Zeelands laatste
molenmaker
A
Papier voor UW pen
I
ONZE PUZZEL
Vier ton voedsel uit
één (nertsen)-keuken
giro 323300
t
15
tussen maas
en
scheidemond
Malen zonder wieken
Schroefjes
35.000 velletjes
Vier ton
In Nieuw-Guinea
Leden expeditie
Harrar terecht
Vluchteling beweert:
Arbeiders in Cuba
zijn Castro beu
Wie niet in de gelegenheid is zijn gave
op de collecteschaal te schenken
of wie een extra-bijdrage wil zenden,
kan gebruik maken van
OPLOSSING
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 24 HlhkUARI 1962
To
ZEELANDS laatste molenmaker,
de 82-jarige heer N. de Troye
kan niet scheiden van zijn vak. Hij
legt nu de laatste hand aan de
kleinste molen die hij ooit gebouwd
heeft: een twee meter hoge minia
tuur-molen. Het is geen souvenir
dingetje dat je in een vloek en een
zucht in mekaar spijkert. Hij werkt
al vijf en een half jaar aan een
precisie-instrument dat even per
fect maalt als een „echte" molen.
Zijn zus bakt hem krentenmik en
cake van eigen gemalen meel.
Zijn bril is op het puntje van zijn
neus gezakt en met een driftig gebaar
duwt hij hem op de juiste plaats. „Mijn
leven lang heb ik in het vak gezeten.
Als kleine jongen ging ik al met nuJn
vader en mijn grootvader mee. Mn
laatste molen bouwde ik onder leiding
van mijn vader in 1909 in Veere. Sindsdien
zijn er geen nieuwe molens meer bijge
komen. Toen ben ik ze gaan repareren
in Zeeland".
Dat repareren heeft hij gedaan tot zijn
75e jaar Maar de verleiding zelf nog een
molen te maken werd hem te machtig.
Hij gaf zichzelf pensioen en begon aan
de bouw van zijn miniatuur-molen. Een
wel zeer getrouwe copie van dit spe
cifieke Hollandse bouwwerk, zo getrouw
dat zelfs het binnenwerk aangebracht is
en de molen echt kan malen. Dit laatste
is al onder veel belangstelling gedemon
streerd. Toen het binnenwerk gemon
teerd was en de molen nog in de werk
plaats stond, kwamen ze op het idee. De
wieken waren er nog niet, maar samen
met zijn broer is hij net zo lang bezig
geweest tot het lukte.
„Je had me bezig moeten zien". Hier
bij glundert zijn hele gezicht en diepe
lachrimpels maken een legpuzzel van zijn
wangen.
„Ik moest onderlangs die wielen in be
weging brengen en mijn broer stond
klaar met een bak om het meel op te
vangen, 't Was een hele toer maar we
hebben hem aan het draaien gekregen.
Het meel was misschien nog wel fijner
dan met al die moderne machines".
Tedere dag ook 's zondags kan men hem
in zijn werkplaats vinden omgeven door
de geur van verf en hout en vaak haast
onzichtbaar door de rook van zijn onaf
scheidelijke sigaar. Een kleine, vitale
man, bezig met een groot werk. Alles
maakt hij zelf, ieder wiel, iedere as kost
dagen van ingespannen arbeid. Tot op
de milimeter, nee tot op de 100e mili-
meter moeten de verhoudingen kloppen.
Het geraamte van de wieken schroefde
hij met ongeveer 860 kleine koperen
schroefjes in elkaar. Met oneindig geduld
maakt hij onderdeel voor onderdeel
klaar. Hier en daar heeft hij zelfs enige
N. de Troye, 860 koperen schroefjes..
nieuwe vindingen toegepast, verbeterin
gen op de bestaande molens. Daar is hij
trots op en met recht. „Het is een werk
waarbij je met jaren moet rekenen. Met
iedere dag een paar uurtjes kom je nooit
klaar".
Dat er belangstelling is voor wat hij
noemt „mijn levenswerk" blijkt uit de
aanbiedingen van instellingen als Monu
mentenzorg en de Vereniging van de
Hollandse Molen, die beiden een bod heb
ben gedaan om de molen in hun bezit te
krijgen. Hoe hij daar over denkt? „Ik
weet het niet, hij is nog niet af, trou-
Dertig procent vis, zevenentwintig
procent runderafvallen, een kuikentje,
een beetje bloed, een diepvries-tomaatje,
zemelen met tarwekiemen, een scheut
karnemelk en wat pelsevit zijn de in
grediënten waarmee de Tilburgse ex-
slager en oud-wielrenner („voor de oor
log werd ik kampioen op de weg by de
amateurs") Pierre van Erven dagelyks
een stevig maal bereidt voor duizenden
nertsen op pelsdierfokkeryen in midden-
Brabant. Een menu om van te water
tanden, zegt hy zelf. De beestjes hebben
het nodig om hun glanzende velletjes te
krijgen die straks de rug van mevrouw
moeten sieren.
