ikslier 4^
TKLEDING
tende
CARA VANNING
DE WATERSPORT
TENTKAMPEERDER KAN
TWEE KANTEN UIT
heeft de wi nd in de zeilen
EXPOSITIE
AGENDA
Barbecuen
§oes
LANNEN
Voor het eerst alles onder één dak
[emtflsse
Zeven miljoen
Het hoeft zo
duur niet
te wezen...
259,50
Sporthuis ANTOINE Roosendaal
Telef. 01650-4318-3516-5842
Stand no Hiswa Goed Kamp 207
14
15
uit
'RANSISTOR
13 - MIDDELBURG
vakantie 1962
et „DE PEUKAAN"
Plechtankertjes
Uitgekiend
Vulsel en vullis
Nut en onnut
Plastic
Reus
Dokteren
Vergunning
Pas-aan
Governor'
bungalow
Bewonder Uietf «fit Jaar
In Ma ran wertW*
meest modieoze
Badcoctamet:
15
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 15 MAART 1962
|AN MET
BAAR MATERIAAL t
J gaat maken, hetzij per fiets,
lof motor, Uw „spullen'' die-
In wij U helpen, wij hebben
LEN - BROMFIETSEN
■IRS en MOTOREN
|rtanden, pronkjuwelen, stuk
|.5 houden wij ons aanbevolen,
luim voorzien van onderdelen.
In specialisten in hun vak.
ÏAARNE VAN DIENST ZIJN.
telefoon 6063
lalist
vervoer op twee wielen.
Irtit gekocht,
lofdagent voor Walcheren
Lriginele onderdelen
Pt talrijke aantrekkelijke reizen
Erwagens u door de Luxemburgse
logezen, Zwarte Woud, Oosten
en Dolomieten tot Salzburg.
(Italië).
JtAMMA EN U MAAKT DEZE
i UW LEVEN!
Igramma
Tjgbaar.
V. Boekhandel M. Verduit,
V.V.V., Markt, Tel. 56 60
|N FRAASSEN ZONEN
WONDERLAND VAN DE BUITENSPORT
OP HISWA-
GOED KAMP
(Van onze redacteur)
TV/IJ SPREKEN GRAAG over de dingen waarin een klein land
groot kan zijn. En dan noemen wij onze scheepvaart op of de
Koninklijke Shell of de AKU, de Hoogovens, PhilipsMaar wij
mogen in dit rijtje toch beslist ook wel een plaatsje vrijmaken voor
de buitensport. Nederland behoort tot de landen, die na de oorlog
een geweldige ontplooiing van de buitensport hebben beleefd. Dat
was een noodzaak. Ruimtegebrek, het faliekant mislukken van de
vakantiespreiding, de krappe beurs van veel vakantievierders die
tóch ten volle van de vrijheid willen genieten enmisschien ook
wel de neiging tot het avontuurlijke. Percentueel vindt men in ons
land meer buitensporters dan waar ook, tenzij u heel erg formeel
wilt doen en de bedoe'ennen als buitensporters wilt beschouwen.
Maar de bedoeïenen zitten beroepshalve in hun woestijntenten.
Er zijn heel wat verschillende vormen van buitensport. De kampeerderij hoort ertoe, maar ook het
varen of zwerven met jachtjes van allerlei kaliber en natuurlijk de „caravanning". Hoe ontzag
wekkend en talrijk de mogelijkheden voor de buitensport zijn zal u blijken bij een bezoek aan de inter
nationale watersport-, kampeer- en caravantentoonstelling, georganiseerd door „Hiswa" -„Goed Kamp"
in de nieuwe RAI te Amsterdam.
Om u een globale indruk te geven: men kan er ruim 300 verschillende zeil- en motorjachten bewon
deren, benevens 170 caravans van uiteenlopend type en zo'n 350 kam peertenten.
