Meterfabriek „Dordrecht
opent assemblagebedrijf
Exporteurs verdienen dik
aan gersttransporten
Verplaatsing overweg Kloetinge
België betaalt ditmaal
voor ..mazen in de wet
fcders
Plechtigheid
in Terneuzen
Vooruitzichten
Salarispolitiek
Kernonlploftïng V.S.
Thans geëtaleerd
AAN DE ZEEUWSCH-VLAAMSE GRENS
Vraagteken
R
Bedrijfsongeval
Bergenaar te
Sluiskil
omgekomen
Schip met zout
bijna gezonken
te Wemeldinge
Op
20 Stuks f
PajaMaO pejStcm
Deltacommissie
Visserijschap
geïnstalleerd
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 2\ FEBRUARI 1962
(Van onze correspondent)
Het eerste bedrijf, dat in Ter-
neuzen werd gevestigd, na de aan
wijzing tot kerngebied, het assem
blagebedrijf voor stofzuigers van
de Meterfabriek „Dordrecht" werd
gistermiddag in aanwezigheid van
de commissaris van de koningin in
Zeeland, jhr. mr. A. F. C. de Ca-
sembroot, mr. F. J. Haarman, plv.
hoofd afdeling regionale industrië
le zaken van het ministerie van
economische zaken, het gemeente
bestuur van Terneuzen, provincia
le en plaatselijke autoriteiten en
hoofden van bedrijven, officieel
geopend.
Diverse sprekers hebben daarbij niet
alleen hun vreugde geuit over de vesti
ging van een nevenbedrijf van de onge
twijfeld belangrijke meterfabriek in Dor
drecht, maar daarnaast ook de beteke
nis geschetst van Zeeuwsch-Vlaanderen
als toekomstig industriegebied.
Dynamisch
De president-directeur van het Dordt-
se bedrijf, ir. R. A. Jas, zei in zijti wel
komstwoord dat wanneer de dynamiek
van Terneuzens burgemeester, mr H
Rijpstra. nog is toegenomen, de toe
komst van Terneuzen er zeer rooskleu
rig uitziet; daarmee doelend op de bij
zondere inspanningen die mr. Rijpstra
zich heeft getroost om een vestiging in
Terneuzen te krijgen.
Ir. Jas gaf verder een korte samen
vatting van de ontwikkeling van het
hoofdbedrijf waar thans ongeveer 800
werknemers emplooi vinden- Niet dan
na rijp overleg, zo zei de president-di
recteur. hebben wij besloten het assem
blagebedrijf voor stofzuigers in Terneu
zen te vesTigen. Hij zei daarbij tenslotte
dat de directie zich er wel van bewust
is dat naast de economische belangen
die ongetwijfeld een grote rol hebben
gespeeld, ook de maatschappelijke niet
uit het oog zullen worden verloren.
Verbindingen
Een goed arbeidsklimaat en een gun
stige ligging aan diep vaarwater, noem
de de commissaris der koningin, jhr.
mr. A. F. C. de Casembroot, de voor
treffelijke factoren voor industrievesti
ging. die Nederlandse bedrijven boven
de Westerschelde in Zeeuwsch-Vlaande
ren beginnen te zien. Spreker dankte
mr. Haarman voor zijn buitengewoon
sympathieke medewerking, maar ook
hij vond dat er aan het industriële kli
maat van Zeeuwsch-Vlaanderen nog heel
wat te verbeteren valt, met name de
oeververbinding over de Westerschelde.
Al was het dan voorlopig maar de oos
telijke oeververbinding. De commissaris
van de koningin vond het geen stijl dat
voor de bus met officiële genodigden
voor deze plechtigheid aan het veer
voorrang moest worden gevraagd. Ten
slotte wees hij op het nut van de pro-
dukten die in Terneuzen worden ge
maakt.