Hij is de chef van de centrale keuken
van de Coöperatieve Pelsdierenfokkers
Centrale Zuid-Nederland, een van de
vier centrale voedselkeukens die de aan
gesloten fokkers in een bepaald rayon
het voedsel voor hun nertsen gemalen
en gemengd op het bedrijf bezorgen. De
naam van van Ervens organisatie is
eenter weidser dan het gebied waarin
hij werkt. „Ten westen van Breda en in
zeeland komen we niet. Daar moeten ze
zelf maar een centrale keuken beginnen.
In Roosendaal of zo. De reis is voor ons
te ver".
Na financiële debacles in de jaren voor
de oorlog met de zilver- en blauwvos-
senfokkenj kreeg Nederland rond 1950
melnrtin esse voor de nerts. Thans zijn
or 600 nertsenfokkers in ons land die te
zamen jaarlijks 135.000 (dure) velletjes
aan de markt brengen. Dat is slechts een
genng aandeel in de wereldproduktie
7» WMNKOOO vellen, waarvan Zweden
i.ouo.000 stuks en Denemarken 1.000.000
stuks voor hun rekening nemen. Kende
en aanvankelijk alleen de donkerbruine
fntrirans is men in staat nertsen te
n;<- u1 ln ,a^e kleuren van de regenboog.
vniia*.j afzetgebied sterk vergroot,
ls 1 de markt nog steeds niet overvoerd
^rïerland neemt een gunstige positie
n, omdat hier de kostprijs per vel vrij
w ls,.Om deze positie te behouden is
g de Pelskwaliteit op te voeren
onder verhoging van de produktiekos-
ho iS V00r een belangrijk deel worden
epaarï°or de voedselkosten. Pierre
van Erven draagt daar een steentje aan
mj- In zijn volkswagen reist hij naar
muiden om zo goedkoop mogelijk vis
Kopen en trekt hij de veilingen langs
°m ,Y00r een Prikje de hand te leggen
op (doorgedraaide) tomaten. Die worden
opgeslagen in de vriescellen van de co-
operatie te Rosmalen en in de loop van
TrSar verwerkt in de centrale keuken
ie Udenhout.
In de keuken, die anderhalf jaar gele-
Qen begon te draaien met speciaal uit
Denemarken geimporteerde machines,
wordt in 't topseizoen per dag 4 ton voed
sel bereid. Koude maaltijden die van Er-
yens rechterhand Sjef Bertus om zes uur
s morgens opvangt uit de mixers in hy
giënische plastic-bakken, welke hij later
per auto naar de fokkers brengt. De
voordelen? Volgens van Erven: dagelijks
ers voedsel, verantwoord samengesteld
menu. geringe kosten dank zij centrale
inkoop, en voortdurende controle door
rijksconsulent voor de pelsdierenteelt.
Terwijl man-lief zijn nertsen-verhaal
aoet, streelt mevrouw van Erven ver-
Jagend het zachte velletje van een nerts.
Zij heeft geen jas van dit dure edelbont,
ai bezit haar echtgenoot dan een nert
senfarm m Loon op Zand. Dit tot troost
n\Gvrouw- die óók met goedkopere
bontjas de winter moet zien door te ko-
dure velletjes.
wens ik geloof niet dat ik hem gemak
kelijk zou kunnen missen. Iedere mor
gen als ik opsta zie ik de molen, werk
van jaren. Hij is een stuk van m'n leven
geworden. Ik ben er als het ware mee
vergroeid. Zoiets mis je niet graag. Maar
we zullen zien, het is nog niet zover".
Hij neemt een trek aan zijn sigaar,- die
is uitgegaan, z'n bril hangt wéér op zijn
neuspunt, wéér zet hij hem recht. Dan
pakt hij resoluut zijn verfkwast. „Die
wiek wil ik vanavond in de grondverf
hebben".
De regeringscommissaris voor het cen
trale bergland in Nieuw-Guinea, de heer
R. den Haan, heeft met een Cessna-vlieg
tuig een inspectievlucht gemaakt boven
het Carstensz-gebergte en daarbij vanuit
de lucht een onderzoek ingesteld naar
het basigkamp van de expeditie van de
heer Harrer. Van deze expeditie was,
zoals reeds gemeld, sedert drie weken
niets meer vernomen. Ondanks een zware
bewolking gelukte het de vliegtuigbe
manning contact te verkrijgen. Een der in
het kamp aanwezige Papoea's gaf zoals
afgesproken door middel van witte
lappen het sein, dat daar alles in orde
was.
