 50 centimeter en
waaronder grofkorrelig zand ligt.
Hier zal juist water moeten worden
aangevoerd. Hoe is voorlopig nog
een raadsel. Over de plaatgronden
die ook in Zeeuwsch-Vlaanderen
moeilijkheden veroorzaken wordt
binnenkort een studierapport ver
wacht.
Dit zijn enkele van de talrijke proble
men waarvan de oplossing nog vele
hoofdbrekens zal kosten en waarover
het laatste woord nog niet gesproken is.
De werkgroep kan in ieder geval wel
gemoed aan deel II van „het rapport
inzake de verbetering van de waterbe
heersing van Zuid-Beveland ten westen
van het kanaal" beginnen: de water
voorziening. Wat de uitwerking er van
betreft: wie dan leeft wie dan zorgt.
(Van onze verslaggever)
In Gilze heeft men een parochieel co
mité opgericht, dat aan de uit deze ge
meente afkomstige nieuwe bisschop van
Breda, mgr. G.H. de Vet, een gouden
kruis met de daarby behorende ketting
wil aanbieden. Door middel van een
huis-aan-huis-collecte zullen alle inwo
ners in staat gesteld worden hun bijdrage
aan dit geschenk te leveren. Uiteraard
zullen de giften uit de kerkdorpen Rijen,
Molenschot en Huiten evenzeer welkom
zijn. Inmiddels is bij het publiek een
groot enthousiasme voor deze sympa
thieke geste geconstateerd.
Zowel bij de penningmeester, de heer
Hoevenaars, Raadhuisstraat 10 te Gilze,
als op de Boerenleenbank zijn inmiddels
gelden binnengekomen.
(Advertentie)
(Advertentie)
(Van een medewerker)
Het Kon. Ned. Zangersverbond
organiseert jaarlijks in ieder van
zijn gewesten een Zangersdag,
waarop de mannenkoren van Ne
derland hun beste prestaties laten
horen. Dat deze bijeenkomsten
feestelijke gebeurtenissen zijn voor
iedere mannenkoorzanger is dui
delijk. In het gewest Brabant en
Zeeland was de organisatie dit
jaar opgedragen aan het r.-k. Prin-
cenhaags Mannenkoor, dat in dit
evenement een waardige afsluiting
zag van zijn vijftigjarig jubileum.
Alle voorbereidingen waren reeds
getroffen. „Concordia" was reeds
vastgelegd op 19 en 20 mei en nu
blijkt dat de Zangersdag in dit ge
west niet kan doorgaan door het
groot gebrek aan medewerking
van de Brabantse en Zeeuwse
mannenkoren.
Hoe groot de teleurstelling en de ver
slagenheid bij de organisatoren is, is te
begrijpen wanneer men weet dat het
Princenhaags mannenkoor na de oorlog
op iedere Zangersdag acte de présence
gegeven heeft.
Van de 23 koren die werden uitgeno
digd hadden twee koren hun medewer
king toegezegd op de zaterdagavond,
vier koren op zondagmiddag, terwijl een
groot Oostbrabants koor had laten weten
niet te kunnen deelnemen door verplich
tingen elders. Alle andere koorbesturen
hebben zelfs de moeite niet genomen op
de uitnodiging te antwoorden.
Onder deze omstandigheden kon het
organiserende koor het financiële risico
van een dergelijke onderneming niet ne
men, ondanks een spontaan aangeboden
gemeentelijke waarborg. Wat nu de ach
tergronden zijn voor deze houding is
moeilijk te peilen. Zou het niet zo kun
nen zijn dat vele koren er niets voor
voelen beoordeeld te worden door ter
zake kundige musici als Wouter Paap,
Henk Badings en Marius Monnikendam
Of zouden slecht repetitiebezoek, met als
gevolg daling van het muzikale peil, en
een onverantwoord repertoirebeleid de
oorzaken zijn? Het is moeilijk te schat
ten. Een ding staat vast: deze affaire
heeft in onze gewesten „het mannen
koor"' geen dienst bewezen.