De Hiswa-Goed-Kamp-tentoonstelling
is niet uitsluitend ingericht ten gerieve
van degenen die al een indrukwekken
de ervaring op het gebied van de bui
tensport hebben. Men hoopt uiteraard
ook, dat zeer velen die in de loop van
de vorige zomer zo af en toe eens
speculatief aan een vakantie in de
vrije natuur hebben gedacht, op de
Hiswa-Goed Kamp hun licht zullen
komen opsteken en tot de buitensport
zullen worden „bekeerd". Voor de
zulken is het geen overbodige luxe om
zich in de buurt van de grote
A.N.W.B.-stand, welke een personeels
bezetting heeft waarvoor een A.N.W.B.-
filiaal zich niet zou hoeven te schamen,
op te houden om de nodige back
ground-information op te doen. Men zal
namelijk als bezoeker worden over
stroomd met allerlei bijzondere aan
biedingen, modesnufjes veelal, die hun
waarde nog moeten bewijzen. Stort u
daar niet in alsof u een kermisvierder
was, maar houd het hoofd koel, opdat
u later geen spyt krijgt. Accepteer alle
prospectussen, maar bekijk ze pas goed
als u weer thuis bent, in een rustige
omgeving en maak dan keus.
In de ruim 240 stands is alles te zien
wat met de recreatie in de vrije natuur
te maken heeft. „Hiswa-Goed Kamp",
dit jaar voor het eerst samen onder
één (tent) dak wordt de grootste ten
toonstelling van deze aard in Euro; a.
Er zullen, gezien het internationale
karakter van de inzendingen, dan ook
weer heel wat buitenlandse gasten in
Amsterdam arriveren als de expositie
op 16 maart opengaat. De tentoonstel
ling duurt tot de 25ste.
overtuigd, aangezien naar onze mening
de keuze tussen schip, caravan of tent
in de eerste plaats wordt bepaald door
de middelen waarover de buiten-
sporter-in-spe beschikt. Er is trouwens
ook een mentaliteitsverschil tussen de
tenkampeerder en degene die een
caravan of een schip prefereert.
De combinatie van schepen, caravans
en tenten is derhalve vrij willekeurig,
maar dat hoeft geen groot bezwaar te
zijn. Ieder vindt in de sector van zijn
eigen hobby praktisch alles aanwezig
wat hem maar kan interesseren en
waarom zou hij zich niet mogen ver
gapen (of verlustigen) aan wat er voor
de dikke portemonnee is weggelegd
Van veel belang is intussen het feit
dat de stand waarin de A.N.W.B,
traditiegetrouw informaties verstrekt
aan de belangstellenden, zeer ruim be
meten is. Een overzichtelijke tentoon-
stellingsgids maakt de bezoeker weg
wijs in het wonderland van de buiten
sport, waarin voor zeven miljoen
gulden aan grote en kleine artikelen is
tentoongesteld.
Degene die vroeger „Goed Kamp"-
exposities heeft bezocht en getroffen
werd door de gezellige, bijna intieme
atmosfeer, zal zich in de R.A.I. wel wat
overdonderd voelen. De scheepsbouw
manifesteert zich daar zo hevig, dat
zelfs de grootste tentenshow er een
tikkeltje armoedig bij afsteekt. Hij
echter, die zich volledig wil oriënteren
op het gehele gebied van de buiten
sport zal deze „greatest show on
earth" echter des te meer waarderen.
De organisatoren zyn van de ge
dachte uitgegaan dat alle vormen van
buitensport wel met elkaar verwant
s\jn. Wy zijn daar zelf niet zo van
Onder de caravans bevinden
zich dertig exemplaren die
opvouwbaar zijn. Goed nieuws
voor de doe-het-zelvers: er zijn
ook gedeeltelijk gebouwde kam
peerwagens te zien. Zelfbouwers
Plegen deze wagens af te werken.
De grootste zeilboot op Hiswa-Goed
Kamp heeft een mast van 16,5
meter hoogte. Het kleinste zeilscheepje
een jolletje van 2.15 m lang.
Een merkwaardig tentje in de
kampeerajdeling heet „Gletsjer-
een Russisch aandoend woord.
"et is een tentje, speciaal voor
alpinisten.
Het provinciale waterleidingbedrijf
van Noord-Holland heeft in de
ontvangsthal van het R.A.I.-gebouw een
oiorama van een duinlandschap neer-
j* Dit vestigt de aandacht voor
"et Noordhollandse duinreservaat als
toeristen trekpleister.
Op een gedeelte van de Amstel
rullen tjidens de expositie proef
vaarten met snelle motorboten mogen
worden gemaakt.