Bij de dienst van het mijnwezen te
Holïandia is een 15 februari gedateerde
brief ontvangen van de Amerikaanse zen
deling Larson, uit de Ilaga-vallei. In deze
brief wordt gemeld, dat de zendeling van
de bevolking vernam, dat de expeditie-
Harrer de 5307 meter hoge top van de
Carstensz-piramide had bereikt.
Een naar de Verenigde Staten uitge
weken Cubaanse vakbondsleider uit Ha
vanna, heeft in Miami Beach, Florida,
gezegd, dat de Cubaanse arbeiders het
Castro-regime beu zijn, maar dat ze mi
litaire hulp van buitenaf nodig hebben
om het omver te werpen.
Volgens deze man zijn tenminste vijf
duizend Cubaanse kinderen naar de Sov
jet-Unie gezonden om er een vorming in
communistische geest te ondergaan. Hen
wordt bijgebracht, zei hij. dat Castro en
premier Kroestjev van de Sovjet-Unie,
belangrijker zijn dan God.
„Er is geen twijfel meer mogelijk, dat
Cuba geheel door de Sovjets is over
genomen," zei hij.
Door tekort aan levensmiddelen en de
povere levensstandaard is op Cuba „een
revolutionaire sfeer" geschapen.
Vier ton nertsen-eten per dag
(advertenties)
KATHOLIEKE KERKENBOUW te UTRECHT
desgewenst met vermelding:
„bestemd voor kerkenbouw in bet bisdom,,.
j<KK
RADIO VERONICA (1)
Langs deze weg wil ik nog eens terug
komen op uw artikel over de actie „Bij
stand 4" in uw blad van zaterdag jl. In
de kop van uw artikel stond nl. vermeld,
dat „Radio Veronica" een piratenzender
(zeeschuimerzender letterlijk vertaald) is.
Nu zou ik u en de lezers willen vragen
of „Veronica" werkelijk als verboden zender
wordt beschouwd.
Of weet u misschien niet dat deze (recla
me) zender bij ons Nederlanders graag
wordt beluisterd, omdat langs deze weg
voor eenieder een programma wordt uitge
zonden? Moet dit schip nu beschouwd wor
den als een stukje buitenland waar wij niets
mee te maken hebben? Waarom dan geen
erkende zender ervan maken als hij bij
tienduizenden in de smaak valt? Het is ten
slotte de mensen hun brood!
Ik zou graag de mening van de lezers
eens lezen.
BREDA
H. V.
RADIO VERONICA (II)
Waarom moet het Rijk radio Veronica zo
dwarszitten? Ik snap het niet.
Maar ja, ze luisteren niet meer naar
Hilversum I of II: neen, de mensen luisteren
nu naar Hilversum III.
Waarom zou Appèl of Bijstand of KWF
of wie dan ook. niet op Veronica reclame
uit mogen zenden? Radio Veronica is er
en blijft er. Een groot Nederlands dagblad
schreef, dat er nog meer gezinnen naar
radio Veronica luisteren dan naar Hilver
sum. Dit is wel een overtuigend bewijs dat
Veronica sterk is.
Ach ja, ze gooien er wel eens een beetje
reclame van limonade of asperientjes door
heen, maar dat is niet zo erg. Daar moeten
ze van leven. De muziek die deze zender
brengt is af!
Ook noemen ze radio Veronica een illegale
of piratenzender, maar onthoud dit van mij:
Illegaal of piraat,
Het is radio Veronica wat de klok slaat!
ZUNDERT A. NIJKAMP
RUMOER OMTRENT
EEN PROEFSCHRIFT
Een proefschrift is een wetenschappelijke
studie, die diegene aan een universiteit welke
een doctorstitel in zijn studievak wil behalen,
moet schrijven en moet laten goedkeuren
door de zijn vak betreffende hoogleraar.
Enige weken geleden is aan de Groningse
universiteit als dr. in de aardrijkskunde
gepromoveerd, de heer Harter, die vol trots
vermeldt, dat hij in Bergen op Zoom ge
boren is, maar wiens vader in allen gevalle
een geïmporteerde was. Ik heb er zo wat
een acht uren over gedaan om zijn studie
over Bergen op Zoom te lezen en de inhoud
tot mijn verstand te laten doordringen. Met
bewondering heb ik dan ook de recensie
gelezen, die in uw blad verscheen toen ik
nog aan ,,'t studeren was"!
Misschien naar aanleiding van die recensies
heeft de heer J. Somers, die een voorname
positie bekleedt in de boeren- en tuinders-
organisatie in onze streek, ter gelegenheid
van het vijftigjarig bestaan van de r.-k.