Voordelen
Burgemeester Rijpstra vestigde even
eens de aandacht op de belangrijke fac
toren in Terneuzen, gunstig voor in
dustrievestiging, vooral door het feit dat
Terneuzen in april 1959 tot industrie
kern werd verklaard. Factoren die ge
kristalliseerd zijn in uitstekende terrei
nen aan diep vaarwater, de verbreding
van het kanaal en o.a. goede en vele on
derwijsinstellingen.
De burgemeester zag de industriële
ontwikkeling echter tegen de achter
grond van het gehele Zeeuwsch-Vlaamse
gebied waar in 1961 nog een vertrekover-
schot van ruim 200 werknemers te con
stateren viel en de mannelijke arbeids
reserve tegen het eind van het afgelo
pen jaar nog ruim 1000 personen om
vatte en dat zeker 500 mannen dagelijks
of wekelijks pendelen naar Rotterdam,
Breda, IJmuiden en andere plaatsen.
®ok de haven van Terneuzen, waar
jaarlijks ruim 25 miljoen ton de sluizen
passeert, is een vraagstuk dat het ge-
t Advertentie
meentebestuur dagelijks zorgen geeft, al
hoopt men dat spoedig de sterk ver
ouderde havenoutillage zal kunnen ver
beterd worden.
Verdeling
Dat Terneuzen als één der kerngebie
den werd aangewezen spruit voort uit
het regionaal industrialisatiebeleid dat
de regering voert om een meer harmo
nische verdeling van de industrie te
verkrijgen, zo betoogde mr. F. J. Haar-
hoogte houdt van de kwaliteit van het
produkt.
Voor Terneuzen is dit werk „aan de
lopende band" wel iets nieuws. Vooral
de verschillende handelingen, die moeten
verricht worden voor een stofzuiger
„panklaar" is, bestond uiteraard zeer
grote belangstelling.
Riant gebouw
Na al deze feestelijke toespraken
verrichtte mr. Haarman de symboli
sche opening en demonstreerde daar
bij de kwaliteit van het produktdat
in Terneuzen wordt gemaakt. Met
een kleine stofzuiger zoog hij drie
grijze banden van een bord waardoor
Excelsior in Zeeuwsch-Vlaanderen"
tevoorschijn kwam. (Zoals op de foto
is te zien).
Aan de overzijde van de u.t.s., waar
in de feestelijk versierde zaal de sa
menkomst plaatsvond, is het assembla
gebedrijf met aan de voorgevel „Ex
celsior Stofzuigers" gelegen. Er is een
fabrieksruimte van 750 m2. Vóór het fa
brieksgedeelte is 250 m2 onderdak ge>
brachte ruimte, waarin een hal, de ad
ministratie, de kantine, wasgelegenhc
den en toiletten zijn samengebracht.
Rond de nu in gebruik genomen fabriek
is de mogelijkheid aanwezig om tot een
totaaloppervlakte van 8000 m2 uit te
breiden.
Er werken nu in totaal 50 mensen
waarvan een derde gedeelte vrouwen.
De onderdelen komen in Terneuzen aan
en worden in het nieuwe bedrijf in el
kaar gezet, waarbij wel het wikkelen
van de ankers en het volledig afwerken
van de statoren in Terneuzen gebeurt.
Momenteel maakt men de kleine hand
stofzuiger „Mignon" (ongeveer 160 per
dag) en een groter model, dat onder
de naam „600" in de handel wordt ge
bracht. In totaal kunnen per dag onge
veer 300 stofzuigers worden gefabri
ceerd.
Voor zij verzend gereed worden ge
maakt worden zij zeer nauwkeurig op
deugdelijkheid getest, terwijl ook de
Kema zich met grote regelmaat op de
De Amerikaanse commissie voor
atoomenergie heeft gisteren op haar
proefterrein in Nevada ondergronds een
atoombom van klein gehalte tot ontplof
fing laten komen. Het was de 17e ont
ploffing sinds de ondergrondse proeven
op 15 september van het vorige jaar
werden hervat.
Advertentie-)
Een bijzonder fraaie Oudhollandse
eethoek.
Vervaardigd van geloogd eikenhout
Deze meubelen bezitten de charme
van echt handwerk.