Wat het afscheid van mgr. Baeten
op a.s. zondag betreft, moeten we
ons bericht van gisteren enigszins
rectificeren- De afscheidsreceptie
zondagmiddag a.s. zal plaatsheb
ben aansluitend aan de pontificale
H. Mis van omstreeks half twee
tot drie uur.
(Van onze correspondent)
Gisteren heeft de 15-jarige Annelies
Schipper, dochter van de burgemeester
van Kruiningen, de eerste steen voor
de nieuwe openbare u.l.o. van Krui
ningen gelegd. Ondanks het feit dat
zijn dochter de handeling verrichtte,
was burgemeester Schipper toch by de
kleine plechtigheid aanwezig. Hij ver
klaarde dat het de gemeenteraad ver
heugde, dat het eindelijk zover geko
men is dat er ook in Kruiningen een
openbare uloschool gebouwd kon wor
den. Niet alleen Kruiningen zelf zal
hiervan profiteren, maar de school is
van byzonder groot nut voor heel de
streek.
Het is beslist niet voortijdig dat de school
gebouwd wordt, want sedert 1946 wordt
het ulo-onderwijs in allerlei onderko
mens her en der verspreid over het
dorp gegeven. Vaak waren deze nood-
lokalen volkomen ongeschikt voor dit
doel.
Dc 150 leerlingen van de openbare u.l.o,
zullen nu binnenkort in een nieuwe
zes lokalen tellende school hun onder
richt ontvangen. De aanwezigheid van
vele leerlingen bij de eerste steenleg
ging toonde wel, dat zij het wat fijn
vinden een eigen school te krijgen.
T")e O.A.S. gaat het verliezen. Haar
taktiek was duidelijk. Ze wilde
na het afkondigen van de wapenstil
stand de moslims zo lang tergen door
moorden en aanslagen, dat ze in blinde
woede tegen de Europeanen zouden
losstormen. Dan moesten de Franse
troepen optreden. De F N. zou dan
constateren, dat het be- 1 geschon
den was. En de politiek van De Gaulle
was mislukt. Dat daarachter de chaos
zou liggen, deerde de desperado's van
het Geheime Leger niet. Alles liever
dan een vrij Algerië.
Deze lugubere speculatie is mislukt.
Het ordewoord van de F.L.N., zich niet
te laten provoceren, is over het al
gemeen zeer goed opgevolgd. De grote
botsing tussen moslims en Europea
nen bleef uit. Toen heeft de O.A.S.
aar bezinning verloren, door op Franse
soldaten te schieten. Het leger, dat
voor een deel misschien geaarzeld kan
hebben, sloeg toen voorgoed om naar
de kant van het wettig gezag. Generaal
De Gaulle heeft ook alle reserves te
genover zijn oude wapenmakkers, die
zijn verbitterde tegenstanders wa
ren geworden, van zich afgeschud. Hij
heeft opgeroepen tot een krachtdadig
neerslaan van de opstandige beweging.
Dat heeft nu al tot opmerkelijke resul
taten geleid, al zijn er waarschijnlijk
ook weer tal van onschuldigen bij ge
vallen. Dat is het droevige begelei
dingsverschijnsel van zulke acties. De
arrestatie van generaal Jouhaud is ze
ker ook een zware slag voor de O.A.S.
De hoop herleeft, dat bij veel melo-
pers nu de bezinning zal weerkeren.
Er is werkelijk geen andere uitweg
voor Frankrijk èn voor Algerië als
thans in de akkoorden van Evian is
uitgestippeld. Hoe eerder dit besef al
gemeen doordringt, hoe eerder een toe
komst van vrede en broederlijke sa
menwerking daagt.
magere resultaat van de minis
teriële conferentie, die de vorige
week te Brussel is gehouden over de
nieuwe Schelde-Rijn-verbinding is ook
voor west-Brabant een teleurstelling,
Even goed als in België was men daar
gespitst op tenminste 'n versnelling in
de voortgang van de onderhandelingen,
omdat, hoe men het ook keert of wendt,
een vlotte uitvoering van het Kreek-
rakplan pas mogelijk is, wanneer ten
aanzien van de nieuwe Schelde-Rijn-
verbinding spijkers met koppen zijn
geslagen.