Boerenleenbank een heftige aanval gericht
op enige beweringen in dat proefschrift,
waarin betoogd werd, dat de tuinders onder
de rook van Bergen op Zoom het 't gemeente
bestuur lastig gemaakt hebben bij het tijdig
aanleggen van industrieterreinen juist op
een deel dier tuindersgronden. Ik zal in
deze kwestie geen partij kiezen, daar alle
gegevens voor eri tegen mij ontbreken. Maar
zeker is het zo, dat de noodzakelijke uitleg
van Bergen op Zoom zeer goede tuinders-
gronden van de kaart veegde en veegt. En
de tuinders (hoveniers!) van Bergen op
Zoom zijn beroemd om hun kweek van pri
ma groenten van de koude grond. Ook dat
wordt in dat proefschrift naar voren ge
bracht. Had de heer J. Somers het proef
schrift gelezen, dan had hij dit evenals
ik ook gelezen. Dan had hij ook opge
merkt hoe dr. Harter als kenmerk van de
Bergenaar heeft aangewezen, dat wij hier
zeer individualistisch zijn ingesteld. Wat als
gevolg heeft dat noch het gemeentebestuur
noch de hoveniers zich geroepen gevoelen
tezamen eens een studiecommissie in het
leven te roepen, hoe op gronden van aan
grenzende gemeenten Halsteren, Wouw en
Hoogerheide die tuinderij behouden kan blij
ven. (Dr. Harter wijst er op dat enigen hun
vakkennis al naar Lepelstraat hebben ver
plaatst.)
Wanneer de heer Somers het boek had
gelezen, had hij bij zichzelve kunnen op
merken, dat het toch gek is. dat diezelfde
hoveniers in vijftig jaar tijds geen gevolg
gegeven hebben aan een voorbeeld, dat bur
gers van Bergen op Zoom gaven om hier
de glascultuur (onder platglas en in een
warenhuis) ook in te voeren!
Misschien dat deze nuchtere opmerkingen
een koude douche kunnen zijn op het „don
derend applaus", waarmee de toehorende
hoveniers de heer J. Somers beloonden in
zijn aanval op het gestelde in het proef
schrift. De heer J. Somers was waarschijn
lijk nog niet geboren toen wij. burgers van
Bergen op Zoom. probeerden de hoveniers
tot de glascultuur over te halen.
B. O. ZOOM Ir. A. J. L. JUTEN
UURLOONACTIE K.A.J. -
VKAJ MISLUKT?
Alle lof voor de organisatie der Culturele
Dag der KAJ en VKAJ te Roosendaal en
voor de prestaties der jongeren aldaar. Toch
werd deze glansrijke dag tegelijk voor velen
een dag van bittere ontgoocheling door het
geringe resultaat der uurloonactie.
Als het vroeger Haarlemse district
Vlissingen niet voor een stevige opbrengst
van f 2815 had gezorgd, zou het totale bedrag
van het bisdom Breda slechts f2629,19 zijn
geweest. De winst van Vlissingen bijna
het dubbele van 1961 ging praktisch ge
heel verloren aan het verlies der overige
districten, enkele uitzonderingen daargelaten.
Zo vertoonden de gezamenlijke Brabantse
districten een verlies van ruim duizend gul
den. Het district Breda, waar toch de meeste
katholieke jongeren wonen en werken, ont
brak zelfs geheel. Ook Zeeuwsch-Vlaanderen
stelde met een aanzienlijke teruggang teleur.
Het eindresultaat werd slechts f 5444,19. iets
boven 1961, doch aanzienlijk beneden de ra
ming van 1962.
En de oorzaken?
Laat niemand zo maar de schuld op de
10 x 10 actie schuiven, zoals ik op de Cul
turele Dag hoorde fluisteren. Eerder menen
wij een goede steun gehad te hebben aan
de intense propaganda voor de 10 x 10. Als
de KAJ en VKAJ afdelingen actief waren
geweest, zouden zij hun actie beëindigd heb
ben vóór de 10 x 10 actie begon.
Eerder mag de vraag gesteld worden of
er ln de afdelingen niet al te veel aan
culturele prestaties werd gedacht, waardoor
de uurloon-actie in tijdnood kwam en de
gedachte aan de wereldnood vervaagde. Waar
werd door leiding en afdelingsbesturen het
meest aan gedacht en gedokterd?
Toch lijkt het mij zo, dat niet deze repe
titie-uren maar wel de sjouwersuren langs
de straat onze jongeren in direct contact
met de nood der massa brengen. Het aan
bieden van een uurloonzak en het daaraan
verbonden eindeloos gesprek met de arbei
dende medemens om enige liefdedaad los te
slaan lijkt mij meer apostolair en vormend
dan de best geslaagde declamatie, hoe waar
devol dan ook.