D.A.F.-Eindhoven heeft ook een
tl,,!-? gehuurd. Daar worden
h„,„fwrende" dieselmotoren voor in-
getoond* motoriacbl;en aan den volke
Aluminium vinden wij zowel
m de boten- als in de caravan'
°utv veelvuldig toegepast. Maso-
neen Zweedse vezelplaatsoort
otaakt ook veel opgang.
ïetto^erwatersP°rters moeten eens
Barbaci." 0p het nieuwe duikpak
ntlace V.„'ICC," rubber kostuum met
van double-nylon.
Een tentkampeerder kan altijd
twee kanten uit. Hij kan in een tent
gaan zitten omdat hij van het noes
te leven houdt en het heerlijk vindt
om zijn krachten te meten met die
van de natuur, maar hij kan ook in
een tent kruipen omdat hem geen
ander middel overblijft aangezien
de hotels en pensions in het seizoen
te duur en te vol zijn. In het eerste
geval zal de kampeerder een maxi
mum aan improvisatie prefereren
boven een minimum aan comfort.
In het tweede geval is het precies
andersom. Tussen deze twee uiter
sten zijn allerlei combinaties moge
lijk.
..Hiswa-Goed Kamp" heeft daarmee
rekening gehouden. De teerpoot, zoals
de kersverse kampeerder wordt ge
noemd, zal het idee krijgen dat hij zijn
nek gaat breken over de scheerlijnen
van de ruim 350 tenten, die in de R.A.I.
zijn opgezet. Nu denkt u natuurlijk dat
met die 350 tenten wel alles is gezegd
wat er over de tentkampeerderij te
vertellen valt. Mis Er zijn niet minder
dan 518 verschillende typen en model
len van tenten in de handel.
De A.N.W.B. sméékt eenvoudig om
normalisering en dat doet zij al tien
jaar lang. Pas dit jaar is de eerste
stap gezet en wel door de „broeder
schap van Nederlandse tentenbouwers"
een kongsi van twaalf leden, die ge
meenschappelijk een ..Broederschap
serie" brengen. In feite is dit hèt
grote nieuws uit de kampeerafdeling
op „Hiswa-Goed Kamp".
Sensaties behoeft men niet te ver
wachten. De tenten zijn langzamerhand
dusdanig uitgekiend dat revoluties op
dit gebied niet meer mogelijk zijn.
Wij hebben dan ook meer met varia
ties dan met primeurs te maken. Zo'n
variatie is bijvoorbeeld het trekkers
tentje van nylon in een ruitdessin met
daarin een luchtbed en een slaapzak,
ook in een ruit het geheel in een
rugzak.
De goedkoopste tent is de „Eskimo",
een éénstokkertje, enkeldaks 59,50.
De goedkoopste dubbeldakker heet
„Caravanning" is nog geen 15
jaar oud. In 1950 liepen er zo'n
750 caravans in Nederland. Dit
jaar zullen het er ruim vijftien
duizend zijn! De bestseller van
de ANWB was dan ook het spe
ciale caravanboekje, dat sinds
1954 viermaal herdrukt moest
worden.
Men kan natuurlijk niet een wille
keurige caravan achter een willekeu
rige auto hangen en er dan maar mee
wegtuffen. In het algemeen mag een
caravan niet meer wegen dan de helft
van de wagen die hem moet trekken.
Voor „groot toerisme" is de caravan
bij uitstek geschikt. Op „Hiswa-Goed
Kamp" vindt men zodoende een
enorme verscheidenheid van rollende
huisjes. Het leuke hierbij is, dat de
lichte compact-caravans" in de
meerderheid zijn.
De Nederlandse automobilist is over
het algemeen een liefhebber van de
auto in de lichte of middenklasse en
de caravanbouwers moesten zich daar
„Teenager", een grappig ding dat
77,— kost.
De kolossen die 50 kilo en méér
wegen zijn er ook. Zoals een Franse
bungalow met een totale grondopper-
vlakte van 650 x 280 cm, twee slaap
vertrekken en de lieve prijs van
810,—.
De noodzakelijke accessoires, zoals
luchtbedden, slaapzakken, kooktoestel-
len zijn er uiteraard in al hun bonte
verscheidenheid. De A.N.W.B. is blij
dat er op dit punt, met name wat be
treft de vulling van slaapzakken, een
regeling van de overheid in de maak
is, waardoor kan worden voorkomen
dat fabrikanten vulsel van inferieure
kwaliteit gebruiken zonder dat de
koper dat merkt.
