Kan een doe-het-zelver zijn eigen huis bouwen? KAMPIOEN FRANS KUNEN i hoeveel U volgende week nog bespaart op chemisch reinigen bij ft.- GEEN MEELIJWEKK ENDE „RAGE" MEER Minder routinemaar veel meer liefde voor het werk voorbeeld bouwpakket-huis VAKWERK VAN AMATEURS snel en slecht gchórijpieid w Ned. primeur: motorwedstrijd op het ijs veelzeggende nota Alléén volgende week nog. het 2e stuk chemisch gereinigd voor DE ZON" garandeert de normale kwaliteitsbehandeling Opkomst recruten voor televisie W ereldkampioenschap ijshockey gaat beslist door Nu nog voordeel op een regenjas DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 8 FEBRUARI 1962 15 DE meest moderne vorm van „hobbyisme" is de doe-het-zelverij. „Een modegril" zeiden velen en denken nog verscheidene men sen. Dat is het echter beslist niet. De doe-het-zelfgedachte heeft zich niet alleen zo sterk verbreid omdat de mensen aanzienlijk meer vrije tijd ter beschikking kregen. Er liggen heel wat meer oorzaken ten grondslag aan wat men m vakkringen lange tijd misprijzend „die wilde rage" heeft genoemd Er is niet alleen meer tijd te vullen, in ons moderne maatschappe.- üjke bestel is men ook, hoe paradoxaal dat klinken moge, veel meer op zichzelf aangewezen dan in de tijd dat een ambachtsman voor een karweitje van één gulden Vijftig graag met zijn bakfiets naar onze huizen trapte. Kan een amateur dit nu allemaal be ter? De routine mist hij natuurlijk. Hij zal zich bij sommige werkzaam heden ook moeten behelpen en er zijn onderdelen van het werk waarvoor hij de hulp van vakmensen wel moet in roepen. Maar hij heeft één belang rijk ding voor op de vakmensen: hij werkt aan zijn eigen huis en hij streeft dus het welomlijnde ideaal na een zo goed mogelijk werkstuk af te le veren. Hij kan er ook veel meer tijd aan besteden omdat hij zijn eigen u- ren niet meetelt in de uiteindelijke kostprijs van het huis. Die factor spreekt vooral heel sterk in het schilderwerk. Goed schilderen is een kwestie van veel tijd. Die is er in de officiële woningbouw niet meer en als ze er was zou het niet meer te betalen zijn. Het is daarom beslist niet zo vreemd dat menige handige doe-het-zelver plannen gemaakt heeft om de droom van een eigen huis met eigen handen te gaan verwezenlijken. En de stem uit de vakwereld die zegt dat een a- mateur zich daaraan niet moet wagen behoeft hem geenszins uit zjjn even wicht te brengen. Integendeel, in me nige gemeentewoning of door een bouwvereniging gebouwd huis heeft de amateur een pracht van een voor beeld van hoe het niet moet. i willen het zelf-bouwen dan ook met overtuiging aanmoedigen, om dat intussen al voldoende gebleken is dat de huizen die op deze wijze tot stand komen een heel wat waarde voller aanwinst voor het nationale Om de „doe-het-zelverij" is veel ru moer ontstaan. In het begin zagen kleine ondernemers, die hur zaak nog wel voor een groot deel op het „klan- tenwerk" gebouwd hadden, een ernsti ge bedreiging voor hun bestaan in de nieuwe manie" De timmerman kon het weinig schelen, want de tijd dat men hem voor een klein karweitje in huis vlot kon bestellen js al heel lang voorbij. Maar nog slechts weinige ja ren geleden kwamen :ï3jvoorbeeld de schilders met kracht tegen de rage van het zelf-schilderen op. Korte tijd later zagen ze overigens al in dat ze onge lijk hadden en dat ze hun zaken moes ten omschakelen waardoor ze er zelf ook aanzienlijk op vooruit gingen. In plaats van het aannemen van karweit jes