Wederom een overtuigend bewijs
van onze zeer aparte collectie stjjlmeubelen.
Vier étages moderne en klassieke
meubelen.
VOOR BETERE WONINGINRICHTING
VAN COOTHPLEIN 12 - BREDA
TEL.394O O
men hij daar per sé blijft. Integendeel!
De winst zit 'm juist in de wederinvoer
en zo kan het gebeuren, dat een lading
gerst steeds maar op en neer reist van
niemand naar niemand
Het blijkt dus dat in dit geval het ge
lag door de Belgische staat wordt be
taald
Sedert geruime tijd worden in Zeeuwsch-Vlaanderen grote partijen gerst
de Belgische grens overgebracht. Het ging en gaat nog altijd volgens alle
regels van de „uitvoerkunst". Wat er aan formulieren moet worden inge
vuld, wordt ingevuld, zodat wat dat betreft de zaak goed zit. Ook toen bleek,
dat dezelfe gerst weer van BeHgië naar Nederland werd geëxporteerd werden
alle douaneformaliteiten nauwkeurig in acht genomen. En toch... bleef het
voor de bevoegde instanties een raadsel om welke reden deze grote partijen
gerst steeds maar van nergens naar nergens werden gestuurd.
Zoals in de meeste gevallen was de oplossing het ei van Columbus.
neigd is te zeggen, dat men er toch niets
van begrijpt. Maar handige lieden, die
zo'n maatregel eens nauwkeurig onder
de loep nemen, komen vaak tot andere
conclusies en zij weten daarbij ook nog
gebruik te maken van bepaalde situa
ties. Het schijnt bij sommigen in de
Zeeuwsch-Vlaamse grensstreken op de
een of andere wijze bekend te zijn dat
het ministerie van Financiën het vertikt
om controle uit te oefenen voor het mi
nisterie van Landbouw, omdat dit met
de heffingen op lankbouwprodukten te
maken heeft.
De heffingen op gerst liggen in Bel
gië rond dertig procent hoger dan in
Nederland. Dat betekent, dat sommige
exporteurs niet schromen hiervan ge
bruik te maken en op die wijze een paar
tientjes voor iedere uitgevoerde ton
gerst in hun zak te goochelena Een
scheepje met zo'n 250 ton betekent dus
een winst van vijfduizend gulden. Het
is helemaal niet nodig, dat, wanneer een
dergelijke lading in België is aangeko-
Samenwerking
Deze, ondanks alle schijnbare klaar
heid, onbegrijpelijke gersttransporten
waren voor de douane-recherche een
vraagteken. Al de transacties werden
met de grootste nauwkeurigheid volgd.
Tot nog toe heeft men nog geen enkele
onregelmatigheid kunnen ontdekken.
Formeel zit er ook geen enkele onregel
matigheid in. Dus liet men de zaak min
of meer op zijn beloop. Er kon niets te
gen gedaan worden en nadeel bleek Ne
derland er niet van te hebben.
Verschil in heffingen
Tenslotte bleek de oplossing te liggen
in een geheel ander vlak. Voor velen
zijn de meeste van de huidige wetten zo
moeilijk, dat men al bij .voorbaat ge-
I I kwartje per kolom
kolommen f I.- j
I kwartje per kolom
4 kolommen f I.-
Vui Ui1, 2 of 3.en win.
Hierboven plaatsen wij nog enkele
'v~ulkolommen voor onze puzzel
deelnemers kunnen deze gebrui
ken als zij meer dan vier kolommen
willen invullen.
Inzendingen uiterlijk dinsdagavond
18.00 u., postbus 2500. Amsterdam.
Rijkswaterstaat is op het ogen
blik hard aan het werk bij de
spoorwegovergang van de rijksweg
58 (de Zeeuwse weg) en de Leeu
wenstraat en Buys Ballotstraat in
Kloetinge. Deze foto geeft een
beeld van de werkzaamheden op
en rond het spoorwegterrein. De
nieuwe overweg wordt precies
naast de oude gelegd in de rich
ting van Kapelle. Dit omdat het
gehele kruispunt daar is verbreed
en verbeterd. De nieuwe overweg
breder dan de oude zal een mooiere
aansluiting geven op de Buys Bal
lotstraat. Bovendien worden half-
automatische spoorbomen aange
bracht. Een winstpunt voor de ver
keersveiligheid ter plaatse.