Sommige firma's komen met grotere
slaapzakken. De veldbed/stoelcombina-
tie is verbeterd, evenals de geprofileer
de schuimplastic matras.
Voor de kampkeuken is een driepits
butagascomfoor ontwikkeld. Het is niet
eens duur 37,50.
Even grappig als overbodig is dc
tentstofzuiger 130,Transis
torradio's en kampeerscheerapparaten,
chemische toiletten en opvouwbare
hondebedden (heus zijn er te zien
naast de opvallende en van succes ver
zekerde nylon-fietstassen voor rijwiel-
kampeerders.
Leuk maar niet zo daverend nuttig
is de tentwekker, tevens alarminstalla
tie tegen dieven. Tenslotte noemen wij
nog het bagagewagentje, waarvan het
deksel een tafel met ingebouwd gas-
comfoor vormt.
In het dorado van de gerieflijkheden
voor de tentkampeerder zal de lief
hebber zonder twijfel uren kunnen
dwalen.
Als er geen land genoeg meer
is, dan moeten wij het water op.
Onze voorvaderen hebben ons
op die manier een aantal kolo
niën bezorgd. Onze generatie
maakt dit standpunt tot het
hare, door in de vakantie de
watersport te beoefenen. En
sommigen kunnen zelf op het
water hun vleugels niet wijd
genoeg uitslaan en zoeken het
luchtruim op.
Maar aan massarecreatie in de lucht
zijn wij voorlopig nog niet toe. De
watersport ontwikkelt zich voorspoedig
in ons land en de mogelijkheden brei
den zich uit. Denk maar aan de rand
meren die ontstaan door de inpoldering
van het IJsselmeer en door de af
sluiting van de Zeeuwse stromen. En
voor enkele uitverkorenen is zelfs de
cruise per luxe jacht op de grote
buitenwateren weggelegd.
Op de Hiswa-Goed Kamp kan men
het „natte" toerisme vertegenwoordigd
vinden door maar liefst 300 grote en
kleinere schepen. De hele Europahal
van de R.A.I. staat er vol mee.
De kleinste bootjes kan men in
een rugzak meenemen, want zij zijn
opblaasbaar. Het grootste exemplaar
meet 21 meter over de lengte en
kietelt met zijn masttop in de nok
van de Europahal. Om dit gevaarte
binnen te krijgen moest een deel
van de buitenwand van de hal
worden weggenomen!
Het zal niemand ontgaan dat in de
botenbouw het polyester (maar u mag
ook „plastic" zeggen) geweldig in op
mars is. Van de 300 boten in de Hiswa-
afdeling zijn er 130 van dit nieuwe
materiaal vervaardigd.
De scheepsbouwers hebben het klaar
gespeeld om plastic boten van meer
dan tien meter lengte te bouwen, waar
onder zeewaardige motorkruisers. Het
Met het oog op het te verwachten
aantal bezoekers aan „Hiswa-Goed
Kamp" zijn er heel wat bijzondere
voorzieningen getroffen. Bij de meeste
N.S.-stations zullen gecombineerde
vervoer- en toegangsbiljetten verkrijg
baar zijn. Verschillende busonder
nemingen organiseren speciale ritten
naar Amsterdam en degenen die op
eigen gelegenheid over de weg komen
zullen door middel van richtingborden
naar de R.A.I. worden geloodst.
De tentoonstelling is elke dag ge
opend van 10 uur tot 17 uur en
's avonds van 19.30 tot 22.30 uur.
Zondags kan men van 10 uur 's morgens
tot 's avonds 18 uur terecht. De ten
toonstelling duurt van vrijdag 16 tot
zondag. 25 maart.
Wiens hart "begint niet sneller te kloppen als hijthuiskomend
van een vermoeiende dagmars, het simpele nokje van zijn linnen
woning op het kampeerterrein ontdekt Iedere kampeerder
zelfs de teerpoot, zegt na zijn eerste nacht in het tentenkamp
„Ik heb nog nooit zó lekker geslapen
is wel aardig om te weten dat Neder
land op dit gebied het buitenland een
scheepslengte vóór is.