Er komt bij, dat juist het tracé van
de nieuwe Schelde-Rijn-verbinding de
voornaamste moeilijkheden blijkt op
te leveren, en de vastlegging van het
tracé zal onvermijdelijk de expansie
mogelijkheden van west-Brabant bij
het Kreekrak beïnvloeden. Er is al
sprake geweest van een opschuiving
van het tracé voor de nieuwe Schelde-
Rijn-verbinding naar het westen in af
wijking van de geprojecteerde ligging
van het Benelux-kanaal uit het Kreek-
rakplan. Deze afwijking zou de moge
lijkheid van de aanleg van een zee
haven voor west-Brabant hij het
Kreekrak in gevaar kunnen brengen.
Een lichtpunt is intussen de Belgi
sche wens om nu al definitief vast te
leggen, dat het kanaal van Zandvliet
naar de Oosterschelde een voortzetting
krijgt door de Eendracht en een door
steek van of bij het gedempte Slaak,
dus langs de Brabantse wal. Dit stemt
overeen met een suggestie, van Noord
brabantse zijde reeds gedaan bij het
lanceren van het Kreekrakplan.
Er bestaat in België ook wel geen
bezwaar tegen gescheiden kanalen, zo
als in het Kreekrakplan uitgestippeld,
naast elkaar, één voor zeeschepen en
één voor de Rijnvaart. Daarmee wordt
immers het samenvaren van zee- en
binnenvaartschepen vermeden, dat men
od de Westerschelde als hinderlijk on
dervond. Wanneer men tegen het dub-
bel-kanaal enigszins opziet, is dat., om
dat het méér onteigeningen vraagt in
de polders ten noorden van Antwer
pen.
Bjj de keuze van het tracé van het
kanaal behoeft men ook geen door
kruising door België van het Brabantse
zeehavenplan te vrezen. Men realiseert
zich in Antwerpen wel, dat een Kreek-
rakzeehaven, welke langs de Belgische
sluis bij Zandvliet met de Wester
schelde in verbinding zou staan, geen
dreigende concurrent voor de eigen
haven zal worden.
Wanneer men verder in aanmerking
neemt, dat de moeilijkheden bij de
tracé-keuze vooral schuilt in de zorg
voor het zoet houden van het latere
Zeeuwse meer, lijkt een Belgische
voorkeur voor het oostelijk tracé, over
eenkomend met dat van'het Benelux-
kanaal voor de hand te liggen.
Het oostelijk binnenvaartkanaal zou
nl. mede verzoet kunen worden met
water van het Albertkanaal, terwijl
de oplossing kan worden bevorderd
met een minder diepe drempel van de
kanaalsluis, die het zoute water tegen
houdt.
Deze lichtpunten kunnen echter de
ongerustheid over de trage gang van
zaken niet wegnemen, hoogstens af
remmen.
J-Jet. Amerikaanse blad Washing!
Post. schrijft in verhand met. de
kwestie-Nieuw-Guinea: ..Nederland
vraagt werkelijk niets meer dan de
waardigheid van een eervolle aftocht
en het fatsoen van redelijke internatio
nale waarborgen voor de rechten van
de bevolking van West-Irian. De Ne
derlanders hebben recht op deze voor
waarden. Indien ze hun worden ont
houden. hebben zij het recht verzet te
bieden, voorzover hun militaire kracht
dat toelaat en bij dat verzet zullen zij
heel wat. steun vinden".
Heel wat steun Hoe? Door
welwillende persstemmen, diploma
tieke verklaringen en papieren reso
luties? Of daadwerkelijk? De Ameri
kaanse regering kan alleen het ont-
woord op die laatste vraag geven.
HET r.-k. huisvestingscomité, herdoopt
in ..stichting Mensen in Nood", heeft in
1961 circa zes ton uitgekeerd voor de
hulp aan vluchtelingen, aan de vervolg-
etc ^el"k en aan Priesteropleiding