Er is echter nog aan meer gedacht,
de verkeerslichten op de rijksweg aan
weerszijden van de spoorwegovergang
werden weer gekoppeld aan de zichzelf
sluitende spoorbomen, en springen bij
een naderende trein automatisch op
rood. De werkzaamheden aan deze
overgang zullen 15 maart gereed moe
ten zijn.
Wanneer dit achter de rug is, zal het
echter zeker nog tot mei duren voor
alle wegenbouwers in deze buurt zijn
verdwenen.
Vanaf hotel Ockenburg in Goes tot
een paar honderd meter voorbij de
voornoemde spoorwegovergang, d.w.z.
over de lengte van een kilometer, wordt
het wegdek van zes tot negen meter
verbreed, of anders gezegd 'de twee-
baansweg wordt een driebaans. Sinds
september is rijkswaterstaat bezig met
dit karwei, dat eigenlijk al gereed had
moeten zijn, maar door weers- en an
dere omstandigheden nogal wat vertra
ging heeft opgelopen. Wanneer men ge
reed is met het verbreden van het weg
dek, waarvoor dus aan weerszijden van
de bestaande weg in de ondergrond een
verharding moest worden aangebracht,
zal deze nieuwe driebaansweg over de
gehele lengte geasfalteerd worden.
Aan de kant van de Lewestraat in
Kloetinge is men intussen met de ver
betering van de verkeerssituatie ge
reedgekomen.
De kosten van de verbetering van de
weg- en spoorwegovergang worden niet
alleen door het rijk betaald. Ook de ge
meenten Kloetinge en Goes zullen in de
ongetwijfeld hoge kosten bijdra
gen.
Aan de Zeeuwsch-Vlaamse grenspos
ten heeft men nog geen enkele exporteur
hierop kunnen vangen. Toch kan men
moeilijk veronderstellen, dat de Neder
landse douana er zich vanaf zal maken
met de opmerking „kij hebben er toch
geen nadeel van, België betaalt". Er
bestaat nog altijd een Benelux-overeen-
komst en evenals dit met de botersmok
kel het geval is, zal ook in deze zaak de
Nederlandse douane met de Belgische
moeten samenwerken. Zolang dit echter
niet volledig geregeld is. zullen de „gerst
exporteurs" hun kansen wel blijven be
nutten.
(Van onze correspondent)
Gistermorgen om elf uur is de 39-jarige
gehuwde lasser J. A. Metten uit Bergen
op Zoom op de Cokesfabriek te Sluiskil
verongelukt. De man was in dienst bij
de firma Braat in Rotterdam, die de
nieuwe laadinstallatie op de cokesfa
briek monteert Hij was bezig met het
verrichten van laswerk op een hoogte
van zeven meter. Door tot nu toe on
bekende oorzaak is hij van de stelling
gevallen en öp de spoof-rails terechtge
komen. Bij aankomst in het St. Elisa-
bethziekenhuis bleek hij te zijn overle
den. Het slachtoffer had twee kinderen.
Vrijdagmiddag omstreeks 13 uur ont
stond er in de monding van de buitenha
ven te Wemeldinge een.ernstige aanva
ring tussen de motorschepen Vous-III en
Vera-Cruz. De Vera-Cruz, 990 ton. gela
den met steenkolen, van België op weg
naar Duitsland, verliet de haven van
Wemeldinge, juist op het moment dat
het ongeveer 700 ton, met zout geladen
motorschip Vous III de haven binnen
liep. Met een daverende slag lie-p de
Vera-Cruz met de voorsteven op de bak
boordzijde van de Vous III, die open
scheurde.
