DE KERK IN HET MIDDEN Vorstelijk paasei Zielzorg wetenschappelijk bezien Togo ontvangt ruimere Amerikaanse steun Jordaankerk bestaat een halve eeuw Gebrek aan liefde remt het streven naar eenheid DE DUIVEL OP DE ZWARTE SCHIJF Goede Week is geen folklore Het KASKI Boze woorden over Ghana I Verf tfan 13 NIEUWE RITUS KERKCONSECRA TIE Wereldraad wil Algerië helpen Palriarch van Constantinopel: Christenen in de loopgraven Spaanse toestanden GEDACHTEN OVER LEKEPRIESTERS Liturgische kalender Herwaardering van Pasternak? drogist hééft meer... wéét meer! PADVINDERS EN DE OECUMENE Jongetje verdronken ZAANHAGEL de lekkerste chocolade-korrels in de leukste doos vervetal ^ettewinkel 1 sterk... prachtig Nieuwe oorzaak van bloedstolling ontdekt Strenge straf voor dodelijk ongeval 13 DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 23 MAART 1962 Binnenkort zal de St.-Antoniuskerk van de paters kapucijnen in het hartje van de Jordaan vijftig jaar bestaan. In 1912 vestigden deze paters zich in een hoekje van de aloude pa rochie „De Posthoorn" en ze kregen het dubbel moeilijk, want niet alleen moesten ze trachten een volkomen onkerkelijk geworden wijk weer te kerstenen maar ze mochten geen parochiële bedieningen verzorgen. Dat bleef aan de parochiekerk voor behouden. Daarin is pas in 1952 verandering gekomen toen het een rectoraat werd met parochiële rechten. De „blote- voeten-paters", zoals ze in de Jor daan werden genoemd, krègen pas vaste voet in deze wijk door veel charitatief werk. Hoe moeilijk de zielzorg in de Jor daan nog steeds is blijkt uit de situa tie: 45 pet. onkerkelijk, 31 pet. pro testants, 23 pet. r.-k. (waarvan slechts 7 pet. praktieert) en 1 pet. joods. Bij de kerkconsecratie van twee kerken, resp. te Zutphen en te Nun- speet heeft kardinaal Alfrink gebruik gemaakt van de onlangs verschenen nieuwe ritus van de kerkconsecratie. De nieuwe ritus is aanmerkelijk vereenvoudigd en er is grote zorg aan besteed dat ook de gelovigen li turgisch in deze viering betrokken worden en bij de gehele plechtigheid aanwezig kunnen zijn. In het nieuwe formulier wordt duidelijk een verde ling in drie delen aangegeven; de wijding en de toewijding van het kerkgebouw de plechtige over brenging van de relieken naar het altaargraf de consecratie van de kerk en het altaar. Het eerste deel vangt aan met het afbidden van Gods zegen over de plechtigheid in de reliekentempel, daarna volgt de besprenkeling van de buitenmuren met het daartoe ge wijde Gregorius-water. Samen met de bisschop trekken de gelovigen dan hun nieuwe kerk binnen onder het zingen van de litanie van Alle Heili gen. Hierna volgt de besprenkeling van de binnenmuren van de kerk en het altaar. Het eerste deel van de kerkconse cratie wordt afgesloten met de plech tige inbezitneming van de kerk en de toewijding aan God en de ere dienst. In een met wit zand of as aangebracht Andreaskruis schrijft de bisschop met zijn staf het Griekse en het Latijnse alfabet. Het tweede deel omvat de plechtige overbrenging van de relieken van de reliekenkapel naar de kerk en het neerleggen van de relieken in het graf van het altaar Het derde gedeelte van de plech tigheid is de consecratie van kerk en altaar. De twaalf consecratie-kruisjes in de muren der kerk, de deurposten bij de ingang der kerk en altaartafel en verbindingen worden gezalfd met Chrisma. Daarna volgt het steeds in drukwekkende wierookoffer op het altaar. Na de wijding der dwalen en de benodigdheden voor de eredienst wordt het altaar gereed gemaakt voor de H. Mis, die een onderdeel vormt van de kerkconsecratie. De plechtig heid eindigt met de Potificale Zegen van de bisschop. De wereldraad van kerken heeft dezer dagen een oproep doen uitgaan voor hulp aan Algerië. Hoewel nog niet te overzien is hoe de toestand zich daar zal ontwikkelen, meent de raad dat het wel duidelijk is, dat de kerken geroepen 2ijn tot gezamenlijke dienst en getuigenis. Hulp is bijvoorbeeld nodig voor de Algerijnen in de zogenaamde „Centres de Regroupement", die een nieuw