Toch laat het hout zich niet zomaar
verdringen, al wordt het accent meer
en meer verlegd naar de zelfbouw.
Bouwpakketten zijn er dan ook te kust
en te keur. Een scheepsbouwer uit
Zaandam (waar tsaar Peter het boten-
bouwen nog heeft geleerd) gaat op een
podium elke dag één zeilboot van de
nieuwe Schakelklasse bouwen. De Doe-
het-zelvers kunnen hier komen water
tanden.
In de stalen hoek treffen wij vijf
zeiljachten en 11 motorkruisers van
staal aan. Daarbij is het diesel-motor-
Heel wat aanstaande kampeerders
menen dat het verblijf in een linnen
huisje pas aangenaam is als men zich
zelf heeft voorzien van alle denkbare
kampeerattributen, variërend van veld
bedden tot en met koelkastjes. Zij gaan
dan rekenen en komen tot de conclusie
dat de kampeerderij toch maar een
kostbare liefhebberij is.
Kamperen behoeft echter in het ge
heel niet duur te zijn. Men doet er het
verstandigste aan om bijvoorbeeld het
eerste jaar of de twee eerste jaren
eens een proef met deze vorm van
vakantiebesteding te nemen. Men kan
dat doen zonder al te grote kosten te
maken. Tenten, luchtbedden, primus
sen en wat er nog meer bij de kam
peerderij komt kijken zijn in elke be
hoorlijke buitensportzaak in huur te
verkrijgen. Met de gehuurde uitrusting
kan men zonder al te grote risico's de
proef op de som nemen. Is het goed
bevallen dan kan men beginnen met de
aanschaf van een tent.
Men heeft een ongehoord ruime keu
ze. Het is onmogelijk om alle typen
en modellen te noemen en men doet
er daarom verstandig aan zich eerst
eens bij de buitensportzaak te oriën
teren. Pas op voor de zogenaamde
voordelige aanbiedingen. Bij een tent is
de kwaliteit van het tentdoek punt één.
Voor de eerste kampeertocht „met
het eigen spulletje" is het niet direct
nodig dat men zich luchtbedden èn
slaapzakken aanschaft. Men kan voor
eerst één van beide kiezen. Wie lucht
bedden koopt kan zijn eigen dekens
meenemen, al moet men er rekening
mee houden dat onze beddedekens nog
al volumineus zijn. Wie begint met
slaapzakken te kopen heeft een heel
wat handzamer bagage, maar de prak
tijk moet uitwijzen of er nog behoefte
bestaat aan een extra onderlegger
onder de slaapzak. Een kookapparaat
voltooit de eerste-jaars-uitrusting, want
pannen e.d. kan men ook van de keu
kenplank lenen.
Bedenk echter steeds dat de kam-
peerinventaris transportabel moet zijn.
Gelukkig zijn er tegenwoordig aller
lei mogelijkheden om de bagage
capaciteit van dc vervoermiddelen
waarover wij beschikken, uit te brei
den. Scooters en bromfietsen kunnen
als kamelen worden bepakt en voor de
auto's heeft men de imperiaal en het
twee- of éénwielige bagagewagentje
uitgevonden. -Tenslotte is er nog de
mogelijkheid om de bagage per trein
te laten opsturen naar het station dat
het dichtst bij uw uitverkoren kam
peerterrein is gelegen.
U ziet het er wordt van alles be
dacht om het massatoerisme mogelijk
te maken.
i
jacht „Caravelle" van een Aalsmeerse
firma. Deze reus heeft een motorver
mogen waarvoor menige coaster zich
niet behoeft te schamen 616 p.k. Het
haalt een snelheid van 16 knopen.
Het is het grootste jacht dat ooit op
een expositie in Europa heeft gestaan.
Maar men kan toch wel dansen
al is het niet met de bruid. Alle
soorten jachten, motorboten,
speedboten, kano's, roeiboten,
opblaasbare vlotten en zelfs een
waterfiets overtuigen de bezoe
ker ervan dat het natte toerisme
ook mogelijkheden voor de smalle
beurs biedt.