Een dubbele opbrengst was voor alle afde
lingen mogelijk geweest.
VLISSINGEN RECTOR KROON
ZONDER TOON(II)
Naar aanleiding van het ingezonden stuk
„Zonder Toon", in uw blad d.d. 10 februari
jl., waarin patiënten van de Klokkenberg
hun visie gaven over Toon Hermans is er
besloten een actie op touw te zetten ten
einde in deze situatie verbetering te bren
gen. Want voor patiënten die dikwijls lange
tijd aan het bed gekluisterd liggen is de
televisie een amusant tijdverdrijf. Hiervan
getuigt wel het gezegde: „Liggen we uit te
rekenen op welke avond een apparaat bij
ons zal staan".
Op de afdeling technische dienst van de
n.v. Hero Conserven Breda is een vuurtje
ontbrand, dat naar wij hopen niet meer
te blussen zal zijn. Onze actie houdt namelijk
het volgende in: Ongeveer 50 man zullen
gedurende 10 weken iedere week een kwartje
afstaan. Men zal dus in de Klokkenberg over
10 weken een bedrag van f 125 ontvangen.
Wij hebben wat „getoond" maar wij stellen
ons voor dat in Breda nog meer bedrijven
zijn die iets kunnen en willen doen. Laten
wij, gezonden, hier eens gezamenlijk onze
schouders onder zetten.
Iedereen die wat wil „tonen" kan zijn
(of haar) bijdrage storten op: TV-actie Klok
kenberg, de heer P. Kathmann, giro 496741.
BREDA TECHNISCHE DIENST
N.V. HERO CONSERVEN
WATEROVERLAST HANK
De wateroverlast die de storm in de
nacht van 16 op 17 februari veroorzaakte,
hebben de bewoners van de westelijke kant
van de Buitendijk en de Korte Dijk te
Hank weer eens aan den lijve ondervonden.
De dijkwacht op de Buitendijk was paraat
en plaatste ijverig schotten tussen de openin
gen in de muurtjes die langs de Buitendijk
geplaatst zijn. Natuurlijk, de mensen die
aan de binnenkant van de dijk wonen moe
ten beschermd worden tegen het water. Het
water is bij een noordwesterstorm de vijand
van de hele gemeenschap Hank. Bij de
gemeenschap Hank behoren ook de gezinnen
die wonen aan de westelijke kant van de
Buitendijk en de Korte Dijk. Toch worden
deze mensen niet beschermd tegen het water
door een doelmatige waterkering. Zij betalen
ook hun aandeel in de belastingen en lasten
voor onderhoud en gezamenlijk belang.
Hebben deze mensen geen recht op een
doelmatige beveiliging tegen wateroverlast?
Zoals de toestand van de waterkeringen
tegenwoordig is, zien zij, bij een volgende
storm, de toekomst somber in.
HANK EEN BUITENDIJKBEWONBR
WATEROVERLAST HANK
dl)
Naar aanleiding van de hoge waterstand
van zaterdag 17 februari jl. moeten mij toch
enkele hartige woordjes van het hart.
Men bouwt wel waterkeringsmuurtjes van
Keizers veer tot Werkendam, die vrij veel
geld kosten, maar m.i. weinig waarde heb
ben aangezien er verschillende boerderijen
en huizen staan, welke vrij grote inritten
hebben, waar houten schotten in geplaatst
worden en dus heel zwakke plaatsen zijn.
Verder verwaarloost men de reparatie van
een ca. 2 meter hoge sluis waar de deuren
kapot aanhangen. Het water steeg, de sluis
deuren werden ingedrukt en het woeste
water kon rustig zijn gang gaan. Dan wordt
een van de leden van het dijkbestuur op
gebeld; zij worden wakker; er worden drie
vrachtwagens zand voor de sluis in het
water gesmeten om deze te dichten. Tever
geefs! Het werk wordt zonder meer gestaakt,
's Avonds wordt het gat door een aannemer
in ca. twee uur gedicht! Deze man kon
het wel!
Korte Dijk- en Buitendijkbewoners, er
moet iets gedaan worden. Betalen wij onze
belastingen en lasten voor niets?
HANK H. v. S.
BEJAARDENZORG (II)
Naar aanleiding van een schrijven van de
heer R. uit Waspik het volgende.
