Sluizenbrug in Haringvliet
ROOK DIE LEKKERE
HALFZWARE SHAG
Autobusje met arbeiders
rijdt in op zandauto
Dikke winterdeken
dekte aarde toe
Belangrijke
Sint Anna
vondsten in
ter Muiden
Nieuwe burgemeester van
Wissekerke geïnstalleerd
Oplossing voor het
elektrificatieprobleem
UIT DE BEKENDE HANDIGE DOOS
ONDER HEENSE MOLEN
Vier inzittenden
gewond
Deltawerken in
1972 gereed:
onzin
EXAMENS
#,£ft
Uienprijs sterk
gestegen
Verbindingsonderdeel
uit* Bergen op Zoom
naar Duitsland
Marie-Cécile voor
Weense televisie
Gladheid was
handicap voor
verkeer
PafiWaD $1 extent
Kerkenbouw
De verkeersramp
Succes
Oud-Zeeuw
A.CJ. Rottier
curator T.H.
Eindhoven
DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 2 FEBRUARI 1962
Donderdagmorgen omstreeks
zeven uur is op de Rijksweg van
Steenbergen naar St.-Philipsland
ter hoogte van de Heense Molen
een zeer ernstig auto-ongeluk ge
beurd, waarbij een volkswagen
busje op een zandauto is inge
reden en waarbij vier van de negen
inzittenden van het busje ernstig
werden gewond.
Ter hoogte van de Heense Molen stond
een vrachtauto van de kolenhandel J de
J. uit de Heen die voor provinciale wa
terstaat zand op de rijksweg zou gaan
strooien, in verband met de sneeuw.
De vrachtwagen stond stil. Men was
bezig achter de vrachtwagen een zand-
strooien te bevestigen.
Van de richting St.-Philipsland kwam
een Volkswagenbusje van de la. P. N.
uit St.-Philipsland, bestuurd door W. M.
waarin een aantal arbeiders(sters) uit
deze gemeente zaten, die op weg waren
naar hun werk in Zwijndrecht.
Volgens de bestuurder was het wa
gentje dat men achter de vrachtauto wil
de koppelen niet verlicht, waardoor hij
dit niet heeft gezien, terwijl de bestuur
der van de vrachtauto aanvoerde dat M.
met grote snelheid kwam aangereden,
op het laatste moment de vrachtauto zag
en toen ging remmen, doch door de
sneeuw ging slippen.
Het Volkswagenbusje reed in volle
vaart op de vrachtauto in en werd zwaar
verneld. evenals de vrachtauto. Vier van
de inzittenden J. S., H. B., F. B. en mej.
M. V. werden hierbij gewond.
S. heeft een been gebroken en een
ernstige hoofdwonde opgelopen; H. B.
bekwam een heup-fractuur; F. een ern
stige hoofdwonde, terwijl mej V. ernsti
ge schaaf- en snijwonden opliep.
Dé1 andere inzittenden van het busje
liepen builen en schrammen op. De ge
wonden werden per ziekenauto naar het
Algemeen Burger-Gasthuis te Bergen op
Zoom vervoerd, waar S. en H. B. werden
opgenomen. De anderen konden na ver
bonden te zijn naar hun woonplaats terug
keren.
(Van onze Haagse redacteur)
Het is volkomen onjuist dat de Delta
werken in 1972 gereed zouden kunnen
zijn. Het ministerie van verkeer en wa
terstaat gaat er nog altijd van uit, dat
dit eerst omstreeks 1978 het geval zal
zijn.
Dit commentaar werd ons door het
ministerie verstrekt op berichten, dat
een technisch ambtenaar bij de Delta
dienst op een vergadering in Haam
stede het jaar 1972 heeft genoemd. ,,Wij
betwijfelen of deze ambtenaar dit wer
kelijk gezegd heeft", aldus het ministe
rie. De betrokken ambtenaar bleek gis
teren ..onbereikbaar", zodat niet duide
lijk gemaakt kon worden wat de man
dan wel gezegd heeft.