bestaan moeten opbouwen. Hun aan tal wordt geschat op 2.400.000. Verder zijn er in de steden ongeveer 600.000 vluchtelingen van het platteland, terwijl er bovendien in Frankrijken Algerië naar schatting 55.000 politie ke en andere gevangenen zullen wor den vrijgelaten. De wereldraad heeft plannen ge maakt voor gezondheidszorg door middel van mobiele teams, polikli nieken voor lijders aan t.b.c, tracho ma en dergelijke, voor sociaal en opvoedkundig werk, door middel van herscholing van vluchtelingen en landbouwontwikkelingsteams en voor het verlenen van materiële hulp in de vorm van voedsel, kleding, medi cijnen, gereedschappen, zaden en vee. De wereldraad verwacht, dat de kerken hiervoor 1.400.000 dollar bij een zullen brengen. (Advertentie) Orthodoxe kringen in Athene heb ben hun twijfel uitgesproken over de juiste weergave der verklaring, wel ke de orthodoxe patriarch van Con stantinopel Athenagoras I enkele da gen geleden afgelegd heeft tegenover een katholiek persagentschap. Zjj wij zen erop, dat de patriarch tot dusver steeds gestreefd heeft naar een een heid, niet naar hereniging. Met het woord eenheid bedoelt de patriarch, zo menen orthodoxe ker kelijke leiders in Athene, een nauwe samenwerking der Kerken uitsluitend inzake de bestrijding van de wereld problemen en sociale vraagstukken en dan voor zover zij van betekenis zijn voor het christendom als geheel Hereniging daarentegen veronder stelt leerstellige eenheid en deze is volgens de Atheense uiteenzetting om tal van historische en andere redenen veel moeilijker te verwezenlijken. Alleen een oecumenisch concilie zo zegt men in Athene waarin de Or thodoxe en Katholieke kerk gelijkelijk en gelijkwaardig vertegenwoordigd zijn, zou een beslissing kunnen bren gen over de opheffing van het schis ma en over de hereniging van beide Kerken. Patriarch Athenagoras heeft enkele dagen geleden tegenover het Katho liek persagentschap Kathpress letter lijk verklaard ,,te streven naar de volkomen eenheid". Hij zei: „Wij zouden moeten terugkeren naar de tijd van vóór het schisma van 1054 zonder de vraag te stellen, wie voor De Spaanse bisschoppencommissie, die beitst is met de zorg voor litur gische vragen en liturgische vernieu wing, heeft zich gekeerd tegen de ontaarding van de viering van de Goede Week. Zij meent, dat de processies, die tot op heden een openbare boete van de vrome broederschappen uitdrukten een handelszaak beginnen te worden. De viering van de Goede Week, waar aan heel het Spaanse volk in het verleden heeft deelgenomen, is han delszaak van het vreemdelingenver keer geworden. Zakenmensen gooien er grote sommen tegen aan, om de processies vooral kleurig en specta culair te maken. Zij hebben onder elkaar de verschillende attracties ter financiering verdeeld en maken ieder voor hun eigen ondernemingen recla me in het buitenland. De bisschoppelijke commissie, het gevaar onderkennende, heeft een brochure uitgegeven, waarin het tegèn ontaarding waarschuwt. „De Goede Week", zo zeggen zij, „behoort op de eerste plaats in de Kerk zelf te wor den gevierd. De gelovigen behoren de H. Liturgie in de Kerk te vieren. De rest is folklore". Volgens een Italiaans weekblad zal op het aanstaande Vaticaans Concilie een voorstel worden besproken ter oprichting van een nieuwe religieuze orde van „lekepriesters", geestelijken die niet het celibaat behoeven te beoefenen en kunnen trouwen. De leke-priesters zouden alleen de lagere wijdingen ontvangen en veel werk uit handen van de geestelijk heid kunnen nemen. Het blad con stateert dat instelling van dit „dia conaat" een terugkeer zou betekenen naar de structuur van de Kerk in de eerste jaren van het Christendom. dit schisma verantwoordelijk is ge weest." Het wordt tijd, zo vervolgde de pa triarch, dat de christelijke gemeen schappen de loopgraven verlaten, waarin wij ons angstig verstopt heb ben om ons tegen elkaar te verdedi gen, zonder te merken dat wij chris tenen door vijanden worden omringd. Wat ons betreft, aldus de patriarch, wij zijn