Waarde heer R., ik had het flinker van
u gevonden als u het bejaardenhuis door u
bedoeld, genoemd had. Want nu werpt u
een blaam op bejaardenhuizen uit de om
geving, want daar u elke zondag in dat
huis komt, zal het wel niet ver uit de buurt
liggen en zouden vele bejaarden zich er voor
wachten daar hun intrek te nemen. Ik ben.
mijnheer R.. al bijna 7 jaar in Raamsdonk
en het is er best hoor. We behoeven nooit
iets bij te kopen. Al ontbreken in de soep
de balletjes en het vlees, dat zal bij u ook
wel eens gebeuren denk ik. Het is hier nog
wel wat ouderwets, maar met de verbouwing
is men druk doende. Wat de ligging betreft,
die is best en we krijgen dagelijks een vers
kopje koffie. U kunt gerust als u 65 bent
daar uw intrek nemen, dat is beter dan
gewoon dood te gaan.
RAAMSDONK A. DE WINTER
BEJAARDENZORG (III)
Vorig week hebben wij kunnen lezen over
de toestand welke nog heerst in sommige
bejaardentehuizen. Velen van de bewoners
van het bejaardengesticht huize St. Jozef te
Waspik waren in de veronderstelling dat
dit schrijven voor dit gesticht bedoeld was.
Ook kwamen er andere commentaren aan
mijn adres. Ik moet hieraan toevoegen, dat
als elk bejaard mens zo behandeld en ver
zorgd werd als in het St. Jozef-tehuis, dat
iedereen dan tevreden was. Ik vraag mij af,
wat men voor de bejaarden in ons dierbaar
Waspik doet. waarom dat niet op een ander
ook kan. Huize St. Jozef van Waspik heeft
ver in de omtrek een goede naam, en die
moeten wij zien te behouden.
Ik heb vorige week wel het woord Waspik
als ondertekening genomen, doch niet met
de bedoeling het bejaardentehuis St. Jozef
te kwetsen.
WASPIK R.
GOAL (II)
Wanneer een heel elftal staakt kan er
slecht nog maar één goal gemaakt worden,
omdat er dan nl. geen spelers van de tegen
partij meer zijn, om de bal opnieuw uit te
nemen. Volgens uw blad van zaterdag jl.
was de keeper een onderkruiper en zou
hij telkens de bal weer uit zijn goal getrapt
hebben. Ook zo zou er dan slechts maar een
doelpunt meer gemaakt kunnen worden, om
dat er dan geen spelers waren om de bal
op het middenveld uit te nemen.
Aangezien dit noodzakelijk is en als de
keeper de bal alleen uit het doel trapt
niet voldoende is, ben ik het met de heer
eens, die dit verleden week zaterdag in
uw blad schreef en niet met uw rubriek
„Zwart op Wit". En ik blijf dit schrijven van
die wedstrijd in voornoemde rubriek met
balen zout nemen.
ETTEN, A. BROERE
KVP EN ZEVENBERGEN
Zaterdag 17-2-'62 jl. trof ik een bericht
in uw courant onder Zevenbergen. Dit be
richt hield in, dat de KAB het initiatief
had genomen om te trachten bij de a.s.
gemeenteraadsverkiezingen met één katho
lieke lijst te verschijnen.
Is dat geen verheugend feit? Alleen kan
ik niet begrijpen, dat de KAB pas nu inziet,
dat dit een zeer goede en verheugende op
lossing is. De KAB is van goede wil maar...
wel wat laat begonnen.
Immers, als er met één katholieke lijst
wordt uitgekomen, is dit de lijst van de
KVP. Nu komt het eigenaardige van dit
geval. De KVP heeft al jaren getracht om
met één KVP-lijst uit te komen, maar dit
werd telkens geweigerd door de... KAB.
Waarom? Voor mij een raadsel, of zou mis
schien de K van KVP iets anders betekenen
dan de K van KAB?
Laten we hopen dat de KAB nu eens
de weigeringen laat varen en we in Zeven
bergen één KVP-lijst krijgen en dat de KAB
zorgt voor bekwame gemeenteraadsleden en
s.v.p. geen zogenaamde ja-knikkers. Daar is
de gemeenschap niet mee gediend.
Is het niet treurig dat het KAB-lid uit
Langeweg zijn stem niet heeft gegeven bij
het voorstel om 3 huizen op Langeweg ge
bouwd te krijgen? Door deze weigering zijn
deze huizen Langeweg zijn neus voorbij
gegaan.
Nog eens, één KVP-lijst en goede KAB
leden op deze lijst is de wens van ons allen.
EEN KAB-LID UIT DE
GEMEENTE ZEVENBERGEN
TV-VERSLAG
Er is kritiek geleverd op de verslagen van
de Europese schaatskampioenschappen. Maar
wat dacht u van het verslag van de voetbals
wedstrijd van woensdagmiddag 14 febr.?
De heer Van Leeuwen gaf een volledig
radioverslag. De bal werd precies gevolgd,
waardoor hij vaak woorden tekort kwam om
bij te houden. En waarom de tijd nog eens
genoemd als die net op het beeld was
geweest?