HANDELSCORRESPONDENTIE
Voor het examen Nederlandse Han
delscorrespondentie 4e Hulst slaagde L.
Waalpoel uit Graauw.
v
Over het sluizencomplex, dat op het
ogenblik in de bouwput in het Haring
vliet in het kader van het Deltaplan
wordt aangelegd, komt een betonnen
brug, bestaande uit zeventien delen, met
een breedte van 22 meter en een hoogte
van 12 meter. Deze brug wordt op de
vloer van de bouwput in gedeelten ge
bouwd, die dan door een grote portaal
kraan op hun plaats worden gezet. De
brug heeft in dwarsdoorsnede de vorm
van een gelykzydige driehoek, welke op
een hoek staat. Foto: Een van de brug-
delen wordt op zijn plaats gehesen.
„Het college van G.S. stelt er een eer
in voor de elektrificatie van de onren
dabele gebieden in Zeeland een oplossing
te vinden voor he\ beëindigen van de
zitting," aldus gedeputeerde mr. A. J.
v. d. Weel.
Zowel de heer Vercauteren als de heer
v. d. Peyl hadden hiervoor gepleit.
De heer Vercauteren deelde mee dat
nog 636 percelen (420 landbouwbedrij
ven!) moeten worden aangesloten. Vol
gens het wijkplan van de PZEM kan
hier dit voorjaar aan worden begonnen.
De heer v. d. Peijl sprak er zijn be
vreemding over uit dat in 1966-'67 de
centrale Zeeland van de PZEM moet
worden uitgebreid. Tot nog toe was er
jmmers altijd een overcapaciteit aanwe
zig. Mr. v. d. Weel was zich er van be
wust dat de oplossing in deze elektrifi
catie niet voor de volle 100 pet. bevre
digend zal zijn.
Het koude weer van de laatste dagen
heeft de vraag naar uien op vrijwel alle
Europese markten sterk doen toenemen.
De prijs, die toch reeds zeer hoog was,
is hierdoor nog verder gestegen. Deze
week werd op de Zeeuwse uienveilingen
voor de voor export geschikte middel- en
grove uien rond 40 cent per kg betaald,
dat is ongeveer 10 cent per kg meer
dan ruim een week geleden werd be
taald.
Een dergelijke hoge uienprijs is de laat
ste jaren niet meer voorgekomen. Grote
vraag en kleinere oogsten in de produk-
tiecentra zijn de voornaamste oorzaak
van deze hoge prijzen.
West-Duitsland en Engeland zijn nog
altijd de voornaamste afnemers van
Nederlandse uien, maar dit produkt gaat
nog naar vele andere landen in Europa
en daar buiten.
Zoals zo vaak het geval is, had ook
hier niemand voorzien dat by het om
spitten van het terrein gelegen rondom
de kerk in Sint Anna ter Muiden
het vroegere kerkhof dus daar, be
halve enige kubieke meters puin, nog
iets belangrijks te voorschijn zou komen.
Maar de inhoud van de beide aardewerk
kommen uit 1400 is voor de weten
schap zo waardevol gebleken, dat zal
worden overgegaan tot een zeker enige
maanden durende wetenschappelijke op
graving, geleid door de Rijksdienst voor
het Oudheidkundig Bodemonderzoek te
Amersfoort. (R.O.B.)
De kerk in Sint Anna is het armzalige
restant van een grote middeleeuwse kerk.
Eigenlijk staat er alleen nog maar een
grote toren, waartegen een klein schuur-
kerkje is aangeleund. En van de zo be
langrijke handelsstad in de 13e eeuw
is relatief nog minder overgebleven dan
van de vroegere mooie kerk.
Aan het vriendelijke stille pleintje vlak
bij de kerk wonen slechts een paar ge
zinnen in de nog aanwezige, nu geres
taureerde oude huisjes.