als het schilderen van een keu kentje of een tuinhek, verkopen de vroegere schilders nu blikken met plas- ticlak, kwasten en plamuur aan de amateur, die dan zelf de onderkomen verflaag in zijn huis te lijf gaat. Het zelf schilderen en behangen, het zelf doen van timmerwerk voor repa raties enz., het opknappen en moderni seren van het huis. al dat soort din gen heeft men in vakkringen zonder enige spijt aan de amateur overgela ten. Maar waar ligt de grens? Volgens de meest enthousiaste doe-het-zelvers is er nauwelijks sprake van een grens. En ons land telt er dan ook al duizen den die zelf al hun meubels maken, die behalve radio's en versterkers ook ingewikkelde bandrecorders en televi sie-ontvangers maken, die een uitste kend uitgeruste werkplaats hebben waar ze in hun vrije tijd een heel stel ambachtelijke beroepen in zich vereni gen. Ja, er zijn zelfs al vele doe- het-zelvers die met eigen handen hun huis gebouwd hebben, vrijwel helemaal zelf. Die grens is dus maar betrekke lijk. Rn nu komen we op -en gevaarlijk terrein. Want dat slikt dc vakwe reld zo maar niet: door amateurs ge bouwde huizen. En nu dit soort van doe-het-zelfactiviteit min of meer offi cieel gestimuleerd gaat worden (zelf bouwers krijgen b.v. technische en fi nanciële steun) wordt in de bouwwe reld vaak met een wat misprijzend oog naar die ontwikkeling gekeken. Onlangs wijdde een krant een uitvoe rige beschouwing aan deze kwestie. ,,Kan een amateur zelf zijn huis bou wen?", was het onderwerp en met die vraag ging hij naar een aannemer. Op diens gezag schreef de krant dat het te enen male onmogelijk was dat een amateur, een niet-bouwvakker, een goed huis zou bouwen. En nu komen we op nog gevaar lijker terrein. Want we wagen hét hier niet alleen dit tegen te spre ken, maar we durven zelfs in dis cussie stellen dat een goede ama teur, een doe-het-zelver die erva ring heeft in het gebruiken van handen èn hersens, een beter huis bouwt dan de gemiddelde aanne mersfirma wegzet. Dat is misschien krasse taal. Maar ze wordt geruggesteund door feiten, door op zich bedroevende feiten. Want we behoeven er geen doekjes om te winden dat in de bouwwereld de liefde voor het vak. die juist hier zo sterk medebepalend is voor het resultaat, in de laatste tientallen jaren een ernstige klap heeft gekregen. Dit verwijt treft niet alleen de bouwwereld; het is een algemeen verschijnsel. Bovendien heeft de gang van zaken in de woningbouw, zoals die sinds de bevrijding in ons land ligt, een zeer ongunstige invloed op de kwaliteit van het sindsdien verworven woningareaal gehad. Want enerzijds zaten we met het schrikwekkende huizentekort dat tot zo snel mogelijk bouwen noodzaak- i a^derzijds diende er in verband de huurprijspolitiek zo goed mo gelijk gebouwd te worden en daar naast zat men dan nog met een tekort aan arbeidskrachten. Het goedkoop bouwen'-' werkte niet alleen uit in de omvang van de hui- zen'j 'n kwaliteit. Er werd vaak minder goed, om niet te zeggen: min derwaardig materiaal gebruikt. Op deugdelijke afwerking werd minder ge let dan op snelheid. En de om huizen schreeuwende Nederlanders slikten het allemaal maar omdat een slecht huis Een bungalow die een doe-het- zelver kan bouwen. iDt is een van de types van huizen die men in bouwpakketvorm kan kopenVer reweg het meeste kan met handig heid en doorzettingsvermogen in vrije tijd zelf doen. altijd nog heel wat beter was dan he lemaal geen huis. Bovendien bleken de gebreken pas na