Binnen enkele seconden stroomde het
ruim vol water en het vaartuig dreigde
te zinken. Het bergings vaartuig Ad ja
schoot onmiddellijk te hulp, en kreeg
daarin assistentie van de sleepboot
Helfra. Al het beschikbare pompmate-
rieel werd ingezet, en men slaagde er
met moeite in het vaartuig boven water
te houden. De toestand werd uiterst pre
cair, vooral toen het voordek onder wa
ter verdween, en het water over de
deurdrempel van het voorverblijf bin
nenstroomde.
Door zware dekzeilen onder het vaar
tuig door te trekken wist men het bin
nenstromende water in het ruim te be
dwingen. Hierop kwam het vaartuig al
pompende, langzaam boven. De lading
2fout in het ruim, die inmiddels was ge
smolten, werd eveneens uit het ruim ge
pompt. Omstreeks dertien uur was men
de toestand meester. De beide bergings
vaartuigen ligen momenteel nog steeds
te pompen. De Vera-Cruz kreeg slechts
lichte schade, en kon na onderzoek de
reis vervolgen. De Vous III was van
Duitsland op weg naar België. Een on
derzoek wordt ingesteld.
DE GEHEIME Britse onderzeeboot
..Dreadnought" blijkt in een Engelse
haven intens bespioneerd te zijn door de
opvarenden van een schip, dat pas la
ter als een Roemeens schip werd ge
ïdentificeerd.
(Advertentie)
\Y/e krijgen nu Robert Kennedy op
bezoek. Hij zal onze ministers heel
wat kunnen vertellen over de stro
mingen en inzichten in Djakarta. Hij
heeft zich niet laten overdonderen
door de Indonesische propaganda en
een zelfstandig oordeel bewaard. Pre
sident Soekarno heeft het intussen no
dig geacht om nog eens te zeggen, dat
bestuursoverdracht voor hem de pre
alabele voorwaarde blijft voor ieder
gesprek en ook voor het aanknopen
van hartelijke betrekkingen met Ne
derland. Hij wil, als we zijn zin doen,
graag nog eens op bezoek komen in
het land, waar hij heeft gestudeerd.
Die conditionele vriendelijkheid zet
echter geen zoden aan de dijk voor
het naderbij brengen van een oplos
sing. De impasse duurt voort. En daar
mee de ongerustheid, welke onder de
leidende Papoea's in westelijk Nieuw-
Guinea zichtbaar wordt. Een ongerust
heid, welke ook in Australië leeft. Een
blad uit Sydney, de Nation, betoogde,
dat Indonesië door gebrek aan fondsen
en geschoolde krachten niet in staat
zal zijn om na bestuursoverdracht het
ontwikkelingswerk van de Nederlan
ders op dezelfde voet voort te zetten.
Het valt te voorzien, dat het binnen
land weer spoedig zal terugvallen tot
de vroegere toestand en het Indone
sische gezag zich zal concentreren in
de centra aan de kust, waar echter
de meerderheid van de bevolking (naar
alle waarschijnlijkheid) anti-Indone
sisch is, niet zozeer als resultaat van
Nederlandse propaganda, doch veeleer
als gevolg van in vroeger jaren op
gedane ervaringen met Indonesiërs,
die doorgaans in hun aanraking met
de Papoea's een meerderwaardigheids-
complex- demonstreerden.
De Nation verwacht, dat de elite
groep onder de Papoea's dan zal uit
wijken naar Australisch Nieuw-Guinea
en het is heel goed mogelijk dat hun
voorbeeld door duizenden Papoea's zal
worden gevolgd na een natuurlijk tot
mislukken gedoemde opstand van Pa
poea's tegen het Indonesische bewind.
Zo is dus de kwestie echt niet zo
eenvoudig, als ook hier te lande wel
eens wordt betoogd: Spreek met Soe
karno en het komt in orde. Het is
logisch, dat Nederland bepaalde waar
borgen verlangt voor een ordelijke
verandering van zaken, waarbij de
Papoea's hun rechten en verworven
heden niet verloren zien gaan. We
denken, dat minister Kennedy zulks
ook wel inziet.