Toen onlangs bij het omspitten van
het terrein bij de kerk door de arbeiders
een nog volkomen gave pot werd ge
vonden, heeft een der omwonenden, jam
mer genoeg, zijn hebzucht niet kunnen
bedwingen en heeft hij zich die pot toe
geëigend. Tot overmaat van ramp was
deze man zo dom, de inhoud van de
pot weg te gooien, daarbij de bodem
per ongeluk eruit stotende en tenslotte,
om werkelijk alles radicaal te ver
knoeien, met een harde borstel, het ge
broken aardewerk goed schoon te boenen.
Niet genoeg zij herhaalddat men
als iets dergelijks is gevondener met
zijn handen van af moet blijven en
onmiddellijk bericht dient door te ge
ven aan de burgemeester, die het dan
telefonisch mededeelt aan de R.O.B.
In \de gevonden pot zat veel aarde,
maar ook zaten er kleine botjes in. En
eerst toen de tweede pot gevonden werd
en ditmaal niets aan de inhoud werd
veranderd, konden de deskundigen vast
stellen dat de skeletdelen, die zich in deze
pot bevonden, afkomstig waren van een
ongeboren of pas geboren kind.
In 1952 werd in Friesland ook derge
lijke potten op het kerkhof gevonden.
Bij antropologisch onderzoek bleek toen,
dat de resten van die kinderskeletten af
komstig waren van onvoldragen vruch
ten.
Twijfel
Tijdens het onderzoek van de restanten
van kinderskeletten, die men nu in Sint
Anna heeft gevonden, kunnen de over
blijfselen afkomstig blijken te zijn van
een foetus, maar ook is mogelijk, dat ze
afkomstig zijn van een doodgeboren kind
of een kind dat kort na de geboorte is
gestorven. Als zeker mag worden aan
genomen, dat het hier gaat om niet-ge-
doopte kinderen, die op een apart ge
deelte van het kerkhof werden begraven.
Zelfs heden ten dage worden nog men
sen, waarvan men niet zeker is, dat zij
gedoopt zijn. op een apart gedeelte van
het kerkhof begraven.
Het ongedoopte kind werd beschouwd
als „niet-geboren", althans niet door mid
del van de doop opgenomen in het heilige
leven. Dus had het de gevaarlijke grens
tussen niet-leven en leven, niet kunnen
overschrijden. Het was dus in een vaag
overgangsgebied terechtgekomen, en
daarom werd het begraven in een grens
gebied tussen gewijde grond en zuiver
profaan terrein. Volkomen in overeen
stemming met de overgangstoestand,
waarin het niet-gedoopte kind verkeerde,
zal het dus ook wel in de schemering,
in de overgang tussen dag en nacht, zijn
begraven. Dit geschiedde niet zo heel
erg lang geleden hier en daar in ons land
nóg; misschien gebeurt het nog steeds.
Dat hangt er alleen van af of men nog
hecht aan oude gebruiken en gewoonten
en dus ook aan oude vormen van ter
aardebestelling.
Of een bepaalde betekenis moet wor
den toegekend aan het met opgetrokken
knieën in de pot plaatsen van het dode
kind of dat het in dje toch betrekke
lijk kleiné ruimte van ongeveer 30 cm
lengte, breedte en hoogte niet anders
kon geschieden, kan hopelijk worden
vastgesteld aan de hand van de nu in
Sint Anna reeds gedane en waarschijn
lijk nog mogelijke vondsten op het vroe
gere kerkhof ter plaatse.
Reïncarnatie
Komen onze geleerden tot de gevolg
trekking dat het in embryonale houding
in de pot plaatsen doelbewust geschiedde,
dan zal daaruit kunnen worden geconclu
deerd, dat men dacht aan het ongedoopte
kind daarmede de mogelijkheid te geven
opnieuw te worden geboren en dan ho
pelijk wèl te kunnen worden gedoopt.