enige tijd. En dan begon meestal de ellende. Want reparaties bleken duur en in veel gevallen kostte het grote moeite de eigenaren te bewegen noodzakelijke- herstellingen te laten uit voeren. woningbezit vormen dan de precies tegen de uitgerekende huurprijs aan gebouwde huizen die bij duizenden uit de grond gestampt worden. De doe-het-zelverij is geen rage meer waarom gemeesmuild wordt. De man die zijn huis zelf wil bouwen heeft steun: hij kan, als hij zich ook de kosten van een eigen ontwerp wil be sparen, een tekening kopen, zelfs een huis in „bouwpakketvorm" is lever baar in verschillende uitvoeringen en maten. Het maandblad „Doe het Zelf" is bezig deze manier van zelf bouw te propageren. En duizenden mensen blijken er levendige belang stelling voor te hebben. Moge deze hoogste vorm van doe-het-zelfactiviteit ook tot ge volg hebben dat de grote" bouw wereld eens ernstig gaat naden ken. Het is beslist niet ondenk baar dat een vakman in dit op zicht iets van een amateur zou kunnen leren Dat de opkomst van nieuwe recruten altijd weer grote drukte met zich mee brengt, kon men weer in de legerplaats Ossendrecht vaststellen. Een drukte en bedrijvigheid, waarvan men niet gemak kelijk in de gelegenheid is kennis te ne men. Anders zal dit worden wanneer in april weer een nieuwe lichtingsploeg in de legerplaats onder de wapenen komt en naar alle waarschijnlijkheid de NTS hierbij aanwezig zal zijn om beeldopna men te maken, zodat het Nederlandse kijkerspubliek de metamorfose van bur ger tot soldaat op het t.v.-scherm zal kunnen meemaken. Dinsdag was hiertoe personeel van de NTS en de legervoorlichtingsdienst in de legerplaats om zich hiervoor te oriënte- De voorbereidingen voor het wereld kampioenschap ijshockey, dat van 7 tot 18 maart in Colorado Springs wordt ge houden, gaan ondanks de visa-moeilyk- heden normaal door. De organisatiecommissie heeft ver klaard: „Wij zouden het zeer op prijs stellen, wanneer Oost-Duitsland deel nam aan het kampioenschap, maar als de Oostduitsers niet kunnen komen dan zullen de wedstrijden toch doorgaan. Al leen zal het programma dan gewijzigd moeten worden." Voor 7 maart, de* eerste wedstrijdag, zijn de volgende wedstrijden vastgesteld: Roemenië-Denemarken, Noorwegen-W.- Duitsland en Frankrijk-Nederland. Eind maart, dus etgen het einde van het seizoen, wanneer de baan spoedig za! moeten verdwynen, zullen op de Jaap Edenbaan in Amsterdam motorwedstrij den op het ijs worden gehouden. Dit zal dan de primeur zijn van een tak van sport, die vooral in de Scandinavische landen en in de Sovjet Unie al zeer is in geburgerd. Bij deze wedstrijden zijn de banden van de motoren voorzien van stalen pen- Frans Kunen heeft in de legerplaats Nunspeet voor de zesde achtereenvol gende maal het Nederlands militair cross-kampioenschap op zijn naam ge brachttweede werd de Bergenaar Henk SnepvangersKunendie op het zware terrein de 8000 meter liep in de tijd van 26.03,2, ontwikkelde zo'n geweld, dat de overige deelnemers al gauw de illusie moesten laten varen hem op de voet te volgen. De foto toont Kunen op de schouders van zijn mak kers. nen, die dus een vaste greep op het ijs geven. Aan deze wedstrijden zullen be kende speedway-rijders uit ons land deelnemen. Overdreven? Het tegendeel is eerder waar. Wie kent er uit zijn eigen on middellijke omgeving geen gevallen van ergerlijke massale woninggebre ken? Niet de veel te grote gehorigheid (de naarste kant van ons moderne woning probleem) is