bereid om de loopgraven te verlaten teneinde een gezamenlijk christelijk front te vormen. Daarom willen wij een bezoek aan Rome bren gen „om de Paus te omarmen, om te schreien over de lange scheiding, en ons verdriet uit te spreken over het verleden en onze vreugde over wat komen gaat". Wanneer dat be reikt is, zo zei Athenagoras, dan komt de oplossing van alle andere moeilijk heden vanzelf. En hij vervolgde met te zeggen, dat de christenheid ge scheiden is omdat het haar aan liefde ontbrak. Het zal ook weer de liefde zijn die de weg naar de eenheid zal effenen. Met een pamflet, getiteld ,,De dui vel op de grammofoonplaat" is pater Anthony Harris ten strijde getrokken tegen een serie topsongs uit de En gelse grammofoonplatenindustrie. Pa ter Harris, een redemptorist, is de redacteur van talrijke pamfletten en blaadjes, die de congregatie der re demptoristen in Alton, Hampshire, uitgeeft. „De laatste tijd", schrijft pater Harris, „zijn de liedjesmakers erop uit om de ongeoorloofde liefde tot onderwerp van hun songs te maken". Het thema van dit soort liedjes is, aldus pater Harris: „Ik houd van je, maar ik zou het eigenlijk niet moeten doen, want ik ben getrouwd met een an der". Pater Harris zegt, dat door als maar die liedjes te zingen men de ongeoorloofde liefde heel gewoon gaat vinden. Hij voegt eraan toe, dat de advertentiewereld dezelfde methoden gebruikt. ZONDAG 25 maart. Paars. Derde zon dag van de Vasten. Tijdeigen. Mis Oculi, zonder Gloria. Credo. Prefatie van de Vasten. (Gezinslezing Lukas 17, 20-37). MAANDAG 26. Wit. Maria Boodschap. (Een der oudste feesten van de Kerk. Het laat ons vooral zien, welke plaats Maria met haar goddelijke Zoon in het plan van de verlossing inneemt). Tweede gebed van maandag na de derde zondag van de Vasten. Credo. Prefatie van de H. Maagd Maria. (Ge zinslezing Lukas 4, 31-3,11). DINSDAG 27. Paars. Mis van dinsdag na de derde zondag van de Vasten. Tweede gebed H. Joannes van Damas cus. (Deze belijder en kerkleraar ver zette zich in zijn strijd tegen de beel denstormers vooral tegen keizer Leo de Isauriër, die hem bij de kalief te Da mascus van verraad beschuldigde. Hij leefde als kluizenaar in het klooster van de H. Sabbas te Jeruzalem. Op hoge leeftijd stierf hij in 754.) Prefatie van de Vasten. (Gezinslezing Matteus 18, 12-35). WOENSDAG 28. Paars. Mis van woens dag na de derde zondag van de Vasten. Tweede gebed H. Joannes van Capi- strano. (Een van de grote binnen-ker- kelijke hervormers van de 15e eeuw. Hij was stuwkracht van de Observan ten en raadsman van de Pausen. Als kruistochtprediker trok hij met het leger van Jan Hunyadi naar het bele gerde Belgrado, waar de overmacht der muzelmannen werd verslagen. Kort na deze veldslag stierf hij in 1456). Pre fatie van de Vasten. (Gezinslezing Mat teus 15, 1-20). DONDERDAG 29. Paars. Mis van donder dag na de derde zondag van de Vas ten. Prefatie van de Vasten. (Gezins lezing Markus 1, 21-45). VRIJDAG 30. Paars. Mis van vrijdag na de derde zondag van de Vasten. Prefa tie van de Vasten. (Gezinslezing Jo hannes 4, 1-42). ZATERDAG 31. Paars. Mis van zaterdag na de derde zondag van de Vasten. Prefatie van de Vasten. (Gezinslezing Johannes 8, 1-11). (Van onze redacteur) Sinds 1946 beschikt katholiek Nederland over een eigen we tenschappelijke instelling, het Katholiek Sociaal Kerkelijk Instituut (KASKI), dat de so ciale wetenschappen in dienst slelt van de zielzorg. Het insti tuut heeft thans in een bijna 100 bladzijden tellend boekje een verslag gegeven van zijn activiteiten tussen 1958 en 1961 een verslag dat veel onthult van de doelstellingen en orga nisatie van het KASKI, de let tercombinatie die de katholiek geregeld tegenkomt, maar wel ker betekenis dikwijls geheim zinnig blijft. Evenals de andere kerkgenootschap- pam ons land. bevond zich ook de Katholieke kerk na de jongste wereld- j° u* in uiterst moeilijke omstan digheden. Niet alleen waren veel ker- ♦gÜ Yerw°est, maar ook veel tradi tionele maatschappelijke verbanden ontwricht. Een bezinning