Dat wil dus zeggen, dat men in deze ge
vallen hoopte op en geloofde in reïncar
natie. Dit zal dan misschien ook de re
den ervan zijn dat die grensstrook van
het kerkhof juist langs een weg lag,
waarover natuurlijk ook vrouwen liepen
en die grensstrook dus van zeer nabij
passeerden. Uit één van de passerende
vrouwen kon het kind dan, volgens het
voorkomende bijgeloof, opnieuw worden
geboren.
Hoe het ook zij, de wetenschap heeft
met deze vondsten een prachtige kans
onze kennis van het godsdienstig denken
en leyen in de middeleeuwen te verrij
ken. Tijdens de komende opgravingen zal,
uit de aard van de zaak, meteen worden
gepoogd om een juist beeld te verkrij
gen van de vorm en de grootte van de
kerk in Sint Anna ter Muiden, die waar
schijnlijk wel één of meerdere malen
is verwoest en herbouwd of verbouwd.
Het eerste kerkgebouw zal, voor zover
we nu aannemen, ongeveer in het mid
den der 13e eeuw zijn verrezen. Of er
nog bewijzen van vroegere kerkbouw in
de eertijds welvarende handelsstad zul
len worden aangetroffen, zullen wij moe
ten afwachten.
Enige weken geleden vertrok uit Ber
gen op Zoom het „Netherlands Signal
Squadron" naar Krefeld in Duitsland.
Het squadron, dat een deel van de
verbindingswerkzaamheden der Engelse
troepen gaat verrichten, zal zich eerst
inwerken en per 1 april a.s. de taak
volledig overnemen.
Op papier opgericht op 1 juli 1961 werd
dit onderdeel eerst op 1 november van
het vorig jaar actief.
In de Wilhelminakazerne te Bergen
op Zoom is men de afgelopen maanden
onder leiding van commandant majoor
C. Salomons bezig geweest met de orga
nisatie en voorbereidingswerkzaamheden
Het squadron, dat zich permanent in
Duitsland gaat vestigen, bestaat geheel
uit vrijwilligers.
Tezamen met de verbindingsonder
delen van de Engelsen en Belgen zal
het squadron uit Bergen op Zoom wor
den ondergebracht bij Northag.
Marie-Cécile Moer
dijk die in januari
en februari in We
nen verblijft, zal
morgenavond voor
de Weense televisie
optreden. Ze is in
Wenen te gast bij
de Wiener Sanger-
knaben. Zij gaf
verschillende con
certen o.a. voor het
Oesterreichische
Holl. Gesellschaft.
Ook ontmoette ze
in deze stad de be
kende Nederlandse
operettezanger Jo
han Heesters, die
daar een eigen operette heeft. Zij bracht
een welkom bezoek aan Joan Haanappel
die met een gescheurde spier in een
Weens ziekenhuis lag.
De gladheid heeft op Zuid-Beveland
enkele ongelukken veroorzaakt. Op de
rijksweg bij Krabbendijke is een perso
nenauto, tengevolge van de gladheid, in
een sloot terechtgekomen. De bestuur
der J. P. uit «Middelburg trachtte de
voor hem rijdende auto te passeren en
week daarom uit. Na een slippartij
kwam hij op een ongelukkige manier in
de sloot te liggen.
Op de Noorddijk in dez.elfde plaats
zijn twee bestelauto's, de een bestuurd
door Van der B. uit Kruiningen en de
andere door C. v. E. uit Goes, op elkaar
gebotst. De dijk is niet zo erg breed en
ook hier was de gladheid de oorzaak.
De schade bleef beperkt tot deuken en
schrammen aan de auto's.
In Kwadendamme is de veertienjarige
jongen B. door een verkeerde bewe
ging met zijn fiets tegen een auto te
rechtgekomen. De jongeman was op
weg naar school en kwam bij de botsing
met zijn hoofd op de grond terecht. Een
flinke bloedende hoofdwonde heeft de
jongen, die door zijn vader met de
auto naar huis is gebracht, verder ver
hinderd de schoollessen te volgen.