een gevolg van het snel en goedkoop bouwen. Massale lekkage verschijnselen, doorslaande muren, scheurende plafonds en allerlei andere vormen van woonellende behoren tot de gewone dingen. We kennen een blok flats waar de bewoners nog slechts en kele weken hun tenten hadden opgesla gen, toen de eigenaar door pure noodzaak gedwongen alle nieuwe bewoners verzocht hun spullen in één vertrek op te slaan en met hun gezin nen voor twee weken in een hotel te gaan wonen. In die tijd zou men dan vloeren en plafonds even behandelen omdat ze toch wel wat al te veel geluid doorlieten. Voor rekening van de eigenaar (wat heeft hem dat gekost?) lo geerde men toen in een hotel en na terugkeer konden de bewoners con stateren dat de gehorigheid inder daad een heel klein tikkeltje was verminderd. Je kon nog wel pre cies verstaan wat de buren zeiden, maar als ze fluisterden hoorde je toch echt niets meer.... Als die extra kosten van nabewer king en huisvesting in een hotel des tijds mede in de bouwprijs van de flats betrokken waren geweest, had men wérkelijk geluiddichte horizonta le afscheidingen kunnen maken/ Vrorig jaar werden de klachten over de slechte kwaliteit van de huizen m de Amsterdamse tuinsteden zó alge meen en zó ernstig, dat het gemeente bestuur besloot een onderzoek in te stellen. Het resultaat was een nota die ondanks zijn fraaie bewoordingen weinig heel liet van de manier waarop men tegenwoordig bouwt. Er werd in gezegd dat er verkeerde materialen gebruikt zijn, dat b.v. de aansluitingen tussen metselwerk en kozijnen niet voldoende volgemetseld waren, dat er te licht glas is gebruikt en dat de vensters met te weinig zorg zijn geplaatst en dat er in het al gemeen een tekort aan „normbesef" moest worden geconstateerd bij het bouwen van de naoorlogse huizen. Gro te financiële offers zou het vergen de gebreken op te heffen. „Verminderd normbesef" en „min der verantwoordelijkheidsgevoel" zijn eufemistische omschrijvingen voor wat wij hierboven bedoelden: de bouwvak ker die nog zo zeer opgaat in zijn werk dat hij het puik wenst af te leveren is zeldzaam geworden. We moeten hieraan toevoegen dat Pet niet alleen de man op de steiger geldt. Volgens de nota van b. en w. van Amsterdam over de gebreken aan de nieuwe huizen manifesteert het ver minderd normbesef en verantwoorde lijkheidsgevoel voor de opgedragen taak zowel bij de keuze van de mate rialen, het maken van de plannen., als bii de uitvoering en het toezicht. Dat wil dus zeggen: niet alleen de metselaar, de timmerman, de schil der, de loodgieter en welke andere werknemer ook is verantwoordelijk voor de slechte kwaliteit, maar even zeer de architect als de uitvoerder. Ter verontschuldiging van de man op dc steiger zou men nog kunnen aanvoeren dat de omstandigheden het noodzakelijk maken zo snel mogelijk te werken: dat is nu eenmaal een kwestie van aan het loon te komen! Dat dit op zich volkomen verkeerd is ingesteld, is z ij n fout niet. WHMPFMM 2.95 voordeel op een kostuum 2.95 voordeel op een mantel 1.75 voordeel op een japon 1.50 voordeel op een colbert Bij elk kledingstuk dat U chemisch laat reinigen, japon, mantel mantelkostuum lemie, kostuum, colbert of pantalon wordt (in dezelfde of lagere prijsklasse) GOES tel. 7310, Wijngaardstraat 17 MIDDELBURG tel. 3135, Segeerstraat 29 VLISSINGEN TERNEUZEN tel. 2653, Vlooswtfkstraat 28 SOUBURG tel. 585, Middelburgsestraat 27

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1962 | | pagina 11