VT/at gaat er nu gebeuren met de.
ambtenaarssalarissen? Minister
Toxopeus had gezegd te willen wach
ten met het doorvoeren van de door
hem ontworpen verhogingen, tot de
Kamer zich zou hebben uitgesproken.
De Kamer zei in meerderheid: her
open eerst het overleg. De minister
zei: Ik kan dat echt niet doen, want'
ik heb niets méér' te bieden, maar
als men nog eens met mij wil praten,
dan moet men het maar vragen, ik
ben altijd bereid. De Kamer had toen
de kans tussen het zich neerleggen bij
dit standpunt of de begroting van de
minister afstemmen. Welk afstemmen
vermoedelijk het hele Kabinet had
doen ineenstorten. Want het is dui
delijk, dat mr. Toxopeus niet voor
zichzelf alleen sprak. Hier was Kabi-
netspolitiek in het geding. Was deze
zaak een Kabinetscrisis waard? De
oppositie zei natuurlijk: ja. De partijen,
uit wier midden de bewindslieden
voortkomen, oordeelden anders. De
KVP had al bij de stemming over de
motie-Beernink daarvan doen blijken.
Ze wilde blijkbaar niet meedoen aan
een slag in de lucht. Als argument
haalde ze naar voren, dat er toch wel
een mogelijkheid van een nader ge
sprek in zat. Bovendien kreeg ze de
belofte, dat minister Toxopeus een nota
over de werking van het georganiseerd
Overleg zal klaar maken. Het zijn nog
vogels in de lucht. De ambtenaren
krijgen een salarisverhoging in de
hand, welkede grofe bonden onvol
doende achten. Hun voorstellen gingen
nog 150 miljoen uit boven de 270 mil
joen, welke de regering beschikbaar
had gesteld. Natuurlijk was daarover
ook met de bonden nog nader te
praten. Maar juist aan dat praten
schijnt nu voorshands de weg toch te
zijn afgesneden. Of zullen de grote
bonden toch nog een poging wagen?
Binnen het raam van de 270 miljoen
is toch ook nog een andere opstelling
van de stukken mogelijk. We geloven;
dat er niets onbeproefd moet worden
gelaten; om deze' zaak niet in deze
impasse te laten doodlopen. Het goed
functioneren van de overheidsdiensten
staat hier uiteindelijk op het spel.
De voorzitter van het Visseriischap. de
heer A.L.S. Lockefeer heeft de Delta
commissie van het visseriischap geinstal-
leerd. De commissie staat onder voorzit
terschap van de heer A.L.S. Lockefeer,
en telt. 7 leden, aangewezen door de Ne
derlandse Vissersbond, de vereniging tot
bevordering der Zeeuwse visserijbelan-
gen „Zevibel" en de gezamenlijke werk
nemersorganisaties.
De heer Lockefeer heeft bij de instal
latie van de commissie onder meer me
degedeeld, dat de taak van de Deltacom
missie van het Visserijschap zal bestaan
uit het onderhouden van de commissie
ex artikel 8 van de Deltawet welke aan
de regering advies moet uitbrengen over
de wettelijke regelingen omtrent voor
zieningen of vergoedingen in schade die
onder meer voor de visserii zullen ont
staan door het uitvoeren van deltawer
ken.
De commissie ex artikel 8 heeft als
voorzitter de directeur-generaal van de
rijkswaterstaat en als ledenhoofdamb
tenaren, afdelingshoofden, adviseurs, di
recteuren van een aantal ministeries. In
dit adviesorgaan voor de regering is het
bedrijfsleven niet vertegenwoordigd.
De voorzitter van het produktschap
wees er nog eens op dat men in Zeeland
niet erg gerust is over de regelingen die
ten behoeve van de visserij in het delta
gebied zullen worden getroffen. Hij zag
net als taak van de nieuwe commissie
nauw contact te onderhouden zowel met
de commissie ex-artikel 8 als met het
bedrijfsleven.