Half Noord-Beveland heeft gisteren
feest gevierd. Er werd gezongen, over
al hingen vlaggen uit en de muzikan
ten hadden het druk. En dat allemaal,
omdat de gemeente Wissekerke een
nieuwe burgemeester kreeg. Vanaf de
Veerse Gatdam gingen burgemeester
P. Wisse en zijn echtgenote met de mu
ziekvereniging voorop naar het dorp,
waar de raadsleden van Wissekerke
met hun dames aan de burgemeester en
zijn echtgenote werden voorgesteld.
(Advertentie)
In het kleine Geersdijk, evenals Kam
perland gemeente Wissekerke, werd het
echtpaar Wisse ook al hartelijk ontvan
gen.
In het zaalje van het verenigingsge
bouw in Wissekerke was een groot aan
tal genodigden, waaronder diverse bur
gemeesters van Noord- en Zuid-Beve
land met hun echtgenoten, bijeen om de
plechtigheid bij te wonen.
Daar heeft wethouder G. P. Leen-
dertse de nieuwe burgemeester ge
ïnstalleerd.
LJet valt merkwaardig samen: de pro
paganda voor kerkenbouwzondag
en de verschijning van de memorie
van antwoord betreffende het wets
ontwerp „premie kerkenbouw". Het
is vijf jaren geleden, sinds' de com
missie onder leiding van oud-minister
Sassen de regering in deze kwestie ad
vies uitbracht. Haar rapport leidde vier
jaar later tot een wetsontwerp. Uit die
tijdsperiodes blijkt wel, dat er nogal
wat weerstanden te overwinnen waren.
En die weerstanden zijn nog niet ver
dwenen. Bij de liberalen en een aan
tal socialisten heerst ernstige twijfel,
of hier wel een taak voor de staat ligt.
Die twijfel wordt dan begeleid door
het argument, dat de zelfstandigheid
van de Kerk door zulk een staatssteun
zou worden aangetast. Dit is duidelijk
een drogreden, maar ze doet dan toch
opgeld. We vermoeden, dat er in het
kabinet ook wel iets van deze bezwa
ren te overwinnen was, alvorens het
wetsontwerp nu behandelensgereed is
geworden. Bepaalde wensen, niet van
logica ontbloot, worden afgewezen.
Zo zal er geen subsidie worden ver
leend voor de bouw van pastorieën,
al worden torens en klokken er wel
bij betrokken. Ook de terugwerkende
kracht vanaf 1 januari 1956, zoals de
commissie-Sassen had voorgesteld,
blijft afgewezen. Bij de behandeling
van ,het wetsontwerp zal blijken, in
hoeverre deze beperkingen het com
promis binnen het kabinet raken en in
hoeverre er nog op af te dingen valt.
In ieder geval wordt door het ontwerp
een flinke stap vooruit gezet. Hetgeen
de noodzaak van milde gaven op ker
kenbouwzondag echter geenszins ver
mindert. In het bijzonder geldt dit voor
de provincies Brabant en Limburg,
waar vele gemeenten al gewoon waren
de kerkenbouw te subsidiëren, welke
subsidiëring nu bij het inwerking
treden van deze rijksregeling moet ver
vallen. Het wordt in vele gemeenten
dus gewoon een verandering van sub
sidiërende instantie, zonder dat de ker
kenbouw van overheidswege meer
krijgt.