op de eigen waarde en methodiek van zielzorg en het sociaal-culturele en charitatieve werk deed de behoefte ontstaan naar gericht empirisch sociologisch onder zoek. De wetenschap moest in objec tief onderzoek een feitelijke diagno se stellen van het kerkelijk leven, waarop de zielzorgers hun activitei ten konden baseren. Waar moesten om iets te noemen de nieuwe kerken worden gebouwd? Mede door toedoen van G.H.L. Zeegers, toen hoofd van de afdeling sociaal onder zoek van de rijksdienst voor het Na tionale Plan, kwam in 1946 het KASKI totstand. In de historische lijn van de emancipatie van het ka tholiek volksdeel was de oprichting van een wetenschappelijk instituut, dat de eindfase van deze emancipa tie in alle sectoren zou begeleiden een belangrijk moment. Op 1 januari 1961 had het KAStCI 257 rapporten uitgebracht er» 121 memo randa. De onderzoekingen bewogen zich op godsdienst-sociologisch en sociaal-kerkelijk terrein, op alge meen maatschappelijk gebied en in de sector van het onderwijs. Verschil lende rapporten betreffen plaatsen en parochies in onze gewesten, waar het KASKI een regionaal bureau heeft in Tilburg. Het hoofdbureau is gevestigd in Den Haag. Andere regi onale bureaus staan in Rotterdam, Amsterdam en Zwolle. Aanvankelijk lag de nadruk sterk op de statistische en sociografische benadering van de vraagstukken, en beperkte men zich dus tot een cijfermatige beschrijving van de situatie. Thans streeft men naar verdieping. Daarbij komt men dikwijls op het terrein van de pasto- raal-theologen. De deelneming van vaktheologen aan deze sociologische studies is daarom onontbeerlijk. Thans, aldus KASKI-directeur drs. J. A.M.H. Damoiseaux, is deze deelne ming nog te incidenteel, maar wij streven naar een systematische sa menwerking met het Nederlands Pas toraal Instituut. Het KASKI speelt ook een belang rijke rol op internationaal niveau, namelijk in de FERES (Fédération Internationale des Instituts Catholi- ques de Recherches Socio-Religieu- ses et Sociales), een federatie van so ciaal-kerkelijke onderzoekingsinstitu ten in Europa, en in Noord- en Zuid- Amerika. Het KASKI onderhoudt ook contacten met zuster-instellingen in Nederland als het Gereformeerd Sociologisch Instituut, het Sociolo gisch Instituut van de Ned. Hervorm de Kerk en het Humanistisch Insti tuut voor Sociaal Onderzoek. Het blad „Vandaag", een in Moskou verschijnend literair tijdschrift, heeft ge pleit voor publikatie op ruimer schaal van de werken van wijlen Boris Paster nak, winnaar van de Nobelprijs voor letterkunde van 1958 voor zijn „Dokter Zjivago", dat nimmer in de Sovjet-Unie is gepubliceerd. De kriticus S. Sinjafsky, die een eind vorig jaar verschenen gedichtenbundel van Pasternak in „Novy Mir" besprak, zei dat men de capaciteiten van Paster nak als Shakespeare- en Goethe-vertaler over het algemeen had onderschat. Sinjafsky pleitte voor een nieuwe druk van Pasternaks vertalingen van dichters uit Georgië, en zei dat men een soort van demarcatielijn moest trekken tussen Pasternaks eigen poëzie en zijn vertalin gen van anderen, om beide facetten van de schrijver in hun juiste perspectief te plaatsen. Westelijke waarnemers in Moskou heb ben uit het artikel geconcludeerd, dat de Russen op weg zijn naar een her waardering van Pasternak niet als ro manschrijver, maar als dichter en ver taler. Pasternak overleed in mei 1960 op zeventigjarige leeftijd. (Advertentie) President Kennedy en president Syl- vanus Olympio van Togo hebben hun tweedaags overleg besloten met een ver klaring, waarin de Verenigde Staten zich verplichten tot voortgezette hulp aan Togo en aan Afrikaanse eenheidsbewe gingen. In de verklaring, die het karakter had van een gezamenlijk communiqué, drukte president Olympio zijn grote tevreden heid uit over de niet aflatende steuq van de Verenigde Staten aan de Verenig de Naties, „vooral zo belangrijk, omdat de jonge onafhankelijk geworden staten de volkerenorganisatie beschouwen als garantie voor hun zelfstandigheid". de De Verenigde Staten en Togo