Waartoe al dat gepraat? Laat hij de vol
gende keer maar voor de radio gaan staan
praten.
BERGEN OP ZOOM B. A.
DE VREDESKAPEL
Het is ongetwijfeld een goede gedachte
geweest, dat men deze kapel na het einde
van de oorlog gesticht heeft, uit dankbaar
heid dat wij na vier jaren Duitse terreur
bevrijd zijn geworden, zonder al te veel
schade te hebben ondervonden. De stad
genoten evenals de Polen en andere vreemde
militairen, die hun leven voor onze vrijheid
gegeven hebben, mogen wij niet vergeten.
Nu ontbreekt binnen de kapel, helaas, alle
aanduiding aan wie wij onze bevrijding te
danken hebben. Er zouden twee borden
dienen te worden aangebracht, waarop in
het Nederlands. Frans. Engels, Duits en
Pools vermeld zou behoren te staan waarom
deze kapel is gesticht en tevens een of twee
borden met de namen van stadgenoten die
ofwel gesneuveld zijn of vermoord door land
verraders, en daarnaast de namen van de
Polen en eventueel ook van andere vreemde
krijgslieden die hun leven voor onze stad
gegeven hebben.
BREDA
CARNAVALSLIED '62 (II)
Hierbij een antwoord aan de heer Ad
Brouwers aangaande zijn stukje in uw blad
van zaterdag jl. betreffende het Carnavals
lied 1962.
Wat mij opvalt is dat genoemde heer nu
pas met zijn kritiek op de proppen komt.
Het bewijst volgens mij dat deze heer op
11 november vorig jaar niet in Concordia
aanwezig is geweest, want dan had hij kun
nen zien en vooral horen, dat het carnavals
lied wel degelijk insloeg. Zelf had ik het zó
niet verwacht omdat gewoonlijk op ge
noemde datum het overgrote deel van het
publiek daar aanwezig uit teenagers bestaat
en op genoemde avond bedroeg dat naar
mijn mening minstens 95 procent. Daar ik
zelf die leeftijd al tientallen jaren voorbij
ben (ik ben 56) vreesde ik dat alles nu niet
bepaald van een leien dakje zou gaan. Maar
vanaf deze plaats wil ik de daar toen aan
wezigen danken voor de spontane reacties
die na het bekendmaken van het lied tot
uiting kwamen. De beste raad die ik de heer
Brouwers kan geven is dit: probeer dan zelf
eens iets in elkaar te zetten, maar dan ook
iets dat een echt Breda's feit tot onderwerp
heeft en niet zo iets als vorig jaar toen
zelfs uit teenagerskringen protesten kwa
men tegen de tekst. En laat hij niet praten
van iets nieuws wat de melodie betreft van
toen want die hoorde ik al toen ik nog in
de eerste klas zat. dus dat wil wat zeggen.
Of komt deze heer soms uit de kringen
van hen die vorig jaar ondanks alle verzoeken
hun gedaan, weigerden hun tekst alsnog te
veranderen, hetgeen toen door een BCV-
bestuurslid is gedaan en zij dus pronkten
met andermans veren. Men zou het haast
wel zeggen. Dus mijnheer Brouwers, aan u
de eer om volgend jaar iets te brengen.
Ik ben benieuwd!
BREDA MEVR. H. v. G.-v. D.
ZANGKUNST MET EEN
K OF MET EEN k
Naar aanleiding van het ingezonden artikel
ondertekend door Alt Vocaliste, wil ik gaarne
hierop antwoorden en haar attenderen, dat
er zeer wel gedurende vele jaren een ge
mengd koor in Breda bestaat onder de naam
Toonkunst-koor, afd. van de Maatschappij
tot Bevordering der Toonkunst.
Ik wil gaarne opmerken dat wij nooit en
nooit zullen medewerken aan uw concours.
Ons Toonkunstkoor heeft als doel vooraan
staande werken in studie te nemen en deze
uit te voeren met medewerking van solisten
en Het Brabants Orkest. Momenteel heeft
Toonkunst in studie Le roi David van Hon-
neger en Carmina Burana van Carl Orff,
welke werken in oktober a.s. worden uit
gevoerd in Concordia met medewerking van
solisten en Het Brabants Orkest.
Ik kan vele belangrijke werken noemen
die wij de laatste jaren hebben uitgevoerd,
doch enkele wil ik toch gaarne noemen en
wel: De Johannes Passion, de Matthaus Pas
sion van Bach, Ein Deutsches Requiem van
Brahms, Der Messias van Handel, Die Jahres-
zeiten van Haydn, Le prince Igor van Bo
rodin, Messa da requiem van Verdi. Zo zou
ik door kunnen gaan. Al deze werken heeft
Toonkunst in Breda uitgevoerd, behalve de
vele werken, die ik niet genoemd heb. Zoals
geachte schrijfster ziet, heeft Toonkunst im
mer de zangcultuur in .Breda hooggehouden.