y/oor de verkeersramp, welke ons
land ieder jaar teistert met twee
duizend doden en tienduizenden ge
wonden, kan eigenlijk niet genoeg aan
dacht gevraagd worden. De Woerden-
se chirurg dr. Dijkstra ziet in de nog
steeds stijgende snelheid en het daar
mee niet corresponderende reactie
vermogen een der grote oorzaken. Dit
klopt ook met hetgeen de ANWB in
een enquête constateerde: twintig pro
cent van de automobilisten voelt zich
op de weg onzeker. Ze kunnen, hetzij
door hun steeds vorderende leeftijd,
hetzij door te weinig routine op de weg
de ontwikkeling van de verkeersinten
siteit niet bijhouden. Hier ligt een bron
van groot gevaar. De ANWB gaat nu
rijproeven organiseren voor bezitters
van een rijbewijs. Ze kunnen dan in
een paar uur tijds nog eens „bijge
werkt" worden en goede wenken ont
vangen. Men zou nog verder kunnen
gaan en ook denken aan herhaling van
het rij-examen, speciaal voor mensen
op meer gevorderde leeftijd, waarbij
dan ook een medische keuring zou
kunnen worden ingelast. In ieder geval
is het zo, dat er beslist iets meer ge
daan moet worden, om de veiligheid
op de weg te verhogen. Anders blijft
het zeker niet bij tweeduizend doden
in een jaar.
£Je ouders van militairen, die onder
groot gejuich van „De Waarheid"
er bezwaar tegen maakten, dat hun
zoons in burgerkleren met charter
vliegtuigen van de KLM naar Nieuw-
Guinea werden getransporteerd, heb
ben al succes gehad, voordat de rech
ter er een oordeel over had kunnen
vormen. Japan is wederom gezwicht
voor Indonesische druk en zal deze
chartervliegtuigen niet meer toestaan
een tussenlanding in Tokio te maken.
De regering in Tokio is indertijd ook
door de knieën gegaan, toen Djakarta
woedend werd, omdat de „Karei Door
man" een Japanse haven zou aandoen.
We kunnen niet zeggen, dat de Japanse
politiek uitmunt door karakter.
~rn
Zeeland gistermorgen wakker
"era bleek de provincie in de nacht
egedekt te zijn met een zachte witte
9 van circa 15 cm dikte. Dat bracht
zoweL vo"r het verkeer als voor de
mensen, die hun werk buiten hebben,
moeil ijkheden mee. Maar er zat toch
ook een poëtisch kantje aan dat dikke
pak sneeuw. Hoe mooi was het niet
in de parkenzoals hier te Goes.
B« k.b. is met ingang van 1 januari
1962 benoemd tot lid van het college van
curatoren van de Technische Hogeschool
in Eindhoven drs. A. C. J. Rottier, hoofd
directeur van de Staatsmanen in Limburg.
Antoine Cyrille Julien Rottier werd op
13 maart 1910 in St. Jansteen geboren.
Na -de voltooiing van zijn middelbare
opleiding studeerde hij vanaf 1928 eco
nomische en sociale wetenschappen aan
de Katholieke Economische Hogeschool
in Tilburg. In 1933 deed hij aan deze
Hogeschool zijn doctoraal examen.
De heer Rottier is lid van de raad
van toezicht van de Katholieke Econo
mische Hogeschool, en mcde-oprichter en
lid van de raad van bestuur van het
studiecentrum „Bedrijfsbeleid".
De heer Rottier is lid van het hoofd
bestuur en van het dagelijks bestuur van
de Maatschappij voor Nijverheid en Han
del, lid van de raad van bestuur van
de stichting „Studiecentrum voor admi
nistratieve automatisering" en bestuurs
lid van de stichting ..Premium Erasmia-
mum". Daarnaast bekleedt hij commis
sariaten bij verschillende naamloze ven
nootschappen deels in zijn kwaliteit van
hoofddirecteur der Staatsmijnen.
Drs. Rottier trad in 1934 in dienst van
het toenmalige ministerie van handel,
nijverheid en scheepvaart, bij de afdeling
internationaal betalingsverkeer. Later
werd hij. onder leiding van wijlen dr.
Truyens belast met de opzet en de orga
nisatie van het zogenaamde „Crisis
uitvoeringsbureau". Op 1 oktober 1936
trad hij in dienst van de Staatsmijnen.
Als erkenning van zijn verdiensten bin
nen en buiten de Staatsmijnen werd de
heer Rottier in 1957 benoemd tot ridder
in de orde van de Nederlandse Leeuw.