Een verhaal apart zou te schrijven
zijn over de buitenboord- en inbouw-j
motoren. Volvo brengt een primeur I
een inbouwmotor, waarvan de schroef
as door de spiegel van het schip naar
buiten kan worden geleid om daar via
een soort cardanas tot onder de water
lijn te dalen. Nog iets dat de moeite
waard is de talrijke voorzieningen
voor het transport van bootjes per
auto, zoals speciale imperiaals en trek-
wagentjes. De A.N.W.B. vertelt u waar
u als amfibie-toerist met uw spullen
terecht kunt.
aan wel
niet.
aanpassen, of zij wilden of
De sortering wordt dus ri.iker, maar
ook aan de oude series wordt nog heel
wat gedokterd. Licht gewicht, onaf
hankelijke vering, de plaatsing van
schokbrekers en zelfs hydraulische
remsystemen zijn enkele eigenschappen
van oudere caravantypen in nieuwere
versie.
In het algemeen is het zo, dat de
grootste caravans de slechtste rij-
eigenschappen hebben. Het zijn in feite
geen toer-caravans, maar eerder „ver-
voerbare woningen". Zij verraden
zichzelf trouwens door hun betrekke
lijk lage prijs.
Op de „Hiswa-Goed Kamp" zijn zij
van groot tot klein aanwezig. De groot
ste exemplaren mogen in ons land niet
eens zonder speciale vergunning de
weg op.
De kleintjes zijn charmanter en ook
heel wat mobieler. Onder de 169 typen
kampeerwagens die getoond worden
zijn er 140 met een vaste opbouw en
29 van het vouwbare type. Hieronder
zijn vijftig primeurs.
Om de grootste te noemen dit is
de Travelmaster, type Taurus, een
rollende bungalow met centrale ver-
warmng, ook geschikt voor permanen
te bewoning. Voor 19.500,hebt u er
één.
De kleinste caravan is de „Knaus
Schwalbennest", die slechts 265 kilo
weegt en derhalve door zeer kleine
auto's kan worden getrokken.
Uit Hilversum komt de „Knospe"-
caravan. Dit is een pas-aan-wagentje,
dat naar behoefte breder of smaller
kan worden gemaak't. Men draait de
wielen eenvoudig naar elkaar toe.
Het is ook in de caravanserai weer
plastic wat de klok slaat. De buiten
landse merken zijn ruim vertegen
woordigd. Berger en Borgward ver
tegenwoordigen o.m. de Bondsrepu
bliek. Uit België komt de „Bourgeois"
met een geheel zelfdragende carros
serie.
De prijzen lopen van c.a. 1.200,
tot twintig mille. Men kan echter ook
caravans huren. De variaties op het
thema van de tweewielige woning zijn
zo talrijk, dat wij er gemakkelijk een
pagina mee zouden kunnen vullen.
Beter is echter, dat de liefhebbers van
caravanning zich zelf gaan oriënteren.
Op het water is nog ruimte te
vinden. De één prefereert de
zeilsport, de ander waagt het er
pas op als hij een motorboot ter
beschikking heeft. En voor de
heel rustige buitensportliefhebber
is er zelfs een drijvende bunga
low geconstrueerd.
(Advertentie)
Dit is een mooie quizvraag: „Wat j
is barbecuen?". Het is het aller- j
nieuwste snufje uoor de kamp-
keuken. Speciaal de mannen
schijnen er sterk in te zijn. Bar-
S becuen is het roosteren van vlees
op een rooster oj aan het spit i
boven een gloeiende laag houts-
kool. De Batavieren deden het al,
maar ook in Indische restaurants
kan men er de produkten van
proeven. Zij heten dan sateh-ajam
stukjes kip aan het spit) of sateh-i
babi (idem, maar dan van varkens- i
vlees). De barbecue wordt in dei
j vaktaal van de eet-Chinees „anglo"
genoemd en als zodanig is het
apparaat ook in Indonesië bekend.
i Voor het barbecuen brengt de
i Hiswa een piepklein fornuisje.
Recepten krijgt men erbij. De S
geuren die bij het vlees roosteren I
vrijkomen zijn bijzonder lekker.
Het geroosterde vlees smaakt over-
eenkomstig.
3 pers.
Lang 3.80
Breed 2.30
Hoog 1.95
Binnentent 170x210
Gewicht 23 kg
Met schriftelijke ga
rantie en gratis
verzekering
Alum, fauteuil 19.95 Slaapzak dekenmodel, 800 gr
Terlenka 29.75 Luchtbed canvas 183X73 17.95