Tenslotte, mocht schrijfster interesse heb
ben om medewerkster van Toonkunst te
worden en uit uw artikel moet ik dit toch
opmaken, dan repeteren wij elke maandag
avond om 8 uur in De Beurs, café-restaurant
op de Markt in Breda. Mocht schrijfster
liever eerst persoonlijk contact opnemen met
mij, dan kan zij mij bereiken op mijn adres
Graaf Hendrik III laan 131 B Breda.
C. MARCCUS,
Vice-voorz. Toonkunst
BREDA
BESCHERMT UW HUID*
I
r
4
f
/e
w
f
f
HORIZONTAAL: 1 soepelheid, beteke
nis als bezit; 2 huidmondje, rede, kleinst
deelbare deeltje; 3 tandarm zoogdier,
herkauwer, Romeins imperium, namelijk,
deel van een kippenhok, voormiddag- 4
herkauwer, behoeftigheid, lidwoord, ri
vier in Schotland; 5 op een keer, horizon,
ik, namelijk: 6 meisjesnaam, plaats in
Limburg, jongensnaam; 7 soort diploma,
sarcasme, vervoeronderneming; 8 bolge
was, rivier in Rusland, zetel, bosgod-
9 herkauwer, geen enkele maal, glazen
uitbouw, de Here zij lof; 10 aanw. voor-
naamw., ex-Russisch heerser, uitroep,
drinkgerei; 11 wintersportartikel, toestand
van rust, vraag om een verklaring, fami
lielid; 12 deel van het hoofd, soort onder
wijs, dierentuin, natuurkundeterm, man
nelijk insekt; 14 Oudhollandse munt,
boom, meisjesnaam, water in Friesland,
en anderen; 15 met een torpedo tot zin
ken brengen, plaats in Utrecht.
VERTICAAL: 1 plaats in Utrecht, plaats
in Utrecht; 2 vrouwelijk zoogdier, uit
roep. meisjesnaam, pers. voornaamw.,
jongensnaam; 3 dringend, paradijs, titel,
gevangenis; 4 soort schip, deel van de
dag, groente, ter plaatse; 5 jongensnaam,
bewerking van hennep, Europese hoofd
stad, bede; 6 kluizenaar, geheel, eerwaar
de heer; 7 Indisch kledingstuk, bloem,
leger; 8 heilige, elk, jongensnaam, wa
terstand, meisjesnaam, de oudere; 9
zonder einde, vriend (Fr.), plaats op de
Veluwe; 10 schapevacht, prijzen, Romeins
keizer, jongensnaam; 11 pianeet, muur
holte. erwtensoep, enzovoort; 12 godin,
landbouwwerktuig, thee (Eng.). behaard,
ontkenning; 13 muziekterm, verschrikke
lijke hekel hebben aan, plaats op de
Veluwe, vogelprodukt; 14 plant, deel van
de dag. godheid; 15 plaats in de Noord
oostpolder, gereed tot actie.
HORIZONTAAL; 1 rust, 4 osaka, 8
ohio, 12 urn, 13 mat, 14 lip, 16 eel, 17
ass, 19 ala, 21 atm, 23 maat, 25 spade.' 27
reet, 29 crêpe, 31 ezels, 33 ah, 34 rotter-
dam, 37 te. 39 ver. 40 wie, 41 aai, 43 duo,
44 the, 45 eng. 46 don. 47 lei. 49 ede,
51 sta, 53 re, 55 dendolder, 58 le, 59
snert, 61 ilias, 63 spel, 64 serre, 67 elke,
69 toe, 71 ene. 72 ina. 73 moe, 76 dam,
77 tak, 79 ras, 81 solo, 82 assen, 83 smet.
VERTICAAL: 1 ruim, 2 ur, 3 snaar,
4 o.a„ 5 stap, 6 klad, 7 ai, 9 hemel, 10
ie. 11 olst. 13 m.s., 15 pa. 18 stère, 20
lakei, 22 trema, 24 ach, 25 set, 26 eed,
28 est, 30 portier, 32 zaagsel, 33 adder
35 tweed, 36 reëel. 38 einde. 39 vol, 42
ida, 48 edele, 50 doorn, 52 trien, 54 esp,
56 n.t.s.. 57 die, 58 l.s.k., 60 netel, 62
alarm. 63 soms. 65 eems. 66 rete, 68 eest
70 ed, 72 ik. 74 o.o., 78 an. 80 a e.