beschou wen de oprichting van de organisatie van Afrikaanse staten op de conferentie van Lagos in januari, als een constructieve stap op de weg naar Afrikaanse eenheid door politiek overleg en praktische sa menwerking op economisch en technisch terrein. Dit moet, aldus beide presiden ten, zijn gebaseerd op hetzelfde beginsel van niet-inmenging in eikaars aangele genheden als in de V.N. gehuldigd wordt. Op een persconferentie heeft president Olympio zich bemoedigend uitgelaten over Algerië, maar hij was bepaald bit ter over Ghana. Hij zei dat dit land er een gewoonte van maakte zich te be moeien met andermans zaken. „Wij heb ben Ghana nooit kunnen vergeven dat het zich met onze binnenlandse zaken heeft bemoeid", aldus Olympio, Overigens vond hij het wel juist dat Amerika 138 miljoen dollar gestoken heeft in het Voltaproject in Ghana. „Dat was geen hulp", vond hij, „aan president Kwame Nkroemah van Ghana, maar aan het Ghanese volk". Olympio verlaat Washington met ver zekeringen van nog meer Amerikaanse voedseltransporten naar de hongergebie- den van Togo. Voorts zullen leden van president Kennedy's vredeskorps in To go gaan werken, en de Wereldbank zal een missie naar Togo zenden om er de economische behoeften van te peilen. Van 26-30 maart wordt in Zeist een Europees-oecumenische padvinders conferentie gehouden, met 45 deel nemers uit België, Denemarken, West - Duitsland, Groot - Brittannië, Finland, Frankrijk, Zweden, Zwitser land en Nederland. Thema van deze conferentie is „plicht tegenover God", een van de essen tiële hoofdpunten van de internatio nale padvindersbelofte. De vijfjarige P. Lont uit Winkel bij Alkmaar is in het kanaal langs de Schei- derweg gevallen en verdronken. Hij speelde daar met zijn vriendje, de vijf jarige Tjibbe S. Deze laatste heeft er in zijn schrik niet aan gedacht anderen te waarschuwen, dat zijn vriendje in het water was gevallen. (Advertentie) f 0,68 (Advertentie) Op hef nachtkastje van mevrouw Kievit-Scheffer (25) in de verloskun dige kliniek van het noodziekenhuis Zeeburgerdijk in Amsterdam prijkt sinds kort een vorstelijk chocoladen paasei... Toen mevrouw Kievit daar eind vorige week haar eerste zoon. Mario Richard Marcel ter wereld had gebracht, ontlokte dat een verpleegster een opmerking over „het eerste kievitsei". De vader van Mario, een 28-jarige politieagent, ging in op het grapje, vond dat dit eerste kievitsei" dan ook volgens traditie aan de ko ningin moest worden gepresenteerd, en stuurde een geboortekaartje, waar op een kievitsei was getekend, naar het paleis Soestdijk. Dat het grapje ook hier bijzonder werd gewaardeerd, bleek korte tiid later uit het feit, dat namens H.M. de Koningin een groot chocoladen paasei by het gezin Kievit werd bezorgd Een Amerikaanse biochemicus, dr. Walter Seegers, heeft tijdens een bijeen komst van het Amerikaanse scheikun dige genootschap te Washington onthuld een nieuwe oorzaak ontdekt te hebben van bloedstollingen. Deze stof, „autoprothormbine-C" ge naamd, is volgens Seegers naast throm- bine het krachtigste stollingsferment en „belooft baanbrekend werk'' bij het on derzoek naar trombose en bloedingen. Dr. Seegers verklaarde, dat de nieuw ontdekte stof zo veel op thrombine leek, dat men het bestaan er van tot voor kort niet had beseft. De rechtbank te Groningen heeft de 52-jarige radiomonteur G. H. uit Stads kanaal, die onder invloed van alcohol met zijn auto een dodelijk ongeluk had veroorzaakt, veroordeeld tot een jaar en zes maanden met aftrek en vijf jaar ont zegging van de rijbevoegdheid. De officier van justitie had veertien dagen geleden twee jaar gevangenisstraf met aftrek en vijf jaar ontzegging van de rijbevoegdheid, geëist. Verdachte had op 3 december van het vorig jaar vijf glazen cognac en enkele glazen bier ge dronken en was daarna in zijn auto ge stapt. In de Semsstraat te Wildervank reed hij de zestienjarige wielrijdster Jantje Bos aan. Het meisje overleed ter Iplaatse.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1962 | | pagina 7